Economie Beurs
'Invoeren chipkaart
kost 5.000 banen'
Brussel tegen hoge subsidie
Duitsland voor Eko Stahl
DONDERDAG 13 OKTOBER 1994
156 H L
Waarschuwing Dienstenbond FNV:
Invoering van de chipkaart voor het betalen van bood
schappen brengt de werkgelegenheid van circa vijfdui
zend werknemers in gevaar. Tenminste als er niet tijdig
maatregelen worden genomen om banen te behouden.
Russische consument draait op voor vrije val roebel
ECONOMISCH KORT
BRAZILIË VAART WEL hij de
stijging van de koffieprijs op de
wereldmarkt. De exportinkom
sten zijn nog nooit zo hoog ge
weest. In de eerste negen maan
den bedroegen die 1,3 miljard
dollar vergeleken met 670 mil
joen dollar in dezelfde periode
van 1993.
HET AANTAL WERKLOZEN in
Groot-Brittannië is in septem
ber gedaald met 28.000 tot 2,56
miljoen of 9,1 procent van de
beroepsbevolking. In augustus
was dat 9,2 procent. Het infla
tiepercentage steeg de afgelo
pen maand op jaarbasis van 2,2
naar 2,4 procent.
BRITISH AEROSPACE maakt
grote kans op overname van de
marinewerf VSEL in Barrow-in-
Fumess. De partijen zijn het
eens over de prijs, 490 miljoen
pond (ruim 1,3 miljard gulden).
BAe wil zich in de defensiesec
tor specialiseren. Om die reden
is bijvoorbeeld autofabrikant
Rover afgestoten. VSEL bouwt
de Britse Trident-onderzeeërs.
DE ECONOMIE VAN ITALIË is
in het tweede kwartaal met 2,3
procent gegroeid, vergeleken
met dezelfde periode van 1993.
In het eerste kwartaal bedroeg
de groei 1,1 procent. De reden
is meer bestedingen en grotere
investeringen.
NOORWEGEN WIL DE export
van gas naar Duitsland verdrie
voudigen tot jaarlijks meer dan
30 miljard kubieke meter. Giste
ren werd in Bremen een ak
koord ondertekend voor de
aanleg van een 290 kilometer
lange pijpleiding naar Noord-
Duitsland. Daarmee is een in
vestering van een miljard mark
gemoeid.
IN BULK GEËXPORTEERDE
Zuidafrikaanse wijn wordt in
het buitenland zo slecht gebot
teld dat die bijna niet meer te
drinken is, aldus de vereniging
van Zuidafrikaanse wijnexpor
teurs. Uit een test in Scandina
vië, Canada en Japan bleek dat
tien van de elf flessen ondrink
baar waren. Van de 40 miljoen
liter wijn die Zuid-Afrika jaar
lijks exporteert, is bijna veertig
procent bulk.
DEN HAAG «ANP
Tot die schatting komt de FNV
Dienstenbond. In het bankwe
zen werken in totaal 110.000
werknemers.
Invoering van de chipkaart
leidt tot een aanzienlijke ver
mindering van de hoeveelheid
contant geld. Het werkaanbod
voor baliepersoneel van banken
zal daardoor flink afnemen, ver
wacht bestuurder D. Hamaker
van de FNV-bond. Daardoor
krijg je steeds meer bankkanto
ren 'nieuwe stijl', aldus Hama
ker, waar de balie- en kasfunc-
BRUSSEL ANP
Duitsland zal zijn plannen om
het Oostduitse staalbedrijf Eko
Stahl uit het dal te helpen met
een subsidie van omgerekend
een dikke miljard gulden moe
ten laten varen. De staatsbijdra-
ge is voor de Europese Com
missie, die moet toezien op eer
lijke concurrentie binnen de
Europese Unie, onaanvaard
baar hoog. Verlaagt Bonn de
bijdrage niet, dan moet het re
kening houden 'met zeer grote
próblemen', zo verklaarde een
woordvoerder van de betrokken
ties overgenomen worden door
automaten.
De gevolgen van de chipkaart
komen bovenop de ingrijpende
reorganisaties die bij de meeste
banken in Nederland lopen.
Ook die kosten in totaal vele
duizenden arbeidsplaatsen.
