Een innemende ritselaar
Rtv show
Ontbijt TV trekt eigen spoor 'pans maken de serie'
De wereld achter de
kleine advertenties
VRIJDAG 14 OKTOBER 1994
De veelzijdige loopbaan van Joop van der Reijden
„Het leuke aan die man is dat hij uit een orthodox milieu
komt en dat hij buitengewoon onorthodox is geworden",
zegt Dick Dees, kamerlid voor de WD. Vader en moeder
CHU, Joop CDA, ooit staatssecretaris van WVC. Maar nu
aan het hoofd van een omroep die Jong en Wild is, Kei
hard de Lekkerste wil zijn, een hele maand tot sextember
bombardeert en nu commercieel wordt.
HILVERSUM DICK HOFLAND
en MONIQUE BRANDT
Dees weer: „Joop heeft twee
kanten. Het is een bijzonder
charmante man, met veel hu
mor. I lij kan iedereen voor zich
innemen. En tegelijk is het een
ritselaar: voor wat hoort wat,
deals sluiten. Hij is niet zo prin
cipieel in zijn standpunten en
vindt het geen enkel probleem
dat publieke omroep en com
merciële omroep een contract
met elkaar sluiten. Mijn stijl zou
het niet zijn."
Arie van der Veer, voorzitter
van de EO: „Ik was zeer verrast
toen ik merkte dat hij de stukjes
over geloof leest die ik in de EO-
gids schrijf. Het is een kant die
Nederland niet van hem kent:
zijn religieuze instelling. Zeker
na de dood van zijn vrouw
kwam dat naar boven. Hij heeft
een honger naar kennis over dat
onderwerp. We hebben dan ook
regelmatig gesprekken over het
geloof. Ik zet dan wel weer
vraagtekens bij het feit dal hij
zo'n sextember-maand van Ve
ronica laat doorgaan. Daar heb
ik hem ook meerdere keren
over aangesproken. Volgens
hem was het moeilijk tegen te
houden, verder zei hij er niet
Katholiek
Van der Reijden zelf: „Het ka
tholieke heeft zalige kanten.
Mijn huidige relatie is rooms-
katholiek, dus ik kom weieens
in haar kerk. Die warmte, de
schoonheid van de rituelen. Bij
ons, protestant-christelijken, is
alles strakker, soberder, wit. Zelf
heb ik nog steeds het liefst dat
strakke. Ik kom in een kerk om
over God te horen, om te horen
hoe ik met hem om moet gaan.
Daar heb ik geen tierelantijnen
voor nodig. Zo ben ik nu een
maal opgevoed, dat is de ma
nier waarop ik heb leren den
ken. Ik pas nog steeds in dat ge
loof. Het heeft in zekere zin
mijn handelen bepaald. Ook al
komt dat bij Veronica nu mis
schien wat minder duidelijk tot
uiting."
Johannes Piet van der Reijden
werd geboren op 7 januari 1927
in een arbeiderswijk in Leiden.
Zijn ouders hadden een wasserij
en hij moest meehelpen met
wassen en mangelen. Elke za
terdag reed hij steevast op de
bestelfiets de klanten af, ook al
had hij er een grondige hekel
aan. Zijn enorme prestatiedrang
heeft hij wel eens toegeschreven
aan die tijd: „Ik wilde er toch
komen. In weer en wind dacht
ik op die fiets: dit moet veran
deren, dit wil ik niet."
Hij volgde de HBS, in die tijd
heel bijzonder voor een kind uit
een middenstandsgezin, maar
zijn ouders wilden dat hij per se
maatschappelijk zou slagen.
Mede daardoor ging hij econo
mie studeren, in Rotterdam.
Nadat hij in 1954 was afgestu
deerd als bedrijfseconoom, kon
hij drie jaar geen werk vinden.
Toen pas kon hij aan de slag bij
de Federatie van Ziekenfond
sen. Voor een schijntje werkte
hij er als incasseerder, ging met
de bode op pad, deed de admi
nistratie en onderhandelde met
huisartsen.
