Regering Haïti ook
open voor oppositie
'Koningin Elizabeth en prins Philip waren bitter slechte ouders'
Buitenland
Overmaken geld moet sneller en goedkoper
Terug op het strand
Credit Lyonnais hangt met succes vuile was buiten
Zelfs Pekinezen slachtoffer hondenjacht
_>ERDAG 20 OKTOBER 1994
»entig doden in Tsjetsjenië
fBij gevechten tussen het regeringsleger en opstande-
vXA'! f-h zjjn gisteren in Tsjetsjenië negentig mensen gedood. Pre-
t Djochar Doedajev van de Kaukasus-republiek, die zich in
t zeker nieenzijdig onafhankelijk van Rusland heeft verklaard, heeft
oorzitter a 2.000 van zijn naar schatting 3.000 man sterke leger in-
bij het offensief.
oerder
specific vrouw president Peru geen president
t De Peruaanse Susana Higuchi, ex-vrouw van president
een n[10rj mag njet meecjoen aan komende presidentsverkie-
an een jn peru. De kiescommissie heeft haar uitgesloten, omdat
van t>estwejnjg handtekeningen heeft ingeleverd van mensen die
kandidatuur steunen. Higuchi zei eerder dat ze wel degelijk
at-lTS"eg handtekeningen had verzameld, maar dat de geheime
■n''waT^tvan ^eru Üjsten met namen uit haar computer had ge-
r in d<
ziet het
,ni|opiK i'andese minister ontkent diefstal
hoge tai
>elasting» De Rwandese minister Ndagijimana (buitenlandse za-
ikracht is gisteren in Parijs opgedoken. Dinsdag werd bekend dat
en er niinister verdwenen was, met medeneming van 187.000 dol-
rin geeroor de Rwandese VN-missie. De minister ontkent het geld te
ie ik d)en verduisterd.
iden bij explosie in Bonn
min£
Bij een explosie in een centrale voor stadsverwarming in
>en om het leven gekomen en ten minste drie
zwaargewond geraakt. Volgens brandweerlieden
zijn
iger
pte met 'enorm geweld' gloeiend hete stoom. De klep van de
varmingsketel vloog met grof geweld de lucht in op het mo-
orgamsjt dat verscheidene arbeiders, die belast zijn met het onder-
d, in de buurt waren.
moeti
sociaipersers saboteren trein in Oekraïne
„De sl
erantwii Afpersers hebben gisteren in het westen van Oekraïne een
eilen e/1 laten ontsporen en eisen 50.000 dollar om herhaling te
staatfkomen. De afpersers demonteerden een deel van de spoor-
n bij de stad Lviv, waardoor een lokomotief en twee goede-
icht mlvagons ontspoorden en de spoorbedding over tientallen me-
45,3 j werd vernield,
ijven n
lister.
hantef'
gie en Ien» De Oostenrijkse neo-nazi Gottfried Küssel is gister-
al. Alletnd laat veroordeeld tot 11 jaar gevangenisstraf. De rechtbank
neer dj Wenen achtte hem schuldig aan het opzetten van een ver-
ngen len extreemrechtse organisatie. Küssel was er onder meer
lent, i beschuldigd de republiek Oostenrijk omver te willen wer-
oodweer treft Languedoc
4 0301 haag» Hevige regenval zorgt in het zuidoosten van Frankrijk
i i !so imenteel voor veel overlast. Vooral de Languedoc is getroffen
5 2 go or h0t slechte weer, tal van lokale wogen zijn cr afgesloten
3 0.40 ïwege overstromingen. Veel badplaatsen langs de Middel-
j q idse Zeekust, waaronder Barcares en St. Cyprien Plage, kun-
3!oo n niet worden bereikt. Sinds middernacht is op sommige
3i.5o tatsen wel honderd millimeter neerslag gemeten.
