'Ik werk het liefst vanuit een chaos' Rtv show Boeiende documentaire over meisjesinternaat in Vlaanderen De 'eredivisie' van freelancers 'Een hit verzin je niet, die ontstaat' 'Ik heb altijd al iets met Spaanstalige liedjes gehad' VRIJDAG 9 SEPTEMBER 1994 Mary Michon, 'de Prima Domuivan de IKON: MONIQUE BRANDT Ruim anderhalf jaar geleden begon het idee te rijpen: wordt het niet eens tijd voor een pro gramma over vrouwen en meis jes van nu? Programmamaak- ster Mary Michon constateerde dat feminisme als onderwerp voor televisiemakers blijkbaar had afgedaan, lioog tijd dus, om daar verandering in te bren gen. Hn als Mary Michon zo n ingeving krijgt, dan komt zo'n programma er meestal ook. Ook nu weer. Want vanaf 15 september brengt de IKON vier keer het vrouwen magazine Pri ma Donna, ee portretten van de 20 en 45 ja punt voor de i jonge regisseu van samenstelster en dacteur Mary Michon, was de vraag 'is een derde feministi sche golf nodig?' Om die vraag te bantwoorden werd de leefwe reld van tientallen vrouwen en meisjes onder de loep geno men: lesbische meiden, een brandweervrouw, een callgirl, een 29-jarige werkende moeder met zes kinderen, een verstan delijk gehandicapt meisje. Micnon: „De opzet was: we 'pamflettistisch' te programma moet en brede kijk bieden anier waarop vrouwen het leven staan. Daar bij wilde ik absoluut niet dat we werkten aan de hand van hoofdstukjes: een hoofdstukje Moederschap, een hoofdstukje Relaties, een hoofdstukje Carri ère. Ik hou er nu eenmaal niet van om dalgene waaraan je werk. I Iet open zijn, e op de Mary Michon maakte een levendige serie portretten tussen de 20 en 45 jaar. foto gpd werkt meteen keurig te rubrice ren. I let is veel interessanter om te werken vanuit chaos, dat geeft mij altijd een ontzettende creativiteit. Ik kan hier in dit ca fé ook wel overal etiketjes op gaan plakken: lampen. Tafels. Asbakken. Maar daarmee is de sfeer van zo'n kroeg meteen wég. En zo werkt het ook met mijn creativiteit." Religie Maar met die creativiteit zit het wel goed, kunnen we constate ren. Mary Michon (55) werkt dit jaar precies 25 jaar voor de IKON. In die tijd maakte ze honderden programma's. Ze schreef boeken, waaronder Zou ik niet mijn moeder eren, Ach wat deed zij niet voor mij, dat onlangs verscheen. Ook stond ze jarenlang op de planken in de musicals van Jos Brink. Ze verdiepte zich in theologie, een interesse die ze meekreeg vanuit haar gereformeerde ach tergrond. Die diepe verbonden heid met religie is nog steeds het uitgangspunt in haar werk en haar«persoonlijke leven, ver telt ze in haar bruine Amster damse 'lijfcafé' waar ze kantoor houdt. „Vragen als 'hoe geef ik zin aan mijn bestaan' en 'wat is de betekenis ervan', 'waar haal ik inspiratie vandaan', intrige ren me nu eenmaal. Ook in mijn werk kan ik die verbon denheid niet loslaten." Michon behoorde ook tot de voorhoede van de feministische strijdsters. Ze stond in de jaren zestig op de barricaden met borden met 'Wij vrouwen ei sen'. Het is een tijd die ver van de jonge vrouwen van nu af staat, erkent Michon. Een derde feministische golf is voor de 'Prima Donna-dames' duidelijk niet nodig. „De serie was voor mij een soort openbaring. In één van de afleveringen zit een Marga Govaert sleept RVU-Radioprijs in de wacht meisje dat zegt: 'Ga toch weg met dat feminisme!' Feminisme is zo'n beladen, negatief woord geworden. Het was ook best een humorloze tijd. Wij waren zo fa natiek! Mannen en vrouwen waren twee werelden apart, en daar leefden we ook naar, je ging natuurlijk niet met je on derdrukker naar bed. Ik zie aan zo'n serie dat de meiden van nu véél meer vrijheid, mogelijkhe