Opnieuw uitstel voor
Samen op Weg-proces
Kerk Samenleving
Serie Leidse
lezingen van
Ouweneel
WOENSDAG 12 OKTOBER 1994
BUITENLAND KORT
SACC
De Zuidafrikaanse Raad van
Kerken (SACC) heeft Brigalia
Ntombemhlophe Bam (61)
benoemd tot nieuwe secreta
ris-generaal. Zij is de opvolg
ster van Frank-Chikane, die
in juli zijn aftreden bekend
maakte. Bam is de eerste
vrouw die zo'n hoge functie
binnen de oecumenische be
weging in Zuid-Alrika be
kleedt. Zij was de afgelopen
zes jaar al adjunct-secretaris
generaal van de SACC. Tij
dens het apartheidsbewind
leefde ze lange tijd in balling
schap. In die tijd was ze ruim
twaalf jaar directeur van het
vrouwenprogramma van de
Wereldraad van Kerken. Ook
is ze één van de grondleggers
van het Wereldraadprogram
ma ter bestrijding van racis
me (PCR). Bam geldt in
Zuid-Afrika als een bekwaam
bestuurder. Het is de tweede
keer in de geschiedenis van
de SACC dat een leek de
functie van secretaris-gene
raal bekleedt. Bam, angli
caans, werd door de Angli
caanse aartsbisschop van
Kaapstad, Desmond Tutu,
voorgedragen als kandidaat
voor de opvolging van Chika-
Mensenrechten
Andere kandidaten voor de
functie van secretaris-gene
raal waren Barney Pityana,
die tot voor kort directeur
van PCR was, en Russel Bot
man, oud-assessor van de
voormalige Nederduitse Ge
reformeerde Sendingkerk.
Bam volgde haar opleiding in
Transkei en aan het metho
distische Lovedale College,
waar ook de huidige presi
dent Nelson Mandela stu
deerde. Naast haar werk voor
de Wereldraad heeft ze ge
werkt voor de Internationale
Voedingsbond en het men-
senrechtenprogramma van
de Young Women's Christian
Association (YWCA). Tegen
woordig is ze ook lid van het
bestuur van de Zuidafrikaan
se omroep (SABC).
Kardinaal
Vaticaanse kerkjuristen noe
men het debat over vrouwe
lijke kardinalen 'zeer theore
tisch'. De Kongolese bis
schop Ernes Kombo riep de
ze week de bisschoppensy
node over religieu/ep.op lei
dinggevende functies, 'lot en
met de kardinaalsstand',
open te stellen voor vrouwe
lijke religieuzen. Volgens
Kombo kunnen vrouwen
binnen de Rooms-Katholieke
Kerk kardinaal worden om
dat iemand voor dat ambt -
in tegenstelling tot dat van
diaken, priester of bisschop -
niet hoeft te zijn gewijd. M.
Muskens, de nieuwe bis
schop van Breda, deed kort
geleden een soortgelijk voor
stel. Hij sloot echter uit dat
vrouwen priester kunnen
worden.
Wetboek
Toch kunnen volgens het
geldende kerkrecht alleen
priesters (gewijde mannen)
tot kardinaal worden be
noemd. Het ligt dan ook voor
de hand dat paus Johannes
Paulus II tijdens de komende
vergadering van kardinalen,
die volgens ingewijden in het
Vaticaan nog dit jaar zal wor
den gehouden, uitsluitend
mannen in het kardinaals
ambt zal bevestigen. „Om tot
kardinaal te worden verhe
ven, kiest de paus mannen
uit die ten minste de pries
terwijding hebben ontvan
gen", heet het in het sinds
1983 geldende rooms-katho-
lieke Wetboek van Canoniek
Recht. Daarmee is voor vrou
wen de weg naar het kardi
naalsambt afgesloten. Wie
nog geen bisschop is, moet
alsnog de bisschopswijding
vangen.
