Leidsch
Dagblad
Laatste waarschuwing Haïti
Inschrijving haring en wittebrood
Meeste HSL-protestborden moeten weg
BEL: 071-128030
De Stoel is
verdwenen
I
GOED
NIEUWS
Van Hanegem kondigt
harde maatregelen aan
Waardige herdenking
van Slag om Arnhem
w jfl
L tv
'V/jH
«I
V» 1
4 jdÜSi
aÉM.'
bp; yc rv
I Nog geen abonnee?
ABONNEE
"SERVICE
RIJDAG 16 SEPTEMBER 1994
ARNHEM GPP
Waardig en gedenkwaardig. De
t dienst in de Arnhemse Eusebi-
uskerk gisteren was er één van
j herdenken en nadenken. Het
I herdenken van de zo drama-
tisch verlopen Slag om Arnhem
J vijftig jaar geleden. En het na-
denken over de toekomst. Met
als centrale vraag hoe de wereld
tot een leefbare plaats te hou-'
den. Niet zo zeer een land.
maar 'a World of Hope and
Glory'.
Ter afsluiting van de indruk
wekkende dienst herinnerde
burgemeester mr. P. Scholten
van Arnhem aan de vele tien
duizenden evacués die na de
mislukte slag van huis en haard
werden verdreven. „Ze gingen
met een koffertje en een fiets
zonder banden."
Scholten sprak woorden van
bijzondere dank aan de inmid
dels bejaarde veteranen voor
het feit. dat ze destijds en nu
weer waren gekomen. Velen,
gelet op hun leeftijd, wellicht
voor de laatste maal. Tot de ere
gasten die de dienst vol oprech
te hulde en stille emotie bij
woonden. behoorden kroon
prins Willem-Alexander en de
hoogbejaarde Britse generaal sir
John l lackett. Samen luidden zij
aan het slot van de dienst de
nieuwe klokken van het carillon
in de Eusebiustoren in.
Onder de genodigden bevon
den zich leden van het kabinet,
burgemeesters, ambassadeur sir
David Miers van Groot-Brittan-
nië. de historicus dr. L. de Jong.
alsmede tweehonderd vetera
nen of hun directe nabestaan
den.
Provincie: Geen
nieuw spoor
voor flitstrein
DEN HAAG PAUL VAN DER KOOU
Een meerderheid van provin
ciale staten van Zuid-Hol
land vindt dat de flitstrein
over het bestaande spoor
moet gaan rijden. Dat bleek
vanochtend tijdens de sta
tenvergadering. Zij wijst het
voorstel van het kabinet voor
de aanleg van een spoorlijn
door het Groene Hart van de
hand.
PvdA, en WD dien
den vanochtend een voorstel
in waarin de voorkeur werd
uitgesproken voor de TU-va
riant. Zij verbinden hieraan
de voorwaarde dat uit stu
dies moet blijken dat dé flit
strein over bestaande
spoor het gewone treinver
keer niet hindert en dat vol
doende tijdwinst kan worden
behaald. Hoewel de stem
mingen bij het ter perse gaan
van deze krant nog moesten
plaatshebben, was duidelijk
dat een grote meerderheid
van tie staten zich achter dit
voorstel zou scharen.
De TU-variant is ontleend
aan een studie van de Tech
nische Universiteit Delft. Het
idee is dat voor de flitstrein
alleen in de gebieden waar
ruimte genoeg is ettra spo
ren worden aangelegd. Amb
tenaren van de provincie
noemden dit vorige week
nog absoluut onhaalbaar.
Eerder had minister-presi
dent Kok stilgestaan bij de les.
die operation Market Garden'
ons heeft geleerd. Hij wees op
de noodzaak van internationale
samenwerking 'om de wereld
tot een leefbare plek te houden.'
De Gelderse commissaris der
koningin J. Terlouw sprak over
de», unieke vriendschap tussen
veteranen en burgers in en om
Arnhem. Maar ook over de vele
geallieerden, die in Oosterbeek
hun laatste rustplaats hebben
gevonden. „Zij hebben het kost
baarste dat ze bezaten, geofferd.
Maar vijftig jaar nadien spreken
ze nog tot ons. Stellen ons de
stille vragen wat wij uiteindelijk
hebben gedaan met onze des
tijds zo zwaar bevochten vrij
heid. met onze democratie. En
wij zijn het aan hen verplicht
naar die vragen te luisteren."
