Vredesproces Midden-Oosten in gevaar
NGI
!Ktt:
Veertien doden door
cholera in Albanië
Italië en Spanje winnen
conflict over melkquota's
Buitenland
Ruim veertig doden bij hevige gevechten in Kabul
'Geen nucleaire activiteit in Irak'
Anti-racisme in Europa
gaat krachten bundelen
Plichtmatig applaus voor
verdrag VS/Noord-Korea
Major wil nog dit jaar praten met IRA
ATERDAG 22 OKTOBER 1994
Jisar^
gyptische politie doodt moslimleider
'Cairo De politie in de Zuidegyptische provincie El Minya heeft
|Q. gisteren tijdens een schietpartij de militante moslimleider Atef
Abdel-Ghaffar Shahein en een medestander gedood. El Minya
(tOI]ligt driehonderd kilometer ten zuiden van Cairo en is een bol
werk van militante moslims. Sinds maart 1992 zijn in totaal
de almeer dan 430 mensen omgekomen als gevolg van de strijd van
de fundamentalisten tegen de regering.
.Wonderlamp VS gaat nooit meer stuk
fspraai'
Washington In de VS is een nieuwe, superzuinige lamp ontwik-
"'keld. De lamp is zo groot als een pingpongbal en bevat een
SAO mengsel van gas en zwavel. De lamp licht op door microgolven,
pi O] vergelijkbaar met wat gebeurt in een magnetron. Volgens het
ministerie van energie gaan de nieuwe lichtbronnen niet alleen
NESf in principe eeuwig mee, maar gebruiken ze ook veel minder
UR I energie. Bij een proefopstelling daalde het energiegebruik met
zestig procent. Óver produktie is nog niets besloten.
Evangelische Kerk erkent homorelatie
arnqldshainEen meerderheid binnen de Duitse Evangelische
Kerk heeft zich gisteren uitgesproken voor inzegening van ho
moseksuele paren. Een en ander mag echter niet op één lijn
staan met trouwen vanwege het 'unieke karakter' van het huwe
lijk, aldus een document dat tijdens een conferentie in Arnolds-
hain werd vastgesteld. Binnen de EKD, waarin de evangelische
kerken zijn verenigd, wordt verschillend gedacht over homo
seksualiteit. De meerderheid wil homoseksuelen niet uitsluiten.
Berlusconi vreest nieuwe maffiaterreur
rome» De Italiaanse premier Silvio Berlusconi vreest r
aanslagen door de maffia. Hij heeft dat gisteren gezegd voor de
anti-maffiacommissie van het parlement. Berlusconi baseert
zich op rapporten van de inlichtingendiensten. De premier
sprak van 'alarmerende signalen', maar trad niet in details. Hij
zei dat zijn regering de acties tegen de georganiseerde misdaad
zal voortzetten die enkele jaren geleden begonnen en tot de ar
restatie van talloze mafiosi hebben geleid.
Vernielingen op joodse begraafplaats
nassau In de Duitse plaats Nassau an der Lahn hebben onbe
kenden vernielingen aangericht op een joodse begraafplaats.
Justitie in Koblenz maakte gisteren bekend dat meerdere graf
stenen zijn omgegooid en dat enkele zijn gebroken. Daarbij had
den de daders hakenkruizen en nazi-leuzen op een muur ge
klad.
Reclame later vanwege zeurend kroost
Om ouders van zeurende kinderen te ontzien, heeft het
voortaan naar
Speelgoedreclames mogen nu niet
meer worden uitgezonden tussen zeven uur 's ochtends en tien
uur 's avonds. Alleen de conservatieve oppositie was tegen de
wet. De conservatieven hebben tijdens de vorige kabinetsperio
de een soortgelijke, in 1987 ingestelde wet juist ongedaan ge
maakt omdat die slecht zou zijn voor de speelgoedindustrie.
