Laatste Kennedy
vecht voor lijfsbehoud
Narigheid
In de loop van het weekend bleek dat te
kloppen. Uitgeperste sinaasappels, vita-
mine-C-tabletjes, warmpjes bij 8e kachel. Ik
had Arafat juist uit mijn gedachten geban
nen want ik geloof in de kracht van positief
denken, of hei bericht kwam dat Matsier de
AKO-prijs niet kreeg maar een andere
schrijver met evenveel punten. Hadden ze
'm dan niet samen kunnen krijgen, vroeg ik
mij snipverkouden af. Wat met de Nobel
prijs voor de vrede mogelijk is, moet met de
AKO-prijs toch ook kunnen? Maar nee, dat
bleek niet mogelijk. Ik vreet me op, maar als
je zwaar verkouden bent neemt niemand je
serieus. Men denkt: ach hij voelt zich niet
lekker, hij ziet 't allemaal een beetje somber
vandaag. 'O ja? En Arafat dan?' 'Kom, blijf jij
nou maar bij de kachel, dan zal ik een si
naasappel voor je persen'.
Als wfe alles gehad hebben, komt het be
richt dat er een spellingverandering gaat
komen. Haastig grijp ik naar mijn vitaminc-
C-tablétjes. Ik lees dat we insekt voortaan
weer als insect moeten gaan schrijven maar
vredestraktaat wordt vredestractaat. Offi
cieel besloten door Luc van den Bossche,
Hugo Weckx, onze minister Ritzen en onze
staatssecretaris Aad Nuis. Vraagt u mij niet
waar deze verandering goed voor is. Want
ten eerste zou ik u lelijk kunnen aansteken,
en ten tweede begrijp ik er niets van. Verder
zie ik nog dat naapen voortaan na-apen zal
zijn, maar zeeën blijft met een trema en
tweeëntwintig ook. Mijn huisgenoten heb
ben nu enige moeite om mij rustig in mijn
stoel te houden.
Hoe staat het met de Taalunieprijs? Ik
vraag mij af of die aan één persoon ge
geven moet worden ofwel gedeeld kan wor
den. Bijvoorbeeld voor vier personen. Als
dat mogelijk is, valt te vrezen dat de volgen
de Taalunieprijs naar Van den Bossche,
Weckx, Ritzen en Nuis gaat, wegens hun
onsterfelijke verdienste het insekt weer tot
een insect gemaakt te hebben. Maar als u
het mij vraagt, dan is Matsier echt de enige
die een prijs verdient.
Mismoedig snotterend zoek ik naar het
zondagskrantje van vorige week. Toch eens
zien of de horoscoop inderdaad al die na
righeid voorspeld heeft. Maar ik kan hem
niet vinden. Zeker al met het oud-papier
weggedaan.
ZATERDAG 5 NOVEMBER 1994
Er zijn van die weken dat alles mis
gaat. Het dak lekt, je verliest je por
temonnee, je krijgt een lekke band,
het weer is beroerd en tenslotte
word je snipverkouden. Soms heeft
het dan in je horoscoop gestaan
maar die lees ik nooit. Wat heb ik
eraan om al die narigheid vooruit te
weten? Ik heb in ieder geval zo'n
week achter de rug. Ons dak is nog
in orde, mijn portemonnee heb ik
nog en mijn fiets is ook nog goed.
Maar dat is dan ook zo ongeveer al
les. Het begon al met Arafat.
Toen Arafat de Nobelprijs voor de vrede
kreeg, had ik het al kunnen weten: dit
wordt een rampenweek. 't Is me bekend dat
er in de hemel gejuicht wordt als er zich één
zondaar bekeert, en ik juich op aarde zachte
jes mee, maar ik geloof niet dat ze zo ie
mand in de hemel dan ook meteen de No
belprijs voor de vrede geven. Zalig zijn de
vredestichters, heeft Jezus gezegd; maar als
je voor die zaligheid al in aanmerking zou
komen, dan wordt het vooruitzicht toch een
tikkeltje minder aantrekkelijk als je daar het
risico loopt ook Arafat tegen te komen. Al
thans in 't donker. Was er in de hele wereld
nou echt niemand anders te vinden voor de
Nobelprijs voor de vrede dan een meester
terrorist?
Daar kwam nog bij dat ik toen op zater
dag voor mijn werk naar Amsterdam moest.
En dat er tussen Leiden en Schiphol die dag
geen treinen gingen maar alleen vervangen
de bussen, waar je twintig minuten in de re
gen op moest wachten, en toen kon lang
niet iedereen erin, maar de chauffeur zei
dat het wél kon, en hij had waarachtig ge
lijk, maar vraag niet hoe. En toen werden
we op Schiphol eruit gelaten op een plekje
vanwaar niemand het station kon vinden,
en toen we het gevonden hadden, bleek de
trein juist vertrokken, zodat er weer twintig
minuten gewacht moest worden. Na bijna
twee uur was ik zo laat in Amsterdam dat ik
een taxi moest nemen. En toen dacht ik: ik
geloof dat ik verkouden ga worden.
