l
'In alles afhankelijk van God'
Kerk Samenleving
Bisschop ziet geen bezwaar
in opdragen van Hubertusmis
DONDERDAG 3 NOVEMBER 1994
BUITENLAND KORT
Milosevic
Onder de Servisch-orthodoxe
bisschoppen gaan steeds
meer stemmen op voor het
afzetten van de Servische
president Slobodan Milose
vic. De president voert een
'verraderlijke' politiek en is
'de oorzaak van het Servi
sche ongeluk', zegt bisschop
Hrisostom Jevic van Bihac-
Petrovac. De bisschoppen
hebben de opdracht 'onheil
brengende politici te hinde
ren en het volk tegen hen te
mobiliseren', aldus de bis
schop in een interview. Hij
wijst op de profeten in hel
Oude Testament, die het volk
opzetten tegen hun leiders.
,,Dat moeten ook wij nu
doen." De Servische bis
schoppen zijn dezer dagen in
buitengewone vergadering
bijeen. Op de geheime agen
da staat volgens insiders de
verslechterde relatie tussen
kerk en staat. De doorgaans,
goede verhouding kwam be
gin augustus onder grote
druk te staan toen Milosevic
brak met de Bosnische Ser
viërs omdat die het interna
tionale vredesplan verwer
pen. De bisschoppen noem
den dat toen 'schandelijk' en
'immoreel'.
'Waanzin'
Bij de opening van de bis
schoppenconferentie riep
patriarch Pavle de partijen in
Bosnië-Herzegowina op hun
strijd 'met menswaardige
middelen' te beëindigen. Met
steun van de Verenigde Sta
ten en Europa moet 'de
waanzin van de burgeroorlog
eindelijk ophouden', aldus
het hoofd van de kerk. Voor
het eerst in hun geschiedenis
vergaderen de orthodoxe
kerkleiders buiten Servië, in
de Noordbosnische enclave
Banja Luka. Ze hebben daar
toe besloten omdat de Bosni
sche Serviërs als gevolg van
het internationale embargo
geen toestemming meer krij
gen om naar klein-Joegosla-
vië te reizen.
Financiële zorgen
De Konferentie van Europese
Kerken (KEK) heeft de hulp
van de Westeuropese lidker
ken ingeroepen om uit de
grote financiële zorgen te ko
men. De oecumenische or
ganisatie in Genève komt
ruim 300.000 gulden tekort
op haar begroting van 2,5
miljoen. Het gat in de begro
ting is veroorzaakt doordat
de 47 lidkerken uit Midden-
en Oost-Europa als gevolg
van de economische malaise
in hun land geen financiële
bijdrage kunnen leveren,
schrijft de KEK in een giste
ren uitgegeven verklaring.
Daarin worden de westerse
kerken dringend opgeroepen
een 'solidariteitsbijdrage
voor het oosten' te geven.
Met het geld zal een ontwik
kelingsfonds in het leven
worden geroepen.
Duivelsmis
De Amerikaanse gevangene
Robert James Howard mag
in de toekomst maandelijks
een 'duivelsmis' vieren. Een
rechtbank in Denver heeft de
directie van de gevangenis
opgedragen een kelk, kaar
sen. wierook en een zwarte
mantel toe te staan in How
ards cel. De rechter wees op
de godsdienstvrijheid in de
Verenigde Staten, die ook
ruimte biedt voor niet alle
daagse religieuze praktijken,
zo bericht de onafhankelijke
organisatie Religion Report.
De duivelse rituelen zijn voor
de 24-jarige Howard, die ge
vangen zit wegens roof en
ontvoering, een goed middel
zich de dood van zijn vijan
den voor te stellen. ,,Zo leer
ik goed met mijn haat om
gaan, zonder anderen van
het leven te beroven", aldus
de gevangene.
Katwijkse jeugdvereniging Berea benadrukt belang bijbelstudie
.5..}
k denk dat de
kerken van on-
ze richting
rninaer snel leeglopen om
dat ze zich niet krampach
tig proberen aan te passen
aan de moderne tijd", zegt
secretaris Arjan Mol (22)
van Berea, één van Kat-
wijks hervormd-gerefor-
meerde jeugdverenigingen.
