Vrees voor synode
als 'super-kapittel'
Kerk Samenleving
Parochie koestert 'herrezen' Adrianus
WOENSDAG 14 SEPTEMBER 1994
1JV
eilighei
maximaal twee jaar detentie
zonder proces toestaat. Thai
land, waar Ashaari in balling
schap leefde, wees hem 011
langs uit.
BUITENLAND KORT
Sceptisch
De Noordicrse kerken zijn
nog sceptisch over de kansen
op een duurzame vrede. Zij
stellen zich afwachtend op
en vragen zich af, of het 1RA-
bestand wel permanent zal
zijn. Tot deze conclusie is
een oecumenische delegatie
gekomen, die Noord-lerland
na het afroepen van het
staakt-het-vuren door de IRA
heeft bezocht. De Wereld
raad van Kerken, de Konfe-
rentie van Europese Kerken
(KEK) en de Lutherse We
reldfederatie hadden de de
legatie afgevaardigd. Veel ge
sprekspartners in Noord-ler
land nebben grote zorgen
over het feit dat de protes
tantse paramilitaire organi
saties niet aan het staakt het
vuren meedoen en dat de
IRA de wapens nog niet heeft
afgezworen, zei Carol Abel
van de Wereldraad. De
Noordicrse kerken kunnen
volgens haar veel meer voor
de verzoening tussen pro
testanten en rooms-katholie-
ken doen. I loewel er de afge
lopen tien jaar op het niveau
van de kerkleiding een
toenadering valt te bespeu
ren, moet die op lokaal ni
veau nog op gang komen. De
mensen zijn daartoe wél be
reid, zo constateerde de dele
gatie.
Decourtray
De Franse kardinaal Albert
Decourtray ligt na een her
scnbloeding in coma. De
aartsbisschop van Lyon heeft
gisteren het sacrament der
stervenden ontvangen. Vol
gens het ziekenhuis in Lyon,
waar hij werd opgenomen, is
zijn toestand 'uiterst zorg
wekkend'. ,,We hebben vrij
wel geen hoop meer", aldus
één van zijn medewerkers.
De 71 -jarige 'prelaat van Gal
lic', zoals zijn officiële kerke
lijke titel luidt, staat bekend
als een liberale rooms-katho-
lieke geestelijke. Hij is vooral
bekend geworden door zijn
bijdrage aan de verhuizing
van het klooster van de Kar
melietessen in Auschwitz
naar een plek buiten het
voormalige concentratie
kamp. Ook zijn roep
openheid over het kerkeli
onderdak dat de
logsmisdadiger Paul Touvier
jarenlang heeft genoten,
bracht Decourtray In de pu
bliciteit. Decourtray, sinds
dit voorjaar lid van de Acadé
mie I rurK.aise, werd in 1991
door de joodse organisatie
B'nai BTith onderscheiden
voor zijn bijdrage aan betere
betrekkingen tussen de gods
diensten. Eerder had hij de
I ranse mensenrechtenprijs
in ontvangst genomen voor
zijn Inzet voor minderheden.
Moslimsekte
Indonesië is niet van plan le
den van de in Maleisië ver
boden inoslimsektc Al Ar-
qam te arresteren, maar
heeft wel een commissie in
gesteld om de aanhangers te
begeleiden. Dat meldac het
officiële Indonesische pers
bureau Antara. „We arreste
ren ze niet omdat het .ook
onze mensen zijn", aldus de
Indonesische minister van
religieuze zaken Tarmidzi
Thalier. Volgens hem is de
regering niet van plan Al Ar-
qam te verbieden, maar staat
het Indonesische provincies
vrij dal wel te doen. In Ma
leisië viel de politie tijdens
het afgelopen weekeinde di
verse centra van Al Arqam
binnen, /.ij arresteerde onge
veer vijftig mensen en nam
apparatuur en materiaal in
beslag. Ashaari Muhammad,
de leider van de sekte, zit ge-
D66 heeft geen behoefte aan
regelmatig overleg met kerken
De wereldbisschoppensynode in oktober over religieuzen
wordt de eerste, waar niet-westerse deelnemers in de
meerderheid zijn. Dr.* jacques van Nieuwenhove ver
wacht 'verrassende uitslagen', waar religieuzen in het
Westen niet altijd gelukkig mee zullen zijn. Hij is door de
Nederlandse religieuzen afgevaardigd om in de wandel
gangen van de synode zijn oor te luisteren te leggen.
