Rusland ontkent ernst milieuramp Verwarring over milieuramp bij Poolcirkel Boutros Ghali steunt generaal Rose Buitenland Exta bewaking in Sri Lanka FDP zoekt naar nieuwe rol in Duitse politiek Britse onderminister stapt op na corruptie DENSDAG 26 OKTOBER 1994 AFP Agence France Presse ANP Algemeen I Press DPA* Deutsche Presse AgenturGPD*C Independent IPS Inter Press Servicr emeHan kaapt vliegtuig in Zuid-Rusland )ank)NDEN Een met een granaat gewapende man houdt in de juidrussische republiek Dagestan een vliegtuig bezet. Aan oord zijn nog acht mensen nadat de man dertien passagiers ik vrijgelaten. Hij heeft ruim 3,7 miljoen gulden losgeld ge- ?t PostTaa£d 'n rud voor vrijiating van de resterende passagiers en be ien hPann'n8s'eden. Ook wenst hij een vrijgeleide naar Iran en wil bo^ijextra brandstof voor het vliegtuig. De man dwong de kapitein niejlan het toestel gisteravond korte tijd na het vertrek uit de Dage- igensrfaanse hoofdstad Machatsjala weer te landen, i nel ["^Onschendbaarheid Seselj opgeheven IELGRADOHet parlement van Klein-Joegoslavië (Servië en ït Ve^ontenegro) heeft gisteren de parlementaire onschendbaarheid prjan de extreemrechtse leider Vojislav Seselj en drie leden van en allijn Servische Radicale Partij (SRS) opgeheven. Seselj is op 19 sterkeptember veroordeeld tot acht maanden cel wegens geweldda- 's, zien tegen veiligheidsfunctionarissen van het parlement. Het be- ïatioiilnit van de Kamer van Burgers maakt het mogelijk dat hij zijn grqtraf ook daadwerkelijk uitzit, prq atiefpoden na brand in trein in India 'n VofEW PELHI Een brand in een volgepakte passagierstrein in het met'd)05ten van India heeft 25 mensen het leven gekost. Meer dan •Jzestig mensen raakten gewond. Reddingsploegen die de ver- Koolde lijken hebben geborgen, houden er rekening mee dat het dodental zal oplopen. De trein reed van Bombay, in het westen van India, naar de oostelijk gelegen stad Howrath. De oorzaak van de brand is nog niet bekend. "•helGambiaanse leider belooft democratie bt banjul» De sterke man van het Westafrikaanse 'toeristenpara- idijs' Gambia heeft maandag het herstel van de democratie be- Hoofd. De 29-jarige luitenant Yahja Jammeh zei in de hoofdstad )ofd]jBanju' dat hij in december 1998 de macht zal overdragen aan ielolqeen burgerregering. Jammeh, die op 22 juli een staatsgreep Hej]pleegde en president Dawda Jamara verjoeg, beloofde onder an- penjdere vrije presidentsverkiezingen en een nieuwe Grondwet. ?n. A sdelAristide benoemt Michel tot premier :ette| 1 port-au-prince» President Aristide van Haïti heeft de 57-jarige zakenman Smarck Michel tot premier benoemd. Hij was in Aris- tides vorige regering in 1991 al korte tijd minister van handel. moskou hans geleunse correspondent Proberen de Russische autori teiten een 'milieuramp van on gekende omvang' te verdoeze len? Afgaande op hun reacties op het gisteren door de New York Times gepubliceerde be richt over een oliecatastrofe in de Noordrussische Komi-repu- bliek, is dat het geval. De New York Times meldde op gezag van het Amerikaanse ministerie van energie dat 250.000 ton olie in het milieu was terechtgeko men als gevolg van een lekke pijpleiding bij het stadje Oesinsk, ongeveer 350 kilome ter ten zuiden van de kust van de Barentszzee. De eerste reactie die het Russi sche ministerie van noodsitua ties gistermorgen desgevraagd gaf op dit bericht, luidde 'zwaar en zwaar overdreven'. Woord voerder Karl Smolikov scham perde wat over 'oude koeien uit de sloot halen' en zei dat er zich tussen 1 en 4 oktober 'een klein probleem' had voorgedaan bij twee rivieren, de Oessa en de Kolva. Daarin was olie terecht gekomen en dat dreigde weer door te stromen naar de