Kunstenaars blijven zwijgen
La List is terug dankzij Boeijen
Vuurwerk van trio Uccellini
Cultuur Kunst
De Quant fluit netjes
Jazzmusicus Calloway overleden
MAANDAG 21 NOVEMBER 1994
1-4
nrijsdam, 071-356472
ihuis)|
Barkeepster Coronation Street dood
londen De actrice Doris Speed, die 23 jaar barkeepster Annie
Walker speelde in de tv-serie Coronation Street, is woensdag
overleden. Ze stierf in een bejaardenhuis. Volgens theater-na
slagwerken was ze tachtig jaar, maar feitelijk werd zij 95 jaar
oud. Dit meldde de krant The Guardian vrijdag. Doris Speed ver
tolkte vanaf het begin van de ook in Nederland uitgezonden se
rie, de rol van Annie Walker, de cynische en arrogante barkeeps
ter van de pub de Rover's Return. Ze werkte aan 1746 afleverin
gen mee.
Horrorkomedie in De Soos
valkenburg In jongerensociëteit De Soos in Valkenburg voeren
de Valkenburgse/Rijnsburgse toneelvrienden AA en de Me
deklinkers morgenavond en op donderdag 24 november de hor
rorkomedie 'Angst en gein op Frankenstein' op. De Soos wordt
voor deze gelegenheid omgebouwd tot een duister Middeleeuws
kasteel waar Baron Victor von Frankenstein de scepter zwaait en
alle griezels uit de bekende horrorwereld hem om zijn advies
vragen. In de voorverkoop zijn kaarten telefonisch te bestellen
op nummer 01718-72084 en op 01718-20618. De zaal gaat om
19.15 uur open, de voorstelling is om 20.00 uur.
Rockster David Crosby geopereerd
los angeles Rockmuzikant David Crosby (53) heeft gisteren na
een zeven uur durende operatie een nieuwe lever gekregen. Zijn
toestand is kritiek, maar stabiel, aldus een woordvoerder van het
UCLA Medical Centre in Los Angeles. Crosby was in de jaren
zestig een van de oprichters van de rockformatie The Byrds, de
Amerikaanse tegenhanger van de Britse The Beatles. Hij werd
begin jaren zeventig bekend wegens zijn samenwerking met
Graham Nash, Stephen Stills en Neil Young. Crosby wijt zijn le
verproblemen vooral aan drank en drugmisbruik.
Kindertoneelcursus in Leiden
leiden De Leidse kindertoneelgroep begint 23 november met de
nieuwe kindertoneelcursus. De cursus is bedoeld voorkinderen
tussen de 6 en 13 jaar oud. Na de 20 lessen volgt de opvoering
van het stuk waaraan de kinderen zelf hebben meegewerkt. Voor
meer informatie: 071-132652
Prent Picasso brengt 1,75 miljoen op
new york Een prent van Picasso is op een veiling bij Christie's
in New York voor meer dan 1,75 miljoen gulden 1.036.500 dol
lar) van eigenaar verwisseld. Het recordbedrag werd binnen vier
minuten door de Londense kunsthandelaar Frederick Mulder
geboden in opdracht van een onbekende klant. Het blad grafiek,
,La femme qui pleure I uit de jaren '30, is de nummer twee van
een oplage van vijftien. Voor een werk in oplage is een miljoen
dollar een enorm bedrag, het hoogste dat ooit in de Verenigde
Staten is betaald en het op een na hoogste ooit geboden.
muziek
recensie dick hermsen
Concert: Abbie de Quant - fluit; Rudolf
n- piano K&O-Koffieconcert Pro-
ma Haydn, Karg-Elert, Yun, Dutil-
Franck Gehoord: 20/11, Stadsge
hoorzaal (Breezaal), Leiden.
Eén van de rijkheden van liet
culturele leven in Leiden zijn de
K&O-koffieconcerten jfl>:Jdde
Stadsgehoorzaal. In de mooi ge
ornamenteerde Breezaal, voor
heen de Foyer, heerst altijd een
gemoedelijke sfeer. Het publiek
t, weliswaar niet in groten
getale, voor de muziek en voor
de gezellighe id. Voor het koffie
concert van gistermorgen stond
Abbie de Quant op het pro
gramma. De dwarsfluitiste liet
zich begeleiden door pianist
Rudolfjansen.
