VS sluiten Cubaanse illegalen op
Buitenland
501
Zeker 150 doden bij aardbeving in Algerije
Cholera-epidemie dreigt in Turkije
Franse justitie heropent nog
twee oude zaken tegen Carlos
Klaar maar niet af
Unita gebruikt honger
in strijd om Angola
Krajina in isolement
geraakt na breuk Servië
JJP
IDAG 19 AUGUSTUS 1994
(ode i
len bij busongeluk Rusland
Ukkou Bij een ernstig busongeluk vlakbij de Russische hoofd-
JkdMoskou zijn vanochtend vijftien inzittenden gedood en 21
hvond. Het voertuig reed van een brug. Volgens het persbu-
pu Itar-Tass was de bestuurder vermoedelijk in slaap gevallen,
ot meeste slachtoffers waren Armeense
ivdviseur weg wegens Whitewater
Jean Hanson, algemeen adviseur van het Ameri-
terie van financiën, heeft gisteren ontslag geno-
n. Haar positie was wankel geworden door haar rol in de
jjiitewater-affaire. Woensdag legde onderminister Roger Alt-
financiën zijn functie om dezelfde reden neer.
met|raël doodt drie Hezbollah-strijders
d itiAriayoun Israëlische troepen hebben gisteren bij een treffen
e'de Jzuid-Libanon drie guerrillastrijders van de Hezbollah dood-
tot 2|schoten. Twee Israëlische soldaten raakten daarbij gewond.
jet gevecht brak uit, toen Hezbollah-strijders vlakbij Israëli's ex-
ïoudjösieven lieten ontploffen,
sultaf
verijorbatsjov vormt politieke beweging
Michail Gorbatsjov, de voormalige president van de
Ivjetunie, heeft gisteren bekendgemaakt een nieuwe politieke
kveging te willen oprichten. Hij hoopt een alternatief te bieden
lor de huidige politieke krachten in het land. De partij of groe-
"iring zal 'Democratisch Alternatief heten en een machtige
roming worden, zo voorspelt de vroegere president.
IcDonald's moet boeten voor hete koffie
izcncf UQUERQUE ^en 81-jarige Amerikaanse vrouw krijgt een scha-
^glvergoeding van bijna zes miljoen gulden van de hamburger-
t de <fen McDonald's, nadat een gloeiend hete kop koffie op haar
nieur00t v'e^en voor derdegraads-brandwonden zorgde. De
'iee^ 8evo'8 van *iet ongeluk een week in het zieken-
ml's gelegen,
telt
'j^jliksem doodt 22 drachtige koeien
inden Een bliksemschicht heeft met één slag 22 drachtige
leien gedood in een Britse wei. De kudde bevond zich in de
aurt van een metalen voederbak, toen daar tijdens een zware
KJ orm de bliksem insloeg, zo meldde de krant Timesvandaag.
B koeien waren per stuk ruim 160.000 gulden waard.
I
^terreurbeweging Colombia wil praten
644gota De grootste Colombiaanse terreurbeweging wil praten
3f,|Bt de regering om een einde te maken aan de al 28 jaar duren-
112 gewelddadige strijd in Colombia. De Revolutionaire Bewa-
74!?nde Krachten van Colombia (FARC) stuurden gisteren hun
l Horstel naar president Ernesto Samper. Het voorstel weerhield
22'|t FARC er niet van om vanmorgen een bus te belagen waarbij
^•pmensen werden gedood.
f iantoren Russische MMM weer open
dskou Sergej Mavrodi, de gearresteerde directeur van het du-
ieuze Russische belegingsfonds MMM, heeft gisteren vanuit de
ivangenis gelast de kantoren van zijn bedrijf weer te openen en
KT g activiteiten van zijn fonds te hervatten. Hij protesteerde daar
tegen de pogingen om hem vast te zetten. Mavrodi wordt
jrdacht van belastingontduiking. Hij riskeert vijfjaar cel.
