Uitdag biedt extra podium
voor enthousiaste 'gekken'
Wisselend niveau finalisten orgelconcours
Cultuur Kunst
Expositie jubilerend Ars Aemula Naturae
Pink Floyd
verrast niet
1|MAAI
1*AAANDAG 5 SEPTEMBER 1994
RUYGROK 071 -356471PIV -CHEF JAN RIJSDAM. C
muziek
recensie lidy van der spek
lentatie-concert Nationale Orgelcon-
lurs, door de prijswinnaars Wim Winters,
6 Beijer en Wim Dijkstra. Georganiseerd
Dr de Stichting Orgelstad Leiden. Ge-
ord 3 September in de Hartebrugkerk
n de Hooglandse Kerk, Leiden
'ervvijl drie jonge dirigenten op
iet derde Internationale Kirill
Concours in Am
sterdam zich in 't zweet zwaai-
jfclen of, zoals Zadhko als een
"e€elegante prima-ballerina de
1 °?eindstreep haalde, zo streed af-
ïuisUelopen week in de Hartebrug
tor«n de Hooglandse Kerk een
jtiental jonge orgelstudenten op
het vijfde Nationale Orgelcon-
°lJcours Leiden, op weliswaar
minder spectaculaire wijze:
hoog boven de luisteraar verhe
ven achter manualen, pedalen
en balustraden verscholen. Dit
concours is georganiseerd door
de Stichting Orgelstad Leiden
onder voorzitterschap van René
Verhoeff in samenwerking met
een comité van aanbeveling,
waarin o.a. de Leidse burge
meester C. Goekoop en het
Leidse Tweede Kamerlid L.C.
Brinkman, adviseurs en een ar
tistieke commissie waarin klin
kende namen als Joop Brons.
Folkert Grondsma en Jan van
der Meer.
De deelnemers konden zich
inschrijven voor drie categorie-
en: renai6sance-barok-rococo,
de romantiek en de twintigste
eeuw. De jury, Folkert Gronds
ma, Hans van Nieuwkoop en
Jan Welmers, docenten aan de
conservatoria van resp. Rotter
dam, Amsterdam en Utrecht,
kozen uiteindelijk drie prijswin-
pre-
naars uit, die zaterdag e
sentatie-concert gaven r
feestelijk staartje: uitreiking van
de prijzen met een toespraak
van de loco-burgemeester J.
Walenkamp en voor de geno
digden een borrel in Nieuw Mi-
nervan, een van de begunstigers
van dit orgelconcours. Alle drie
finalisten ontvingen een prach
tig op het orgel geïnspireerd
glas-in-lood object, ontworpen
door de Leidse kunstenaar Carel
Bruens en uitgevoerd in het ate
lier van de firma lilleba even
eens in Leiden. Wim Winters,
prijswinnaar van zowel de cate
gorie romantiek als renaissan-
ce-barok-rococo, opende zater
dagavond dit presentatie-con
cert met de 5e Symphonic, deel
1, van Ch. Widor, een Allegro
Vivace met een energiek mars
achtig ritme en een opgewekt
karakter. Fris en vitaal speelde
Winters de stoere repeterende
akkoorden, afgewisseld met
vloeiende passages in de fanta
sievolle ontwikkeling van het
materiaal.
Altijd weer verrassend zijn
voor mij de composities van Jan
Welmers: deze keer weerklonk
het l^audate Dominum, indruk
wekkend gespeeld door Jos
Beijer, een werk met een groot
evocatief karakter, opgebouwd
uit steeds terugkerende dwin
gende dalende intervallen om
speeld door een simpele melo
die, soms niets meer dan 'boer
daar ligt een kip in 't water', of
een huiveringwekkende resone
rende grondtoon, die je mee
neemt naar de bodem van de
oceaan, beheerst door een be
perkt maar obsederend kleu
rengamma.
