'Geen geld voor
extra agenten'
Binnenland
Terugdraaiensoftdrugbeleid is hypocriet'
ce
Slachtoffers seksueel geweld
hebben vooral begrip nodig
Straffen in Nederland
ijn strenger geworden'
De laatste rit van een koetsier
Greenpeace in actie tegen
chloorlozing Shell Pernis
Grensgemeenten willen toenemend
drugtoerisme samen aanpakken
Bisschop moet praten met
progressieven in kerk
DAG 21 OKTOBER 1994
l£Jl(riePPnk populairder in Nederland
haag» Eén op de tien Nederlanders heeft zich in het najaar
fcent. Ouderen halen vaker een prik dan jongeren. Steeds
01719 -ier risicopatiënten (mensen die een verhoogde kans lopen op
■nplicaties als zij de ziekte krijgen, bijvoorbeeld CARA-patiën-
i) laten zich vaccineren. Dit heeft het Centraal Bureau voor de
jtistiek (CBS) gisteren bekendgemaakt, leder jaar worden door
griep gemiddeld 20.000 mensen in het ziekenhuis opgeno-
erlijden er tweeduizend aan complicaties. De Neder-
idse Influenza Stichting raadt mensen uit risicogroepen aan
laten
g T rouw dood bij ongeluk in tehuis
terdam Een 23-jarige medewerkster van een verzorgingste-
in de Amsterdamse Sam van Houtenstraat is gisteren over-
>n na een ongeval bij renovatiewerkzaamheden. Het slacht-
r haalde een houten schot, maar kon dat in haar eentje niet
luden. Hierdoor vielen een aantal zware platen over het
Schtoffer heen. De vrouw overleed later in het ziekenhuis aan
'pr verwondingen. De arbeidsinspectie stelt een onderzoek.
Jnie 55+ wil subsidie voor oude boeren
[j haag Minister Van Aartsen (landbouw) is in de Tweede Ka-
i aanvaring gekomen met de ouderenpartij Unie 55+. De
l-jarige Bertus Leerkes van Unie 55+ stoort zich aan een subsi-
fcregeling voor boeren die willen overschakelen op de biolo-
|che land- en tuinbouw. De subsidieregeling is uitsluitend be-
Lfrnd voor boeren en tuinders die jonger zijn dan 65 jaar. Vol
eis Leerkes is hier sprake van 'een schoolvoorbeeld van leef-
dsdiscriminatie'. Van Aartsen heeft laten weten niet van plan
(zijn de regeling te veranderen. De subsidie is bestemd voor
^drijven met toekomst, aldus de WD-bewindsman.
FJel voor agent wegens crime passionel
|)rdr£Cht» De rechtbank in Dordrecht heeft gisteren een 47-ja-
jge politieman uit Dussen veroordeeld tot achttien maanden
ïlstraf wegens het plegen van een 'crime passionel'. Tegen hem
jas twee jaar geëist. De veroordeelde schoot met zijn dienstpi-
|ool op 25 mei van dit jaar in een flat in Zwijndrecht de min-
i zijn vrouw neer. De man overleefde de schietpartij. De
jchter achtte poging tot doodslag bewezen. Een pleidooi om de
j- inmiddels ex-politieman minder toerekeningsvatbaar te la-
jün verklaren, leverde niets op.
Steunfraude leidt
snel tot strafblad
Belastingfraude wordt even
vaak aangepakt als uitkerings
fraude. Wel loopt een steun-
fraudeur eerder tegen een
strafblad aan dan een belas
tingfraudeur, ook al is het ge
fraudeerde bedrag gelijk. De
verschillen zijn echter aanmer
kelijk kleiner dan voorheen.
Dat blijkt uit antwoorden van
de ministers Zalm (financiën)
en Sorgdrager (justitie) en
staatssecretaris Linschoten
(sociale Zekerheid) op kamer
vragen PvdA en Groenlinks.
Aanleiding tot de kamervra
gen was een promotie-onder-
zoek over steun- en belasting
fraude. Hieruit bleek dat uitke
ringsfraudeurs al vanaf 4.800
gulden een strafblad riskeren.
