Caribbean concurrent van
Canarische Eilanden
Toeiüsme
TERDAG 3 SEPTEMBER1994
N DOBBELSTEEN
De Tonijn op het droge. foto cpd
Onderzeeboot
In Den Helder kan aan de Hoofdgracht 3 sinds juli de
'Tonijn' worden bezichtigd, de enige Nederlandse on-
eboot die nu permanent voor het publiek toegan
kelijk is. Tijdens die duik in een stukje marinehistorie
maken bezoekers ook kennis met het leven bij de on
derzeedienst. De 'Tonijn' is een onderzeeboot van de
Dolfijnklasse, een type vormde tussen 1960 en 1991 de
kern van de Nederlandse onderzeedienst. Het principe
deze zogeheten drie-cilinder onderzeeboten is ont
wikkeld door de Nederlander ir. Gunning. De construc
tie verbeterde de stabiliteit en stelde de boot in staat
dieper te duiken dan andere onderzeeboten uit die tijd.
Geopend: van dinsdag tot en met vrijdag van 10 tot
16.45 uur, zaterdag en zondag van 13 tot 16.30 uur en
maandag van 13 tot 16.45 uur. Info: 02230 - 56936.
Gebrandmerkt
Tot hel midden van de vorige eeuw werden veroordeel
de dieven, valsemunters, landlopers, bedelaars en mes
setrekkers gebrandmerkt voor het leven. In naam der
kregen zij een brandmerk. Tot 1532 in het gezicht,
daarna op de rug of schouder. Die straf werd in ons
land op de kop af 140 jaar geleden afgeschaft. Het
brandmerken als lijfstraf in Nederland, is onderwerp
en kleine expositie in Rijksmuseum Gevangen
poort aan het Buitenhof in Den Haag.
Geopend van maandag tot en met vrijdag van 10 tot
iur, zondagmiddag van 13 tot 17 uur. Ieder heel
begint een rondleiding. Het museum kan alleen
onder leiding van een gids worden bezichtigd: Info:
070 - 3460861.
Mondriaan-wandeling
In het kader van het Mondriaanjaar 1994 is in de
Zeeuwse badplaats Domburg een vijf kilometer lange
'andelroute in gebruik genomen met als titel 'In het
cht van Toorop en Mondriaan'. De wandeling voert
langs plekjes en gebouwen, die een rol hebben ge
speeld in het leven en werk van de kunstenaars, die aan
het begin van deze eeuw in Domburg verbleven. De
route is vastgelegd in een vijftig pagina's tellende, geïl
lustreerde gids. Ook de ontstaansgeschiedenis van
Domburg als kuuroord en badplaats komt daarin aan
bod. De route is in samenwerking met de ANWB geheel
bewegwijzerd. Onderweg wordt op tekstborden toe
lichting gegeven.
De gids is voor 9,50 te koop bij WV Domburg, tel.:
01188 - 1342.
Menselijk lijf
Onder de titel 'Corpora Nova' (het lijf opnieuw ver
beeld) wordt in het Utrechtse Universiteitsmuseum tot
24 oktober een tentoonstelling gehouden die laat zien
hoe het in ons lichaam allemaal werkt. Voortplanting
groei, voeding, energie en transport, het bewegings
apparaat, de zintuigen en het centraal zenuwstelsel ko
men aan bod. In poppen ingebouwde preparaten (em
bryo, hart. longen enzovoort) maken een en ander aan
schouwelijk en verder krijgt de bezoeker informatie
aangeboden door video, foto's en teksten. Met interac
tieve onderdelen kunnen bezoekers zelf bezig zijn. Zo
nen de longcapaciteit meten, de hoeveelheid
zuurstof in het bloed vaststellefi en een knie van bin-
bekijken.
Openingstijden van dinsdag tot en met vrijdag 10-17
zaterdag en zondag 13-17 uur. Toegang gratis.
