Positie Gratsjov wankelt
door ruzie in defensietop
Buitenland
'Media speelden hoofdrol
in slachting in Rwanda'
Stier maakt rare sprongen
Bonn betaalde miljoenen aan DDR-advocaat Vogel
udjlvanLeest
Haviken nemen de macht over in Algerije
Situatie van mensenrechten
Indonesië sterk verslechterd
Dertien doden bij gijzeling
in Algerijnse hoofdstad
DONDERDAG 3 NOVEMBER 1994
7
Vijf doden bij hotelbrand in Armenië
jerevan» Bij een brand in het centrum van de Armeense hoofd
stad Jerevan zijn vijf mensen omgekomen en vier gewond ge
raakt. De brand, die dinsdagavond uitbrak in Hotel Shirak, legde
twee van de twaalf verdiepingen in de as. De oorzaak van de
brand is vermoedelijk kortsluiting of nalatigheid van bouwvak
kers die herstelwerkzaamheden uitvoerden in het gebouw.
'Waldheim bij verjaardag VN'
new york Oostenrijk vindt het 'onjuist' als de voormalige presi
dent Kurt Waldheim niet wordt uitgenodigd voor de viering vol
gend jaar van het vijftigjarige bestaan van de Verenigde Naties.
Voor zijn presidentschap was Waldheim van 1972 tot 1981 se
cretaris-generaal van de volkerenorganisatie. Wegens zijn ver
zwegen maar later onthulde oorlogsverleden werd hij door de VS
tot ongewenst persoon verklaard.
Laatste Britse beul overleden
londen Sydney Dernley, de laatste nog levende beul in Groot-
Brittannië, is gisteren op 73-jarige leeftijd overleden. Dernley
was voor de afschaffing van de doodstraf, in 1969, betrokken bij
de ophanging van 25 mensen, van wie een postuum werd vrijge
sproken. Volgens zijn weduwe was hij een zeer geliefde man, die
trots was op zijn werk.
Kreet 'Buitenlanders eruit' strafbaar
hamm» De kreet Auslander raus (Buitenlanders eruit) valt in
Duitsland onder de strafbepalingen over volksopruiing en kan
met maximaal vijfjaar cel worden bestraft. Dat heeft de recht
bank in Hamm in Noordrijn-Westfalen gisteren beslist. De rech
ters vernietigden daarmee een vonnis van een lagere rechtbank
die drie neo-nazi's had vrij gespro ken. De mannen moeten nu
opnieuw terechtstaan.
Dompteur nam werk mee naar huis
Jeruzalem» Een Israëlische dompteur hield zo van zijn werk, dat
hij \touw en kinderen aan eenzelfde bewind onderwierp als de
dieren in de dierentuin. De politie beschuldigt hem van be
roepsdeformatie, zo meldde het Israëlische persbureau ITIM
gisteren. Een vertegenwoordiger van de politie zei voor de recht
bank in Haifa dat de man 'zijn vrouw en kinderen liet marche
ren'. Als zijn dagtaak erop zat, 'paste hij de methoden voor het
dompteren van dieren toe op kroost en eega'.
Paus keert terug naar bolwerk maffia
Vaticaanstad» Paus Johannes Paulus ii brengt dit weekeinde
voor het eerst sinds zijn openlijke aanval op de maffia, in mei
1993, een bezoek aan Sicilië. Zijn dreiging met de eeuwige ver
doemenis voor maffiosi zette destijds het conflict tussen de kerk
en de georganiseerde misdaad op scherp.
Anti-abortusactivist schuldig aan moord
Een jury in Florida heeft de anti-abortusactivist Paul
Hill gisteren schuldig bevonden aan moord. Ze achtte bewezen
dat hij vorig jaar juli een aan een abortuskliniek verbonden arts
en diens begeleider met opzet om het leven heeft gebracht. Hill
kan de doodstraf krijgen.
Arafat wellicht naar Auschwitz
Warschau Polen is van plan PLO-leider Yasser Arafat uit te no
digen bij de plechtigheden in Auschwitz ter gelegenheid van de
50ste verjaardag van de bevrijding van het beruchte nazi-con
centratiekamp. Een woordvoerder van president Walesa zei dat
Polen alle winnaars van de Nobelprijs voor de Vrede wil uitnodi
gen.