Bij belastingfraude zou dat pas
vanaf 50.000 gulden gelden.
Bij uitkeringsfraude wordt
de zaak tot 12.000 gulden in
principe administratief afge
daan (boete), al kan afhan
kelijk van de ernst wel tot
strafvervolging worden over
gegaan. Boven de 12.000 gul
den is dat altijd het geval. Bij
belastingfraude liggen de gren
zen wat hoger. Onder de
12.000 volgt altijd een admini
stratieve boete. Boven de
12.000 gulden volgt, afhanke
lijk van de aard van de fraude,
een administratieve boete of
strafvervolging.
Slechts begin mogelijk van uitbreiding korpsen
den haag anp
Er is geen geld voor extra agenten. Alleen als de re
giokorpsen de tekorten op hun begrotingen kunnen be
perken, kan er meer blauw op straat komen. Anders zal
het blijven bij aanstellingen die betaald kunnen worden
uit de 37 miljoen gulden, die het kabinet voor 1995 voor
de politie heeft bestemd. Daarmee kan slechts een begin
worden gemaakt met de uitbreiding, die in 1998 driedui
zend agenten of surveillanten groot moet zijn.
ger gedeeld. Maar zij hoopt
door het ontwikkelen van meer
alternatieve straffen de druk op
de gevangeniscapaciteit te ver
minderen. Om het straffenarse-
naal uit te breiden heeft zij deze
week de commissie Korthals-Al-
tes geïnstalleerd.
Sorgdrager zei bij de uitbrei
ding te denken aan forse finan
ciële straffen voor vermogen
den, meer taakstraffen en scho
ling voor jonge deliquenten en
opvang in de gezondheidszorg
voor verslaafde gedetineerden.
„Ik denk niet dat het succes van
een minister afgemeten moet
worden aan de cellencom
plexen die hij achterlaat", stelde
zij. Sorgdrager zei bij haar colle
Dat bleek gisteren uit het be
toog van minister Sorgdrager
van justitie tijdens de behande
ling van de begroting van haar
departement. CDA en PvdA
hadden eerder deze week te
kennen gegeven het ontoelaat
baar te vinden dat van de 150
miljoen gulden, die in 1995 ex
tra beschikbaar is voor de be
strijding van de criminaliteit,
„nauwelijks meer blauw op
straat komt". Sorgdrager stelde
echter dat zij geen middelen
voor extra agenten heeft.
De zorg over het cellentekort,
die dinsdag door alle fracties
werd geuit, wordt door Sorgdra-
ga-ministers aan te zullen klop
pen als gedurende deze kabi
netsperiode blijkt dat er een
voudig geen goede alternatie
ven voor gevangenisstraf blijken
te zijn. „Dan zal ik in de minis-
terrraad om meer geld voor cel
len gaan vragen", zegde ze toe.
Het voorstel van de WD om
gevangenen in het buitenland
hun straf te laten uitzitten, wil
Sorgdrager bestuderen. Zij wees
er echter op dat in zeer veel lan
den het toestemmingsvereiste
van de gedetineerde bestaat.
Ook moeten de landen zelf ak
koord gaan met de overdracht
van gevangenen.
Ook het idee van PvdA-ka-
merlid Van Oven om na de helft
van de celstraf van een langge
strafte de rechter te laten bekij
ken of de rest van de straf niet
als alternatieve straf opgelegd
moet worden, wil de minister
bestuderen. Zij zei wel te vrezen
dat zo'n tussentijdse toetsing
door de rechter de rechterlijke
organisatie, die toch al zo belast
is, veel meer werk zal geven.
Congres gynaecologen en verloskundigen
den haag gpdscherming. Peters zegt dat uit
eigen ervaring: „Ik ben nu een
boek van incestslachtoffer Jo-
landa aan het lezen. Bij mij
komt dan af en toe ook de ge
dachte op: dit kan niet waar
zijn. Je moet tenslotte even later
weer de straat op waar je men
sen tegenkomt die dit soort din
gen doen. Daar wordt een mens
niet bepaald vrolijk van.