religieuze instituten'. Een deel
van de kritiek vanuit de basis is
verwerkt in het werkdocument,
dat het uitgangspunt vormt
voor de vergadering in oktober.
„Een keurslijf past ons niet
meer", zo zei één van de be
stuursleden van het Centraal
Missionair Beraad Religieuzen
(CMBR), dat de dag had georga-
nisecrcf. „We hebben geen be
hoefte aan regels en nieuwe de
finities van het religieuze le
ven." Nederlandse religieuzen
Op het eerste voorbereidende
stuk, opgesteld door het Vati-
caan, hebben vele religieuzen
zeer kritisch gereageerd, signa
leerde Van Nieuwenhove giste
ren op een bijeenkomst van Ne
derlandse religieuzen in Den
Bosch over de synode. Zij vre
zen dat de synode 'een soort su
per kapittel zal worden, waar
van de besluiten dwingend zul
len worden opgelegd aan alle
vragen daarentegen erkenning
telijk leven en de specifieke bij
drage die zij leveren aan de mis-
Erkenning van de volledige
participatie van vrouwen in het
religieuze leven noemde pater
Van Nieuwenhove de 'belang
rijkste testcase van de synode'.
„Het is tot het bewustzijn van
Rome doorgedrongen dat 72,5
procent van de religieuzen
vrouw is", zo merkte hij
enigszins schamper op. Zesen
veertig vrouwelijke religieuzen
zijn uitgenodigd om als toe
hoorster de vergadering bij te
wonen. De Witte FJater sprak de
hoop uit dat zij de moed heb
ben om hun mond open te
doen in het gezelschap van 265
mannen (173 bisschoppen, 90
religieuzen en 2 leken).
D66 heeft geen behoefte aan re
gelmatig overleg met de kerken.
Tweede-Kamerlid L. Groenman
van deze partij gaat dan ook
niet in op de uitnodiging van de
voorzitter van de hervormde sy
node, ds. W. Beekman, om een
werkbezoek te brengen aan de
Nederlandse Hervormde Kerk.
Dat zei ze voor de EO-radio.
Vorige week dinsdag zei
op een bijeenkomst
over geloof en maatschappelijk
middenveld dat zij de kerken
niet tot dit terrein rekende. Vol
gens haar omvat het maat
schappelijk middenveld organi
saties waar de overheid directe
s mee heeft.
Beekman begrijpt niet hoe
Groenman als vertegenwoor
digster van een van de rege
ringspartijen kans ziet om le
vensovertuiging en politiek te
scheiden.
Nieuwe secretaris Willibrordvereniging
Drs. Geert van Dartel is per 1
oktober benoemd tot secretaris
van de Sint Willibrordvereni-
ging, het officiële rk-adviesor-
gaan voor de oecumene. Hij
volgt dr. Teije Brattinga op, die
op 4 november pensioneert.
Van Dartel (1956) studeerde
theologie in Nijmegen. In Za
greb (Kroatië) studeerde hij tus
sen 1978 en 1983 oecumenische
theologie aan de katholieke
theologische faculteit. Daarna
was hij enkele jaren als docent
katechese werkzaam op een
middelbare school in Venray.
Van Dartel was verder jarenlang
actief in verschillende commis
sies van de Raad van Kerken in
Nederland.
