Sterke finale redt 'Sound of Motown'
Kabbelende mis in mooie vertolking
Cultuur Kunst
Beeldhouwer David
van de Kop overleden
Filmster Dolly Haas overleden
Vernieuwd Weekend at Waikiki
maandag 19 september 1994
jaa
Voorronde Camerettenfestival in LVC
leiden Voor het eerst in de geschiedenis van het Cameretten
Cabaretfestival zal er een voorronde worden gehouden in Lei
den. Deze voorronde is aanstaande woensdag te zien in het
Leids Vrijetijds Centrum aan de Breestraat 66. Vanaf 20.00 uur
treden er drie groepen op: No Budget, Kathinka Vink Tjoen Tak
Sen en Het Oud Hollandsch Cabaret.
Rijnmondkunstenaar bij Catharina
hillecomDe Rotterdamse kunstenaar Harry van der Woerd ex
poseert tot 16 oktober bij Kunst Galerie Catharina, Meerstraat
promenade 12 b, in Hillegom. Landschappen, stillevens en
stads- en havengezichten legde hij op het doek vast. Op de ten
toonstelling zijn ook bloembollenlandschappen van Van der
Woerd te zien. Openingstijden: di t/m vr 10-17.30 uur, za 10-15
Weer naaktschilderij gestolen
amsterdam Er is opnieuw een geschilderd naakt gestolen. Na
dat eerder de Haagse Pulchri Studio melding maakte van de ver
dwijning van een klein naakschilderij van Christiaan de Moor,
meldde de eigenaar van de Wetering Galerie in Amsterdam de
diefstal vrijdag van een abstract schilderijtje met een vrouwelijk
naakt, met over het midden de tekst 'aandelen binnenland'. Het
Amsterdamse werkje in bordeauxrode, gele en grijze acrylverf
maakte onderdeel uit van een tentoonstelling over geld, macht,
economie en prijzen in de galerie. Galeriehouder Mennus meent
dat de dief een liefhebber moet zijn. Het doekje heeft op een vei
ling nauwelijks waarde. Op de prijslijst van de tentoonstelling
staat voor het werkje f 1250 vermeld.
Symboliek bij Art Gallery Gérard
wassenaar Het symbolisme van Bodi staat centraal op een aan
hem gewijde expositie bij de Wassenaarse Art Gallery Gérard.
Van 24 september tot 3 oktober is een geheel nieuwe collectie
van diens werk te zien. In Bodi's schilderijen (acryl op paneel)
en tekeningen (gemengde techniek van kleurpotlood en
gouache) worden symbolische voorstellingen uitgewerkt van
thema's waarin de relatie tussen het bewuste en het onbewuste
het voornaamste element vormt. De expositie is vanaf 24 sep
tember dagelijks van twaalf tot vijf uur geopend.
Een paneel van de symbolische kunstenaar Bodi.
Supremes-klassiekers en West Side Story handig aan elkaar geplakt
U MOULIN
'The Sound Of Motown'. Met Rhetta
Hughes (Liliane Lane), Britt Wilson (Sam
Lewis), Linda James (Michelle Mackey),
Michelle David (Patty Maclaine), Stephen
Semien (Larry lawford) e.v.a.. Regie en
choreografie: Mabel Robinson. Musical di
rector: Paul Diekmann. Arrangementen:
Edwin Schimscheimer. Kostuums en de
cors: Jan Aarntzen. Gezien: 16/9, Luxor,
Rotterdam. Nog te zien aldaar tot en met
2 oktober. Daarna in Congresgebouw,
Den Haag van 4 tot en met 16 oktober en
op 19 en 20 oktober in de Leidse Schouw
burg.
David Bowie dacht ooit slim te
zijn door een aanhoudende cre
atieve impasse te verdoezelen
met een grootste hits-toémee.
Al zijn fans zagen er naar uit,
maar toch werd die concertreis
niet die onvergetelijke klapper
die iedereen ervan had ver
wacht. Omdat telkens weer
bleek dat een overdosis aan
overbekend' repertoire op een
gegeven moment alleen maar
verlammend werkt.
