Diesel let op nep en namaak
Leven en wonen
Vermomd vims
->4~
v V
De boom met
twee levens
Tact: Wie een filmster zoekt
moet niet bij ons zijny
Foxy najaarsschortjurk
ZATERDAG 5 NOVEMBER 1994
SPREEKUUR
7n 1918 was eindelijk de ramp voorbij i
die, na vier jaar bittere strijd, als de
Eerste Wereldoorlog de geschiedenis
zou ingaan. De kosten van deze oorlog wa
ren fenomenaal, en het aantal slachtoffers
bereikte tot dan toe ongekende hoogten:
naar schatting verloren tussen 1914 en 1918
twintig miljoen mensen het leven.
In 1918 trok. als een soort toegift van het
noodlot, een tweede ramp de wereld rond. j
Niet door mensenhanden gemaakt, maar
een virus. De Spaanse griep maakte dat jaar j
20 tot 40 miljoen slachtoffers, meer dan de
oorlog die eraan vooraf ging.
De griep, dat wil zeggen de echte griep, is i
een infectie met het influenza-A-virus. In
tegenstelling tot wat de meeste mensen
denken is de griep in het geheel geen on
schuldige ziekte. Men heeft berekend dat in j
Nederland per jaar gemiddeld zo'n 2.200
mensen aan influenza overlijden, en dat is
meer dan het jaarlijks aantal verkeersdo
den. Tijdens de laatste griepepidemie die
ons land trof, in de winter van 1989-"90,
stierven in twee maanden tijd ongeveer
4.000 mensen aan deze virusziekte of aan
de directe gevolgen daarvan.
Influenza-A, niet te verwarren met 'het
griepje' dat we allemaal zo één keer per jaar
onder de leden hebben en dat eigenlijk een
uit de hand gelopen verkoudheid is, is een
virus dat ons steeds op het verkeerde been
tracht te zetten door zich te vermommen.
Een gewoon virus, zoals bijvoorbeeld het
mazelenvirus, bestaat uit een klompje erfe
lijk materiaal met daaromheen een mantel
tje van eiwit. Op dat eiwitjasje zitten uit
steeksels (antigenen) die door het afweer
systeem van ons lichaam herkend worden
en waar het lichaam antistoffen^tegen kan
maken. Een volgende infectie met hetzelfde
virus geeft een 'Aha Erlebnis' in het im
muunsysteem, dat direct gericht actie on
derneemt en de ongewenste indringer on
schadelijk maakt. Zó snel, dat u niet eens
meer ziek wordt. U bent immuun gewor-
den.
Zo niet bij het influenzavirus. Op het eiwit
jasje bevinden zich twee typen antigenen:
hemaglutinine (H) en neuraminidase (N).
In de loop van enkele jaren veranderen de
H- en N-antigenen een beetje, zodat het li
chaam het vims nog maar gedeeltelijk kan
herkennen. Deze geleidelijke verandering
van het antigeen wordt antigene drift ge
noemd. Elke 8 tot 12 jaar verandert het H-
of het N-antigeen (soms allebei) plotseling
totaal van uiterlijk, zodat het lijkt alsof er
een geheel nieuw virus is ontstaan.
Deze plotselinge verandering heet antigene
shift. In feite is het nog steeds hetzelfde in
fluenza-A-virus dat een nieuw jasje heeft
aangetrokken, zodat het voor ons immuun-
systeem onherkenbaar vermomd is. Eens in I
de 30 tot 40 jaar trekt zo'n vermomd virus
in een epidemie de hele wereld over, zoals
gebeurde in 1918 en 1957 (de A-griep). Zo'n
wereldwijde epidemie heet pandemie.
Waarom is het influenzavirus nu zo gevaar
lijk? Om twee redenen. Ten eerste het hier
boven beschreven verschijnsel van antigene
drift en shift dat ervoor zorgt dat men niet
blijvend immuun wordt voor dit virus, en
ten tweede de complicaties van de ziekte.