Bisschop Van Luyn sluit feestweek Langeraar af met eucharistieviering
Hoge pauselijke
onderscheiding
KRKS-voorzitter
LANGERAAR DICK V
elijke
Met meer dan de gebruikelijke
herderlijke belangstelling ziet
de Langeraarse pastoor I.E. van
Dommelen uit naar de afron
ding van de restauratic van de
I leilige Adrianuskerk. „Al sinds
mijn komst naar deze parochie
zit ik in de rotzooi", verzucht
hij. Eerst door de grondige ver-
houwing van de pastorie en de
laatste anderhalf jaar door de
grote opknapbeurt van de mo
numentale kerk, die pal naast
zijn woonhuis annex werkruim-
U' is gelegen.
Voornamelijk uit vrouwen sa
mengestelde schoonmaakploe
gen wervelen deze week nog
door het gebouw heen, maar
dan kan de Adrianus-parochie
zich opmaken voor een feeste
lijke 'afsluilingsweek' waarbij
het hele dorp zal worden be
trokken. De activiteiten berei
ken een hoogtepunt op zondag
25 september als bisschop A.JL
van Luyn van Rotterdam - sa
men met de drie pastoors Van
Dommelen, J.P. Seysener en
J.N. van Rossum - voorgaat in
een eucharistieviering. „Deze
parochie is de eerste die mij het
sterke staaltje laat meemaken
waarvan ik, vóór ik bisschop
werd, wel eens met enige scep
sis of verbazing hoorde: dat het
ook in onze tijd mogelijk is in
vrij korte tijd een ingrijpende en
kostbare kerkrestauratie rond te
krijgen", schrijft Van Luyn in
het gedenkboekje dat bij de
afronding van de werkzaamhe
den wordt uitgegeven. „Uw
prestatie, het grote bedrag dat u
in goed één jaar met verschil
lende acties op tafel wist te krij
gen, heeft grote indruk gemaakt
op iedereen."
De bisschop doelt op de som
van één miljoen gulden die de
parochieleden moesten op
hoesten als onderdeel van de
totale restauratiekosten van 3,2
miljoen. Met de uitgifte van
obligaties, door tal van giften en
inzamelingsacties werd deze ei
gen bijdrage in recordtijd boven
tafel gebracht. 'Eén miljoen, sa
men doen' was een slogan die
aansloeg in het dorp.
De succesvolle inzamelings
actie vormde di* kroon op het
werk van het parochiebestuur,
dat met een alert inspelen op
rijkssubsidieregelingen de snel
le restauratie van liet kerkge
bouw mogelijk maakte. De eer
ste plannen voor een ingrijpen
de opknapbeurt van de uit 1902
daterende 'Adrianus' dateren
weliswaar uit 1986, maar de he
le operatie kwam in 1989 in een
stroomversnelling toen hel mi
nisterie van (toen nog) wvc aan
kondigde dat er een eenmalige
De voorzitter van de Katholieke
Raad voor Kerk en Samenle
ving, M.J.C. van den Muijsen-
bergh-Geurts uit Goirle, is be
noemd tot commandeur in de
Orde van de H. Gregorius. De
versierselen die bij deze hoge
pauselijke onderscheiding ho
ren, werden haar op een KRKS-
bijeenkomst in Ede uitgereikt
door bisschop A.H. van Luyn
van Rotterdam.
De KRKS-voorzitter kreeg de
ze onderscheiding omdat zij
zich 'op buitengewone wijze
verdienstelijk heeft gemaakt
voor kerk en maatschappij'. Zij
is ook lid van de bisschoppelijke
beleidsadviescommissie, het
klankbord van de Nederlandse
bisschoppen. Van den Muijsen-
bergh heeft veel gedaan voor de
'humanisering' van de kerk, zei
de woordvoerder van Neder
landse kerkprovincie.
Ook voor moeilijke karweien
wordt af en toe een beroep op
haar gedaan. Zij was voorzitter
van de zware commissie die dit
voorjaar bisschop H.J.A. Bomers
van Haarlem adviseerde tijdelijk
enige taken aan zijn vicarissen,
te delegeren.