den en lol hebben, dat er heel veel veranderd is. Deze vrou wen hebben ook niet meer de behoefte om de barricaden op te gaan, het draait niet langer om het collectieve, maar om het persoonlijke: 'hoe ga ik om met mijn carrière, wil ik kinderen, wil ik een relatie." Michon is niet teleurgesteld dat de zaken waar de feministes van het eerste uur voor hebben gestreden, nu als heel vanzelf sprekend worden beschouwd. „We hebben heel veel bereikt, en daar ben ik trots op. Trou wens, op het emotionele vlak is er nog niet zoveel veranderd, hoor! Gelijkwaardigheid binnen de politiek is een feitelijk gege ven, maar op het emotionele vlak gaan de woorden toch voor het gevoel uit. Diep in ons hart zijn wij vrouwen helemaal niet zo vrij. Veel vrouwen denken nog steeds vooral aan Karei, als hij maar een baan heeft, als hij maar gelukkig is... Dat oude rol lenpatroon is blijkbaar zo in gesleten. Het is nu allemaal veel duidelijker dan toen. het is be spreekbaar, maar die kloof tus- nog steeds. En zo lang die kloof er nog is, is er geen sprake van totale gelijkwaardigheid. Marga Govaert met haar RVU-Radioprijs. HILVERSUM De RVU Radioprijs is dit jaar gewonnen door Marga Govaert, student aan de Hogeschool Au- dio-Visuele Kunsten in Brussel, voor haar docu- Saved by the bell. De jury is unaniem mening dat dit programma over een meisjes- Vlaanderen, waar emoties onder drukt worden tot het moment dat één van de meisjes zelfmoord pleegt, met kop en schouders boven alle overige genomineerde documentaires uitsteekt. De sfeer op het internaat wordt overtui gend weergegeven. De luisteraar krijgt het gevoel dat de maker bijna deel uitmaakt van het inter- Zes eindexamenkandidaten van de Scholen voor Journalistiek in Nederland en Vlaanderen streden met hun genomineerde programma voor de prijs. De uitreiking vond plaats tijdens een li- foto»pr$ ve-uitzending van het RVU-programma De Schatkamer, gepresenteerd door eindredacteur Michel van Bergen Henegouwen. Deze aanmoe digingsprijs voor jong radiotalent, bestaat uit een plastiek, een bedrag van 1000 gulden en een free lance contract voor een voor de RVU te maken radiodocumentaire. De documentaires werden^ beoordeeld door een vakjury bestaande uit: Peter Westerhoud (ad interim directeur RVU, voorzitter van de jury) Jan Haasbroek (hoofdredacteur radio VPRO), Marijn de Koning (voormalig journaliste thans Tweede-Kamerlid D66), Jaap Vermeer en Gabri de Wagt (beiden freelance programmama ker). Op de gedeelde tweede plaats eindigden de do cumentaires Burgemeester Overmaat in Aarden burg van Mel Gussenhoven (AJV Tilburg) en Van Rechtswege Verbannen van Daniël ten Hoopen (H1CO Zwolle). Multi Media Pool regelt tijdelijk werk in omroepwereld huis, behalve voor directiefunc ties en voor functies die sterk omroepgebonden zijn. Hoewel de MMP ook dienstbaar kan zijn in geval van interimmana- gement. Ook voor meer bijzon dere functies schrikt men niet terug. Zo kon onlangs nog wor den voldaan aan de vraag van een omroep voor een sterrekun- dig medewerker. Het overgrote deel van de de tacheringen betreft technische functies in de audiovisuele sec tor: geluid-, licht- en camera mensen voor het NOB. Maar ook decorwerkers draaien mee. Onlangs werd een groep van vijftien decorbouwers met hulp van de MMP opgeleid en zij kunnen meteen aan de slag. Deze opleiding was mogelijk gemaakt met subsidiegeld van de rijksoverheid. Het manage ment van de MMP wil voorko men dat de tijdelijke werkers de banen van vaste mensen in ge vaar brengen. Andere klanten van de MMP zijn de onafhanke lijke producenten verenigd in de O TP, de publieke omroepen. RTL doet niet mee. dit bedrijf