Als u influenza krijgt, meestal in januari,
wordt u plotseling hard ziek met hoge
koorts boven de 40 C. Bovendien hebt u
hoofdpijn en spierpijn en mepstal bent u
ook verkouden. Als het meezit, bent u met
een kleine week weer beter, maar de com
plicaties van de ziekte kunnen nare gevol
gen hebben.
De ernstigste complicaties doen zich voor
in de luchtwegen. Het influenzavirus nestelt
zich in het slijmvlies dat de luchtwegen be
kleedt en vernietigt het oppervlak van dat
slijmvlies. Dat betekent dat zowel het virus
zelf een levensbedreigende longontsteking
kan veroorzaken, als dat de poort wordt ge
opend voor bacteriën die en masse de lon
gen kunnen komen bevolken.
De bacterie Staphylococcus aureus is heel
berucht in dit verband: men vermoedt dat
60 procent van de sterfgevallen bij influenza
wordt veroorzaakt door een longontsteking
met Staphylococcus aureus.
Gelukkig kan men zich ieder jaar in novem
ber laten inenten tegen het type influenza
virus waarvan het ministerie van volksge
zondheid verwacht dat het de kop zal op
steken. Het vaccin wordt jaarlijks aangepast
aan de veranderingen in het virus. Eén prik
geeft goede bescherming die na ongeveer i
drie weken haar hoogtepunt bereikt.
Wanneer is het noodzakelijk u te laten
inenten?
als u CARA hebt of een andere ziekte van
luchtwegen of longen;
als u afwijkingen hebt aan de hartkleppen,
een hartinfarct hebt gehad of een periode
van hartfalen hebt doorgemaakt;
als u lijdt aan suikerziekte;
als u lijdt aan chronische nierinsufficiën-
als u chronisch last hebt van steenpuisten.
Deze worden veroorzaakt door Staphylo
coccus aureus, zodat de kans op het krijgen
van een longontsteking met deze bacterie
na een influenzainfectie enorm is toegeno-
Wendt u zich tot uw huisarts voor deze
inenting. Laat u niet verschalken door een
virus in vermomming.
ffliff
MARISKA KOSTER
arts
De eeuwige strijd van Renzo Rosso
TUIN
Vreemde titel. Hoe kan dat nou? Een boom
leeft of hij is dood. Meer mogelijkheden zijn
er niet. Zijn er wèl. Een boom kan zijn eigen
bomenleven leiden en daarnaast nog het le
ven van steunpilaar voor een klimplant. Nu
we steeds meer moeten woekeren met de
kleine stukjes groen die we toegewezen krij
gen, omdat er steeds meer geasfalteerd en
bebouwd wordt in een overvol land, wordt
het zaak dat beetje grond zo intensief mo
gelijk te gebruiken.
De twee-levens-boom is daar een voor
beeld van. Stel. je hebt in de tuin een appel
boom die jaar op jaar een handjevol vruch
ten levert en verder saai staat te wezen, op
de korte bloeitijd na. Geef die boom een le
ven erbij. Zet er bijvoorbeeld een mooie
klimhortensia naast en zorg ervoor dat de
lange takken zoetjes langs de stam omhoog
geleid worden. Als onze appelboom allang
uitgebloeid is en nog vóór er vruchten aan
zitten, kunnen we dan genieten van de gro
te trossen hortensiabloemen. Het is maar
een enkel voorbeeld. Een blauwe regen kan
ook. Maar kies vooral geen clematis monta-
na, die met lieve ldeine bloemen bloeit in
de tijd dat ook de appelbomen hun bruids
tooi aan hebben.
Staat de boom het hoeft echt geen ap
pelboom te zijn in de volle zon, dan zou
een van de vele fraaie klimrozen geen gek
idee zijn. Er is een nadeel aan de klimroos.
Hij heeft stekels en moet bovendien van top
tot teen geleid worden, want zijn takken
doen geen enkele moeite om zelf houvast te
zoeken. Daar staat dan tegenover dat er
soorten zijn met fraaie kleurige trossen ro
zen en dat is dan een extra feest.
