De jacht: strijd gaat in alle hevigheid door
Dieren met 'foutjes' komen niet aan de bak
Het Gesprek van de Dag
VOOR
TEGEN
[li J
tri
Él
Theo Bakker
'Wij geven om New
York'
Paling mag niet nodeloos lijden
II ZATERDAG 3 SEPTEMBER 1994
Moordende dierenbeul of groenminncnde natuurbe
heerder. Het verschijnsel jacht is in Nederland nauw be
grensd. Je bent voor of je bent tegen, iets daar tussenin
is haast onmogelijk. Dierenbeschermers grijpen elke ge
legenheid aan het publiek op de wreedheden van de
jacht te wijzen, jagers haasten zich diezelfde burgers van
de noodzaak van afschot te overtuigen.
De strijd is oud, maar wordt nog altijd in alle hevigheid
gevoerd. De twee vijanden, want zo mag je jagers en an
ti-jagers gerust noemen, verliezen elkaar geen moment
uit het oog. Op 12 september houdt de Dierenbescher
ming de Nacht tegen de jacht. Daags nadat de uitnodi
ging hiervoor op de mat lag, is er de invitatie van de ja
gers om eens te komen kijken welke goede werken ze
voor de natuur verrichten.
Niet alleen landelijk, ook op regionaal en lokaal niveau
liggen beide partijen nogal eens met elkaar in de clinch.
De jacht op vossen in de duinen leidt al jaren tot heftige
en vaak uiterste emotionele discussies, lagers zien het
sluwe dier als een vraatzuchtig monster dat de land
bouw duizenden guldens schade berokkent. De biologen
zijn ervan overtuigd dat ook de wandelende bontjas het
recht heeft ongestoord te leven, te jagen en zich voort te
planten. Voor- en tegenstanders aan het woord.
De Noordwijkers Jan Poolman
en Willem van Schie hebben
beiden een jachtgebied en zijn
rasechte jagers. Van Schie:
„Kijk, wij schieten uit noodzaak
maar met liefde dieren af. Maar
jagen is natuurlijk veel meer
dan alleen maar met het geweer
het veld in trekken om een be
paald dier af te schieten. Jagen
is bezig zijn met de natuur, de
natuur beheren. Zorgen dat elk
dier een plaats krijgt, dat geen
enkel soort uitgeroeid wordt.
Maar jagen is ook zorgen voor
de landbouwers die elke keer
opnieuw hun veld omgewoeld
terugvinden en hun kippen en
konijnen met een doorgeknaag
de strot aantreffen. Wat de bio
logen zeggen over het zelfregu
lerend vermogen van de natuur
is echt je reinste nonsens. Vos
sen krijgen gewoon elke keer
acht jongen. Die kunnen heus
niet zeggen, 'kom ik neem dit
jaar maar eens wat minder kin
deren'. Overpopulatie moeten
we voorkomen.
De vos heeft hier geen natuurlij
ke vijanden. Voedselgebrek be
staat niet. Elke keer spoelt er bij
vloed voedsel genoeg aan op
het strand en de vossen weten
dat feilloos te vinden. En als hij
al te kort komt, gaat de vos wel
winkelen in de ldppenren.
Daarbij jaagt de vos de grond-
broedende vogels keer op keer
van hun nest. De tapuit werd
mede daardoor met uitsterven
bedreigt.
We zijn het hele jaar door met
de jacht bezig, maar het aantal
keren dat we schieten is be
perkt. Voordat je een vos af
schiet ben je dagen, soms we
ken achtereen in het veld aan
het speuren geweest. Kijk, ik
draai er niet omheen. Het schie
ten op zich is erg leuk. Als ik op
eendenjacht ga en ik krijg een
eend voor mijn loop, dan denk
ik bij mezelf 'jou wil ik van
avond in de pan'. Dat kun je
wreed vinden, maar je zal de
mensen de kost moeten geven
die elke avond een lap vlees op
hun bord hebben. En die felle
biologen die het zielig vinden,
moeten maar bedenken dat een
kropje sla ook leeft. Een sperzie
boontje was eerst een bloemetje
en nu een vruchtje. Dan kun je
het oppeuzelen daarvan ook
wel zielig gaan vinden.
