Ouders en kroost spelen
steeds meer samen
Wie zoet is
krijgt lekkers
Alles komt weer goed
Bekroond
speelgoed
VRIJDAG 18 NOVEMBER 1994
'Soms schiet je met iets simpels midden in de roos
Zelf typische sinterklaas-lekkernijen maken
is niet zo moeilijk. De kinderen kunnen erbij
helpen, want koks-in-spe draaien
tegenwoordig hun hand niet meer om voor
een appeltaart of pizza dus pepernoten of
taai-taai zijn ook geen probleem.
MARSEPEIN
Nodig: 500gram poedersuiker; 500gram
gemalen amandelen (malen kun je ook zelf
doen, neem dan wel gepelde amandelen);
het wit van 2 eieren; 2 eetlepels
oranjebloesem- of rozewater.
Moet de marsepein wat langer goedblijven
dan kan aan dit mengsel 1 eetlepel rum of
een paar druppels citroensap worden
Doe de gemalen amandelen in een kom,
voeg de poedersuiker, de eiwitten en het
oranjebloesem- of rozewater toe. Kneed er
een bal df staaf van.
Marsepein kun je kleuren met cacaopoeder
of voedingsmiddelenkleurstoffen. Bij
gebruik van kleurstoffen ga je als volgt te
werk: doop een cocktailprikkker in de
kleurstof en trek daarmee lijnen door de
marsepein. Kneed de marsepein om de
kleur er goed door te werken.
Rol nu de marsepein in folie en laat hem
een nachtje op een koele plaats rusten.
SINTERKLAASTHEE
Nodig: 3A liter water; 3 eetlepels thee; 1
opensneden vanillestokje; 'A liter rode wijn;
75 gram suiker, 3 eetlepels citroensap.
Zet thee en doe er het vanillestokje bij. Laat
het geheel 5 minuten trekken. Maak de wijn
en de suiker warm (mag net niet koken).
Zeef de thee en doe er het citroensap en de
warme wijn aan toe.
Serveer de thee in hoge glazen.
TAAI-TAAI
Nodig: 250gram vloeibare honing; 250
gram zelfrijzend bakmeel; 1 eetlepel
speculaaskruiden; 1 theelepel anijszaad
(gemalen), beetje zout.
Doe de honing en het ei in een kom er roer
dit doorelkaar. Doe daarna de rest van de
ingrediënten er bij. Kneed hiervan een
soepel deeg.. Maak er een bal van en laat
deze ruim een uur in de koelkast rusten.
Maak daarna ongeveer 1 cm dikke
figuurtjes van het deeg. Beboter en bakplaat
en leg de figuurtjes erop. Verwarm de oven
voor op 200 graden Celsius en bak de taai
taai in onegveer 20 minmuten gaar.
PEPERNOTEN
Nodig: 250gram zelfrijzend bakmeel; 125
gram bruin basterdsuiker; 100 gram boter
(nietjjjt de koelkast); 2 eetlepels
speculaaskruiden; wat zout, 3 eetlepels
melk.
Meel zeven in een kom, er alle andere
ingrediënten bij doen en er een soepel deeg
van kneden, Van dit deeg kleine balletjes
maken en in een op 150 graden Celsius
voorverwarmde oven in ongeveer 20
minuten bruin laten worden.
Grootouders, hebben ze het moeilijk deze
cadeautjestijd of genieten ze juist van het
grote aanbod en gaan ze met plezier de
stad in opzoek naar een orgineel cadeau.
En kunnen ze gewoon hun gang gaan of
hebben de ouders een stevige vinger in de
pap. We vroegen het drie willekeurige
grootouders.
HENRIËTTE VAN DER HOEVEN
Voor haar kleinzoon van 'n jaar heeft Karin
Drieskens (Haarlem) een rieten stoeltje ge
kocht. ..Zon stoeltje dat hij zelfbij de salon
tafel kan trekken," zegt ze. „Oh, ja en zater
dag heb ik een echte jongens-onderbroek
en hemd voor hem gekocht, dat vond ik zo
leuk. Verder ben ik nog op zoek naar iets
waarmee hij echt kan spelen en dan stop ik,
want je moet het niet te gek maken.