Griekse parlement televisiespotjes voor speelgoed v
de avonduren verbannen. Speelgoedreclames mog<
dense
t In Albanië zijn
overleden aan een cholera-epi-
demie, aldus een gezondheids
functionaris gisteren. De epide
mie brak eind augustus uit. De
eerste besmettingen kwamen
voor "in kleine steden in het
midden van Albanië. Lokale aur
toriteiten zijn er niet in geslaagd
om met medicijnen en veilig
heidsmaatregelen te voorko
men dat de epidemie zich uit
breidde. Volgens een woord
voerder van het Knijazieken-
huis in Tirana hebben de mees
te cholerapatiënten de ziekte
opgelopen door besmet water.
Ze hadden dit gedronken tij-
n begrafenis.
Los van de epidemie
nië zijn in Italië eveneens giste
ren speciale medische teams af
gereisd naar de havenstad Bari
in het zuiden. Daar is een geval
van cholera gemeld. Het minis
terie van volksgezondheid zegt
dat het om een geïsoleerd geval
gaat van een man die ziek werd
na het eten van besmette nrau-
we schelpdieren. De patiënt
verkeert niet in levensgevaar.
Deskundigen zullen in Bari
drinkwaterinstallaties testen,
terwijl artsen mensen gaan on
derzoeken op cholera-sympto-
men zoals koorts en ernstige
diarree.
BRUSSEL ALY KNOL
Nederland falikant tegen verlaging boetes
Daardoor loopt de EU-begro-
ting 2,5 miljard gulden mis, wat
omgerekend voor Nederland
een nadeel van zo'n 250 miljoen
gulden betekent. Italië en Span
je moeten hun boetes tussen
1995 en 1998 in vier gelijke de
len betalen.
Thesauriër-generaal Brou
wers verklaarde na afloop 'min
der gelukkig te zijn' met het ver
loop van de hele kwestie. Hij
voegde er aan toe dat ten aan
zien van de EU:begroting 'een
dreigende impasse de wereld
CORRESPONDENT
De Europese Unie is gezwicht
voor Italiaanse en Spaanse druk
ten aanzien van de melkquota
boetes van beide landen. Beide
landen hoeven nu veel minder
terug te betalen wegens over
schrijding van de melkquota
dan de EU aanvankelijk had be
paald. Nederland en Denemar
ken bleven zich gisteren in een
extra vergadering in Brussel ver
zetten. Omdat Groot-Brittannië
zijn weerstand opgaf, ontstond
er een meerderheid vöör het
compromis dat EU-voorzitter
Duitsland had uitgedokterd.
Formeel bestaat voor Neder
land en Denemarken nog de
mogelijkheid dm bij het Eu
ropese Hof een klacht in te die
nen. De Nederlandse thesau
rier-generaal van het ministerie
van financiën, Henk Brouwers,
noemde het in Brussel echter
niet waarschijnlijk dat Den
Haag dat zou doen. Europese
ambtenaren zeiden echter dat
het individuele boeren of orga
nisaties vrij staat te klagen bij
de Nederlandse regering of bij
het Europese Hof.
Aanvankelijk was Italië en
Spanje tezamen een naheffing
van zo'n negen miljard gulden
opgelegd. Beide landen hebben
door behendig diplomatiek te
manoeuvreren nu een korting
van twee jaar bedongen. Italië
had de EU onder druk gezet
door te weigeren de EU-begro
ting voor 1995 goed te keuren,
als er niet op de boetes zou
worden gekort. Spanje weigerde
daarop om dezelfde reden de
ratificatie van de EU-toetreding
van Finland, Noorwegen, Oos
tenrijk en Zweden.
Voor Italië komt de boete nu
neer op vier miljard gulden,
voor Spanje op 2,5 miljard.
Premier Rabin vreest voor stagnatie door problemen met Harnas
Het vredesproces in het
Midden-Oosten is in direct
gevaar. De Israëlische pre
mier Yitzhak Rabin zei gis
teren in het dagblad Hciar-
etz dat het vredesproces
wellicht moet worden
stopgezet als het niet lukt
om vrede en veiligheid te
laten samengaan.
De spanningen in Israel nemen
toe sinds woensdag in Tel Aviv
een bom ontplofte in een bus,
waarbij 21 mensen omkwamen.