Serie Evensongs
afgesloten met
Bavo-cantorij
De serie Evensongs in de Leidse
Hooglandse Kerk wordt komen
de zondag (16 oktober) afgeslo
ten door de St. Bavo Cantorij uit
Haarlem. Dit ensemble wordt
voor bepaalde muziek en bij be
paalde gelegenheden geselec
teerd uit het Kathedrale Koor St.
Bavo. Het heeft een bezetting
van circa 20 jongens en 16 man
nen, waarbij de altstemmen
door (mannelijke) counter-te
nors worden gezongen.
Tijdens de laatste Evensong
van dit seizoen zingt de cantorij
werken van onder anderen
Henry Purcell (1659-1695), Wil
liam Croft (1678-1727), William
Walton (1902-1983) en de he
dendaagse componist Richard
Lloyd. Het thema is de afsluiting
van de serie over 'Zoektochten'
en gaat dit keer over verbon
denheid. Liturg en voorganger
is dominee A. Alblas.
De St. Bavo-cantorij uit Haarlem,
Besluit over organisatie valt uiterlijk oktober 1996
Rooms-katholieken
hebben nog veel
vooroordelen
over joden
Rooms-katholieken in Neder
land hebben nog veel vooroor
delen over joden. Dit geldt zo
wel voor gewone gelovigen als
voor professionele werkers. De
onwetendheid over de joodse
levenswijze en godsdienst en
over de geschiedenis van het
joodse völk is 'verontrustend'.
Dit zegt de Katholieke Raad
voor Israël (KRI) in het beleids
plan 1994-1999, 'Omzien naar
de toekomst'. Het plan werd
gisteren in Haarlem gepresen
teerd bij het afscheid van oud
deken J. Kwaaitaal als voorzit
ter. Hij wordt opgevolgd door
H. van Ogtrop, plebaan van de
St. Bavokathedraal te Haarlem.
De'KRI is behulpzaam bij de
ontwikkeling van concreet ma
teriaal waarmee catecheten
kunnen werken. Het gaat hierbij
om het uitwerken van nieuwe
stof maar ook om het corrigeren
van bestaand materiaal. Daarin
komt de tegenstelling tussen 'de
wettische Farizeeën en de lief
devolle boodschap van Jezus'
nog steeds voor.
Het Samen op Weg-proces ondervindt opnieuw vertra
ging. De besluitvorming over de structuur van de boven
plaatselijke organisatie van de te vormen kerk wordt met
een jaar uitgesteld. Uiterlijk oktober 1996 wordt er een
besluit genomen. Dit voorstel doen de besturen
(moderamina) van de drie participerende Kerken aan de
gezamenlijke synodevergadering, die van 27 tot 29 okto
ber wordt gehouden.
leusden anp aldus ds. Y. de Groot, lid van het
hervormd synodebestuur dins
dag te Leusden tijdens een toe
lichting op dit voorstel.
„Uiteraard betekent dit niet
dat wij ten aanzien van het pro
ces stil gaan zitten", zei de gere
formeerde synodevoorzitter ds.
P. Boomsma. „Met de voorbe
reiding van het bestuur en met
het zoeken van een gezamenlij
ke huisvesting gaan we stug ver
der."
De Groot ontkende dat de
moderamina buigen voor de
druk van de Gereformeerde
Daarmee wordt toegemoet ge
komen aan de grote onvrede in
de achterban. Op classicaal (re
gionaal) en provinciaal niveau
moeten de kerken nog hun oor
deel geven over de nieuwe
kerkorde, die de triosynode vo
rig jaar in eerste lezing heeft
goedgekeurd. „We willen alle
schijn vermijden dat we met
onze besluitvorming vooruitlo
pen op de classicale considera-
dat de
het
grondvlak niet wordt gehoord",
Bond, de machtige rechtervleu
gel binnen de Nederlandse Her
vormde Kerk. „De Bond heeft
grote moeite met Samen op
Weg, maar ook vanuit andere
delen van de kerk horen we ge
luiden dat voorkomen moet
worden dat er een breuk op
treedt."