Aristide vraagt tegenstanders mee te helpen met opbouw
Haiti's president Jean-Bertrand Aristide heeft gisteren
opgeroepen tot een 'nationale dialoog', met alle lagen
van de gemeenschap. Hij zei zelf het voorbeeld te zullen
geven door in zijn nieuwe kabinet op sleutelposities ver
tegenwoordigers te zullen opnemen van de rijke elite van
Haïti, die zich drie jaar geleden juist tegen hem heeft ge
keerd.
port-au-prince hans de bruun
correspondent vs
„Armen en bourgeoisie moeten
de handen ineenslaan om sa
men aan de wederopbouw te
werken", zei Aristide op zijn
eerste persconferentie sinds zijn
terugkeer. Algemeen is hem
verweten na zijn verkiezing in
1990 de Haïtiaanse zakenwereld
mensen met ervaring op eco
nomisch en bestuurlijk gebied
te hebben genegeerd en zijn
kiezers juist tegen die elite te
hebben opgezet. Dat schiep het
klimaat voor de staatsgreep van
1991.
Aristide zei dat het nieuwe
kabinet een afspiegeling 1
bevolking moet zijn. De i
premier zal zeker een vertegen
woordiger van de arme, zwarte
bevolking zijn, maar op posities
als economische zaken en fi
nanciën komen leden van de
lichter-gekleurde elite.
Aristide wil binnen vier
maanden beginnen met een
herstelpogramma, met steun
van de VS en de internationale
financiële organisaties. Het
ambtenarenapparaat wordt
hervormd, er komt voor het
eerst een scheiding tussen leger
en politie en het justitiële sys
teem, dat vrijwel is verdwenen,
wordt met Amerikaanse hulp
weer opgezet. Ook moet een
nieuwe krijgsmacht worden op
gezet.
Aristide pleitte voor samen
werking tussen overheid en par
ticulier bedrijfsleven. Vakbon
den en werkgevers moeten niet
meer tégen elkaar, maar mét el
kaar werken. Sinds zijn terug
keer heeft de Haïtiaanse presi
dent gesprekken gevoerd met
vroegere tegenstanders, die de
afgelopen jaren de militaire jun
ta soms stilzwijgend, soms
openlijk hebben gesteund.
Aristide veroordeelde de
plunderingen die nog steeds
plaatsvinden en de geweldda
den tegen degenen die de Haï-
tianen jarenlang hebben onder
drukt. Maar hij suggereerde ook
dat de gevreesde 'attachés' ge
welddaden plegen om die de
Aristide-aanhangers in de
schoenen te kunnen schuiven.
„Er is een campagne bezig om
ons in diskrediet te brengen."
Weer handel
in neushoorns
en olifanten
Zuid-Afrika wil weer gaan han
delen in produkten die afkom
stig zijn van de Zuidafrikaanse
olifant en de witte neushoorn.
Zuid-Afrika zal volgende maand
de Conventie aangaande Inter
nationale Handel in Bedreigde
Diersoorten (Cites) vragen het
verbod op de handel in produk
ten van deze dieren wat Zuid-
Afrika betreft ongedaan maken.
Het gaat daarbij niet om het
ivoor of de hoornen maar om
andere produkten zoals de hui
den, het vlees en de haren. Vol
gens Johannesburg is het aantal
olifanten tussen 1910 en 1993
van 4.000 naar 9.000 gestegen.
Het maximum aantal olifanten
dat Zuid-Afrika denkt te kunnen
herbergen is 13.000.
Het aantal witte neushoorns
is volgens Zuidafrikaanse bere
keningen nog spectaculairder
gestegen. Begin twintiger jaren
leefden slechts twintig witte
neushoorns in de Unie van
Zuid-Afrika. Hun aantal is in
middels tot 6.300 gestegen. Als
de beesten zich met dezelfde
snelheid blijven voortplanten
zouden er eind volgende eeuw
984.500 witte neushoorns zijn.
correspondent
Omdat de banken niet bereid zijn gebleken
om vrijwillig het kleine grensoverschrijdend
betalingsverkeer te verbeteren, wil de Eu
ropese Commissie hen er nu toe verplich-
Overboekingen van het ene land van de
Europese Unie naar het andere mogen
straks niet langer duren dan zes werkdagen.
Gebeurt een overboeking niet binnen die
tijd, dan kan de consument rente eisen over
zijn geld. Ook als het geld tijdens een over
boeking verloren gaat, moet de consument
schadeloos worden gesteld. Bovendien wil
de Europese Commissie het dubbel door
berekenen van overboekingskosten geheel
verbieden. Als het aan de Europese Com
missie ligt worden deze regels uiterlijk eind
1996 van kracht. De Commissie hoopt ech
ter dat vele banken bereid zullen zijn om
het betalingsverkeer al eerder aan te pas
sen. „Dit is een grote dag voor de consu
ment", zei Euro-commissaris Christiane
Scrivener gisteren, toen ze de voorstellen in
Brussel presenteerde.