Abbie de Quant onderscheidt
zich van andere fluitisten door
haar omvloerste, haast wollige
toon. Ze gebruikt veel vibrato,
waardoor haar muziek altijd iets
romantisch van kleur houdt. Ze
speelt met opvallend veel ge
mak. Met name door de manier
waarop ze fraseert, klinkt haar
spel natuurlijk en zeer muzi
kaal. Rudolf Jansen is een bege
leider waar je als solist volledig
'blind op kunt varen. Zijn spel is
zeker, zijn klank vol en dyna
misch.
Het repertoire van het duo is
evenwichtig samengesteld. Uit
verschillende stijlperioden zijn
stukken gekozen. Van Haydn
wordt een strijkkwartet ge
speeld dat voor fluit en piano is
omgewerkt. Het is het eerste
werk van het programma. Dui
delijk is dat het tweetal even
moet wennen aan de zaal, het
publiek en de akoestiek. Het
stuk wordt netjes gespeeld,
maar meer dan dat zit er niet in.
De sonatine van Dutillieux is
mooi van klank. Het is het werk
dat het meest tot zijn recht
komt in het gehele concert.
Fluitiste en begeleider volgen
elkaar goed en vormen een
hechte eenheid, Salomo van de
Koreaanse componist Yun is
een compositie, waarbij de
kracht zit in de spanning van de
dynamiek en de expressie van
de klank. Beide worden niet op
timaal benut, waardoor de in
houd van de knappe compositie
zeker niet ten volle wordt uitge
buit. De climax blijft tè ingeto
gen, de klank tè netjes. Het werk
van Franck, na de pauze, maakt
weer een hoop goed. De mooie
sonate krijgt een nette vertol-
king.
Tijdens het concert geeft Ab
bie de Quant de indruk de in
spiratie van diep te moeten ha
len. Ze lijkt zich niet volledig te
geven waardoor de stukken niet
op alle momenten de muzikale
eer krijgen die ze eigenlijk ver
dienen.
Passen en meten op beurs 'Artistieke handenin Leidse Pieterskerk
Ze wil beslist iets kopen.Kaboutertjes van klei. Met zo'n
paddestoeltje er boven. Die verzamel ik. Een mevrouw
uit Lelystad maakt die." Mevrouw C. Zuidema kijkt wat
onrustig heen en weer. Ze is een beetje nerveus. De Lely
stadse mevrouw is namelijk nog niet gesignaleerd. ,,Ik wil
er snel bij zijn, anders zijn de kaboutertjes die ik nog niet
heb al verkocht", aldus Zuidema, die haastig in de massa
verdwijnt, op zoek naar haar kleine troetelmannetjes. De
kabouterverzamelaarster was gisteren één van de vele
bezoekers van de amateur-kunstenaarsbeurs 'Artistieke
handen' in de Pieterskerk in Leiden.
leiden» marco v
Alle denkbare hobby's waren
present: van kantklossen tot
kalligrafie. ,,We hebben 167
deelnemers", aldus B. Speel-
berg, organisator van de beurs.
„Twee hebben er afgezegd."
Het is passen en meten in de
kerk. Speelberg: „De kunste
naars schelden altijd over de
bereikbaarheid en slechte loka-
tie. Maar als de inschrijving
eenmaal begonnen is, willen ze
allemaal komen." De beurs trekt
dan ook meestal 3500 bezoe
kers. Een plekje betekent voor
veel hobbyisten dé manier om
te laten zien waar ze mee bezig
zijn. En om iets te verkopen.
Want dat kan ook. Voor het
ruimtegebrek heeft Speelberg
een simpele oplossing. „Ieder
een moet gewoon een metertje
inschuiven."
Eén van de publiekstrekkers is
J. Gaisch uit Tiel. Hij giet op de
beurs op traditionele wijze tin.
Een groepje jongens heeft zich
om hem heen verzameld.
