'We brengen ze op vlieghoogte'
'Ik wil weten naar wie ik lach'
Cultuur&Kunst
Julie Andrews keert Talent mist overtuiging
terug op Broadway
R-CflCX" dans èn theater over Picasso treedt vanavond op in LVC:
RDAG22 OKTOBER 1994
i that Jazz in Warmond
klasst,
iAONd All that Jazz (de voormalige Ted Easton Jazz Band)
jlt zondag 23 oktober bij Dekker in Warmond. Het Concert
3 en vanafElephant Club aan de Veerweg 14 begint om 15.00 uur.
iessenhunten zijn jn voorverkoop te verkrijgen en aan de zaal.
outertje Pieterseprijs verhoogd
jor de parfENDe sponsor van de Libris Woutertje Pieterseprijs, de Li-
Boekhandelsgroep, heeft het geldbedrag verbonden aan de-
-19.30 ui>ugdboekenprijs verhoogd van 10.000 naar 25.000 gulden.
ie )rijs wordt jaarlijks toegekend aan de schrijver en of illustra-
/an het beste kinderboek van het jaar. Het boek moet zich
erscheiden door taalgebruik, illustraties, vormgeving, genre
hema. Dit jaar viel Toon Tellegen in de prijzen met 'Bijna ie-
:en kon omvallen'. Op 2 maart volgend jaar wordt de nieuwe
winnaar bekend gemaakt,
rs tot 21
apino treedt vaker op
8.30-19.
rERDAMMeer voorstellingen, minder personeel en goedko-
werken. Met die maatregelen hoopt het Scapino Ballet Rot-
lam jaarlijks vier ton te bezuinigen om het tekort van 1,6 mil-
uur Kla 1S^den we8te werken. Eerder was er sprake van dat Scapi-
svanwege de financiële problemen juist minder het podium
zou gaan. Nu wil het gezelschap het aantal voorstellingen per
:oen verhogen van 100 naar 130. Ook zal het aantal optre-
15-15.0|s in Rotterdam verdubbelen en komen er meer voorstellin-
3 00 uur1 *n ^et bu'tenland-
uitend Ancona voorzitter architectuurclub
'me b0z terdam Oud-minister H. d'Ancona van cultuur is gekozen
irheelkurvoorzitter van de internationale Europan Vereniging. Euro-
le en wil de kwaliteit van de architectuur, met name van de wo-
de stad, bevorderen. Met het oog op dat doel orga-
eert de stichting prijsvragen, symposia en tentoonstellingen,
grond van het architectuurbeleid tijdens haar ministerspe-
de, haar contacten in het Europese parlement en haar be-
nrliikp ervaring is D'Ancona door het bestuur van de Neder -
idse afdeling naar voren geschoven. D'Ancona volgt de
aanse Maria de Corral op.
Ma°™™i'euwe grafiekprijs Royal Nederland
aarvindttEN. R0ya] Nederland, een bedrijf in levensverzekeringen,
aat 66 een grafie^prijs ingesteld van 35.000 gulden. De onder-
iim uit sneiding wordt jaarlijks uitgereikt aan een jonge veelbelovende
usty Jamnstenaar. De prijs maakt deel uit van een kunstcampagne die
fY^ Nederland is begonnen. Een andere actie is dat klanten
lie ai majnstwerken tegen tegen sterk gereduceerde prijzen kunnen ko-
iwSrdenr
op.
lairck voorlopig niet in Katwijk
'indaP?r .TWUK ^et 0Ptreden van Flairck op 5 november in Tripodia in
niet door. Het muziekgezelschap komt nu op 18
at hij zicaart naar de badplaats. Kaarten voor Flairck zijn te koop bij K
gstfgerrP aan Sluisweg 16. Mensen die al entreebewijzen hebben
m>or 5 november kunnen die uiteraard gebruiken voor de voor
nnis Hoelling op 18 maart.