Zijn vrije tijd ging op aan
zwemmen. Thuis stencilde hij
een clubblad. Hij werd een ge
ducht waterpoloër en als zwem
coach bracht hij zijn club naar
de hoogste afdeling. Een van
zijn pupillen, Lyd, werd later
zijn vrouw. Samen bestierden
ze op een gegeven moment de
hele club. Het overlijden van
zijn vrouw, in 1989, luidde de
donkerste periode van zijn le
ven in. Hij begroef zich in zijn
werk. Daarover zei hij ooit: „Als
ik thuis kom, ga ik met m'n
kont op de grond zitten, tegen
de keukendeur, met de whisky-
fles naast me. Een paar glazen
en dan bóm, omvallen tot de
volgende dag."
Kleurrijk
Dit soort uitlatingen zouden ty
perend voor hem worden: eer
lijk, recht op de man af. Van der
Reijden houdt er niet zo van de
schijn op te houden. „Die onbe
vangenheid en zijn gevoel voor
humor maken hem geliefd èn
een kleurrijk figuur", meent
CDA-kamerlid Lansink. „En dat
valt temeer op, omdat hij in
kringen verkeert waar je nauwe
lijks dat soort mensen tegen
komt. Ik denk ook dat Joop bij
Veronica meer op z'n plaats is
dan in de politiek."
Met die mengeling van hu
mor en ernst aarzelt Van der
Reijden ook niet zichzelf een
goede voorzitter te noemen.
Gek is dat niet, gezien het enor
me aantal leidinggevende func
ties dat hij heeft bekleed. Van
de Stichting Leidse Binnenstad,
Het Zilveren Kruis, Blindenbe-
strijding in ontwikkelingslanden
en Registratie Alternatieve Ge
neeswijzen, tot staatssecretaris
van WVC, troubleshooter bij
voetbalclub Feyenoord en voor
zitter van de Veronica Omroep
Organisatie. „Ik heb van mijn
fouten geleerd. Een voorzitter
mag fouten maken, anders is hij
geen levend organisme. Dan is
hij een apparatsjik."
Belangrijk voor Van der Reij-
dens persoonlijkheid was zijn
tweede baan, die bij het Bedrijf
schap Handel en Vee. De ene
dag stond hij op de veemarkt,
dan weer moest hij voor de
bonden een verhaal houden
over het landbouwbeleid van de
Europese Gemeenschap. „Moet
je je voorstellen: zo'n café met
daarachter een smal zaaltje.
Dan gingen de schuifdeuren
open en vulde de zaal zich tot
het toneel. En ik klom dan op
dat toneel, waar een gordijn
hing en dan ging ik voor dat
gordijn een verhaal houden.
Over varkenspest. Over mond
en klauwzeer. Zaten die mensen
in de zaal koffie, of iets beters,
te drinken en ging het orkestje
alvast oefenen. Nou, dan leer je
wel praten en de zaken eenvou
dig te houden."
Als bewindsman gold hij als
hard en doelgericht. Maar na
een bezoek aan een Blijf-van-
mijn-lijf-huis schrapte hij een
voorgenomen bezuiniging. En
tijdens een kennismaking met
een psychiatrische inrichting
kon hij zijn emoties amper nog
de baas. Achteraf noemde hij
zijn tijd op het ministerie de
mooiste uit zijn leven. „Het
klinkt wat oneerbiedig om te
zeggen dat Veronica daarbij
vergeleken maar peanuts is,
maar op dat departement zat
alles, maar dan ook alles in de
grabbelton."
Na vier jaar geruchtmakend
Joop van der Reijden: „Schoonmaken is mijn vak."
beleid keerde hij niet terug in
het kabinet. Hij werd interim
directeur bij het Haagse zieken
huis Leyenburg, wethouder
voor financiën en sport in zijn
toenmalige woonplaats Oegst-
geest, interim-manager bij
Feyenoord. En NOS-voorzitter.
