'Ik wil publiek dat z'n kop houdt
t -tt
Cultuur Kunst
Koorserie moet kloof tussen beroeps en amateurs dichten
Eerste Leidse Open Atelier-route
Imponerende tekeningen Jacobien de Rooy
'Vergeten' impressionist krijgt alsnog erkenning
J.J. Cale
als normaal
terug
VRIJDAG 23 SEPTEMBER 1994
Zeven cantatediensten in Leiden
leiden De Leidse Stichting Cantate Domino begint zondag 25
september met de traditionele cantatediensten, die sinds 1989
elk jaar beurtelings in de Pieterskerk (5 x) eri de Hooglandse
Kerk (2x) worden gehouden. Het Leids Barok Ensemble en het
Leids Vocaal Ensemble o.l.v. Theo Goedhart zullen in de Hoog
landse Kerk de Cantate 47 van J.S. Bach uitvoeren. Solistische
medewerking verlenen de sopraan Renate Arends, de bariton
Theo Goedhart en de organist Michiel Ra's. Aanvang van de can
tatedienst: 19.00 uur.
Laatste dagen De Hollandse Tuin
leiden Morgen en zondag zijn de laatste dagen van de beelden
de kunstmanifestatie 'De Hollandse Tuin'. Het Centrum Beel
dende Kunst (CBK) aan de Hooglandse Kerkgracht 19, waar de
route langs tien tuinlocaties begint, is tijdens die twee dagen van
11.00 tot 17.00 uur geopend. Vanaf heden is ook het supplement
van de catalogus 'De Hollandse Tuin' verkrijgbaar waarin kleu
renfoto's en artikelen die de afgelopen maanden in het Leidsch
Pagblad zijn verschenen zijn opgenomen. De catalogus inclusief
supplement is verkrijgbaar bij het CBK voor 15 gulden.
Lezing over Kelten bij Oudheden
leiden Over de Kelten gaat de lezing die drs. A. Peddemors,
conservator middeleeuwse archeologie van het Rijksmuseum
van Oudheden zondagmiddag 25 september houdt. De lezing,
die om drie uur begint, is in het museum aan het Rapenburg 28.
Concert José Carreras in Rotterdam
Rotterdam De Catalaanse operaster José Carreras geeft 20 okto
ber een eenmalig concert in de Doelen in Rotterdam. De op
brengt van het optreden is bedoeld voor de uitbreiding van de
afdeling hematologie van het Dijkzigt Ziekenhuis in Rotterdam.
Hematologie richt zich op de genezing van bloed-, beenmerg -
en lymfklierkanker. Het Nationaal Philharmonisch Orkest onder
leiding van David Giménez begeleidt Carreras in Rotterdam.
Dansprijs voor Jeanette Vondersaar
Maastricht De Gouden Theaterdansprijs 1994 is toegekend aan
de Amerikaanse danseres Jeanette Vondersaar (1951). Zij i
bonden aan Het Nationaal Ballet. De Zilveren Theaterdansprijs
is toegekend aan Cathy Dekker (1962) die bij Dansgroep Kriszti-
na de Chatel danst. De prijzen zijn ingesteld door de Vereniging
van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD). De Lucas
Hovingprijs 1994 ging naar Paul Lightfoot (1966), de Britse dan
ser en choreograaf die verbonden is aan het Nederlands Dans
theater in Den Haég. Arnold Goores ontving de VCSD-choreo-
grafie/produktieprijs voor P.I.M.P (Private Items Made Public).
Openluchtmuseum moet bezuinigen
arnhem» Het Openluchtmuseum in Arnhem moet het komend
jaar aanzienlijk bezuinigen. Tegenvallende bezoekersaantallen
hebben de afgelopen twee jaar een gat van bijna 700.000 gulden
in de begroting van het eerste geprivatiseerde museum in Ne
derland geslagen. Binnen twee weken wordt bekend welke
maatregelen nodig zijn om de begroting voor het komende jaar
sluitend te krijgen. Volgens directeur J. Vaessen zijn gedwongen
ontslagen vooralsnog niet aan de orde.
Musicus Jimmy Hamilton overleden
new york Jimmy Hamilton, een van de grootste klarinettisten in
de geschiedenis van de jazz, is op 77-jarige leeftijd overleden.
Hij stierf na een hartaanval. Hamilton was 24 jaar lid van het or
kest van Duke Ellington.