heeft een eigen systeem van af- roepkrachten. Toppers Het aantal detacheringen neemt toe. In 1992 vond men voor 2.100 klussen een oplos sing. in 1993 voor 4.800 en dit jaar is het verwachte cijfer 5.300. „We liggen nu al voor op dit schema", zegt Willeke Ernst. Het aantal klussen per pooler per jaar steeg in drie jaar van 7 tot 17,5. Circa 150 mensen zijn op elk gegeven moment in touw, de honderd anderen zijn direct inzetbaar. Ligt de nadruk op technisch personeel, de vraag naar pro gramma-inhoudelijke mede werkers groeit. Om deze reden is de MMP van plan een nieuwe pool op te zetten voor functies als scenarioschrijvers, produ cers, programmamakers, regis seurs, bureauredacteuren en presentatoren. Momenteel wordt onderzoek gedaan naar de behoefte bij omroepen en producenten. Doen omroeptoppers ook een beroep op de MMP? „Nee", zegt Van der Laak, „de echte toppers zijn zelfstandig en hebben een zelfstandigenverklaring van het GAK. De grootste groep die wij helpen, zijn mensen met een af geronde opleiding en die niet in vaste dienst kunnen of willen." Behalve de pool van 250 be schikt de MMP over de namen van 'enkete duizenden' mensen die tezamen een soort B-selec- tie vormen en die minder kans maken op werk. Deze moeten veelal hun heil zoeken buiten de omroep. Ten slotte is on langs een aparte pool van 40 theater- en congrestechnici van start gegaan onder de naam Changement. Zij kunnen, net als de andere poolers, in het hele land worden ingezet. Marco Borsato zingt Nederlands, maar laat het Italiaans niet varen Marco Borsato heeft een nieuwe single gemaakt die Dromen zijn bedrog is gedoopt. Het plaatje heeft in korte tijd de Mega Top Vijftig bereikt. Dat het een succes is komt, volgens Borsato, door de verstaanbaarheid. „Mensen waarderen kennelijk toch dat je in het Nederlands zingt. Maar goed. de kwaliteit van het gebodene moet ook in orde zijn. anders schiet je je doel voorbij. Dat heb ik me van tevoren ter de- ge gerealiseerd. Ik wilde dat het produkt aan alle kanten goed was. Dat geldt ook voor de hele CD Marco die binnenkort uitkomt. Dromen zijn be drog is als voorproefje daarvan op single uitge bracht. Het blijkt in één klap raak te zijn. Dat is de bedoeling geweest, alhoewel je altijd moet incal culeren dat het niet aanslaat. Een hit verzin je niet. die ontstaat." Waarom wilde hij eigenlijk in het Nederlands zingen? Per slot van rekening heeft hij in de afge lopen vier jaar. sinds hij de Soundmixshow won. naam gemaakt met Italiaanse liedjes. „Dat heeft te maken met mijn groeiende be hoefte voor Nederlanders verstaanbare teksten te zingen. Niet dat mijn Italiaanse liedjes niet wer den gewaardeerd. Ik heb drie CD's met Italiaans repertoire uitgebracht en die zijn goed verkocht. Maar Italiaanse teksten zijn voor veel mensen nu eenmaal niet te verstaan." Bij zijn optredens zal hij ook liedjes van zijn ou de repertoire zingen. Maar als de CD Marco aan slaat. komt er meer ruimte voor het Nederlandse werk. „Het kan naadloos bij elkaar aansluiten, denk ik. Dat heeft te maken met de muziek die we hebben gekozen voor m'n Nederlandstalige CD. Het zijn stuk voor stuk Italiaanse melodie- Diepgang Borsato heeft het idee dat het publiek teksten met meer diepgang waardeert. Dat bleek al ruim een jaar geleden toen hij voor het eerst een Neder lands liedje zong. „Dat was op het Holland Casi no Festival, waar ik Nederland vertegenwoordig de. Ik zong toen Opa. Ik merkte dat mensen de emotie herkenden. Han Kooreneef. die met Leo Driessen samen dat liedje maakte, heb ik onmid dellijk gevraagd of ze aan de CD wilden meewer ken. Zij hebben trouwens ook Dromen zijn be drog