Onbetaalde zorg moet
betaalde zorg worden
Binnenland
Eikels rapen langs snelweg
Weigeren identificatie
leidt tot verlies baantje
Jeugd niet geïnteresseerd
in etnische verschillen
Dolfijnen hebben goed gehoor
Dikke mist omringt bijzondere opsporingsdiensten
'Winkels langer open
levert 20.000 banen op'
Zet rechercheur uit ambt
wegens afluisterschandaal
2 VRIJDAG 14 OKTOBER 1994
Korpsen krijgen enkele weken respijt
den haag De zes regionale politiekorpsen die wegens begro
tingstekorten door minister Dijkstal (binnenlandse zaken) onder
curatele worden geplaatst, krijgen nog enkele weken de kans
hun begroting sluitend te krijgen. Dat is gisteren afgesproken in
een overleg tussen Dijkstal, de korpsbeheerders (burgemeesters)
en de hoofdcommissarissen.
PvdA'ers niet terug in raad Schiedam
Schiedam» De vier PvdA-fractieleden die vorige maand, uit on
vrede met het afdelingsbestuur van de partij, uit de Schiedamse
gemeenteraad stapten, kunnen niet terugkeren. Terugkeer is al
leen mogelijk als hun opvolgers hun zetel ter beschikking stel
len, hetgeen zij hebben geweigerd. De vier opgestapte raadsle
den wilden in de raad terugkeren na bemiddeling door PvdA-
voorzitter Rottenberg.
Jongeren bezetten villa Rotterdam
Rotterdam Ongeveer twintig jongeren hebben gistermiddag
een villa aan het Rotterdamse Museumpark bezet. Burgemeester
Peper wil het leegstaande huis als ambtswoning gebruiken. De
jongeren vinden dat Rotterdam te weinig aan de huisvesting van
jongeren doet. De gemeente wil het pand voor 1,3 miljoen gul-
.den kopen en voor honderdduizenden guldens verbouwen. De
gemeenteraad is verdeeld over de aankoop.
Koene helpers gewond door messteken
Hilversum» Twee studenten die woensdagmiddag op het station
in Hilversum door een zakkenroller werden neergestoken, ma
ken het redelijk. De een liep een messteek in zijn borstbeen op,
de andere een steekwond in zijn zij. Het tweetal raakte gewond
toen zij in de trein Enschede-Schiphol een Amerikaanse toeriste
te hulp kwamen die zojuist van haar portemonnee was beroofd.
De zakkenroller stak op hen in en maakte zich op het station van
Hilversum uit de voeten. Van hem ontbreekt elk spoor.
Audax heeft interesse in HP/De Tijd
gilze-rijenUitgeverij Audax is de mogelijke nieuwe eigenaar van
het weekblad HP/De Tijd. Het bedrijf wil het opinieweekblad
overnemen van Hollandse Pers Unie (HPU) dat zo goed als fail
liet is. Door onder meer het mislukken van de HP/De Tijd op
Zondag is HPU in de rode cijfers geraakt. Het in Gilze-Rijen ge
vestigde Audax is uitgever van de weekbladen Aktueel, Weekend
en het tijdschrift Esquire.
Kamer: Softshop
bij grens is
te gemakkelijk
den haag «anp
Het openbaar ministerie in Arn
hem is blij met het idee van een
softdrugshop bij de Duitse
grens te openen, maar de poli
tieke partijen in de Tweede Ka
mer vinden het plan van burge
meester Scholten van Arnhem
'te gemakkelijk'. Het voorstel
voor een softshop aan de Ne
derlands-Duitse grens werd
woensdag gelanceerd op een
vergadering van de commissie
openbare orde en veiligheid van
de gemeente Arnhem. Het
stadsbestuur hoopt zo een ein
de te maken aan het softdrug-
toerisme van voornamelijk
Duitsers. Ze hoeven dan de stad
niet meer in om hun drugs te
kopen.
Volgens regeringspartijen
PvdA, WD en D66 verschuift de
overlast naar de grens waar de
softshop zit, en dat doet de in
ternationale verhoudingen geen
goed. Justitie in Arnhem is en
thousiast, maar wil eerst meer
concrete plannen zien.
De overlast van, vooral Duit
se, drugtoeristen is langs de he
le grensstrook bekend. Dat
komt door het verschil tussen
het Duitse en Nederlandse soft-
drugbeleid. Sinds dit voorjaar is
het bezit van kleine hoeveelhe
den softdrugs in Duitsland toe
gelaten, maar de handel erin is
nog steeds strafbaar. Voor de
Duitse gebruikers betekent dit
dat zij zijn aangewezen op Ne
derland. Arnhem is, met 37
softshops, voor hen een
'winkelstad' bij uitstek.
vught Langs rijksweg N65, in de buurt v
voor herplanting te worden gebruikt.