De Waag na acht jaar open
Amsterdam De Waag aan de Nieuwmarkt in Amsterdam is na
acht jaar weer open. Komend weekeinde is in het historische
pand een tentoonstelling met werk van 25 beroepskunstenaars
uit de buurt. De presentatie maakt deel uit van de manifestatie
Open Ateliers, waarvoor zo'n 50 kunstenaars hun werkruimte
openstellen. Sinds het vertrek van het Joods Historisch Museum
in 1987 was De Waag voor het publiek gesloten. De gemeente is
nog steeds op zoek naar een nieuwe huurder - - - -
Gouden Ezelsoor voor Kader Abdolah
tSTERDAMKader Abdolah krijgt voor zijn verhalenbundel 'De
Adelaars' de Gouden Ezelsoor 1993. De onderscheiding bestaat
uit een plastiek en een bedrag van 10.000 gulden. Hij gaat jaar
lijks naar een debuterende schrijver van een Nederlands literair
werk. Het aantal verkochte boeken is een belangrijk criterium
voor de toekenning. De prijs is ingesteld door het Koninklijk Ver
bond van Grafische Ondernemingen.
Angela Groothuizenzaterdag in Alphens Parktheater, speelt met problemen
De theaters gebruiken voor de aankondiging van het eer
ste theaterprogramma van Angela Groothuizenen vaag
heden als 'rock 'n roll theater', 'de verrassing van het sei
zoen' en 'dat het leuk wordt is Angela wel toevertrouwd'.
Angela, zichzelf typerend als dwarsligger, is ook helemaal
niet van plan voorspelbaar te zijn. ,,Ik begin met een te-
ringherrie en als ze denken dat het lekker rustig wordt,
dan komt er wel weer wat", belooft ze. ,,Ik verveel mezelf
zo vaak in het theater; ik wil absoluut niet dat de mensen
dat meemaken." Zelf verwacht de ex-Dolly Dot - en lead-
zangeres van de rockband Angela The Rude - in het
theater „eindelijk publiek dat z'n kop houdt, want ik heb
nogal wat ervaring met dronken boeren."
blijkt dat de bal onstuitbaar ver
der rolt. ,,Ik heb dit voorjaar nog
een proefprogramma gemaakt.
Godzijdank is het afgeketst. Te
levisie is enig, ik zal het altijd
blijven doen, maar het is heel
zwaar. Ik kan er even niets
nieuws bij gebruiken, anders
heb ik het straks weer zo druk."
Al laat ze misschien 'de kans
van haar leven' liggen, ze is
vastbesloten zich niet te -laten
ompraten. ,,De mensen komen
met mooie kleren naar het the
ater voor een lekker avondje uit,
dan moet ik mij honderd pro
cent kunnen geven."
jacqueline visser
Lullen kan ze wel. Op feestjes is
het altijd: 'Angela vertel eens'.
Die kant van haarzelf, waardoor
ze ook in het vak van tv-presen-
tatrice is gerold, wil ze wel eens
verder ontwikkelen. „In het the
aterwerk wil ik me echt bekwa
men. Ik zie mezelf als een uit de
voegen gegroeide zangeres, die
terug gaat naar de basis, want
dat is de bühne. Ik wil het ge-
i het
len. Spannend!"
Twee jaar geleden kwamen
de theaterkriebels opzetten. „Ik
wilde gaan spelen, zo noem ik
het maar, ik ben een vrij speels
mens." Omdat Angela Groot
huizen het leven niet onnodig
ingewikkeld wil maken, hoefde
ze ook niet verder te zoeken
dan 'Spelen' als geschikte titel
(met meerdere betekenissen)
voor haar show.
Vorig seizoen hadden de the
aters Groothuizen al geboekt.
Maar wegens drukke tv-werk-
zaamheden, een virus op de
stembanden en oververmoeid
heid moest ze deze uitdaging
een half jaar opschuiven. „Ik
ben nou eenmaal een werk-
monster, daar kan ik niks aan
doen. Ik vind heel veel dingen
leuk. Het valt niet mee om mij
te zijn, maar ik moet er mee le
ren leven."
De 'handicap' van het succes
van haar tv-programma's 'De
uitdaging' en 'Sex met Angela'
Purper
'Spelen' is een combinatie van
stand-up comedy, rock 'n roll
en theater. Twee keer drie kwar
tier liedje-praatje-liedje-praatje
door 'een gek mens met een
raar leven dat mooi zingt'. De
opzet is vrij sober („Ik kan me
geen hele verkleedpartijen ver
oorloven."), maar dynamisch
en vrolijk.