-17 00 1
Laktheater geeft nieuwe theatermakers een kans om zich te presenteren:
Nieuw theatertalent krijgt maar zelden de gelegenheid
om in de programmering van theaters door te dringen.
Om opvallende produkties toch een kans te geven, bren
gen tien verschillende Nederlandse theaters, in samen
werking met het Theater Netwerk Nederland (TNN), de
ze maand de eerste voorstelling in de serie 'De Nieuwe
Theatermakers' op hun podia. Het Leidse LAKtheater is
één van de deelnemers en op 26 oktober speelt Kathenka
Woudenberg daar haar voorstelling 'Het is laat, ik kan
niet ademen'.
leiden maria straatsma
Het idee voor het project 'De
Nieuwe Theatermakers' is af
komstig van het theater net
werk, een bureau dat zich inzet
vpor de presentatie en promotie
eigentijds theater. De opzet is
eenvoudig: de deelnemende
theaters houden minstens één
avond per maand vrij voor een
voorstelling uit de serie 'Nieuwe
Theatermakers'. Door deze
open data is het mogelijk snel
op de laatste ontwikkelingen in
te springen. De directeur van
het LAKtheater, R. Helmer, legt
uit dat het voor de zelfstandige
theaters moeilijk is dit sooit ver
nieuwende projecten te presen
ter. „Dat heeft onder meer te
maken met het financiële risico
dat theaters lopen met nog on
bekende voorstellingen. Dat ri
sico wordt nu gedragen door
het Netwerk en het deelnemen
de theater."
„Het aanbod van
aterprodukties is enorm groot.
Het is echt een kwestie van op
eikaars schouders klimmen.
Slechts een enkeling slaagt er in
om boven de rest uit te steken.
Bovendien valt er weinig af van
de huidige produkties." Volgens
Helmer is het daarom zo moei
lijk voor nieuw talent om door
te breken. Door de theaters, en
daarmee ook het publiek, te wij
zen op nieuwe produkties die
de moeite waard zijn, hoopt het
Netwerk in te spelen op dit pro
bleem.
Het selecteren van produkties
voor 'De Nieuwe Theaterma
kers' is in principe in handen
van het Theater Netwerk. „Wij
als theaters houden geen uit
puttende discussies. We ver
trouwen op het Netwerk," ver
telt Helmer. „Het gaat om thea
termakers die de kwaliteiten
hebben om in het circuit mee te
draaien, maar die nog niet op
eigen kracht daarin terecht zijn
gekomen. Het doel is eigenlijk
om ze op een zekere vlieghoog
te te brengen."
De opzet is om het project in
ieder geval twee seizoenen te la
ten draaien. Of het daarna
wordt voortgezet, is nog de
waag. Als het goed is zou de
serie zichzelf op een gegeven
moment overbodig moeten ma
ken," aldus Helmer.
Op woensdag 26 oktober is
'Het is laat, ik kan niet ademen'
van Kathenka Woudenberg de
eerste voorstelling in de serie
'De Nieuwe Theatermakers' in
het LAK. Het stuk is een bewer
king van de autobiografie van
de jonge seropositieve Duitse
schrijver Mario Wirz. In deze
solovoorstelling speelt Kathenka
Woudenberg een homoseksuele
man die met de dood voor ogen
de balans van zijn leven op
maakt. De voorstelling begint
om 20.30 uur. Kaarten zijn ver
krijgbaar bij het LAK aan de
Cleveringaplaats 1.
Kathenka Woudenberg in 'Het is laat. ik kan niet ademen'
FOTO REYN VAN KOOLWIJK
recensie dick hermsen
Actrice Julie Andrews keert te
rug naar Broadway. Ze speelt er
volgend jaar de hoofdrol in 'Vic
tor/Victoria', een musical-versie
van de gelijknamige film uit
1982. Voor de regie tekent Blake
Edwards, die zijn vrouw An
drews ook in de film regisseer
de.
