Rechter: Inkijkoperatie hasjzaak onrechtmatig Onze Top 5 van deze week. Ch! Noordzee is pierebadje voor potvis ;Ouderen krijgen volgend jaar 100 miljoen aftrek akr Melkert-banen niet in lie grote steden alleen' Binnenland 'Bomkoffertje' blijkt loos alarm 1.49 1.99 2.39 Gebit kost 500 piek en trekken 30 gulden Asielzoeker voortaan bij de grens op TBC getest jlNSDAG 22 NOVEMBER 1994 og Ei veroorzaakt ernstig oogletsel [relfeld Een 79-jarige man uit het Limburgse Belfeld is gisteren lil zijn woonplaats ernstig gewond geraakt door een ei. Twee jongens gooiden het ei in zijn gezicht, terwijl ze hem op een [snorfiets passeerden. De man liep ernstig oogletsel op en moest in het ziekenhuis worden opgenomen. Het is nog niet duidelijk taf het letsel blijvend is. Luteijn: Winkels niet open op zondag den haag De WD'er Luteijn, voorzitter van de liberale fractie in T*Tmïe Eerste Kamer, is tegen openstelling van winkels op zondag. T[)e fractieleider is er wel voor om middenstanders op de overige Jagen van de week maximale vrijheid te geven. Volgens Luteijn eeft het feit dat veel mensen de zondag uit geloofsovertuiging Is rustdag zien, in zijn overwegingen een rol gespeeld. '"""'Miljoenen deelnemers spaarloonregeling den haag Naar verwaching twee miljoen mensen doen eind dit jaar mee aan een spaarloonregeling. Het aantal deelnemers aan een premiesspaarregeling de werkgever legt een premie op het spaargeld komt in die periode uit op ruim 920.000. Dat blijkt uit een onderzoek van de inspectiedienst van het ministe rie van sociale zaken en werkgelegenheid. jnerrijHulp van buitenaf bij vlucht uit cel *ere hoorn De zeven gedetineerden die zondag ontsnapten uit de gevangenis De Krententuin in Hoorn hebben hulp van buitenaf ,esta7gekregen. Vier van de zeven zijn nog voortvluchtig. Handlangers elen, hadden een hek rond de gevangenis doorgeknipt, daarna de tra- rensiehjes voor het toiletraam doorgezaagd en vervolgens een gat ge- ;en enmaakt in een stalen plaat voor het raam. Een van de nog voor- vluchtelige gevangenen moest nog één dag zitten. lamer eist spreiding werk langdurig werklozen beriep ookd end kleinere steden moeten veel er dan het kabinet voor ogen at profiteren van de 40.000 ïen die minister Melkert (so- iale zaken en werkgelegen- id) wil scheppen voor lang- urig werklozen. Melkert wil 10 van deze banen gunnen de door werkloosheid en •rpaupering geteisterde vier rote steden. WD en D66 vinden 12.000 de rest echter te an zijn n biojjl; den ïendiei a bic i haag groter aandeel voor middel- e steden als Haarlem en eiden. Volgens CDA-woord- Dankers komt door het Melkert 1 op de 5 lang- urig werklozen in de grote ste in aanmerking voor een terwijl die verhouding el- 1 op 26 ligt. Dat is volgens onrechtvaardig. Minister Melkert suste de aak gisteren tijdens overleg net de Kamer door erop te wij dat de 'grote vier' nog geen inen voor 28.000 banen lebben, zodat de banen nog daadwerkelijk zijn verge- Ook bij experimenten met verken met behoud van uitkè- het scheppen van banen bakje 250 gram Ctl Engelse theemelange, doosje 40 zakjes 4 gram CtlVloerkadetten, 2Z& 285~ doel-p*' Z3k 10 Stuks ;van Aanbiedingen gelden t/m zaterdag 26 november a.s. ,aak"s Lands grootste kruidenier Celstraf betrokken verdachten op losse schroeven Om informatie over een mogelijk hasjsyndicaat te verza melen, heeft de politie volstrekt onrechtmatige inkijko peraties uitgevoerd in loodsen en een garage. Hierdoor staan de