Broriw
Winst voor premiers
in Duitse deelstaten
Buitenland
Verenigde Staten tonen junta
Haïti nog eens spierballen
Hoofddoekjes snel taboe
in Franse schoolbanken
Ook Nederlandse waarnemers naar grens van Klein-Joegoslavië
Hoofd VN-team mensenrechten
Rwanda legt werk gefrustreerd neer
Vaticaan wellicht toch overstag
MAANDAG 12 SEPTEMBER 1994
Zwitserse proef heroïne-verst rekking
bern De Zwitserse regering wil de experimenten met verstrek
king van heroïne onder medisch toezicht uitbreiden en drugs
handelaren uit het buitenland zwaarder vervolgen. Het is de be
doeling dat aan 950 verslaafden onder medisch toezicht heroïne
wordt gegeven. Nu zijn dat er 250. Daarnaast komen er in Zürich
en Basel 180 extra cellen waarin drugshandelaren uit het buiten
land kunnen worden opgesloten.
IRA-gevangenen op vlucht gepakt
londen Politieagenten en cipiers hebben het afgelopen week
einde een ontsnappingspoging van vijf IRA-aanhangers en een
andere gevangene uit de Whitemoor-gevangenis verijdeld. Een
cipier raakte bij de poging gewond. Volgens Sinn Fein, de poli
tieke vleugel van de IRA, vormt de poging geen inbreuk op het
bestand dat de IRA heeft afgekondigd.
Duizenden ontvluchten Liberia
conakry Duizenden mensen zijn na opnieuw uitgebroken ge
vechten in Liberia naar buurland Guinee gevlucht. De hulporga
nisatie Artsen zonder Grenzen schat hun aantal tussen 15.000 en
20.000. De toestroom van de nieuwe vluchtelingen naar Nzere-
kore in het zuidoosten van Guinee geeft veel problemen omdat
er al 94.000 vluchtelingen uit Liberia verblijven.
Negen doden bij ongeluk in Rusland
moskou Een frontale botsing tussen een busje met paddestoe
lenplukkers en een vrachtauto op de snelweg tussen Moskou en
St. Petersburg heeft zaterdag aan negen mensen het leven ge
kost. Zeven mensen raakten gewond. Het ongeluk had plaats in
het district Valdai, ongeveer 500 km ten westen van Moskou.
Naar de precieze toedracht wordt een onderzoek ingesteld.
Protest in Bangladesh: 500 gewonden
dhaka In de Benagaalse hoofdstad Dhaka zijn zaterdag meer
dan 500 gewonden gevallen bij botsingen tussen demonstranten
en de politie. De demonstranten waren bijeengeroepen door de
Awami-Liga, de grootste oppositiepartij van Bangladesh. Veel
van de 10.000 demonstranten gooiden stenen naar de politie en
sommigen lieten zelfgemaakte bommen ontploffen.
Kernbom 'vergeten' in Kazachstan
moskou In een mijnschacht in Kazachstan ligt nog een kern
bom, vergeten in de chaos van de ineenstorting van de Sovjetu
nie. Dat heeft de krant Nouaja Jezjednevnaja Gazeta zaterdag
bekend gemaakt. De bom werd in mei 1991, enkele maanden
voor de coup die de val van de Sovjetunie inluidde, in een mijn
schacht geplaatst op het kerproeflerrein bij Semipalatinsk in Ka
zachstan.
Tientallen gewonden bij rellen Milaan
milaan Bij ongeregeldheden na een demonstratie zijn zaterdag
avond in Milaan tientallen gewonden gevallen en zeker 25 beto
gers gearresteerd. De rellen braken uit nadat bijna 15.000 linkse
jongeren de straat op waren gegaan uit protest tegen de sluiting
van het Centro Leoncavallo, een cultureel, sbciaal en politiek
in 1976 door linkse politieke partijen was gesticht.
België en Israël leveren politiemensen
puerto rico-washington
De Brandenburgse premier, Manfred Stolpe, en zijn
deelstaat een klinkende overwinning heeft geboekt.