Volgens Scrivener zijn vooral het midden-
en kleinbedrijf en de gewone consument,
die bijvoorbeeld iets bij een postorderbe
drijf in een ander land bestelt of een abon
nement neemt op een buitenlands tijd
schrift, het slachtoffer van de slechte service
van de banken.
Europese Commissie stelt harde eisen aan banken
Uit een onderzoek dat de Commissie be
gin deze maand publiceerde, bleek dat
sommige overboekingen van 21 dagen tot
16 weken kunnen duren. Over een overboe
king van 210 gulden moet de consument
gemiddeld zo'n 50 vijftig gulden aan kosten
betalen. Bij 38 procent van de onderzochte
overboekingen bleek sprake van het dubbel
doorberekenen van kosten, hoewel nadruk
kelijk was overeengekomen dat de verzen
der de kosten zou betalen.
Op dit moment gaat er in het kleine
grensoverschrijdende betalingsverkeer in
de EU zo'n 350 miljoen gulden per jaar om.
De Commissie verwacht dat dit bedrag te
gen het eind van deze eeuw zal zijn verdrie
voudigd.
palo» Vandaag vijftig jaar geleden landden Amerikaanse troepen onder
leiding van de legendarische generaal Douglas MacArthur in de Filipij-
nen. MacArthur was drie jaar eerder uit de archipel verdreven door de
Japanners en zwoer toen terug te zullen keren. De landing bij Palo was
de eerste stap op weg naar de bevrijding van de Filipijnen. Amerikaanse
en Filipijnse soldaten herdachten gisteren deze historische gebeurtenis
door de landing nog eens na te spelen. foto micueuto parcero
ANC-recruten moeten zich melden
weken niet naar hun kazerne
teruggekeerd uit protest tegen
de hoge eisen die het reguliere
leger stelt aan nieuwe man
schappen.
De recruten werden opgeroe
pen vandaag in hun basis in
Walmansthal, ten noorden van
Pretoria, paraat te zijn uit res
pect voor de hoogste opperbe
velhebber, president Mandela.
JOHANNESBURG Rtr
Duizenden voormalige guerril
lastrijders van onder meer het
Afrikaans Nationaal Congres
(ANC) zijn gisteren naar hun
kazerne teruggebracht, waar ze
een toelatingsprocedure doorlo
pen voor het Zuidafrikaanse le
ger (Sandf). Circa 7.000 van de
27.000 voormalige strijders uit
bevrijdingsbewegingen waren al
6.90 5en cees van
I rjii de onthullingen over het ge-
LI-1' -eerde seksleven van Di en
vorige if^es hebben Britse journalis-
zich nu als sprinkhanen ge
pen op de grazige tuinen
Buckingham Palace zelf. En
qq ie kaalgevreten resten spra-
zij deze week hun alomvat-
de oordeel uit: Elizabeth en
lip waren bitter slechte ou-
s.
journalist die de kat de bel
lbond, was Jonathan Dim-
by. telg uit een beroemd te-
Isiegeslacht. Dimbleby had
g met de kroonprins gespro-
|D GE1, diens brieven en notities
ezen, zijn vrienden en ken-
ssei gen geïnterviewd, en was na
m zeshonderd pagina's tot
28 i doorwrocht standpunt ge-
80 Tien: Elizabeth was als moe-
■iO r'koud en afstandelijk'ge-
57 est voor haar zoontje. Philip
so n hardvochtige bullebak'.
10 giftigste pijlen, door Charles
}t graagte aan Dimbleby aan -
55 reikt, waren voor de vader.