Tussen moeder en grootmoeder is duidelijk
overleg bij het kopen van cadeautjes want
vertelt de enthousiaste grootmoeder „En
van zijn ouders krijgt hij een fornuisje, want
als zijn moeder kookt staat hij er altijd op
SASKIA STOELINGA
een stoel bij." Gevraagd naar haar favoriete
speelgoed is kind hoeft Karin niet lang na
te denken: „De poppenkast, dat vond ik al
tijd enig, nog trouwens."
„Eigenlijk laat ik m'n kleinkinderen beslis
sen." zegt grootvader Van der Nat (Leiden),
„je krijgt van die speelgoed-catalogie in
huis weet je wel. Als ze daarin zitten kijken
let ik altijd heel goed op. Als ik zie dat ze er
gens belangstelling voor hebben overleg ik
met hun moeder of ik dat kan kopen." Hij
vind ook dat je het niet te duur moet ma
ken, „Soms schiet je met iets heel simpels
ril Voor één kleinzoon weet het
het al: „Dat joch is gek van auto's."
De inkopen voor zijn kleinzoons, 2 en 3 jaar
oud en zijn 9-jarige kleindochter moet hij
nog doen. „Ja, ik ben misschien wat laat
r het zal wel lukken hoor."
Uit zijn kindertijd herinnert Van der Nat
zich de blokkendoos, met gekleurde blok
ken en het hamertje-tik. „Tja, het was vroe
ger allemaal een stuk blokken voor jongens
Mevrouw Plas (Haarlem) vindt het eigenlijk
jammer dat haar kleinkinderen nu al 16 en
21 jaar zijn. Toen ze klein waren genoot ook
zij met volle teugen van bezoekjes aan Sin
terklaas en de Sinterklaasoptocht. Dat was
ook de tijd dat ze nog zelfs de presentjes
durfde kopen. „Later nam ik ze mee naar de
winkel om zelf iets uit te zoeken, nu geef ik
ze gewoon een enveloppe, kunnen ze zelf
iets uitzoeken, want als ze zo groot zijn
grijp je toch altijd mis. Maar Sinterklaas vie
ren doen we wel hoor. De kinderen en
kleinkinderen komen naar mij toe. Dan
drinken we koffie met een lekker stuk ban
ket erbij. Heel gezellig."
Herinneringen aan een Sinterklaasfeest uit
haar jeugd heeft ze niet. „Wij komen oor
spronkelijk uit Duitsland en daar vierden
we het kerstfeest met cadeautjes."
Sinterklaas en zijn gevolg is weer in het
land. De speelgoedgidsen waren een paar
weken eerder al als voorbode huis aan huis
door de brievenbus gegooid. De kinderen
begrepen dat signaal onmiddellijk: de ver
langlijst kon worden opgemaakt. De speel-
goedbranch doet zijn uiterste best die ver
langlijsten zo lang mogelijk te maken. En
wat ook opvalt in de speelgoedwereld is dat
ouders steeds meer samen spelen met hun
kroost. De ouders van nu vormen een gene
ratie die zelf met speelgoed is grootge
bracht.
„Leuk spelen doe je vooral met elkaar",
meent A.M.J. Weterings, voorzitter van de
Stichting Goed Speelgoed. Zelf al 35 jaar
werkzaam in de speelgoedwereld weet We
terings als geen ander hoe de spelende we
reld van volwassenen en kinderen anno '94
irTelkaar zit. Technisch inzicht, computer
beginselen en schitterende doe-het-zelf
pakketten op allerlei gebied nodigen jong
en oud meer dan ooit uit om samen te spe
len. „Grootouders weten vaak niet wat ze
moeten kopen voor hun kleinkinderen,
doen dat geregeld samen met of op advies
van de ouders. De ouders kopen steeds be
wuster. Was speelgoed vroeger een luxe,
voorbehouden aan Sinterklaas en verjaar
dagen, tegenwoordig wordt het aangereikt
als gereedschap bij het opgroeien.