De 59-jarige Andrews debu
teerde in 1954 op Broadway
met een hoofdrol in Sandy Wil
sons musical 'The Boy Friend'.
Haar grote doorbraak volgde
twee jaar later met de rol van
Eliza Doolittle in 'My Fair Lady'.
Die rol speelde ze duizenden
keren, zowel in New York als in
Londen. In 1960 volgde haar
tweede Broadway-hoofdrol in
'Camelot'. Andrews' filmcarriè
re begon in 1964. Ze had graag
de hoofdrol in de filmversie van
'My Fair Lady' gespeeld. Omdat
haar naamsbekendheid volgens
de producers niet groot genoeg
was, ging die eer naar Audrey
Hepburn. Walt Disney had
meer vertrouwen in Andrews en
koos haar voor de titelrol in
'Mary Poppins'. De van oor
sprong Britse Andrews won er
een Oscar mee. Het hoogtepunt
op het witte doek vormde haar
legendarische hoofdrol in de
verfilming van de musical 'The
Sound of Music'.
Julie Andrews werkte sinds
dien mee aan tal van films en
televisie-shows, vaak met te
leurstellende resultaten. Haar
comedy-serie 'Julie' voor het
Amerikaanse televisiestation
ABC verdween twee jaar gele
den van het scherm na slechte
kritieken. In 1993 stond Julie
Andrews Off-Broadway in de
Sondheim-revue 'Putting it to
gether'. De enthousiaste reac
ties daarop resulteren nu in
haar terugkeer naar Broadway.
'Victor/Victoria' vertelt het
verhaal van een zangeres (ge
speeld door Andrews) die aan
de grond is geraakt. Vermomd
als man wordt ze echter dè gro
te ster van de Parijse cabarets in
de jaren dertig. De première
van de musical is op 23 april
1995.
Eén smalle palm torent tegen
een licht getinte achterwand.
Samen met een groot tekenvel
op een 'flap-over' vormen ze
het. sobere maar rake dekor
voor de Bande Dessinée. Het is
goed Frans voor stripverhaal. In
dit verband echter duidt het op
de band waarmee zangeres Fay
Lovsky door het land trekt. Lei
draad voor het programma, hoe
kan het anders, is het stripver
haal. De zangeres praat, maar
tekent de nummers vooral aan
elkaar. In snelle lijnen illustreert
ze het thema van het stuk dat
volgt.
Fay Lovsky is een veelzijdig
talent. Ze heeft een prachtig
stemgeluid waarmee ze alles
lijkt te kunnen: van hoog naar
laag, van opera tot country.
Daarnaast is ze reuze handig op
gitaar, piano, vibrafoon en nog
veel meer. Ze weet zich ge
steund door een viertal prima
muzikanten die allemaal een
fikse staat van dienst hebben. In
het programma passeren de
meest uiteenlopende muziek
stijlen de revue waaronder on
vervalste Indianenmuziek, een
jazzy 'Air Mail Special' uit het
Benny Goodman-tijdperk en
een regelrechte kraker uit het
Hot Club de France-genre. Zelfs
een zaagkwartet - jawel, u leest
het goed - met gitaarbegelei
ding ontbreekt niet. De teksten
zijn speels en grappig soms ook
vol humor. Ze gaan over 'made
in China', voor de gelegenheid
verbasterd tot 'meid in China'
of voeren de loftrompet over de
alpinopet.