Amerikaanse Senaat,
die hij al 32 jaar bezet.
"Tl
dward Kennedy ziet er belabberd
m uit. Tussen zijn forse wangzakken
JLmmmA prijkt nog steeds de gulle, uitda
gende Kennedy-lach en hij heeft nog steeds
de vertrouwde beminnelijke blik. Maar zijn
ooit stralend blauwe ogen zijn waterig en
rood-omrand. Zijn gezicht is pafferig en vlek
kerig en zijn neus is duidelijk door een chi
rurg toegetakeld (ér gaan hardnekkige ge
ruchten dat hij aan huidkanker lijdt).
Door een ruggegraatbeschadiging, die hij
in het begin van de jaren zestig aan een vlieg
tuigongeluk overhield, is hij gedwongen vaak
een corset te dragen dat hem een stijve rug
en een waggelende gang geeft. Zijn kleine
voetjes en stevige romp hebben de Ameri
kaanse media verleid tot weinig flatteuze ver
gelijkingen met Humpty-Dumpty, de beken-,
de Figuur uit een kinderrijmpje die van een
hek valt.
Afgaand op zijn uiterlijke verschijning lijkt
de 62-jarige Ted nauwelijks in staat dinsdag
de Senaatsverkiezingen te winnen, waarmee
de Kennedy-dynastie voor het eerst in ruim
dertig jaar haar zetel in de Amerikaanse rege
ring zou kunnen verliezen. Met een korte on
derbreking van twee jaar heeft in de afgelo
pen 48 jaar minstens één van de drie Kenne
dy broers in het Congres gezeten.
Tot voor kort was het nog ondenkbaar dat
iemand de Democratische senator uit Massa
chusetts zou kunnen verslaan. Tijdens de
voorgaande zes verkiezingen ontbrak het
zelfs vaak aan serieuze Republikeinse kandi
daten die het aandurfden om tegen Ted in
het strijdperk te treden. Nu wordt Ted echter
het vuur aan de schenen gelegd door de poli
tieke nieuwkomer Mitt Romney, een char
mante, knap ogende Republikeinse zaken
man en devoot lid van de kerk van Jezus
Christus van de Heiligen der Laatste Dagen
(de mormonen).
In de opiniepeilingen hebben Kennedy en
Romney lange tijd nek aan nek gelegen. Maar
in twee felle TV-debatten heeft Teds politieke
belager Romney hét vorige week afgelegd te
gen de jarenlange politieke ervaring van de
oude rot in het vak. Na de debatten behaalde
Kennedy in de opiniepeilingen een voor
sprong van 18 procent op Romney, maar veel
kiezers weten nog niet op wie ze gaan stem-
Smetteloos
Romney heeft goede kaarten. Een derde van
de Amerikaanse kiezers heeft de betoverende*
machtsroes rond het mythische rijk van de
Kennedy-dynastie, Amerika's eigen sprook
jesachtige Camelot, niet meegemaakt. Deze
jongere generaties brengen de Kennedy-
naam eerder in verband met een reeks on
verkwikkelijke schandalen. De 47-jarige
Romney, toegewijd vader van vijf voorbeeldi
ge kinderen, kan daarentegen bogen op een
smetteloos blazoen. Als rechtgeaard mor
moon rookt en drinkt hij niet. Hij gebruikt
zelfs geen cafféïne-houdende dranken, zoals
koffie en frisdranken.
Maar Romneys persoonlijke rijkdom zou
wel eens de genadeklap kunnen zijn voor
Ted Kennedy, die een stuk krapper bij kas is.
Romney is een bijzonder kapitaalkrachtige
investeringsbankier. Hij heeft zich bovendien
bereid getoond stevig te investeren in zijn ei
gen verkiezingscampagne, die al vanaf juli op
Edward Kennedy heeft voor zijn campagne zelfs de hulp ingeroepen van zijn machtigste partijgenoot, president Clinton.
volle ti
draait en miljoenen dollars heeft
Verkiezingscampagnes zijn nooit Teds
sterkste punt geweest. Bij Senaatsverkiezin
gen heeft hij tot nog toe altijd zonder noe
menswaardige inspanningen ruim tweederde
van de stemmen behaald. Maar zijn enige
echte grote campagne in 1980 tegen Jim
my Carter voor de Democratische presi
dentskandidatuur#— verliep ronduit rampza
lig. En daarmee ging Teds allergrootste poli
tieke ambitie het presidentschap in
rook op.