In die rol schreef hij al een noti
tie waarin hij aangaf dat als er
niets zou veranderen, de pu
blieke omroep in 1995 ten grave
kon worden gedragen. Er werd
weinig mee gedaan. Hij ergerde
zich tevens aan de besluiteloos
heid. „In Hilversum, o paradox,
brand ik weliswaar van binnen
op, ik erger me geweldig, ont
zettend, omdat het tempo van
vergaderen zo laag ligt, maar ik
heb geduld leren betrachten in
het besef dat ik anders brokken
Traasfer
Niet lang daarna volgde de
'transfer van het jaar': Van der
Reijden volgde Wout Bordewijk
op als voorzitter van Veronica.
De omroep hing een zware boe
te boven het hoofd omdat ze fi
nanciële steun had verleend bij
het opzetten van de commer
ciële zender RTL Véronique, nu
RTL 4. Een politicus kon uit
komst brengen. Dank zij Van
der Reijden kwam Veronica er
vanaf met intrekking van twin
tig uur zendtijd en vijftien mil
joen gulden boete.
Rob Out, in die tijd nog Mis
ter Veronica, werd daarmee be
hoorlijk uit de narigheid gehol
pen. Inmiddels is hij van het
omroeptoneel verdwenen en
wil hij zich niet uitlaten over de
persoon Van der Reijden. „Joop
is gewoon een heel bekwaam
politicus. That's it. Ik heb hem
een paar keer in een vergade
ring meegemaakt toen ik nog
lid was van het NOS-bestuur.
De man heeft grote kwaliteiten
om met mensen om te gaan.
Wij van het 'oude' Veronica wa
ren niet gewend om zö met
mensen om te gaan, te manipu
leren. Bij ons ging alles direct.
Zijn doelstellingen begreep ik
echter niet goed. En eerlijk ge
zegd: ik begrijp ze steeds min
der."
Belangrijke reden om de
overstap te maken, was voor
Van der Reijden dat Veronica
bereid was zijn vijf pensioen
breuken te lijmen. Maar, vond
hij zelf, hij was natuurlijk ook de
juiste man op de juiste plek.
„Schoonmaken is mijn vak,
problemen oplossen. Hoe
moeilijker het is, hoe interes
santer het wordt."
Omroepland reageerde diep
geschokt. Van der Reijden werd
gezien als een verrader. Hij
moest onmiddellijk zijn werk
zaamheden bij de NOS neerleg
gen en mocht zelfs niet meer op
een feest van Sesamstraat ko-
Van der Veer:
zal hij een gelukkig
EO
cieel-gaan van Veronica is een
droom die werkelijkheid wordt.
Het was zijn ideaal."
Bradley Bell, hoofd schrijversteam 'The Bold and the Beautiful'
Dieuwertje Blok: met fris elan terug bij de KRO.
HILVERSUM GPD
Wie kijken er 's morgens van
half acht tot half negen televi
sie? Volgens de KRO genoeg
mensen om Ontbijt TV een flin
ke impuls te geven. Maandag
gaat Ontbijt TV in de herkan
sing. Met een fris elan en twee
nieuwe gezichten: Dieuwertje
Bloken RockyTuhuteru.
De KRO heeft flink uitgepakt
om Ontbijt TV-nieuwe stijl tot
een succes te kunnen maken.
De 'bemanning' telt nu zo'n
twintig koppen, de redactie
heeft een riante behuizing ge
kregen, er is een eigen studio
ingericht in het KRO-gebouw en
er staat dagelijks een mobiele
satellietschotel paraat om in alle
vroegte rechtstreekse reporta
ges r
naken
Die reportages kunnen van
alles betreffen, volgens eindre
dacteur Jan van Galen. Stakin
gen beginnen doorgaans om
half acht, weet hij, kraakpanden
willen nog wel eens in alle
vroegte ontruimd worden en als
een voetballer op zondagmid
dag een rode kaart krijgt, moet
hij er niet gek van opkijken als
maandagmorgen Ontbijt TV bij
hem op de stoep staat om hem
nog eens naar het hoe en waar
om te vragen.
„Er is natuurlijk niet elke dag
hard nieuws", volgens Van Ga
len. „Maar als het half kan, zul
len we van de rechtstreekse ver
binding gebruik maken."
Ontbijt TV zal proberen een
eigen gezicht te krijgen, maar
het programma mag geen Nova
en geen Vijf Uur Show worden,
volgens de eindredacteur. „We
kunnen ons eigen spoor trek
ken."