'The Sound Of Motown', de
Engelstalige musical van Neder
landse makelij die afgelopen
vrijdag in het Rotterdamse
Luxor-theater haar wereldpre
mière beleefde, kampt een
beetje met hetzelfde probleem.
Door vrijwel uitsluitend gebruik
te maken van de vertrouwde
successen uit de gloriejaren van
het baanbrekende Amerikaanse
zwarte platenlabel neemt de
neiging om de oren te blijven
spitsen gaandeweg af. Ondanks
de degelijke vertolkingen van
met name het vrouwelijke deel
van de in meerderheid Ameri
kaanse cast en de veelal frisse
arrangementen van Edwin
Schimscheimer.
Gelukkig echter kent dit ge
durfde prestigeproject van
Stardust Theatre (Henk van der
Meijden) in muzikaal opzicht
een verrassende finale, die ook
De opkomst van The Chervettes, een schets gesitueerd in het Detroit v
chelle David, Rhetta Hughe en Linda James.
nog eens aangeeft waar het po
pulaire zwarte geluid zo lang
was geworteld: in de kerk.
Zoals al uit de titel kan wor
den afgeleid speelt het verhaal
in deze produktie van minstens
zes miljoen een ondergeschikte
rol. In feite heeft scriptschrijver
I.DA Washington (ook Van der
Meijden?) de basis van twee
verschillende 'klassiekers' han
dig aan elkaar geplakt. Voor de
pauze staan de snelle opkomst
en daarbij gepaard gaande in
terne perikelen van The Cher
vettes centraal, een schets gesi
tueerd in het Detroit van de ja
ren zestig die sterk doet denken
aan 'The Supremes Story', met
Linda James als Michelle Mac
key in de rol van 'elleboogwerk
ster' Diana Ross.
Het tweede gedeelte speelt
zich af in het vervallen 'Motor-
town' van heden, waar de
jeugdbendes het niet bij rappen
ii de jaren zestig, doet sterk denken aan
alleen laten. Met als gevolg dat
de mooie Donna (Gabrielle Lee-
Canon) in de armen van haar
Nat (Jim Weaver) sterft. Behoor
lijk 'West Side Story' dus, zij het
dat het hier geen hoofdperso
nen betreft.
De echte rode draad heet Li
lian Lane, die eerst als de be
langrijkste Chervette triomfen
viert, vervolgens uit de groep
wordt gezet en daarna, vele ja
ren later naar Detroit terugkeert
om iets terug te doen voor haar
geboortestad en rust te vinden.
Rhetta Hughes, eerder in 'Jose
phine' de moeder van La Baker,
overbrugt als Lilian de ruim
dertig jaar zonder meer knap en
neemt al zingend alle heimwee
naar de originele versies onmid
dellijk weg. Britt Wilson weet
zijn clichérol als de kappende
nicht Sam met het suikergezicht
te verheffen tot de meest boei
ende mannelijke creatie.
Monument
Dudok
voorlopig gered f
van slopershamer
Het laatst overgebleven tar
station dat ontworpen
door de beroemde archited
Dudok, aan de A 2 bij Vinkei
veen, lijkt op het nippertji
gered te worden van
sloophamer. De eigenaar v
het monumentale gebouvi
tje, Esso, overlegd met hef^
Autotron in Rosmalen ove^le'
het behoud.
Het unieke pompstationje]
moet plaats maken voor uit ral
breiding van de A 2. Esso wil) no
de het in eerste instantie slo, sel
pen. Demonteren en eldenau
opbouwen zou tussen de eeiUjj
en twee ton kosten, een be|aa
drag dat het bedrijf er aan|no
vankelijk niet voor over hadLe
Op initiatief van het bureau 0o
monumentenzorg van dfjv
provincie Utrecht is Esso ver] gn
volgens met het Autotroijvri
rond de tafel gaan zitten onj d«
het monument voor sloop te 0v
behoeden. re
„Het is een uitzonderlijk pji
stationnetje," zegt R. Blijjin
denstijn van het bureau mo- de
numentenzorg. „Het heeft m
grote cultuurhistorische Di
waarde. In de jaren vijftig ik
zijn 112 soortgelijke ontwerj h<
pen van Dudok gebouwd]
maar dit is het enige dar*
overgebleven is. Wij hebberL.
