Leiden
Afsluiten Beestenmarkt kost miljoenen
Nieuwe aanpak verkoop softdrugs in koffieshops
Kunst-stoten in Lakenhal
Reconstructie plein station
Lammenschans al begonnen
'Leidsche Meesters'
nu in de voorverkoop
'Gemeente tien jaar te
laat met maatregelen'
Leidse jeugd begint jong met blowen
ZATERDAG 5 NOVEMBER 1994
Scholen
1 Q MAVO Duinzigt uit
I J Oegstgeest doet
mee aan de fusie van een
aantal katholieke Bollen-
streekscholen.
Veiling
a De sluiting van de
11 Veense veiling is
voorlopig van de baan. De
begroting voor volgend
jaar is goedgekeurd door
'Aalsmeer'.
Anti-opera
/inDe opera 'Rosa a
I Jy Horse Drama' is
geen opera. Het heeft nog
het meeste weg van een
drie- en meerdimensiona
le muziekfilm.
McDonald's wil verwachte omzetdaling op gemeente verhalen
Als blijkt dat door de voorgestelde verkeersmaatregelen
op en rond de Beestenmarkt de omzet bij McDonald's
daalt, zal het bedrijf niet schromen dit op de gemeente te
verhalen. Dat zei advocaat D. Rutgers gisterochtend tij
dens een zitting van de gemeentelijke commissie beroep
en bezwaar. Het hamburgerbedrijf heeft berekend dat de
daling tot 2 miljoen gulden per jaar kan oplopen. ,,De ge
meente wil in weerwil van rapporten en meningen het
plein onbereikbaar maken", aldus Rutgers.
leiden loman
De Beestenmarkt moet volgens
de gemeente een metamorfose
ondergaan. Alle parkeerplaatsen
worden opgeven en alle toe
gangswegen voor autoverkeer
afsluiten. Het plein moet het
domein worden Van winkelend
publiek, toeristen, horeca- en
havenbezoekers en het open
baar vervoer. Om dit te realise
ren, worden de verkeerstromen
in de nabije omgeving ingrij
pend veranderd door rijrichtin
gen om te draaien.
Lintje voor hoogleraar Van den Berg
amsterdam/leiden De Leidse hoogleraar prof.dr. j. van den Berg
is gisteren in Amsterdam benoemd tot officier in de orde van
Oranje-Nassau. De professor in de kerkgeschiedenis kreeg de
onderscheiding op de dag dat hij aftrad als voorzitter van de
stichting Het Reveil-archief. De stichting legt zich toe op het
voor het publiek toegankelijk maken van de omvangrijke ar
chiefcollectie over het Reveil.
Groen Links over basisinkomen
leiden Groen Links praat zondagmiddag in gebouw Het Gul
den Vlies aan de Breestraat over het basisinkomen. Saar Boerla
ge en Frank Kohier van Groen Links praten over het onderwerp
met een kunstenaar en met vertegenwoordigers van de FNV en
de landelijke studentenvakbond. De bijeenkomst begint om half
Gemeenten grijpen naast streekvervoer
Gemeenten krijgen ook in de
toekomst niets te zeggen over
het streekvervoer en de regiona
le infrastructuur. Ze wilden dat
wel graag, maar hun belangen
organisatie gunt het aan de pro
vincies. Wel houden gemeenten
de zeggenschap over het open
baar vervoer in de stad.
Dat blijkt uit een nog niet on
dertekend akkoord tussen de
overkoepelende clubs van ge
meenten en provincies. Volgens
die overeenkomst verdelen de
provincies de gelden voor infra
structuur en openbaar
Ze zetten hoofdlijnen
Het inmiddels drie jaar oude
plan roept nog steeds veel weer
stand op, zo bleek gisteroch
tend. Bewoners van de le Bin
nenvestgracht en de buurtvere
niging vrezen dat deze smalle
straat het 'verkeersriool' van de
westelijke binnenstad wordt.
Namens het college van B en W
antwoordde ambtenaar R. van
Gulick dat als de vrees van de
bewoners uitkomt, de gemeente
niet zal terugdeinzen voor nog
auto-onvriendelijke noodscena
rio: „Misschien sluiten we de
Morsstraat dan wel af."