De Verenigde Staten hebben de militaire macht
hebbers op Haïti nadrukkelijk hun spierballen la
ten zien door een marineschip tot drie kilometer
van de kust \an de hoofdstad Port au Prince le
laten opstomen. Vandaag zouden bovendien zo n
150 soldaten uit Caribische landen op het Ameri
kaanse eiland Puerto Rico met de training begin
nen vooreen mogelijke invasie van Haïti.
De Amerikaanse regering heeft geen geduld
meer met de militaire leiders van Haïti, zo bleek
gisteren uit uitlatingen van minister van buiten
landse zaken Christopher en VN-ambassadeur
Albright. Christopher benadrukte dat het aanzien
van de VS op het spel staat bij het herstel van de
democratie in Haïti. Volgens de minister zal pre
sident Bill Clinton doorgaan met plannen voor
een militaire actie ook al bestaat daartegen verzet
in het Congres en onder de bevolking. „Een pre
sident moet doen
aldus 'hristopher
klaarde Albright v<
hebben
Christopher en
Amerikanen op zi
bijdragen aan eei
.at in het nationale belang
..Hun dagen zijn geteld",
irts over de Ilaïtiaanse mat
Albright bevestigden dat tie
•k zijn naar landen die willen
politiemacht en waarnemers
orde en rust in Haïti moeten
garanderen. Isfaöl en België lieten gisteren weten
dat ze politiemensen beschikbaar zullen stellen.
De Nederlandse regering beraadt zich nog over
het verzoek om politiemensen te leveren. Minis
ter Van Mierlo (buitenlandse zaken) gaf vorige
weak in overieg naai de huwde Kami aan. >i..t
het zou kunnen gaan om 15 marechaussees
Daarover zijn echter geen harde toezeggingen ge
daan. Nederland neemt al wel met een Iregat en
een Orion-patrouillevliegtuig deel aan de interna
tionale blokkade van Haïti.
De parlementsverkiezingen in de Duitse deelstaten Bran
denburg en Saksen zijn een persoonlijke triomf gewor
den voor de zittende regeringsleiders. Hun partijen, de
SPD in Brandenburg en de CDU in Saksen, behaalden
gisteren de absolute meerderheid. Voor de liberale FDP
en de alternatieve Bündnis'90/De Groenen waren de ver
kiezingen in beide deelstaten een debacle. Ze struikelden
over de kiesdrempel van vijf procent en krijgen dus geen
enkele zetel.
n nuusenburg
correspondent
De PDS, de opvolger van de
communistische SED, die voor
de val van de muur de DDR re
geerde, boekte in beide deelsta
ten grote winst. De opkomst
van de stemgerechtigden viel
tegen: slechts 56 procent.
De* Brandenburgse minister
president, Manfred Stolpe, had
gehoopt op meer dan 40 pro
cent van de stemmen. Bij de vo
rige deelstaatverkiezingen had
zijn SPD 38,2 procent gekregen.
Stolpes partij maakte echter de
historische sprong naar de
aboslute meerderheid: 54,1 pro
cent. Dat is des te opmerkelijker
omdat er rond Stolpe nogal wat
rumoer is geweest wegens zijn
vroegere contacten met de Sta
si, de geheime dienst van de
voormalige DDR. Voor de Bran
denburgse kiezers bleek dat
geen handicap. Volgens opinie
peilingen is 84 procent van de
kiezers over Stolpe dik tevreden.
In Saksen profiteerde CDU-
lijsttrekker Kurt Biedenkopf van
zijn populariteit onder de be
volking. In 1990 had de Saksi
sche (dn met mem dan 533
procent al de absolute meerder
heid behaald, maar Biedenkopf
bleek in staat dit percentage
nog te verhogen tot ruim 58
procent.
Voor de belangrijkste opposi
tiepartijen, de CDU in Branden
burg en de SPD in Saksen, zijn
de verkiezingen derhalve op een
gevoelige nederlaag uitgelopen.
Dat zowel de (koenen als ae li
berale EDP de kiesdrempel niet
haalden, was geen verrassing.
Vooral de FDP moet nu de
stormbal hijsen. Ook bij andere
deelstaatverkiezingen scoorden
de liberalen matig tot slecht en
als deze trend aanhoudt, loopt
de partij het risico bij de Bonds
dagverkiezingen van 16 oktober
buiten het parlement te blijven.