Petsjo- ra-rivier die zich door een moe rasdelta naar de Barentszzee slingert. Naarmate meer tijd verstreek, werd de informatie van dit mi nisterie wat preciezer. Aan het eind van de middag kwam ten slotte via Tass de melding dat nog 's avonds een ploeg minis teriële experts naar Oesinsk zou vliegen. Niet vanwege het Ame moskou hans geleunse Lokale autoriteiten in de de Noordrussische republiek Komi weerspraken vanochtend de melding van het Ame- 7 rikaanse energieministerie, dat meer dan 250.000 ton olie e in het milieu is terechtgekomen. Volgens Tatjana Kirsa- pova, staatsinspecteur voor het milieu in het plaatjes l Oesinsk midden in het rampgebied, gaat het om meer dan 60.000 ton en is de verontreiniging groter dan offi cieel in Moskou wordt toegegeven. Een exact cijfer kon en wilde ze niet geven. Een onderzoekscommissie van haar ministerie is vannacht uit Moskou in het rampge bied aangekomen. officiële rapporten wilden indie nen, zegt Jvirsanova dat ook olie is terechtgekomen in de Petsjo- ra, een visrijke rivier die in de Barentsz Zee uitkomt. Dit wordt echter tegengespro ken door Nikolai Maltsev, hoofd van de afdeling bescherming bevolking in Oesinsk. Maltsev, eveneens telefonisch geïnter viewd vanmorgen, zegt dat door een dambreuk eind september ongeveer 30.000 ton 'oliehou dende vloeistof in een aantal kreken en twee rivieren, de Oe- sa en de Kolva, is terechtgeko men. Volgens Maltsev echter, die uit hoofde van zijn functie per soonlijk bij de opruimingswerk zaamheden is betrokken, zijn de gevolgen van de olielekkage grotendeels opgeruimd. „Al het gevaar is nu weg", zo zei hij. Maltsev verzekerde dat er geen CORRESPONDENT Volgens de Amerikaanse gege vens zou er sprake zijn van de grootste olieramp aller tijden, acht keer erger dan de catastro - 1 fe met de Exxon tanker Valdez in 1989 voor de kust van Alaska. Als de gegevens van Kirsanova kloppen is de omvang beperk- ter, maar altijd nog groter dan de ongeveer 35.000 ton olie die destijds uit de Valdez stroomde, pr Kirsananova, vanmorgen tele- \L fonisch geinterviewd, reageerde kfl| zeer terughoudend. Ze zegt dat het door sneeuwval vrijwel on mogelijk is de omvang van het verontreinigde gebied vast te stellen. Ze betwijfelt dat het 3,'ij mogelijk zal zijn op korte ter mijn alle vervuiling op te rui men. Zich baserend op 'meldin gen van lokale vissers die geen rikaanse onheilsbericht, maar om de laatste olierestanten op te ruimen uit een verontreinigd gebied van 68 vierkante kilome ter. Die verontreiniging was, aldus het ministerie, het gevolg van een al in februari dit jaar 'be schadigde' pijpleiding. Om te voorkomen dat olie wegstroom de, was direct een dijk naast de leiding gebouwd. Die sloeg op 1 oktober als gevolg van zware re genval lek. Onmiddellijk was met de opruimwerkzaamheden begonnen, maar, aldus dit be richt, die moesten op 17 okto ber vanwege het slechte weer worden gestaakt en konden pas gisteren worden hervat, 's Morgens kon Smolikov nog geen hoeveelheden olie noe men. Maar 's avonds waren de 'onbeduidende lekkages' al op gelopen tot 30.000 ton olie, weggestroomd naar de zijrivie ren en kreken van de Petsjora. Nog altijd acht keer minder dan in de 'overdreven' Amerikaanse melding, maar al bijna de hoe veelheid die vijfjaar geleden uit de tanker Exxon Valdez weg stroomde en Alaska een milieu catastrofe bezorgde. Verzoeken om nadere informa tie bij twee andere ministeries, dat van milieu en van brand stoffen en energie, leverden een ander beeld op. Het energiemi nisterie wist domweg van niets en kon alleen het telefoonnum mer van de betrokken staats oliemaatschappij, Komineft, le veren. Maar het ministerie van milieu toonde zich des duivels. Woord