Om de gevolgen voor de
werkgelegenheid te beperken,
stelt de FNV voor de arbeidstijd
drastisch te verkorten tot 'mis
schien wel 32 uur'. Hamaker:
„Daarnaast zullen wij ook aan
dringen op intensieve scho
lingsprogramma's."
Eurocommissaris Karei van
Miert gisteren. Mede door de
fikse hulp van de Duitse over
heid is Eko Stahl voor de Belgi
sche staalgroep Cockerill Sam-
bre aantrekkelijk om over te ne
men. Een woordvoerder van
Cockerill liet gisteren weten dat
Eko Stahl niet onder alle voor
waarden interessant is. Hij
waarschuwde dat Cockerill zal
afhaken als de groep bij de
overname gedwongen wordt de
staalproduktie in Wallonië te
verminderen. In Europa is een
overproduktie van staal die de
EU probeert terug te dringen.
MOSKOU HANS GELEUNSE
CORRESPONDENT
De omzet in elektronische re
kenmachines moet de laatste
maand in Rusland fors zijn ge
stegen. Wie in de betere super
markt rondkijkt, ziet klanten
daar op hun 'zakjapanner' uit
rekenen wat een pak koffie gaat
kosten. Dat soort winkels prij
zen hun waren namelijk in dol
lars, zetten een bordje bij de in
gang dat de verhouding roebel
dollar vermeldt en bij de kassa
wordt vervolgens door de klant
op basis van die koers in roebels
afgerekend.
Zo voldoen deze bedrijven aan
de wettelijke verplichting om
handel te drijven in roebels en
voorkomen dat het personeel
elke dag andere roebelprijzen
op de schappen moet zetten.
Nu de roebel steeds verder weg
zakt, moet de calculator ook
naar de goedkopere zaken wor
den meegesleept. De klanten
krijgen, zoals ik begin deze
week al kon constaren bij een
bescheiden supermarkt in mijn
eigen buurt, bij de kassa te ho
ren dat op de totaalprijs een
dertig procent toeslag wordt be
rekend. Juist... vanwege de
waardevermindering van de
roebel.
Ook dit is verklaarbaar. Het
overgrote deel van het aanbod
in de winkels en supermarkten
wordt uit het buitenland geïm
porteerd. Bij die artikelen staan
roebelprijzen vermeld, maar die
gaan uit de pas lopen als de ver
houding dollar-roebel zich dras
tisch wijzigt. Van de roebelin
komsten moet uiteindelijk im
mers de aankoop in valuta van
nieuwe import-artikelen wor
den gefinancierd.
Zo krijgt uiteindelijk iedere Rus
de rekening gepresenteerd van
de dramatische koersdaling van
Aantal roebels tegen één dollar
de roebel. Dat er bij het publiek
niettemin lauw wordt gerea
geerd op de politieke en finan
ciële turbulentie in Moskou,
komt omdat de consument niet
meteen en over de hele linie
wordt geconfronteerd met de
desastreuze gevolgen.
Dat wordt de komende weken
nog wel anders. President Jelt-
sin bevestigde gisteren de com
plottheorieën die de ronde
doen over de snelle onttakeling
van de roebel door de geheime
dienst opdracht te geven de 'sa
boteurs' achter veronderstelde
financiële manipulaties met de
roebel op te sporen. De manier
waarop de roebelkoers wordt
bepaald, geeft namelijk alle
ruimte tot manipulaties.
Het dagblad Segodnja (Van
daag) suggereert dat de roebel
heisa is veroorzaakt doordat de
Centrale Bank 'wellicht in sa
menspraak met de regering'
streeft naar bevoordeling van de
exporteurs, met name de olie-
en gassectoren. Die krijgen om
dat de prijs daarvan in dollars
wordt afgerekend bij een hogere
duurdere dollar meer roebels
binnen en kunnen zo hun ver
plichtingen aan werknemers en
belasting beter afbetalen. Te
genstanders van de export-lob
by, zoals Arkadi Volski en Joeri
Skokov, die beiden organisaties
van (staats)bedrijven achter
zich hebben, beweren in essen
tie hetzelfde.