jarenlange celstraffen voor drie mensen op losse schroeven. Dat bleek gisteren bij het gerechtshof in Am sterdam na de eerste zittingsdag in het proces rond deze onrechtmatige inbraken door de politie. amsterdam anp met uitkeringsgeld krijgen de grote steden voorrang. Dat ge beurt op verzoek van staatsse cretaris Kohnstamm (binnen landse zaken), die snel een to- taalaanpak van de werkloosheid in de vier grote steden wil. Ex perimenten uit de grote vier worden echter alleen éérder en niet anders behandeld dan de rest, zo zei Melkert gisteren. Melkerts plan voor 40.000 nieuwe banen richt zich op ba nen van 32 uur in de zorgsector en de openbare veiligheid (stadswachten en dergelijke) voor-de in totaal 188.000 lang- durig werklozen. De kandidaten moeten langer dan een jaar werkloos zijn en krijgen onge veer het minimumloon. In to taal heeft het kabinet 1,6 mil jard gulden uitgetrokken. Vol gend jaar ligt 200 miljoen klaar, die goed moet zijn voor 5.000 banen. De regeringspartijen PvdA, WD en D66 willen dat er met de 'Melkert-banen' soepel wordt omgegaan. Zo zouden er banen van 20, maar ook van 38 uur kunnen worden geschapen. Op die manier wordt voorko men dat met name kostwinners alsnog een aanvullende uitke ring nodig hebben. Melkert voelt daarvoor voorlopig weinig. Een inkijkoperatie is een van de werkmethoden van de politie waarop te weinig controle is. Politiemensen betreden daarbij, op grond van de Opiumwet, loodsen of andere ruimten lou ter en alleen om te kijken of er een redelijk vermoeden van schuld bestaat. Dit redelijk ver moeden van schuld' is nodig om een dieper onderzoek met verdergaande middelen (huis zoeking) in te stellen. Vooral in grote hasjzaken Hoortoestel en steunkous weer hanteert de politie dergelijke opsporingsmiddelen. Met name advocaten zijn bang dat derge lijke methoden zullen leiden tot een geheim politieapparaat dat op een mogelijk onrechtmatige en geheimzinnige manier boe ven wil vangen. De georgani seerde misdaad wordt daarmee met oneigenlijke middelen be streden. De commotie mede naar aanleiding van de IRT-affaire, waarin zo n opsporingsmiddel werd gebruikt leidde tot de roep om een parlementaire en quête. Ten aanzien van de inkij koperaties moet het proces in Amsterdam alvast duidelijkheid verschaffen. Drie mannen uit Den Haag en Voorburg zijn door hel Haagse hof eind november 1992 veroordeeld tot celstraffen van 4 tot 7,5 jaar voor hun betrokken heid bij een drugsyndicaat. Dat werd in april 1991 opgerold door een onderzoeksteam van politie- en justitiemensen uit Rotterdam en Den Haag, leden van de Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (FIOD), rijks politie en marechaussee. Tijdens het gerechtelijk voor onderzoek tegen de drie bleek al dat sprake was geweest van een inkijkoperatie. Teamleider A. van Loosbroek, hoofdinspec teur van politie in Den Haag, verklaarde gisteren echter dat zijn team eind 1990 en begin 1991 niet in één loods, maar in zes gevallen inkijkoperaties had volledig vergoed jr den haag gpd De eigen bijdrage voor hulp middelen als steunkousen, pro theses, insulinepompen of - spuiten, incontinentiemateriaal en gehoorapparaten wordt per 1 januari helemaal afgeschaft. Dat heeft het kabinet besloten. Tot nu toe moest er een eigen bijdrage van vijftien procent worden betaald, met een maxi mum van tweehonderd gulden per jaar. Staatssecretaris Terpstra (volksgezondheid, welzijn en sport) heeft dat gisteren bekend gemaakt