Rabin zei daarover dat de aan
slagen en de werkwijze van Ha
rnas noodzaken tot het gebruik
van nieuwe op de organisatie
gerichte maatregelen en metho
den. Op de aard van die metho
den wilde hij niet ingaan.
Eergisteren verbood de Israë
lische regering alle Palestijnen
uit de Westoever en de Gaza-
strook elke toegang tot Israel.
Bovendien werd toestemming
verleend voor de uitgifte van
werkvergunningen aan 15.000
buitenlandse werknemers, die
de door het verbod uitvallende
Palestijnse krachten moeten
vervangen.
Het kabinet heeft extra finan
ciën beschikbaar gesteld aan de
Israëlische veiligheidsdienst
Shin Bet om Hamas-cellen te
lokaliseren. Gevraagd werd om
de arrestatie van verdachte acti
visten en het gebruik van 'doel
treffender' verhoormethoden,
zo zei een functionaris.
Inmiddels is nog steeds niet
JSpMl M
W' Vr'
"-Vj
bewezen of de 21-jarige Saleh
Desondanks stuurden de Volgens het leger i
Abdel-Rahim Hassan Assawi, Israëlische autoriteiten militaire geen opdracht tot vernietiging
nog Assawi's ouders, ook zijn
i kind
die op een videoband zei
plan te zijn een zelfmoordactie
te ondernemen, ook echt de da- op de Westoever,
der'van het drama in Tel Aviv te vernietigen.
de grond
troepen en bulldozers naar As- zijn gegeven. Maar Assawi's va- gelijk zou worden gemaakt. De
geboorteplaats Qalqilya der zei tegen journalisten dat de Israëlische televisie zei dat het
zijn huis militairen hem al gezegd had- wachten was op een uitspraak
den dat het huis waarin naast van het Hooggerechtshof.
'Israel gebruikt
spijkergranaten
De VN-macht Unifil in Zuid-Li-
banon beweert dat Israel ver
boden spijkergranaten ge
bruikt tegen burgers in Zuid-
Libanon. Unifil vindt dat de VN
op hoog niveau moeten pro
testeren tegen het gebruik van
de granaten, die verboden zijn
vanwege de Geneefse Conven
tie inzake krijgshandelingen
uit 1949. Daarin staat dat par
tijen geen middelen mogen ge
bruiken, die onnodig letsel of
lijden veroorzaken.
Vorige maand beschoot Is
raël een Unifil-positie bemand
door Ierse troepen. „Niemand
werd geraakt, maar overal za
ten en lagen naalden", aldus
Unifilwoordvoerder Goksel
gisteren. Donderdag trof zo'n
granaat een huis in een dorp in
het zuiden. Bij de ontploffing
van een dergelijke granaat
vliegen honderden stalen naal
den als werppijltjes in het
rond. Zij zijn bijna vier centi
meter lang.
Israël heeft overigens giste
ren ruim vijftien granaten af
gevuurd op guerrillaposities in
Zuid-Libanon. Dit was weer
een reactie op een golf aanval
len met katjoesja-raketten op
het noorden van de joodse
staat. Voor zover bekend zijn
er geen slachtoffers gevallen.
In de Afghaanse hoofdstad Ka-
bul zijn gisteren zeker 45 doden
en honderdvijftig gewonden ge
vallen als gevolg van zware ge
vechten tussen troepen van pre
sident Burnahuddin Rabbani en
zijn rivaal Gulbuddin Hekmaty-
ar. Dat hebben artsen gisteren
verklaard. Het Afghaans persbu
reau AIP sprak echter van
slechts veertien doden en dertig
gewonden.
De strijd brak kort na dage
raad uit in het zuidwesten van
de stad en verspreidde zich ver
volgens naar verscheidene an
dere delen. Waarnemers meld
den hevige artillerie- en raket
beschietingen. Gevechtsvlieg
tuigen van Rabbani zowel als
van Hekmatyar voerden lucht
bombardementen uit. Donder
dag mislukte vredesoverleg tus
sen de partijen in Djalalabad.
straatsburg
Kogel voor arts
na niet uitvoeren
Aiba- van sterilisaties
Voorlopige conclusie Atoomagentschap:
PEKING Rtr-DPA
Een arts in China heeft de kogel
gekregen wegens het afgeven
van valse sterilisatieverklarin
gen. De dokter gaf de verklarin
gen af in ruil voor geld, hoewel
de operatie nooit had plaatsge
vonden, aldus een Chinees dag
blad gisteren.