Tenslotte vertolkte Wim Dijk
stra Duruflé's 'Prélude et Fu
gue'. ter herinnering aan de
componist Jehan Alain, ge
bouwd op het thema 'alain'. In
de fuga wordt dit thema gecom
bineerd met een thema uit de
'Utanies' van Alain. Hoe mooi
dit werk ook opgebouwd is,
Wim Dijkstra kon mij althans in
deze uitvoering niet overtuigen
van een eigen visie. Beslist goed
gespeeld maar toch ontbrak er
élan en spanning.
Feta leert werelddansen
leiden Morgen begint Feta met nieuwe cursussen werelddans
voor volwassenen. Hen introductiecursus met Grieks, Oriëntaals
en Kaukasisch van tien weken voor beginners of een vijf maan
den durende cursus Internationaal voor gevorderden behoren
tot de mogelijkheden. Tijdens de cursus wordt onder meer aan
dacht besteed aan houding en techniek op basis van bewegin
gen uit klassieke en moderne dans. Voor informatie bel: 071 -
215650 of 071-121639.
Lenteklokjes houden open huis
voorschoten De Voorschotense jeugdkoren de Lenteklokjes en
de Alouettes zijn weer met repeteren begonnen. Kinderkoor de
Lenteklokjes (5-9 jaar) oefent elke dinsdagmiddag van 16-16.45
uur in de Werf achter het Kruispunt. Morgen is daar open huis
voor alle belangstellenden. Bij de Alouettes (10 jaar en ouder)
zijn zanglustigen donderdagavond van 18.45 tot 19.30 uur wel
kom. Zij repeteren op dezelfde plek.
Hans Croiset bekroond
den haag Hans Croiset krijgt dit jaar de Prijs van de Kritiek. De
Kring van Nederlandse Theatercritici, die de onderscheiding
jaarlijks toekent, heeft hem onderscheiden voor zijn gehele artis
tieke loopbaan bij onder meer het Nationale Toneel en het Pu-
bliekstheater.
Winnaars Vocalistenconcours
den bosch De Fran^aise Sophie Koch heeft op het Internatio
naal Vocalisten Concours in Den Bosch de eerste prijs in de ca
tegorie opera behaald. In de categorie oratorium ging de eerste
prijs naar James Oxley uit Groot-Brittannië en de Italiaan Leo
nardo de Lisi kwam als beste uit de bus in de liedsectie.
Prijs voor vormgever Van Eyck
Amstelveen De Kunst Aanmoedigingsprijs Amstelveen 1994 is
toegekend aan Jerry van Eyck. Rijksbouwmeester-prof ir K. Rijn-
boutt reikte de prijs van 20.000 gulden vrijdag in het Cultureel
Centrum Amstelveen uit. Industriëel vormgever Van Eyck (1960)
werd met name gelauwerd voor zijn badhuisproject.
Leeuwen voor Pacino en Loach
venetie» Voor hun bijzondere artistieke carrière zijn aan Al Paci
no, de Amerikaanse Hollywood-ster, en de controversiële Britse
regisseur Ken Loach de Gouden Leeuwen van het Filmfestival
van Venetië toegekend. Aan de 80-jarige Italiaanse scriptschrij
ver Suso Cecchi d'Amico, die met de beste Italiaanse regisseurs
heeft gewerkt, viel de onderscheiding eveneens ten deel.
Lu wint Kondrasjin-concours
amsterdam De Taiwanees Shao-Chia Lu heeft het Kirill-Kon-
drasjinconcours voor jonge dirigenten gewonnen. Tijdens de fi
nale, afgelopen vrijdag en zaterdag in hét Amsterdamse Con
certgebouw, eindigde hij voor de Amerikaan Dorian Wilson en
de Oekraiense Victoria Zajdko.
Elfde presentatie van Leids culturele leven in de Pieterskerk
Metropolis nat
maar niet niat
ROTTERDAM GPO
De zevende editie van Metropo
lis was. zoals de organisatie gis
teravond constateerde, 'wel nat
maar niet mat'. Dregde h«m
jaarlijkse muziekfestival in het
Rotterdamse Zuiderpark giste
ren bij de start nog letterlijk in
het water te vallen, later op de
dag bleken de boze voorgevoe
lens onterecht te zijn geweest.
