'Herstel economie levert
100.000 banen meer op'
Binnenland
'Boekje Majesteit en media
slechts geruchten en roddel'
Opwarmer voor werelddiner
Ouderenpartijen bekvechten
over mislukken samenwerking
Najaarszon in Zypendaal
De wereld van het gezin is wel afgeschermd, maar vaak niet veilig
Kindermoordenaar eist
plaats in TBS-kliniek
Kamer beslist snel
over veestapel
Cellentekort stijgt, maar
aantal ontsnappingen daalt
DONDERDAG 13 OKTOBER 1994
Eisen tot zes jaar voor incest
assen» Officier van justitie Van de Vliert heeft gisteren voor de
rechtbank in Assen tegen een 52-jarige man en diens 23-jarige
zoon uit Klijndijk respectievelijk zes en vier jaar cel geëist we
gens incest. De vader zou zijn inmiddels 25-jarige dochter vanaf
haar twaalfde jaar tot juni dit jaar regelmatig hebben verkracht.
De zoon wordt hetzelfde verweten. Het laatste jaar zouden de
verdachten het meisje gezamenlijk meermalen op gruwelijke
wijze hebben verkracht. Het slachtoffer stapte in juni naar de
politie nadat ze eerst een jaar lang met een maatschappelijk
werker over de incest had gesproken.
Politie ontdekt vrouwenhandel
den bosch De politie in Den Bosch heeft drie mensen gearres
teerd op verdenking van internationale vrouwenhandel. In een
woning in de Brabantse hoofdstad, een clandestien bordeel, trof
de politie zes illegale vrouwen uit Rusland, Polen en Colombia
aan die als prostituée werkten. De verdachten zijn een 44-jarige
man, zijn 21-jarige vriendin en een vrouw van 19 jaar.
Utrecht krijgt 'kliklijn' onderverhuur
utrecht Een ruime meerderheid in de Utrechtse gemeenteraad
steunt het collegevoorstel om een telefonisch meldpunt te ope
nen waar burgers aangifte kunnen doen van illegale onderver
huur van woningen. Het plan voor deze 'kliklijn' heeft de afgelo
pen weken veel stof doen opwaaien. Het centrale meldpunt gaat
in april open. Als gevolg van de publiciteit erover hebben tal van
achterdochtige Utrechters al naar het nummer gevraagd. Overi
gens kreeg de gemeente toch al zo'n vijfhonderd meldingen per
jaar binnen. De laatste jaren leidde dat in bijna 150 gevallen tot
een gedwongen ontruiming.
Stelende politieman ontslagen
Maastricht Een Limburgse politieman is gisteren officieel ont
slagen omdat hij inbeslaggenomen geld niet heeft afgedragen
maar op zijn privé-rekening heeft laten bijschrijven. De man
was hangende het onderzoek al geschorst. In de loop van 1993
stuitte een politiepatrouille, waaronder de betrokken politie
man, op vijf personen die bij de drughandel in Maastricht waren
betrokken. Vier van hen verklaarden voor tienduizend Franse
francs verdovende middelen te hebben gekocht. De dealer kon
worden aangehouden en de betrokken politieman nam het geld
in beslag om het geruime tijd later op zijn privé-bankrekening te
storten. Het is nog niet bekend of de man ook strafrechtelijk zal
worden vervolgd.
Boete voor rommelende wethouder
Maastricht Ex-wethouder Neus uit Maastricht tekent hoger be
roep aan tegen de maand voorwaardelijke gevangenisstraf en de
boete van tien mille die de rechtbank hem gisteren oplegde voor
het accepteren van giften van aannemersbedrijven en knoeien
met een kilometerdeclaratie. De rechtbank hield wel rekening
met het feit dat de wethouder zelf was afgetreden. Ook voerde
rechtbankpresident Te Strake aan dat Neus door de strafvervol
ging 'ernstige maatschappelijke schade heeft geleden'. De offi
cier van justitie had drie maanden voorwaardelijk en dezelfde
geldboete geëist.