voerder Aleksandr Sjoevalov zei dat de pijpleiding in augustus was lekgeslagen, waarna begin oktober de haastig ter bescher ming opgeworpen dammen in het waterrijke gebied eraan gin gen. „Maar als we bij Komineft om informatie vroegen, werden we als een voetbal van de ene naar de functionaris geschopt. Uiteindelijk zeiden ze dat slechts 14.300 ton olie was vrij gekomen. Dat stond echter haaks op de inlichtingen die we van het provinciebestuur kre gen. Daarin werd over 60.000 ton olie gesproken", aldus Sjoe valov. Zestigduizend ton overstijgt al weer ruim de dimensies van de Alaska-catastrofe. Dat was ech ter niet de reden voor het milieu-ministerie om, ook al toevallig gisteren, een onder zoekscommissie naar het ge bied te sturen. Sjoevalov: „We willen gewoon weten hoe het met die verschillende informa tie zit". Joeri Kovalov, de vice-gouver- neur van de autonome provin cie Nenetsk (residentie: het vierhonderd kilometer noord westelijk van het rampgebied gelegen stadje Narjan-Mar), was eveneens des duivels. De uitein delijke ramp vond begin okto ber plaats, bevestigde hij aan de telefoon. „Maar de omvang is vele malen groter dan de bela chelijke beweringen van Komi neft. We proberen die nu met behulp van verkenningsvlieg- f uigjes vast te stellen. Natuur lijk, Komineft heeft die gege vens, maar u en ik weten dat ze die nooit zullen vertellen", al dus Kovalov. De gegevens die hij al heeft, moeten eerst worden geverifi eerd door een Russisch-Ameri- kaans agentschap dat zich met natuurinspectie bezighoudt, vertelt hij. „Maar nu al kan ik u zeggen dat onze hele delta wordt bedreigd. Nog is er geen olie in onze richting gedreven. Maar in het voorjaar, als sneeuw en ijs smelten, zal dat zeker het geval zijn". Komineft in Komi's oliecentrum Oechta lacht alle onheilsvoor spellingen weg. „250.000 ton, wat een nonsens", roept een PR-vrouw aan de telefoon. „Ik geef toe, best is het niet als olie wegloopt, maar dit is echt een incident van plaatselijke afme tingen en er is geen enkel ge vaar meer." Als extra service krijgen we nog een artikel toegefakst, dat pers secretaris Valeri Iljin op 17 okto ber schreef voor de regionale krant Respoeblika (Republiek). Hij heeft het over 'tientallen lek ken' die 'in augustus' werden geconstateerd in vijftig kilome ter pijpleiding. 14.033 ton olie ging verloren, oftewel 30.000 ton oliehoudende vloeistof, al dus Iljin. De maatschappij richtte een commandocentrum op in Oesinsk. Op 26 augustus werd de oliewinning bij 92 reservoirs stopgezet. Op 6 september, toen een expansiebocht in de olie in de Petsjora-rivier is te rechtgekomen. Beiden bevestigen de officiële lezingen over de oorzaak van de ramp. Midden augustus werden pijpleidingen van de oliemaat schappij Komineft beschadigd. Uit de lekken stroomde olie die door inderhaast opgeworpen dammen op een plaats kon worden gelokaliseerd. Hevige slagregens tussen 27 september en 1 oktober veroorzaakten breuken in de dammen, waar door het oliehoudende water via kreken in de rivieren Kolva en Oesa stroomde. Volgens Maltsev is de Kolva-rivier al olievrij is gemaakt en bestaat er geen gevaar dat de olie die in moerassig gebied terecht is ge komen alsnog naar rivieren wegstroomt. Het dagblad Izvestia schrijft vanmorgen dat het, ontkennin gen ten spijt, wel degelijk om een olieplas van 300.000 ton gaat. Izvestia noemt echter geen bronnen. Vjesti (Berichten), het nieuwsjournaal van de Russi sche televisie, is er echter van overtuigd dat de 'milieuramp' een groot westers complot is. Volgens Vjesti overdrijven de Amerikanen expres om 'Rus land te dwingen tot het betalen van grote boetes wegens vervui ling van de Arctische Zeeën'. Colombo De grootste