Voor alle klimmers die we naast bomen
zetten,.geldt dat we van al te luidruchtig
groeiende soorten beter af kunnen blijven.
Dus geen bruidssluier in een kleine boom.
In dat geval zal er van de boom binnen de
kortste keren weinig te zien zijn.
Verder is het zaak om ervoor te zorgen
dat de klimmer over voldoende goede
grond kan beschikken. Een flinke laag extra
compost of goede aarde rond de wortels en
vooral ook in het plantgat van de klimmer is
noodzakelijk, anders lijden beiden, de
boom en de klimmer, van te schrale voe-
ding.
Ideale klimmers die weinig eisen stellen
aan zonlicht en ook niet teveel ruimte in
beslag nemen, zijn de diverse clematissoor
ten die net als de kamperfoelie in elk geval
schaduw op hun wortels nodig hebben en
veel vocht in de grond.
Er zal dus wel degelijk goed nagedacht
moeten worden over een goede keuze.
Mocht het na een of twee jaar toch niet zo
mooi zijn als we verwachtten: geen nood.
Dan zoeken we voor onze klimmer een an
dere plek.
LEZERSVRAAG
De yucca van mevrouw E. VAN DER TOGT
uit HAARLEM is uit z'n voegen gegroeid en
staat er scheef bij. Als zich jonge zijscheu
ten hebben gevormd onderaan de stam,
dan kunnen die gestekt worden. Is dat niet
het geval, dan zou ik marcotteren, een
moeilijk woord voor een truc om de stam
halverwege wortels te laten maken. Kerf
met een zeer scherp mes 10 centimeter on
der het onderste blad twee ondiepe ringen
in de bast met een centimeter tussenruim
te. Bind sphagnum of een dot turf rond de
wond en houd dit vochtig. Pas als er duide
lijk wortels zichtbaar zijn, mag de stam
doorgesneden worden. Wat dat turf aan
gaat: stulp een opengeknipte plastic zak
rond de stam, plak die vlak onder de ringen
dicht en vul op met vochtige turf. Sluit bo
ven met een elastiekje. Zo heb ik het ge
daan en dat lukt best. Houd de yucca wel
op een goede warme plaats, want hij moet
tijdens deze operatie wel verwend worden.
Zet de bewortelde nieuwe plant in een pot
die. zo groot ,is dat er 1 centimeter aarde
rond de plant is.
Van J.P. VAN VLIET-LA BRAND uit LEI
DEN kreeg ik een verpieterd blad. Het is
waarschijnlijk de Kohlerie erantha. De
naam 'knuffelplant' duidt er ook op, want
deze plant heeft behaard blad. Nu blijkt de
plant na een tijd verkleurd te zijn. Te droog?
Te nat? In elk geval kan hét groen of wat er
van over is, teruggesnoeid worden. Ook
even kijken in de pot of de aarde niet te nat
is, ofwel totaal uitgedroogd. In dat geval
nieuwe aarde: gelijke delen turf, compost,
zand en perliet. Dan de pot binnenshuis bij
een temperatuur die niet onder de acht gra
den Celsius mag komen. Na verloop van
tijd komt er dan weer groei in.
Komt er bij u al tuinierend of wandelend
in de natuur een vraag op? Greet Buchner
zal proberen voor u het antwoord te vin
den. De vraag kunt u opsturen naar Danii-
ate Dagbladen, Postbus 507, 2003 AP
Haarlem t.a.v. de redactie LEVEN EN WO
NEN.
Nep, al dan niet geraffineerd, is de
grote vrees van ieder gewild kleding
merk. Maar wat als niet alleen de kle
ding, maar ook de commercials na
volging vinden bij totaal andere be
drijven? Bij Diesel kennen ze het alle
maal. Maar het Italiaanse kleding
concern houdt de markt met haviks-
ogen in de gaten. Ze kennen de plek
ken waar de namaak-broeken liggen,
ze weten waar de pseudo-jacks van
daan komen en sinds kort vechten ze
terug met een reclamecampagne.
Knappe jongens, zo vinden ze bij
Diesel, die dat nadoen.