Daarmee verklaart de speelgoedman ook de
toenemende groei in artikelen voor baby's
en peuters. „In die periode ontwikkelen
kinderen zich het snelst en krijgen ook een
telkens passende uitdaging aangeboden in
de vorm van speelgoed. Voor baby's is er dit
jaar een ruim aanbod aan interactief speel
goed. Op een duwtje beginnen de speeltjes
te spiegelen, piepen, rinkelen of draaien.
Volgens Weterings, die ook in de jury heeft
gezeten van de verkiezing Speelgoed van
het Jaar 1994, is het speelgoedaanbod,
sneller, flitsender en kwalitatief nog be
ter dan in voorgaande jaren. Daarmee
wordt ingespeeld op de steeds snel
ler reagerende jeugd. „Door de vi
deo- en computerspellen staan
kinderen op scherp, reageren
alert met onverwachts in
zicht." Opvallend is echter
dat de populaire game-boys
en soortgelijke spelcompu
ters niet zitten onder de
genomineerde artikelen.
„Dat hoeft niet verder te
worden gestimuleerd.
Wij willen speelgoed dat
iets bijdraagt aan de op
voeding. Het moet leuk
zijn, functioneel en ge
durende een langere tijd
speelwaarde bieden. Fa
brikanten doen veel re
search om hun produk-
ten die extra waarde te
geven. Een afspiegeling
daarvan is nu al te zien
bij het speelgoed dat in
september het keurmerk
Auto' met lawaai, vliegtuigen op batterijen. De kinderen zijn er dol op.
FOTO LOEK ZUYDERDUIN
Speelgoed van het Jaar kreeg," aldus Wete
rings.
Alleen de Super Smart Start kwam daarvoor
in aanmerking. Een computer waarop 15
verschillende activiteiten kunnen worden
gespeeld zoals rekenopgaven of de missen
de letter zoeken.
Rages
Opvoedingen deskundige jury's ten spijt.
Zelfs de meest bewuste en verstandige ou
ders en grootouders kunnen geen weer
stand bieden aan rages in koopvideo's en
computerspelletjes. Een kwart van de totale
uitgave aan speelgoed gaat in deze twee
produkten zitten.
Nog maar nauwelijks bekomen van Bat
man, de dinosaurussensgekte rond Jurrasic
Pare of de nieuwe Walt Disney film Lion
King (in Amerika al een grote rage) kondigt
zich op een zeer goed getimed in Nederland
aan. Ook de aanbiedingen voor de koopvi
deo van de onlangs uitgekomen klassieker
Sneeuwwitje doen het goed. Van beide
films zijn de hoofdpersonen in alle mogelij
ke uitvoeringen en afbeeldingen - van
broodtrommels tot computerspelletjes - in
de schappen te vinden.
Bovendien zorgen dergelijke films ook in
aanverwante branches voor verkoop: T-
shirts, truien, bekers, alles wat maar moge
lijk is wordt voorzien van een print. Boven
dien brengt zo'n film als Lion King volgens
kenners het jungle-gebeuren weer terug. Af
wachten maar.
Niet duur
Het speelgoed in Nederland is niet duur in
vergelijking met de andere Europese lan
den. Dit komt door de sterke onderlinge
concurrentie. Nederland kent als geen an
der land zoveel grootwinkelbedrijven, ke
tens en inkooporganisaties die zich op
speelgoed werpen. Het kan geen kwaad om
voor de Sinterklaasaankopen in de verschil
lende winkels eens aan prijsvergelijking te
doen. Vooral aan hel eind van het jaar zijn
er prijsoorlogen en forse kortingen op hele
assortimenten," aldus een woordvoerder
van de Brancheverkenning Speelgoedspe
ciaalzaken van het Economisch Instituut
voor het Midden- en Kleinbedrijf (EIM).