oppositie partij in Sri Lanka, de Verenigde Nationale Partij (UNP), heeft de regering ervan beschuldigd me deverantwoordelijk te zijn voor de dood van haar presidentskandi daat, Gamini Dissanayake. De voormalige parlementsvoorzitter M.H. Mohamed zei op een pers conferentie dat de regering van Shandrika Kumaratunga de Tamil- Tijgers de vrije hand heeft gelaten door van terrorisme verdachte personen vrij te laten. De weduwe van Gamini, Srima Dissanayake, heeft haar echtge noot gisteren als presidentskandi daat opgevolgd. Haar tegen standster, premier Kumaratunga, is eveneens weduwe. De regering heeft overal in het land de bewaking verscherpt. Op de foto een soldaat in Jaffna, in het noorden van Sri Lanka. FOTO REUTER hoofdleiding brak, werden de 643 boortorens stilgelegd. Onaf gebroken werd daarna gewerkt aan het schoonmaken van ri viertjes, kreken en oevers, ver meldt hij. De lokale kolchoze kreeg vijf miljard roebel (onge veer drie miljoen gulden) scha devergoeding uitbetaald en de belofte dat het dorpje Kolva in 1995 op de gasleiding wordt aangesloten. De oliemaatschappij treft geen enkele blaam, aldus Iljin. „Wij waarschuwden jaar in jaar uit dat reserveleidingen nodig wa ren. De tijdbom die in augustus explodeerde, werd twintig jaar geleden afgesteld, toen de Sov jet-leiders steeds meer olie-ex- port wilden en geen enkele aan dacht schonken aan industrieel onderhoud en ecologisch on derzoek", fulmineert hij. De verliezen die Komineft dankzij de stopzetting van de oliewinning heeft geleden, zijn te vergelijken met de fondsen die het vroegere Sovjet-ministe rie voor olie had moeten toe kennen voor de constructie van (reserve-) pijpleidingen, voegt Iljin er nog aan toe. Er zijn ook andere vergelijkin gen met het verleden te trekken. Met de kernramp in Tsjemobyl bijvoorbeeld. Moskou meldde dagenlang niets en bagatelli seerde vervolgens de omvang. Zou er in acht jaar tijd dan zo weinig zijn veranderd? Weer moorden door Tutsi's en Hutu's Mysterieuze groepen Hutu's en Tutsi's, gewapend met automa tische wapens en kapmessen, zijn enkele maanden na de bur geroorlog weer actief met moordcampagnes in Zuid- Rwanda, zo zeggen functiona rissen van de Verenigde Naties. Het geweld zorgt ervoor dat 800.000 Hutu's bij elkaar blijven zitten in kampen die verspreid in het zuiden liggen, ofschoon het leger van de door Tutsi's ge domineerde nieuwe regering hen opdracht heeft gegeven zich te verspreiden. De VN-or- ganisatie voor de vluchtelingen, UNHCR, en de organisatie voor de mensenrechten Amnesty In ternational hebben met een be schuldigende vinger gewezen naar het Rwandese Patriottische Front (RPF). Dat zou volgens hen wraakacties ontketenen te gen Hutu's. Gisteren werd een nieuwe slachtpartij bekend. Mensen in uniform slachtten toen 54 Rwandese vluchtelingen af in het dorpje Gittwa in het noor den van Burundi, vlak bij de grens met Rwanda. Overleven den zeiden dat de aanvallers, die naar wordt aangenomen uit Rwanda afkomstig waren, in het wilde weg met automatische wapens het vuur hadden ge opend. Noordrijn-Westfalen zet Jiirgen Mölleman aan de kant DEN HAAG-BONN ROBERT BLOEMEN De liberale FDP, partner van de christen-democraten in de re gering-Kohl, blijft negatiefin de schijnwerpers staan. Het be stuur van de liberalen in de deelstaat Noordrijn-Westfalen trad gisteren collectiefaf nadat regionaal leider Jürgen Mölle man had geweigerd af te tre den. Op deze manier moest Möllemann (49) alsnog opstap pen. De uitschakeling van de ze, ooit ook landelijk succesvol le politicus straalt uit naar het regeringscentrum Bonn, waar morgen de coalitie-onderhan delingen worden hervat. De afgelopen weken uitte Möl leman, de vroegere vice-kanse- lier