Inlichtingen: Universiteitsmuseum, Biltstraat 166,
3572 BP Utrecht, 030 - 538008.
Vlaamse stadjes
Antwerpen, Brugge, Brussel en Gent zijn steden, die erg
in trek zijn bij de Nederlandse toerist. Maar veel Neder
landers weten niet dat Vlaanderen tientallen mooie,
sfeervolle stadjes kent waar je de cultuur van het land
zo mogelijk nog beter leert kennen. Bovendien: heel
ran de Nederlandse historie vond in die in zowel
architectonisch als cultureel opzicht verrassend mooie
stadjes, haar oorsprong. Over de (circa dertig) plaatsjes
t brochure verschenen onder de titel 'Charmante
stadjes in Vlaanderen'.
Info: Belgisch Verkeersbureau-in Amsterdam: tel
020 - 6245953.
Het begijnhof van Leuven werd gerestaureerd en is nu in
gebruik als behuizing voor studenten.
foto rob van den dobbelsteen
Oostenrijk dreigt zicli uit markt te prijzen
Sandy Lane Beach op Barbados, een tropische verrassing, al dan niet in Hollandse melkchocolade.
Naar de reden kan slechts worden gegist. Mis
schien zijn de touroperators na een uitstekend
zomerseizoen zo optimistisch geworden dat ze
weer wat risico's durven nemen. Wellicht ook
wordt de reisbranche domweg gedwongen
nieuwe wegen in te slaan nu veel bestemmin
gen wegvallen door oorlogshandelingen, ter
reur en criminaliteit. Maar het meest waar
schijnlijk is dat de verwende hoteliers op zowel
de Canarische Eilanden als in de Alpen hun
prijzen zó hoog hebben opgeschroefd, dat de
inkopers elders zijn gaan kijken.
ROB VAN DEN DOBBELSTEEN
Natuurlijk kon de Nederlandse toerist, die de winterzon
verkiest boven de sneeuw, al langer naar Zimbabwe.
Vietnam, Barbados, Jordanië, Nieuw-Zeeland. Gambia.
Grenada en - om nog maar een exotische te noemen -
de Benedenwindse Eilanden. Maar nog nooit was het
aanbod zo groot als voor de komende winter. Het
meest in het oogspringend is de oorlogsverklaring aan
het Van der Valk-concern. Vijf jaar geleden begon het
horeca-bedrijf vakanties te ver
kopen naar het eigen hotel op
Curasao. Aanvankelijk werden
de klanten vanuit Brussel met
een Belgische chartermaat
schappij naar de Antillen gevlo
gen: nu gebeurt dat - vanaf
Schiphol - alweer enige tijd met
een Boeing 747 van de KLM.
De Nederlandse touroperators
keurden het 'branchevreemde
gehannes' van Van der Valk in
eerste instantie geen blik waar
dig. Kon nooit iets worden. Cu
rasao was te ver en - belangrij
ker nog - te duur. Maar die in
schatting bleek onjuist. Al snel
bracht het horeca-concern per
week minstens tweehonderd
klanten naar het eiland voor de
kust van Venezuela. De prijs
(vanaf 1.800 gulden per week,
exclusief lunch en diner) bleek
geen enkel bezwaar en de duur
van de vlucht (iets minder dan
10 uur) evenmin.
De verwachtingen van Holland
International, Arke en Maduro
zijn dan ook hooggespannen nu
dit drietal de komende winter
veertiendaagse reizen naar Cu
rasao en Aruba gaat aanbieden
voor om en nabij de 1.500 gul
den (reis en logies). Vanaf 7 no
vember vertrekt elke maandag
een Boeing 747 (eveneens van
de KLM) van Schiphol via Aruba
naar Curasao. In het toestel zijn
door de drie samenwerkende
touroperators 275 stoelen gere
serveerd. Dat die zonder probleem zullen volstromen,
daaraan twijfelt zo goed als niemand. Een veertien
daagse reis naar winterzonbestemming nummer één
Gran Canaria is immers nauwelijks goedkoper en in
sommige gevallen zelfs duurder.