Het wereldnieuws hoeft de
redactie niet te volgen (dat zit
keurig opgeborgen in de Jour
naal-uitzendingen om half acht,
acht uur en half negen), maar
men kan desgewenst wel terug
vallen op beelden van buiten
landse zenders. Verder is er
vooral aandacht voor actuele
items die eenieder die dag bezig
houden en zullen er vaste on
derdelen in het programma zit
ten: het weer (inclusief live-
beelden van het uitspansel van
af het dak van het KRO-gebouw!
informatie over verkeer en
openbaar vervoer, een kran
tenoverzicht en informatie over
sport, cultuur en consumenten
zaken. Van Galen: „En dan zit
het erop. Dan hebben we een
uur live-televisie gemaakt."
Meer armslag
In de eerste maanden van het
jaar, toen de KRO ontbijttelevi-
sie nog samen met NCRV en
IKON van de grond probeerde
te tillen, keken er zo'n 200.000
mensen naar. Volgens de KRO
kan het publiek alleen nog maar
groeien, omdat men geleerd
heeft van de moeilijke start en
omdat men in allerlei opzichten
van de KRO-leiding nu meer
armslag heeft gekregen. Zo staat
nu al vast, dat Ontbijt TV na de
zomer van '95 doorgaat, en in
'96 zelfs 52 weken per jaar
vijf dagen in de week te zien
zal zijn.
Ontbijt TV zal horizontaal ge
programmeerd gaan worden:
foto cpd
sportliefhebbers, bijvoorbeeld,
moeten op den duur weten dat
ze omstreeks kwart voor acht
een sportblokje kunnen ver
wachten. „Je hoeft niet een uur
klaar te gaan zitten, natuurlijk."
Maar is Nederland tussen half
acht en half negen niet massaal
op weg naar het werk? Zit de
meute dan niet in file, bus of
trein, of zelfs al achter het bu
reau? Van Galen: „Voor een
groot deel wel, natuurlijk. Maar
er zijn ook mensen met een
ATV-dag, mensen die wissel
diensten draaien, senioren die
tijd over hebben en jongeren
die een keer niet naar school
hoeven. Onze optelsom is ten
minste, dat veel mensen ten
minste kunnen kijken."
Het nieuwe presentatieduo,
Rocky Tuhuteru (onder andere
bekend van Langs de Lijn) en
Dieuwertje Blok (twee jaar van
het scherm geweest, nu terug
op het KRO-nest), gelooft daar
ook heilig in. Het feit dat de
KRO ontbijttelevisie tot een van
zijn 'speerpunten' heeft ge
maakt. stimuleerde Tuhuteru
om aan het project mee te
doen: „Er wordt in Nederland al
zo lang gezegd dat dagtelevisie
niet meer is dan een kind met
een waterhoofd, één grote sta
pel herhalingen. De KRO durft
de stap tenminste te maken,
durft aan te tonen dat het meer
kan zijn dan dat. Volwassen te
levisie, met een goed journalis
tiek programma."
Ontbijt TV, vanaf maandag elke
werkdag op Nederland 2, 7.27-
8.27 uur.
AMSTERDAM MONIQUE BRANDT
„Ik hoorde dat ze in Amster
damse koffieshops ook iets an
ders dan koffie verkopen. Is dat
zo?" De beleefde Amerikaanse
twintiger van het type Ideale
Schoonzoon grinnikt heimelijk
bij zijn vraag. Na een gewaagde
opmerking over de uitgestalde
vleeswaren in de roodbelichte
'etalages' wat verderop aan de
gracht, lijkt hij zelf te schrikken
van zoveel vrijpostigheid.
De jongen die tegenover me
zit, lijkt in niets op een man die
dagelijks het schrijversteam van
een top-televisieserie moet lei
den in het creatieve proces.
Toch staat juist deze Bradley
Bell al twee jaar aan het hoofd
van het vier personen tellende
schrijversteam, dat vijf dagen in
de week elke dag tientallen pa
gina's verhalen moet produce
ren. Tegenstanders van de in
middels zo populaire soapserie
mogen dan schamper beweren
dat dat geen zware klus is, om
dat het verhaal van The Bold
and the Beautiful tóch nergens
over gaat, het is wel degelijk
hard werken, aldus Bell.