Een goede jager schiet geen
wild half aan en laat het vervol
gens ontsnappen. Wij zijn de
hele winter in training met het
geweer. Als het al eens gebeurt
dat we mis-schieten en wild
vliegt of rent aangeschoten ver
der, dan zorgen wij ervoor dat
we het dier vinden en alsnog uit
zijn lijden verlossen. Jagers zijn
echte natuurliefhebbers, neem
dat nou maar van mij aan."
'typ;?; "t
JÉ* MSV *w
'W
I??
,r
Een vos op jacht. Maar soms moet-ie zelf rennen voor zijn leven.
FOTO MARTIJN DE JONCE
De Eeidse bioloog Theo Ver-
strael is mordicus tegen de jacht
op dieren. „Walgelijk. Dat is het
enige woord ervoor. Voor je ple
zier dieren doodschieten, dat
vind ik echt volstrekt onaccep
tabel. Dat moet meteen verbo
den worden. Natuurlijk zeggen
de jagers dat er te veel dieren
van een bepaalde soort zijn en
dat zij die. omdat ze zo vreselijk
veel van de natuur houden, wel
even zullen afschieten. Maar
dat is nonsens. De jagers schie
ten louter omdat ze het leuk
vinden om dieren te doden en
heus niet omdat ze zo begaan
zijn met die beesten. Als ze echt
de natuur wilden reguleren, dan
zouden ze niet tegelijkertijd én
de konijnen én de vossen weg
schieten. Vossen eten konijnen
dus als je konijnen schiet omdat
er te veel zijn, moet je in elk ge
val de vos laten lopen.
De vossejacht is vergeven van
valse argumenten. De vos moet
dood. want er zijn er veel te veel
van. Ze weten blijkbaar niet dat
de vossenpopulatie zichzelf re
guleert. Dreigen er te veel vos
sen te komen dan worden er
vanzelf minder jongen volwas
sen. Bovendien trekken de jon
ge vossen dan weg. En als je een
vos wegschiet, komt er zo weer
een nieuwe voor in de plaats.
Vossejacht is dus nutteloos. Als
er dan schade is aan de land
bouw of aan kippen, dan moet
je die als provincie of gemeente
maar gewoon vergoeden.
Ook het argument dat vossen
de grondbroedende vogels zou
den verjagen, is echt volslagen
onzinnig. Het klinkt leuk na-
tuurminnend, maar het slaat
echt nergens op. De tapuit bij
voorbeeld broedt op de grond
en die soort is de laatste jaren
hollend achteruit gegaan. Voor
jagers ligt de conclusie voor de
hand: de vos is de schuld. Biolo
gen weten wel beter. De tapuit
is ook in Zeeland zeldzaam ge
worden en in de Zeeuwse dui
nen is de vos nog niet geïntro
duceerd. Duidelijk toch?
Mensen zijn al niet dol op ja
gers, maar die aversie zou nog
sterker worden als ze wisten
hoeveel dieren extra moeten lij
den omdat de jagers maar half
raken. Dieren die zich zwaarge
wond dagen achtereen voortsle
pen om uiteindelijk een langza
me en pijnlijke dood te sterven.
De natuur reguleert zichzelf,
daar moet de mens vanaf blij
ven. Als er teveel konijnen zijn,
breekt er vanzelf een ziekte uit.
Als de vossenstand uit de hand
loopt, breekt hongersnood uit.
Nee hoor, jagers zijn zeker niet
nodig. Sterker nog, absoluut on
wenselijk."
MONICA WESSELING
procent meer dieren worden
opgevangen dan in het gemid
delde asiel. Bij het Leidse asiel
gaan bovendien veel meer die
ren terug naar de eigenaar: van
de katten vertrekt 41 procent
meer dan gemiddeld naar het
oude baasje, van de honden 21
procent.
Kenauweg
Eind mei verhuizen de dieren
naar een nieuw onderkomen
aan de Kenauweg, onder meer
voorzien van een kattenpension
en een geluidsinstallatie om de
honden 's 's avonds 'eert gevoel
van eenzaamheid te ontnemen'.