Universiteitsmedewerker is principeel
Student-assistent Judith de
Lang dreigt haar deeltijdbaan-
q'e als documentaliste aan de
Faculteit Godgeleerdheid van
de Universiteit Utrecht te ver
liezen omdat zij principieel
weigert te voldoen aan de
identificatieplicht. Volgens het
ministerie van sociale zaken
en Werkgelegenheid is het de
eerste keer dat een weigering
>op' prfncipiële gronden leidt
tot een dergelijk arbeidscon
flict.
De Lang is het niet eens met
de nieuwe wet. Die leidt er
volgens haar onder meer toe
dat illegalen ten onrechte het
Stempel crimineel krijgen. De
assistent vertikt het dan ook
om een kopie van haar pas
poort in te leveren voor het
personeelsdossier. Vplgens de
caan prof. dr. R. van den Broek
van de faculteit Godgeleerd
heid krijgt De Lang tot 1 janu
ari orp aan de identificatiep
licht te voldoen. Blijft ze bij
haar weigering, dan krijgt ze
geen nieuw contract. „Ik ben
ook niet gelukkig met de iden
tificatieplicht maar we zullen
de wet moeten uitvoeren."
Vanaf juni zijn werkgevers
op straffe van een boete ver
plicht om van alle werknemers
zo'n document in de admini
stratie te hebben. Werkgevers
hebben ook een 'zorgplicht'.
Ze moeten hun medewerkers
wijzen op de verplichting een
legitimatiebewijs op zak te
hebben en hen indien nodig in
de gelegenheid stellen dat te
halen.
Volgens een woordvoerder
van het ministerie staat echter
nergens in de wet dat werkge
vers ook stappen moeten ne
men tegen werknemers die
weigeren aan dossiervorming
mee te werken. De Lang over
weegt nu naar de rechter te
stappen.
Onderwijsdeskundige in proefschrift:
amsterdam anp
Het kan Nederlandse jongeren
in de grote steden weinig sche
len wat voor achtergrond hun
buitenlandse leeftijdgenoten
hebben. Zij onderscheiden
slechts twee groepen: wij (Ne
derlanders) en zij (buitenlan
ders). Scholieren vinden het be
langrijker of iemand arm of rijk
Dat concludeert sociologe en
onderwijskundige Y. Leeman in
het proefschrift 'Samen jong.
Nederlandse jongeren en lessen
over inter-etnisch samenleven
en discriminatie', waarop zij
vandaag is gepromoveerd aan
de Universiteit van Amsterdam.
Leeman meent dat de multicul
turele samenleving pas echt van
de grond komt als de grehs tus
sen het 'wij'- en 'zij'-denken
vervaagt.
Koopkracht van
bejaarden neemt
ook na 1995 toe
den haag gpd
Het kabinet zal ook na volgend
jaar de koopkracht van bejaar
den via belastingmaatregelen
opkrikken. Minister Zalm
(financiën) heeft dat gisteren de
Tweede Kamer beloofd. Ko
mend jaar krijgen alle bejaarden
met AOW of AOW plus een pen
sioen van maximaal 30.000 gul
den, een belastingaftrek van 475
gulden. Dat scheelt hen twee
procent koopkracht.
Zalm trok gisteren openlijk
een ingreep in de AOW-toeslag
vöor bejaarden met een jongere
partner in twijfel. Die operatie
zou in 1996 moeten plaatsvin
den. Ook in de Kamer bestaan
daar grote bezwaren tegen.
Vrouwenbond FNV presenteert werkgelegenheidsplan:
Onbetaalde zorg thuis moet in de toekomst worden be
taald. Dat werk moet voor volwaardige arbeidsplaatsen
voor vrouwen zorgen. De Vrouwenbond FNV heeft giste
ren een blauwdruk voor een werkgelegenheidsplan in de
zorg met die uitgangspunten gepresenteerd.
bond was het meest vergaande
dat gisteren op een bijeenkomst
ter afsluiting van de landelijke
actiedag zorg werd gelanceerd.
Ruim veertig vrouwenorganisa
ties lieten weten dat die onbe
taalde zorg zichtbaar moet wor
den en als het kan betaald moet
worden. Minister Melkert
(emancipatiezaken) kreeg enke
le voorstellen aangeboden ter
verbetering van de positie van
de zogeheten mantelzorgers.