De overdaad aan afwisseling
is helaas tevens een zwakte in
de voorstelling. Door een ge
brek aan eenheid mist het pro
gramma overtuigingskracht. De
verbindende teksten zijn mager
en flauw. Halen bovendien veel
vaart uit het programma. De ui
terlijke effecten worden te veel
tot doel verheven en schieten
daarmee zichzelf voorbij. Het in
ruime mate aanwezige muzi
kaal talent van de groep, inclu
sief de zangeres, wordt niet uit
gebuit. De nadruk ligt te weinig
op het muzikaal inhoudelijke en
te veel op de grappen en grol
len. Fay Lovsky is duidelijk in de
eerste plaats zangeres, een hele
goede, en pas ver daarna een
entertainer.
leflex beperkt zich niet pure
1 lans, maar zoekt naar combi-
iatiemogelijkheden met thea-
er. Vaak worden kunstenaars
lie geen dansachtergrond heb-
jen uitgenodigd een choreogra-
ie te maken. In het nieuwste
programma is dit Jim van der
/Voude. In 'Dansende vis met
i, jennende kok' herkennen we
leze mimekunstenaar duidelijk
ian de droge humor en fanta-
lierijke associaties, die hem te-
[echt een grote naam bezorgd
hebben.
De choreografie begint met
een scène waarin dansers tas
sen. Ze gebruiken hun hengels
o. bp een komische manier ook als
jwepen en zwaarden. Later
blijkt dat er vis gevangen moet
gorden om twee dames in een
restaurant een maaltijd voor te
kunnen zetten, waarbij van alles
jnisgaat. De talloze humoristi
sche vondsten van Van der
Woude worden door de dansers
hooi met de erbij passende mi
miek uitgevoerd.
'Dansende vis met rennende
kok' is leuk en onderhoudend,
maar heeft ook zijn zwakheden.
jVeel passages zijn niet kernach-
|tig genoeg. De stramme manier
jvan lopen van de kok en de
ober bijvoorbeeld verliest op
den duur zijn komisch effect.
Op veel momenten -is Van der
;Woude er niet in geslaagd de
mogelijkheden die de dans
biedt uit te buiten. Vooral als
het horecapersoneel de jassen
van de gasten moet aannemen
en later als ze in de weer zijn
om de maaltijd op tafel te krij
gen, blijf ik met het gevoel zit
ten dat er kansen gemist zijn.
In 'Rocky angel', het nieuwste
werk van Patrizia van Roessel,
beginnen drie dansers aan een
rekstok te bewegen. Al gauw
maken ze zich los en begeven
ze zich op de dansvloer. De be
wegingen zijn vrolijk en uitda
gend. Door de wijnranken die
om de rekstok gewikkeld zijn en
door de traagheid en onder
koeldheid van de bewegingen
ontstaat er een licht onwerkelij
ke sfeer. Later wordt het tempo
opgevoerd. Een in het oog val
lend aspect van 'Rocky angel' is
dat de mannen naakt beginnen
en zich geleidelijk in nette pak
ken hullen. Het is echter niet
duidelijk wat Van Roessel met
dit gegeven wil. Het aankleden
is weinig met de dans verweven
en gebeurt en passant. Het aan-
kleedritueel kan interessant be
wegingsmateriaal zijn, maar in
'Rocky angel' is daar niet duide
lijk voor gekozen.
'Wiegeling' is een solo, ge
maakt door Nori Mamiya en ge
danst door Patrizia van Roessel.
De in een deken gehulde danse
res beweegt zich eerst angstval
lig, maar verovert met een
prachtige, sobere spanningsop
bouw de hele dansvloer, waarna
de choreografie met een zeer
overtuigende triomf eindigt.
rotterdam peter bruyn
Een kolkende en bruisende brij
van muziekstijlen. Funk, rock,
folk. John Lindland en zangeres
Janice Williams springen tussen
het publiek en dansen met wie
maar wil. Ook de gitaristen Lar
ry Burns en Joe Stary hebben
zich inmiddels onder de menig
te gemengd. En ondertussen
wordt er fouüoos doorgespeeld
en -gezongen. Een concert van
Painting over Picasso is niet zo
maar een muziek-uitvoering.
Een concert van Painting over
Picasso is een happening. Van
avond kan Leiden dat zelf zien
in LVC.