,,De leer is de leer, de bijbel
is dé bijbel. Dat is de
grondslag van het geloof,
en van de manier waarop
wij ons geloof beleven."
Voor de leden van Berea staat
bijbelstudie centraal. ,,De ver
eniging is genoemd naar de bij
belse stad met dezelfde naam",
vertelt penningmeester Wouter-
Jan Vroegindeweij (22). Hij bla
dert in zijn eigen bijbel en vindt
Handelingen 17:10-12. ,,Van de
bewoners van Berea wordt hier
verteld dat ze de Schriften seri
eus onderzochten. Dat willen
wij ook doen."
Dat ze dagelijks in de Bijbel
lezen en bidden, spreekt voor
Arjan en Wouter-Jan eigenlijk
vanzelf. Hetzelfde geldt voor
tweede secretaris Leuntje Kuyt
(19). Bij Leuntje heeft het geloof
ook invloed op haar uiterlijke
verschijning. ,,In principe draag
ik alleen rokken omdat in Deu-
teronomium 22 staat dat vrou
wen geen mannenkleren mo
gen dragen, of andersom. Op
een andere plaats kun je lezen
'Het haar is het sieraad van de
vrouw.' En daarom draag ik
mijn haar lang."
Arjan is dankbaar voor zijn ei
gen christelijke opvoeding. „Als
je een goede christelijke opvoe
ding krijgt, krijg je ook bepaalde
normen en waarden mee." Voor
Wouter-Jan, zoon van een Kat
wijkse dominee, is vooral het
dagelijks bidden erg belangrijk.
„In het gebed kun je alles zeg
gen en alles vragen. Je kunt met
alles bij God terecht. God staat
je bij in alles wat je doet. Je bent
in alles afhankelijk van God."
„Afhankelijkheid is de kern,
daar draait alles om", vult Arjan
hem aan. „Toch blijft je eigen
verantwoordelijkheid altijd ten
volle bestaan."
Voor Berea valt de christelijke
levensovertuiging moeilijk te
combineren met televisiekijken.
„De meeste leden hebben geen
televisie thuis", weet Arjan.
„Het overgrote deel van de tele
visie-programma's heeft een
slechte invloed op de mensen.
Ga zelf maar na: je ziet steeds
diefstal, overspel, moord. De
Tien Geboden worden achter
elkaar overtreden.
Van eind september tot eind
april wordt er door Berea 'ver
eniging gehouden'. Elke zater
dagavond is er een bijeenkomst,
die volgens een min of meer
vast schema verloopt. Het eer-
De kerk loopt leeg. Als de ouders het instituut nog niet de rug hebben toegekeerd,
doen hun kinderen dat wel. Tenminste, dat is wat veel mensen denken. Toch
wonen er in Leiden en omgeving ook jonge mensen die bewust betrokken zijn bij
de geloofsgemeenschap van hun keuze. In deze laatste aflevering van de serie
over 'gelovige jongeren' aandacht voor de hervormd-gereformeerde
jeugdvereniging Berea uit Katwijk.
Arjan Mol, Leuntje Kuyt en Wouter-Jan Vroegindeweij: „Als je e
je ook bepaalde normen en waarden mee."
ste deel van de avond wordt ge
vuld met gebed, samenzang en
bijbellezing. Daarna houdt ie
mand (de voorzitter, een ander
lid of een gastspreker) een inlei
ding. Het thema daarvan kan
bijbels of maatschappelijk zijn.
Na de pauze wordt er in groep
jes gediscussieerd over het the
ma van de inleiding, aan de
hand van een paar vragen. Ten
slotte worden de resultaten van
de groepsdiscussie plenair be
sproken.
's Zomers worden er andere
activiteiten georganiseerd.
„Dan houden we een barbecue
en gaan we een dagjé uit."