Veel vrouwen komen bij een
gynaecoloog met chronische
buikklachten. Die klachten kün-
nen te maken hebben met
seksueel misbruik. Peters: „De
pijn heeft dan te maken met
hoe de vrouw haar lichaam
sinds die ervaring beleeft. Met
haar baarmoeder is niet echt
iets mis. Toch komt het voor dat
de arts besluit die operatief te
verwijderen. Misschien was dat
niet nodig geweest als in een
gesprek met de patiënt het mis
bruik boven water was geko-
Vrouwenartsen en verloskundi
gen hebben nog te weinig oog
voor klachten die het gevolg zijn
van seksueel geweld. Die onwe
tendheid kan er bijvoorbeeld
toe leiden dat artsen zo'n ge
weldsslachtoffer inwendig on
derzoeken terwijl de vrouw dit
beleeft als verkrachting. Ook
onnodige operaties komen
voor. Dat zegt dr. A. Peters,
voorzitter van een congres voor
vrouwenartsen, verloskundigen
en Riagg-medewerkers over fy
siek en seksueel geweld.
De congresgangers bespreken
vandaag in Leiden voor het
eerst gezamenlijk hoe zij ade
quaat kunnen reageren op
seksueel misbruikte vrouwen in
hun praktijk.
Recent onderzoek toont aan
dat één op de vijf vrouwen te
maken heeft gehad met fysiek
of seksueel geweld. De organi
satoren van het congres noe
men het dan ook onvermijdelijk
dat elke verloskundige en gy
naecoloog dagelijks vrouwen te
genkomt die aan de gevolgen
daarvan lijden. Maar is hij of zij
hier ook op voorbereid? Peters
zelf gynaecoloog denkt dat
veel van zijn collega's zich on
bewust afsluiten voor deze pro
blemen. Dat is geen onwil, maar
eerder een vorm van zelfbe-
Een arts of verloskundige
moet echter ook oppassen niet
door te slaan; door alles met
seksueel geweld in verband te
brengen. „Dan loop je het risico
dat je een vrouw met een blin-
de-darmontsteking naar een
psychiater stuurt", zegt Peters.
Overdreven aandacht van een
hulpverlener voor seksueel mis
bruik kan volgens hem ook ou
de wonden openrijten.
ooral voor zware delicten als moord
recht
»t Nederlandse strafklimaat is
lenger geworden en schuift op
de richting van omringende
aden. Dit geldt vooral voor
rare delicten als moord en
iodslag, verkrachting, diefstal
et geweld, inbraak, drugsde-
(ten en afpersing. Op het ge-
l van verkeersdelicten zijn
straffen in Nederland de
itste vijftien jaar lichter ge-
rripn
Dit hebben de onderzoekers
trghuis en Kommer van het
naa-inisterie van justitie gisteren
«kendgemaakt tijdens een
Ingres over de straftoemeting
Nederland, georganiseerd
por het 60-jarige Willem Pom-
;-instituut in Utrecht.
:Berghuis en Kommer komen
it de voorzichtige conclusie
at in Nederland de laatste ja-
ven in zwaarder wordt gestraft.
blgens Kommer is Nederland
minder mild dan sommigen
vrezen en anderen hopen." On
der de Nederlandse bevolking
wint de opvatting dat misdadi
gers flink bestraft moeten wor
den lerrein op de visie dat 'ver
anderen en behandelen' van
misdadigers beter is. Overigens
heeft die laatste benadering nog
steeds de meeste voorstanders.
Berghuis: „Gemiddeld betaalt
de Nederlander van twaalf jaar
en ouder jaarlijks dertig gulden
aan boetes en schikkingen, zit
hij of zij enkele uren in een cel
en besteedt hij of zij zes minu
ten aan het uitvoeren van een
taakstraf. Een op de vijf Neder
landers krijgt jaarlijks straf van
wege een wetsovertreding, het
geen in de meeste gevallen een
verkeersovertreding is. Van de
duizend Nederlanders krijgen er
jaarlijks gemiddeld twaalf straf
wegens een misdrijf. Negen ko
men er met een boete af, één
met een taakstraf en twee van
de duizend Nederlanders wor
den opgesloten."
meppel Dit is geen
filmscène, noch een
foto uit een krant van
jaren her. Het is een
beeld van de laatste
rit die de onlangs
overleden oud-koet
sier Dirk van Flores-
tein uit Meppel
maakte. Van Flores-
tein, destijds koetsier
op de eveneens witte
koets die koningin
Emma naar haar
laatste rustplaats
bracht, werd gisteren
door een vierspan
met koetsier naar het
crematorium gere
den.