Via een dergelijke verklaring
kunnen echtparen het verbod
omzeüen op meer dan één Jdnd
per gezin. Als er dan toch een
kind komt, kan de dokter zeg
gen dat de operatie niet afdoen
de is geweest.
De arts in Henan, een ooste
lijke provincie, gaf bijna 450 val
se bewijzen af. Hij 'verdiende'
daarmee in totaal bijna 30.000
gulden.
De één-kindregel in China is
vijftien jaar geleden ingesteld.
De regering denkt zo de explo
sieve groei van de bevolking in
te dammen.
Congres in Straatsburg Nederlands initiatief
gevers-, werknemers-, sportor
ganisaties en kerken directer
dan politieke groeperingen met
de achterban communiceren.
Zij beschikken bovendien
over een groter en intemationa-
ler netwerk van contacten. De
organisaties op dit gebied heb
ben daarbij een nauwer contact
met de jeugd. Dit is voor de op
stellers van de slotverklaring be
langrijk, omdat de jeugd ervan
bewust moet worden gemaakt-,
dat alle maatschappelijke pro
blemen moeten worden opge
lost in het kader van non-discri
minatie, democratie en vrijheid.
De verschillende landelijke
organisaties gaan nu proberen
door het uitwisselen van erva
ringen acties tegen rassendiscri
minatie internationaal gestalte
te geven. Volgens directeur
Westra van de Anne Frank
Stichting houdt zijn organisatie
haar kennis en ervaring be
schikbaar voor de groepen die
intereuropees achtergrondin
formatie nodig hebben.
Sinds gisteren heeft het 'maat
schappelijk middenveld' in Eu
ropa de krachten gebundeld te
gen vreemdelingenhaat en neo-
nazisme. Dit gebeurde op de
tweede en laatste dag van een
internationaal congres in het
Palais de l'Europe in Straats
burg. Het congres onder het
motto 'Europa tegen discrimi
natie; waakzaam voor democra
tie en vrijheid' was een initiatief
van de Nederlandse instanties
Anne Frankstichting, de Stich
ting 1940-1945 en Icodo (oor
logsslachtoffers).
Meer dan driehonderd verte
genwoordigers van acht grote
sociaal-economische en -maat
schappelijke organisaties in Eu
ropa spraken in de slotverkla
ring af hun activiteiten op het
gebied van rassenhaat en volke
renmoord te coördineren. Ach
terliggende gedachte achter de
voor Europa bijzondere bijeen
komst, was dat maatschappelij
ke belangengroepen zoals werk-
TIJDELIJKE
TOILETTEN
geen riool-
11 Ui n aansluiting
I? UW nodig
ECO-TOILET
02510-15393
Een Iraaks jongetje verveelt zich een beetje, terwijl zijn vader en andere islamitische geloofsgenoten in een
moskee in Bagdad aan het bidden zijn. Duizenden Iraakse kinderen zijn de afgelopen dagen naar huis ge
stuurd vanwege een tekort aan leermiddelen, aldus het Iraakse persbureau INA. foto reuter
op radio-actieve straling. De VN-organisatie IAEA
heeft al vier van zulke monsters genomen met
tussenpozen van een halfjaar.
De inspecties begonnen na de Golfoorlog, na
dat resoluties van de Verenigde Naties hadden
opgeroepen tot de ontmanteling van de nucleai
re, chemische en biologische wapenprogramma's
van Irak. De VN Veiligheidsraad moet ervan over
tuigd zijn dat Irak voldoet aan alle voorwaarden
van de resoluties. Alleen dan wordt het embargo
opgeheven op de export van olie. Dit dateert van
augustus 1990.
Inzake ontmanteling plutoniumreactoren
Er zijn geen aanwijzingen dat Irak in de afgelopen
twee jaar in het geheim nucleaire activiteiten
heeft ontplooid. Dat heeft Garry Dillon van het
Internationale Atoomagentschap (IAEA) gisteren
gezegd tijdens een tussenstop in Bahrein, een
oliestaat in de Golf.