Toen de Hervormde en Gere
formeerde Kerken in 1986 uit
spraken dat ze zich 'in staat van
hereniging' bevinden, ging het
erom met het geheel van de de
len samen op weg te gaan, zei
Boomsma. „De vraag nu is: lo
pen we niet te hard en lopen we
niet aan mensen voorbij." Ook
binnen de Evangelisch-Lutherse
Kerk leven dergelijke gedach
ten, zei ds. R.E. van den Berg,
secretaris van dit kerkgenoot
schap.
De ondernemingsraden van
de Nederlandse Hei-vormde en
de Gereformeerde Kerken heb
ben verontwaardigd gereageerd
op het uitstel. „Dit is een gigan
tische teleurstelling. Het is voor
de derde maal dat er uitstel op
treedt", zei de voorzitter van de
gereformeerde OR, M. Verheij,
ook namens de hervormde OR
gisteren te Leusden. Het, voor
stel is 'desastreus' voor de ar
beidsorganisatie, maar vooral
voor de mensen die vaak onder
grote druk het werk doen, aldus
een gezamenlijke brief van bei
de ondernemingsraden. Zij
dringen erop aan uiterlijk 1995
een besluit te nemen.
De algemeen secretaris van
de Gereformeerde Bond, dr. ir.
J. van der Graaf, zei 'ontzettend
verheugd en dankbaar' te zijn
dat er geluisterd is naar de grote
kritiek in de Hervormde Kerk.
„Als het moderamen dit had la
ten passeren, dan had het geen
verantwoordelijkheidsbesef ge-
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Beroepen: te Aalsmeer (toez.): drs.
S.J. van Deventer, gereformeerd pre
dikant te Houten; te Maartensdijk: C.
Stelwagen te Harskamp; te Harder
wijk (wijk 2): C.B. Stam te Kamper-
Aangenomen: naar Buurmalsen (part
time): HJ. van Kapel, kandidaat te
Gameren, die bedankte voor Maas
dam en Cillaarshoek; (verbeterd be
richt) naar Bennekom (wijk 2): G.F.
Dekker te Monnickendam; naar Oos-
terhunze: Jac. Goorhuis te Assen.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen- te Woerden (part-time):
mevr. M.S. Meiring-Smjder, kandi
daat te Bussum.
e Goes.
Beroepbaarstelling: B. van Zuijlekom,
Hofstraat 51, 8261 BW Kampen, tel:
05202-23762.
CHR. GEREF. KERKEN
Aangenomen: naar Dordrecht-Zuid:
J.G. Schenau te Middelburg.
GEREFORMEERDEGEMEENTEN
Beroepen: te KATWIJK AAN ZEE: J.
Beens te Scherpenisse; te Amster-
Bedankt: voor Genemuiden: M. Mon-
dria te Waardenburg; voor Middel
burg-Centrum en voor Nijkerk: C.A.
van Dieren te Stolwijk; voor Boskoop.-
C. Sonnevelt de Krimpen aan den IJs-
sel; voor Leerdam: A Bac te Bodegra
ven; voor Beekbergen: A J. Gunst te
Onder de titel 'Vernieuwing in
Nederland' houdt prof. dr. W.J.
Ouweneel uit De Bilt vier lezin
gen in de Streekschool aan het
Lammenschanspark 1 in Lei
den. Deze 44-ste reeks lezingen
begint komende vrijdag (14 ok
tober) met als onderwerp
'Godsverduistering'. De tweede
bijeenkomst staat op 4 novem
ber in het teken van 'Spirituali
teit', de derde op 25 november
in het teken van 'Gemeenteop
bouw' en de laatste lezing op 16
december heeft als ondekverp
'Opwekking'.
De lezingen beginnen steeds
om 20.00 uur. Voor de liefheb
bers is er vanaf 19.45 uur sa
menzang. Na de toespraak van
Ouweneel worden vragen uit de
zaal besproken. Ook bestaat de
mogelijkheid om de lezing op
geluidscassette aan te schaffen.
De toegang is gratis. Meer infor
matie over de lezingenserie
wordt verstrekt door E.B. de
long, Faljerilstraat 2, tel.: 071-
175383.