Gaisch laat hun een lepeltje
zien in de vorm van een aard
bei. Met een gat erin. ,,Nu den
ken jullie natuurlijk dat dit een
foutje is", vraagt Gaisch de jon
gens. De knulletjes knikken in
stemmend. „Nou, dus niet. Dit
is een lepeltje voor mensen die
geen suiker gebruiken. Als ze
zich vergissen, glijdt de suiker
door de lepel. Handig hè." De
jongens reageren laconiek. „Die
is goed wakker op de vroege
zondagmorgen", zegt één van
hen.
Na nog een grapje over water,
waarbij de jetigd moet raden
hoe dat voelt („Nat", aldus gui
tige Gaisch), wordt de tingieter
wat serieuzer. „Ik maak dingen
die anderen niet snel zouden
maken. Voornamelijk sieraden,
broches en zo. Ik vind het leuk
om zelf te ontwerpen." Dat zijn
hobby niet meer zo uniek is als
hij lijkt, heeft Gaisch inmiddels
ondervonden. „Er zijn kapers
op de kust. Twee fabrikanten
hebben vijf van mijn ontwerpen
gestolen om een massaproduk-
tie op te zetten. Die hebben nu
een proces aan hun broek."
Prinses Margriet
Zijn deskundigheid is inmiddels
zo bekend dat mensen hem we
ten te vinden en te strikken voor
speciale opdrachten. „Zo heb ik
voor de Paralympics een tulp
gemaakt. Hedy d'Ancona en
prinses Margriet, bescherm
vrouwe van de Paralympics,
hebben zo'n bloem in huis
staan." Wat voor Gaisch als be
zigheidstherapie begonnen is
(„Ik was langdurig werkloos"), is
nu min of meer uitgelopen op
een baan.
„Zo gaat het vaak", zegt de
vrouw van Juan Pastoor. Hij
maakt onder andere glazen Tif-
fany-lampen in opdracht van
klanten. „Mijn man is erg ziek
geweest", vertelt ze. „Hij werkte
altijd in de tuinbouw. Toen dat
niet meer kon, is hij met spie
gels en glas aan de slag gegaan.
Je staat er vaak versteld van wat
iemand nog meer kan doen dan
alleen zijn dagelijks werk. Men
sen hebben vaak meer in zich
dan je denkt. Mijn man doet het
met liefde, hij gooit er zijn ziel
en zaligheid in."
Voor een wat oudere vrouw,
die van een kopje koffie geniet,
zal het allemaal wel zo zijn,
maar ze heeft toch haar beden
kingen. „Je ziet de kunstenaars
niet aan het werk. En als je dan
vraagt hoe ze iets maken, doen
ze geheimzinnig. 'U kunt een
tweedaagse cursus volgen' zeg
gen ze dan. Maar het geheim
van de smid geven ze niet prijs."
recensie lidy van der spek
Trio Uccellini. bestaande uit Vincent van
den Ende, blokfluit, Job ter Haar, cello en
Rien Voskuilen, clavecimbel. Gehoord 19
november in 't Huys Deverte Lisse.
Bij het Trio Uccellini wordt met
de factor 'tijd' heel genuanceerd
en zorgvuldig omgegaan: je
kunt zelfs zeggen dat de een
heid van plaats, tijd én hande
ling zaterdagavond in 'huys De-
ver' perfect werd nagevolgd.
Vincent van den Ende, als fijn
zinnige voortrekker, Job ter
Haar en Rien Voskuilen vormen
zo'n trio waar de grote speel
vreugde vanaf spettert én bo
vendien het broodnodige pure
vakmanschap. De geur van
knappend houtvuur in de ka
pelzaal, muziek uit één bepaal-
de tijdsspanne, drie artiesten in
tijdloos zwart, 'oude' instru
menten, gestemd in de lagere
toonhoogte van weleer (de a is
415 inplaats van 440 Hz); voor
waar deze avond voldeed aan
de Aristotelische eenheid wat
het 'drama', de handeling be
treft.
Elk thema, elke melodie, elke
frase en zelfs elke noot tot de
laatste slotklank toe werd na
drukkelijk en toch heel vanzelf
sprekend en natuurlijk ge
speeld, met een navenante uit
werking.
