Bidsessies voor Opwekking
Kerk Samenleving
ZATERDAG 24 SEPTEMBER 1994
HET WEER
BUITENLAND KORT
Uitstel pausreis
Paus Johannes Paulus II
heeft zijn voor oktober ge
plande bezoek aan de Vere
nigde Staten en de Verenigde
Naties uitgesteld tot novem
ber 1995 om volledig te her
stellen van de operatie die hij
in april na het breken van
zijn rechterbovenbeen on
derging. Volgens woordvoer
der Joaquin Navarro-Valls
heeft het uitstel alleen te ma
ken met het herstel van de
beenbreuk en verkeert de
paus verder in goede ge
zondheid. „Het is geen ge
zondheidsprobleem. maar
een kwestie van mobiliteit",
verklaarde hij. De artsen
hadden de 74-jarige kerklei
der geadviseerd de eerste zes
maanden na de operatie het
been niet te veel te belasten.
Functionarissen van het Va-
ticaan erkenden in de wan
delgangen dat het herstel
langzamer verloopt dan de
paus en zijn artsen hadden
gehoopt.
'Eruv*
De orthodox-joodse gemeen
schap in Noord-Londen
heeft toestemming gekregen
voor het afbakenen van een
'eruv', een symbolisch omh
eind gebied waarbinnen de
sabbatswetten minder streng
worden toegepast. Het zal de
eerste eruv in G root-Brittan-
niö zijn. In het orthodoxe jo
dendom wordt een eniv niet
beschouwd als openbaar ge
bied, maar als een symboli
sche uitbreiding van het
huis. Voor joden die, op de
sabbat binnen een eruv van
huis naar synagoge lopen,
vervalt dan ook het verbod
tijdens de rustdag op de
openbare weg iets te vervoe
ren. Volgens de Verenigde
Synagoge in Noord-Londen,
de grootste joodse gemeen
schap in het land, is de eruv
vooral een uitkomst voor
jonge moeders, ouderen en
gehandicapte, omdat binnen
het gebied kinderwagens en
rolstoelen mogen worden ge
duwd. De eruv heeft een op
pervlakte van ongeveer 15
vierkante kilometer. Waar
het gebied niet reeds is afge
bakend door wegen of spoor
lijnen, komt een bijna zestig
centimeter hoge omheining.
Chinese christenen
Het christendom in China
groeit en biedt een bemoedi
gende aanblik, ondanks mis
standen op lokaal niveau.
Dat zei de aartsbisschop van
Canterbury, George Carey,
aan het einde van zijn tien
daagse bezoek aan China.
Het hoofd van de Anglicaan
se kerk was in China te gast
bij de Chinese Christelijke
Raad, de officiële protes
tantse staatskerk. Tijdens zijn
bezoek bezocht hij vier grote
steden en vier seminaries.
„Het beeld is aan het verbe
teren", zei hij. „Er'is een
wijdverbreide overtuiging
dat godsdienst in het alge
meen en het christendom in
het bijzonder een belangrijke
bijdrage leveren aan de zoek
tocht naar een ethische basis
voor gemeenschap en indivi
du.'"
Creditcard
Met de invoering van een
kerkelijke creditcard is de
evangelische St. Jacobikerk
in Hamburg het elektroni
sche tijdperk binnengetre
den. Concerten, boeken en
cd's hoeven kopers voortaan
niet meer met klinkende
munt te betalen. Uitgerust
met een pasfoto dient de
kaart ook als doopbewijs. Al
leen voor de collecte moet
een kerklid nog steeds geld
op zak hebben.
HEINZ
George Whitefield Stichting werkt in Alphen aan 'revival' van christelijk geloof
Aftakeling in zicht
DE RECHTER
O'
Mooie zomers in deze eeuw, zoals
die van 1947 en 1959, leverden
tot laat in september of zelfs in ok
tober nog hele reeksen warme da
gen af. In deze jaargangen wierpen
hogedrukgebieden een blokkade
op voor de oceaandepressies, zodat
de intrede van de herfst langdurig
werd uitgesteld. Vooral de editie
van 1947 maakte op de ouderen
onder ons een onuitwisbare indruk.
Aan de topzomer van deze eeuw
leek maar geen einde te komen. De
warmte hield het - afgezien van
een paar korte onderbrekingen -
vijf maanden vol.
Daar steekt de afgelopen zomer
met een duur van amper zes weken
wat magertjes bij af. Toch werd het
afgelopen seizoen de op drie na
warmste van de eeuw, wat natuur
lijk te danken is aan de concentra
tie van extreme warmte in een be
trekkelijk kort tijdsbestek. Buiten
die thermische piek rond juli was
het steeds huilen met de pet op.