Het is voor het eerst dat een
Nederlandse vrouw een pause
lijke ridderode krijgt. In 1991
heeft paus Johannes Paulus II
deze mogelijkheid geopend. Tot
dan kregen vrouwen met grote
verdiensten voor de RK Kerk
een lagere onderscheiding.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Beroepen: te Ameide-Tienhoven: F.
Wijnhorst te Ridderkerk,- te Veenen-
daal (toez.): J. Maasland te Kootwijk;
te 's-Heerenhoek-Nieuwdorp: J. de
Visser, kandidaat te Maarssen, die dit
beroep heeft aangenomen.
Aangenomen: naar Opheusden
W
n te Wouters-
Pastoor J.P. van Dommelen bij een schaalmodel van 'zijn' Adrianus: na 3,5
het
som van 130 miljoen gulden be
schikbaar zou kome:
dreigende verval van de Neder
landse kerkmonumenten eer
halt toe te roepen. Het architec
tenbureau Van der Sterre Peet
oom kreeg de opdracht het uit
eindelijke restauratieplan u
ontwikkelen en de subsidie
aanvraag ging op 25 juni 1990
de deur uit. Ruim een jaar later
kwam de definitieve toestem
ming van het ministerie binnen.
De feitelijke werkzaamheden
begonnen in februari 1993.
Met gepaste trots neemt de
parochie komende vrijdag, krap
anderhalf jaar later, met een eu
charistieviering en een vrijwilli-
gersavond de in alle luister her
rezen 'kathedraal van de Rijn
streek' weer in gebruik. Deze
bijeenkomsten vormen tevens
het begin van de afsluitings-
week, die loopt tot en met 25
september.
Bedankt: voor Elspeet: W. Pieterste
Genemuiden.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen: te Ommoord-Zevenkamp
(ten behoeve van de geestelijke ver
zorging in Zorgcentrum Laurens te
Rotterdam), mw. drs. L.M. Schipper-
Schermers te Capelle aan den lJssel
(geestelijke verzorging Capelse Ver
pleeghuizen) die dit beroep heeft
aangenomen; te Berkum: drs. A C.
Bronswijk te BloemendaaKvoor het
Radio-Evangelisatiewerk Kerk zonder
Grenzen); te Enter: R.J. Visser te Uel-
sen (Duitsland).
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Beroepen: te Benthuizen: B. van der
Heiden te Hardinxveld-Giessendam;
te Middelharms: A. Bac te Bodegra
ven; te Vlissingen: P. Mulder te Ca
pelle aan den IJssei-Middelwatermg;
te Hoogeveen: A.J. Gunst te Tholen;
te Middelburg-Centrum: C.A. van Die
ren te Stolwijk; te Hoogvliet: A. Bac
te Bodegraven; te Urk: J. Spaans te
Norwich (Canada).
DE RECHTER
Mr. Jesse van Muylwijck COLOFON
ADV/OCATÊM ZOALS WJ.COMFRfeRE
JOiCHEKJ DE &ROCl DER. C-R^iMA-
/f) LiTElT TOB.
ZOAVS EEM
PARAPLÜ-
OERKOPEK
BL-'J (S MET
ZO ZONJ VJJJ
BU> MET £EM
CX/Efev/uOEO AAW
CRIMIWELEN
TOCH WORD IK
v/ANl BEiDE
SOM5 WEER-
SLACHTiG...
tECTIE B M Esscnberg, G.P. Arnold (adj), J
Nypek. Henk van der Post (ad|)
1 30 uur 071-356215, of per post
IOOFDKANTOOR,
RoosevclNtraat 82.2321 8M Leiden
Telefoon 071-356356
POSTADRES
Postbus 54.2300 AB Leiden
Fam bcnchten 071-323508
ma vn| van 08 30-17 00 uur;
Telefoon 071-3 562 30
RUBRIEKSADVERTENTIES (Sleutels)
ma -vrij van 8 30-17 00 uur;
Telefoon 071-143545
ABONNEMENTEN
Tel 071-128030bijvooruitbetOnd BTW)
oer acc giro autom bet.