Zo waren daar composities
ontleend aan John Dowland
(1562-1626), een componist
sterk geinspireerd door het Itali
aanse solo-lied, waarmee de
Florentijnen in die jaren experi
menteerden. Een groot deel van
Dowlands scheppingen heeft
een uitgesproken pessimisti
sche inslag en weerspiegelt een
hang naar melancholie. 'If
floods of tears could cleanse my
follies past' is zo'n lied, dat op
zijn beurt ook weer op allerlei
's verwerkt. Onder de
m 'Pavane Lacryme' zijn
e van zulke parodieën, een
r fluit en een voor clavecim
bel, geschreven door zijn tijdge
noten Jh. van Eijck en J.P. Swee-
linck. Niemand was er toen vies
van om eikaars composities te
gebruiken, als er maar net iets
origineels aan toegevoegd werd,
je moest eikaars scheppingen
overtroeven (aemulatio).
Van elkaar overtroeven in de
ze uitvoering van beide werken
was echter geen sprake: een
eenheid in melancholie en
puurheid was ons deel.
Dat deze jongens ook door
het lint kunnen gaan getuigde
bijvoorbeeld zo'n opzwepend
presto uit de Sonate in d van
Geminiani voor cello en clave
cimbel. Ter Haar heeft in deze
sonate een bijna solerende rol,
waarin zijn krachtige persoon
lijke stijl en magnifieke techniek
een heldere glans gaven aan het
hechte samenspel.
Voskuilen en van den Ende
hadden een razend moeilijke rol
in de bewerking van een orgel-
-triosonate van Bach met zijn
ingewikkelde meerstemmigheid
en pijlsnelle loopjes. Toch hiel
den ze het transparant en ge
structureerd. Voskuilens expres
sie en timing zijn voor een cla-
vecinist echt opvallend; het
geeft een nieuwe kijk op dit ou
de instrument.
De toegift van Vivaldi knetter
de als kleurrijk spattend vuur
werk over een laaiend enthou
siast publiek.
Portugees Siza is
nieuwe architect
Stedelijk Museum
amsterdam gpd
Het Stedelijk Museum heeft het
contact met de Amerikaanse ar
chitect Robert Venturi over de
uitbreiding afgebroken en géat
in zee met de Portugese archi
tect Alvaro Siza. B en W van de
hoofdstad zijn akkoord gegaan
met de nieuwe architect 'en
hebben een eerste krediet van
4,6 miljoen gulden ter beschik
king gesteld. De nieuwbouw
loopt geen vertraging op. Het is
nog steeds de bedoeling dat de
eerste spade in september 1995
de grond ingaat en dat de uit
breiding in 1998 klaar is.
Venturi kreeg begin vorig jaar
de opdracht een ontwerp vdor
de uitbreiding te maken. Dat
gebeurde na een prijsvraag met
de Nederlandse architecten
Rem Koolhaas. Wim Quist en
Carel Weeber. Alle vier ontwer
pen kwamen veel duurder uit
dan de 30 miljoen gulden die de
gemeente Amsterdam als limiet
had gesteld.
De besprekingen zijn stuk ge
lopen omdat Venturi een studie
naar de inpassing van zijn ont
werp in de plannen van de
Deen Andersson voor het Mu
seumplein eiste. De studie zou
enkele tonnen kosten en werd
door Venturi als uitbreiding van
zijn opdracht beschouwd. De
stuurgroep Stedelijk Museum
kon zich niet in deze eis vinden.
Ook over onderdelen van het
contract als honorarium, tijd
schema en reiskosten werd
geen overeenstemming bereikt
Directeur Rudi Fuchs kende
Alvaro Siza al langer, maar leg
de pas enkele weken geleden de
breiding. Alvaro Siza bouwde in
ons land al eerder in Den Flaag
en heeft met zijn brede oeuvre
internationale faam verworven.
„Hij is een fantastische archi-
tect die intelligent en gevoelig
met verschillende soorten licht
kan omgaan", aldus Fuchs.
Excuses AKO
aan uitgevers
bloemendaal»anp
Het hestuur van de Stichtihg
AKO Literatuur Prijs heeft zich
in een brief aan de Nederlandse
uitgevers verontschuldigd voor
de chaos tijdens de uitreiking
van de prijs enige weken gele
den.