Generaal sir John Hackctt,
voormalig commandant van de
vierde parachutistenbrigade en
nu leider van de veteranenpel-
grimage, voerde tijdens de her
denkingsdienst eveneens het
woord. Hij vertelde hoe hij des
tijds was geland, tijdens de slag
gewond was geraakt en maan
den in een Edes gezin was op
genomen om te herstellen van
zijn verwondingen.
Het doorgaan van de herden-
kingssprong door 58 Britse vete
ranen morgenochtend boven de
Ginkelse Hei, is uiterst onzeker.
Door het slechte weer worden
de veiligheidsrisico's te groot.
De landing Van de 700 parachu
tisten van de Airborne Division
gaat echter 'zo goed als zeker'
door. Dat zegt meteoroloog
W. van de Berg van het Wage-
ningse Meteo Consult.
10
verschillende
inbindmachines?
Demmenie's
Rietschans 68. leiderdorp 071 41 11 41
Alles voor elk kantoor op voorraad!
REGIO LEIDEN MARIETA KROFT
Twintig van de 26 HSL-protest-
borden in Alkemade. Ja-
cobswoude. Rijnwoude en Zoe-
terwoude moeten voor 1 okto
ber worden weggehaald. Dat
hebben de burgemeesters van
de vier gemeenten van het
openbaar ministerie te horen
gekregen. Volgens de officier
van justitie, mr. F. Slits, kunnen
de borden de weggebruiker in
de war brengen.
Op Alkemade na leggen de
burgemeesters zich schoorvoe
tend neer bij dit besluit. Dit
voorjaar zwengelde het OM de
discussie over verwijdering van
de ludieke protestborden aan
bij de burgemeesters van het
district Rijn en Braassem. Toen
lieten zij nog unaniem weten de
borden niet weg te zullen halen.
HAVO anders
2 Het HAVO-onderwijs
moet op de schop
want het voldoet niet. De
leerlingen moeten weer
zelf aan het werk.
Burgemeester A. Meerburg
van Alfcemade weet nog niet of
hij de borden laat verwijderen.
„Wij gaan niet voetstoots ak
koord. Mijn eerste indruk is dat
hier overdreven is geoordeeld.
Wij hebben ronde borden met
geblokte randen. Het moet voor
de weggebruiker dan toch dui
delijk zijn dat het hier om pro-
testliorden gaat?"
Alkemade onderzoekt zelf of
de borden verwarrend zijn en of
er een andere plek voor te vin
den is. „Afhankelijk van die re
sultaten bekijken wij of we met
de politie en de officier van jus
titie in discussie treden, of dat
we ze weghalen of verplaatsen",
aldus Meerburg.
De burgemeesters W. van
Beek van Jacobswoude en A.
Houdijk van Zoeterwoude ge
ven wel gehoor aan het besluit.
Kiezersonderzoek
3 Uit het verkiezingson-
derzoek van het CBS
blijkt dat de kiezers zich
vooral bezighouden met
minderheden.
Van Beek: „Ik kan niet anders
dan het besluit accepteren om
dat hei openbaar ministerie uit
eindelijk het bevoegd gezag is.
Coup Liberia verijdeld
7 Het Westafnkaanse
vredesleger heeft afge
lopen nacht in Libena een
staatsgreep de kop inge
drukt.
den zo dicht bij onze grens ge
beuren, moeten we wel reage
ren", zei Clinton. Het is volgens
hem ook in het belang van de
VS om de stroom bootvluchte
lingen uit Haïti die naar de VS
willen (l l.O(K) dit jaar alleen al)
een halt toe te roepen.
„Driehonderdduizend I laïtia -
nen vijf procent van de be
Ik zal in het college van B en W
voorstellen om de ronde borden
weg te halen en de vierkante en
rechthoekige bordjes te laten
staan. Die roepen immers geen
enkele associatie op met andere
verkeersborden." Het hangt vol
gens Van Beek van de plaatselij
ke actiegroepen tegen de 11SE af
of er nu nieuwe uitingen van
protest komen.
Houdijk kan wel begrip op
brengen voor het standpunt van
de officier van justitie. „Die
man moet ook zijn werk doen
en zich aan de regels houden.
Overdreven vindt hij het wel.