Esso erop gewezen dat jej
zo'n bouwwerk niet zomaaJ
met de grond gelijk kunt ma-j
ken."
De directeur van het auto4|
tron, J. Van Helden, wil hem.
station een nieuwe bestenvjm
ming geven, bijvoorbeeld alsj-
portiergebouw. „Het pasi
prachtig bij ons automuse
um. Het zou doodzonde zijn
als er nergens meer een te
bezichtigen is."
In zijn woonplaats Dreischor in Zeeland is woensdag de Neder
landse beeldhouwer en aquarellist David van de Kop (1937) overle
den. Van de Kop wordt beschouvvd als een van de belangrijkste ver
tegenwoordigers van de na-oorlogse Nederlandse beeldhouwkunst.
Van de Kops werken staan in tal van musea, waaronder het Kröl-
ler-Müller in Otterlo en het Haags Gemeentemuseum. Zijn inspira
tiebron was altijd het Nederlandse en vooral Zeeuwse landschap:
de dijken, het licht, de overgang van zee naar land.
Halverwege de jaren vijftig studeerde Van de Kop aan de Konink
lijke Akademie voor Beeldende Kunsten in zijn geboorteplaats Den
Haag. Docent Carel Visser maakte hem vertrouwd met de avant-
garde beeldhouwkunst uit de vorige decennia. Van de Kop maakte
land-art: kunstwerken van materiaal afkomstig van de plek zelf
(aarde), aangevuld met ijzeren platen of staven.
Bijzonder aan het oeuvre van Van de Kop zijn tekeningen die hij
maakte voor zijn projecten. Die werktekeningen zijn collages van
aquarellen en delen van foto's van de plek, waarover een schets is
gelegd van de nieuwe situatie.
Schohaus. Begeleidingsensemble
Marjolein van der Esch - viool. Esther Jan
sen - viool; Lucia Doeven - altviool; Anne-
lies van Gent - cello, Jolanda van Leeuwen
- contrabas; Femke Bergervoet - harp;
Hans Vis - orgeL Gehoord: 17/9. Schep-
De grappigste Tukker van Ne
derland heet Herman Finkers.
Dat is bekend. Wat minder
mensen weten is dat hij muzi
kaal ook zijn mannetje staat en
zelfs een complete mis heeft ge
componeerd. Weliswaar kreeg
hij hulp van vakmensen waar
het aankomt op arrangeren en
instrumenteren, maar toch blijft
het in elkaar knutselen van een
echte 'Sint Jorismis', de eerste
en enige naar mijn weten, een
knappe klus. Het resultaat is
dan ook heel acceptabel. De
sfeer van het stuk is een beetje
dromerig en kabbelend, de
klankkleur haast impressionis
tisch. Zelfs de humor, hoe kan
het anders bij Finkers, ont
breekt niet. In het Benedictus
ontspringt vanuit het niets plot
seling een melodisch fragment
uit de Bananaboatsong terwijl
de Latijnse tekst gewoon door
loopt.
Het Vocaal Ensemble Pur
Sang uit Leiderdorp viert dit
jaar haar eerste lustrum. Het
begon allemaal vijf jaar geleden
toen een groep enthousiaste
zangers en zangeressen het
plan ontwikkelde om een con
certreis naar Oxford te organise
ren. Na de succesvolle trip be
sloot de gioep om de samen
werking te continueren. Met
veel succes zoals inmiddels is
gebleken. In oktober staat de
tweede Engelandreis gepland.
Het lustrumconcert, afgelo
pen zaterdag in de Scheppings-
kerk, kent een onderhoudend
en afwisselend programma. Het
a-capella repertoire van Engelse
madrigalen van rond 1600
wordt mooi vertolkt. De stem
men vormen een hechte een
heid. Alhoewel inzetten niet op
alle plaatsen even alert klinken,
blijft het totaal goed overeind.