Enschede wil Eigen Haard redden
enschede De gemeente Enschede wil de woningbouwstichting
Eigen Haard 65 miljoen gulden lenen om zo de financiële nood
te lenigen die is ontstaan nadat de corporatie 80 miljoen had
verloren door speculatie op de beurs. De toenmalige staatssecre
taris Heerma van volkshuisvesting stelde Eigen Haard daarop
onder gemeentelijke curatele. Als eis voor de redding stelt de ge
meente dat Eigen Haard snel een begin moet maken met de eer
der voorgenomen fusie met een of meerdere woningbouwstich-
tingen. De Raad van Toezicht van Eigen Haard is inmiddels met
de voorwaarden akkoord gegaan.
RVD woest op oud-journalist
De Rijksvoorlichtingsdienst
(RVD) heeft geen goea woord
over voor de wijze waarop oud
verslaggever Charles Huijskens
de relatie tussen het konings
huis en de pers belicht in het
boekje 'Majesteit en media'. De
koningin zou geen bal van jour
nalistiek begrijpen en de pers
laat zich nog door haar ringelo
ren ook, is de strekking. De RVD
is de schakel tussen het ko
ningshuis en de pers..
De in het oranje uitgevoerde
pennevrucht van Huijskens
werd gisteren gepresenteerd. In
december verscheen al een
summiere versie, die de schrij
ver alé kerstgeschenk naar de
RVD stuurde. RVD-hoofddirec-
teur Van der Voet reageerde fu
rieus. In een antwoord noemde
hij de proeve 'beneden peil' en
'slechts berusten op geruchten
en roddel'. Iemand van de uit
geverij droeg de brief bij de pre
sentatie van het boek lacherig
voor.
Het boekje gaat in op de
capriolen die koningshuis en
RVD zouden uithalen om de
pers aan het lijntje te houden.
den haag Over drie dagen is het weer Wereldvoedseldag. Om aandacht te vragen voor de honger in de we
reld, een van de oorzaken van de wereldwijde migratie, zong gisteren een zestig leden sterk koor op het
Haagse Plein kamerleden toe. De organisatie Inzet, die de actie organiseerde, wil het komende weekeinde
aandacht vragen voor een gastvrij Nederland. foto anp
Unie 55+: AOV heeft nooit met ons gewild
De ouderenpartijen AOV en Unie 55+ blijven
energiek bekvechten over de gestrande pogin
gen vergaand samen te werken. De eerste gele
genheid zou de provinciale verkiezingen in
maart volgend jaar zijn, maar inmiddels is dui
delijk dat er geen gezamenlijke lijst komt.
Afgelopen zaterdag wees het AOV-bestuur of
ficieel het voorstel van de Unie af om samen
met een lijst AOV/Unie 55+ de provinciale ver
kiezingen in te gaan. Een paar dagen eerder had
AOV-voorzitter Batenburg al te kennen gegeven
dat van een gezamenlijke lijst geen sprake kon
zijn.
Deze gang van zaken was voor het hoofdbe
stuur van de Unie gisteren aanleiding om in een
officiële verklaring de conclusie te trekken 'dat
de intentie tot samenwerking nooit een reële
optie is geweest van de heer Batenburg, hierbij
aangevend hoe het AOV met andere ouderen
denkt te kunnen omgaan'.
Het argument van Batenburg dat het te laat is
omdat het AOV al bijna klaar is met het vaststel
len van de kandidatenlijsten, deugt volgens de
Unie niet. „Het is ons bekend dat de voorberei
dingen bij het AOV nog lang niet zijn voltooid",
zo staat in de verklaring.
De verklaring gaat vergezeld van een officiële
reactie van fractievoorzitter Leerkes, die spreekt
van een 'gemiste kans'. Hij is teleurgesteld,
maar meent anderzijds dat het 'natuurlijk zo is
dat er behoorlijke politieke verschillen zijn tus
sen beide partijen. Die behoeven nu niet ver
bloemd te worden'. Leerkes gaf dinsdag overi
gens samen met AOV-fractievoorzitter N ij pels
nog een verklaring uit 'dat de goede samenwer
king tussen de Unie 55+ en het Algemeen Oude
ren Verbod (AOV) in de Tweede Kamer zal wor
den voortgezet'.