Sinds afgelopen seizoen ver
schijnt ook de Bereakrant weer.
„Het is de bedoeling om het
verenigingsblad twee keer per
jaar uit te brengen", meldt Ar
jan, die zelf een tijdje in de re
dactie zat. „Met vaste rubrie
ken, zoals 'Uit de Bijbel' en
'Mijn hobby'. Maar ook gedich
ten, cd-recensies, en verslagen
van activiteiten. Voor en door
deleden."
Berea heeft ruim vijftig leden,
die globaal "tussen 15 en 25 jaar
oud zijn. „Maar daar zijn we
niet streng in", zegt Leuntje.
„Wie jonger of ouder is, kan ook
lid worden, als hij zich bij ons
thuis voelt."
De hervormd-gerefonneerde
jongeren hebben een duidelijke
visie op het leven na de dood.
„Wie door Christus verzoend is
met God, gaat naar de hemel.
Alle anderen gaan naar de hel",
stelt Wouter-Jan. Arjan vult aan:
„In de hemel kom je niet om
het zelf goed te hebben, maar
om bij God te zijn en Hem te
eren." In deze visie kun je niet
in de hemel komen door een
goed leven te leiden. Natuurlijk
moet je wel je best doen om een
goed mens te zijn, maar dat doe
je uit dankbaarheid omdat je de
genade van God mag ontvan
gen. door het offer dat Jezus
Christus heeft gebracht. „Het
offer van Christus maakt de ver
zoening mogelijk, maar dat
neemt je eigen verantwoorde
lijkheid niet weg", legt Arjan uit.
„Eerst moetje beseffen en belij
den dat je een zondaar bent.
Dan kun je God pas echt om
vergiffenis vragen. Als je dat
eenmaal hebt gedaan, ga je veel
bewuster leven."
De drie bestuursleden van
Berea geloven dat het lijden en
sterven van Christus voldoende
is voor alle mensen. „Je kunt
beter zeggen: in principe voor
alle mensen", nuanceert
Leuntje. „Christus heeft het
voor ons allemaal mogelijk ge
maakt om de genade Gods te
ontvangen. Maar alleen de
mensen die het offer en de ge
nade bewust aannemen, kun
nen in de hemel komen."
Tot de mensen die het offer
van Christus bewust niet aan
nemen, horen de andersden
kenden, zoals de joden en de
moslims. „Als je in gesprek bent
met een moslim, blijkt dat ieder
zijn eigen waarheid heeft", weet
Leuntje uit ervaring. „Je kunt el
kaar niet overtuigen." Dat klopt
ook, volgens Wouter-Jan. „Het
geloof is een gave van God. Al
leen God kan de ander het ge
loof schenken. Als christen heb
je wel de plicht om.de bood
schap van het evangelie te ver
spreiden."
Deze plicht houdt niet in, dat
andersdenkenden veroordeeld
moeten worden. „Je mag de an
dere godsdiensten wel afwijzen,
maar de aanhangers ervan
niet", zegt Arjan hierover. „Op
individueel niveau behandel je
al je naasten met respect." Dit
geldt ook voor mensen die zon
digen tegen de leefregels van
het christelijk geloof. „De plicht
tot naastenliefde biljft onver
minderd bestaan. Je kunt alleen
een daad veroordelen, niet een
mens als geheel."
Arjan pleit vurig voor het
recht om zekere daden te ver
oordelen. „Volgens mij moet
een dominee het recht hebben
om zijn gemeente te waarschu
wen tegen dingen die hij be
schouwt als een gevaar voor een
goed christelijk leven. Dat recht
valt gewoon onder de vrijheid
van godsdienst. Die vrijheid is
er toch voor iedereen?"
ROERMOND ANP
Bisschop Frans Wiertz van
Roermond tilt niet zwaar aan
een protest van de Limburgse
afdeling van Kritisch Faunabe
heer tegen de 'Sint Hubertus
mis' die hij zaterdag in Blerick-
Venlo opdraagt. De organisatie
is van mening dat Wiertz hier
mee 'de jacht verheerlijkt'.