EVELIEN BAKS GPD
Diesel is wat je noemt een begrip. Een
naam die staat in de snelle wereld van de
trendy-gevoelige puber, oudere tiener en
nog oudere jongere. Eind jaren zeventig be
gonnen in Italië is het jeans merk nu ver
krijgbaar in maar liefst zestig landen over
heel de wereld. Herkenbaar aan onder an
dere de fraaie indianenkop als handels
merk, maar volgens het concern zelf uiter
aard aan de kwaliteit. En wat dat laatste be
treft, valt iedere nep onmiddellijk door de
mand.
„Het is zo triest wat je allemaal tegen
komt," zegt Glenn Balak, marketing mana
ger van het in Eindhoven gevestigde Diesel
Nederland BV. In zijn kantoor staat een kle
dingrek vol droevige voorbeelden. Hij pakt
een witte trui met op de voorzijde een enor
me indiarrenkop. „Voel maar," zegt hij.
„Dat is toch geen kwaliteit. Iedereen ziet zo
dat dit geen Diesel is. Evenals dit jack. Zulk
slecht leer heb ik nog nooit gevoeld. Maar je
hebt altijd mensen die dit kopen in de ver
onderstelling dat ze voor een leuk prijsje
een echte hebben bemachtigd."
Met haviksogen houdt het concern de na-
apers in de gaten. Na de nep-truien, die
heel even op de markt werden gesignaleerd,
kwamen de leren jassen en daarna de broe
ken. Maar zodra het kledingbedrijf van
Renzo Rosso iets tegenkomt, wordt een ad
vocaat ingeschakeld en de kleding in beslag
genomen. Zo werden in zeven zaken maar
liefst 8.500 broeken in beslag genomen.
„Daar moeten we eigenlijk iets heel mafs
mee doen. We weten alleen nog niet wat,"
zegt Balak.
„Die leren jassen zijn het ergst, Die zijn
echt vreselijk," vervolgt Glenn Balak. „Het
is superschadelijk als dat soort kleding het
straatbeeld gaat beheersen. We troffen die
jassen aan op de zwarte markt in Amster
dam. Daar vandaan werden ze verspreid
onder een aantal detaillisten. Die leren jas
sen zijn ook in beslag genomen. Ik denk
niet dat de heren het nog een keer zullen
proberen."
Rusteloos
Het Diesel-concern werd eind jaren zeven
tig opgericht door de nu 39-jarige Italiaan
Renzo Rosso. Na zijn middelbare-schooltijd
had Rosso meer interesse in motoren en
Een van de advertenties uit de n
e reclamecampagne van Diesel.
autoraces dan in een studie. Op advies van
een vriend liet de jonge Italiaan zich in
schrijven voor een opleiding aan een tex
tielschool. Niet lang daarna maakte hij zijn
eigen kleren.
In 1975 richtte hij met twee gelijkgestem
de zielen The Genius Group op. Deze be
gon met het produceren van allerlei artike
len, variërend van schoe
nen tot broeken. Aan en
kele kledingstukken uit
deze collectie werd de
naam Diesel verbonden.
Tien jaar later, in '85, be
sloot Rosso alleen verder
te gaan om zo meer tijd te
kunnen besteden aan zijn
project Diesel.
Anno '94 is Renzo Rosso
de directeur van een van
de snelst groeiende spij-
kergoedfabrieken ter we
reld. Zelf is hij echter niet
zo veel veranderd. Hij
draagt louter kleding van eigen fabrikaat en
verplaatst zich nog steeds het liefst per mo
tor. En er gaat niets de fabriek uit, dat hij
zelf niet zou dragen of dat niet door hem is
goedgekeurd.
Het aardige volgens de grote baas is, dat
Diesel alleen maakt wat de makers zelf leuk
vipden. Ze doen niet of nauwelijks aan on
derzoeken, hebben geen doelgroepen en
werken ook niet mee aan wat de massa wil:
„We maken wat we leuk vinden, we inves
teren in dingen die we zelf leuk vinden, we
ondersteunen activiteiten die ons aanstaan,
we hebben advertenties die we leuk vinden.