95 ilip had de gewoonte zijn
50 on in het openbaar te verne-
j ren, een voorbeeld dat ande-
38 blauwgeaderden aan het hof
?5 »tig hadden gevolgd. „Met
Ike flaporen kun je geen ko-
jq ng worden", had Lord
!5 puntbatten, de lievelingsoom
i surrogaat-grootvader van
larles, de verbijsterde dreu-
bs ooit toegevoegd.
oo aar het ergste was nog ge-
io pest dat Philip hem naar Gor-
60 instoun, een Schotse kost-
jq hooi, had verbannen. Daar
30 f &s de jeugdige Charles ineens
'0 ïechtgekomen in de Victori-
Inse wereld die Dickeris zo
treffend had beschreven. Het
was de wereld van David Cop-
perfïeld: de roede overdag, de
pesterijen-op-de-slaapzaal 's
nachts. Voor Charles was, zoals
hij de auteur van zijn biografie
vertelde, Gordonstoun een hel.
VERKNIPTE MAN
Andere journalisten, die zich in
navolging van Dimbleby op het
pad van de psychoanalyse be
gaven, plaatsten Philip zelf op
de ontleedtafel. En weldra wel
de uit de kolommen het droeve
beeld op van een verknipt man,
ontoerekeningsvatbaar wegens
een mislukte jeugd.
Zo ongeveer alles wat fout kan
gaan in het leven van een kind,
ging ook fout bij prins Philip,
noteerde Fiametta Rocco in een
aantal dagbladen. Geboren in
Griekenland, werd hij eerst het
land uitgezet om vervolgens als
een nomaad jarenlang door het
Oude Continent te trekken.
Toen, op tienjarige leeftijd, gin
gen zijn ouders uit elkaar.
Zijn depressieve moeder keerde
zich af van haar zoon en vlucht
te in een religieuze orde. Zijn
vader raakte verslaafd aan gok
ken, en besloot zich in Monte
Carlo te vestigen. Toen Philip
zijn ouders nodig had, schreef
Rocco, waren zij weg.
De jonge Philip had vier zussen,
die allen veel ouder waren dan
hij. Een van die zussen trouwde
met een SS-kolonel, die tot de
staf van Himmler behoorde.
Een ander, toevallig de enige
zus met wie Philip goed contact
had, kwam bij een vliegramp
om het leven toen de prins zes-
Geld was thuis nooit een pro
bleem geweest, en ook Philip
werd naar een dure kostschool
gestuurd. Die school was Gor
donstoun, dezelfde waarnaar hij
Charles later zou verbannen.
Philip bracht er vijf lange jaren
door, gedurende welke hij niet
één keer door zijn familie werd
opgezocht.
Tegen de tijd dat hij Elizabeth
trouwde, op 26-jarige leeftijd,
waren alle banden met zijn
jeugd doorgesneden. Vader was
dood, moeder had het habijt
aangenomen. Hij was zijn huis,
zijn nationaliteit, zijn kerk en
zijn naam kwijtgeraakt. En zelfs
zijn verjaardag, aanvankelijk
bepaald door de Juliaanse tijd
rekening, viel niet meer op de
zelfde dag.
VERVREEMD
En deze verknipte man trouwde
vervolgens een vrouw die ook
nooit haar eigen schoenveters
had hoeven strikken. De begin
jaren van hun huwelijk, toen
Elizabeth nog gewoon prinses
was, waren relatief ontspannen.
Maar zelfs in die periode be
kommerde het paar zich al niet
om de jongste loot aan de adel
lijke boom. Opvoeding was een
tijdverdrijf voor nanny's.
Toen Charles dertien maanden
was, en juist zijn eerste pasjes
begon te zetten, vertrok Eliza
beth naar Malta, waar haar man
die in de marine diende, op dat
moment verbleef. Bij terugkeer,
vijf maanden later, was haar
zoontje volkomen van haar ver
vreemd. Het zou altijd zo blij
ven. Naarmate Charles opgroei
de, werd de verhouding met
zijn moeder formeler.
Fiammetta Rocco was een van
de weinige journalisten aan wie
Philip ooit een vraaggesprek
toestond. „Ik was gevraagd mijn
vragen op schrift te stellen en
op te sturen", schreef ze in The
Independent. „Vele werden ge
schrapt. Er kon niet over de ko
ningin worden gesproken. Niet
over de prins en prinses van
Na de onthullingen over Charles en Diana hebben Britse journalisten
zich nu als sprinkhanen geworpen op de ouders van Charles, foto ap
Wales (Charles en Di). Toen ik
hem vroeg naar zijn mening
over de wijding van vrouwen tot
priester, een vraag die hij niet
had geschrapt, staarde hij me
zwijgend aan. Niet wetend of hij
nadacht over een atwoord, of
misschien de vraag niet had
verstaand, herhaalde ik de
vraag. Opnieuw: stilzwijgen."