Zalm optimistisch over groei na 1995
den haag gpd
Er is een goede kans dat de economische groei in de ja
ren 1996-1998 hoger uitvalt dan de nu geschatte 1,7 pro
cent. Dat leidt ertoe dat de banengroei de komende vier
jaar geen 350.000 zal zijn, maar honderdduizend méér.
De werkloosheid zou dan daadwerkelijk kunnen teruglo
pen.
met zes miljard gulden extra
stijgt.
Ongeveer de helft van dat be
drag ziet Zalm in de schatkist
terechtkomen. Zou al het geld
besteed worden aan een verde
re verlaging van het financie
ringstekort, dan kan dat in 1998
uitkomen op 1,25 procent. In
het regeerakkoord staat dat alle
meevallers naar het begrotings
tekort gaan totdat dat op 2,7
procent is uitgekomen. Komen
er daarna nog meer meevallers,
dan kan er over de besteding
Minister Zalm van financiën
heeft dit de Kamer laten weten.
Het kabinet gaat er tot nu toe
van uit dat de economie ko
mend jaar met 3 procent groeit,
maar dat de groei daarna terug
valt tot gemiddeld 1,7 procent.
Nieuwe berekeningen van het
Centraal Planbureau laten ech
ter zien dat de groei in de jaren
na 1995 kan uitkomen op ge
middeld 2,7 procent, wat bete
kent dat het nationale inkomen
daarvan worden gepraat. De
WD heeft al duidelijk gemaakt
dat ook die extra meevallers
moeten worden gebruikt om
het begrotingstekort verder te
rug te dringen, maar met name
de PvdA denkt dan aan verdere
lastenverlichting. Een derde
mogelijkheid is om het geld te
besteden aan economische
structuurversterking, zoals de
aanleg van spoorwegen of in
vesteringen in nieuwe technolo
gie.
Zalm rekent er op ondanks de
betere gang van zaken in de
economie, dat de arbeidskosten
de komende jaren met niet
meer dan een procent per jaar
toenemen. De inflatie zal onge
veer op 2,5 procent uitkomen.
Die inschatting lijkt weinig rea
listisch gezien de steeds sterkere
geluiden in de vakbeweging dat
de bonden niet moeten blijven
inzetten op loonmatiging om
werk te scheppen wanneer de
werkgevers blijven weigeren'om
afspraken over meer banen te
maken. Het ligt voor de hand
dat de bonden dan op zijn
minst koopkrachtbehoud zullen
eisen en dus looneisen zullen
stellen van minimaal 2,5 pro-
De minister van financiën wil
strak vasthouden aan de afspra
ken over de overheidsuitgaven.
Die moeten omlaag vim 295
miljard in 1994 naar 287 miljard
in 1998. De reductie moet ko
men uit forse ingrepen in de so
ciale zekerheid (9 miljard) en de
volksgezondheid (1 miljard).
De koningin is niet gerust op
het schrijvende, fotograferende
en filmende volk en kijkt met
angst en beven naar de ontwik
kelingen in Groot-Brittannië.
Tijdens een discussie met
journalisten bij de presentatie
in Den Haag kon Huijskens zijn
boude mening echter niet hele
maal staande houden. Zo zei hij
schamper dat er over de ziekte
van prins Claus 'wel drie regels'
aan informatie zijn verstrekt.
Het kwam hem op kritiek uit de
zaal te staan, want vooral aan
het begin van de jaren tachtig
was de voorlichting over de
'klachten van depressieve aard'
vrij open. Feit is ook dat de
prins er zelf, met name in het
televisie-interview ter gelegen
heid van zijn zilveren huwelijk
met Beatrix, tamelijk uitvoerig
over heeft gesproken.
Huijskens besloot zijn boekje
te schrijven naar aanleiding van
het interview van NOS-direc-
teur Van Westerloo met prins
Willem-Alexander vorig jaar.