Nieuwe baasjes evenals dona
teurs en vrijwillige medewerkers
zijn nog steeds van harte wel
kom aan de Besjeslaan 6 B, tel.
071 -41 16 70.
Reacties en suggesties voor
"Gesprek van de Dag"
Telefoon 071-356444
of
Postbus 54,2300 AB
te Leiden
Bruikbare tips worden
j beloond met een cadeaubonll
van 25 gulden.
New York, het Grand Hyatt.
Goed dat in de lobby richting
aanwijzers staan, zo groot.
Glad glimmend marmer, wa
tervallen, messing, palmen en
overal spiegels. Je moet wel
erg weg zijn van je voorkomen
om niet de straat op te vluch
ten. Maar ik zie juist mensjes
naar binnen vluchten, naar
hun vijfhonderd gulden per
nacht holen. Lekker veilig. Al
die herrie buiten.
Het is zondagmiddag en in
één straat is nóg meer herrie
dan in de andere en iedere
straat is toch een kermis op
zich. In Madison Avenue is
wat aan de hand. Nou ja,
'wat', in de kilometers lange
ader blijken één miljoen, ze
venhonderdduizend mensen
op de been.
Rechtsaf, naar het podium. Bij
podiums horerf sprekers en
onderscheidingen. Met koeie-
letters staat op een spandoek
geschreven: 'We care about
New York'. 'Wij geven om NY'.
Een actie om alle inwoners er
van te overtuigen dat zij hun
nest niet zo moeten bevuilen
en onveilig maken.
Maar sprekers blijven ophit
sers én niet te vertrouwen, dus
verder geschuifeld. Ix)pen kun
je het niet noemen, de pas
wordt om de pas vertraagd
door het vergapen aan. Rasta-
vlechten, punkpieken, kale
bledders, scheidingen, kroes
koppen, staarten, gelglim-
mers, zwart, blond, rood,
bruin, lang, gemillimeterd.
Wat een koppen. Wat een kle
ding. Hotpants, flowerpower-
bloemetjes, stropdassen, kaf
tans, strakke pakken, leggings,
jeans, verknipte kazuifels,
windsels, Pierre Cardinnetjes
en het gescheurde t-shirt van
de bedelende vrouw. 'Waarom
geef je niks, fucking asshole.'
Wat horen wij daar, muziek.
Gauw terug. Een kokerrokda-
me van CD 101.9, de radio
zender die met haar 'cool jazz'
de meeste luisteraars in New
York trekt, kondigt een keur
van artiesten aan. Bobby
Humphrey speelt op haar
dwarsfluit de boel plat. Daarna
probeert een blank meisje uit
de provincie jazz te zingen.
Snel weg. Negerinnen moeten
we hebben. Er komt een ge
blokte zwarte vrouw op met
een nog zwartere zonnebril:
Patti Austin. Nooit van ge
hoord, schande.
Veel negers om me heen. De
witte mannen in mijn hotel
zeggen: je moet de straat niet
opgaan, dat is gevaarlijk. En
van leven ga je dood. Maar als
ik me omdraai geef ik ze even
gelijk. Mijn buurman draagt
over zijn schouder een dikke
slang die verlekkerd naar mijn
nek gluurt. Even opschuiven
naar de neger voor me en hem
aanspreken, al was het maar
om dan ook toch een beetje in
contact te komen met zijn bo-
vemmodaal mooie gezellin.
'We kunnen dat blanke meisje
toch niet vergelijken met deze
zangeres', probeer ik. Zonder
me aan te kijken, voegt hij me
toe dat de band van het witte
meisje beter was. Met kenners
moet je niet in gesprek gaan
over dingen waar je geen ver
stand van hebt.