Skokov, ooit een vertrouweling
van Jeltsin en een vriend uit
diens tijd als partijchef in Sverd
lovsk, zei eergisteren tijdens een
persbijeenkomst in nette be
woordingen dat premier Tsjer-
nomyrdin de zaak bedot. De
roebel is, president Gerasjtsjen-
ko van de Centrale Bank geeft
het zelf toe, met CBR-interven-
ties kunstmatig laag gehouden
(laag ten opzichte van de dollar-
red.). betoogde Skokov. Dat gaf
de regering de kans met lage in
flatiepercentages te pronken.
„Maar we kunnen daar niet
eeuwig mee doorgaan", aldus
Skokov.
Het lijkt nu zeker dat het parle
ment op 21 oktober met groot
machtsvertoon de regering-
Tsjernomyrdin zal wegstem
men. Er dreigt nu opnieuw een
machtsvacuüm. De optimisten
die meenden dat Rusland in
stabieler vaarwater was terecht
gekomen, zullen hun opinies
moeten bijstellen.
Nieuwe minister
MOSKOU KRF-AFP-Rtr-DPA
De Russische premier, Viktor
Tsjernomyrdin, heeft de 33-jari-
ge Andrej Vavilov benoemd tot
waarnemend minister van fi
nanciën. Vavilov volgt Sergej
Doebinin op die gisteren in op
dracht van jeltsin aan de kant.
werd gezet in verband met de
forse koersval van de roebel.
Postiljon schrapt 150 banen
DEVENTER ANP
Postiljon Beheer (motels) schrapt 150 van de 550 arbeidsplaatsen.
De kostenbesparing van 4 miljoen gulden die hiermee gemoeid is,
wil Postiljon aanwenden voor een noodzakelijk geachte moderni
sering van de tien vestigingen. Dat heeft het bedrijf gisteren meege
deeld.
Postiljon wil het aantal gedwongen ontslagen beperken door de
huidige inzet van het personeel verder te versoepelen en door reke
ning te houden met het natuurlijk verloop. Met de betrokken vak
bonden heeft Postiljon inmiddels afspraken gemaakt over een soci
aal plan.
De huidige 550 arbeidsplaatsen worden bemand door bijna dui
zend, veelal parttime werknemers. Hoeveel van hen straks een ont
slagbrief in de bus krijgen is nog onbekend. „Het aantal gedwon
gen ontslagen hangt af van de uitkomst van overleg met de onder
nemingsraad", aldus directeur D. Siekman.
Koersval treft ook export van beerenburg
AMSTERDAM
De scherpe koersval van de roebel zal zijn uitwer
king op de Nederlandse export naar Rusland niet
missen. Omdat de Russen voor hun import uit
ons land nu meer roebels moeten neertellen zal
de vraag afnemen, verwacht directeur H. G. Van
Buren van het Nederlands Centrum voor Han
delsbevordering (NCH). Voedingsmiddelen en
dranken vormen ongeveer de helft van het totale
Nederlandse exportpakket naar Rusland. Ook di
recteur W.M van Eeghen van Van Eeghen Inter
national in Amsterdam stelt dat de uitvoer moei
lijker zal worden. Zijn bedrijf verkoopt aan Rus
land hoofdzakelijk voedingsmiddelen en grond
stoffen. Hij is inmiddels met de gevolgen van de
koersval geconfronteerd. Onderhandelingen voor
een aantal transacties zijn in moeilijker vaarwater
terecht gekomen, aldus Van Eeghen.
Drankenfabrikant Boomsma in Leeuwarden, die
een kwart van zijn omzet (beerenburg, jenever)
naar Rusland exporteert, heeft ook al de eerste te
genslag te verwerken gekregen. „Een vrij belang
rijk aantal orders is opgeschort", aldus directeur
J. Boomsma. „Een fles wordt daar ii
procent duurder."
BINNENLANDSEAANDELEN
MEEST ACTIEVE FONDSEN
OPTIEBEURS
22,30 22.60 geveke
80,30 80,30
163,00 162,00
278,00e 278,50
1400,00 1400,00
1375,00 1380,00
giessen-de nrd
gouda vuurvaste
grolsch eert.
groothandelsgeb
30,501 30,40 nijverdal
28,50 28,40 porceleynell.
73,50 73,70 aegon
218,50 218,00
54,00 06/10/94 56,50
42,00 42.30
1380,00 1380,00 kempen 6 co
880.00 880,00 kiene holding
23,30 23,30e kon.knpbtcum.