en ex-minister van econo mische zaken, felle kritiek op de voorzitter van de landelijke FDP, Klaus Kinkel. Na het ma gere resultaat van de liberalen bij de parlementsverkiezingen van vorige week eiste Mölle mann indirect zelfs het aftre den van zijn grootste tegen stander binnen de partij. Hij eiste een ministerspost en deelname aan de onderhande lingen met de christen-demo craten. Möllemanns achterban ver weet hem een 'confrontatie- koers' te varen. De FDP van Noordrijn-Westfalen zette hem daarom op een zijspoor, nog geen driekwart jaar voor de re- Jürgen Mölleman overdenkt zijn positie nadat de FDP in Noordrijn- Westfalen hem tot aftreden heeft gedwongen. FOTO STEFAN JANSEN gionale verkiezingen in de door de sociaal-democraten gedomineerde deelstaat. Het conflict tussen Mölle mann en Kinkel was niet zo zeer een strijd over de te vol gen koers, als wel een bot sing van persoonlijke ambi ties. Mölleman moest begin vorig jaar als minister aftre den na een aantoonbare leu gen, maar hij bleef vastbera den, terug te keren in de po litieke schijnwerpers. Het is nog maar de vraag of Mölle mann nu definitief is uitge schakeld. De aanval op hem is voor partijvoorzitter lünkel in elk geval een duwtje in de rug, want zijn prestige binnen èn buiten de partij is ongetwijfeld toegenomen. Twaalf jaar bondgenootschap met Kohl is de FDP niet in de koude kleren gaan zitten. In de afgelopen twaalf maanden vloog de partij uit negen regio nale parlementen. Ook bij de gemeenteraadsverkiezingen in Noordrijn-Westfalen vorige week zondag moesten de libe ralen zware verliezen incasse ren. Bij de gelijktijdig gehou den landelijke verkiezingen kwam de partij dankzij steun van veel CDU-kiezers (die hun tweede stem aan de liberalen gaven) met 6,9 procent maar net boven de kiesdrempel van vijf procent. De FDP wil zich weer meer profileren ten opzichte van haar coalitiepartners. De partij wil vasthouden aan de invoe- ring van het dubbele staatsbur gerschap, tot grote ergernis van de christen-democraten. Zijn versterkte positie zal Kinkel goed van pas komen bij de co alitiebesprekingen met de christendemocratische CDU en haar Beierse zusterpartij CSU. De Beieren overvleugelden op 16 oktober de liberalen en eis ten dan ook meteen een betere positie binnen de coalitie ten koste van de FDP. De CSU bond echter snel weer in, voor al om Kinkel en consorten niet voor het hoofd te stoten. Ondanks het dramatische ver lies van de liberalen blijkt deze partij zich opnieuw in een sleu telrol te hebben gemanoeu vreerd. De Bonner coalitie be schikt nog maar over een meerderheid van tien zetels in de 672 afgevaardigden tellende Bondsdag. Weliswaar was de bondskanselier ook vóór de jongste verkiezingen steeds aangewezen op de liberalen. Maar toen beschikte de FDP nog over 79 zetels (nu 47) en waren een paar afvalligen nooit een serieuze bedreiging voor de royale meerderheid van de coalitie. Kohl kan zich de komende vier jaar geen crisis binnen zijn co alitiepartner veroorloven. Om de liberalen intern niet te ver delen, kan de bondskanselier hier en daar tegemoetkomen aan wensen van de FDP. De komende dagen zal blijken hoever de christen-democraat wil gaan. De bondskanselier maakt de samenstelling van zijn rege ringsploeg pas bekend na zijn herverkiezing door de Bonds dag, die op zijn vroegst over drie weken plaatsheeft. Bij die stemming wil Kohl de absolute meerderheid krijgen, en ook daarbij is iedere liberaal onont beerlijk. Major stelt onderzoekscommissie in LONDEN AFP-Rtr De Britse premier Major heeft gisteren naar aanleiding van de groeiende reeks schanda len rond zijn regering een onafhankelijke commissie ingesteld die zich moet buigen over de