Schandalen
Teds politieke carrière heeft altijd geleden
onder schandalen uit zijn privéleven. Toen
hij zich in 1962 voor het eerst verkiesbaar
stelde, werd bekend dat de universiteit van
Harvard hem wegens spieken tijdens een
tentamen Spaans .had geschorst. Na de
moord op John F. Kennedy in 1963 en op
Bobby in 1968 geloofde iedereen dat Teddy
als laatste van de Kennedy-broers voorbe
stemd was voor het Witte Huis. In januari
van het volgende jaar werd Ted
gekozen tot de jongste oppositie
leider in de geschiedenis van de
Amerikaanse Senaat.
Maar toen kwam Chappaquid-
dick. Alleen Ted weet wat er zich
op die onverkwikkelijke avond in
juli 1969 precies heeft afgespeeld.
Bekend is dat hij onderweg was
met een knap jong meisje, ge
naamd Mary Jo Kopechne, toen
zijn Oldsmobile van een brug
reed en in zee belandde. Kenne
dy redde zichzelf en liet Mary Jo
verdrinken.
Een week later verscheen hij
op de Amerikaanse televisie, leg
de een flinterdunne verklaring af
en bood aan zijn Senaatszetel op
te geven als het publiek dat wil
de. Maar het Amerikaanse volk
koesterde de mystiek van de
Kennedy's en zwolg in al het leed
dat de Kennedy's ten dienste van
het vaderland was overkomen.
De familie was al genoeg gestraft
en Ted mocht blijven, hoewel het
toen al een publiek geheim was
dat hij een onverbeterlijke alco
holist en rokkenjager was.
Ted Kennedy is altijd zelf zijn
eigen grootste vijand geweest,
maar hij had ook politieke vijan
den, met name in het Witte Huis.
Richard Nixon nam privé-detec-
tives in dienst om na te gaan wat er werkelijk
in Chappaquiddick gebeurde. Nixon was al
tijd op zoek naar informatie om Ted in dis-,
crediet te brengen, omdat hij (ten onrechte)
veronderstelde dat de Democraten hem in de
verkiezingen van 1972 als presidentiële te
genkandidaat naar voren zouden schuiven.
Toen Ted in 1970 voor de begrafenis van ge
neraal De Gaulle naar Parijs afreisde, werd hij
geschaduwd door privé-detectives van het
Witte Huis die de opdracht hadden foto's te
maken van Ted in gezelschap van zoveel mo
gelijk verschillende vrouwen. De avond voor
de begrafenis verschenen in de internationa
le media foto's van Ted die tot in de vroege
ochtenduren in een nachtclub met de doch
tervan de Italiaanse ex-koning danste.
Roddelpers
In 1973 werd bekend dat Teds toenmalige
vrouw Joan wegens alcoholverslaving in een
kliniek was opgenomen. Toen het huwelijk in
1977 op de klippen liep, gaven de meeste
Amerikanen in hun hart de schuld aan Ted.
Ook in de jaren tachtig bleef Ted een dank-
De twintig jaar jongere Victoria Reggie (links) wist Teddy te b
uit de klauwen van de roddelpers.
baar doelwit voor de roddelpers. Er versche
nen verhalen over seks onder tafel met een
kelnerin in een restaurant in Washington,
dronken vechtpartijen in een café in New
York en het snuiven van cocaïne. Dan was er
de beruchte foto van de eerwaarde Senator
die zich aan boord van een speedboat met
ontbloot onderlijf over een wijdbeens en
wijdarms liggende vrouw buigt. In 1980 mis
lukte Teds gooi naar de presidentiële kandi
datuur jammerlijk. Een typisch interview
voor de Amerikaanse televisie begon als
volgt: „Senator, u werd van Harvard ge
schorst wegens spieken en liet een vrouw
verdrinken in Chappaquiddick. Waarom
denkt u dat u een goede president zou zijn?"
In de lente van 1991 daalde Teds populari
teit tot een absoluut dieptepunt. De bijna 60-
jarige senator was op vakantie in het Kenne-
dy-verblijf in Palm Beach. Hij had de hele
dag gedronken en rond middernacht trom
melde hij zoon Patrick en neef William Ken
nedy Smith uit hun bed. Hij stond erop dat
ze hem vergezelden op een nachtelijke tocht
langs de cafés en bars van de stad. Ze pikten
twee vrouwen op, die ze mee
naar huis namen. De volgende
dag beschuldigde een van de
twee dames Teds neef ervan haar
te hebben verkracht. William
Kennedy werd uiteindelijk vrijge
sproken, maar toen was er al een
vloed aan onverkwikkelijke de
tails in de openbaarheid geko
men. Ted was zwaar gecompro
mitteerd.