40,00 40,00
116,00e 116,20
136,80 136,80 telegraafc.
unileveröprf
umlever 7 pre
umieve/ 7 prf
199,00 199,00
7595,00 7595,00
87,20 86,90
1670,00 1660,00
450,00 450,00
2649,00 2649,00
50,50 50,50
6550,00 6550,00
BUITENLANDSEAANDELEN
12,50 seottish&ne'
p yen 3000,00
252,00 254,00
STAATSLENINGEN
58,80
250,00
83,00
01/02/94
26/04/94
05/01/94
07/01/94
13/05/94
14/09/94
01/02/94
26/01/94
20/12/93
25/01/94
12/09/94
29/08/94
22/11/93 200,20
05/10/94 33,70
20/06/94 66,90
05/04/94 201,30
25/11/93 137.70
14/10/93 17.20
16/03/94 15,10
07/10/94 68,50
07/10/94 44,00
14/10/93 238,00
27/10/93 75,50
15,20 15,30
17.20
14,90
68,90 68,90 68,20 68,90
44,20 44,70
237,20 237,70
68,00 11/11/93 77,80 78,50
238,20
76,00
78,50
72,10 07/10/94 76,00 75,80 76,5(
74,70
78,20
75,80
04/08/94 36,79 23/11/93 46.60 46,30 46,90 46,30
49,30 50,00
55,50 55,90
ïaooe- 18,40 P0|yera
87,90 87,90 stork
35,50 35,90
196,50 198,00
02/09/94
13/05/94
12/04/94
23/02/94
29/08/94
09/02/94
21/06/94 51,90
12/11/93 57,10
12/10/93 77,20
14/10/93 45,60
57,30
78,50
45,30
57,30
78,50
45,80
54,80
51,90
56,60
76,60
45,30
54,20
35,29 13/10/93 43,20
178,40 27/06/94 196.60
38,29 27/10/93 47,10
74,60 73,80 74,60
125,00 125.70
Noteringen bijgewerkt tot 1230 uur
90,20 90,10
100,00 103,00
27,50 27,50
558,00 558,00
21,00 20,00d
VERKLARING DER AFKORTINGEN
op openingskoers
hj hoogste koers in 12 mnd.
Ij laagste koers in 12 mnd.
vk vorige koers (slotkoers)
Ik laatste koers
a laten
b bieden
c exclaim
f gedaan en laten
g bieden en ex dividend
h laten en ex dividend
k gedaan en laten ex dividend
I gedaan en bieden ex dividend
ho hoogste koers
la laagste koers
s stopkoers
sk slotkoers
sk2 slotkoers 2 beursdagen terug
OVERIGEOBLIGATIES
0,85 - aab 81/2 91
10,50 59,90 aab k 81/4 85
642,00 637,00
38,20 38,20 aegon
12,40 12.40 aegon
16,80 16,80 aegon
109,00 111,00
aab 7 89-04
aab 7 94-02
aab 63/4 kap 86
aab 63'4 88-98
aab bb 63/4 93
aab 61/2 88-96
aab 61/2 93 ecu
aab 6 88-95
aab 51'4 92-02$
aab 41/2 94-97
aab 31/2 86
aab 31'2 86 nz$
aegon 83/4 92-97
73/489
57/893-98
53/494-97
51/8 94p99
105,55 105,55 71/2nl93lasc
106,75 106,80
101,35 101,35 nl 61/2 86-96
103.80 103,90 nl 61/2 88-96
104,30 104,25 nl 61/2 68-98
101,17 101,17
99,20 99.25
100,32 100.32 bng 7 93-03
95,00 95,00 bng 63/4 93-08
99.60 99.60 bng 65*8 93-01
97,38 97,40 bng 61/2 94-97 c$
100,10 100,10 bng61/4 93-00
99,65 99,65 bng 51/4 94-98
eurofima61/893
7,83 106,80 106,60
7,56 94,65 - 94,75
8,12 105.40 105,40
8,08 102,80 102,50
7,72 104,10 104,05
6,56 103,20 102,50
7,81 95,60 95,60
7,69 96,00 96,00
6,46 100,30 100,30
6,46 100,30 100.3C
- 99,85 99,85
- 93,20 92.50
6,18 96.70 96,50
- 182,30 182,30
6,85 103,95 103,85
95.10 95,00
92,30 93,10