Wat voor coalitiegenoot kanse
lier Kohl (CDU) een vervelende
zaak zou zijn. Bündnis'90/De
Groenen staat er landelijk beter
De PDS profiteerde van het
ongenoegen bij veel kiezers uil
de voormalige DDR over de
hereniging van het land. De
PDS boekte in Brandenburg
ruim vijf en in in Saksen bijna
zes procent winst. Ze is in beide
staten de derde partij. In Bran
denburg met bijna 19 procent,
in Saksen met meer dan 16 pro
cent.
correspondent
Als het aan de Franse minister
van onderwijs Francois Bayrou
ligt, mogen moslim-meisjes
binnenkort In de klas geen
sluiers of hoofddoeken meer
dragen. „Met geloof behoort
tot het prlvédomeln en de sa
menleving moet verenigd en
neutraal blijven, In het bijzon
der de school", zo stelt de mi
nister In een zaterdag gepubli
ceerd interview in het week
blad Le Point.
Bayrou is van plan op korte
termijn duidelijke instructies
te geven aan alle Franse
schoolbesturen om het dragen
van hoofddoekjes niet meer
toe te staan, loerlingen die
weigeren aan de richtlijn te
voldoen, dienen geschorst of
definitief geweigerd te worden.
Met zijn uitspraken neemt
de minister een duidelijk
standpunt in in een kwestie die
al sinds 1989 uitersl gevoelig
ligt. Een school in de Parijse
voorstad Creil stuurde toen
vier moslim-meisjes naar huis
omdat ze weigerden in de klas
hun hoofddoek af te doen. Dat
leidde tot een felle polemiek.
De Franse Raad van State
deed uiteindelijk een uitspraak
die niemand echt bevredigde.
Volgens de raad is het dragen
van hoofddoeken in de klas
niet per definitie Strijdig niet
het principe van de neutraliteit
van het onderwijs, maar mag
de vrijheid om via het dragen
van de hoofddoek een mening
uit te dragen geen 'demonstra
tief of provocerend karakter'
krijgen. In de praktijk kunnen
schoolbesturen met die genu
anceerde uitspraak weinig aan.
Op sommige scholen wordt het
dragen van hoofddoekjes in de
klas oogluikend toegestaan, el
ders leidt een verbod tot Inci
denten.
De machtige onderwijsvak-
bond PEN staat achter de on-
duhbelzinige uitspraak van on
derwijsminister Bayrou. „We
zitten volledig op dezelfde golf
lengte. I in.lelijk een duidelijke
stellingnanie", zo reageerde
FEN-voorzit ter Guy le Ncouan-
nic in het weekeinde.
Allan Boesak
stapt op als
ANC-voorzitter
kaapstad runa hellinga
correspondent
De Zuidafrikaanse dominee Al
lan Boesak is afgelopen week
einde afgetreden als voorzitter
van het ANC (Afrikaans Natio-
- naai Congres) in de Westkaap
na aanhoudende kritiek op zijn
funedbneren. Hij werd in de
partij verantwoordelijk gesteld
voor de verkiezingsnederlaag
die het ANC in de Westkaap
heeft geleden.
Formeel trad hij af omdat zijn
I voorzitterschap niet te combi
neren was met zijn functie als
minister van economische za
ken van de Westkaap. Maar zijn
positie was wankel sinds de ver
kiezingen in april. De Westkaap
was de enige provincie waar het
ANC minder dan 50 procent
van de stemmen haalde. Gezien
het overweldigende resultaat el
ders werd de Westkaapse 42
procent door de organisatie als
een regelrechte nederlaag be
schouwd.
De opvolger van Boesak
wordt de eveneens uit de kerk
afkomstige Chris Nissen. Nissen
moet de ANC-campagne voor
de lokale verkiezingen volgend
jaar gaan leiden.
Leider Krim
trekt macht
naar zich toe
moskou-simferopol afp
Het besluit tot ontbinding v^n
het parlement van de Krim, dat
de president van de autonome
Oekraïense republiek Joeri
Mesjkov gisteren heeft geno
men, is ongrondwettig. Dit
heeft de voorzitter van het
Krimse parlement, Sergei Tsek-
ov, gezegd in een verklaring die
het persbureau Itar-Tass heeft
aangehaald. „Wij zijn bezig
maatregelen te nemen om een
eind te maken aan dit verschil
van mening", zei Tsekov.