Van Luyn en Muskens in dagelijks
bestuur van bisschoppenconferentie
amersfoort
De twee laatstbenoemde bis
schoppen, H.A. van Luyn van
Rotterdam en M.P.M. Muskens
van Breda, zijn gekozen tot res
pectievelijk vice-voorzitter en
lid van het dagelijks bestuur van
de Nederlandse bisschoppen
conferentie. Dit gebeurde op de
tweemaandelijkse vergadering
van de bisschoppen, afgelopen
maandag en dinsdag in Amers
foort. De benoemingen gaan op
26 november in, als mgr. H.C.A.
Ernst aftreedt als bisschop van
Breda en Muskens hem opvolgt.
Gereformeerde predikanten
dringen aan op meer inspraak
IVMwT
Prof. dr. WJ. Ouweneel.
Gereformeerde predikanten
vinden dat het bestuur van de
beroepsvereniging hen te wei
nig hoort. Zij willen vaker de
kans krijgen hun mening te ge
ven over bij voorbeeld het op
termijn afschaffen van de ver
vroegde uittreding (vut) en ver
regaande samenwerking met
hun hervormde collega's.
Op de jaarvergadering van de
Vereniging van Predikanten in
de Gereformeerde Kerken in
Nederland (VPGKN), gisteren in
Nijkerk, waarschuwde een aan
tal predikanten ervoor dat de
organisatie het verenigingska
rakter dreigt te verliezen. Met
het 'u zult worden geïnfor
meerd' van voorzitter ds. B.
Roolvink namen zij geen genoe
gen. Deze beloofde vervolgens
geen ingrijpende besluiten te
nemen zonder dat de leden
hebben meegepraat.
In zijn jaarrede wees Roolvink
erop dat de relatie tussen de
VPGKN en de Bond van Neder
landse Predikanten (BNP),
waarin alle protestantse'predi
kanten verenigd zijn, sinds vo
rig jaar is verbeterd. Op de vori
ge jaarvergadering wees de
voorzitter op verschillen in stijl,
sfeer en cultuur tussen de Bond,
waarvan hervormden het ge
zicht bepalen, en de gerefor
meerde beroepsorganisatie.
HET WEER
HANS VAN ES
Spel van zon en mist
Er zijn nog steeds geen aanwijzin
gen dat het uiterst rustige oktober-
weer op korte termijn verandert. In
tegendeel, door de komst van een
nieuw hogedrukgebied dat de
plaats van zijn voorganger boven
Midden-Europa overneemt, is er
voorlopig weinig dynamiek in de at
mosfeer te verwachten. De stro
ming blijft zwak in de buurt van het
hogedrukgebied. Er zijn perioden
met volstrekte windstilte en als er
dan eens een zwak briesje op
steekt, heeft dit geen voorkeurs
richting. De afgelopen dagen is de
atmosfeer boven circa 300 meter
geleidelijk opgewarmd. In een ho
gedrukgebied vindt een langzaam
dalende luchtbeweging plaats; de
luchtlagen worden daarbij een
beetje samengeperst (compressie),
waardoor de lucht warmer wordt.
Dit is de situatie in de vrije atmos
feer; aan het aardoppervlak - de
onderste paar honderd meter -
wordt het temperatuurbeeld vooral
bepaald door instraling overdag en
verlies van warmte in de lange
nachten.
Oktober is in dit opzicht een inte
ressante maand, waarbij de warm-
tebalans helemaal om kan slaan.
De afgelopen dagen was de zon
nog goed voor een middagtempera-
tuur van ruim 15 graden. Naarma
te de maand vordert zal de instra
ling overdag steeds minder worden
en dan is de kans groot dat de
mist, die in de nacht wordt ge
vormd, blijft hangen of overgaat in
een laaghangende bewolking.
Dinsdag was dat al in het noorden
van het land het geval; het kwik
bleef in de grijze brei op 11 12
graden hangen, terwijl in het mid
den en zuiden bij veel zon nog 15
tot 18 graden werd gehaald. 1
Onder een rustige hogedrukregime
zie je aan het begin van de wijn-
maand niet zelden nog zomerse I
dagen met uitbundige zonneschijn; y
dezelfde luchtdrukverdeling kan
echter later in maand aanleiding
geven tot kille, grauwe dagen met
soms al vrij winterse temperaturen.