De samenzang is opvallend zui
ver. Na een bondig instrumen
taal intermezzo, onderhouden
de toneelmuziek van Henri Pur-
cell,, volgt een blokje Oudhol
landse liedjes in een nieuw jas
je. Het, spannende van dit soort
'hedendaagse' stukken is dat
het nooit voldoet aan een vast
verwachtingspatroon omdat het
idioom onbekend is. Zowel me
lodie als akkoorden vliegen alle
kanten op. De bepaald niet sim
pele zettingen worden
overtuiging gezongen en kome
prima uit de verf. Als afsluiti
staat de Sint Jorismis van He
man Finkers op het progran
ma. Het totale klankevenwicl
trekt soms wat scheef door hi
af en toe te penetrante orgelgi
luid en een harp die nauwelijl
hoorhaar is. Maar daar staat te
genover dat het koor en i
mentaal ensemble, beide oqde
leiding van Jos Schohaus,
sfeer van het werk uitsteken
weet te verklanken. De indivi
duele kwaliteit van koorleder
hoorbaar in de 'solopartijei
blijkt verrassend hoog.
Dolly Haas, een Duitse filmster'die op het Ameri
kaanse toneel en doek triomfen vierde en de car
toonist Al Hirschfeld huwde, is vrijdag op 84-jari-
ge leeftijd aan kanker overleden.
Haas werd geboren in Hamburg en legde zich
reeds als tiener toe op het cabaret en de musical.
Zij werd een ster in de Duitse cinema, waar zij in
1929 haar debuut maakte in 'Een zomer van Ge
luk'. Na de opkomst van het nazisme verliet Haas
Duitsland en verhuisde naar Londen, waar zij ac
teerde in de geluidsfilmversie van D.W. Griffiths
'Broken Blossom'. De film werd geregisseerd door
Hans Brahm, die haar eerste echtgenoot werd.
Zij vestigde.zich uiteindelijk in New York, waar
zij hoofdrollen vertolkte in toneelstukken als 'Cri
me and Puqishment' met John Gielgud en Lillian
Gish in 1947, en verscheen in produkties van Ber-
tolt Brechts 'The Threepenny Opera' en 'Brecht
on Brecht'. Zij keerde in 1953 terug naar de film
en verscheen ondermeer in Alfred Hitchcocks 'I
Confess'.
Zeeland belicht kunstenaars
Domburg in Mondriaanjaar
Weekend at Waikiki. wellicht een half jaartje te vroeg
recensie. hans keuzers
Concert: Weekend at Waikiki, met Thijs
Helfrich - zang, Eelco Engelsma - gitaar,
Wi|nand Helfrich - toetsen, Jan Dijksma -
bas, Howard Clements - drums, Joris Vos -
toetsen, Jelke Haisma - percussie. Ge
hoord: 17/9, LVC, Leiden.
„We spelen nu even onze single
'Man at the Wheel' want daar
heeft mijn moeder er een van
en ik geloof nog drie anderen."
Zanger Thijs Helfrich van Week
end at Waikiki steekt laconiek
de draak met de vooralsnog te
genvallende verkoop van de
single en de net uitgebrachte cd
'Sputnik'. Met vernieuwd en
thousiasme is het Groningse
New Wave-bandje van weleer
een nieuwe weg ingeslagen en
combineert nu in een ragfijne
mix elementen uit de grunge,
doem en de industiële techno.
'Dream away' en 'Intrillaga-
tor' in het begin van de set leg
gen een doemige asgrauwe de
kensluier neer. Met zeer helder
uitwaaierende klanken weet gi
tarist Eelco Engelsma vaak ge
raffineerd tegenspel te bieden.
Waikiki heeft in de persoon
van zanger Thijs Helfrich een
sterke zanger. Zijn donkere
stem heeft sterke verwantschap
met de Ierse Gavin Friday of
soms in 'Cold' als een jonge Da
vid Bowie. De ballad 'April
Child' een nummer met een
open melodie en zwevend op
een aangenaam bedje van key
boards is een prettig rustpunt
tijdens de set en heeft aangena
me Simple Minds-invloeden.
De band beperkt zijn samples
voornamelijk tot het weergeven
van vervormde stemmen en legt
de nadruk op de livesound. Ge
lukkig maar, want de dance-in-
vloeden op de CD Sputnik,
vooral bij de nummers 'The girl
of my dreams' en 'Yeah Yeah'
klinken op de schijf zeer kli
nisch en uitermate gedateerd.