Mesjkov maakte gisteren be
kend het parlement te ontbin
den en alle macht aan zich te
trekken. Enkele dagen geleden
hadden de afgevaardigden in
het parlement van de Krim ge
stemd voor wettelijke maatrege
len die de bevoegdheden van de
president duidelijk aan banden
leggen.
De Krim kwam in 1954 onder
supervisie van Oekraïne, maar
de inwoners ervan bestaan voor
67 procent uit Russen. Mesjkov
is een Rus die in januari met
bijna 73 procent van de stem
men is gekozen. Hij wil dat de
Krim onafhankelijk wordt.
EU onder voorwaarden akkoord met opheffing embargo
bansin-londen aly knol en
cees van zweeden correspondenten
Mogelijk al over enkele dagen
gaat een groep waarnemers
naar de grens van Klein-Joego-
slavië (Servië en Montenegro)
om te controleren of het land
zich houdt aan het embargo dat
zij tegen de Bosnische Serviërs
heeft ingesteld. In totaal zijn
135 waarnemers noodzakelijk.
Nederland is bereid om waar
nemers te leveren en ook Duits
land heeft veertig mensen toe
gezegd.
Als blijkt dat het de Servische
president Milosevic ernst is met
het embargo tegen de Bosni
sche Serviërs is de Europese
Unie bereid enkele sancties te
gen Klein-Joegoslavië op te
Paus in Zagreb
ZAGREB DPA-AFP-Rtr
Paus Johannes Paulus II heeft
zaterdag een bezoek gebracht
aan de Kroatische hoofdstad
Zagreb. Het is de eerste keer
dat de leider van de katholie
ke kerk het gebied betreedt
van het vroegere Joegoslavië.
Eerder deze week was het
voorgenomen bezoek van de
paus aan de Bosnische hoofd
stad Sarajevo afgeblazen in
verband met de onveilige si
tuatie daar. Johannes Paulus
II was in Kroatië om het 900-
jarig bestaan te vieren van het
bisdom Zagreb.
schorten. Het gaat in eerste in
stantie om sport, cultuur en de
burgerluchtvaart. Dat hebben
de EU-ministers van buiten
landse zaken dit weekeinde op
het Oostduitse schiereiland
Usedom bepaald.
Als reactie op de mislukte
aanslag afgelopen weekeinde
op het hotel waar de 'Europese
burgemeester' van Mostar,
Hans Koschnick, verblijft, heeft
de Nederlandse minister Van
Mierlo zijn EU-collega's aange
spoord snel de 180 politiemen
sen te leveren die in Mostar no
dig zijn voor de openbare veilig
heid. Van Mierlo deed dat in
zijn functie van halfjaarlijks
voorzitter van de Westeuropese
Unie, de 'militaire arm' van de
EU.
Volgens Van Mierlo is er in de
Europese Unie sprake van een
'groeiende ongerustheid' over
het voornemen van de Verenig
de Staten om het wapenembar
go tegen de Bosnische moslims
op te heffen. Als Nederland ziet
aankomen dat het embargo
wordt opgeheven „zullen we
maatregelen treffen, waarbij we
zeer nauw zullen samenwerken
met de Britten", aldus Van
Mierlo. Hij impliceerde dat Ne
derland dan net als Groot-Brit-
tannië zijn troepen zal terug
trekken.
Volgens de Britse krant Sun
day Times zal de Britse legertop
premier Major vandaag vragen
zijn goedkeuring te hechten aan
terugtrekking van de troepen uit
Bosnië. Volgens de krant wil het
leger weg zijn uit Bosnië tegen
Vanuit zijn pausmobiel zwaait paus Johannes Paulus II de duizenden gelovigen toe die in Zagreb bijeen waren gestroomd, foto fpa robirtrajtic
de tijd dat Amerika het wape
nembargo tegen de moslims
opheft. Dat zou in december
kunnen gebeuren, indien de
Bosnische Serviërs blijven wei
geren het vredesplan te aan
vaarden. De Britse minister Rif
kind (defensie) omschreef de
suggestie gisteren als 'een
sprookje'.