Met regisseur Bert Klunder
(die onder meer met Brigitte
Kaandorp samenwerkte) heeft
Angela een keus gemaakt uit de
'honderdduizend verhalen' die
ze zo kan opdissen. „Ik heb niet
zoveel ervaring dat ik het op ei
genwijsheid red. Ik heb de tekst
met Bert vormgegeven
Angela Groothuizen: „Ik ben nou eenmaal een werkmonster, daar kan ik niks aan doen.
Toneelervaring deed ze op in
het seizoen dat ze met Purper
meedraaide. „Daar heb ik veel
van geleerd, maar ik heb een
heel andere smaak dan Purper.
Ik heb liever zo min mogelijk
„Het leven is lijden zegt men,
maar het is maar hoe je er mee
omgaat. Regels zijn er om je te
dienen in plaats van je te be
lemmeren. Je moet het leven te
slim af zijn. Niet dat ik dat altijd
ben hoor, maar in de show
speel ik met problemen."
Voor het muzikale gedeelte
heeft Groothuizen geput uit be
staand repertoire. „Er zijn al zo
veel mooie liedjes geschreven",
motiveert ze. Als voorbeeld
noemt ze 'Het land van melk en
honing' en 'Rozegeur en mane
schijn' van Rob Chrispijn. Maar
ze koos ook teksten van Jules de
Korte, Jeroen van Merwijk, Bri
gitte Kaandorp, Ramses Shaffy,
The Scene, Sjako! en Raymond
van het Groenewoud. „Een
ratjetoe dus. Ik heb allemaal
dingen verzameld die ik mooi
vind."
De nummers werden wel on
der handen genomen. Sommige
liedjes vertaalde ze in het Ne
derlands, andere kregen een
nieuw arrangement. Een spe
ciaal voor het theater samenge
stelde 'vrij stevige' viermans
band begeleidt haar. Ze had ge-
Nederlands Kamerkoor werkt samen met Leidse koren
leiden» annemiek ruycrok
Op initiatief van het Nederlands Kamerkoor begint ko
mende zondag 25 september de Leidse koorserie. Be
halve twee concerten van het Nederlands Kamerkoor,
zijn in deze serie uitvoeringen door het William Bird
Vocaal Ensemble, het Leids Vocaal Ensemble en het
Leids Studentenkoor en Orkest 'Collegium Musicum' te
beluisteren.
Het samenwerkingsverband tussen de koren is, aldus
adjunct-directeur Kristien Jansen van het Nederlands
Kamerkoor, bedoeld om de kloof tussen de (I^eidse)
amateurs en het professionele koor te slechten. „Er is in
Leiden grote interesse voor zingen op hoog niveau. Lei
den is ook een van de steden waar een goed publiek
voor dit soort initiatieven is. Het Nederlands Kamer
koor achtte daarom de tijd rijp om zelf eens iets te or
ganiseren samen met de 'bovenlaag' van Leidse koren.
En dan bedoel ik dat 'bovenlaag' niet denigrerend ten
opzichte van andere koren. Maar deze drie passen qua
repertoire en kleinschaligheid in ons programmabe
leid."
De samenwerkingsserie begint zondag met een con
cert (om drie uur) door het William Byrd Vocaal En
semble onder leiding van Nico van der Meel in de Lok-
horstkerk, Pieterskerkstraat 1. Op het programma staan
werken van Heinrich Isaac, Zoltón Kodaly en de Missa
Pannonica van Sandor Szokolay die in 1987 zijn Neder
landse première beleefde.
Het Leids Vocaal Ensemble treedt op 8 oktober in de
Marekerk op. Het Nederlands Kamerkoor waagt zich op
12 november 's avonds in de Taffehzaal van hel Rijks
museum van Oudheden met dirigent en Middeleeu
wen/Renaissance specialist Paul van Nevel tot ver in de
18de-eeuwse Franse polyfonie. Vervolgens treedt op 16
december 'Collegium Musicum' op in de Stadsgehoor
zaal. Het Nederlands Kamerkoor sluit de serie op 21
maart af in de Taffeh-zaal. Dan presenteert het koor
een bijzonder Frans programma, waarin ook werken
van twee Nederlandse componisten zijn verwerkt.
Het is mogelijk zowel per concert een kaart te kopen,
als een abonnement voor de hele serie tegelijk. De prijs
voor een dergelijk abonnement is 82 gulden, wat een
reductie van ruim twintig gulden betekent. Zowel losse
kaarten als een abonnement zijn zondag in de Lokhors-
tkerk te koop.