Het felste verzet tegen de ver
keersplannen is echter afkom
stig van de winkeliers en in het
bijzonder van McDonald's. „Al
le filialen van ons die eerst wel,
en daarna niet meer met de au
to te bereiken waren, hebben te
maken gehad met een verlies
aan omzet. Volgens onze voor
zichtige berekeningen komt dat
voor Leiden uit zo rond de twee
miljoen. Het is misschien niet
leuk, maar wel de realiteit dat
veel van onze klanten met de
auto komen. We zullen van de
gemeente een nadeelscompen
satie eisen", aldus Rutgers.
De repliek van Van Gulick aan
het adres van hamburgergigant
was niet mals. „Wie met de auto
wil komen, kan bij McDrive te
recht. Dat ze bij McDonald's
kunnen overdrijven, weten we.
Kijk maar naar die tv-spotjes
waar ze beweren dat hun me
nu's niet te tillen zijn. Het komt
mij allemaal wat clownesk over.
Wat dat betreft is Ronald Mc
Donald een vakman", aldus Van
Gulick die liet weten dat er vol
gens hem in de relatie tussen
parkeerplaatsen en omzetten
vooralsnog geen wetmatigheid
valt te bespeuren.
Verder beriep de vertegen
woordiger van het college zich
erop dat in de directe omgeving
van de Beestenmarkt een 'zee
van perkeerruimte' is. Bij molen
De Valk en achter de Morssingel
zijn er bij elkaar bijna vijfhon
derd en er komen er nog meer
dan honderd bij op de Nieuwe
Beestenmarkt (28) en het bom-
terrein achter de Morschpoort
(80) terwijl eleven tueel ook een
garage komt op de St. Aagten
straat of Boommarkt.
Toch blijven Rutgers en voor
zitter G. Nagtegaal van de stich
ting Beestenmarkt (waar circa
vijftig bedrijven bij zijn aange
sloten) zich afvragen wat het
draagvlak is voor déze ingrij
penden veranderingen. „Alles
en iedereen die bij het plein be
trokken is, is tegen. Waarom zet
de gemeente dan toch door?",
aldus Nagtegaal. De commissie
voor beroep en bezwaar brengt
binnen enkele maanden een
advies uit aan B en VV over deze
kwestie.
toetsen daar de uitvoerings
plannen aan die worden opge
maakt door gemeenten en hun
vervoerregio's.
De voorzitter van de vervoer-
regio Rijn- en Bollenstreek, de
Leidse wethouder P. Langen-
berg, verbaast zich over de 'ver
brokkeling'. „Nu het Rijk af wil
van de zeggenschap over het
streekvervoer, is dat hét mo
ment om alles in één hand te
krijgen", zegt hij.
Wat hem betreft wordt dat de
hand van de vervoerr^gio: „Die
zit dichter op de problemen dan
de provincie en heeft al de no
dige plannen gemaakt."
leiden De Belgische top-biljarter Raymond Ceulemans kijkt toe hoe de Leidse burgemeester Cees Goekoop zich opmaakt voor een stoot te
gen de gele bal. Burgemeester en biljarter kwamen elkaar gisteren niet tegen in het café maar hanteerden de keu in stedelijk museum De La
kenhal. Met een biljartdemonstratie openden zij de tentoonstelling 'Leids Goed'; over de geschiedenis van de Leidse textielnijverheid. De ex
positie is tot 7 februari te bezichten. foto henk bouwman
De gemeente Leiden is deze
week begonnen met de recon
structie van het Kamerlingh On-
nesplein, het plein voor station
Lammenschans. De gemeente
voert het oorspronkelijke plan
uit: er wordt een rijbaan ge
schrapt en op die manier plaats
gemaakt voor een nieuwe be
waakte fietsstalling met 275
plaatsen. De fietsklemmen op
het middenplein worden ver
plaatst naar het station. Ook de
telefooncellen gaan die kant op.
De bloemenkoopman blijft op
zijn huidige plaats staan. De
snackkar zal voorlopig geen
snackbar worden. De beslissing
daarover is voor onbepaalde tijd
uitgesteld.