De Serviërs hebben gezegd
.dat zij opheffing van het wape
nembargo zullen beschouwen
als een oorlogsdaad. Die daad
zou vergolden worden met aan
vallen op de aanwezige VN-
troepen.
De Nederlandse minister
Voorhoeve (defensie) heeft in
het weekeinde de Nederlandse
blauwhelmen in Bosnië be
zocht. De minister verti
daag uit Lukavac om
zoek te brengen aan h
Kort bataljon in Busova
ij aan de terugreis naa
land begint.
Botsingen tussen Rwatulese vluchtelingen en Zaïrese soldaten
KIGALI Rtr-AP
Het hoofd van het team van de Verenigde Na
ties dat een onderzoek instelt naar de mensen
rechtensituatie in Rwanda heeft ontslag geno
men. De reden dat VN-delegatieleider Karen
Kenny is opgestapt, is vermoedelijk dat het on
derzoeksteam veel te weinig middelen heeft om
het ingewikkelde werk te doen. Kenny leidde dc
uit vier personen bestaande groep, die al ruim
drie maanden in Rwanda aan het werk is. Het
VN-team heeft te weing personeel, een gebrek
aan geld en is slecht uitgerust.
Naar schatting zijn sinds april tussen de half
miljoen en miljoen Rwandezen bij slachtpartij
en om het leven gekomen. De voormalige Hutu-
regering en Hutu-milities voerden massaslach
tingen uit. waarvan vooral Tutsi's en gematigde
Hutu's het slachtoffer waren. Uit vrees van
wraak van de kant van de door Tutsi's gedomi
neerde nieuwe regering, ontvluchtten miljoe
nen Hutu's de afgelopen maanden het land.
Een verbetering van de situatie van de mensen
rechten kan ertoe leiden dat de Hutu's naar hun
land terugkeren.
In het dichtbevolkte vluchtelingenkamp Ki-
bumba in Zaïre hebben zich in hel weekeinde
botsingen voorgedaan tussen Rwandese vluch
telingen en Zaïrese militairen. Daarbij zijn door
militairen tenminste twee mensen doodschoten
nadat vluchtelingen stenen naar hen hadden
gegooid. Er zitten ongeveer 340.000 vluchtelin
gen in het kamp Kibumba.
Bij een ander incident in Coma werden zater
dag twee Zaïrese soldaten gedood en werden
vier voertuigen gekaapt tijdens een botsing met
Zaïrese burgers. Aanleiding was volgens inwo
ners dat soldaten een burger hadden doodge
schoten die weigerde ïd te gaan op een eis voor
een omkoopsom.
Bevolkingsconferentie in Cairo zet eindspurt in
cairo ad bloemendaal
correspondent
Het Vaticaan sluit niet langer uit
dat ze het actieprogramma van
de VN-Conferentie voor Bevol
king en Ontwikkeling in (^airo
toch zal ondertekenen. Door de
nieuwe concessies op het ge
bied van abortus laat de Heilige
Stoel haar aanvankelijke weer
stand wellicht varen. Maar de
onderhandelingen zijn nog niet
voorbij. Ook over de cis van
dertig ontwikkelingslanden dal
gastarbeiders nadrukkelijk het
recht' krijgen hun familie te la
ten overkomen, is het laatste
woord nog niet gezegd.
Afgelopen vrijdagavond leek
het Vaticaan redelijk tevreden
over een definitie van 'onveili
ge' abortus, die nu als voetnoot
aan het actieprogramma is toe
gevoegd. Dit soort abortus
wordt omschreven als 'een pro
cedure voor het afbreken van
een ongewenste zwangerschap
door personen die daarvoor niet
zijn opgeleid of in een omge
ving zonder de noodzakelijke
medische voorzieningen, of bei
de'. Eerder al was een compro
mis-tekst van de Europese Unie
in grote lijnen aanvaard. Daarin
staat onder meer dat abortus
nooit een manier van gezins
planning mag zijn.