Kortom, alles wat we zelf leuk vinden."
Nieuwe reclame
Sinds begin dit jaar heeft het
Kledingmerk tracht
de echte fan
met allerlei
acties aan
zich te binden
reclamecampag
ne in huis, die is bedacht
en uitgewerkt door het
Zweedse reclamebureau
Paradiset, uiteraard in sa
menwerking met de grote
baas Rosso. De kreet
'How to...' die Diesel ja
renlang heeft gebruikt, is
in de nieuwe campagne
vervangen.
„How to smoke 145 siga-
kreet die het geruime tijd
goed heeft gedaan. Of
'How to feed a dog'. Een
maatschappelijk issue op een ironische ma
nier weergeven, op onze eigen manier. Dat
was en is nog steeds de gedachte achter de
reclame-uitingen," vertelt Balak. „Maar wel
met een dosis humor erin. Begin dit jaar
heeft Diesel het hele 'How to'-verhaal laten
vallen, omdat we tot de conclusie kwamen
dat we werden geïmiteerd op advertentie-
gebied. We hebben toen wat research ge
daan en er is besloten een campagne te
maken die voor zichzelf zou moeten spre
ken. Zonder tekst dus, maar wel met
duidelijk verhaal."
Het resultaat is een collectie foto's, we
in het bedrijf zijn 'eigen wereld' confron
teert met de 'andere wereld', de Diesel-v\
reld tegenover de niet-Diesel-wereld. Een
gezonde levensstijl tegenover het vette
junkfood, om maar een voorbeeld te n
„Het is in deze tijd nodig om maatschap
pelijk bezig te zijn," vervolgt Glenn Balak
zijn verhaal. „Er is zoveel ellende in de i
reld. Dat willen we aanstippen."
Iniago
Het bedrijf investeert veel in zijn imago. Zo
werd vorig jaar een speciale club opgericht
voor iedereen die 'helemaal maf is van
merk. Voor zo'n vijftig gulden per jaar kun
je donateur worden. Een club-card geeft
bijvoorbeeld recht op toegang tot de jaar
lijkse Diesel-day, waar muziek en mode de
boventoon voeren. Bovendien krijgen de
donateurs jaarlijks een verrassingspakket
thuisgestuurd.
Met al deze acties probeert het kleding
merk de echte fan aan zich te binden. En op
die manier het aantal klanten dat een nep-
broek aanschaft, te verminderen. „Diesel
staat voor een bepaalde lifestyle. Er is jaren
aan gewerkt om het merk te koesteren.
Daarom zullen we uitermate alert blijven
op nep," aldus Balak.
Stralend kijken ze elkaar aan. Regelmatig
pakken ze eikaars hand. Erik Jan (27) en
Esther (22), beiden licht spastisch, hebben
sinds een half jaar een relatie en zijn heel
gelukkig. Ze hebben elkaar ontmoet via de
Stichting Tact, een relatiebemiddelingsbu
reau voor mensen met een lichamelijke
handicap.
Tact bestaat dezer dagen een jaar. De Ge
handicaptenraad heeft het bureau onlangs
schriftelijk laten weten het initiatief te steu
nen en verklaard te hopen dat er nog veel
mooie verbintenissen tot stand komen.
„Ik wilde al heel lang dolgraag een rela
tie", zegt Esther. „Toen ik van school (Insti
tuut Werkenrode in Groesbeek) kwam,
merkte ik dat ik weinig vrienden in de buurt
had en ik voelde me soms eenzaam. Op TV
zag ik dating-programma's met allemaal
gelukkige paren en dat wilde ik eigenlijk
ook wel."
Haar moeder belde naar Tact en vroeg
toezending van een inschrijfformulier. Zelf
had zij dat nooit gedurfd. Op grond van een
vergelijking van karakters kwam Tact tot de
conclusie dat Erik Jan een goede partner
voor Esther zou zijn. Het klikte. Sinds een
halfjaar is het aan.