Toen de troonopvolger daaruit
volgens velen niet optimaal uit
de verf kwam, whs het volgens
Huijskens tijd om de knuppel in
het hoenderhok te gooien.
rnhem Terwijl aan de kust de zon er gisteren niet ii
en herfstdag. En aangezien het woensdagmiddag w;
i haar ontluikende herfsttooi te genieten.
slaagde om door de loodgrijze mist te breken, was het rond Arnhem weer een juweel van
s, trok deze moeder met haar dochtertje het bos Zypendaal bij Arnhem in om van de natuur
foto anp peter drent
amsterdam ron meershoek
In de veilige wereld van het gezin gaat
het nogal eens mis. Geweld tussen ou
ders onderling, tussen ouders en kin
deren, kinderen onderling en geweld
tegen bejaarde familieleden: het komt
allemaal voor en op grotere schaal
dan vaak wordt gedacht, zegt Theo
Compernolle, hoogleraar gezinsdyna-
miek aan de Vrije Universiteit Am
sterdam.
De hoogleraar, tevens kinder- en
jeugdpsychiater bij het psychiatrisch
centrum Amstelland-Tulpenburg, is de
voorzitter van het internationale con
gres 'Geweld in het gezin' dat vandaag
in Amsterdam begint en drie dagen
duurt.
Uit Nederlands onderzoek blijkt dat
geweld in het gezin één op de tien kin
deren treft. Dan gaat het om seksueel
misbruik, andere vormen van lichame
lijke mishandeling en psychische mis
handeling, De beschikbare onder
zoeksgegevens maken volgens Com
pernolle nog slechts het topje van de
ijsberg zichtbaar. „Geweld in het gezin
zit in de taboesfeer. Slachtoffers zelf
willen er vaak niet over praten. Ouders
die door hun kinderen worden mis
handeld kampen meestal met een
enorm schuldgevoel. Kinderen zwijgen
uit angst en bovendien is de loyaliteit
van kinderen ten opzichte van hun ou
ders vaak fenomenaal.
Over andere vormen van gezinsgeweld
dan kindermishandeling bestaan nog
nauwelijks gegevens. Maar dat bijvoor
beeld geweld van kinderen tegen ou
ders vaker voorkomt dan de publiciteit
doet vermoeden, staat voor Comper
nolle vast. Hij put uit eigen ervaring als
hij vertelt hoe tijdens een therapeuti
sche sessie een 16-jarige zoon zijn van
een operatie herstellende vader aanviel
en probeerde diens operatiewond te
raken. Het taboe op deze vorm Van ge
weld is groot: „Ouders zijn geneigd
zichzelf de schuld te geven: als je dier
baren zich tegen jou richten, dan zul je
wel hebben gefaald als opvoeder.
Als praktizerend jeugdpsychiater krijgt
Compernolle het meest te maken met
kindermishandeling. Op grond van zijn
ervaringen en onderzoek meent hij dat
ook de beeldvorming over gewelddadi
ge ouders in bepaalde opzichten moet
worden bijgesteld, waarbij hij overi
gens seksueel misbruik buiten be
schouwing laat. „Het beeld van mon
sterachtige vaders en moeders die zo
snel mogelijk achter de tralies moeten,
klopt niet. Veel geweld gebeurt bij ge
brek aan een alternatief: onervaren ou
ders die niet weten wat ze met hun las
tige kinderen aanmoeten en uit rade
loosheid gaan slaan. Het kan iedereen
overkomen." Het zou goed zijn als er
een telefonische hulpdienst voor rade
loze ouders komt, meent Compernolle.
En, aldus de hoogleraar, geweld in het
gezin is zeker niet exclusief voorbehou
den aan lagere sociale klassen. Ook in
de hogere milieus komt geweld voor, al
gaat het hier vaker om psychisch ge
weld: „Als je maar vaak genoeg tegen
een kind zegt: je bent net zo gek als je
moeder, kun je het ook stuk maken.
Cynisch gesteld is dit soort geweld
slimmer omdat het geen zichtbare
sporen achterlaat."
Een aparte en nog veel voorkomende
vorm van mishandeling is, wat Com
pernolle noemt de 'verwennende ver
waarlozing'. Het gaat om kinderen die
nooit 'nee' te horen krijgen van hun
ouders, die 'nooit de teugels in de
mond hebben gekregen'. Compernolle:
„Kinderen moeten vanaf twee jaar lei
ding krijgen. Gebeurt dat niet, dan
worden het angstige en agressieve
monstertjes. Zeker een kind moet hou
vast hebben."