gedragsregels van overheidsfunctio narissen. De commissie, onder leiding van rechter Lord Nolan, moet de regering ver tellen welke bestaande richtlijnen over on der andere bijbaantjes en financiële trans acties moeten worden verbeterd. Major had eerder gisteren zijn ondermi nister van handel Neü Hamilton tot ontslag gedwongen. Hamilton werd er vorige week van beticht geld te hebben aangenomen voor het stellen van wagen in het parle ment. Hamilton is de tweede onderminister die aftreedt na beschuldigingen in de perio de tussen 1987 en 1989 steekpenningen te hebben aangenomen van Mohammed Al- Fayed, de eigenaar van het Londense wa renhuis Harrods. Als tegenprestatie moest Hamilton als lid van het Lagerhuis vragen stellen aan be windslieden om hiermee een positieve bij drage te leveren aan de firma. Vorige week trad de onderminister voor Noordierse za ken Tim Smith om dezelfde reden af. Hamilton sprak de beschuldigingen, die door Al-Fayed zelf werden geuit, aanvanke lijk tegen. Gisteren gaf hij toe dat hij en zijn wouw in 1987 een gratis vakantie hadden genoten in Hotel Ritz in Parijs, dat in han den is van Al-Fayed. De affaire betekent een zware slag voor het toch al impopulaire Conservatieve kabi net van Major en de tweede tegenslag op één dag. Eerder gaf het Lagerhuislid Mi chael Colvin toe dat hij voor een PR-bureau heeft gewerkt en dat hij was 'vergeten' dit op te geven. Hij ontkende evenwel door het bedrijf te zijn betaald voor het stellen van wagen in het Huis. Bosniërs eisen vertrek VN-commandant SARAJEVO Rtr-AFP Secretaris-generaal Boutros Ghali van de Verenigde Naties heeft gisteren gezegd vierkant achter de VN-commandant in Bosnië, generaal Michael Rose, te staan. Hij zei dit nadat eerder alle acht politieke partijen in het Bosnische parlement het ver trek van generaal Rose hadden geëist. Rose kwam onder vuur van de Bosnische partijen te liggen, omdat hij te veel aan de Bosni sche Serviërs zou toegeven. Zo zou hij de Bosnische moslim troepen in een gedemilitariseer de zone op de berg Igman, ten westen van Sarajevo, tot een af tocht hebben gedwongen, ter wijl hij wel zou toestaan dat de Serviërs herhaaldelijk een be langrijke weg naar Sarajevo on der vuur nemen. Ook zijn de Serviërs teruggekomen van hun eerdere belofte de blokkade van VN-transporten van brandstof voor moslimsteden op te hef fen. „We wagen een onpartijdige, objectieve commandant. Ie mand die de VN-resoluties zal uitvoeren en iemand die een VN-functionaris zal zijn en niet een generaal, die de belangen van zijn regering verdedigt", al dus de parlementariërs in een verklaring. Eerder bekritiseerde de Bosnische moslim-regering Rose eveneens, omdat hij te weinig zou doen om de situatie in Sarajevo te verbeteren. Ondanks de kritiek op Rose kwamen de VN en de Bosnische regering tot nieuwe afspraken over de gedemilitariseerde zone op de berg Igman. Tijdens een ontmoeting van Rose met de Bosnische president Izetbegovic gaf de Bosnische regering de verzekering, dat haar legertroe- pen niet meer op Franse blauw helmen zullen schieten. Maan dag beschoten Bosnische leger eenheden VN-troepen toen ze zich van de berg terugtrokken. De spanning in Sarajevo is de afgelopen dagen verder opgelo pen. Gisteren raakten negen mensen, onder wie kinderen, gewond toen de tram waarin zij zaten onder automatisch ge weervuur kwam te liggen. De tram reed in het gedeelte van de stad dat in handen is van de Bosnische regering, nabij de Brug voor Broederschap en Eenheid. Eerder deze maand kwam een persoon om het le ven en raakten elf mensen ge wond toen een Servische sluip schutter het eveneens op een tram had voorzien.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 7