7,76 98,60 98,70
7,57 99.70 99.00
6,61 95.90 95,90
- 100,20 100,00 rabo 7 94-04
6,84 99.50 99,30 rabo 67/8 94-99
7,87 92,50 92.60 rabo 63/4 93-03
8,33 103,50 103.25 rabo 63/4 94-00
- 101,00 100 85. rabo 61/2 87
6.77 98,30 98.30 rabo 61/4 931-11
- 62.35 62.35 rabo 61/8 93-01
8,12 102,20 102,00 rabo 6 94-04
- 100,65 100.75 schiph 63/4 93
7,54 97,00 97,20 sns gr 51/2 94p99
7.66 90,10 90,30 strdam87tons
7,57 107,80 108.00 unil61/294p04
7,82 93,30 93,30
rabo 91/4 90
rabo 8 92
8,99 102,70 102.60
6,66 100,90 100,90
7,57 107,80 108,00
7.16 99,80 99.80
7,09 96,80 97,10
8,08 99,50 99,50
7,89 104,00 104,10
7,78 95,40 95,60
7,35 98,30 98,60
7,72 90,70 91,00
7,08 93,20 93.30
7.12 104,00 104.10
9,40 95,80 I 91,50
7.83 95.75 96.50
7,69 96.20 96.00
7.38 92.90 93,20
92,60 92,60
8,15 78.50 79,00
7,75 89,65 89,75
- 23,90 23,50
6.45 99,35 99,35
- 101,10 101,15
6,21 103,50 103,50
7,64 101,50 101,90
93,50 93.50
7,02 97.45 97,50 -
7,55 92,40 92.45
7,39 91,90 91,95
- 110,70 110,30
7,73 91,70 91,85
- 98,90 99,10
7,75 86,80 87,00
|96 52,50
097 65,00
098 70,00
okt 55,00
okt 57,50
(t 185,00 30
(tl 95^00 30
n 195,00 17
EDELMETALEN
21,300-21.900
21,240-21,840
23,500
23,440
CONTANT VREEMDGELD
canad.dollar 1,220 1,340
deense kroon (100) 27,10 29,60
duitse mark (100) 109,35 113,35
engelse pond 2,59 2,84
finse mark (100) 34.70 37,20
franse frank (100) 31,20 33,95
griekse dr (100) 0.63 0.80
hongkongdlr.(lOO) 19,50 23,50
noorse kroon (100)
oost.schill. (100)
port.escudo(lOO)
spaanse pes (100)
turkse lira (100)
zuid.a'r.rand
Zweedse kr (100)
zwits.fr. (100)
BELEGGINGSFONDSEN
73,20 72,60
115,90
16o!80
107,00 107,20 holl.selectief
53,60 53,30 holland eur. fund
54,70 54,60 holland tund
38,60 38,50 hoogehuyshypf
72,50 72.40 indon cap fund
mgbnk dutch fnd
mg bnkgeldm fds
ing bnk glob.fund
mgbnkoblig.fds
60,30 60.40
30,50 30,30
35,20 35,90
59,50 59,50
53,00 53,10
aegon aandelen!
alg.fondsenbez.
251,00
9,70
229,90
90 eur growth fund
gaf dm liq.f ecu
gafdmobi f ecu
gaf eng aand f ec
gafengliq.f ecu
82,60 82,60
81,50 82.00
1052,00 1052,00
220,00
5420i00
20,00 20,00
rg hollands bezit
rg nettorente f.
rgobl.mufund
suez growth fund
suezhq groeit
technology fund
76,60 trans europef.
10,70 10.70
2.18 ohra liq.grfonds 54,00 54,00
gaf jap.liqf ecu
gaf lap.oblt ecu
gaf n-am.aandf ec
58.10 wbobl groeif
56,90 56,90
130,00 130,00
139,50 139,40
30,90 30,90
573,00a 573,00a
59,60 59,60
168.00 168.00
128,90 129,00
97,30 97,10
61,30 61,30
63*0 63^60
117,80 118,10
89,50 89,50
82,10 82,30
28,70 28,80
16.00 15,00
50,70 50,70
200.40 200,40
253^50 255,50
146,00
346,00 344,00
89,00 89,20
367,00 368.00
33.00 34.00
60,60 61,10
70.10 70.20
94,80 93,50
70,70 70,70
45,70 zonnespectrurr
48,70 48,80