Naar schatting 75.000 bezoekers
(vorig jaar 85.000) lieten zich
niet inpakken door de grillen
van Moeder Natuur.
Ze werden getrakteerd op
veertien bands, verspreid over
twee podia: een dubbelpodium
i het open veltl
lis-staf -
t gigai
che
gew
een expe-
Metropo
li' podium
ent. Dance
Rappers, jongleurs, dichters of zangers die zich tot nu toe
beperkten tot de eigen huiskamer hebben er een nieuw
podium bij. De Leidse Uitdag (LU) biedt iedereen de ge
legenheid om op te treden. De fraaiste voorstellingen
kunnen een plaats krijgen in het avondprogramma. Voor
de elfde editie die zaterdag 10 september in de Pieters
kerk van start gaat, heeft de organisatie zelf al wat gasten
uitgenodigd. Voor volgend jaar hoopt de LU op zo veel
verborgen talenten dat het publiek een verrassende, ge
varieerde show krijgt voorgeschoteld.
leiden letty stam
Zaterdag zijn op het nieuwe po
dium saxofoonkwartet Beaufort,
Made in Leiden en toneelgroep
De Onwijse Kater van scholen -
gemeenschap AgnesBonaventu-
ra te bewonderen. „Voor vol
gend jaar zijn we op zoek naar
enthousiaste amateurs", vertelt
Henk Sannes van de organisa
tie. „Het hoeven niet per se
mensen te zijn die aan een ver
eniging of club zijn verbonden.
Wie er zo gek is om 15 of 20 mi
nuten op zo'n podium te staan,
die is welkom."
Nieuw in deze elfde editie zijn
ook de optredens in de Lok-
horstkerk. In dit godshuis ko
men verenigingen aan bod die
in het niet zouden vallen op de
grote podia in en bij de Pieters
kerk. Zo zijn in de Lokhorstkerk
onder meer te zien het Tolkien
Genootschap, Vocaal Kwartet
Katrijn, dansgroep Kuwung
Kuwung, Schola Gregoriana
Lugdunensis en Schrijversclub
1990.
Het avondprogramma is min
der 'bruisend' als de vrijwilligers
zelf hadden gewild omdat een
aantal sponsors zich terug trok
ken. Als gasten komen het
Toonkunst Orkest Leiden met
werken van Rossini, Voormolen
en Handel. Dansgroep Reflex
danst de choreografieën Zonder
Veren I en II van artistiek leid
ster Patrizia Tuerlings. Het
nieuwe koor Sturm und Drang
presenteert zich. De vier zan
gers en zangeressen kennen el
kaar van Collegium Musicum.
De Leidse amateur-blazers-
groep Oerkest is de feestelijke
afsluiter.
Leiden viert de Leidse Uitdag
en Open Monumentedag in
middels traditiegetrouw samen.
Met een schets voor twee heren
openen burgemeester C. Goe
koop en cultuurwethouder P.
Langenberg beide evenementen
om 10.30 uur in de Pieterskerk.
Op de vier verschillende podia
zijn de hele dag door optredens
van onder meer Jong Concor
dia, het Badkamerkoor, The red
rose of Lochbuie, Boula Percus
sie, LVP en balletstudio Giselle.
Ter gelegenheid van monumen
tendag is er ook muziek in het
Arsenaal, het Gulden Vlies en
het Stadhuisplein. Om 16.00
uur maakt de Werkgroep Ama-
Belangstelling voor de kunstwerken van 300 bij 300 millimeter in het jubilerende Ars Aemula Naturae-gebouw/ Een expositie van werk van 40
Ars-leden ging gistermiddag officieel open. foto holvast/marklamers
leiden annemiek ruygrok
Wellicht is aan Cees Goekoop, burgemees
ter van Leiden, een kunstenaar verloren ge
gaan. Had hij zijn eerste echte tekenlessen
niet van Anton Pieck gehad, maar van een
van de leden van het Leidse schilder- en te
kengenootschap Ars Aemula Naturae, dan
was het misschien heel anders met hem ge
lopen. Als pleister op de wonde mocht hij
gistermiddag bij het genootschap de eerste
jubileumexpositie openen. Ter gelegenheid
van het ongeveer 300-jarig bestaan van Ars
Aemula zijn er het komende jaar namelijk
acht tentoonstellingen georganiseerd die al
lemaal iets met dit - op één na oudste schil
dergenootschap van Nederland - te maken
hebben.