„Ik had nooit verwacht (lat het
zover zou komen. Kennelijk zijn
er toch mensen die denken dat
ze bij een onbewaakte spoor
wegovergang staan, als ze zo'n
hm -bora/k ii
Burgemeester M. Boelen van
Noordwljk
yt Openbare kunst Is
41 I geboekt in een
overzicht van alle beelden
die het dorp Noordwijk rijk
is.
volking leven in schuilplaat
sen. Ms we niets doen zullen /ij
de volgende golf van vluchtelin
gen vormen
De Haïtiaanse juntaleider.
Raoul Cédras, verklaarde voor
de Amerikaanse televisie dat hij
liever sterft dan op de eisen van
de VS in te gaan dat hijzelf en
de twee andere juntaleden.
Rijnwoude was gisteren onbe
reikhaar voor commentaar.
Woordvoerder P. de Bruin laat
weten dat Rijnwoude 'zo snel
mogelijk de drie borden laat
weghalen die verwarring schep
pen voor de weggebruiker'. „Ik
heb daar alle begrip voor."
C. Wolvers van de HSL-pro-
testgroep Hoogmade reageert
boos op het besluit van het
openbaar ministerie. „Ik hoor
het nu voor het eerst dat het
weer speelt. Dat is nu al de der
de keer. Ik vind het grote onzin
Ik denk dat mensen harder
schrikken van een trein die met
300 kilometer per uur voorbijd-
endert dan van zo'n bord. Ik
neem aan dat als de gemeente
de borden weghaalt, ze met ons
contact opneemt of ze op ande
re plekken kunnen worden
neergezet."
Azen op goud
"jnDe Leidse roeister
2 J Irene Eijs doet in de
skiff-finale in het Amen-
kaanse Indianapolis een
gooi naar de wereldtitel.
Francois en Biamby, aftreden.
Hij zei van president Emilc Jo
nassaint, het internationaal
niet-erkende staatshoofd van
Haïti, toestemming te hebben
gekregen zijn land te verdedi
gen
Pagina 7: Mediacircus wacht
militulrenop.
Boeren gebruiken
oude olietanks
voor mestopslag
REGIO» RUUD SEP
liet politiekorps Hollands Mld
den en de regionale milieu
dienst stuiten steeds vaker op il
legale mestopslag In oude olie
tanks. Boeren kopen de tanks
van benzinestations die worden
wi-kk>-mii"-> »I i In»-" ver
volgens geheel of gedeeltelijk
ingegraven - in een sloot. Een
woordvoerder van het de
milieudienst schat dat er in het
district Hollands Midden 'enke
Ie tientallen' van deze illegale
opslagplaatsen zijn.
De toename van het aantal
boeren dat de mestwetgeving
ontduikt door het gebruik van
oude olietanks heeft volgens de
politie twee oorzaken: net vrij
grote aanbod van oude tanks en
de steeds strengere regelgeving
voor mestopslag. Vanaf de weg
zijn de tanks over het algemeen
niet te zien. maar door controle
vanuit de lucht kan de politie de
overtredingen toch constateren.
Mestopslag in olietanks is al
leen toegestaan onder strikte
voorwaarden, omdat de tanks
in principe ongeschikt zijn voor
mest. Door hun zure inhoud
kunnen de tanks gaan lekken.
Uit verdere controles blijkt dat
de meeste hoeren geen vergun
ning hebben voor hel gebruik
van olietanks en dat zij daar ook
niet voor in aanmerking zullen
omen
De boeren die in overtreding
zijn. worden de komende
maanden opnieuw gecontro
leerd. Als ze hun zaakjes niet op
orde hebben, krijgen ze een be
keuring en worden gedwongen
de tanks weg te halen.
ZANDVOORT JOHN SCHOORL
De Stoel, het kunstwerk in de
/.andvoortse branding, is op ge
hcirn/innigc manier verdwe
nen. Gisteravond stond de vijf
ton wegende creatie van kun
stenaar Paul van den Berg er
nog. Waar de De Stoel is geble
ven is volstrekt onduidelijk. De
Xandvoortsc politie acht het
vrijwel onmogelijk dat het
kunstwerk gestolen is. Ook vin
den zowel aannemer LJ. Stott
als de politie het ondenkbaar
dat het heftige weer De Stoel los
heeft losgewoeld van zijn plaats,
Na vele problemen lukte het
deze week eindelijk om De Stoel
te installeren. Eigenaar van de
schepping is de Stichting Kunst
circus /andvoort. Het weegt vijf
ton en de poten slaan met vijf
meter diep in het zand.