Barbados
Bij Martinair zal men niet bijster gelukkig zijn met deze
ontwikkelingen. De chartermaatschappij heeft in de af
gelopen jaren de Caribbean min of meer opengelegd
voor de Nederlandse toerist. Met Florida als spring
plank werd eerst met groot succes de Dominicaanse
Republiek aangevlogen en daarna onder meer lamaica
en Cuba. De komende winter wordt aan dit lijstje de
voormalige Britse kolonie Barbados toegevoegd. Óf dit
vooral door Amerikanen veel bezochte eiland een zwa-
>r de Antillen zal worden, moet echter
worden afgewac ht. Voor een veertiendaagse vakantie
dient rekening ttworden gehouden met een prijs van
om en nabij de 2. 400 gulden (reis en logies).
Andere winterzo'abestemmingen, die voor het eerst een
prominente plat its in de gidsen hebben gekregen zijn
landen als Garrnbia en Zimbabwe. In het eerste land
vond medio juli een machtswisseling plaats, maar dat
was voor Aquasi jn geen reden de overeenkomst met Air
Holland af te bl azen. Vanaf 15 oktober vertrekt elke za
terdag een Boei ng 757 (213 stoelen) van Schiphol naar
Banjul. Vliegtijc! 1: 6 uur en 20 minuten. De prijs voor een
vijftiendaagse vakantie in het Westafrikaanse land is
bepaald concurrerend: vanaf 1.100 gulden (logies en
ontbijt).
Hoewel er in G iambia ook rondreizen worden aangebo
den, lijkt het land door de gebrekkige infrastructuur
buiten Banjul en de badplaats Fajara, eerder geschikt
voor een stran dvakantie. Dit in tegenstelling tot Zimba
bwe. Het voor malige Rhodesië profileert zich de laatste
tijd vooral als safari-land. Niet onlogisch. Hwange, met
onder meer g rote kuddes olifanten, is een van de spec
taculairste wi ldparken ter wereld. Ook de honderd me
ter hoge en 1 rijna twee kilometer lange Victoria-water-
vallen vormt :n een geweldige trekker in een land dat
zich verder r nag beroepen op een voortreffelijke hotel-
lerie, een got »d verzorgd wegennet en uitstekende trein-
Skiën in Oostenrijk is komendesinter weer duurder dan vorig s
en vli egverbindingen. Tiendaagse rondreizen door tenslotte? De
Zimba !bwe zijn er vanaf circa 4.000 gulden (ail in).
Colo rado
Op wi ntersportgebied is de verdubbeling van het aantal
vluel) ten naar Denver (Colorado) het opvallendste
nieuws. De onverwacht grote toeloop in het debuut-
seizo- en '93/'94 en de positieve reacties over vooral de
poed ersneeuw en het prijsniveau in de Amerikaanse
etabl issementen (1 dollar voor een biertje) heeft Mar-
tinaii doen besluiten de komende maanden niet alleen
op z; iterdag rechtstreeks naar de Rocky Mountains te
vlieg' 2n. maar ook op dinsdag. Dat bood mogelijkheden
voor 12- en 13-daagse trips, die in de gidsen dan ook
volo| p worden aangeboden. De prijzen voor een skiva-
kant ie in oorden als Vail, Aspen, Steamboat en Brec-
foto capital press
kenridge (combinaties zijn ook mogelijk) bleven in ver
gelijking met vorige winter ongeveer hetzelfde: tien da
gen vanaf 1.500 gulden.
Voor een vakantie in de Alpen moet daarentegen iets
meer worden betaald. Alleen Frankrijk heeft een prijs
stijging weten te voorkomen. Oostenrijk en Italië wor
den circa twee procent duurder en Zwitserland moest
door de invoering van de B TW zelfs gemiddeld met 6
procent omhoog. Niettemin zien de Helveten de toe
komst zonniger tegemoet dan de Oostenrijkers. In een
stagnerende markt (het aantal wintersportvakanties
liep vorig jaar in totaal zelfs iets terug) verliest Oosten
riik langzaam maar zeker terrein. Belangrijkste oorza
ken: het land is onderhand net zo duur geworden als
Zwitserland en Frankrijk, de skimogelijkheden zijn er
eerder minder dan beter en het aantal appartementen
(favoriet onderkomen van wintersportende gezinnen) is
gering.