Het verwijt van Kritisch Fau
nabeheer is 'schromelijk over
dreven', liet een woordvoerder
van het bisdom Roermond gis
teren weten. De bisschop ze
gent tijdens de mis geen wa
pens, geen honden en geen an
dere jachtattributen. Hij zegent
uitsluitend mensen, onder wie
zich ook jagers mogen bevin
den.
Sint Hubertus, aldus de
woordvoerder van het bisdom,
is nu eenmaal onder meer de
patroon van de jagers. Huber-
Vernieuwing in Nederland
De tweede in een reeks van
vier lezingen onder het hoofd
thema 'Vernieuwing in Neder
land' in de Leidse Streekschool
handelt morgenavond over
'Spiritualiteit'. Vaste spreker is
prof. dr. W.J. Ouweneel uit De
Bilt. De lezing begint om 20.00
uur en 'voor de liefhebbers' is
er vanaf 19.45 uur samenzang.
Na de toespraak van Ou
weneel wordt een koffiepauze
gehouden, waarna vragen
kunnen worden besproken.
Van de toespraak kunnen cas
settebandjes worden besteld.
De toegang tot de lezing is
gratis. De Streekschool staat
aan het Lammenschanspark 1.
HET WEER
po
HANS VAN ES
Zeer zachte lucht
Het ziet er voorlopig nog niet naar
uit dat november in de voetsporen
treedt van de twee veel te natte
herfstmaanden die we achter de
rug hebben. Er zijn plaatsen in
Noord-Holland die sinds 1 septem
ber al meer dan 400 millimeter
hebben opgevangen; de helft van
de normale jaarsom. Neerslag is de
komende dagen niet uitte sluiten,
maar de hoeveelheden zijn waar
schijnlijk niet groot.
De luchtdrukverdeling boven Euro
pa is snel gewijzigd. Een vers hoge-
drukgebied boven het continent
werd alsmaar sterker en bezorgde
ons gisteren verkwikkend
herfstweer met flink wat zon en wat
verspreide plukken hogere bewol
king. Het kwik bleef op een niveau
van 12 graden bij weinig wind. Het
stromingspatroon boven Europa is
omgezwaaid van een strakke west
circulatie naar een meridionale
stroming (zuid-noord gericht).
Voor West-Europa betekent dat een
invasie van zeer zachte lucht uit
het Middellandse Zeegebied. Van
daag stroomt deze luchtsoort al
volop over ons land uit. Tot en met
het komende weekeinde mogen we
ons verheugen op maxima van cir
ca 15 graden; dat is 5 graden war
mer dan normaal voor begin no
vember. De luchtsoort is wel tame
lijk vochtig, zodat de zon het moei
lijk krijgt. Uit de overdrijvende be
wolking kan zo nu en dan een spat
regen vallen.
Heel anders wordt het in Oost-Eu
ropa, waar het hogedrukgebied
aanzwelt tot 1045 millibar. Rus
land beleeft zijn eerste serieuze
winterkou. Matige tot strenge vorst
dringt helemaal door tot aan de
Zwarte Zee. Vorig jaar zagen we be
gin november ook zo'n koude-de-
pot ontstaan en in de tweede helft
van de maand kwam
transport op gang in westelijke
richting. Dat gaf een extreem vroe
ge winterinval boven de Lage Lan
den. Even leek de strenge winter-
voorspelling van Roder te worden
bevestigd, maar begin december
bleek Thialf zijn kruit te hebben
verschoten en er volgde een gemid
deld te zachte winter.
De actuele prognosekaarten tonen
nog geen uitbreiding van de koude
lucht in onze richting. Oceaanfron
ten worden vanaf zondag wat bru
taler, zonder dat er nu direct veel
regen in het verschiet ligt. De aan
voer van zachte lucht blijft met eer
zuiden- of zuidwesten wind in
stand.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
vrijdag.