Hij zegt ondanks alles niet pessimis
tisch te zijn over het gezin als samenle
vingsvorm. Pessimistisch is Comper
nolle wél over de hulpverlening. Hij
zegt 'bijna van zijn stoel' te zijn geval
len, toen hem recent uit een steekproef
bleek dat geen enkel groot ziekenhuis
in Nederland een protocol heeft hoe te
handelen in het geval dat slachtoffers
van mishandeling bij de eerste hulp
aankloppen. Te dikwijls krijgen slacht
offers na te zijn opgelapt slechts een
briefje mee voor de huisarts.
Tijdens zijn vakantie ontdekte Com
pernolle hoe het ook kan. In een zie
kenhuis in een kleine stad in de Ameri
kaanse staat Ohio wordt gewerkt met
een perfect protocol, zo constateerde
hij. Na medische behandeling ontfermt
een speciaal team zich over het slacht
offer, het gezin en zelfs de dader, waar
bij aan alles wordt gedacht. Ook aan
het vergaren van bewijzen van de mis
handeling om bij een eventuele vervol
ging juridisch sterk te staan. Het is vol
gens de hoogleraar hoog tijd dat een
dergelijke werkwijze ook in Nederland
wordt gevolgd.
Hij pleit ook voor meer gerichte aan
dacht voor geweld in het gezin in de
opleiding tot huisarts. In de opleidin
gen is kindermishandeling wel altijd
een keuzevak, maar zelden verplicht.
Dat kan wellicht een verklaring zijn
voor wat Compernolle het
'struisartsenprobleem' noemt: het on
voldoende (h)erkennen van de diagno
se kindermishandeling door huisartsen
en schoolartsen.
jongetjes te hebben gewurgd na
hen eerst seksueel misbruikt te
hebben.
Gezien de 'zeer ernstige psy
chische problematiek' van de
man gelastte het hof dat de op
gelegde straf zo spoedig moge
lijk moest worden ondergaan in
een passende inrichting. Vol
gens De Goeij weigert de direc
tie gevangeniswezen van het
ministerie van justitie echter
zijn cliënt op de wachtlijst voor
een spoedige TBS-opname te
zetten. Snelle plaatsing na een
veroordeling zou alleen zijn
weggelegd voor delinquenten
die in een gewone gevangenis
niet te handhaven zijn. De voor
malige vrachtwagenchauffeur
voldoet volgens
De moordenaar van een 11-ja
rig meisje uit Blokker en twee
Duitse jongetjes van 9 en 13 jaar
eist in een kort geding dat de
Staat hem zo snel mogelijk op
neemt in een TBS-inrichting.
Volgens zijn Alkmaarse advo
caat De Goeij weigert de Staat
op dit punt uitvoering te geven
aan het arrest van het Amster
damse gerechtshof. Het kort ge
ding dient volgende week don
derdag voor de president van de
rechtbank in Den Haag.
Het hof veroordeelde de 52-
jarige man in november 1992
lot twintig jaar gevangenisstraf
en TBS met dwangverpleging.
Na intensief speurwerk door de
politie had hij bekend het meis
je uit Blokker en twee Duitse
Van Aartsen moet voors en tegens op rij zetten
den haag anp
De Tweede Kamer besluit ko
mend voorjaar of de Nederland
se veestapel moet worden inge
krompen. Voor die tijd moet
landbouwminister Van Aartsen
onderzoeken welke voor- en na
delen er kleven aan gedwongen
vermindering van het aantal
runderen, varkens en kippen.
Dat is de voornaamste uit
komst van een debat gisteren
met Van Aartsen en zijn milieu
collega De Boer. Hoewel het
mestbeleid tot nu toe op koers
ligt, wachten er tussen 1996 en
2000 grote problemen. Grootste
knelpunt is dat de grootschalige
mestverwerking niet van de
grond is gekomen. Doordat de
komende jaren steeds minder
mest op het land mag worden
uitgereden, ontstaat een groot
overschot. Steeds meer fracties
raken ervan overtuigd dat hel
mestprobleem niet meer op
technische wijze is op te lossen.