De lente en voorzomer waren be
trekkelijk koel en nat. Toen de gro
te warmte halverwege augustus
over was, trad er zonder enige ge
wenning een kletsnatte herfst in.
Enigszins vergelijkbaar zijn de ja
ren 1969 en 1983 toen het na een
warme periode ook heftig begon te
regenen. Uit de voorbeelden blijkt
dus wel, dat de nadagen van een
mooie zomer heel verschillend
kunnen uitpakken. Ook over
karakter van de winter, die
een warm zomerseizoen, valt
betrouwbare uitspraak te
is wel zo, dat strenge winters in
ze eeuw nooit na een erg
mer optraden.
Dit weekeinde valt er nog
te genieten van het vleugje
mer. Een depressie bij de Golf
Biscaje is al een paar dagen
Noordafrikaanse warmte naar
noorden te pompen. Vandaag
het wel weer goed met de zon
bij maxima van 22 tot 25
beleven we de warmste
hele maand.
|i
Morgen wordt het begin van
aftakeling zichtbaar. De lucht
geleidelijk dicht met bewolki
Een enkele bui is mogelijk,
de temperatuur van 19 tot 22
den nodigt opnieuw uit tot al
buitenactiviteiten. Maandag
een IJslandse depressie een
sterverbond met de oude West-
europese lagedrukzone. Boven
West-Europa wordt een
regengebied gevormd. Als
eenmaal is overgetrokken
dinsdag en woensdag uit het
noordwesten de vertrouwde
zeebuien weer opzetten, ten
kwik keldert naar circa 15
HET WEER IN EUROPA
Na de eerste bids-
essie rijdt domi
nee A. Davidse
richting het station. Zijn
oude, krappe Renault 4 be
lemmert hem niet in het
zwaaien met zijn handen
om zijn woorden kracht bij
te zetten. „Wat moeten
mensen in een kerk waar
er op hele noten wordt ge
zongen, waar een dominee
helemaal in het zwart ach
ter in de kerk staat en hij
totaal geen contact met de
mensen heeft?"
ALPHEN AAN DEN RUN
„De eindtijd nadert. Wat de wereld nodig heeft is mensen die hartgrondig bidden voor het
ingrijpen van God zelf." Als er niet snel een gezonde, integere wereldpolitiek komt, ziet
Alphenaar Jeroen Bol het somber in. In juni van dit jaar richtte hij samen met onder anderen de
Goudse evangelische dominee Arie Davidse de George Whitefield Stichting op. Doelstelling van
deze 'Opwekkingsbeweging' is het door God ten goede doen keren van de rampen van 1994 via
intensieve bidsessies. De groep probeert een 'revival' te bewerkstelligen in het christelijke
geloof. Elke maand wordt er een bijeenkomst gehouden in Alphen aan den Rijn. Na een
opwekkingspreek bidden de aanwezigen samen een half uur om de hulp van Goa af te smeken.
Inderdaad, zo'n dominee is Da
vidse bepaald niet. Tijdens de
dienst draagt hij een felrood
colbert en een wildgekleurde
das. Met gekromde vingers en
diepe fronsen in het voorhoofd
spreekt hij elk woord nadrukke
lijk en met grote overtuiging uit.
Zijn gehoor luistert in spanning
toe. Woorden als opwekking,
heiliging en eindtijd gaan door
de zaal zonder dat er iets ver
duidelijkt wordt. Gelukkig is de
dominee .bereid het na de
dienst nog eens uit te leggen.
„Sinds de komst van de Heer
Jezus Christus beschouwt men
de periode waarin wij nu leven
als de eindtijd, het laatste
staartje van de menselijke ge
schiedenis voordat Jezus terug
komt'. verklaart Davidse. „Ech
ter, niemand weet precies de
dag en het uur van de weder
komst." Volgens Davidse en Bol
zijn er in de bijbel echter duide
lijke tekens die er op wijzen dat
Christus ongeveer nu zal terug
komen. Bol: „Er is een weten
schappelijk bureau in Engeland
dal internationaal onderzoek
doet naar de militaire situatie in
de wereld. Eén van hun belang
rijkste conclusies is dat we nu,
voorzover men dat zien kan, in
het gevaarlijkste decennium
van de hele bekende wereldge
schiedenis leven. Er is geen an
dere periode waarin er zoveel
oorlogen waren en er zoveel
conflicten op het punt stonden
om uit te breken als nu. Dat zijn
natuurlijk wel aparte dingen.