R. Aker van de Stichting Kunst-
circus /andvoort vermoedt dat
de storm De Stoel heeft ver
plaatst en dat (ren van de kn
mende dagen de zee het kunst
werk weer terug zal brengen op
het /andvoortse strand.
HET WOORD IS AAN
6
8
HET WEER
Verwachting van het KNMI tot
morgenavond
Onstuimig weer
In het algemeen veel bewolking en
buien, later mogeli|k met onweer
Mlddagtemperatuur ongeveer 14
graden Wind west tot noordwest
vrij krachtig, 5 Aan de kust en op
het IJsselmeer hard of stormachtig.
7 tot 8. mogelijk storm, windkracht
9
Kast valt van
halkon op auto
NOORDWIJK
Aan de Huis ter Duinstraat in
Noordwijk is gisteravond een
kast op een auto gevallen. Het
meubelstuk, dat leeg was, stond
op het balkon van een woning.
I )oor de wind kieperde het naar
beneden, loen de eigenaresse
van de kast naar beneden liep
om een briefje op de auto te
doen, bleek de wagen opeens
verdwenen De vrouw is vervol
gens maar naar de politie ge
gaan, voor het geval de autobe
zitter daar zijn schade zou mel
den
f t uist |l i** I >A|d>U(l
Ml HUT AIJONM I S
ONTVANGEN DE
KRANT DE EERSTE
2 WEKEN GRATIS.
|a, dat la goed nieuws
Dus neem Ik
nu een abonnement.
-
Plaats
Iel
\'a de eerst* 2 weken
finaal ik ml|n abonnement:
IVr m.i.iinl automatisch
f/ 29.30)
0 Per kwartaal
vla acceptgiro 85,55)
automat i«h 84.55)
Nr. hanfc/fltrn-
1 lanHtekeniny
8 712141 400114
mtjrxliK t/m vrijdig
OPGERICHT 1 MAART 1860
NR 40570 LOSSE NUMMERS 1,60
VILNIUS »GPD
Het cynisme droop eraf bij
Willem van Hanegem. Hij had
gisteravond zitten knarsetan
den tijdens de Europa-Cup
ontmoeting tegen Zalgiris (1-
1), en kon zijn woede en erger
nis over het spel van Feye-
noord niet lang verborgen
houden. „Met zeven man ge
lijkspelen in de Europa-Cup is
eigenlijk zo gek nog niet",
schamperde de trainer in de
richting van de kleedkamer,
waar zijn spelers meteen na
afloop van hem al een draai
om de oren hadden gekregen.
De Kromme vond dat min
stens vier man ernstig hadden
verzaakt en het elftal in de
steek hadden gelaten. Feye-
noord, zo kondigde de coach
aan. krijgt dan ook een ander
gezicht.
„Sommigen liepen erbij als
of we de wedstrijd na negen
minuten al hadden gewon
nen". aldus Van Hanegem.
„Als ik zelf nog speler was, zou
ik me na zo'n wanprestatie ka-
potschamen. Ik zou door het
raam van de kleedkamer naar
buiten zijn geklommen en in
het donker naar de bus zijn
gekropen." De enige die zich
volgens Van Hanegem niets
hoefde aan te trekken van zijn
verbale aanval, was Henryk
Larsson.
Aan hem zouden internatio
nals als Witschge, Taument,
Blinker en Scholten een voor
beeld moeten nemen. Van
Hanegem: Ja, want of ze nu
international zijn of niet en in
het Nederlands elftal een vaste
plaats hebben, dat telt voor
mij totaal niet als ik zondag de
opstelling tegen NEC bekend
maak. Spelers die niets voor
elkaar overhebben en elkaar
na afloop in de kleedkamer
niet recht in de ogen kunnen
kijken, hebben bij mij geen
enkel krediet meer."
Meer Amerikanen steunen beleid president Clinton
„Uw tijd is op. Vertrek nu of we zullen u met geweld uit
de macht zetten." Met die woorden gaf de Amerikaanse
president, Clinton, de leiders van de Haïtiaanse militaire
junta vannacht via een televisietoespraak een laatste
waarschuwing. Een functionaris van het Amerikaanse
ministerie van defensie zei dat „alles wat nodig is" voor
de invasie zaterdag of zondag gereed zal zijn. Juntaleïder
Cédras waarschuwde in reactie op Clintons rede voor
een bloedbad, aangezien zijn bewind niet zal wijken en
de Haïtiaanse bevolking naar zijn zeggen verzet zal bie
den.
pen ilie up weg z1111 naar Haïti
zullen op zijn laatst zondag ge
reed zijn om tot een invasie van
Haïti over te gaan. Het gaat om
20.000 soldaten.