Het gros van de ruim miljoen
De bond vindt dat er zorgbu-
reaus moeten worden opgezet
vanwaaruit vrouwen betaald
huishoudelijke, verzorgende en
technische diensten verrichten.
Het geld moet via allerlei werk-
gelegenheidsmaatregelen bij
een worden gebracht. De bond
verwacht dat zo na enkele jaren
duizenden vrouwen een betaal
de baan kunnen krijgen.
Het plan van de Vrouwen
die vrijwillige hulp ver
lenen, is vrouw en velen zijn bo
ven de 50 jaar. F. Richter, be
stuurslid van de Nederlandse
Bond van Plattelandsvrouwen,
spreekt van de
'sandwichgeneratie'. Dat zijn
vrouwen die heen en weer wor
den geslingerd tussen dat de
vraag wat zij met hun eigen le
ven willen, en de zorg voor hun
gezin, ouders, grootouders en
andere bejaarde of zieke ver
wanten en vrienden.
Deze vrouwen rollen vanzelf
in de mantelzorg. Wat begint als
medeleven wordt al snel een
druk. De omgeving verwacht
dat vrouwen oog hebben voor
de onuitgesproken bèhoeften
van anderen. „Maar de druk
wordt te groot voor de mantel-
zorgsters", aldus Richter. Door
de bezuinigingen in de thuis
zorg wordt een steeds groter be
roep gedaan op vrijwilligers.
De plattelandsvrouwen vin
den dal iedereen recht heeft op
professionele, betaalde zorg.
Ook moet er een betere onder
steuning komen voor de infor
mele zorg en moeten de vrou
wen een reële onkostenvergoe
ding krijgen.
Minister Melkert onderkende
de problemen van de mantel
zorgers, maar had ook niet een
twee drie een kant en klare op
lossing. De komende maand
gaat hij met de Vrouwenbond
rond de tafel zitten om hun
plan te bespreken.
Het onderwijs speelt hierin
een belangrijke rol. Leeman be
kritiseert op basis van een on
derzoek op tien scholen de ma
nier waarop interculturele vor-
mingslessen op scholen worden
gegeven. Het is vaak eenrich
tingsverkeer vanuit de leer
kracht, die enorm gefixeerd is
op het overbrengen van de
boodschap dat er niet mag wor
den gediscrimineerd. Daardoor
krijgen jongeren onvoldoende
kans om over hun eigen erva
ringen te praten. De lessen
doen bovendien geen recht aan
de diverse samenstelling van de
groepen leerlingen. In grote ste
den hechten de jongeren overi
gens minder waarde aan de ver
schillen dan in kleinere steden.
harderwijk» Dolfijnen kunnen ook boven water goed horen. Uit onderzoek in het Dolfinarium in Harderwijk
blijkt dat zij ongeveer dezelfde gehoorfrequentie hebben als de mens. Op de foto een dolfijn die is gekoppeld
aan meetapparatuur. foto anp
PvdA toch voor
nachtvluchten
vliegveld Beek
den haag gpd
De PvdA is bereid nachtvluch
ten op het Zuidlimburgse vlieg
veld Beek toe te staan als dit no
dig is om het vliegveld rendabel
te maken. Dat zei woordvoerder
Crone gisteren in de Tweede
Kamer. Crone was een van de
opstellers van het PvdA-verkie-
zingsprogramma waarin nacht
vluchten worden afgewezen.
De PvdA ontliep met die ge
wijzigde houding een harde
aanvaring met coalitiepartner
WD. Die had zich woensdag ui
termate geërgerd over Crones
standpunt dat er wel een nieu
we oost-westbaan mag komen
maar geen nachtvluchten. De
WD meent (evenals het kabinet
en het CDA) dat nachtvluchten
noodzakelijk zijn om de lucht
haven rendabel te maken.
Onderzoeker bezorgd over democratische controle op BOD's
den haag cees v
„Neem een vrachtwagen. De politie
controleert de bandenspanning en de
overbelading. De Rijksverkeersinspectie
kijkt naar de tachograafschijven. Het
Korps Controleurs Gevaarlijke Stoffen
inspecteert de lading en een eind ver
derop staat de douane om ook nog eens
wat papieren door te nemen."
Met dit voorbeeld illustreert bestuurs
kundige dr.L. Klinkers in zijn rapport
over wildgroei rond bijzondere opspo
ringsdiensten (BOD's) de gigantische
versnippering. Klinkers heeft het rap
port op eigen initiatief opgesteld uit
grote bezorgdheid over de democrati
sche en bestuurlijke controle over de
BOD's.