Onder grote belangstelling opende Goe
koop de tentoonstelling gistermiddag op de
feestelijk versierde binnenplaats aan de Pie
terskerkgracht. En, hoewel Leiden 'armlasti-
g'is, bood hij de kunstenaarsvereniging een
bescheiden checque aan: één gulden voor
elk jaar dat zij bestaat. Om in stijl te blijven
werd daar het Cornelis Joppensz-beeldje
bijgevoegd.
De eerste jubileumtentoonstelling bij Ars
Aemula Naturae, wat 'de kunst wedijvert
met de natuur' betekent, vloeit voort uit een
opdracht aan de leden: op een afmeting van
300 bij 300 millimeter een kunstwerk ma
ken. Het resultaat vormen werken van veer
tig leden: beelden, tekeningen, grafiek,
schilderijen en dat allemaal in relatie tot de
300 jaar die Ars bestaat. Helemaal zeker is
het overigens niet dat Willem van Mieris en
Carel de Moor precies in september 1694
het genootschap oprichtten, om zich als
kunstenaars te onderscheiden van gewone
handwerkslieden met wie ze samen in een
gilde waren ondergebracht. Maar vaststaat
dat omstreeks die tijd het naamloze ge
nootschap onstond, om pas 105 jaar later
met de huidige naam te worden gedoopt.
Reden voor burgemeester Goekoop om al
vast te zinspelen op een feestje over vijf
jaar, wanneer het dus precies 200 jaar gele
den zal zijn dat het huidige 'Ars' onstond.
Een academie die grote namen heeft voort
gebracht als Floris Verster, Menso Kamer-
lingh Onnes en Christophe de Windt en
niet te vergeten Jan Wolkers, die in de oor
logswinter '43-'44 op de ateliers van Ars zijn
tijd zoetbracht.
Behalve de acht exposities die het eeuw
feest van Ars tot juni opluisteren - één er
van is in stedelijk museum De Lakenhal en
een ander wordt samen met het Centrum
Beeldende Kunst gehouden - is er ook een
wisselende expositie op de binnenplaats.
Beelden van bekende beeldhouwers uit Lei
den en omgeving zullen daar gedurende de
jubileumperiode te zien zijn. Frans de Wit is
vanaf 8 september de eerste exposant, Maja
van Hall en Fredy Wolf zullen - onder ande
ren - volgen.
Deze eerste ledenexpositie is tot 3 okto
ber te zien. Openingstijden: donderdag t/m
zondag van 13-16 uur.
Theatergroep Intermezzo, één van de gasten tijdens de Uitdag in de Pieterskerk.
teuristische Kunstbeoefening zich het meest origineel heeft gramma begint om 20.30
bekend welke club of vereniging gepresenteerd. Het avondpro- de Pieterskerk.
foto yani
en hiphop waren in deze prach
tige tent geprogrammeerd,
waardoor lichteffecten en sfeer
optimaal tot hun recht konden
komen. Acts die minder afhan
kelijk zijn van een intieme,
club-achtige sfeer bespeelden
het veldpodium.
Het begon al meteen heftig
met de fel geëngageerde 'Pales
tijnensjaal-band' Hun-Da-Men
tal, tegen een decor van afbeel
dingen van in lange kaftans ge
hulde personen met zware
handwapens. Wu lang Clan,
was minder subtiel (voor zover
je bij dit soort acts over subtili
teit kan spreken), harder, saaier
en voorspelbaarder.
Andere koek kwam van Car-
leen Anderson, een echte lady
of soul. Wel aan de softe kant,
zeker in gezelschap van voor
noemde bands, maar misschien
juist daarom wel zo zalig. Nach
tegaaltje tussen roofvogels. Al
was het geluid vooral tijdens de
acceptabel. Ook een warm ge
voel bii Urban Species, lekkere
laid-back jazzhop uit Engeland,
stimulerend, niet opgefokt en
goed in elkaar gezet.