„Die afstand tussen band en
publiek die je vaak bij grote
rock-acts hebt zie ik niet zit
ten," vertelt bandleider John
Lindland. „Het beste wat ons
kan overkomen is, dat we één
worden met ons publiek. Toen
.we vorig jaar op het grote Be-
wijdingspopfestival in Haarlem
stonden, hebben we zelfs lad
ders neer laten zetten omdat de
fans anders niet op dat hoge
podium konden klimmen. Ik
kan ook niet optreden als er
spots op m'n ogen gericht zijn.
Dan kan ik m'n publiek niet
zien. Ik wil weten naar wie ik
lach..."
Lindland is de artistiek leider,
de oprichter, de inspirator en
volgens sommigen zelfs de dic-
Janice Williams en John Lindland, de boegbeelden van het bruisende Painting
tator van Painting over Picasso.
Hij was het die eind 1992 Los
Angeles verruilde voor Amster
dam. „Hier in Holland voelde ik
mij onmiddellijk thuis. De 'spi
rit' was goed. Ik was amper
twee dagen in Amsterdam toen
ik de anderen belde om te zeg
gen dat ik het gevonden had. En
een week later was de hele band
hier. Ik begrijp nog niet hoe we
die eerste tijd overleefd hebben.
We leefden met z'n allen op een
zoldertje in Amsterdam. Met
één wc voor tien mensen. En
bijna geen geld. We hadden
geen eigen lichtman of geluids
technicus. Alles moesten we zelf
doen en met minimale midde
len." Painting over Picasso is in
middels een begrip in het Ne
derlandse concertcircuit en is
van plan om dat ook daarbuiten
te gaan worden. De eerste stap
is de zojuist verschenen de-
buut-cd 'Hello', die binnenkort
ook in België, Frankrijk en
Duitsland op de markt komt.
Het album bewijst eens te meer
dat je de band vooral live moet
horen en zien. De ratjetoe aan
stijlen, van metal tot hillbilly,
wordt op het podium bijeenge
houden door de kleurrijke ver
schijning van de groep. Op de
plaat niet. „Ik wilde een album
maken waarop het lijkt alsof ie
der nummer door een andere
band gespeeld wordt," verklaart
Lindland. Dat is hem dan aardig
gelukt. Maar het gevolg is toch
dat de cd door gebrek aan lijn
ook wat aan impact verliest.
„Weet je, toen ik de naam
Painting over Picasso verzon,
betekende het eigenlijk hele
maal niets," vertelt de zanger.
„Maar langzaam maar zeker be
gint die groepsnaam ook echt
ergens voor te staan. Niet dat
Picasso mijn favoriete schilder
is, maar zijn eigenzinnigheid
spreekt mij wel aan. Ik was eens
op tentoostelling waar ook werk
van Picasso hing. Die schilderij
en deden mij niet zoveel, maar
de lijsten die er omheen zaten
waren echt fantastisch. Dat
sprak mij nou aan, dat dat werk
andere mensen inspireerde om
hele excentrieke lijsten te kie
zen. Kijk, op die manier willen
wij nu ook mensen inspireren."
Painting over Picasso treedt
vanavond op in LVC met in het
voorprogramma Behind the
sofa vanaf 22.00 uur.
ONNl SCHILSTRA
Het bezoekersaantal viel tegen,
en dus dreigen er nu al ontsla
gen voor het personeel. De
bouw van een aantal nieuwe
projecten is op losse schroeven
komen te staan. Pessimisten
hebben het al over sluiting.
Maar is Archeon, het 'archeolo
gisch themapark' in Alphen aan
den Rijn, door dat matige ope
ningsseizoen een misluicking,
zoals sommigen beweren?
Toen ik kortgeleden voor het
eerst door de poort van Archeon
liep, zat ik nog boordevol voor
oordelen, ingefluisterd door alle
negatieve verhalen die er, om
mij niet geheel duidelijke reden,
over Archeon de ronde doen.