Minister Sorgdrager.
Sorgdrager tegen
'softdrugshop'
in grensgebied
den haag anp
Minister Sorgdrager (justi
tie) vindt het 'uiterst onge
wenst' om langs de snelweg
tussen Arnhem en de Duitse
grens een coffeeshop voor
softdrugsklanten te openen.
De bewindsvrouw van justi
tie zei dat gisteren in het
kamerdebat over haar be
groting voor 1995. Sorgdra
ger, die in Arnhem procu
reur-generaal is geweest, is
bang dat een speciaal ver
kooppunt voor hasj en ma
rihuana een aanzuigende
werking gaat uitoefenen.
In de Gelderse hoofdstad
leeft het plan een coffee
shop te beginnen op het
grondgebied van de ge
meente Bergh. De overlast
die Arnhem zou ondervin
den van Duitse drugtoeris
ten kan dan overzichtelijk
worden geconcentreerd
langs de rijksweg, is de re
denering. Burgemeester
Eland van de gemeente
Bergh zei donderdag 'erg
verheugd' te zijn over de
uitspraken van Sorgdrager.
Hoogleraar Schalken vindt dat Justitie hasj juist moet legaliseren
„Het terugdraaien van het ge
doogbeleid rond softdrugs is
hypocriet. Bestuur en justitie
hebben hun kansen verspeeld
om legalisering van produktie,
handel en bezit tegen te gaan."
Professor mr. T.M. Schalken,
hoogleraar strafrecht aan de
Vrije Universiteit in Amsterdam,
windt er geen doekjes om. Ja
renlang is niet gecontroleerd of
coffeeshops waar softdrugs
verhandeld en gebruikt worden
zich wel aan de gedoogvoor-
waarden hielen. Dat nu in bin
nen- en buitenland hevige kri
tiek komt op vooral de overlast
die deze winkeltjes veroorzaken
is geen reden dat beleid ineens
te verscherpen.
„De enige stap die we nu nog
kunnen maken is legaliseren.
De kritiek uit het buitenland,
vooral Frankrijk en Duitsland,
moeten we dan maar op de
koop toe nemen. Laat Neder
land maar een breekijzer zijn,
op weg naar een nieuwe hou
ding ten aanzien van softdrugs
en vandaar mogelijk naar legali
sering van harddrugs." Schal
ken reageert afwijzend op de
adviezen van minister Sorgdra
ger (justitie) en de procureurs
generaal vorige week om cof
feeshops strenger aan te pakken
met de achterliggende bedoe
ling een groot aantal te laten
verdwijnen.
In een formele richtlijn, die nog
wel door de Tweede Kamer
moet worden bekeken, stellen
de minister en de vijf 'bazen'
van het openbaar ministerie, of
ficieel de criteria vast waaraan
coffeeshops zich ten aanzien
van softdrugs moeten houden.
Vijf regels gelden daarbij: geen
affichering, geen harddrugs,
geen overlast, geen verkoop aan
jongeren onder de achttien jaar
en geen verkoop van meer dan
dertig gram per persoon.
Ze lijken nieuw, maar dezelfde
regels gelden al sinds jaar en
dag. Alleen, ze waren niet offi
cieel. Althans ze werden niet ge
controleerd, laat staan bij over
treding bestraft. De 1.500 cof
feeshops, waar naast koffie
vooral hasj, weed en marihuana
over de toonbank gaan, kregen
met het gedoogbeleid een vin
ger en namen de hele hand. Zij
floreerden en doen dat nog
steeds. Steeds meer Nederland
se, maar vooral ook buitenland
se softdruggebruikers weten
feilloos de weg te vinden naar
de verkooppunten.