Iemand uit het publiek
schreeuwt de titel van de ge
wenste toegift: 'This little life
of mine, I gone let it shine.' De
zwarte, witte, gele, rode, brui
ne broeders en zusters zingen
de tekst zachtjes mee. Het
gonst door Madison Avenue:
'This litte life of mine, I gone
let it shine.' En ik mag erbij
staan en meeneuriën. I let
doet me denken aan 3 okto
ber. Straks komt het weer. Ik
stel me voor dat K&G op de
Breestraat stil komt te staan -
waarom zijn jandorie de knel
punten uit de optocht gehaald
- waarom moet de optocht
ook al in haast door de stad
trekken - en dat ze dan een
mooi lied inzetten en dat we
als Leidenaars meezingen en
warm worden en kippevel krij
gen.
Leids Dierentehuis deze zomer Overstelpt met katten
Eens in de zoveel tijd laait de
discussie op en gisteren was het
weer zo ver. Het doden van pa
ling, althans de wijze waarop
dat door de visverwerkende in
dustrie gebeurt, is ethisch on
aanvaardbaar. Dat vinden on
derzoekers van de vakgroep ver
gelijkende fysiologie van de
Utrechtse universiteit, die hun
bevindingen over martelpraktij
ken gisteren in Scheveningen
kenbaar maakten.
Opmerkelijk genoeg is Dirk Eve-
leens, palingroker van naam uit
Burgerveen, het eens met de
kritiek van de wetenschappers.
„Natuurlijk is de methode om
paling middels een zoutbad te
doden omstreden. Die beesten
lijden zichtbaar, dat is gewoon
zo. Het enige probleem is dat er
geen goed alternatief voor han
den is. En zij daar waarschijnlijk
ook niet mee gekomen zijn. Er
wordt al jaren gepraat over an
dere methodieken. Maar tot nu
toe heeft niemand een bevredi
gende oplossing aangedragen."
In zijn zaak aan de Ringvaart
doet Eveleens er van alles aan
om het leed van de alen tot het
minimum te beperken. „Tussen
de vijf en tien minuten duurt
het hier, dan zijn ze dood. Er
zijn rokers bij wie de paling wel
een uur in dat bad rondkruipt.
Dat nu noem ik mishandeling,
want dat is gewoon nergens
voor nodig. Laksheid, anders
niet. Het probleem met dat
zoutbad is dat het nu eenmaal
moet. Anders krijg je namelijk
de slijmlaag niet uit de huid.
Zou je ze van tevoren doden,
wat ogenschijnlijk voor de hand
ligt, dan krijg je dat slijm nooit
meer weg en smaken ze dus
ook niet zoals ze moeten sma
ken."
De onderzoekers van de
Utrechtse universiteit, alsook
het Produktschap Vis en de Die
renbescherming, pleiten nu
voor onderzoek naar een 'dier
vriendelijker' manier van do
den. Bedwelmen zou bijvoor
beeld een methode kunnen zijn
om onnodig lijden te voorko
men. Eveleens juicht die ont
wikkeling van harte toe. „Ik doe
het al vijfentwintig jaar op de
manier waarop ik het nu doe.
Gewoon omdat er geen andere
manier is. Maar als zij morgen
een oplossing weten, neem ik
die meteen over. Van mij hoe
ven die beesten geen seconde
langer te lijden dan nodig is. En
dat meen ik serieus."
AD VAN KAAM
Grote vochtige ogen kijken me
vragend aan. Harige voetjes
trippelen over koude betonnen
tegels. De geur van uitwerpse
len hangt dampend in de kleine
ruimte. Klaaglijk geluid klinkt
op uit de zachte, soepele lijfjes
1 die verleidelijk langs de tralies
kronkelen. In koor zingen ze: ik
wil aandacht, ik wil een aai, een
warm mandje, een etensbakje
en een warme schoot om lekker
op weg te kruipen.
i Poezen, veel poezen. Met de
3 mooiste pentekeningen op hun
lijf. Roodharigen, grijsharigen,
bont gevlekten, gestreepten,
pikzwarte en spierwitte pelzen.
Dikke theemutsen en slanke
dennetjes, piepende kittens en
duttende ouwe sokken. Ze heb
ben een ding gemeen: ze wonen
tijdelijk in het Leidse dierenasiel
aan de Besjeslaan en willen
daar dolgraag weg. Naar een
veilig mandje in een veilige ha-
ven, liefst met tuin.