RSF roept journalisten ter verantwoording
Rwandese journalisten hebben
een belangrijke rol gespeeld bij
het aanzetten tot de massale
slachtpartijen in dat land tussen
april en half juli. Dat schrijft de
journalistenorganisatie Repor
ters Sans Frontières (RSF) in een
gisteren in Parijs gepubliceerd
rapport.
De organisatie vergelijkt de
propaganda van de Hutu-zen-:
der Radio des Mille Collines (Ra
dio der Duizend Heuvels) en
van het tijdschrift Kangura met
die van Hitler. In het rapport
worden 27 journalisten met
naam genoemd die tot de vol
kerenmoord hebben aangezet.
Twee ervan zijn dood, de rest is
naar het buurland Zaïre ge
vlucht.
Na de moord op president
Habyarimana, wiens vliegtuig
op 6 april met een raket werd
neergehaald, riepen sommige
Ratten verorberen
spaarcentjes van
bejaarde Russin
Toen een bejaarde Russin de
deur van haar kelder open
deed, kreeg ze de schrik van
haar leven. Haar goed opge
borgen spaarcentjes waren
volledig opgepeuzeld door rat
ten.
De dame op leeftijd had haar
vermogen van ongeveer een
miljoen roebel (ruim vijfhon
derd gulden) bijeen geschraapt
met de verkoop van illegaal ge
stookte sterke drank. „Na een
kort onderzoek naar verschil
lende Russische banken, had
ze geconcludeerd dat haar geld
in de kelder het veiligst was",
zo schreef het Russische dag
blad Komsomolskaja Pravda.
De vrouw is na de ontdek
king in een psychiatrisch zie
kenhuis opgenomen voor een
anti-shock behandeling. Haar
verhaal zal andere Russen die
ook de voorkeur geven aan de
kelder of een oude sok wellicht
op andere gedachten brengen.
Russische president neemt bewindsman in bescherming
De Russische minister van defensie Gratsjov moet aftre
den. Dat eiste voorzitter Joesjtsjenkov van de commissie
voor defensie van de Doema, het Russische lagerhuis,
gisteren. Dinsdag al ontsloeg president Jeltsin Gratsjovs
plaatsvervanger generaal Boerlakov.
moskou Rtr-AFP-GPD
Boerlakov en Gratsjov kwamen
onder een spervuur van kritiek
na de moord drie weken gele
den op de journalist Cholodov.
Die hield zich bezig met corrup
tie en illegale wapenverkopen
binnen het leger en stond op
het punt nieuwe onthullingen
te publiceren. Jeltsin nam
Gratsjov echter in bescherming,
mede wegens de steun van de
defensie bij het
neerslaan van de communisti
sche opstand vorig jaar.
Joesjtsjenkov kondigde tevens
aan dat de commissie voor de
fensie deze maand de beschul
digingen van corruptie aan het
adres van de voormalige Sovjet
troepen in de voormalige DDR
zal onderzoeken. Hij sloot ver
dergaande wijzigingen van de
legertop niet uit: „Het aftreden
van Boerlakov is maar een deel
van het probleem". Volgens de
Russische media is Boerlakov
geofferd om zijn superieur
Gratsjov voor ontslag te behoe
den. Maar dat is volgens
Gratsjovs persoonlijke woord
voerster grote onzin. „Hoe komt
u erbij, niemand leest klaarblij
kelijk presidentiële decreten
echt goed. Boerlakov is in het
geheel niet ontslagen, hij is
slechts tijdelijk ontheven van
zijn verplichtingen totdat alle
onderzoeken zijn afgesloten. Ja,
wat daarna gebeurt kunnen we
uiteraard niet voorspellen
Uit de artikelen van Cholodov
blijkt dat Gratsjov zelf de cor
ruptie goedkeurde en er van
meeprofiteerde. Als bewijs van
slecht ministerieel gedrag kwa-
e Mercedessen
op de proppen die de minister
voor eigen genoegen zou heb
ben aangeschaft met geld dat
via Boerlakov terecht had moe
ten komen in de huisvestigings-
pot voor te repatriëren militai
ren.
Gratsjov zelf moet volgende
week vrijdag bij de Doema op
het matje komen. Volgens de
Grondwet kan alleen de presi
dent een minister naar huis stu
ren. Vooralsnog blijft Jeltsin
achter zijn bewindsman staan.
Maar druk vanuit het parlement
en toenemende onrust in het le
ger zouden de president wel
eens op andere gedachten kun
nen brengen.