1 Een mini-kunstmanifestatie
:enpa" speelt zich dezer dagen in Lei
kei Rjden af: open dagen in kunstcen-
trum Haagweg 4. Leidse kunste-
r 'naars stellen hun atelier open
Ivoor het publiek en theater-
RFsk&oep 'Allez les loups' treedt op
PKJ in het kunstcentrum.
1 bef^ In totaal 45 (Leidse) kunste-
?°hd? naars stellen vandaag, morgen
batroien zondag hun atelier open.
M) (a Kunst kijken op de plek waar
15 het wordt gemaakt, zo is de be-
Biauj doeling van de manifestatie. In
het Centrum Beeldende Kunst,
Hooglandse Kerkgracht 19-21,
is een presentatie van de deel
nemende kunstenaars te zien.
Zo kan het publiek op één plek
bekijken welk atelier een be
zoekje waard is.
De open atelier-route begint
op een steenworp afstand: bij
Lous Stuifzand aan de Koppen-
hinkstèeg 2b. In totaal zijn er 12
ateliers geopend, waaronder dat
van Jacob Kanbier (Duizend-
draadsteeg 10) en van de Meel
fabriek, waarin onder anderen
Jef Oltheten en Hans Bos domi
cilie hebben gekozen. De ate
liers zijn open van elf tot vijf
uur. Een route-beschrijving is
bij het CBK verkrijgbaar. In
Haagweg 4 kan het publiek door
de ateliers van meer dan 20
kunstenaars wandelen. Om drie
'uur zaterdagmiddag treedt hier
de theatergroep 'Allez les loups'
op, een gemêleerd gezelschap
van Leidse muzikanten en spe
lers. De acts die zij morgenmid
dag spelen vloeien voort uit hun
straattheatervoorstelling die zij
afgelopen zomer in Frankrijk
ontwikkelden.
beeldende kunst
recensie onno schilstra
Expositie: tekeningen v^n Jacobien de
j Rooy Te zien: t/m 16/10, dagelijks 10.00
4t/m 17.00 uur, galerie AZL, Academisch
Ziekenhuis, Leiden.
- Ba Het Academisch Ziekenhuis
i biedt deze maand een herkan-
EWA/|sing aan degenen die vorig jaar
p; niet in staat waren de grote
Pecojbndschapstentoonstelling in
1 Stedelijk Museum De Lakenhal
lvantljte bezoeken. In de AZL-galerie
oeverfis werk te zien van Jacobien de
Rooy, destijds prominent aan-
Hakjwezig in De Lakenhal. Ze pre-
nhorsUenteert een serie monumentale
H0, landschapstekeningen, voor een
'deel dezelfde als in het muse-
daar blijft De Rooy nadrukkelijk
realistisch, en waar Ernst zijn
landschappen tot nachtmerries
transformeerde, daar slaat Jaco
bien de Rooy de omgekeerde
richting in. Haar landschappen
zijn sprookjesachtig en verstild.
Het belangrijkste bestanddeel
van De Rooy's composities
wordt gevormd door slank
oprijzende bomen. Door hun
overwegend verticale lijnenspel,
hebben de tekeningen iets go
tisch. Die plechtstatige, mystiek
aandoende uitdrukking, wordt
nog eens benadrukt door zware
houten lijsten.
ttv\a
u
De tekeningen van De Rooy
'zijn absoluut bezienswaardig.
Ze imponeren ogenblikkelijk
door hun, voor tekeningen, on
gebruikelijk grote formaat van
gemiddeld twee bij drie meter.
Bovendien hebben ze een ver
leidelijke sfeer, die doet denken
opgaan de vroege landschappen
van Piet Mondriaan of aan de
surrealistische drieluiken van
Max Ernst. Maar waar Mondri
aan gericht was op abstractie,
De Rooy doet haar inspiratie
onder meer op tijdens verre rei
zen. Onderweg maakt ze een
voudige schetsen, die ze thuis
in het groot uitwerkt, op grauw
bruin papier met houtskool en
pastel. Foto's gebruikt ze niet.
Misschien hebben daardoor de
tekeningen een tamelijk alge
mene uitstraling. Jammer is ook
dat De Rooy haar werkstukken
steeds op dezelfde manier de
tailleert. De lijnsoorten zijn wat
eentonig, met als gevolg dat de
verrassing die de tekeningen in
eerste instantie teweeg brengen
vrij snel wegebt.