Goede ontwikkelingen in de
wereld, zoals het einde van de
Koude Oorlog, hebben volgens
Bol alleen maar slechte gevol
gen gehad. „Er is een enorme
opkomst van een wereldwijde,
op hoog niveau georganiseerde
maffia die gebruik maakt van de
chaos waarin de voormalige
Sovjet Unie terecht is gekomen.
Ze doen iets met plutonium en
dergelijke. Als je over die dingen
nadenkt dan is dat heel zorg
wekkend", aldus de voorzitter
van de George Whitefield Stich
ting.
Westerlingen
Om nu uit de sores te komen
moet Jezus eigenlijk terugko
men naar de aarde. Bol en de
zijnen bidden er hard voor.
Maar: „Westerlingen zijn slech
te bidders, het zijn meer doe
mensen. Als je in Azif in Korea
naar de kerk gaat, zie je dat
mensen het geen enkel pro
bleem vinden om dagelijks uren
te bidden. In Korea is er elke
dag een bidstond om half vijf 's
ochtends. En nergens groeit de
kerk zo hard als daar. Het feit
dat wij als westerlingen erg doe-
gericht zijn is één van de rede
nen dat de kerk behoorlijk veel
impact verloren heeft. We zijn
gewoon niet afhankelijk van de
kerk, zoals die mensen."
Bol en Davidse zijn ervan
Met overgave wordt in gebouw Ouverture de 'revival' van het christelijke geloof afgesmeekt.
overtuigd dat bidden veel meer
helpt dan politieke besluitvor
ming of veranderingen in maat
schappelijke structuren. Bol
heeft voorbeelden legio. „Vlak
voor de vrije verkiezingen in
Zuid-Afrika keek ik nog naar
CNN. De nieuwsanalysten za
gen het somber in en waren er
zeker van dat het een chaos zou
worden in dit land. Tot verba
zing van de wereld werd het dat
echter niet. Ik stond er niet van
te kijken, want ik wist dat daar
de afgelopen jaren enorm veel
is gebeden door blank en zwart
samen voor verzoening tussen
elkaar. Dat gaat door tot de dag
van vandaag."
Een ander voorbeeld is de af
schaffing van de slavenhandel
in Engeland rond 1820, vervolgt
hij. „Hiervoor is een enorme
lobby geweest in het Hogerhuis
en Lagerhuis en die kwam voor
een groot deel voort uit een ini
tiatief van de Evangelische
christenen, uit de opwekkings
gemeente. Naast het voeren van
politieke actie is er ook veel ge
beden en dat heeft de afschaf
fing van de slavernij bewerkstel
ligd. De dierenbescherming en
de vakbonden zijn ook uit op
wekkingsbeweging ontstaan.
Door de 'evangelicals' kwamen
de arbeiders erachter dat ook zij
schepselen van God waren en
dat ze dus ook rechten hadden.
Dit zijn voor mij de bewijzen
dat als er wordt gevraagd of God
de situatie ten goede wil keren,
dat ook gebeurt."
Voorzitter Bol, in het dagelijks
leven verpleegkundige, is af
komstig uit één van de drie
Baptistenkerken die Alphen aan
den Rijn rijk is. De bezoekers
van de eerste opwekkingsbij
eenkomst zijn aanhangers van
verschillende kerkelijke stro
mingen zoals de Pinksterge
meente, de Evangelische ge
meente en de hervormde kerk.
De lage opkomst, zo'n twintig
mensen, stemt hem niet moe
deloos. „Er warén wel vijfen
twintig tot dertig mensen",
schat hij. „Maar ik had niet
meer verwacht. Teveel belang
stellenden in één keer kan het
effect krijgen van een zeepbel
die uit elkaar spat als je iets te
hard blaast. Ik heb liever een
goede kern die heel langzaam
uitgroeit en die goed begrijpt
wat we willen. Ik wil niet de zo
veelste trend zijn, die na een
jaar uitgeprobeerd is."
„Het christendom is gesticht
door twaalf mensen en die heb
ben de wereld veroverd", stemt
de dominee blijmoedig in. Maar
dan, heftig: „Ik wil niemand be
schuldigen maar de mensen zo
lauw, zo lauw. Van de christe
nen die naar de kerk gaan, zit 99
procent vanavond voor de tv.
Waar zouden ze nou allemaal
naar zitten te kijken? Ze zijn
lauw. mat. Ja, alles een beetje
over je heen laten komen door
de media. Maar om nu echt, uit
bewogenheid te gaan bidden en
bij jezelf te rade gaan zodat er
een opwekking uit jezelf voor
komt. Een begin bij jezelf, bij je
eigen kerk. Dat mensen straks
zeggen: ik moet bij die kerk zijn,
want daar gebeuren dingen die
ik niet wil missen."