School in VS doet
parfum in de ban
minneapolis
Sommige docenten en leerlin
gen op de sociale academie van
de Universiteit van het Ameri
kaanse Minnesota vinden dat
Christian Diors parfum Poison
precies is wat het zegt te zijn:
vergif. De school heeft alle 250
studenten daarom verboden
parfum, eau de cologne of an
dere geurige produkten te dra
gen op school.
Het verbod is het antwoord
op een nieuwe aandoening die
de meervoudige chemische om-
gevingsgevoeligheidsziekte
wordt genoemd, waardoor
mensen tijdelijk verlamd kun
nen raken als ze zelfs maar een
vleugje parfum opsnuiven. Het
is niet bekend hoeveel mensen
aan de ziekte lijden. Weten
schappers denken dat de kwaal
wordt veroorzaakt door bloot
stelling aan chemicaliën die het
liteitssysteem;
Britse astronomen
stuiten op nieuw
melkwegstelsel
Hutu-media om vergelding. Ra
dio des Mille Collines noemde
tegenstanders van de regering
met naam en riep op 'de ratten
„Deze journalisten zijn even
als de moordenaars van de
heersende milities verantwoor
delijk voor de monsterlijke mis
daden die Rwapda met bloed
hebben besmeurd. En zij moe
ten ervoor ter verantwoording
worden geroepen", zo conclu
deert RSF. De organisatie vraagt
om steun voor het herstel van
de verwoeste Rwandese media
als een voorwaarde voor de op
bouw van een democratisch
Rwanda.
Onder de honderdduizenden
doden in Rwanda zijn ten min
ste 37 journalisten, een derde
van de beroepsgroep in het
Centraalafrikaanse land. Onge
veer tweederde van de slachtof
fers behoorde tot de Tutsi-min-
derheid.
new y
Onderzoekers van het Instituut
voor Astronomie van de Univer
siteit van het Britse Cambridge
hebben een nieuw melkweg
stelsel ontdekt. „Het stelsel lag
bij wijze van spreken in onze
achtertuin, verborgen achter de
langgerekte sterrennevel die
door de oude Grieken de Melk
weg werd genoemd", aldus on
derzoeker Ofer Lahav in de
jongste editie van het tijdschrift
Nature.
Het stelsel is ongeveer tien
miljoen lichtjaren van ons ver
wijderd. Eén lichtjaar is de af
stand die het licht in een jaar af
legt, ongeveer 9,44 biljoen kilo-
De Melkweg bestaat uit ster
ren en stof en ontneemt een
groot deel van het zicht op ach
terliggende hemellichamen.
Toen eenmaal de locatie van
het stelsel was vastgesteld, kon
met gewone telescopen worden
vastgesteld dat het de gebruike
lijke twee-armige spiraalvorm
heeft, aldus Lahav. Gezien vanaf
de aarde is het stelsel aan de
hemel half zo breed als de
i stieregevecht blijkt r
i het Spaanse Sevilla de strijd tussen n
r te zijn. De toeschou-
i dier bijwoonden, kre
gen de schrik van hun leven. De in doodsnood verkerende stier sprong over de omheining
elkwegstelsel is
Dwingeloo 1 genoemd, naar de
Nederlandse radiotelescoop die
het heeft ontdekt. De ontdek
king is des te opmerkelijker om
dat de telescoop zo oud is dat
het dak van de controlekamer
lekte en het regenwater langs de
muren omlaag droop. Volgens
de leider van het onderzoek, de
Britse astroloog Lynden-Bell,
'heeft het enthousiasme van Re-
né Kraan-Korteweg (een Neder
landse astroloog aan de Univer
siteit van Groningen, red.) het
project op gang gehouden'.
De Westduitse regering heeft
tussen 1983 en 1989 de DDR-
advocaat Wolfgang Vogel onge
veer 15,5 miljoen gulden be
taald om politieke gevangenen
vrij te krijgen. Dat meldt het
boulevardblad Bild-Zeitung. De
69-jarige Vogel moest zich gis
teren voor een rechtbank in
Berlijn verantwoorden, omdat
hij Oostduitsers die naar het
Westen wilden vertrekken, heeft
gedwongen hun bezittingen te
gen belachelijk lage prijzen te
verkopen.