„Ik werk eigenlijk alleen niet
op zondag, de rest van de week
besteed ik geheel aan The Bold
and the Beautiful. Er zijn dage
lijks veertig pagina's tekst voor
deze serie, daarnaast schrijven
we op een dag ook tachtig pagi
na's voor onze andere serie, The
Young and the Restless. Dat zijn
honderdtwintig pagina's per
dag. Soms lopen per aflevering
wel twaalf verhaallijnen door el
kaar. Ga daar maar eens aan
staan."
Bradley Bell heeft zijn gevoel
voor soap van geen vreemde.
Zijn vader William Bell is de ab
solute koning in het rijk van de
eeuwigdurende televisieseries.
Bell senior begon in 1957 als
schrijver van de The Guiding
Light Deze serie startte in 1937
als radioprogramma en wordt al
vanaf 1952 op televisie uitge
zonden. Sindsdien schreef de
oude Bell tienduizenden episo
den voor vijftien soaps. Inmid
dels hebben de Bell's een eigen
produktiebedrijf, dat The Bold
and The Beautiful en The Young
and the Restless al 21 jaar aan
de top produceert.
First family
De hele familie is nauw met de
door hen vervaardigde produk-
ten verbonden. Vader William
bedenkt de grote verhaallijnen
van de twee series en is ook da
gelijks op de set te vinden. Moe
der Lee Phillip Bell, een voor
malig TV-presentatrice, schrijft
al 35 jaar samen met haar man,
en houdt een oogje op de pro-
dukties. Oudste zoon Bill is za
kelijk directeur van het bedrijf,
zus Lauralee is actrice en speelt
Christine 'Chricket' Blair in The
Young and the Restless. Brad
ley's vrouw Colleen werkt als
produktie-assistente op de set.
De namen van de personages
in The Bold komen uit de kring
van familie en vrienden. En
zelfs het uitzicht vanuit het huis
van de Forresters is hetzelfde als
dat van de familie Bell. Dat
geldt overigens ook voor de om
geving waarin The Young and
the Restless zich afspeelt. Geen
wonder dat de familie Bell in
Amerika wordt betiteld als 'the
first family of soap'.
Bell: „Het is voor buiten
staanders natuurlijk een beetje
vreemd, een gezinsleven dat zo
letterlijk draait om soap. Ik ben
gedeeltelijk opgegroeid in de
studio en heb er altijd van ge
noten. Vanaf mijn vijfde jaar
keek ik al elke dag naar de soaps
waar mijn vader op dat mo
ment voor werkte: As the world
Turns, Days of our Lifes. We
woonden in die tijd in Chicago,
maar om het weekeinde vlogen
we naar Los Angeles, waar we
hele dagen in de studio's door
brachten. We speelden baseball
of werden beziggehouden door
de acteurs. Ik beschouwde het
als mijn eigen Disneyland. Toen
ik ouder was en op de universi
teit studeerde, werkte ik in mijn
vakanties mee aan The Bold
and the Beautiful. Eigenlijk was
ik veel liever gaan regisseren,
maar mijn ouders overtuigden
me ervan dat ik beter kon gaan
schrijven, en ik ben nu heel te-
Bradley Bell: „Meestal geef ik mijn vader toch wel gelijk." foto cpd
vreden met mijn werk."
Vader
Brave Bradley luistert goed naar
zijn vader, want.William's wil is
duidelijk wet. „We werken als
familie heel intensief samen en
dat gaat goed omdat we volgens
duidelijke lijnen werken. We
hebben natuurlijk weieens dis
cussies over het verhaal, maar
meestal geef ik mijn vader toch
wel gelijk. Tegen zo'n hoeveel
heid ervaring valt natuurlijk niet
op te boksen", zegt hij voor
zichtig.