De gemeente heeft gisteren nog
overlegd met de vereniging Pro
fessoren- en Burgemeesters-
wijk, die onlangs met een alter
natief plan voor de inrichting
van het plein kwam, dat is ge
maakt door bewoner M. Bal-
lieux. Dat plan voorziet onder
meer in een centraal eiland met
bloemenkiosk en snackbar en
waaiervormige parkeerplaatsen.
De gemeente voelde var
begin af aan niet zoveel
het
het alternatief, omdat het meer
geld kost dan een eenvoudige
inrichting. Bovendien wil de ge
meente dat de NS haast maakt
met de verdubbeling van de
spoorlijn Leiden-Utrecht, het
geen zou betekenen dat het
plein binnen een jaar of vier op
nieuw moet worden heringe
richt. Overigens werd het alter
natieve plan door de stebouw-
kundige van de NS zeer positief
beoordeeld.
De Vereniging Professoren
en Burgemeesterswijk is teleur
gesteld in de houding van de
gemeente. „Wij staan niet ach
ter het plan dat nu wordt uitge
voerd. Toen wij het alternatief
presenteerden was ons overi
gens niet bekend dat de ge
meente de spoorwegverdubbe
ling wilde versnellen", aldus se
cretaris R. Stokkel. Volgens
Stokkel had de gemeente op dit
moment eigenlijk beter niets
kunnen doen. „Ook deze herin
richting kost geld. Als je iets
doet, moet je het gelijk goed
doen. De gemeente stelt veel
waarde te hechten aan de kwa
liteit van de openbare ruimte,
en met het plan Ballieux had je
iets moois kunnen maken. Dat
lijkt ons dan een gemiste kans",
vindt Stokkel.
De voorverkoop van het boek
'50 Leidsche Meesters' is van
daag begonnen. Als ondertitel
draagt het boek 'Leidse onder
nemingen in historisch per
spectief. Het is een initiatief
van de Junior Kamer. Van 53
bedrijven in Leiden die ouder
zijn dan vijftig jaar is de ge
schiedenis weergegeven.
Vanavond wordt het eerste
exemplaar van het boek uitge
reikt door de ombudsman van
COMMENTAAR
Vuil water
De Energie- en Watervoorziening Rijnland (EWR) heeft veel te
lang gewacht met het waarschuwen van de Stevenshofbewo-
ners. Pas twaalf uur nadat het bruine water uit de kraan was ge
komen, konden buurtbewoners - mits ze naar de regionale om
roep luisterden - horen dat de EWR het drinken van ongekookt
leidingwater afraadde. Sommige bewoners vonden pas om vier
uur gistermiddag de brief in de bus, waarin werd geadviseerd
geen ongekookt leidingwater te gebruiken.
De vervuiling ontstond omdat werknemers een verkeerde afslui
ter opendraaiden. Daardoor kwam leidingwater dat al lange tijd in
een buis stond in het leidingnet. Het is een grove fout een ver
keerde kraan open te zetten, maar waar mensen werken, gaat
wel eens iets fout.
Toen de misser werd opgemerkt, omdat Stevenshofbewoners
donderdagavond de EWR belden met de mededeling dat het
kraanwater bruin was, werden op het technische vlak ook alle
maatregelen genomen. Door het leidingnet werden onmiddellijk
honderden kubieke meters water gespoten. Om één uur vrijdag
morgen vroeg besloten de verantwoordelijken bij de EWR de be
woners de volgende dag per brief in te lichten, 's Nachts een ge
luidswagen de weg op sturen zou alleen maar paniek veroorza
ken.
Dat mag waar zijn, maar het is onbegrijpelijk dat de EWR 's mor
gens vroeg de buurt niet per geluidswagen heeft ingelicht. Zeker
omdat de EWR op dat moment niet wist welke gevolgen het drin
ken van het water voor de gezondheid zou hebben. Nu tapten ve
len in de morgen gewoon leidingwater in de veronderstelling dat
het schoon was.
SP: EWR moet
Stevenshof
schadeloos stellen
deze krant, R.D. Paauw, aan
burgemeester C. Goekoop. Dat
gebeurt tijdens een besloten bij
eenkomst in het kantoor van
Research voor Beleid aan de
Schiphol weg. Tevens worden
onderscheidingen uitgereikt
aan twee Leidse bedrijven.