„Het is duidelijk geworden
dat enkele aanwezige auteurs
zich niet gelukkig voelden roet
de toegepaste wijze van stem
men, waarvan zij niet voldoen
de op de hoogte waren", schrjjft
de stichting. „In het oorspron
kelijke scenario, dat het bestuur
voor ogen stond, zouden de
schrijvers en de leden van de
beroepsjury tijdens de uitzen
ding een belangrijkere rol spe
len." De uitreiking, vier weken
geleden tijdens het tv-prograhi
ma Sonja op Zaterdag, had in
grote verwarring plaats omdat
de regels niet voor iedereen düi-
delijk waren. Twee deelnemèrs
kregen van een publieksjury
evenveel punten, maar er kon
maar één winnaar zijn. Dat vyas
uiteindelijk G.I.. Durlacher. In
het schrijven wordt gemeld dat
stichting zijn doel niet heeft
kunnen verwezenlijken: „Het
bevorderen van een brede be
langstelling voor het literaire
boek en indirect het lezen."
Het was de tweede regel van
Minders in de nacht. Die was
haar compleet ontschoten. En
gewoon doorzingend bekende
ze dat, om vervolgens te vragen
of iemand misschien die tekst
kende. Maar deze nachtmerrie
van iedere zangeres of zanger
werkte verademend. Vooral
voor Liesbeth List zelf.
Geïmponeerd en geëmotio
neerd als ze gisteravond leek
door de ovationele ontvangst in
het volle Concertgebouw van
Amsterdam. Dit moment van
vertwijfeling brak het ijs. Haar
stem verhief zich boven het or
kest, haar ogen kregen glans en
ineens zong niet alleen haar
stem, maar haar hele lijf. Lies
beth List was weer wie ze is: I.a
List, de diva van Vlieland.
Jacques Brei 'gaf haar Brussel
Ramses Shaffy maakte haar en
zichzelf onsterfelijk door het
duet Pastorale. En net op het
moment dat je je afvraagt hoe
het toch is met Liesbeth List, is
er een nieuwe man in haar mu
zikale leven. Frank Boeijen
maakte met haar onlangs de cd
List, die hij produceerde en
waarvoor hij een aantal stukken
schreef. Combineer dat met
50.000 verkochte exemplaren
La List: geïmponeerd, geëmotioneerd.
en betere argumenten voor een
galaconcert van dit duo zijn niet
te vinden.
Het begin was stroef, zoals
gezegd. De verzoening kreeg
niet de passie die het nummer
verdient en ook Zonder woor
den haalde het niet bij de cd-
uitvoering. Maar na haar tijde
lijke geheugenverliesje werd dat
haar vergeven door i
FOTO CEES ZORN
als Vlinders in de nacht en Vrij
heid De man die haar carrière
een nieuwe richting gaf na
een onbegrijpelijk lang tekst
schrijversloos tijdperk Frank
Boeijen, ondersteunde haar vo
caal in Brief aan Mia om vervol
gens te soleren.
Het nieuwe repertoire van
List zal voor velen even wennen
zijn. Het chanson-achtige ka-
derd in meer gedragen num
mers met een popaccent. Maar
ze zitten haar als gegoten. Want
List weet weergaloos om te
gaan met poëtische, beeldende
teksten, waarvan er zo veel op
haar cd staan. Dan zingt ze uit
haar tenen, dan komen de
woorden recht uit haar hart.
Dan is ze een lust om naar te
luisteren en te kijken.
Haar ontwapenende karakter
sloeg over op anderen. Op de
Frank Boeijen Band tijdens een
prachtige a capella-versie van
Kronenburg park. En op Ramses
Shaffy, die na de pauze solo en
met List zong. Onverwachte en
ongepaste blaasarrangementen
leverden het orkest zijn ver
baasde blik op.
Het leek er wel vaker op dat er
(te) weinig was gerepeteerd. Het
duet Zeg me dat het niet zo is
door Shaffy/Boeijen had be
paald geen vlekkeloze samen
zang. En ook Liesbeth List han
teerde af en toe een ander tem
po dan Het orkest. Maar dat
deed er feitelijk allemaal niet
toe. Hooguit had het volume
van het Shaffy Cantate Orkest
beduidend forser kunnen zijn.