Wachtlijst
Het Leidse Dierentehuis is deze
zomer overstelpt met zwerf- en
'afstand'-katten uit de hele re
gio. De medewerkers wisten
zich gewoon geen raad. Uit alle
hoeken en gaten leken ze te ko
men, de katten: vóór de vakan
tie door hun baasje afgedankt,
of wegens plotselinge allergie
van het baasje gedumpt. Ze
kwamen allemaal naar de Bes
jeslaan. Inmiddels staan zo'n 40
kleine viervoetertjes op een
wachtlijst, in afwachting van
een betralied hok. Deze poezen
zitten zolang nog bij de mensen
die hen op straat vonden, of bij
de laatste eigenaar.
„We kunnen ze nu niet opne
men", zegt Richard Kramers,
vervangend beheerder van het
Dierentehuis. Zo'n zeventig kat
ten kunnen worden gehuisvest
aan de Besjeslaan en zo'n 30
honden, inclusief de tien 'pen
siongasten' die straks weer hun
eigen mand opzoeken.
Maandag telde het dierentehuis
nog 90 katten, 20 meer dan het
aantal plaatsen. „Gelukkig zijn
de afgelopen maand 68 katten
naar een nieuwe eigenaar ge
gaan. De vakantieperiode is al
tijd erg druk: veel mensen wil
len dan nog steeds van hun
huisdier af. Deze zomer werden
we door mensen van een asiel
uit Brabant gebeld: of we nog
katten konden plaatsen. Kun je
nagaan hoe druk het overal
was."
Karakterfoutje
De katten zitten gemiddeld
twee weken tot een half jaar in
het Leidse asiel. Sommige types
zijn moeilijk plaatsbaar, de ty
pes met een 'karakterfoutje',
zoals Kramers het noemt, of
dieren met een klein gezond
Richard Kramers: „Het Dierentehuis
heidsprobleempje. Zoals een
blaasafwijking waardoor dieet
geboden is, een vlooienallergie
of een tranend oogje. Het stelt
allemaal niet zo veel voor, maar
de „mensen willen nu eenmaal
een probleemloos dier", zegt
Kramer.
En dat betekent dat de char
mante, luid spinnende, roodha
rige Bora al meer dan een half
jaar in de Besjeslaan logeert. Ze
heeft nu gezelschap van haar
dochtertje: een lapjeskatje, in
het asiel verwekt, en kwijt zich
innig tevreden van haar moe-
dertaak.
Bora heeft ook een afwijking',
een karakterfoutje: ze houdt
niet zo van aanhalen, ze is niet
zo'n vrijdoos. „Drie aaitjes en
dan heeft ze er weer genoeg
van", zegt een vrijwilliger.
„Maar die drie aaitjes vindt ze
wel heel prettig." Bora's kitten
is inmiddels 'besproken', maar
moeder zelf blijft voorlopig aan
haar kleine cel gekluisterd. Het
leven is oneerlijk, ook voor poe
zen.
zat deze zomer hartstikke vol. Honden, maar vooral veel katten werden bij ons binnengebracht."
FOTO HIELCO KUIPERS
Kraamkamer
Even verderop zijn Pukkie en
Nicky onafscheidelijk: broeder
lijk liggen ze mand aan mand in
hun duo-hok. Het harige twee
tal wil het liefst samen naar een
nieuwe baas. Een paar deuren
verder liggen in een aparte
kraamkamer tevreden snorren
de moeders met hun kroost aan
de tepels. Voor het merendeel
van de poezenkinderen is al on
derdak geregeld, maar de moe
ders moeten nog even geduld
hebben. „Er worden de laatste
tijd veel minder jonge poesjes
geboren, daarom zijn ze zo ge
wild", zegt Kramers.
Kippen, konijnen, chinchilla's,
kleine knaagdiertjes en een pa
pegaai bevolken verder het Die
rentehuis in Leiden. Uit de hon
denkennels klinken oorverdo
vende en enthousiaste begroe
tingen: de grote en kleine blaf
fers zijn blij een mens te zien.
De zomerdrukte ten spijt: de
Besjeslaan laat geen gezonde
dieren inslapen hoewel er 18