Mij was verteld dat het een
soort veredeld pretpark was,
waar je als beschaafd mens je
neus voor ophaalt, maar ik
kwam terecht in een ingenieus
en wetenschappelijk meer dan
verantwoord open luchtmuse
um. Niks Walibi, niks Euro Dis
ney. Wel: de allerzorgvuldigst
mogelijke reconstructie van een
aantal momenten uit de ge
schiedenis.
Over die archeologische weder
opbouw van het verleden in Ar
cheon wil ik hier eens even uit
wijden. Persoonlijk heb ik ar
cheologie altijd geassocieerd
met de klassieke oudheid: met
Farao's, edele Grieken en deca
dente Romeinen. Met zuilen,
slaven en met de Vesuvius die
Pompeii verwoest. Voor mij is
archeologie grandeur en dra
matiek, de ondergang van grote
culturen, de romantiekvan de
schatgraver en de pathetiek van
Ben Hur.
In Archeon blijkt, dat de moder
ne archeologie noch met dat ge
romantiseerde geschiedbeeld,
noch met schatgraverij iets te
maken heeft. Moderne archeo
logie lijkt vooral gericht op de
ontnuchtering van de histori
sche visies, zoals die ons zijn in
gepeperd door de spektakel
films van de jaren vijftig. De
oudheidkundige van vandaag
doet er alles aan, om ons af te
helpen van het idee, dat Pom
peii bevolkt werd door dappere
gladiatoren en beeldschone
vrouwen. Recent onderzoek
heeft bijvoorbeeld aangetoond
dat de Pompeiaanse dames ge
kenmerkt werden door inteelt-
verschijnselen, zoals overmatige
beharing en paardegebitten.
Wat in Archeon opvalt, is dat de
romantiek, de verdichting, de
ankdote nadrukkelijk ontbreekt.
Volgens de slagzin, waarmee
Archeon wordt aangeprezen,
brengt die methodiek 'het verle
den wel héél dichtbij'.
Hoe dichtbij?
Zeker, de reconstructies zijn
fascinerend, maar in Archeon
had ik alles behalve het gevoel
opgenomen te worden door het
verleden. Ik had eerder het ge
voel in een eigenaardig stukje
tegenwoordige tijd rond te lo
pen. Het klinische, objective
rende denken, zo eigen aan on
ze tijd, waart als een spook door
het Romeinse badhuis, door de
middeleeuwse abdij, ja zelfs
.door de prehistorische neder
zetting.
De moderne archeologie brengt
de stoffelijke gedaante van het
verleden ongetwijfeld dichter
bij, maar de menselijke, invoel
bare kant blijft in nevelen ge
huld. Waar je geheel lijkt op te
gaan in de oudheid als je de
zwijmelfilms van Cecil B. de
Mille bekijkt, daar blijf je in Ar
cheon toch steeds buitenstaan
der. Daarom blijf ik hechten aan
mijn ouderwetse, geromanti
seerde, wetenschappelijk onver
antwoorde geschiedbeeld. Ro
mantisering is toch het middel
bij uitstek om het verleden
dichterbij te brengen. Hoe on
juist ook.
ONNO SCHILSTRA
Musea zoeken
meer vrienden
den haag anp
Prins Bernhard heeft vandaag
het startsein gegeven voor een
landelijke actie om museum
vrienden te werven in het Allard
Pierson Museum in Amster
dam. Van de ongeveer duizend
musea in Nederland hebben er
thans bijna 400 een vriendenor
ganisatie met in totaal zo'n
200.000 leden. De totale bijdra
ge van de vrienden aan de acti
viteiten van de musea is vorig
jaar na een enquête onder de
verenigingen op een kleine 100
miljoen gulden per jaar becij
ferd. Voor verreweg het grootste
deel, 83 miljoen gulden, is dat
een financiële vertaling van het
vele vrijwilligerswerk (jaarlijks
1500 manjaren) dat de vrienden
verrichten.