De prijs van het boek be
draagt 49,95 gulden, maar kost
in de voorverkoop bij het
Leidsch Dagblad slechts 39,95
gulden. Elders in deze krant
treft u daartoe et
vicebon aan.
vervolg voorpagina
De Socialistische Partij wil dat
de Energie- en Watervoorzie
ning Rijnland (EWR) de bewo
ners van de Stevenshof een
schadevergoeding geeft voor de
extra kosten die zij moesten
maken in verband met het vuile
drinkwater. In een brief aan de
directie van de F.WR wijst de SP
erop dat veel bewoners flessen
water hebben gekocht en dat
het vijf minuten koken van wa
ter ook extra geld kost.
Woordvoerder J. van der Erf van
de EWR kan nog niet zeggen of
het waterbedrijf ingaat op de
wens van de SP. „Er is nog geen
overleg geweest met de directie.
We hebben daarom besloten
pas maandag met een reactie te
komen."
Volgens Van der Erf heeft een
klein aantal bewoners van de
Stevenshof de EWR nog gebeld
met vragen over de verontreini
ging van het leidingwater. „Wat
opviel was dat er veel zwangere
vrouwen en ouders met kleine
kinderen belden. Mensen die
ervan hadden gedronken en
vroegen of het kwaad kon. Maar
het totale aantal bellers viel
mee", aldus Van der erf.
De woordvoerder benadrukt dat
het advies om het leidingwater
alleen gekookt te drinken uit
voorzorg is gegeven. „Wij heb
ben de indruk dat het water re
delijk betrouwbaar is na het ve
le spuien. Maar totdat het is
vastgesteld in het laboratorium
hebben we dit advies uit voor
zorg gegeven. We kunnen
maandag pas meer duidelijk
heid geven over de kwaliteit van
het water. Dan zullen we de be-
s opnieuw informeren."
Diverse vestigingen
ABN AMRO dicht
leiden/regio
Verschillende ABN Amro-fili-
alen in Leiden en omstreken
worden deze maand ver
bouwd, andere vestigingen
opgeheven of samenge
voegd. Zo wordt het Leidse
bankfiliaal aan de Pelikaans
traat opgeheven. Klanten
moeten voortaan naar de
Breestraat voor hun geldza
ken. De veranderingen bij
het bankbedrijf in de Leidse
regio zijn het gevolg van de
fusie-afspraken tussen ABN
en Amro drie jaar geleden.
Voor de medewerkers van de
bank verandert er niet veel.
„Er is hier en daar wel sprake
van overplaatsing. Maar er
vallen absoluut geen ge
dwongen ontslagen", aldus
districtsdirecteur P. Brom-
melcamp.
De Leidse bankvestiging
aan het Vijf Meiplein gaat in
januari dicht. Klanten kun
nen dan terecht bij ABN Am
ro aan het Bevrijdingsplein.
In Oegstgeest wordt het fili
aal aan de Geverstraat geslo
ten op 21 november. De
Kempenaerstraat neemt de
taken van dit filiaal over.
In Rijnsburg wordt de bank
aan de Vliet-Zuidzijde geslo
ten op 16 november. Klanten
kunnen dan terecht bij de
bank aan de Oegstgeester-
weg. De Noordwijkse ABN
Amro bank aan het Linde
plein wordt verbouwd. De
bank wordt over twee weken
tijdelijk gehuisvest aan de
Voorstraat. In Alphen aan
den Rijn wordt de bank aan
de fulianastraat gesloten
eind november, liet ABN
Amro-filiaal aan de Castel-
lumstraat blijft open.
leiden daphne lammers
Eigenaren van koffieshops noemen de nieuwe maatregelen
van de gemeente onzin. Een van hen, eigenaar van een Ideine
zaak die liever anoniem blijft, vindt dat de gemeente minstens
tien jaar te laat is met'de maatregelen.*,,Ze hobbelen alleen nog
maar achter de feiten aan. Ze moeten nu achter de harddrugs
aan, dat begint pas echt uit de hand te lopen. Kijk alleen al
naar Katwijk-het vergeten drugsdorp, dat is het."