Het laatstgenoemde nummer
krijgt tijdens de toegift, mede
door afwisselende tonen uit de
marimba, een zeer melodieuze
en heldere uitvoering.
Jammer is dat het, ondanks
de laaiend enthousiaste recen
sies in de popbladen, afgelopen
zaterdag in het LVC angstig stil
bleef. Het uitstekende materiaal
en, gezien het doemkarakter, de
opmerkelijke energieke en toe
gankelijke sound van de groep
moet echter veel meer publiek
kunnen trekken. Wellicht kwam
Weekend at Waikiki een half
jaartje te vroeg naar de behou
dende popstad Leiden.
Zeeland beperkt zijn aandacht
in het Mondriaanjaar niet uit
sluitend tot de vijftig jaar gele
den overleden kunstenaar.
Twee tentoonstellingen en een
publikatie in de bijbehorende
catalogus gaan in op de kunste
naarskring die begin deze eeuw
in Domburg verbleef en waar
van Mondriaan deel uitmaakte.
Jan Toorop (1858-1928) wist
in de Zeeuwse badplaats waar
„de chique" zich destijds op
hield, een groep kunstenaars
rond zich heen te verzamelen.
Onder hen Piet Mondriaan, Ja-
coba van Heemskerck, Lucie
van Dam van Isselt, Mies Elout-
Drabbe, Toorops dochter Char
lie, Ferdinand Hart Nibbrig, Jo-
han C. Nijland, Henri Le Fau-
connier, Jan Sluijters en Lode-
wijk Schelfhout.
Via contacten met kunstme
tropolen als Parijs en Berlijn
kwam de groep in contact met
vernieuwende ontwikkelingen.
In het Zeeuwse Domburg wer
den ze met name geïnspireerd
door de bijzondere lichtval
langs de kust, het duinland
schap, de bossen en de karakte
ristieke bevolking. De onderlin
ge verbondenheid en vriend
schap zette de groep ertoe aan
nieuwe stromingen als het divi-
sionisme, luminisme, kubisme
en expressionisme te bediscus
siëren en daarmee te experi
menteren.
„Toch hadden hun werken
geen stylistisch verwantschap",
aldus Hesther van den Donk,
conservator van het Zeeuws
Museum in Middelburg. „De
gemoedelijke verbondenheid
onderling en met de lokale be
volking, bracht hen tot experi
menten met kleuren, vormen
en lijnen, waarbij ieder een to
taal eigen persoonlijke lijn ont-
wikelde." Van den Donk heeft
dit in de tentoonstelling Mon
driaan en Toorop temidden vaa
hun tijdgenoten in Domburg in
het Zeeuws Museum duidelijk
tot uiting gebracht. Door de
werken van 13 kunstenaars on
der te brengen in afzonderlijke
categorieën - landschappen,
portretten, bomen, duin- en
zeegezichten - zijn enerzijds
wederzijdse invloeden, ander
zijds de blijvend persoonlijke
stijlen zichtbaar gemaakt.
Om hun werk aan de man te
brengen hielden de kunstenaars
jaarlijks een expositie in Dom
burg. „De schilderijen op die
tentoonstellingen moeten in
dertijd opzienbarend geweest
zijn", weet Jacqueline van Paas-
chen-Louwers uit landelijke re
censies van destijds. Zij nam
het initiatief het „kotje van
Toorop" te reconstrueren tot
een blijvend museum. In dit
museum is de tentoonstelling
van 15 kunstenaars te zien,
zoals die ook in 1912 werd ge
toond. Ook hier weer traditio
neel naast voor die tijd radicaal
werk. Net als toen bij de ingang
beginnend met het werk van de
„kalmere broeders" om te ein
digen met het toen opzienba
rende kubistisch werk van Lo-
dewijk Schelfhout en Jacoba
van Heemskerck.
Van Mondriaan zijn hier zes
van de zeven ih 1912 tentoon
gestelde werken te zien. Beide
tentoonstellingen zijn te zien
tot en met 15 januari.
alphen aan den run Het Alphense Parkfilmhuis is in het nieuw gestoken. Cultuurwethouder Korver
mocht het vrijdagavond openen. Daarna werd de film 'Fried Green Tomatoes' van John Avnet aan het
publiek getoond. foto»holvast/marklamers