per maand 29.30
per kwartaal ƒ85.55 84.55
periaar 329.30 328.30
VERZENDING PER POST
Nederland: per kwartaal 125.50
ovenge landen op aanvraag
KLACHTEN BEZORGING
mat/mvn| 18 00-19 30uur.
zat 10 00-12.00 uur Tel 071-143241
HET WEER
Veel te koud
Herfstmaand september doet het
nog steeds 'erg goed' wat de neer
slag aangaat. Halverwege de
maand is het nog geen heel etmaal
droog gebleven. Het voorlopig
maandtotaal is in de westelijke
kuststrook al opgelopen tot gemid
deld 70 millimeter. De maand zal
ongetwijfeld veel te nat gaan uit
vallen; de komende dagen komt er
weer veel regen bij. Eigenlijk valt er
al ruim een jaar veel neerslag in
Nederland Van juli 1993 tot en
met juni 1994 viel gemiddeld over
Nederland 1059 millimeter (nor
maal circa 750 mm.) Daarmee is
dit tijdvak recordhouder van deze
eeuw geworden over een willekeuri
ge aaneengesloten periode van 12
maanden. Station Haarlem noteer
de een totaal van 1146 millimeter;
het natste jaar sedert 1966.
De overmaat aan neerslag kan di
rect in verband worden gebracht
met een sterk toegenomen depres
sie-activiteit in het afgelopen jaar.
Naast de buitensporige neerslag
som was ook de neerslagduur
maatgevend voor het slechte weer.
In de twaalf maanden van juni
1993 tot en met mei 1994 regen
de het in de Bilt maar liefst 974
uur tegen normaal 604 uur. De af
gelopen julimaand doorbrak dat
patroon; op sommige plekken viel
de neerslag van de hele maand in
slechts enkele uren.
Sinds half augustus werd de oude l
draad weer opgepakt. Dinsdag
hield Pluvius een korte adempau
ze. Na een paar kustbuien in de I
vroege morgen klaarde het aardig
op bij maxima van 18 graden. Van-
daag raakt het septemberweer in
een diep dal. Een depressie boven
West-Frankrijk diept verder uit en
komt donderdag met een kerndruk
van circa 980 millibar boven Dene
marken aan. We komen dan in de
achterkamer van de depressie te
recht. De sterke noordoostenwind
krimpt naar noord tot noordwest en
er bestaat vooral aan de noordkust!
reëel stormgevaar; 8 tot 9 Beau
fort. In de aangevoerde koude en
onstabiele lucht is geinig ruimte
voor zon. Buien, soms met hagel ol
onweer, houden het kwik op een
bedenkelijk niveau: maximaal 12
tot 15 graden.
Vrijdag neemt de wind wat af, maai
de buiigheid blijft. De computer
berekent de komende 48 uur 20
tot 40 millimeter regen langs de
Nederlandse kust. Pas in het week
einde volgt een lichte verbeterin
met wat bredere opklaringen. Hele
maal droog wordt het niet en het
blijft veel te koud voor midden sep
tember.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
donderdag.
Noorwegen:
Vandaag af en toe zon.
maar ook een enkele bui.
Morgen in het zuiden
meer bewolking en perio
den met regen. Middag-
temperatuur tussen 8 en
toenemende be
wolking gevolgd door re
gen. Ook morgen bewolkt
en regen. Middagtempera-
tuur dalend tot 13 graden
op morgen
Engeland, Schotland,
regei
olkt en vooral in Ierland en
n van Engeland perioden
Morgen minder neerslag,
langs de Noordzee een stevige
:n wind. Middagtemperatuur rond
België en Luxemburg:
Vandaag veel bewolking en flink wat re
gen. Morgen wisselend bewolkt en enke
le buien. Middagtemperatuur r
graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Bewolkt en perioden met regen. Van
daag later op de dag enkele opklaringen.