Het proces werd na anderhalf
uur verdaagd tot 7 november,
omdat het openbaar ministerie
de aanklacht wijzigde. Aanvan
kelijk waren 53 zaken tegen Vo
gel ingebracht, maar de gewij
zigde aanklacht heeft betrek
king op slechts 21 gevallen van
verkoop van grondbezit.
Volgens Bild-Zeitung heeft
Bonn niet alleen jaarlijks
400.000 gulden aan Vogel be
taald voor uitreispapieren en
het vrijkopen van gevangenen,
maar kreeg de advocaat ook
12,5 miljoen gulden aan hono
rarium. Vogel heeft echter in de
meeste gevallen niet zelf de ver
dediging van de aangeklaagden
op zich genomen, maar die
overgelaten aan een netwerk
van advocaten. Die betaalde hij
in DDR-marken, aanzienlijk
minder waard dan de Westduit
se munt. Zo kon Vogel tachtig
procent van het geld in eigen
zak steken. Het proces tegen
hem en zijn vroegere assistente,
die van medeplichtigheid wordt
verdacht, duurt naar verwach
ting tot februari.
den haag anp
Vanaf morgen:
de nieuwe CD
Walls Of Emotion
de hit CD
Are You Ready For Loving Me
(o.a. Winter In America)
Samen 2 CD's 49
(Walls Of Emotion ook los verkrijgbaar: 44,95)
COMPACT DISCS
PARUS HANS GERTSEN
CORRESPONDENT
Is er nog een uitweg uit het Algerijnse dra
ma? Het land is nu alweer bijna twee jaar
het toneel van een genadeloze strijd tussen
moslim-fundamentalisten en het nog altijd
zwaar op de voormalige bevrijdingsbewe
ging FLN en het leger steunende regime.
Een strijd die volgens officiële cijfers al
meer dan tienduizend slachtoffers heeft ge
maakt. Het werkelijke aantal doden ligt
waarschijnlijk ten minste drie keer zo hoog.
Tot voor kort was er een heel klein sprankje
hoop. Het regime onder leiding van gene
raal annex president Liamine Zéroual leek
mede onder westerse druk op een dia
loog met gematigde fundamentalisten aan
te sturen. Enkele ieiders van het begin vorig
jaar verboden Islamitisch Reddingsfront
(FIS) werden vrijgelaten en kregen zelfs be
zoek van Zéroual persoonlijk. Maar die eer
ste, verkennende gesprekken hebben tot
niets geleid. De poging tot dialoog is mis
lukt, zo heeft Zéroual moeten toegeven.
Begin deze week kwam de sterke man van
Algerije plotseling met een even verrassend
als absurd voorstel op de proppen. Hij kon
digde aan dat voor eind volgend jaar vrije
presidentsverkiezingen worden gehouden.
Tegelijkertijd beloofde Zéroual het terroris
me met wortel en tak te zullen uitroeien.
Het antwoord van de fundamentalisten liet
niet lang op zich wachten. Nog geen 24 uur
later, uitgerekend op de veertigste verjaar
dag van het begin van de opstand tegen de
Franse kolonisator, ontplofte een bom op
een begraafplaats in Mostaganem. Vijf pad
vindertjes die daar een herdenkingsplech
tigheid bijwoonden verloren het leven, ze
ventien anderen raakten ernstig gewond.
Gezien de situatie van vrijwel totale anar
chie in Algerije het leger en de politie zijn
de greep op een groot deel van het land vol
ledig kwijt is het voorstel om presidents
verkiezingen uit te schrijven absurd. In de
huidige situatie waarin iedereen in Algerije
in angst leeft en waarin het volstrekt onmo
gelijk is vrij voor welke mening dan ook uit
te komen, lijkt een verkiezingscampagne
onmogelijk te organiseren. Dat hebben vrij
wel ale politieke partijen in Algerije, verbo
den of niet, onmiddellijk laten weten.
Even illusoir lijkt de belofte van het regime
om het terrorisme met wortel en tak uit te
roeien. Ondanks hun numerieke superiori
teit en betere bewapening zijn het leger en
de politie daar de afgelopen twee jaar niet
in geslaagd. Waarom zou dat nu dan ineens
wel mogelijk zijn?
De twee beloften van Zéroual, vrije verkie
zingen op korte termijn, gekoppeld aan kei
harde repressie, lijken vooral bedoeld voor
de westerse mogendheden die het Algerijn
se regime tegen heug en meug nog altijd
met forse kredieten steunen. Terwijl zijn
land in vuur en vlam staat, probeert Zéroual
het imago van het regime in Algiers een
beetje op te poetsen.