Zijn 'shop' is klein en kaal, een paar oude tafels en stoelen,
en twee flipperkasten. Niet een zaak om even een gezellig kop
je koffie te gaan drinken. En daarvoor is het ook niet bedoeld.
Er wordt hier geblowd. Hasj en wiet, variërend in prijs van vijf
tot 25 gulden. „Nederwiet (in Nederland geteelde wiet, red.),
dat is de beste. Daar word je niet stoned van, dus hangerig,
sloom en down, maar high. En high is lekker. Van blowen word
je ook niet agressief, van alcohol wel. De eerste steekpartij als
gevolg van blowen moet nog gebeuren."
Bij Kimono's in de Morsstraat denkt eigenaar Anthony er
precies hetzelfde over. „Wat maakt het nu uit, dat in dit drukke
leven je je terug kan trekken in je eigen wereldje". Het is de
combinatie met alcohol en de mensen die 'blijven hangen' die
volgens hem de overlast veroorzaken. Voor hem was dat dan
ook de voornaamste reden om zijn koffieshop te veranderen in
afhaalwinkel. „Je mag hier een blowtje draaien, maar daarbij
houdt het op. Ik wil gewoon niet dat mensen hier blijven plak
ken. Ik heb geen zin meer om te entertainen." Het is een ver
andering ten goede geweest. Er komen meer klanten, nettere
mensen, die liever geen 'gewone' koffieshop binnenstappen.
Wie zelfs de straat niet op wil voor een joint, kan bellen met
de Mad-Express'. Een koerier van softdrugs die levert in de
Bollenstreek, Leiden en sinds kort ook in Alphen en omgeving.
Voormalig eigenaar Robbin Werners vertelt dat ook oudere
mensen van in de zestig nog wel eens wat hasj of wiet bij de
'Mad-Express' bestelden. „Dan kwam ik daar aan en dacht: 'ik
zit hier fout'. Dat bleek dan niet zo te zijn."
Terugdringen overlast centraal in nieuw beleid
herman joustra/daphne lammers
Vijftien zaken waar hasj mag
worden verkocht. Dat is voor de
gemeente Leiden het maximale
aantal. Meer verkooppunten lei
den onherroepelijk tot een on
aanvaardbare overlast voor om
wonenden, zoals nu reeds het
geval is. Weliswaar telt de stad
volgens de politie op dit mo
ment precies vijftien geregi
streerde koffieshops, maar het
aantal verkooppunten ligt be
duidend hoger.
In kringen van koffieshopeige
naars wordt gesproken over
meer dan dertig zaken. De poli
tie zelf houdt het totaal aantal
verkooppunten op drieëntwin
tig, maar geeft daarbij wel aan
dat de verkoop van softdrugs in
cafés moeilijk is te traceren en
derhalve te controleren. Volgens
een woordvoerder is dat aantal
op dit moment al aan het afne-
Hoeveel er dan op dit mo
ment ook precies mogen zijn,
burgemeester en wethouders
gunnen zichzelf twee jaar de
tijd om het aantal hasj winkel
tjes terug te brengen naar vijf
tien. Dinsdagavond staat het
softdrugsbeleid ter dis
cussie in de commissie alge
meen bestuurlijke aangelegen
heden. Het verminderen van
overlast voor omwonenden is
daarbij een van de hoofdargu
menten. Die klagen over lawaai
van bezoekers, brakende soft
drugsgebruikers, fietsen op de
stoep en een gevoel van onvei
ligheid. De klachten zijn met
name afkomstig uit uit het ge
bied rond de Morsstraat waar
zich een concentratie van kof
fieshops bevindt, en uit het ge
bied rond de Haven waar het
zelfde geldt.
Saillant detail is echter dat het
volgens de politie relatief gezien
nogal meevalt met de overlast.
Het afgelopen jaar behoefde
nauwelijks te worden ingegre
pen volgens de woordvoerder.
Zo werd» bijvoorbeeld geen en
kele officiële waarschuwing ge
geven.