De bestuursdeskundige heeft vergeefs
geprobeerd te achterhalen hoeveel
BOD's er precies zijn. Hij schat het tota
le aantal op zestig, maar voegt er in zijn
rapport meteen aan toe dat dat aantal
vrijwel zeker niet klopt. „Diverse bron
nen laten diverse cijfers zien. Daar
komt niemand uit."
Klinkers somt een waslijst aan bijzon
dere opsporingsdiensten op die hij wèl
heeft weten te traceren. Dat varieert
van de Inspectie voor het Brandweer
wezen, Controleurs Vogelwet en
Rijkstoezicht op het Stoomwezen tot de
afdeling Kust- en Scheepsradio. Beken
dere BOD's zijn de Rijksluchtvaart
dienst, Kustwacht, de Economische
Controledienst (ECD) en de Fiscale Op-
sporings Dienst (FIOD).
Hoeveel mensen er werken, is volstrekt
onduidelijk. Als voorbeeld noemt Klin
kers de ECD. Afhankelijk van de bron
nen (de ministeries en de Rekenkamer)
blijken daar 153 tot 270 ambtenaren te
werken, maar niemand weet het pre
cies. En daarover maakt Klinkers zich
grote zorgen.
In zijn onderzoek stelt de bestuurskun
dige ook vast dat niemand hem duide
lijkheid heeft weten te verschaffen over
de bevoegdheden van de BOD's. Het
blijft gissen wat de diensten precies
mogen en kunnen en hoe ze democra
tisch worden gecontroleerd, meent
Klinkers. Hij omschrijft de BOD's dan
ook als een 'obscuur onderdeel van de
rechtshandhaving'. De versnippering
leidt er ook toe dat tal van BOD's op el-
kaars werkterreinen actief zijn en des
noods tegen elkaar of langs elkaar heen
werken.
Ook de Tweede Kamer maakt zich al ja
ren zorgen over de bijzondere opspo
ringsdiensten. Maar ondanks alle rap
porten en pleidooien voor stroomlij
ning of samenvoeging van de BOD's is
daar nog niets van terecht gekomen.
Vooral omdat ministers daarmee een
controlemiddel en dus macht uit han
den moeten geven.
Klinkers voornaamste bezwaar richt
zich vooral op de 'twee-petten-proble-
matiek' van de bijzondere opsporings
ambtenaar. Die kan op grond van zijn
bevoegdheid bij een bedrijf alle be
scheiden opvragen, ook al is er geen
vermoeden van een strafbaar feit. In
dien hij iets aantreft, kan de ambtenaar
vervolgens zijn opsporingspet opzetten.
„Een dergelijke vermenging van twee
functies in één ambtenaar komt binnen
de BOD's op grote schaal voor, met na
me in de milieusfeer. Een politieman
kan zoiets niet. Die moet een gerede
aanwijzing hebben dat er iets niet
deugt, een concrete verdenking."
Om deze reden pleit Klinkers dan ook
voor het onderbrengen van de BOD's
bij de politie. Daar is een betere rechts
gang gewaarborgd. Want, zegt de be
stuurskundige over de huidige BOD's:
„Er is geen duidelijke grens waar con
trole ophoudt en overgaat in opsporing.
Daardoor bestaat er geen bestuurlijke
of democratische controle op hun han
delen."
Werkgevers voorspellen:
amsterdam gpd
Een verruiming van de winkel
sluitingswet met vijf uur levert
tenminste 17.000 nieuwe banen
op. Dat voorspelt drs. E. Lob
man, directeur Sociale Zaken
van Koninklijke Bijenkorf Be
heer. Ook VNO-voorzitter dr. A.
Rinnooy Kan verwacht dat er
tussen de 10.000 en 20.000 ha
nen bijkomen als de winkeltij
den worden opgerekt. Lobman
en Rinnooy Kan zeiden dit gis
teren tijdens een openbare le
denvergadering van de raad
voor de Nederlandse Detailhan
del (NDH) waar werd gesproken
over de vraag of de detailhandel
meer hanen kan scheppen.
FNV-bestuurder L. de Waal
gelooft niets van Lohmans be
toog. Volgens hem stijgen de
prijzen juist als de winkels lan
ger open zijn, omdat personeel
inschakelen op onregelmatige
uren meer geld kost en dal in de
prijzen wordt verdisconteerd.