Waar valt wat te halen? Het Blokker-con
cern is verreweg de belangrijkste verkoper
van speelgoed. Dit concern heeft met de
300 speelgoedafdelingen van de Blokker-za
ken en de 144 Bart Smit-winkels vorig jaar
ook nog eens de speelgoedketen Intertoys
ingelijfd. Dit betekent dat ze iets meer dan
de helft van de markt in handen hebben.
Dan zijn er nog eens 350 speelgoedzaken
van zelfstandige winkeliers die zich hehhen
aangesloten bij één van de drie speelgoed
winkelformules van de groothandelsorgani
satie Toy-partners: Tecno-Train, Wig Wam
en De Speelboom. En niet te vergeten: de
echte zelfstandigen. Daarvan zijn er nog
zo'n 125 in leven. Deze groep richt zich
vooral op het bijzondere en zeer verant
woorde speelgoed, zoals houten treinen,
ouderwetse poppenhuizen, stelten, diabol
o's, draaitollen en bolderkarren.
Ook Vroom en Dreesmann en de Bijenkorf
beschikken over eigen speelgoedinkopers
en afdelingen. Evenals de Amerikaanse ke
ten Toys' R IJs die zich vorig jaar in Neder
land vestigde en nu al acht vestigingen
heeft. Deze keten heeft definitief afgere
kend met het kleinschalige. Op gemiddeld
4500 vierkante meter staan meer dan
20,000 artikelen.
Wie dus echt op jacht wil, heeft genoeg
keus. Speelgoed te over.
De kinderen niet naar de aankomst van Sinter
klaas op de televisie laten kijken. Ontaarde moe
der? Nee, ze speelden zo leuk. Vijf jongens en een
meisje in de leeftijd van drie tot acht jaar wa
ren bezig met de poppenkast. Het werd niet zo
maar een voorstelling. Nee, ze hadden be
dacht dat er veel cadeautjes aan te pas moes
ten komen. Onbewust zat Sinterklaas al in
hun hoofd. De keukenrol diendeals pakpa
pier. Met meters plakband werden bananen,
appels autootjes en stiften in de voor snotneu-
n bestemde vellen verpakt.
Ondanks het lawaai dat het zestal produ
ceerde, was het toch een vredig schouw
spel. Ik kon zelfs een gesprek voeren met
twee bevriende vaders over de erger-
issen van het hedendaagse speel
goed. lin die heren sprokkelden wat
bij elkaar, lawaai-auto's, mecha
nische piano's, robotten en bat
terijen: 'uit den boze', riepen ze
streng. Computerspelletje
kenden ze niet. En al die
100.000 lego-onderdelen die
verdwenen in het vloerkleed
en vervolgens in de stofzui
ger. Het lijkt wel of alles te
genwoordig uit elkaar kon.
Vroeger was er één stevige
houten garage met dinky
toys. Nu is alles fel gekleurd plastic en hebben de
auto's een inferieure kwaliteit. En zo babbelden
de gezellige veertigers nog even verder.
Wat vonden ze dan wél leuk? De één bekende
vorige maand in een onbewaakt ogenblik - zijn
vrouw was bezig met haar carrière - zomaar een
legotrein te hebben gekocht, lin een plezier dat ze
hadden gehad: hij en de kinderen. Totdat moe
ders weer thuis was en bemerkte dat er geen
pannen op het fornuis stonden. Erger nog: er
waren helemaal geen boodschapjzen gedaan.
De ander gaf nu ook op van zijn specifieke va-
der-kwaliteiten. Op de net aangeschafte compu
ter voor het bedrijf kon zijn zoon zö leuk teke
nen. En dat was niet makkelijk hoor. Dat pro
gramma - 'stond er toevallig op' - had hem de
nodige hoofdbrekens gekost, maar die jongen,
die begreep het allemaal onmiddellijk. In en uit
het programma, schuine lijnen, rondjes, drie
hoeken, niets was hem te moeilijk geweest. De
tekening hing nog als bewijs rum het prikbord.
De kinderen speelden en speelden en speelden.
Toch was het mij. ook een hele principiële, idea
listische moeder, dat de vorige dag niet gelukt.