Met weemoed denkt Davidse
aan de tijd van George White
field. „Hij preekte drie uur lang
voor mijnwerkers die een twaal-
furige werkdag achter de rug
hadden. Na verloop van tijd
hadden die kerels witte strepen
over hun gezicht van de tranen.
Die ontroering kom je tegen
woordig niet meer tegen."
Puriteinen
De George Whitefield Stichting,
die overeenkomst vertoont met
de negentiende-eeuwse Rilbe-
weging van Willem Bilderdijk en
Isaac Da Costa, vindt haar oor
sprong in Engeland. Destijds
werd de beweging gevormd
door de Angelsaksische Puritei
nen uit de zestiende en zeven
tiende eeuw, uiterst bijbelge-
trouwe en radicale christenen
die daarom ook vervolgd wer
den. In de achttiende en negen
tiende eeuw kwamen er grote
opwekkingsbewegingen op, die
verwant waren met de Puritei
nen. Eén van de eerste opwek
kingspredikanten daarvan was
George Whitefield (1714-1770),
aan wie de huidige stichting
haar naam onüeent. De onge
kende populariteit die White
field tijdens zijn leven genoot,
taande daarna jammerlijk. Tot
voor kort was Jeroen Bol één
van de weinigen die zich voor
zijn leer en geschriften interes
seerde.
Bol is dan ook de initiatiefne
mer van de George Whitefield
Stichting. „Ik ben al jaren met
dit onderwerp bezig. Op een ge
geven moment heb ik eens lec
tuur laten lezen aan bevriende
predikanten. Ze kenden George
Whitefield niet en waren niet
bekend met het bestaan van
vroegere opwekkingsbewegin
gen. Deze materie is over het al
gemeen vrij onbekend onder
christenen. Maar de predikan
ten waren meteen enthousisast
en om meer structuur in de be
weging te brengen hebben we
toen de George Whitefield
Stichting opgericht."
De reden waarom men de
stichting naar George White
field noemde, is dat deze predi
kant vele overeenkomsten met
Bols opwekkingsbeweging ver
toont. Bol: „In 1735 was de situ
atie in Engeland net zo slecht
als de huidige Nederlandse
maatschappij. Eén op de tien
huizen was een 'ginhouse', zelfs
kinderen liepen dronken over
straat. De secularisatie was in
vergevorderde staat. Er werden
wrede spelen gedaan met
hanen en honden en als er een
openbare ophanging was, ke
ken mensen met plezier toe. Nu
kijken we naar moordfilms op
de tv, je kunt die twee tijden
dus sterk met elkaar vergelijken.
Op dat moment ging George
Whitefield zich met John We
sley en nog een paar predikan
ten sterk toeleggen op een stuk
herleving van het geloof. Het
maatschappelijk leven in Enge
land is daardoor gigantisch ver
beterd. De sociale positie van
de laagste klassen verbeterde,
ziekenhuizen en gevangenissen
werden gebouwd en corruptie
werd teruggedrongen. Mensen
gingen weer naar de kerk. Dit
alles heeft zelfs zo'n doorwer
king gehad dat Engeland geen
Franse revolutie heeft gekend.
De opwekkingsbeweging heeft
Engeland gespaard voor het ge
weld van de Franse Revolutie."
„Kerkverlating is allemaal de
schuld van de mensen zelf',
vult dominee Davidse aan. „La
ten we eens de hand in eigen
boezem steken. Christenen, de
boodschappers van God hier op
aarde, moeten beginnen met
gebed en een stukje verootmoe
diging."
Daarvoor is elke maand gele
genheid, in gebouw Ouverture
in Alphen aan den Rijn.