De VS zouden overigens be
reid zijn de leden van de junta
Cédras, politiechef Francois
en legerbevelhebber Biamby
een vrijgeleide naar een ander
land te geven. Clinton sprak
daar in zijn TV-rede echter niet
WASHINGTON
CORRESPONDENT
Na Clintons toespraak lijkt het
verzet onder de Amerikanen te
gen een invasie te zijn vermin
derd, althans volgens een snelle
opiniepeiling van TV-station
CNN en dagblad USA Today.
Vóór de rede vond 40 procent
van de ondervraagden dat de VS
en andere landen troepen naar
Haïti moeten sturen. Erna lag
dit cijfer op 56 procent. Het
aantal tegenstanders daalde van
48 naar 41 procent. Andere pei
lingen geven andere cijfers
maar een soortgelijke verschui
ving ten gunste van Clintons
politiek.
Clinton stelde de militairen in
Port-au-Prince formeel geen ul-
De Amerikaanse troe-
Er zijn nog steeds heel veel tegenstanders v
delijk bij het Witte Huis
De Amerikaanse president
noemde de junta „het geweld
dadigste bewind op het weste
lijk halfrond", dat zijn beloften
heeft gebroken, zijn volk terrori-
seert en Haiti's
nietigt.
„De VS kunnen er
niet de politieman v<
reld te zijn. Maar als
ribde°we"
wreed he-
De Ccnestet
Zo Is het leven: in de vreugd ligt
reeds de rouwe.
VANDAAG
PAGINA'S
Binnenland
Buitenland
Cultuur
Economie/Beurs
Familieberichten
Feiten en meningen
Leidato
Info
Programma's
Randstad
Regio
ReligieL—
RTV Show
Sport
VANDAAG OOK
SMAAK
PAGINA 9
jéÈH
FOTO» lOfKZUYDIRDUIN
Haring en wittebrood. Ondanks het slechte weer viel de opkomst voor de inschrijving reuze mee.
LEtOEN ERNA STRAATSAAA
De regen valt met bakken uit de lucht, maar
de stemming in de Breestraat is er niet min
der bm. De inschrijving voor 'haring en wit
tebrood' is voor de meeste Leidenaars dan
ook het begin van de viering van Leidens
ontzet. Na ontvangst van de brood- en ha
ringbonnen gaat de papaplu goedgemutst
de lucht in. „Tot drie oktober dan maar
weer, hè."
Er heerst op deze donderdagmiddag een
uitgelaten sfeer in het restaurant van de
Stadsgehoorzaal. Vlak voor vieren springt
organisator H. Meijer op een stoel om de
laatste instructies te geven voor het invullen
van de brood- en visbonnen. Vanachter
lange schrijftafels verwelkomen leden van
de 3 October Vereeniging even later de eer
ste belangstellenden voor een gratis portie
haring.
Het zijn vooral ouderen die zich inschrij
ven. Leidenaars die hechten aan deze oer-
Leidse traditie. Vol trots vertelt een van hen
al voor de 45ste keer zijn bonnen af te ha
len.
Niet zelden halen de wachtenden stapels
trouwboekjes en paspoorten tevoorschijn
op het moment dat ze aan de beurt zijn
voor hun inschrijving. Een 78-jarige be
i de Ververbuurt houdt zelf he
lemaal niet van haring, maar schrijft al ja
ren in voor de hele buurt.
De inschrijving voor een hutspotmaaltijd
loopt niet echt storm. De 'Vrienden van de
Reveilll-je doen daarentegen goede zaken.
Hun róodwitte sjaals vinden gretig aftrek
binnen de gelederen van de 3 October Ver
eeniging.
Na negenen heeft het inst hrijvingsi omité
i .'oo broden en 32.000 haringen op het
boodschappenlijstje voor 3 oktober slaan.
Meijer: „Dat is veel meer dan we verwacht
hadden met dat vreselijk slechte weer."
'Kennelijk denken automobilisten dat ze een onbewaakte spoorwegovergang naderen