Noorwegen:
Af en toe zon maar morgen
meer bewolking. Overwe
gend droog. Vandaag
Morgen op veel plaatsen
Zweden:
Vandaag flinke perioden
met zon; morgen iets meer
bewolking. Bijna overal
droog. Vrij koud met van
daag maximumtempera
tuur van -7 graden in het
noorden tot ongeveer 6
graden in het zuiden.
Oenemarken:
Flinke zonnige perioden
en droog. Vrij schrale wind
met maxima rond 6 gra
in het algemeen veel bewolking en van
tijd tot tijd regen. Vandaag blijft het in
het zuidoosten van Engeland eerst nog
droog. Middagtemperatuur ongeveer 11
België en Luxemburg:
Afwisselend zon en wolkenvelden. Op de
meeste plaatsen droog. Middagtempera
tuur 12 tot 15 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Vandaag op veel plaatsen eerst nog
droog en af en toe zon. Daarna vooral in
de westelijke departementen veel be
wolking en kans op regen. Middagtem
peratuur rond 15 graden, in de omge
ving van Clermont-Ferrand enkele gra
den hoger.
Spanje:
Vandaag in de oostelijke helft nog zonni
ge perioden en droog. Verder veel bewol
king en plaatselijk veel regen Misschien
ook onweer. Daling
morgen
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
Wind
rond 15 graden;
temperatuur,
op veel plaatsen
i langs de Costa's
boven de 20 gra-
Canarische Eilanden:
Vandaag aan de zuidzijde van de eilan
den nog zon. Verder veel wolkenvelden
en kans op regen. Middagtemperatuur
rond 24 graden.
Marokko.:
Westkust: V;
'ijk flink v
WEERRAPPORTEN
VRIJDAG 4 NOVEMBER 1994
Zon- en maanstanden
Zon op 07.39 Zon onder 17.03
Maan op 08.43 Maan onder 17 44j
Waterstanden Katwijk
Hoog water 03.05 15.26
Laag water 11.06 23.41
Weerrapporten 02 november 19 uur:
iral in het noorden plaat-
t regen. Middagtempera-
ee rond 21 graden.
dan wolkenvelden
weersbui. Middagtemperatuur ongeveer
25 graden.
Zuid-Frankrijk:
Overgang naar wisselvalliger weer met
een toenemende kans op enkele zware
regen- of onweersbuien. Middagtempe
ratuur rond 20 gra.den, aan de voet van
de Pyreneeën door föhn plaatselijk ho
ger; morgen koelt het vanuit het westen
af.
Mallorca en Ibiza:
enkele regen- of onweersbui. Maximum
temperatuur ongeveer 22 graden.
Italië:
Vandaag op veel plaatsen nog flink wat
noorden meer bewolking en kans op een
f onweersbui. Middagtempera-
14 graden plaatselijk in het
noorden tot 23 graden op Malta en Sici
lië.
Corsica en Sardinië:
Veranderlijk bewolkt en op beide dagen
regen- of onweersbui. Mid
dagtemperatuur rond 21 graden.
Griekenland en Kreta:
Zonnig, op de zuidelijke eilanden zoals
Rhodos en Kreta ook kans op een regen-
of onweersbui. Morgen op de Egeïsche
vind. Middagtemperatuur
rond 22 graden, morgen in het noorden
van Griekenland iets lager.
Turkije en Cyprus:
Langs de Turkse westkust droog en flink
wat zon; morgen wel winderig. Langs de
zuidkust en met name op Cyprus r
zon ook wolkenvelden en enkele 1
spreide regen- of
dagtemperatuur van 17 graden bij de
Dardanellen tot 28 op Cyprus.
Duitsland:
et zon en droog. Middagtem-
i 9 graden in Sleeswijk-Hol-
stein tot rond 13 in Midden-Duitsland;
in het zuiden kan het door föhn plaatse
lijk zelfs tegen de 20 graden worden.
Zwitserland:
Voornamelijk in het zuiden wolkenvel
den en morgen mogelijk wat regen. In
het noorden geregeld zon. Middagtem
peratuur van 13 graden in h
zuiden tot lokaal 20 ir