Morgen wisselend bewolkt en enkele re
gen- en onweersbuien. Middagtempera
tuur circa 16 graden.
Portugal:
Vandaag half tot zwaar bewolkt en voor
namelijk ten noorden van Lissabon en
kele buien, mogelijk met onweer en
langs de kust vrij veel wind. Morgen aan
Neerslagkans
Mimmumtemp.
diddagtemp
de Costa V
sope'
droog. Middagtemperatuur uiteenlo
pend van 18 graden in het noorden tot
24 plaatselijk in het zuiden.
Madeira:
Wolkenvelden, ook zonnige perioden en
droog. Middagtemperatuur rond 25 gra
in de noordwestelijke helft overwegend
bewolkt, perioden met regen of onweer
langs de Golf van Biskaje enige tijd
WEERRAPPORTEN
DONDERDAG 15 SEPTEMBER 1994
Zon O" h133"13^6" Zononder j 9 53
Maan op 17.35 Maan onder02.1^
Waterstanden Katwijk
Hoogwater 23 43 12.28
Laag water 07.56 20.27
Weerrapporten 13 september 20 u
m. Middagtempera
sen 15 en 20 graden. Aan de Costa's in
het zuiden en oosten zonnige perioden
en alleen alleen aan de Costa Brava en
Dorada kans op een bui. Middagtempe
ratuur meest tussen 24 en 28 graden.
Tunesië:
Eerst vrij zonnig, later geleidelijk meer
bewolking, maar waarschijnlijk droog.
gen lagere temperaturen.
Zuid-FTankrijk:
Half tot zwaar bewolkt en enkele stevige
regen- en onweersbuien, plaatselijk met
veel neerslag. Middagtemperatuur ver
der dalend naar 16 graden op het Cen
traal Massief en ongeveer 20 graden aan
de Middellandse-Zeekust.
Mallorca en Ibiza:
Perioden met zon en een kleine kans op
een regen- of onweersbui. Middagtem
peratuur ongeveer 25 graden.
Italië:
In het zuiden vandaag zonnig, morgen
wat meer bewolking. Droog. In het noor
den en vanaf vanmiddag ook het midden
enkele stevige regen- en onweersbuien,
mogelijk met zware windstoten. Middag
temperatuur van 19 graden in het noor
den tot rond 30 in het zuiden. Vandaag
op enkele plaatsen in het zuiden nog
maxima rond 35 graden.
Griekenland en Kreta:
Zonnig en warm Middagtemperatuur
aan de stranden tussen 27 en 33 gra-
Turkije en Cyprus:
Zonnig. Middagtemperatuur aan de
kusten tussen 28 en 35 graden.
Duitsland:
Vandaag in het noorden en oosten eerst
nog af en toe zon. Verder veel bewolking
en perioden met regen. Middagtempera
tuur rond 17 graden.
Zwitserland:
Bewolkt en veel. plaatselijk zware buien
Middagtemperatuur ongeveer 18 gra-
Oostenrijk:
Overwegend bewolkt en veel buien
Plaatselijk kan yeel neerslag vallen. In
het oosten vandaag eerst nog af en toe
zon. Middagtemperatuur circa 19 gra
den. vandaag in het oosten 1
Amsterdam Half tx
Rotterdam half be*
Boedapest
Bordeaux
Istanbul
Klagenfurt
Kopenhagen
19 13
19 12 00
19 11
19 11
18 13 0 3
19 10 0.0
18 11 0.0
33 21 00
15 8 00
wil 29 22 0.0
6 23 16 0.0
5 21 18111.0
Luxemburg rwaa'bew no 2 18
Buenos Aires 1
Casablanca t
Johannesburg I
Ne* Tort licht be*
11 01
27 23 00
19 00
31 20 0.0
*1 30 17 0 0
22 16 0 0
31 22 00
30 20 0 0
30 gra