De gemeente Leiden is des
ondanks vastbesloten de opera
tie door te zetten en voelt zich
thans in de rug gesteund door
het ministerie van justitie, dat
onlangs besloot met een aantal-
maatregelen de gemeenten in
hun strijd tegen de softdrugs te
hulp te komen. Tot voor kort
leiden daphne
In Leiden en omgeving komen meer jongeren
in aanraking met softdrugs dan landelijk het
geval is. Uit onderzoek van de GGD Leiden
blijkt dat 21,3 procent van de jongeren vanaf
twaalf jaar in Leiden en regio wel eens geblowd
heeft of dat nog steeds doet. Het landelijk ge
middelde is 13,6 procent. De grote vraag is dan
ook waarom? Waarom is de jeugd in de Leidse
regio sneller geneigd een koffieshop binnen te
stappen.
Bij de GGD kunnen ze alleen maar gissen. Zo
kan bijvoorbeeld de hoge concentratie van kof
fieshops in de Leidse binnenstad een reden zijn
voor jongeren om sneller een joint te kopen. Of
omdat er minder religieuze gezinnen in de
Leidse regio zijn en uit onderzoek blijkt dat
jongeren zonder godsdienstige opvoeding eer
der softdrugs gaan gebruiken. Maar ze kunnen
ook blowen uit pure verveling of gebrek aan
uitgaansmogelijkheden.
„Omdat er genoeg koffieshops in de buurt
van de scholen zitten, hebben wij aangeraden
deze terug te dringen. Het is nu veel te gemak
kelijk om in een tussenuur een joint te gaan ha
len", vertelt C. de Groot van de GGD. „Ook
hebben wij geadviseerd eens goed te kijken
naar de functie van de koffieshop. De gemeen
te moet voorkomen dat de koffieshop de leuk
ste plek wordt om je tijd te besteden. Maar van
dit advies zien we helaas niets terug in de nieu
we maatregelen van de gemeente Leiden."
Of er nu echt sprake is van een probleem
vindt De Groot moeilijk te zeggen. Volgens haar
ligt dat aan de persoon die blowt. Iemand die
softdrugs puur gebruikt als genotmiddel kan
zelfs veel plezier beleven aan het jointje op z'n
tijd, vindt zij. Pas als iemand softdrugs gebruikt
als vluchtmiddel kunnen er problemen ont
staan. En blowen op school vindt De Groot so
wieso problematisch. „De gevolgen van blowen
zijn concentratie- en geheugenverlies. Je func
tioneert niet goed. Dat zijn gewoon feiten die er
liggen, hoe hard jongeren ook roepen dat dat
onzin is."
stippelden gemeenten in Ne
derland elk min of meer hun ei
gen drugsbeleid uit, omdat dui
delijke richtlijnen van de over
heid ontbraken.
Daaraan is nu in elk geval een
eind gekomen. Gemeenten we
ten nu precies waar ze aan toe
zijn: er mogen geen softdrugs
worden verkocht aan minderja
rigen, de verkoop van hard
drugs is verboden, aan een per
soon mag niet meer dan 30
gram worden verkocht en er
mag geen reclame worden ge
maakt. Een koffieshop mag zich
tevens niet te dicht bij scholen
bevinden en geen alcohol ver
kopen. Tot slot is geluidoverlast
uit den boze en mag een hasj-
winkel niet het woon-, leef- of
winkelklimaat aantasten.
De regels staan nu dus einde
lijk op papier. Maar hoe al deze
maatregelen in de praktijk moe
ten worden uitgevoerd is voor
alsnog niet duidelijk. De ge
meente wacht met uitspraken
tot na de commissievergadering
van dinsdag en de politie tast
voorlopig nog in het duister.
„I Iet is de gemeente die uitein
delijk bepaalt hoe wij gaan op
treden. Wij hopen voornamelijk
dat met de nieuwe maatregelen
ook meer duidelijkheid ont
staat", aldus F. Kuivenhoven
van Bijzondere Wetten.
Feit is wel dat er koffieshops
gesloten kunnen .gaan worden,
zeker in buurten waar de con
centratie hoog is. Van een
schokeffect is evenwel geen
sprake onder de koffieshophou
ders. „Het zal zo'n vaart wel
niet lopen", is een veel gehoor
de kreet. Bovendien lijkt men
vastbesloten zich met hand en
tand tegen een mogelijke slui
ting te verzetten.