bij de behandeling van het zorgbudget voor 1995 in de Tweede Kamer. Alleen Terpstra's eigen WD is niet ge lukkig met het besluit, de fractie had liever gezien dat de eigen bijdrage alleen was geschrapt voor chronisch zieken en oude ren, zoals afgesproken in het re geerakkoord. Een Kamermeer derheid wilde het echter anders. Het besluit kost 85 miljoen gul den, 25 miljoen meer dan in de begroting is opgenomen. Sommige hulpmiddelen blij ven wel aan een maximum ge bonden, wie een duurder exem plaar wil, moet er zelf aan mee betalen, Ook zal er voor 'vervangingsmiddelen' zoals or thopedische schoenen, wel een bijdrage worden gevraagd. Cfl Spaghetti- of macaroni, meergranen, fe" pak 500 gram of Macaroni 1 /IQ elleboogjes, zak 1 kilo l&T -L/tÏ/ L9T CU Country- of Fruitcookies, pak 300 gram Alle Cfl Snacksalades, per bakje 250 gram 1- korting o.a.: CU Selleriesalade, Kruisloze Sint bij asielzoekers groningen gpd Sinterklaas zal op 30 no vember zónder christelijk kruis op mantel en mijter op bezoek gaan bij asielzoe kers in Groningen. De Goedheiligman komt daar mee tegemoet aan de wens van islamitische asielzoe kers, die niet met christelij ke symboliek geconfron teerd willen worden. Vorig jaar waren er pro blemen met islamieten die geconfronteerd werden met een zwarte Somalische Sin terklaas die gekleed was in de gebruikelijke Hollandse Sinterklaaskledij. De kruis loze Sint van dit jaar is blank. den haag Twee toor van het Centrum bleek leeg te zijn. de Explosieven Opruimings Dienst hebben gisteren in Den Haag voor het kan- Informatie en Documentatie Israël een verdacht koffertje onderzocht. Het koffertje foto cpd roland c uitgevoerd. Op eigen houtje, want de Haagse officier van jus titie mr. Van Eek werd er doel bewust buiten gehouden. „Hij zou het nooit goed hebben ge vonden. Maar we moesten wel. Het was onze laatste kans om het al twee jaar lopende onder zoek naar de druglijn boven wa ter te krijgen", aldus Van Loos broek. Buiten het ontbreken van de vereiste toestemming van de officier, kwamen de in kijkoperaties ook niet in de pro cessen-verbaal ter sprake. Voor het Amsterdamse hof zijn er nu twee mogelijkheden. Het openbaar ministerie wordt niet-ontvankelijk verklaard in de vervolging van de drie, waar mee ze vrijuit gaan en forse schadeclaims kunnen indienen. Alleen als het hof denkt dat er ook buiten de inkijkoperaties genoeg bewijzen zijn, kan een nieuwe veroordeling volgen. Prins Bernhard jr. beroofd in New York Prins Bernhard junior blijkt naar nu pas bekend is gewor den het slachtoffer te zijn ge worden van een roofoverval. Na het lopen van de marathon van New York op 6 november werd de zoon van pinses Mar griet en mr. Pieter van Vollen- hove op straat onder bedrei ging van vermoedelijk een wa pen zijn gouden horloge en honderd dollar afhandig ge maakt. De overvaller nam de benen nadat de prins zijn kostbare horloge en portemonnee had afgegeven. Bernhard werd niet begeleid door veiligheidsmen sen. Als gevolg van bezuinigin gen krijgen de jonge prinsen niet meer bij iedere gelegen heid lijfwachten mee. Prins Bernhard junior tijdens een dansje met zijn moeder prinses Margriet, archieffoto Tandartstarieven vastgesteld Een eenvoudig kunstgebit kost vanaf 1 januari 1995 ongeveer vijfhonderd gulden. Voor boren en vullen rekent de tandarts tussen de 30 en 65 gulden. Eén kies trekken kost ook 30 piek, een tweede wat minder. Dat blijkt uit de nieuwe prijslijst voor tandartskosten