De Nederlandse reisbranche heeft daarop ingespeeld
met een aanmerkelijk groter aanbod in zowel Frankrijk
als Zwitserland. Vooral de Franse Alpen nemen in de
wintergidsen een forse plaats in met Tignes, Les Trois
Vallées (Val Thorens), Les Arcs en Les Fortes du Soleil
(Avoriaz/Les Gets) als belangrijkste bestemmingen. In
Zwitserland gaan de meeste reizen naar het Wallis (Ver
bier, Veysonnaz. Champéry, Haute Nendaz en Saas
Fee). De prijzen variëren enorm, maar een weekje skiën
kost - als men met de eigen au
to gaat - al snel 700 gulden (ho
tel, half pension).
ne back van het vliegtuig
als vervoermiddel naar de Al-
pensneeuw. Een jaar of zeven
terug stortte die markt volko
men in. Omdat er niet onder al
le weersomstandigheden kon
worden geland op vliegvelden
als dat van Innsbruck moest er
vaak worden uitgeweken naar
München waarna er even goed
nog in de bus moest worden ge
stapt om met flink tijdverlies op
de uiteindelijke bestemming te
komen. Die technische proble
men lijken nu grotendeels op
gelost. Naast Tyrolean, dat met
kleine DASH8-vliegtuigen
(ongeveer 40 stoelen) al sinds
enige tijd met succw een ver
binding onderhoudt tussen Am
sterdam en Innsbruck/SaJzburg
gaat nu ook Transavia 's winters
op Salzburg vliegen. Voor een
retourtje met de Boeing 737
moet 395 gulden worden be
taald. Swiss Air gaat uiteraard
voort met het Alpen I.ift-pro
gramma. De prijs voor een tic
ket Schiphol - Zürich/Génève
vice versa is circa 700 gulden in
clusief de treinreis in zowel Ne-
archieffoto cpd derland als Zwitserland.
En de auto, trein en pendelbus
■n blijft het belangrijkste vervoer
middel voor wintersporters (bijna 70 procent maakt er
gebruik van), de trein lijkt ondanks verwoede pogingen
de slag definitief te hebben verloren en de bus werkt, na
de teruggang van de laatste jaren, hard aan een revival.
Zo te zien heeft De Jong Intra Vakanties de zaak nog het
meest rigoreus aangepakt. Er kan bij de busspecialist
deze winter alleen nog maar in rookvrije Royal Class-
stoelen naar de Alpen worden gereden. Een retourtje
naar Oostenrijk is er vanaf 224 gulden. Klein aardig
heidje van meneer De Jong: voor kleuters van 0 tot 4
jaar contracteerde hij in de Oostenrijkse dorpen Zeil am
See. Nauders en Söll een Nederlands sprekende oppas.
Hij/zij is in functie van 10.00 tot 16.00 uur en de service
is gratis. Niet alles tijdens een wintersportvakantie hoeft
dus geld te kosten.
E I S B 0 E K E N
Wandelen langs de mooiste Ardense dor/ten
(f 26,50) uit de serie dicht bij-huisgidsen
aan uitgeverij Lannoo.
Een van de aardigste serie boeken uit de
reisbibliotheek van lünnoo, is de reeks
wandel- en fietsgidsen voor België. Een niet
onaanzienlijk deel daarvan werd geschre
ven door julien van Remoortere en dat is
maar goed ook. Van Remoortere immers
lijkt als weinig anderen plekjes te kennen
waar je slechts te voet of hoogstens per
crossfiets kunt komen. Dit deeltje leidt de
ontdekkingsreiziger naar de de schoonheid
van een plaatsje als Bodange en een rivier
tje als de Petite Molscht. De kaartjes zijn
helder, de tips (kerkje van Warnach) bijna
zonder uitzondering waardevol. I )e gort
droge schrijfstijl moet maar op de koop toe
worden genomen.