Pluspunt
Maar enkele maanden later vol
trok zich een kentering. Tijdens
een toespraak ging Ted tot grote
verbazing van de aanwezigen te
biecht en sprak zijn oprecht ge
meende spijt uit over al zijn te
kortkomingen: „Ik erken dat ik in
mijn privéleven veel fouten heb
gemaakt. Ik besef dat ik hiervoor
de volle verantwoordelijkheid
draag en dat ik mijn gebreken
onder ogen moet zien." In het
publiek zat een warm glimla
chende vrouw, genaamd Victoria
Reggie. Het was tot haar dat Ted
zijn schuldbekentenis richtte, om
haar ervan te overtuigen dat zijn
wilde jaren voorbij waren. Bin
nen het jaar trouwden ze.
Victoria Reggie is inmiddels uit-
Teds belangrijkste
politieke pluspunt. Ze is twintig
jaar jonger dan haar man, heeft twee jonge
kinderen uit een vorig huwelijk en is leven
dig, charmant en goed gebekt. Ze luistert de
meest troosteloze verkiezingsbijeenkomsten
op met hartelijke opmerkingen als: „Is dit
niet groots?Fantastisch!" waarbij ze de in
druk geeft dat ze ieder woord meent. Pijnlijke
vragen over de Kennedy's doet ze met een
kwinkslag af.
Dankzij Reggie is Ted niet langer een bron
van sappige verhalen in de roddelpers een
welkome ontwikkeling voor de strategen van
Teds verkiezingscampagne, die de aandacht
proberen te vestigen op zijn politieke staat
van dienst. Ted is altijd een bijzonder ijverig
politicus geweest. Hij heeft zich ontwikkeld
tot een van de meest daadkrachtige wetge
vers in de geschiedenis van de Amerikaanse
Senaat. In de afgelopen dertig jaar is hij actief
betrokken geweest bij alle belangrijke zaken
die de Amerikaanse samenleving hebben be
ziggehouden: burgerrecht, Vietnam, immi
gratie, abortus, werkgelegenheid, sociale
zorg, onderwijs, milieu en bovenal de
hervorming van de gezondheidszorg. Zijn be
vlogen inzet voor het liberale gedachtengoed
wordt door vriend en vijand gerespecteerd.
De ironie van het lot wil dat Teds politieke
carrière nog nooit zo is bedreigd als nu, nu
hij eindelijk zijn privéleven op orde lijkt te
hebben. De glans is eraf. Terwijl Teds 104-ja-
rige moeder zich in het Kennedy-complex in
Cape Cod stug aan het leven vastklampt,
hebben jonge kiezers geen boodschap meer
aan de Kennedy-dynastie en moet Ted alle
zeilen bijzetten om te voorkomen dat er een
voortijdig eind komt aan de Kennedy-hege-
Nog steeds trekt Ted Kennedy overal waar
hij komt veel publiek, dat zich verdringt om
een glimp van hem op te vangen, hem de
hand te schudden of zelfs een handtekening
te bemachtigen. Maar dit betekent niet dat ze
ook op hem zullen stemmen. Veel kiezers
vinden 32 jaar in de Senaat meer dan genoeg.
„Het is tijd voor verandering", roept ook
Romney, die Kennedy het bloed onder de na
gels vandaan heeft gehaald door hem te be
stempelen als de 'dinosaurus' van de Demo
craten. Kennedy reageerde bijzonder gepi
keerd toen een journalist hem tijdens een
persconferentie vroeg of hij de Jurassic Park-
kandidaat was: „Ik word de Jurassic Park-
Senator genoemd. Maar dat is een holle slo
gan. Ik heb een goed verkiezingsprogramma.
En daarop zullen de kiezers mij beoordelen
en herkiezen."
Bronnen: The Independent, Sunday Times
Magazine, USA Today.
Links Mary Jo Kopechne, de jonge blondine die verdronk toen Kennedy in juli 1969 met zijn auto van de brug naar Chappaquiddick in zee stortte (linksboven). Enkele dagen later bezocht Teddy, met een m
chet om zijn bij de klap geblesseerde nek en in gezelschap van echtgenote Joan, het graf van de onfortuinlijke Mary Jo (midden). Het tragische incident weerhield Kennedy er niet van zijn reputatie van rok
kenjager keer op keer te bevestigen (rechtsboven). archieffoto's anp ei
Voor het eerst sinds
lange tijd moet een
Kennedy vechten voor
zijn politieke
lijfsbehoud. Ted, de
jongste van de vier
Kennedy-broers en de
enige nog levende prins
van Amerika's
officieuze koninklijke
familie, lijkt in verval.
Dinsdag zal tijdens de
verkiezingen in
Massachusetts blijken
of hij mag blijven
zitten op de zetel in de..
Teddy's politieke carrière heeft altijd geleden onder schandalen uitzijn privéleven