„We hebben geen verboden activiteiten
genomen", zei Dillon, die gisteren uit
vertrok met watermonsters van zestien lokaties
aan de rivieren Eufraat en Tigris. Die worden in
de VS, Frankrijk en Groot-Brittannie onderzocht
GENÈVE GPD-AI
Britse eerste minister doet reeks van concessies
LONDEN CEES V
CORRESPONDENT
De Britse regering begint nog
dit jaar onderhandelingen be
ginnen met Sinn Fein, de poli
tieke partij van de IRA. Dat
heeft premier Major gisteren in
Belfast bekend gemaakt. Major
beschouwt het IRA-bestand nu
als 'permanent'.
Algemeen werd verwacht dat
John Major gisteren een gebaar
naar de IRA zou maken, dat 52
dagen geleden een bestand af
kondigde. Maar de premier ging
veel verder. Niet alleen stelde
hij besprekingen in het vooruit
zicht, hij deed een hele reeks
andere concessies.
Het verbod aan twee Sinn-
Fein-leiders (Gerry Adams en
Martin McGuinness) om naar
Engeland te reizen, wordt opge
heven. Alle grensovergangen
tussen de Ierse Republiek en
Noord-Ierland die de afgelopen
decennia door het leger waren
gesloten, worden heropend. En
er komt een internationale con
ferentie in Belfast, georgani
seerd door de Britse regering,
met het doel de Noordierse eco
nomie nieuw leven in te blazen.
„We willen de prijs voor het
verstoren van de vrede zo hoog
maken", zei de premier in zijn
rede tot het Instituut van Direc
teuren, „dat er geen sprankje
sympathie zal zijn voor hen die
opnieuw geweld willen overwe-
-gen".
Het nieuws werd door vrijwel
alle partijen verwelkomd. „We
gaan nu de goede kant op",
oordeelde vice-voorzitter Mar
tin McGuinness van Sinn Fein.
Dick Spring, de Ierse minister
van buitenlandse zaken, had
het over een 'veelbetekenende
en erg belangrijke rede'. Zelfs de
Ulster Unionist Party uitte zich
bij monde van Lagerhuislid
Smyth 'voorzichtig positief over
de stappen van Major.
De enige wanklank kwam an
dermaal van dominee Paisley,
leider van de Democratie Unio
nist Party. Paisley herinnerde
eraan dat Major er eerst op had
gestaan dat de IRA het bestand
'permanent' zou noemen, een
woord dat de organisatie wei
gerde te hanteren. „De premier
heeft zijn woord niet gehou
den", aldus de dominee.
De onderhandelingen met
Sinn Fein zullen van Britse zijde
aanvankelijk worden gevoerd
door ambtenaren. Pas als de
IRA verdere concessies heeft ge
daan, bijvoorbeeld door een
deel van zijn wapens in te leve
ren, zullen Britse politici met de
voormalige terroristen rond de
tafel gaan zitten.
Het is nog onduidelijk hoe de
protestantse UFF en UVF, die
vorige week een staakt-het-vu-
ren afkondigden, bij de bespre
kingen betrokken kunnen wor
den. Anders dan de IRA, die in
de vorm van Sinn Fein over ge
kozen vertegenwoordigers be
schikt, hebben UFF en UVF
nooit een mandaat van de kie
zers gehad.
Maandag ontvangt Major zijn
Ierse ambtgenoot Reynolds op
Chequers, het buitenverblijf van
de Britse premier. De premiers
zouden overeenstemming wil
len bereiken over een vraag die
van beslissend belang wordt ge
acht: in welk stadium van de
onderhandelingen kan van de
IRA (en UFF en UVF) worden
geëist dat zij haar wapens en
explosieven inlevert? Aangeno
men wordt dat Major met name
een snelle inlevering van de ex
plosieven wil; haar handwapens
zou de IRA dan nog enige tijd
mogen houden.