geschreven. Verder is Robert Long benaderd. „Die was en thousiast. Ik was blij dat hij wilde meedoen. We hadden hem niet voor niets gevraagd natuurlijk. Hij woont een groot gedeelte van het jaar in Italië. Hij kent de sfeer en schrijft natuurlijk ontzettend mooie liedjes. Ik bedoel maar: hij kent het vak door en door. Long weet dat tekst en muziek één moeten zijn." De zanger is niet bang dat hij zich met deze CD op het terrein van andere Nederlandse artiesten begeeft. „Het is niet in mijn hoofd opgekomen. Bovendien: angst is de slechtste raadgever die je je kunt voorstellen. Ik wilde iets goeds afleveren en dat heb ik volgens mij gedaan." De tijd dat omroepen voor het maken van radio- en te levisieprogramma's alles zelf in handen hielden, is al lang voorbij. Steeds vaker doen de omroepen een beroep op bedrijven en instellingen die een bepaalde specialisatie in huis hebben. Dat zijn dus bedrijven die hun bestaans recht deels te danken hebben aan de omroepen. Multi Media Pool is zo'n leverancier van tijdelijke arbeids krachten in de audiovisuele sector. HILVERSUM JAAP TIMMERS De pool bestaat vijf jaar. Opgericht in de tijd dat het NOB grote hoeveelheden werkne mers begon af te stoten. Doel was onder meer deze mensen ander passend werk te verschaf fen in tie omroepwereld. Aanvankelijk was Multi Media Pool (MMP) een klein bureau met een handjevol medewer kers binnen het grote arbeids bureau van Hilversum, waar niet veel meer werd gedaan dan het registreren van mensen die graag binnen de omroepwereld wilden werken. Er werd niet ge selecteerd op ervaring en scho ling. Daar deze werkwijze ook onervarenen aantrok, werkte het niet. Toch bleek de pool levensvat baar, vooral omdat producen ten, facilitaire bedrijven en om roepen in toenemende mate vaste werknemers afstoten en liever op tijdelijke basis werk aanbieden. Bovendien had de MMP veel specifieke kennis op gebouwd, nodig om te kunnen bemiddelen in de ingewikkelde arbeidsmarkt van de omroep wereld. Toen in 1991 de arbeidsbu reaus veranderden in regionale bureaus voor de arbeidsvoorzie ning. waarin werkgevers en werknemers meer te zeggen kregen, besloot de overheid de Multi Media Pool een meer marktgerichte koers te laten va ren. Dat betekende dat de orga nisatie móest worden omge bouwd tot een uitzendbureau voor freelancers. Intussen is de MMP gevestigd in het Mediacentrum op het Hilversumse Omroepkwartier. Hel aantal medewerkers is ver dubbeld. „Sinds de veranderin gen kunnen we ook als werkge ver optreden", vertelt manager Robert van der I.aak van de MMP. De pool neemt de admini stratie van de werkgevers en werknemers uit handen. De poolers ontvangen nettoloon via de MMP. Alle premies wor den afgedragen. Een zorg min der in een bedrijfstak, die vol gens Van der Laak vroeger bol stond van grijze en zwarte werkcircuits. De hoogte van de honoraria kan worden vastge steld in overleg tussen werkge ver en MMP. maar er bestaat ook een zekere onderhande lingsruimte voor iedere indivi duele freelancer. Het is de be doeling dat er binnenkort een stelsel van minimumlonen wordt ingevoerd. Sterrenkundige „We hebben hier geen kaarten bakken zoals op het arbeidsbu reau", zegt PR-medewerkster Willeke Ernst. „We registreren ook geen werklozen." De pool bestaat daarentegen uit een groep van 250 mensen, die di rect ingezet kan worden. Een eredivisie van vaklieden die er voor kiezen freelancer te blijven in plaats van in vaste dienst te komen. Opname in de pool is gratis en geschiedt na een in ventarisatie van de vraag en een strenge selectie van kandidaten. Vereist worden kennis, werker varingen inpasbaarheid. Voor alle denkbare beroepen