Na de enige rustdag, gisteren,
buigt de belangrijkste ommis
sie van de conferentie zich van
daag opnieuw over de passages
in de tekst waarover de afge
vaardigden het nog niet eens
zijn. Zo moet er nog een oplos
sing worden gevonden voor het
probleem van de definitie van
samenlevingsvormen. Dp ver
zoek van moslimlanden was
eerder besloten uit de zinsnede
'huwelijk, andere verbanden en
gezinnen' de eerste twee be-
erentiege-
Israël blij met
verklaring van
president Assad
jeruzalem damasi us hu oi'a
elkouul
Israël heeft een rede
Syrische president Hale
\ss.ul gisteren ve
Israëlische functionarissen
spraken van een „vredesver
klaring die erop was gericht
het Syrische volk voor ie be
reiden op een akkoord met
Israël". Assad sprak zaterdag
In een rede voor hel Syrische
parlement over de vredeson
derhandelingen met Israël
Hel was voor het eerst dal hij
publiekelijk over vrede sprak.
Hoewel Assad het Israëlische
plan voor een stapsgewijze
terugtocht van de in 1967 op
Syrië veroverde Golan-hoog
vlakte verwierp, sprak de Is
raëlische minister van bui
tenlandse zaken, Peres, toch
van een vredesverklaring.
„Bij voorgaande gelegeuhe
den ging net gewoonlijk om
een oorlogsverklaring, /.ater
dag hebben we een vredes
verklaring gehoord", aldus
Peres. De Israëlische pre
mier, Rabin, bood Syrië gis
teren opnieuw geheime be
sprekingen aan. Het Israëli
sche parientent praal deze
week over een eventuele le
rugtrekking van de Golan
hoogvlakte.
Weer incident
Japan-Kusland
rond Kocrilen
VLADIVOSTOK RU
grippen te schrappen. Conser-
vatieve moslims en katholieken
zijn bang dal 'andere verban
den' kan worden uitgelegd als
een goedkeuring van homo-
De arrestatie van drie journa
listen, afgelopen zaterdag, zorg
de voor enige opschudding.
Drie verslaggevers van een
evangelische publicatie In hei
zuiden van de Verenigde Siaten
werden in f m i confer
bouw aangehouden
feministische groep een van
hen beschuldigde van mede
plichtigheid aan moord op
Amerikaanse artsen die abor
tussen uitvoeren. Tussenkomst
van de Amerikaanse ambassa
deur zorgde ervoor dat de drie
op het laatste nippertje niel op
een vliegtuig naar huis werden
gezet.
De Russische kustwacht heeft
vanmorgen het vuur geopend
op zes Japanse holen die wei
den betrapt hij het vissen rond
de omstreden Koerilen ellan-
den. Het is het tweede Incident
van deze aard binnen twee we
ken. De Russische schepen
schoten met lichte wapens op
de Japanse boten nadat <lie
waarschuwingsschoten hadden
genegeerd, Of de opvarenden
letsel opliepen is niet hekend.
Eind augustus werd een Japan
se visser gewond bij een soort
gelijk incident.
Rusland beschuldigt Japan er
van het illegaal vissen rond dc
eilantjen toe te staan. Maar Ja
pan heeft het Russische bestuur
over de eilanden nooit erkend.
Turkije vraagt
uitlevering van
I)ev Sol-leider
Turkije vraagt Frankrijk op kor
te termijn om de uitlevering van
Dev Sol-leider Durstin Karatas
die zaterdag in Menton werd
gearresteerd. De leider van de
linkse stadsguerrillagroeperirig
probeerde in de Frans Italiaan
se grensplaats met behulp van
valse documenten vanuit Italië
Frankrijk in te komen
Volgens het hoofd van
Turkse politie is dc arrestatie
van Karatas het gevolg van een
nauwere samenwerking met de
Franse autoriteiten in tic afgelo-
i op het gebied van de
ehestrijding. Karatas
was één van de meest gezochte
mannen van Turkije. Naar
wordt aangenomen heeft hij
sinds de militaire staatsgreep
van 1980 buiten zijn vaderland
geleefd.
Dev Sol is Turkije'» meest ge
welddadige stadsgnerrillagroep
en haar leden hebben onder
meer westerse militairen en za
kenlieden vermoord alsmede
vooraanstaande Turkse militai
ren. Dev Sol heeft de afgelopen
jaren echter aan kracht inge
boet door onderling gekrakeel
en de arrestatie van een aantal
belangrijke leiders.
pen ja