WEERRAPPORTEN
ZONDAG 25 SEPTEMBER 1994
Zon- en maanstanden
Zon op 06.29 Zon onder 18
Maan op 20.59 fe Maan onder L(
Waterstanden Katwijk
Hoog water 06.03 18.19
Laag water 01.55 14.21 i
MAANDAG 26 SEPTEMBER 1994
Zon- en maanstanden
Zon op 06 31 Zon onder 1
Maan op 21 44 Maan onder L
Waterstanden Katwijk
Hoog water 06.39 18.48
Laag water 02.36 14.57
Weerrapporten 23 september 20 uur:
station weer wind ti
Amsterdam licht bew. ono6 19
De Bilt onbew. ono4 2C
Deelen licht bew7 ono5 2C
Eelde licht bew ono3 19
Eindhoven licht bew o3 21
Den Helder onbew ono6 18
Rotterdam zwaar bew ono2 20
Twente licht bew. ono4 20 7
Innsbruck
Istanbul
Klagenfurt
Luxemburg
Madrid
Mallorca
grondmist wmdst 16 12
0
onbew. z2 22 10
hall bew. n2 23 11
onweer o2 36 27
Mr. Jesse van Muylwijck
COLOFON
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig toten met
maandag
Noorwegen:
Wisselvallig met zaterdag
bewolking, perioden met
regen en veel wind. Zon-
van het zuidwesten uit
opklaringen, afnemende
wind en later droger. In
het noorden en in de ber
gen kans op sneeuw.
Maxima tussen 10 en 15
graden, zondag in Lapland
ongeveer 7 graden.
Zweden:
Veranderlijke bewolking
n met name zaterdag eni
ge tijd regen. Zondag op
veel plaatsen droog. Ta
melijk veel wind. Maxi
mumtemperatuur in het
midden en zuiden zater
dag nog 19 graden, verder
tussen 5 in het noorden en
n het zuiden.
Denemarken:
Van tijd tot tijd zon maar
ook enkele wolkenvelden. Droog. Over
wegend zonrfig, in de nacht en ochtend
kans op mist. Middagtemperatuur onge-
r 18 graden, zondag iets lager.
Engeland, Schotland, Wales en Ierland:
Flinke perioden met zon. In Engeland en
Wales meer bewolking en kans op een
bui. Middagtemperatuur van 12 graden
n Schotland tot ongeveer 18 in het zui
den van Engeland.
België en Luxemburg:
Af en toe zon en beide dagen kans op
i lokale bui. Middagtemperatuur za
terdag ongeveer 25 graden, zondag rond
22 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Wolkenvelden, ook af en toe zon en van
het zuidwesten uit enkele regen- of on
weersbuien. Middagtemperatuur van 20
graden in het westen tot 25 in het oos-
Portugal:
In het zuiden perioden met zon en vrij
wel overal droog. Elders wolkenvelden
en enkele buien, mogelijk met onweer.
Middagtemperatuur van 19 graden bij
Porto tot 24 in de Algarve.
Madeira:
Wisselend bewolkt en een enkele bui.
Middagtemperatuur ongeveer 24 gra-
Spanje:
In het zuiden droog en perioden met
zon. Middagtemperatuur oplopend naar
ongeveer 27 graden. In het noorden van
tijd tot tijd bewolkt en vooral langs de
van Biskaje perioden met regen,
mogelijk ook onweer. Maxima zaterdag
tussen 20 en 25 graden, 2ondag van 18
graden in Gallicië tot 27 in de omgeving
n Barcelona.
Canarische Eilanden:
Zonnige perioden en mogelijk een bui
Middagtemperatuur ongeveer 26 gra-
Marokko:
Westkust: Flinke zonnige perioden en
vrijwel overal droog. Middagtemperatuur
n het strand ongeveer 23 graden.
Tunesië:
Zaterdag eerst nog wolkenvelden en
kans op een regen- of onweersbui. Ver
der droog en zonnige perioden. Middag
temperatuur aan zee ongeveer 30 gra-
Zuid-Frankrijk:
Meer zon en minder wind, maar aanhou
dend kans op een regen- of onweersbui.
Middagtemperatuur ongeveer 25 gra-
Italië:
Zonnig en warm. In het noordwesten ook
wolkenvelden en kans op een regen- of
onweersbui. Middagtemperatuur onge
veer 30 graden, in het noorden hier en
daar wat lager.
Corsica en Sardinië:
Veranderlijke bewolking en een enkele
forse regen- of onweersbui. Geleidelijk
afnemende wind. Middagtemperatuur
ongeveer 28 graden.
Duitsland:
Mooi en warm nazomerweekeinde met
flink wat zon en hoogstwaarschijnlijk
droog. In de Eifel, Saarland en het Zwar
te Woud wel kans op een lokale regen-
ofonweersbui. Middagtemperatuur van
24 graden in het noorden tot 30 plaat
selijk in het zuiden, zondag iets minder
Oostenrijk:
In Tirol en Vorarlberg enkele wolkenvel
den en kans op een regen- of onweers-
bui. Naar het oosten toe flinke zonnige
perioderf en droog Middagtemperatuur
van 22 graden in het westen tot 28 in
het oosten. Zondag in het oosten iets
koeler.