en betrekkingen (in totaal vijf tig) heeft de pool mensen in de Robert van der Laak. directeur van 'Multi Media Pool' kon de omroep zelfs een sterrekundig medewerker leveren. foto gpd Marco Borsato: „Mensen waarderen het toch dat je in het Nederlands zingt." Op zijn veertiende jaar zong Piet Veerman al 'Cucurucucu Paloma'. foto Piet Veerman en Flaco Jiminez: wie had kunnen bevroeden dat die combinatie ooit nog eens tot stand zou komen?. Piet dus. En het toeval speelde mee. „Voor mezelf had ik besloten dat mijn nieuwe CD Latijnsa merikaans getint moest zijn. En laat op het moment dat ik bezig was met de opnamen nu net Flaco, voor mij de beste accor deonist in het Zuidamerikaanse genre, in Volendam zijn... Ik dacht: dèt heeft zo moeten zijn. Laten we hem vragen of hij mee wil doen. En tot mijn stomme verbazing zei hij ja." En het moet gezegd: Jiminez geeft Veermans geluidsdrager extra glans. En dat terwijl Veer man zelf al de nodige kwaliteit in het produkt had gestopt. „Als je een idee hebt, moet je het zo goed mogelijk uitvoeren. Ik vind dat je mensen verbaasd moet laten staan. Ik heb de af gelopen jaren redelijk succes gehad met Cry Freedom en In Between'. Ik had in mijn handen kunnen wrijven en zelfgenoem- zaam achterover leunend kun nen zeggen: 'Zo, dat gaat goed, zo gaan we maar even door'. Maar ik vind dat de weg van de minste weerstand. Voorzichtig heid is weliswaar de moeder van de porseleinkast, je kunt ook te voorzichtig zijn." Het was voor Veerman wel zaak om de platenmaatschappij voor zijn nieuwe repertoire te vinden. Uit ervaring wist de zanger dat een en ander niet zonder slag of stoot zou gaan. platenmaatschappijen plegen nu eenmaal graag op safe te spelen. „En daar heb ik best be grip voor. En de bezwaren be greep ik ook. 'Joh, een hele Zuidamerikaanse CD, na twee nummers verveelt dat'. Die be zwaren kon ik billijken." Maar Volendammers zijn van nature volhouders. En Piet kreeg uiteindelijk zijn zin. Ook^ al omdat hij voor zichzelf al"* lang had uitgemaakt dat dtfClH een en al variatie zou bieden. Engelstalige teksten, numij®trov van Willy Deville, voorafgegaan door Zuidamerikaanse intro's. Hij heeft altijd al iets met Spaanstalige liedjes gehad. Hebben meer Volendammers a trouwens, zal wel te maken hebben met het feit dat me- n nigeen op het dorp Spaanse voorouders heeft. Op z'n veer tiende mocht Piet al graag zin gen van Cucurucucu Paloma. En later, in militaire dienst, be- sloot hij een schriftelijke cursus Spaans te gaan volgen. Uit pure J verveling, eigenlijk. „In dienst was ik telegrafist en had vaak 'lege' uren. Dan moest je stand by blijven, maar was er genoeg tijd om aan je algemene ont-"J wikkeling te werken. Ruim dertig jaar later komt die verworven taalkennis hem aardig van pas. Niet dat Piet Veerboot' nu beweert dat hij het 'A Spaans vloeiend spreekt. Maar hij is er zonder meer van over-,j tuigd dat een verblijf van een paar weekjes op het Iberisch schiereiland voldoende is om alles weer 'boven' te halen. „Dat merkte ik trouwens al bij het o uitzoeken van het repertoire voor de CD. Hoe meer je ermee bezig bent, des te meer woor den schieten je te binnen." Voor de opnamesessies van zijn CD riep Veerman de mede werking in van de muzikanten G van Mariachi Tierra Caliente.,T „Ze zeiden meteen 'ja'. Achteraf' bleek overigens dat hun ver wachtingspatroon niet hoog lag.- Ze hadden gedacht: 'Weer dep een of andere Nederlander die liedjes in onze taal gaat opne men en die taal vervolgens ver- v kracht'. Maar toen ze zeiden: a 'Wat jij zingt, is onze taal', ging er heel wat door me heen."

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 8