Erik Ian en Esther vinden het jammer dat
op TV alleen maar perfecte paren te zien
zijn. „jij hebt een handicap, maar je bent
niet een handicap zegt Erik Jan veront
waardigd. Beiden vinden dat er te vaak al
leen maar naar de buitenkant wordt geke
ken.
Dat vindt ook Stefan Rutgers uit Nijme
gen, een van de initiatiefnemers van Tact.
Hij is mentor bij het instituut Werkenrode
in Groesbeek en kwam op het idee voor de
stichting door verhalen van ex-bewoners.
Materieel is alles goed geregeld, alleen voe
len ze zich vaak vreselijk eenzaam. Sinds de
oprichting heeft het bureau honderden te
lefoontjes te verwerken gekregen. Inmid
dels hebben zich meer dan honderd men
sen ingeschreven.
Cliënten van Tact worden voor een jaar
ingeschreven. Inschrijving is niet echt goed
koop,- beaamt Rutgers. Maar de klanten
worden zorgvuldig begeleid. Er is eerst een
uitgebreid opnamegesprek bij de cliënt
thuis. Klanten kunnen uit twee pakketten
kiezen. Het bureau garandeert minimaal
drie bemiddelingen. Wie voor het duurdere
pakket gekozen heeft, wordt bij de eerste
ontmoeting begeleid door een medewerker
van Tact. Want die eerste afspraak vinden
ze allemaal doodeng.
Tact wil graag de prijzen verlagen en
hoopt dat te bereiken door middel van
sponsoring en subsidies. Zo heeft voetbal
club NEC al toegezegd een benefïetwed-
strijd te organiseren. De opbrengst is dan
geheel voor Tact. Het bemiddelingsbureau
heeft zich verzekerd van de medewerking
van een psychologe en een maatschappelijk
werkster. Iedereen met een lichamelijke
handicap, maar ook valide mensen kunnen
zich inschrijven.
Toch kan niet iedereen die graag een re
latie wil, ook daadwerkelijk geholpen wor
den, stelt Rutgers. Mensen met een zware
handicap moeten zich afvragen, wat zij een
ander kunnen bieden. In dat geval moet je
eerlijk zijn, vindt hij. „Wie een filmster
zoekt, moet niet bij ons zijn. Mensen met
een handicap hebben vaak juist veel te bie
den. Dankzij hun handicap kunnen zij vaak
goed relativeren."
Ammonia is goed te vervangen door Universol
In negen van de tien handleidingen voor schilderwerk, ontvettend reinigen enzovoorts
wordt ammonia genoemd. Zowel de professionele schilder als de 'DHZ-verver' gebruikt
het dan ook, zij het vaak met enige tegenzin, omdat ammonia nu eenmaal agressief en
giftig is. Het tast de huid aan en het 'slaat op je keel'. Bovendien zijn de afgevoerde res
ten uiterst schadelijk voor bodem en grondwater.
'Vriendelijker' produkten die deze kwalijke eigenschappen missen, voldoen soms re
delijk, maar blijken lang niet altijd evenwaardige vervangers van ammonia. Er is nu ech
ter een nieuw alternatief verschenen: Universol. Ook in de gewone huishouding (sterk
vervuilde oppervlakken reinigen) zou dit produkt goede diensten kunnen bewijzen.
In de professionele schilderswereld wordt er gunstig over geoordeeld. Het zou dan
ook een goede zaak zijn als Universol toegankelijk zou worden gemaakt voor de gewone
consument. Om er de luxaflex, de keuken (ovens!), 'genicotiniseerde' plafonds, ruiten,
tuinmeubelen en zelfs terrastegels mee schoon te maken. Zonder stank, zonder tranen
de ogen, zonder schuimvorming.
Een hint voor distributeurs in de DHZ- en drogisterijbranche?
Bij Foxy Fashion vinden ze, dat je hier nu echt niet meer omheen kunt: de schortjurk uit hun na
jaarscollectie. Spectaculair van eenvoud, in combinatie met een simpel T-shirt (prijs respectieve
lijk 139,95 en 29.95 gulden). foto pr