De afgelopen dagen zagen we dat
het temperatuurniveau nog goed
op peil bleef omdat de ontstane I
mist al voor het middaguur oploste.
Het spel van zon en mist zal de ko-
mende dagen de belangrijkste j
weerfactor zijn. Mocht de grauwe
deken blijven hangen - en die kans
wordt dus langzaam groter-dan
valt het kwik terug naar maximaal 1
tien graden. Komt de zon er tijdig
door, dan kan weer op een vrij war- c
me middag worden gerekend met
14 tot 17 graden.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
donderdag.
Noorwegen:
Flink wat bewolking en
vooral langs de westkust
perioden met regen; in het
noorden later kans op
sneeuw. In het zuiden en
zuidoosten ook af en toe
zon. Middagtemperatuur
van 4 graden in het noor
den tot 12 in het zuiden.
Zweden:
Op de meeste plaatsen
droog en vooral in het zui
den ook perioden met zon.
In de ochtend plaatselijk
mist, vooral in de middag
zon. Droog. Maximumtem
peratuur ongeveer 14 gra-
land af en toe wat wind, elders
weer. Middagtemperatuur van 12 gra
den in Schotland tot 18 graden in Enge
land.
België en Luxemburg:
Zon afgewisseld door wolkenvelden.
Droog. Middagtemperatuur ongeveer 17
Noord- en Midden-Frankrijk:
Wolkenvelden, maar vooral morgen ook
perioden met zon. Middagtemperatuur
van 17 tot 21 graden.
Portugal:
Perioden met zon en droog.jyiaxirrium-
temperatuur ongeveer 24 graden.
Madeira:
Wolkenvelden en eerst kans op een en
kele bui. Later ook wat zon.Middagtem
peratuur ongeveer 24 graden.
Spanje:
Perioden met zon maar in de oostelijke
helft meer bewolking en vooral vandaag
nog een lokale regen- of onweersbui.
Middagtemperatuur meest tussen 22 en
29 graden.
Canarische Eilanden:
Perioden met zon en waarschijnlijk
droog. Middagtemperatuur tussen 2.5 en
29 graden.
Marokko:
Westkust: Perioden rrret zon en droog.
Middagtemperatuur ongeveer 24 gra-
Wolkenvelden en enkele verspreide re-
gen- en onweersbuien. Temperatuur in
de middag ongeveer 27 graden.
Zuid-Frankrijk:
Wolkenvelden maar ook zonnige perio
den. Vrijwel overal droog. Middagtempe-
ratuur tussen 23 en 27 graden.
een enkele regen- of onweersbui. Mid-
dagtemperatuur-ongeveer 26 graden.
Italië:
In de ochtend in de Po-vlakte vooral
morgen kans op mist. Verder flinke pe
rioden met zon en droog. Alleen op Sici
lië kans op een pittige regen- of on
weersbui. Middagtemperatuur rond 23
graden; op Sicilië iets warmer, tijdens
mist beduidend koeler.
Corsica en Sardinië:
Perioden met zon en vooral op Sardinië
eerst nog kans op een bui. Middagtem
peratuur ongeveer 25 graden.
Griekenland en Kreta:
bewolking en vooral vandaag
Minimumtemp.
Middagtemp.
WEERRAPPORTEN
DONOERDAG 13 OKTOBER 1994
Zon op 07.00 Zon onder 17.48
Maan op 15.07 Maan onder00.15
Waterstanden Katwijk
Hoog water 09.49 22.22
Laag water 05.26 17.31
Weerrapporten 11 o
2 regen-
Griekenland en op de Io
nische Eilanden meer zon. Maxima tus
sen 22 en 26 graden.
Turkije en Cyprus:
Stapelwolken en enkele regen- óf on-
IO 5 24 13 0.0
io 3 16 3 0.1
03/ 15 0 0.0 i
to 1 17 9 0.1
licht bew./ z 2/ 22