Aan inkrimping van de veesta
pel is dan ook niet meer te ont
komen, vinden zij.
Het besluit daarover valt pas
volgend voorjaar. Eerst moet
worden uitgezocht hoe groot
het feitelijke mestoverschot is.
Daarover bestaat nog onduide
lijkheid. Ten eerste is niet be
kend hoeveel mest er anno 1996
tot korrels kan worden ver
werkt. Daarnaast moet het kabi
net nog vaststellen hoeveel
mest er uiteindelijk mag wor
den uitgereden op het land.
PvdA er Jan van Zijl voert de
politieke voorstanders van in
krimping aan. Volgens hem zijn
zowel hel milieu als de boeren
gebaat bij inkrimping. Zolang er
te veel mest is, dreigt een on
derlinge concurrentieslag lus
sen veehouders die hun mest
willen afzetten in akkerbouwge
bieden, meent Van Zijl. Hij
vreest dan ook voor een
'spijkerharde sanering' onder
veehouders. Verkleining van de
veestapel in 1996 voorkomt die
sanering, denkt Van Zijl. De
PvdA zag zich gisteren door tal
van fra< ties gesteund. )ok )FV,
RPF, SP, Groen Links en D66
menen dat het zogeheten volu
mebeleid onontkoombaar is.
Zelfs de vvi is vóór studie naar
inkrimping. Maar daar houdt de
eensgezindheid op.
De fracties zijn het bij lange
waarop inkrimping moet
plaatshebben. De PvdA ziet het
lirfsi een vorm van warme U
nering. Veehouders die wijken
moeten daarvoor geld krijgen
van de overheid of van colle
ga's. D66 daarentegen vindt dat
inkrimping de schatkist geen
stuiver mag kosten. De WD ziet
de discussie over inkrimping ei
genlijk helemaal niet zitten. Om
coalitiepartner PvdA niet voor
het hoofd te stoten, stemmen
de liberalen in met een studie.
CDA en SGP voelen helemaal
niets voor gedwongen inkrim
ping. Zij vinden dat de aan
scherping van de uitrijnormen
in 1996 moet worden uitgesteld.
Daarmee wordt het mestover
schot minder acuut en krijgt de
landbouw wat meer lucht.
Grote zwijgende is vooralsnog
het kabinet. De ministers Van
Aartsen en De Boer deden giste
ren nog geen uitspraken over de
te volgen koers. De bewindslie
den willen de komende maan
den overleggen met het Land
bouwschap en de milieubewe
ging. Volgend voorjaar zullen zij
de Kamer informeren over de
regeringsplannen. In ieder geval
zullen er knopen worden door
gehakt, verzekerde Van Aartsen
de Kamer. „We kunnen niet
blijven doormodderen. Dat is
niet goed voor de boeren en
niet goed voor het milieu. In het
vroege voorjaar zullen we hel
derheid verschaffen."
den haag gpddaarna nog 1.600 cellen moeten
worden bijgebouwd, om het
celtekort geneel op te heffen.
Het kabinet heeft daar voorals
nog echter geen geld voor be
schikbaar.
Het aantal ontsnappingen is
overigens nog steeds dalende.
Vorig jaar wisten nog 59 gevan
genen uit een gevangenis te
ontkomen, dit jaar waren het er
tot en met september slechts
dertien. Ook nam de geweldda
digheid bij de ontsnappingen
af. Vorig jaar gebruikten 26 ge
detineerden geweld bij hun uit
braak, dit jaar drie.
De eerste negen maanden van
dit jaar zijn ruim 3.500 verdach
ten van misdrijven vrijgelaten
wegens een tekort aan cellen,
400 meer dan over de vergelijk
bare periode van het vorig jaar.
Justitie hoopt dat het tekort vol
gend jaar drastisch zal afnemen,
omdat er dan verschillende
nieuwe gevangenissen in ge
bruik worden genomen. Op het
ogenblik zijn er 8.382 cellen be
schikbaar, eind volgend jaar bij
na twaalfduizend.
Justitie heeft berekend dat er