Philip, zo vervolgde Rocco, ar
gumenteerde intelligent. „Maar
er was weinig warmte in zijn
houding, en hij werd snel
kwaad als ik het niet met hem
eens was. Als journalist en vol
wassene was ik al nerveus. Als
kind zou ik doodsbang van hem
zijn geweest."
het enige communicatiekanaal
met zijn eigen opvoeders was
geweest, moest plotseling zijn
zoon klaarstomen voor het
ambt van koning. Het was mis
schien niet verbazingwekkend
dat hij het als zijn taak zag,
zoals Dimbelby noteerde, om
de gevoelige Charles 'wat har
der te maken'.
En daarin slaagde Philip won
derwel, zo schreef een andere
paleis-goeroe. Toen enkele ja
ren geleden zijn eigen zoon met
een ernstige hoofdwond in een
ziekenhuis werd opgenomen,
was het Di die de jonge William
naar de operatiekamer bege
leidde.
De artsen vertelden Di dat de
operatie niet geheel zonder le
vensgevaar zou zijn, maar Char
les verkoos de opera boven de
wachtkamer in Great Ormond
Street Hospital. En toen de Sun
de volgende dag haar voorpagi
na opende met de kop 'Wat
VoorVader Ben Jij?', gaf Charles
het antwoord dat ook zijn vader
had kunnen geven. Hij verweet
zijn vtouw 'vreselijke onzin' te
hebben uitgekraamd over de
ernst van de verwonding.
Rocco schreef: „De houding van
prins Charles jegens liefde en
huwelijk is het produkt van zijn
eigen opvoeding. Families vol
gen cycli, daar de volwassenen
weerspiegelen hoe zij als kinde
ren werden behandeld. Voordat
we Charles beoordelen als ou
der en echtgenoot, moeten we
ons rekenschap geven van de
emotionele uitersten waaraan
hij tijdens zijn jeugd was bloot
gesteld".
Ergo: ook Charles is ontoereke
ningsvatbaar.
ranse bank probeert geschonden imgao op te vijzelen
trus hans gertsen
drrespondent
(oe verbeter je het imago van een bank die de afgelo-
en jaren verwikkeld was in tal van financiële schanda-
tn en die alleen al vorig jaar meer dan twee miljard
jUlden verloor? Door de vuile was met veel bombarie
uiten te hangen, zo luidt het originele antwoord van
Franse bank Credit Lyonnais.
J De bank die de afgelopen jaren miljarden verloor via
ubieuze transacties met Italiaanse mafiosi als Paretti,
franse financiële 'genieën' als Bernard Tapie en onroe-
tnd-goedbazen die bij geen enkele andere bank nog
£recht konden, heeft nadrukkelijk voor de aanval geko-
en om het geschonden imago op te poetsen en het
Jertrouwen van clientèle en personeel terug te winnen.
Maar liefst zeven miljoen gulden heeft de grootste
ïiank van Frankrijk (omzet ruim 17 miljard gulden,
iJO.OOO werknemers) uitgetrokken voor de operatie 'her-
jtel imago en herwin vertrouwen',
i Begin deze maand zorgde de bank voor sensatie door
ie Franse dagbladpers een week lang met paginagrote
Jdvertenties te bestoken. Onder het motto 'Uw bank is
i een rekening schuldig' kregen de Fransen dagelijks
lieuwe staaltjes van zelfkastijding onder ogen.
De campagne begon met een pagina onder de veel
zeggende, vette kop 'Hier zijn de slechte resultaten
waar iedereen op wachtte'. Met een bijna sadistisch
aandoend genoegen zette de bank het mes in het eigen
vlees door het publiek nuchter voor te rekenen dat de
bank over 1993 en de eerste helft van dit jaar ruim 10
miljard franc (ruim 3,3 miljard gulden) had verloren.
De tweede advertentie hakte er ook stevig in. Onder
de kop 'Voor het veranderen van de bank is het nu of
nooit' legde Credit Lyonnais uit dat de hoogste tijd is
om intern schoon schip te maken. En dat de nieuwe di
rectie daar al geruime tijd mee bezig is. Tal van dubieu
ze debiteuren, onder wie Bernard Tapie, kunnen daar
over meepraten. Ze krijgen sinds kort geen cent meer
van de bank die hen jarenlang (te) royaal miljarden
leende.