die het Centraal Orgaan Tarieven Ge zondheidszorg (COTG) gisteren heeft vastgesteld. Het gaat hier om particuliere tarieven, die zorgverzekeraars en onverze kerde tandartsklanten straks moeten betalen. De nieuwe tarieven zijn 13,5 procent lager dan nu. De zorg verzekeraars hadden de prijzen nog vijf procent extra willen verminderen, maar daarmee gingen de tandartsen niet ak koord. Ze wilden niet alles tege lijk overhoop halen. Het COTG zal de prijzen voor particulieren en ziekenfondsverzekerden (ei genlijk alleen nog kinderen tot 19 jaar) vanaf 1996 verder gelijk trekken. De tandarts wordt vanaf vol gend jaar grotendeels uit het ziekenfondspakket en de ver plichte particuliere polis voor ouderen gehaald. Dat betekent dat fondspatiënten, waarvoor de tandartsen veel lagere ver goedingen krijgen, gedwongen overstappen op een particuliere aanvullende verzekering. Wie niet kiest voor een tandartspolis (kosten tien tot vijftien gulden per maand), draait zelf voor de tandartsrekening op. In het ziekenfondspakket zit voor volwassenen nog wel één controle per jaar, inclusief ver wijzing en tandsteenverwijde ring. De fondsen betalen daar voor 50,50 gulden. Een controle kost de particuliere patiënt ove rigens nog geen twintig gulden, exclusieftandsteenbehandeling. De FNV, de Consumenten bond, de kleine linkse partijen en de Nationale Ombudsman hebben de afgelopen weken veel kritiek geuit op de verwij dering van de tandarts uit het verplichte pakket. Minister Borst (volksgezondheid) is daar niet van onder de indruk, bleek gisteren bij de behandeling van het Financieel Overzicht Zorg in de Tweede Kamer. „De kosten zijn overzienbaar, ook voor mensen met lagere inkomens", aldus Borst. PvdA en D66 willen wel dat Borst met de tandartsen over legt of er wat meer kan wórden gedaan voor de 50,50 die ze straks krijgen voor de jaarlijkse controle. De fracties vinden ook dat het voor ouderen mogelijk moet blijven op kosten van het ziekenfonds een kunstgebit aan te schaffen. De WD is daar niet op voorhand tegen. Borst zegt dat daar geen geld voor is. Borst wil dat zorgverzekeraars soepel handelen bij het accep teren van ziekenfondverzeker den die zich aanvullend willen verzekeren voor tandartshulp. De Kamer is bezorgd dat verze keraars mensen met een zwak en slecht gebit proberen te we ren. Daar kan Borst niet zoveel aan doen, omdat verzekeraars niet verplicht zijn mensen aan te nemen. Ze verwacht echter dat het niet zo'n vaart zal lopen. achthonderd mensen TBC ge constateerd. Vaak nemen men sen de ziekte mee uit het bui tenland waar het veel vaker voorkomt. De Koninklijke Ne derlandse Centrale Vereniging tot Bestrijding der Tuberculose (KNCV) vroeg deze maand meer aandacht voor besmette asiel zoekers. Het gebeurt wel eens dat zij de illegaliteit induiken, hun pillenkuur van negen maanden niet afmaken en an deren besmetten. Minister Borst (volksgezond heid) wil asielzoekers al testen op TBC als zij zich aanmelden op Schiphol of in een aanmeld centrum. Deze week gaat zij hierover praten met staatssecre taris Schmitz (justitie). Nu wor den de mensen getest als zij in een opvangcentrum zitten. Van een epidemie is volgens Borst geen sprake, maar toch wordt jaarlijks bij zeven- tot Waarom Moby Dicks verdwalen is groot mysterie theo haerkens nstatf1™ Vermeend zwicht voor eisen van Kamer toenh Het kabinet zal toch komend jaar al 100 miljoen gulden uit trekken voor 65-plussers met een lager