Waar Jacobien de Rooy echter
in uitblinkt, is haar kleurge
bruik. De toepassing van volle
dig verzadigde tinten, afgewis
seld met meer fletse kleuren,
verleent haar tekeningen een
atmosferische dieptewerking,
die telkens weer anders uitpakt.
De ene keer loop je door een
vochtig Noors bos, dan weer
•langs een tropische rivier, ver
volgens bevindt je je in een Hol
lands veenlandschap. Juist door
die kwaliteit laat Jacobien de
Rooy zich in één oogopslag her
kennen als een bijzondere kun
stenares.
parus Het kan soms raar lopen in de wereld
van de kunst. Neem nu het geval van de
schilder Gustave Caillebotte (1848-1894). Bij
leven genoot hij een behoorlijke reputatie als
impressionist, maar al kort na zijn dood raak
te de steenrijke scheepbouwkundig ingenieur
als schilder in de vergetelheid. Nu, precies
een eeuw na zijn dood, blijkt uit een over
zichtstentoonstelling in het Parijse Grand
Palais dat dat volslagen ten onrechte was. De
tentoonstelling van 89 schilderijen en 26
schetsen van Gustave Caillebotte, voor het
overgrote deel afkomstig uit particuliere ver
zamelingen verspreid over de wereld, maakt
duidelijk dat Caillebotte niet voor niets door
erkende meesters als Renoir, Monet en Pisar-
ro als volwaardig lid van de impressionis
tische voorhoede werd beschouwd. Hoewel
niet het hele oeuvre van Caillebotte van de
zelfde hoge kwaliteit is, is de tentoonstelling
die tot en met 9 januari in het Grand Palais te
zien is, een bewijs van Caillebotte's virtuosi
teit en originaliteit. foto cpd
hoopt dit 'grote
kleine zaaltjes en buiten de aan
dacht van de media te kunnen
uitproberen. Maar dat zat er
door haar bekendheid niet in.
„Ik blijk een eigen publiek te
hebben, dat op alles wat ik doe
afkomt."
'Spelen' is zaterdag 24 sep
tember te zien in het Parkthea
ter in Alphen aan den Rijn.
recensie louis du moulin
Roem en rijkdom. Zanger-gita
rist J.J. Cale kreeg als late ont
dekking begin jaren zeventig de
gelegenheid beide bonussen in
de wacht te slepen. De ruwe
bolster uit Oklahoma, die als
componist van 'After Midnight'
en 'Cocaine' onder anderen Erie
Clapton de hitparade had bin
nengeloodst, koos al snel voor
de weg van de meeste vrijheid,
waardoor hij nooit de cultstatus
ontsteeg.
Bleef Jean Jacques Cale 1936)
zelf 'The Sphinx Of Rock', zijn
'lekkere luie geluid' werd des te
.vermaarden Cale bleef ook pla
ten maken. En toeren. Zij het al
leen in eigen land, wegens een
enorme vliegangst. Vandaar dat
J.J. Cale slechts één keer (in
1976) naar Europa trok. Die
concertreis zou wel meteen zijn
faam als zonderling genie ver
der vergroten, omdat hij op het
podium er telkens alles aan
deed toch maar vooral buiten
het licht van de schijnwerpers te
blijven.
Bij de hernieuwde kennisma
king met deze Cale gisteravond
in een (verwachtings)vol Con
gresgebouw in Den Haag ble
ven dergelijke fratsen achterwe-
ge. De 'levende legende', over
gekomen ter promotie van zijn
elfde solo-album 'Closer To
You', presenteerde zich in feite
als een doorsnee vertegenwoor
diger van de stressverjagende
country-blues. Daarnaast als
een zeer aimabele aanvoerder
voor zijn vijf begeleiders, onder
wie tweede gitariste en dito
stem Christine Lakeland, die
eerder dit jaar nog onder eigen
naam de Europese podia af
stroopte.
Ondanks alle goede bedoelin
gen schoot J.J. Cale juist in zijn
rol als bandleider ernstig te kort.
Met als gevolgen een te zwak
samenspel en een ware overdo
sis aan persoonlijke slordighe
den. Natuurlijk hoort noncha
lance bij deze unieke eigenhei
mer, maar te vaak werd de don
kerbruine sfeer toch doorbro
ken door een pijnlijke misser
van de maestro. 'Den Haag' had
wel de mazzel dat Cale zien vol
ledig op zijn gemak waande,
waardoor hij na zijrr reguliere
set van een uur (afgerond met
'After Midnight') zowaar nog
een half uur 'toegaf.