Waar het om ging was het zien
en horen van de diva, haar ont
dekker en haar ridder. Liesbeth
List is er nog steeds. Want ge
lukkig komt er altijd wel een
man in haar leven die beseft dat
zo'n uitstraling moet worden
Jarig Pinkpop
last festival af
Het in verband met het 25-
jarig bestaan van Pinkpop
groots opgezette Pinkpop-
Binnen-festival, dat volgende
maand op de drafbaan van
Landgraaf zou plaatsvinden,
gaat niet door. De beslissing
van het Limburgs provincie
bestuur om niet meer dan
10.000 gulden subsidie op ta
fel te leggen, vormt volgens
het organiserende Buro Pink
pop een van de hoofdrede
nen om de speciale indoor-
versie van Europa's oudste
popfestival af te blazen. Dat
heeft Pinkpop-directeur
Smeets bevestigd. Ook het
feit dat de geplande overna
me door Pinkpop van de
Landgraafse paardenrenbaan
nog steeds niet is beklonken,
noemt Smeets als oorzaak
van de afgelasting van het in-
doorfestival. Smeets, die ja
renlang Statenlid is geweest
namens de PvdA, toont zich
echter vooral gebelgd over de
'fooi' van tien mille die het
provinciebestuur voor het
festival heeft toegezegd. „Ik
voel me bijna geschoffeerd
door een dergelijk lage bij
drage. Terwijl Pinkpop toch
wereldfaam geniet en uitge
rekend dit seizoen zijn zilve
ren jubileum viert. Toen wij
onze twintigste verjaardag
vierden, kregen we van de
provincie nota bene 25.000
gulden subsidie als blijk van
waardering"
Zelfs op ver gevorderde leeftijd was Calloway een lust
ARCHIEFFOTO ÓPD
Cab Calloway, jazz-zanger en
bandleider is vrijdag op 86-jari-
ge leeftijd overleden in een ver
pleeghuis in Delaware. Dat
heeft zijn vrouw Nuffie bekend
gemaakt. Calloway was op 12
juni getroffen door een zware
beroerte. Hij werd onder meer
beroemd om de yell 'hi-de-ho'
die hij vanaf het toneel van de
Cotton Club in Harlem liet ho-
Calloway is meer dan zestig
jaar actief geweest als bandlei
der, zanger, auteur, danser en
songschrijver en had enorme
invloed in de wereld van de
jazzmuziek. Hij ontdekte Dizzy
diiMUdwIi
van Pearl Bailey en Lena Horn.
De jongere generatie kent hem
vooral door zijn rol in de film
The Bluesbrothers. In Neder
land is hij mede bekend door
regelmatige optredens tijdens
het North Sea Jazz Festival.
Zelfs op vergevorderde leef
tijd was het een lust Calloway
op het toneel bezig te zien. Als
een derwisj dook hij met fladde
rende ledematen en een brede
glimlach op het gelaat van het
ene eind van het toneel naar het
andere. Zijn herkenningsnum
mer was 'Minnie the Moocher'
en het refrein 'hi-de-hi-de-hi-
de-ho' werd onveranderlijk
door het publiek nagezongen.
„Ik word graag een levende
niet ik van", zei Calloway in
1985 in een vraaggesprek.
In zijn jonge jaren gold Callo
way, die van mooie kleren en
luxe auto's hield, als een vrou
wenversierder. Maar hij bleef
zijn hele leven samen met Nuf
fie, met wie hij in 1953 trouwde.
Calloway werd in 1907 in Ro
chester geboren en groeide op
in Baltimore. Hij studeerde
rechten aan het Crane Collége
in Chicago en kreeg in 1928 een
contract aangeboden om bas
ketbal te komen spelen bij de
Harlem Globetrotters. Hij koos
echter voor een zang- en dans
carrière. geinspireerd door zijn
zuster Blanche, die in de mu-
ju
De 'uitgeslapen' tingieter Gaisch onder grote belangstelling aan het werk.
FOTO LOEK ZUYDERDUIN