inkomen. Staatssecre- Vermeend (financiën) zwichtte gisteren voor de druk van de Tweede Kamer, die het liet accepteerde dat het kabinet olgend jaar de bejaarden maar 60 miljoen gulden lastenverlich ting wilde geven in plaats van de 100 miljoen die in het re geerakkoord waren beloofd. Het kabinet wilde de lasten verlichting gieten in de vorm een extra belastingaftrek van 475 gulden voor alle oude ren met een inkomen tot 50.423 gulden per jaar. Nu er meer geld voor dat doel beschikbaar is, wordt de aftrek ongeveer 700 gulden. Die aftrek levert onge veer 90 procent van de bejaar den netto ongeveer een tientje per maand op. Onder druk van Vermeend zag de PvdA gisteravond af van het voornemen om een kleinere groep ouderen een wat hogere aftrek te geven. Daarvoor moest de genoemde inkomensgrens van 50.423 gulden omlaag, waardoor voor ouderen in feite een aparte belastingschijf zal worden ingevoerd en dat wilde Vermeend niet. De bewinds man gaf bovendien aan dat een wijziging van het systeem ertoe zal leiden dat de aftrek niet meer op 1 januari in kon gaan, maar op zijn vroegst per 1 april. Dat wilde de PvdA niet riskeren. In het regeerakkoord stond al dat er 100 miljoen beschikbaar was voor inkomenssteun aan bejaarden. Alleen had het kabi net er voor gekozen een deel van dat bedrag pas na 1995 be schikbaar te stellen. Het PvdA- plan om dat geld nu al op tafel te leggen, werd gesteund door alle partijen in de Kamer. Wat er in 1996 zal gebeuren, staat ove rigens nog open. Als de AOW de loonstijging niet volgt, is er in dat jaar opnieuw koopkracht ondersteuning nodig bovenop de 100 miljoen die er nu al voor is uitgetrokken. Speculaties zijn er genoeg, maar de oorzaak waarom potvissen op de Noordzeekusten stranden is nog steeds niet bekend. Bioloog en conservator Smeenk van het Nationaal Natuurhistorisch Museum in Leiden bena drukt dat we eigenlijk nog maar heel weinig van de kolossale zeezoogdieren weten. De stranding van potvissen bij Ameland en het Duitse Baltrum enkele weken gele den en het aanspoelen van vier sooftgeno- ten bij het Belgische Nieuwpoort vorige week staan niet op zichzelf. „De Noordzee is een gemeen vangnet voor potvissen", stelt Smeenk vast, terwijl zijn vinger zich op de atlas in de buurt van de Shetlandeilan- den bevindt. „Hier gaat steeds iets mis, waardoor groepjes potvissen aan de ver keerde kant van Groot-Brittannië naar het zuiden zwemmen." Voor de dieren, die een maximale lengte bereiken1 van zo'n 18 meter, is de Noordzee een pierebadje. „Een diepte van vijftig me ter is niets voor ze." De beesten halen hun voedsel, vooral grote hoeveelheden inktvis, op een diepte van vijf- tot zeshonderd me ter in de Atlantische Oceaan. Maar ze kun nen nóg veel dieper. Verbijstering wekte de potvis die op 1.500 meter diepte verward raakte in een intercontinentale telefoonka bel en verdronk. Later bleek dat ze wel tot 3.000 meter kunnen duiken. De op het diepste punt krap tweehonderd meter diepe Noordzee, die naar het Kanaal toe steeds smaller en ondieper wordt, is voor de beesten een gevaarlijke trechter. De 'sonar' waarmee ze zich in donker en troe bel water oriënteren, werkt er niet goed. De langzaam oplopende zandkusten en het ge ruis van de branding lijken de echo-signa len te verstoren. Verondersteld wordt dat het klik-geluid dat deze tandwalvissen uit zenden deels door de modder op de zeebo dem wordt geabsorbeerd en te zwak wordt teruggekaatst. Daardoor raakt 'de spuiter met de