Lobman denkt dal de detail
handel bijna 60.000 banen kan
scheppen door verruiming van
de winkeltijden (17.000), invoe
ring van de 35-urige werkweek
(30.000) en meer deeltijdwerk
(12.000). „Een 35-urige werk
week in de winkelsector moet
over pakweg tien jaar mogelijk
zijn. Het zal wat duw- en trek-
werk vergen, maar het levert
dan ook flink wat op. Ik schat
dat er dan in totaal 30.000
35.000 full-time arbeidsplaatsen
bijkomen", aldus Lohman.
Op dit moment werken er
620.000 mensen in de detail
handel. Dat betekent dat een op
de zeven werknemers in het be-
drijfslev
nog
erkt. Lohmai
eens 12.000 m
de slag kunnen in de detailhan
del als het a,.ui.il lull limns
wordt teruggedrongen naar
eenderde van het totale werk
nemersbestand. „Op dit mo
ment werkt 46 procent van het
winkelpersoneel lull-time. Dat
was 'een aantal jaren geleden
nog zeventig procent. Maar het
kan nog verder terug, als het
maar niet minder wordt dan
eenderde", aldus Lohman.
De vakbondsbestuurders za
len met rode oortjes te luiste
ren. „Als Ik dit soort dingen zou
zeggen tegen mijnheer Rinnooy
Kan zou ik ogenblikkelijk te ho
ren krijgen dat ik ouderwets,
centralistisch en dogmatisch
aan het prijsschieten hen op de
economie", grapte De Waal.
De vakbeweging wil wel on
derhandelen over ruimere win
keltijden, maar de toeslagen
voor werken in de avonduren
en in het weekeinde wil men
niet kwijl. „Wij willen best rui
len. Maar dat betekent dat de
een iets krijgt en dat de ander
ook iets krijgt. Dat begrijpt hel
NCW (Nederlands Christelijk
Werkgeversverbond) maar
steeds niet. Daar willen ze van
de zaterdag een gewone werk
dag maken zönder toeslag. Kijk,
ruiler
inlev
rgew
Officier van justitie in Almeerse zaak:
zwolle
Ontzetting uit het ambt en een
boete van 6000 gulden, waarvan
de helft voorwaardelijk. Dat eis
te officier van justitie mr. H.
Moraal gisteren voor de recht
bank in Zwolle tegen een 44-ja
rige Almeerse rechercheur. De
man wordt ervan verdacht tele
foongesprekken van twee colle
ga's illegaal te hebben getapt en
opgenomen.
De rechercheur was in de pe
riode waarin dit speelde, eind
december 1991, chef van een
politie-afdeling. Van de officier
van justitie zou hij toestemming
hebben gekregen om telefoon
taps aan te leggen bij twee col
lega's thuis om uit te vinden
met wie zij telefoneerden. Bin
nen het korps heerste een soort
'stammenoorlog' en er was een
lek naar de pers. Er was zelfs
een smaadschrift over de toen
malige korpschef en zijn gezin
'op straat' gekomen. Dat had de
deur dichtgedaan, vertelde de
verdachte rechercheur gisteren.
De officier ontkent dat hij toe-
stemming voor de taps heeft ge
geven.
Al snel bleek dat door een
foutje van de FIT op één van de
twee telefoonnummers niet al
leen geregistreerd werd met wie
werd gebeld, maar dat het bo
vendien mogelijk was de ge
sprekken mee te luisteren. Dat
was niet de bedoeling.
De rechercheur nam daarop
twee collega's in vertrouwen.
Gezamenlijk besloten zij de ge
sprekken op te nemen. Na een
paar dagen stopten ze daarmee
omdat ze bang waren dat ze
ontdekt werden, zo zei de offi
cier. Overigens leverden de af
geluisterde gesprekken niets op
en werd nooit duidelijk wie in
formatie naar de pers lekte.
De 'Almeerder afiuisteraffalre'
zorgde ervoor dat de Rijksre
cherche een onderhoek naar de
rechercheur begon. Hij is ge
schorst en wordt per 1 novem
ber, zonder wachtgeldregeling,
ontslagen.
De raadsman van de recher
cheur, mr. R. van der Hoeven,
zei: „Mijn cliënt heeft uit princi
pe gehandeld in het belang van
het korps waarbinnen de sfeer
Hij wees ook op het verschil
in behandeling tussen de re
chercheur en de twee collega's
die hij in vertrouwen had geno
men. Die zijn er van af geko
men met disciplinaire maatre
gelen en dat noemde de advo
caat 'schrijnend'. Het openbaar
ministerie heeft zich volgens
hem te veel laten meeslepen
om een einde te maken aan de
verziekte sfeer in het korps.