Kwart eeuw cel
voor IRA-leden
LONDEN AP
Een rechtbank in Londen heeft
gisteren twee leden yan het Ier
se Republikeinse Leger (IRA) tot
25 jaar cel veroordeeld wegens
bomaanslagen. De twee, Gerard
Mackin (33) en Derek Doherty
(23), zouden in oktober vorig
jaar bommen hebben laten ont
ploffen in het noorden van Lon
den. Daarbij werd grote schade
aangericht.
Volgens de rechter had het de
twee verdachten niets kunnen
schelen als er ernstig gewonden
of doden gevallen zouden zijn.
Mackin en Doherty ontkennen
alle schuld.
Tegen een derde verdachte,
de 37-jarige Thomas McAuley
uit Noord-Londen, komt een
nieuw proces. De jury slaagde
er niet in een uitspraak te doen.
Ook McAuley ontkent. Overi
gens werden na de arrestatie
van de drie in de flat van
Mackin en Doherty explosieven
gevonden.
Onder plichtmatig
werd gistermiddag het verdrag
over de vreedzame herstructu
rering van Noord-Korea's nu
cleaire installaties ondertekend.
Dat gebeurde in Genève door
de Noordkoreaanse vice-minis
ter van buitenlandse 'zaken
Kang Sok Yu en de Amerikaanse
onderstaatssecretaris Robert
Gallucci.
Voor de ontmanteling van
zijn plutonium-producerende
reactoren en daarmee de moge
lijkheid tot fabricage van kern
bommen, krijgt Noord-Korea
twee hypermoderne kernener
giecentrales cadeau. Deze kos
ten bijna acht miljard gulden.
Daarnaast levert de onderteke
ning Noord-Korea diplomatieke
betrekkingen op met de Vere
nigde Staten en krijgt het Aziati
sche land toegang tot het inter
nationale handelsverkeer.
Na bijna anderhalf jaar van
uiterst moeizaam, en herhaal
delijk onderbroken overleg heb
ben de Noordkoreanen zich
duur laten betalen voor voor
een vooralsnog vrijblijvende be
lofte van goed gedrag. Te meer,
omdat de door de Amerikanen
geëiste inspectie van de twee
verdachte opslagplaatsen van
afgewerkt plutonium door
Noord-Korea op de lange baan
is geschoven.
Op een persconferentie gaf
Gallucci onomwonden toe dat
hij 'van de nood een deugd
heeft gemaakt' en dat de over
eenkomst niet perfect is. Maar
de Amerikaanse onderhande
laar wees erop, dat Noord-Ko
rea onder internationaal toe
zicht zijn reactoren 'die goed
zijn voor tientallen kernwapens'
zal ontmantelen, en aan het In
ternationale Atoomagentschap
in Wenen volledig opening van
zaken zal geven over heden en
verleden. Het Westen moet dan
wel daadwerkelijk over de brug
komen met nieuwe installaties
Zuid-Korea betaalt de hoofd
moot en zal ook de licht-water-
reactoren aan het Noorden le-
Het 'internationale consor
tium' van Japan, China, Zuid-
Korea en Rusland, zal onder
Amerikaans voorzitterschap
jaarlijks 500.000 ton ruwe olie
aan Noord-Korea leveren. Dit
om de energiebehoefte van dat
land te dekken totdat de nieuwe
kerncentrales over acht, negen
jaar in gebruik worden geno-
Overigens zijn de Verenigde
Staten niet van plan hun troe
penmacht in Zuid-Korea in te
krimpen, zolang Noord-Korea
zijn leger niet verkleint. Dat zei
de Amerikaanse minister van
defensie William Perry gisteren
in Seoul. Er zijn op dit moment
meer dan 36.000 Amerikaanse
soldaten in Zuid-Korea.
Perry wees erop dat het nu
cleaire akkoord met Pyongyang
de grote ongelijkheid in militai
re sterkte langs de grens tussen
beide Koreas niet oplost. Perry
zei dat die overmacht aange
pakt dient te worden. „De sterk
te van onze militaire eenheden
wordt bepaald door de dreiging
van Noord-Korea en wij kunnen
pas overwegen die terug te
brengen als wij een aanzienlijke
verkleining van die dreiging
waarnemen".