grote kop', zoals zijn wetenschappe lijke naam letterlijk uit het Latijn vertaald luidt, volledig de kluts kwijt. Als het tij er bovendien voor zorgt dat het water in luttele uren ondieper wordt, raken de beesten in paniek en proberen ze zich met geweld een weg te banen naar dieper water. Als ze de verkeerde richting kiezen, gaan ze op het stand hun einde tegemoet. De potvissen die in West-Europa strand den, hadden allemaal hun thuisbasis rond de Azoren, in de Atlantische Oceaan ter hoogte van Portugal. Alleen jonge en heel oude mannetjes trekken op hun zwerftoch ten in de richting van IJsland en Scandina vië. Vrouwtjes, maximaal 12,5 meter, en he le jonge dieren zijn veel honkvaster en spoelen dus ook nooit aan. Wetenschappers houden nauwkeurig de lotgevallen van de grote zeezoogdieren bij. Afgelopen nacht nog werd Smeenk uit bed gebeld over een bruinvis bij Den Helder. Dankzij de wetenschappelijke registraties is precies bekend hoeveel potvissen er sinds de zestiende eeuw in Nederland en andere Europese kustlanden zijn gestrand. Een re cordaantal strandingen vond plaats in 1760 toen in de winter en het prille voorjaar maar liefst 25 potvissen stierven op de stranden van Duitsland, België, Engeland en Nederland. Opvallend genoeg sneuvel den de dieren vaak bij de monding van een rivier. Ook is er wel eens een tot aan Ant werpen de Schelde opgezwommen. Meestal vinden de strandingen plaats met tussenpozen van enkele jaren en soms wel tientallen jaren. Vreemd vindt Smeenk het daarom dat er tussen 1788 en 1937 - 150 jaar - geen enkele potvis schipbreuk leed. „Misschien heeft dat iets te maken met de natuurlijke schommelingen in het klimaat", oppert hij. „Er zijn ook jaren dat er opval lend veel tropische dolfijnen uit de koers ra ken en op noordelijke stranden terecht ko men". Een theorie die de laatste jaren aan aanhang verliest zoekt de verklaring in ver storingen in het aardmagnetisch veld. Ook de strandingen van hele kuddes walvissen in Amerika en Australië zouden daarmee te verklaren zijn. Maar bewijzen voor dit ver schijnsel ontbreken tot nog toe. Steeds trekken wetenschappers er op uit als er een potvis strandt, maar behalve een fraai skelet levert het onderzoek van de ka davers de laatste jaren niet veel op. Smeenk verwacht dan ook meer van gedragsstudies 'al hopen we natuurlijk altijd wetmatighe den te ontdekken die het raadsel van Moby Dick oplossen'. Bezuinigen of weg Bolkestein zet kabinet onder zware druk den haag gpd WD-leider Bolkestein stuurt het kabinet naar huis, als wordt afgeweken van de in het re- geerakkkoord afgesproken acht tien miljard bezuinigingen. Mi nisters en staatssecretarissen moeten volgens hem niet toege ven aan maatschappelijke pro testen tegen voorgenomen be sparingen, zoals op het hoger onderwijs en defensie, zei hij gisteravond in Zwolle. „Als niet duidelijk wordt dat de bezuinigingen binnen één of twee jaar op tafel komen, Jan zal dat het einde van dit kabinet bespoedigen", dreigde Bolke stein in 'Den Haag Vandaag'. Hij doelde op minister Ritzen en staatssecretaris Nuis van on derwijs, die grote twijfels heb ben of ze de afgesproken kor ting op hun begroting van 500 miljoen gulden voor het hoger onderwijs wel bijeen kunnen sprokkelen. Maar ook Bolkes- teins partijgenoot Voorhoeve (defensie) heeft zijn bezuini gingsopdracht van ruim 2,5 mil jard in vier jaar nog niet volledig ingevuld.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 3