In Algerije zelf zal de situatie waarschijnlijk
niet merkbaar verbeteren. Integendeel. De
nieuwe strategie van Zéroual bewijst dat de
aanhangers van de harde lijn en de tegen
standers van een dialoog met de funda
mentalisten binnen het regime het op
nieuw voor het zeggen hebben.
Maar ook in het andere kamp, dat van de
fundamentalisten, lijken de haviken steeds
duidelijker de overhand te krijgen. Als bin
nen het FIS al gematigde krachten zijn te
vinden waarmee een dialoog is te voeren,
dan lijken die hun invloed op de radicalere
elementen volledig te hebben verloren. Dat
bleek de afgelopen maanden al. Terwijl het
regime behoedzaam in gesprek probeerde
te komen met enkele leiders van het FIS,
namen de aanslagen tegen buitenlanders,
intellectuelen en politieagenten alleen maar
toe.
Zelfs als het regime met de leiders van het
FIS tot een compromis was gekomen, zou
dat waarschijnlijk weinig verschil hebben
gemaakt. Een groeiend deel van de funda
mentalisten wil van een dialoog met het ge
hate en corrupte regime niets weten en ge
looft dat de oplossing alleen maar uit de
loop van een geweer kan komen.
Amnesty in vandaag gepubliceerd rapport
genstanders en vakbondsleiders
willekeurig oppakken. Velen
krijgen een oneerlijk proces.
Sommigen worden mishandeld.
Amnesty meent ook dat het
recht op vrije meningsuiting in
de aanloop naar de APEC-top
steeds vaker wordt geschonden.
De regering probeert iedereen
die misschien kritiek zou kun
nen uiten, zoals advocaten,
journalisten en academici, het
zwijgen op te leggen.
Amnesty heeft de achttien lid
staten van de APEC, waaronder
de VS, Australië, Canada, China
en Japan, gevraagd tijdens de
conferentie de situatie van de
mensenrechten aan de orde te
stellen.
de mensenrech
ten in Indonesië is de afgelopen
maanden sterk verslechterd.
Met het oog op de conferentie
van Aziatische landen en lan
den rond de Stille Oceaan
(APEC) in Jakarta van 7 tot 16
november treden de autoritei
ten hard op tegen leden van de
oppositie en vakbondsactivis
ten. Dat schrijft de mensen
rechtenorganisatie Amnesty In
ternational in een vandaag ge
publiceerd rapport.
De grote schoonmaak begon
in april met een anti-misdaad
campagne, maar is de laatste
maanden uitgebreid. Nu laten
de autoriteiten ook politieke te-
ALGIERS AP-Rtr-i
De beëindiging van een gijze
ling in het centrum van de Alge
rijnse hoofdstad Algiers heeft
gisteren dertien mensen het le
ven gekost, onder wie de bevel
hebber van het militaire district
van Algiers, kolonel Cherif Djel-
loul. Volgens een verklaring van
de regering werd Djelloul ver
moord toen hij ongewapend
onderhandelde met een funda
mentalistisch commando.
Aanleiding voor de gijzeling
was het feit dat ordetroepen
dinsdagmorgen enkele wijken
binnenvielen waar de sympa
thie voor de fundamentalisten
groot is. In de drukke wijk Te-
lemly kwam het tot een scho
tenwisseling waarbij vier men
sen omkwamen. Een andere ge
wapende groep in dezelfde wijk
mentencomplex en gijzelde en
kele bewoners.
De ordetroepen vielen uitein
delijk het complex binnen na
dat Djelloul was gedood. Behal
ve de tien gijzelnemers vonden
bij de schotenwisseling ook een
oude vrouw en een kind de
dood. Het is niet duidelijk of de
vrouw en het kind de gijzelaars
Voorzitter Madani van het
verboden Islamitisch Reddings
front (FIS) en zijn plaatsvervan
ger Belhadj zijn weer naar de
gevangenis overgebracht. De
twee kregen op 13 september
huisarrest om de dialoog tussen
de regering en het FIS op gang
te brengen. Madani en Belhadj
hadden volledige vrijheid geëist
en bovendien geweigerd hun
aanhang op te roepen tot stop
zetting van de gewapende strijd.