Onthullingen over nieuwe
ontwikkelingen wil hij niet los
laten, afgezien van de op han:
den zijnde zangcarrière vaii
Thome en Macy (Jeff Trachta
en Bobby Eakes). De twee zin
gende acteurs traden afgelopen
week als voorproefje in Neder
land op.
„Eigenlijk bepalen de fans
hoe de serie verloopt. Ik lees alle
fanmail en houd rekening met
de wensen van de kijkers. Op
deze manier hoop ik nog wel
tien jaar vooruit te kunnen met
The Bold and the Beautiful."
KRO komt met Wie-o-wie
HILVERSUM GPD
Te koop: menselijk skelet. Ge
vonden: goudmijn, wie is geïn
teresseerd? Vrouw zoekt vrien
din voor haar broer. Meisje
zoekt pleegouders. Niet ieder
een is op zoek naar iets eenvou
digs als een goede tweede-
handsfiets of een gebruikte was
machine. Honderden Nederlan
ders speuren dag in dag uit op
zoek naar de gekste dingen. Al
thans, als je de kleine adverten
ties in de dagbladen, tijdschrif
ten en speciale advertentiebla
den mag geloven.
Voor de redactieleden van het
nieuwe KftO-programma Wie-
o-wie kan de advertentie echter
niet gek en mysterieus genoeg
zijn. Al maandenlang pluizen de
vijf redacteuren alle kranten en
bladen uit op zoek naar opval
lende advertenties. In Wie-o-wie
gaan de presentatoren Manuëla
Kemp en Sybrand Niessen op
zoek naar de mensen achter die
advertenties.
De formule van Wie-o-wie is
door de KRO gekocht van de
Engelsman Tony McLaren. Zijn
programma Strictly Personal,
genoemd naar een advertentie
rubriek in een Engelse krant, is
inmiddels aan verschillende
landen verkocht, maar de KRO
heeft vanavond de primeur.
Zelfs in Engeland is het pro
gramma volgens eindredactrice
José Smeekes nog niet op televi-
Smeekes omschrijft Wie-o-
wie als een combinatie van
amusement en infotainment.
„Het wordt geen showprogram
ma, maar er zit wel humor in.
Ook zware gesprekken gaan we
niet uit de weg", licht Smeekes
toe. Manuëla Kemp voert in de
studio gesprekken met mensen
die opvallende en bijzondere
advertenties hebben geplaatst.
Wie zijn die mensen? W^t be
weegt ze? En wat heeft de ad
vertentie aan reacties opgele
verd? Allemaal vragen die in
Wie-o-wie zen de orde komen.
In het programma zijn ook
reportages van Sybrand Niessen
te zien. Hij gaat met de camera
op zoek naar de plaatsers van
de advertentie. „In sommige ge
vallen zullen we ons niet beper
ken tot het opzoeken van de ad
verteerder, maar ook de men-
Presentatoren Niessen en Kemp.
sen volgen die reageren. Zo is
het interessant om eens te kij
ken wie er reageren op een op
roep van een meisje dat op zoek
is naar een oma."
De redactie van Wie-o-wie
heeft de afgelopen maanden
ruim zevenhonderd adverten
ties nageplozen. José Smeekes:
„We hebben contact gezocht en
de meesten reageerden positief.
De bereidheid om aan het pro
gramma mee te werken was be
hoorlijk groot." Dat is mis
schien niet zo verwonderlijk,
want het betekent meer publici
teit en dus meer kans om je
doel te bereiken. „Ze hebben
met het plaatsen van de adver
tentie al een eerste stap over de
drempel gezet en vinden het
niet erg om in de openbaarheid
te treden."
Welke advertenties wel ge
schikt zijn voor Wie-o-wie en
welke niet, is volgens de eindre
dactrice moeilijk te zeggen. „Ze
moeten de nieuwsgierigheid
prikkelen. Als iemand een men
selijk skelet te koop aanbiedt,
ben ik benieuwd wat daar ach
ter zit. Maar iets simpels als
'Vrouw zoekt man' tussen de
vaak zeer uitgebreide huwelijks
advertenties, kan ook heel inte
ressant zijn."
Wie-o-wie, eerste uitzending
morgen, 20.25 uur, KRO, Neder
land 1.