In dezelfde serie verschenen: Wandelen
door Vlaamse Dorpjes 45,00), Fietsgids
voor Vlaams Brabant i 26,50) en Avon
tuurlijk wandelen in de Ardennen
(ƒ26,50).
FRANKRIjK
Frankrijk f 44.50) uil de serie Duncan lleis
planner van uitgeverij Elmar.
De reeks Duncan Reisplanner is de zoveel
ste serie waarmee de Rijswijkse uitgeverij
Elmar op de markt verschijnt. Geen slechte
keus overigens. De uit het Engels vertaalde
reeks munt uit door een vracht aan infor
matie voor toeristen die er bij voorkeur in
dividueel op uittre
duidelijk beschrev
goede kaarten, ver
ker inlichtingen ov
openbaarv
ten. Aan de hand van
i routes met redelijk
haft de gids de gebrui-
r hotels, restaurants,
ets-plus wandelmoge
lijkheden. te gebruiken landkaarten en
meer van dat soort gegevens. De beschrij
vingen van de bezienswaardigheden zijn
wat magertjes, maar daar zijn andere boe
ken voor. L)e opmaak van het boek is helder
en overzichtelijk; de (kleuren)druk zoals
gewoonlijk bij deze uitgever - voolttreffelijk.
SI DEN DOBBELSTEEN.
Vijf nieuwe folders
van Staatbosbeheer
Staatsbosbeheer richt zich de laatste jaren
in toenemende mate op de gebruiker van
het groen dat onder de hoede van dit insti
tuut valt. Die tendens komt onder meer tot
uiting in een serie voorlichtingsfolders die
de laatste jaren werd uitgegeven. Recent
zijn er weer vijf folders bijgekomen. De ti
tels: Staatsbosbeheer, uw gastheer in groen
Nederland: Welkom met de hond in liet
Lauwersmeer; Natuurpad De Mient in de
duinen van Texel; Terreinfietsen op de Sal
landsc Heuvelrug en Oude Rijnstrangen en
omgeving. De folders zijn verkrijgbaar hij
de boswachters en bij de regionale kanto
ren van Staatsbosbeheer. Ook kan er wor
den gebeld met de afdeling voorlichting, te
lefoon 03404 26111.
Verkeersbureau van
Portugal verhuisd
I let Portugees Nationaal Verkeersbureau is
verhuisd van Amsterdam naar Den Haag.
I let nieuwe adres is Paul Gabriël straat 70.
2596 VG Den I laag. telefoon 070 3264371
Toeristische beurs
wintervakantie
Alsof er nog niet genoeg beurzen op dit ge
bied worden georganiseerd (zoals tie Ski
Hap in Rotterdam en Ski in in Eindhoven)
wordt er van donderdag 22 september tot
en met zondag 25 september in de Jaar
beurshallen te Utrecht een consumenten
beurs 'Wintervakantie' georganiseerd. I)e
nieuwe expositie moet volgens de inrichters
worden gezien als een zusje van de Vakan
tiebeurs die op dezelfde plaats in januari
wordt gehouden en die al sinds jaar en dag
ruim honderdduizend belangstellenden
trekt. Op de beurs wordt niet alleen aan
dacht besteed aan sneeuwvakanties maar
ook aan trips naar de winterzon en korte
(steden)vakanties.
Bosvruchten kunnen
lintworm veroorzaken
De StichtingTropenz.org waarschuwt toe
risten die vakanties doorbrengen in het
Middellandse Zeegebied, Australië, Nieuw-
Zeeland, Argentinië, Midden oosten en
Oost-Afrika voor het eten van bosvruchten
en paddestoelen. VolgensTropenz.org kun
nen bosvruchten zijn besmet met ontlas
ting van vossen. Daarin bevinden zich niet
zelden eitjes van de kleine lintworm die bij
mensen tumor-achtige cysten veroorzaken.
Als die cysten zich ontwikkelen in de longen
kan dat de dood tot gevolg hebben.