De Nederlandse bijdrage van
Pink Moon was teleurstellend.
Ook de uit Noord wijk afkomsti
ge formatie The Post wist, hoe
wel iets luchtiger van toon dan
Pink Moon, niet te overtuigen.
Aan de andere kant: je eerste cd
op een dergelijk festival presen
teren, daar droomt iedere muzi
kant wel van.
Grote klapper van dit jaar:
The Prodigy, ofwel 'de weer
spiegeling van de getraumati
seerde hartslag van onze maat
schappij.' Alle gabbers in Ne
derland hadden zich rond acht
uur in en rond de tent verza
meld voor de slotact van Metro
polis 1994 die op een gedenk
waardige wijze het festival wist
af te sluiten.
recensie louis du moulin
Floyd in het Feyenoordstadion Ge-
ird zaterdagavond en gisteravond
Herhaling: vanavond.
In het kader van 'The Division
Bell Tour' vestigde Pink l loyd
dit weekeinde als audio-attrac-
tie zomaar even een kwaliteits
record in de sector Nederlandse
stadionconcerten. Vooral dank
zij de instrumentale inbreng
van de harde kern (David Gil-
mour gitaar, Rick Wright toet
sen, Nick Mason drums) plus
met name saxofonist Dick Parry
bij het reproduceren van de vele
oude successen.
Als leadzanger was Gilmour
minder op dreef. Zijn stem was
weliswaar behoorlijk krachtig,
maar miste te vaak de nodige
expressie. Een geboren zanger
had ongetwijfeld de reeds opge
roepen intieme sfeer beter be
nut door meer accenten te
plaatsen.
Wat Pink Floyd te verwijten
valt is de beperkte vernieuwing
bij deze monumentale hi-tech
totaalshow in vergelijking met
het vorige toerneespektakel ter
promotie van het album 'A Mo
mentary Lapse Of Reason'
(1988/1989). De tweede set
kwam zeker zaterdagavond in
houdelijk vrijwel overeen met
de tweede cd van de live-dub-
belaar 'Delicate Sound Of
Thunder', de registratie van het
pretpakket van zes jaar geleden.
Gisteravond bij veel min
der aangename weersomstan
digheden, maar met een diago
naal duikend vliegtuigje in net
tweede bedrijf als extra attractie
werd door meer terug te grij
pen op 'Dark Side Of the Moon'
meer van die overbekende rou
te afgeweken.
De gloednieuwe overkapping
van de Kuip werkte niet alleen
sfeerverhogend, maar lijkt te
vens als een soort geluidsdem
per dienst te doen. De Milieu
dienst Rijnmond, die het aantal
decibels tot ver in de omtrek re
gistreerde. kreeg slechts drie
klachten van omwonenden
aangaande geluidsoverlast.
leiden Dat de Duitse keizers
niet tevreden waren met het
sparen van eenvoudige suiker
zakjes of sigarebandjes, moge
bjijken uit deze automatenklok
met Turkse pasja te paard uit de
collectie van de latere keizer
Matthias van Duitsland. Het is
van de hand van een onbekende
maker uit Augsburg en het werd
vervaardigd eind zestiende
Het verguld messing en kope
ren uurwerk is een van de pronk
stukken op de tentoonstelling
'Het Koperen kabinet' over we
tenschappelijke verzamelingen
die tot en met 5 maart volgend
jaar te zien is in Museum Boer-
haave in Leiden.
Aan de tentoonstelling is ook
een voor iedereen toegankelijk
congres verbonden, dat zaterdag
10 september van half elf tot
half een in het museum aan de
Lange SJ. Agnietenstraat 10
wordt gehouden. Dan zullen 'be
roepsverzamelaars' als dr.
R.G.W. Anderson, directeur van
het British Museum In Londen,
praten over de problemen en
toekomst van het (museale) ver
zamelen. Entree tot dit congres
is tien gulden. Reserveren is mo
gelijk in het museum bij mevr.
A. Rappard. foto»pr