En daarmee werd de overlast
groot, te groot vinden bestuur
eri Justitie. Bovendien werd de
adem van het steeds kritischer
wordende buitenland in de nek
almaar heter. Wat jarenlang ge
doogd werd, moest ingeperkt
worden door het vaststellen van
officiële richtlijnen waaraan de
coffeeshops zich nauwelijks
kunnen houden. Helemaal ver
dwijnen kunnen de winkeltjes
niet, volgens Sorgdrager en de
PG's. Maar vele zullen, volgens
Ton Schalken.
de verwachting, het loodje leg
gen. En daar is het allemaal om
te doen.
„De wet van de achterhaalde
lankmoedigheid", noemt Schal
ken de houding van bestuur en
Justitie. „Wie jarenlang gedoogt
FOTO ANP
en niets doet om te controleren,
heeft geen gezag meer. Het
heeft met de Nederlandse cul
tuur te maken. We doen alles al
tijd veel te laat." In plaats van
terugdraaien zullen, volgens de
jurist, het gebruik en ook de
maastricht gpd
Gemeenten in het grensgebied tussen Maastricht
en Enschede willen gezamenlijk proberen het
toenemende drugtoerisme vanuit Duitsland en
de daaruit voortvloeiende overlast voor de bur
gers, een halt toe te roepen. Op initiatief van bur
gemeester Houben van Maastricht kwamen bur
gemeesters, korpschefs en officieren van justitie
uit Limburg, Gelderland en Overijssel gisteren in
Roermond bijeen. Ze hebben een aantal voorlo
pige voorstellen opgesteld. Tot meer dan intentie
verklaringen kwam het niet.
Besloten werd dat een commissie, bestaande
uit vertegenwoordigers uit het betrokken grens
gebied, op korte termijn aanbevelingen moet
doen om de drugproblematiek gezamenlijk aan te
pakken. Uitgangspunten daarbij zijn dat een ein
de moet komen aan de verwarring die nationaal
en internationaal bestaat over het Nederlandse
drugbeleid, dat juridisch moet worden onder
zocht of verslaafden kunnen worden gedwongen
mee te doen aan speciale hulpverleningsprojec
ten en dat instrumenten moeten worden gevon
den om het drugtoerisme te bestrijden.
Pas als een inventarisatie van de gezamenlij
ke problemen is gemaakt, willen de Neder
landse grensgemeenten gaan overleggen met de
autoriteiten in Duitsland. Nauwe samenwerking
van Duitsland en dan met name de deelstaat
Noordrijn-Westfalen, is volgens Houben belang
rijk om de drugproblematiek aan te pakken. „We
moeten werken met het gezicht naar de grens.
Daarom moeten we Duitsland overal bij betrek
ken, ook bij experimenten met harddrugs".
Houben ging ook in op de kritiek waaraan het
Nederlandse drugbeleid onderhevig is. Om daar
voor meer begrip te kweken, pleitte Houben voor
de oprichting van een nationaal informatie- en
adviescentrum waar iedereen inlichtingen in kan
winnen over zaken die met drugs te maken heb
ben.
handel van softdrugs vrijgege
ven moeten worden. Dat heeft
in zijn ogen veel voordelen, niet
in de laatste plaats voor de kwa
liteit van het strafrechtelijk ap
paraat.
„Onwettige middelen als inkijk
operaties, afluisteren en lange
termijninfiltraties worden alle
maal gebruikt bij hasjzaken. Dat
is buiten proportie. Het zijn veel
te zware middelen in verhou
ding tot het delict", zegt Schal
ken. In tegenstelling tot veel le
den binnen het openbaar mi
nisterie, die zich nu voor het
blok voelen staan en denken dat
traditionele opsporingsmetho
den geen zoden aan de dijk zet
ten, is Schalken fel gekant tegen
de geijkte methoden. „Politie en
Justitie zouden creatief moeten
omgaan met eigentijdse midde
len. Dan is criminaliteit ook
goed aan te pakken. Juist het
gebruik van oneigenlijke mid
delen als inkijkoperaties (de ba
sis van de IRT-affaire, waarover
de commissie Van Traa van
daag rapporteert) holt het straf
rechtelijk apparaat kwalitatief
uit", aldus Schalken.