Toen zes kinderen met modderige voeten de
woonkamer bestormden om te spelen - het re
gende immers buiten - was mijn keus snel ge-
numkt. Niks spelen. Koppen dicht en verplicht
video kijken nrmr Kinderen voor Kinderen 2 met
'Sinterklaas' om vast in de stem
ming te komen. Even leken ze van de wereld te
zijn. Heulden ze het goed gehoord? Video?
Kinderen van deze tijd herstellen zich vlug. Al
snel wipten stoelen, werden delen van liedjes
luidkeels meegezongen en trof ik mijn driejarige
zoon dansendop tafel rum, terwijl de oiulste op
aanraden van de rest een vervelend nummertje
versneld aan het doorspoelen was. Zij vermruik-
ten zich. Tegen vijven werd er druk ncutr huis ge
beld. Ze kwamen wel thuis, maar wat Utter. De
band van Asterix en Cleopatra was nog niet af.
En zo kon het verkeren.
De volgende dag liepen ze weer op het strand
met water in de laarzen, zakken bol van schel
pen en onder de verwaaide zanderige haren
hoogrode konen van plezier. Sinterklaas luulden
ze absoluut niet gemist. Dat komt pas weer ho
ven als ze op school horen, dat er al kinderen
zijn die de schoen hebben gezet.
En dan zeggen wij weer: SinterkUuis is wel in
Nederland, maar nog niet in leiderdorp. Pas
morgen komt ie echt. 'Ik geloofde het ook /tiet
hoor, mam,sprak mijn zoon trouw, je mag de
schoen nog helenuud niet zetten, anders krijg je
met 5 decemlter veel minder.En zo, zo komt al
les toch weer goed.
SASKIA STOEUNGA
IJit het speelgoedaanbod
1994 zijn zes artikelen be
kroond. Bij het babyspeel
goed is gekozen voor BUGGY
SPEELPlüZlER l-en flexibele
kunstof arm vol heldere ge
kleurde figuren met gezicht
jes en spiegeltjes. Alles kan
draaien en geluid maken en
is geschikt om op te snbbe
len. (Playskool, 39,95).
In de categorie kleuterspeel
goed, wint de echt werkende
PERFEGT Et )TO CAMERA.
Bijzonder is, de dubbele zoe
ker waardoor er met twee
ogen naar het te knippen ob
ject wordt gekeken, het be
dieningsgemak en de
flitser die zichzelf uit -
ichakelt. Vanaf 5
jaar. (Fisher Price,
59,-).
In de groep
schoolgaande
kinderen wint
SMART START,
een opstapje
naar een echte
computer. Uitge
rust met een uit
gebreid pakket met
ken- taal- en spel-
letjesnrogramma's.
Op verscnillcnde niveaus
praat de computer (in het
trans, duits, engels of neder-
lands) tegen het kind. (V-
Tech. f 149.95).
's WERELDS MOEILIIKST'E
PUZZEL is winnaarin de
groep spellen en puzzels.
Aan de voor- en achterzijde
is dezelfde afbeelding aange
bracht, de twee gelijke zijden
zijn 90 graden ten opzichte
van elkaar gedraaid. Daarbij
zijn de puzzelstukje ook nog
eens identiek aan elkaar.
(MB, 22,95).
Uitverkoren in de sector han
denarbeid en creatief is MA
GIC CREATION. Met klei.
mallen, glitters en nog wat
benodigdheden kunnen ei
gen sieraden worden ge
maakt met onbreekbare klei.
6 tot 14 jaar. (Tyco Toys,
f 29,95).
In de laatste categorie tech
niek en hobby is gewonnen
door LEGO TECHNIK SUPER
CAR. Met meer dan 1300 ele
menten kan een sportwagen
worden gebouwd met vier
echt werkende cylinders, ver
stelbare koplampen. )ok om
te bouwen tot formule 1-ra
cer en rijdend te maken met
een legomotor. Vanaf 11 jaar.
(I ego, 236,95).