Naarmate de campagne vorderde, werden de toon en
de zelfspot milder. 'Zonder in triomfalisme te willen
vervallen, mogen we stellen dat we niet op alle gebie
den de slechtste zijn', zo heette het in de voorlaatste
advertentie.
Deze week kreeg de unieke campagne een vervolg
met een 'open deuren-avond'. Iedereen die iets op zijn
lever had, was dinsdagavond welkom in een van de
2.500 Franse vestigingen. Topman Peyrelevade zelf
waagde zich in het hol van de leeuw. Hij stond tiental
len nieuwsgierige klanten te woord in een vestiging in
Marseille, de stad van Bernard Tapie.
Heel wat klanten wilden weten waarom de bank de
oorlog heeft verklaard aan de in Marseille razend popu
laire voetbalbons, politicus en zakenman. „Mijnheer
Tapie is een klant zoals alle anderen. Hij is ons alleen
wat meer geld schuldig dan de gemiddelde klant. Maar
zodra mijnheer Tapie zijn schulden heeft afbetaald, zijn
we weer vrienden", zo hield Peyrelevade het publiek in
Marseille voor.
Dat laatste kan nog wel even duren. Bernard Tapie
staat voor ruim 400 miljoen gulden bij Credit Lyonnais
in het krijt en lijkt regelrecht op een faillissement af te
stevenen. Het verlies heeft de bank al grotendeels inge
calculeerd.
Pas op zijn vroegst in 1996 denkt de bank weer winst
te gaan maken. Maar mede dankzij de campagne ziet
de bank de toekomst weer met iets meer vertrouwen
tegemoet. Niet alleen de bank overigens. Ook de beurs-
wereld heeft weer vertrouwen in Credit Lyonnais. De
koers van de aandelen steeg de afgelopen weken met
ruim tien procent.
peking teresa poole
Dit jaar is het voor de Chinezen het 'Jaar van de
Hond'. Het moet de viervoeters in Peking niet
kwalijk worden genomen als ze denken dat er een
vergissing in het spel is. Indien het stadsbestuur
zijn zin krijgt worden honden zelfs Pekinezen
verbannen van de markten, winkels, hotels,
parken, scholen en openbare plekken. Honden
zouden zich in de Chinese hoofdstad alleen nog
tussen acht uur 's avonds en de dageraad buiten
mogen begeven, en dan slechts in het gezelschap
van een verantwoordelijke volwassene en een
hondepoepschepje.
Volgens een wetsontwerp moeten huishoudens
bezoekers waarschuwen dat er een hond aanwe
zig is door een speciaal bord op de voordeur.
Hondenbezitters moeten voortaan per jaar 1.300
gulden hondenbelasting betalen, ongeveer drie
maal het gemiddelde jaarsalaris in de stad. Elke
hond moet een vergunning en een identificatie
plaatje dragen en een medische test ondergaan. P
eking Daily meldt dat in de eerste helft van 1994
21.117 inwoners door een hond zijn aangevallen.
Honden moeten daarom onder een aansprake-
lijkheidsverzekeringvallen.
Na de communistische triomf in 1949 werd het
houden van huisdieren verboden als een nare,
burgerlijke gewoonte. Maar voor de stedelijke
nouveaux riches zijn kleinere honderassen de
laatste tijd een modeartikel geworden. Goedge-
klede dames dragen hun favoriet de Pekinees,
uiteraard op een avondwandeling in hun ar
men. Alleen al in Peking zouden meer dan
190.000 honden zijn. In het hele land zijn naar
schatting honderd miljoen honden, ondanks de
grote inspanningen van speciaal opgeleide hon
denbrigades die illegale dieren opsporen en ver
nietigen.
Op hun hoede voor de hondenlobby, willen de
autoriteiten van de stad nog voor het wetsopwerp
wet wordt een intensief onderzoek houden naar
de publieke opinie. Volgens een krant hebben alle
bestuursorganen van elk district, elke stad en elk
dorp te horen gekregen 'hondenforums te organi
seren om over deze omstreden kwestie de menin
gen van de massa's te vergaren'.