Met het legaliseren van soft
drugs als hasj en XTC zullen de
voorwaarden aan de handel en
het gebruik stevig gecontroleerd
en ook vervolgd moeten wor
den, zo meent Schalken. „Met
een legale sfeer trek je bonafide
mensen aan. Juist de illegaliteit
zorgt nu voor de overlast."
De houding ten opzichte van
het buitenland moet duidelijk
zijn, volgens Schalken.
„Tenslotte is de scheiding tus
sen softdrugs en harddrugs een
grote winst van het Nederland
se beleid geweest. Door beide
middelen in de illegaliteit te
houden, wordt die scheiding
opgeheven. Dat is onduidelijk
en werkt averechts. Bovendien
moeten wij ons niet door het
buitenland de wet laten voor
schrijven. We voeren toch ook
de doodstraf niet in omdat een
ander land dat wel doet."
rotterdam anp
De milieuorganisatie Greenpea
ce heeft gisteren actie gevoerd
bij de vestiging van Shell in de
Botlek. Ongeveer 25 activisten
protesteerden tegen chloorlo-
zingen van de chemiegigant. Op
een silo plaatsten actievoerders
een groot spandoek. Door een
pomp aan te sluiten op een lo
zingspijp onder het waterop
pervlak, maakte de milieuorga
nisatie de uitstoot ook boven
het water zichtbaar.
Volgens Greenpeace is de ac
tie gericht tegen 'de grootste
chloorlozing van Nederland':
10.000 kilo per jaar. Shell Pernis
heeft tot 1 januari 1995 een ver
gunning voor die lozingen. Over
vergunning is nog
Greenpeace wil
Rijkswaterstaat onder druk zet
ten geen nieuwe vergunning af
te geven omdat Shell „nog
steeds niet in staat is gebleken
met een deugdelijk plan te ko
men om de vervuiling door
chloorstoffen te stoppen."
Volgens de milieugroepering
is het mogelijk met een eenma
lige investering van 500 miljoen
gulden de produktie van ex-
poxyharsen (voor lijm en verf)
ter plaatse chloorvrij te maken.
Een woordvoerder van Shell
meent echter dat een chloor
vrije produktie van expoxyhar-
sen onmogelijk is. „Bovendien
is de fabriek waar Greenpeace
actie voerde de schoonste op dit
gebied ter wereld. We hebben
vijf miljoen gestoken in onder
zoek naar chloorvrije alternatie
ven, en die bestaan dus niet."
utrecht/tilburg
Kerkelijke commissie doet aanbeveling:
„De bisschoppen zullen zich
de vrijheid moeten gunnen om
daar aanwezig te zijn waar hun
gelovigen zijn. Dus ook bij bij
eenkomsten van de Acht Mei
Beweging", aldus de commis
sie. Op de voorgaande AMB-
manifestaties lieten de bis
schoppen verstek gaan omdat
zij \inden dat hun aanwezig
heid erkenning van de bewe
ging zou inhouden.
Kardinaal Simonis reageert in
december, op de vergadering
van het Landelijk Pastoraal
Overleg, op het rapport. Volgens
hem is het voor een aartsbis
schop van Utrecht 'eenvoudig
onmogelijk' met iedereen in ge
sprek te gaan. „Toen ik het rap
port las dacht ik: het wordt nog
onmogelijker om bisschop te
zijn." De Acht Mei Beweging en
Mariënburgbeweging zijn uiter
aard wel positief.
De Nederlandse bisschoppen
moeten contact zoeken met
progressieve organisaties als de
Acht Mei Beweging en de Ma-
riënburgvereniging. De aanwe
zigheid van de bisschoppen op
de komende Acht Mei-manifes
tatie kan wel eens 'beslissend
zijn' voor de discussie met alle
gelovigen in de kerkprovincie.
Tot deze conclusie komt een
commissie, die in januari door
de bisschoppen is geïnstalleerd
om de vastgelopen dialoog in
de rooms-Katholieke Kerk vlot
te trekken. De commissie stond
onder leiding van mr. B. Meu-
lenbroek, vice-president van de
rechtbank in Middelburg en
oud-secretaris van kerkelijke
werkgroep Justitia et Pax. Het
rapport is gisteren in Utrecht
overhandigd.