Vluchtelingen zonder visum naar 'geschikte opvangcentra
De Verenigde Staten hebben hun toelatingsbeleid voor
Cubaanse vluchtelingen drastisch gewijzigd. Cubanen
die zonder visum aankomen, worden voortaan opgeslo
ten. De internering geldt ook voor Cubanen die de laatste
dagen aankwamen en nog geen asiel kregen. Het besluit
volgde op de noodtoestand in Florida, waar in korte tijd
zoveel Cubanen aan land kwamen dat de staat extra fi
nanciële steun eiste om hen te kunnen opvangen.
•afp-upi-dpa Witte Huis tussen de hoofdver
antwoordelijken voor de bin
nenlandse veiligheid. Tot nu toe
kreeg vrijwel iedere Cubaanse
vluchteling automatisch politiek
asiel.
washington-a
De Amerikaanse minister van
justitie, Reno, maakte de maat
regel afgelopen nacht bekend,
na afloop van overleg in het
maatregel moet
Cubanen afschrikken die het
communistische regime in hun
land willen ontvluchten. Sinds
enkele weken steken honderden
vluchtelingen per dag de zee
tussen Cuba en Florida over in
bootjes, op zelfgemaakte vlot
ten en opgeblazen binnenban
den. Het gaat om de grootste
hoeveelheid Cubaanse vluchte
lingen sinds 1980, toen dictator
Fidel Castro in vijf maanden tijd
125.000 Cubanen liet gaan.
Na een eerste controle door
de Amerikaanse Immigratie- en
Naturalisatiedienst komen Cu
banen zonder visum met 'on
middellijke ingang' in 'voor dat
doel geschikte' opvangscentra.
Daar wordt bekeken wie in aan
merking komt voor asiel, aldus
Reno. Zij noemde geen lokaties.
Eerder gisteren waren eenhe
den van de luchtmacht begon
nen met de aanleg van een ten
tenkamp op een niet gebruikte
legerbasis vijftig kilometer ten
zuiden van Miami. Verder zou
in een kelder onder de gevange
nis van Key West tijdelijk plaats
zijn voor tweeduizend Cu
banen, aldus de sheriff ter plek
ke.
Het Amerikaanse Congres
verhoogde het budget voor de
noodopvang van vluchtelingen
deze week van 35 miljoen tot 75
miljoen dollar (ongeveer 135
miljoen gulden). Dat geld kwam
nog niet vrij.
Sinds de grote uittocht van
1980 bestaat in Florida een gro
te Cubaanse kolonie. Velen uit
die gemeenschap kwamen
woensdag naar de havenloods
in Key West waai
vluchtelingen in eerste ii
itrouilleboten gaan netten
paanse tonijnvissers checken
ijl patrouilleboot van de
'Janse marine is naar de Golf
4 Biskaye gestuurd om to-
jivissers uit Spanje op verbo-
4 wapenbezit te controleren,
jgens Franse zegslieden vuur-
15 Spaanse vissers gistermor-
54'/» schoten af op Franse traw-
53.3. Door de aanval raakte een
73,qnsman gewond. De Franse
34 |rine bracht de gewonde vis-
jjanaar een hospitaal in Bayon-
29'{j De Spaanse vissers ontken-
32, Ih deze beschuldiging.
7T|)e ruzie tussen Spaanse to-
3 DJ
nijnvissers en hun collega'
andere landen over het gebruik
van drijfnetten ontstond aan
het begin van de zomer. Spaan
se vissers enterden toen een
Frans schip en sleepten het
naar hun thuishaven om de
lengte van de Franse netten te
demonstreren. Ook Britse en
Ierse boten raakten sindsdien
betrokken in de 'tonijnoorlog'.
Volgens de Spanjaarden ge
bruiken Franse en andere vis
sers veel te lange drijfnetten. De
Europese Unie verbiedt het ge
bruik van drijfnetten die langer
zijn dan 2,5 kilometer. -
Deense maker
kinderporno
gearresteerd
KOPENHAGEN AP
Een Deense producent van kin
derpornofilms is gisteren gear
resteerd, een dag nadat hij op
de televisie had toegegeven dat
hij harde porno maakt met jon
ge Deense kinderen terwijl hun
ouders toekijken. Op de TV ver
klaarde hij dat hij sinds eind ja
ren zestig allerlei pornofilms
produceert. „We zijn in Amster
dam en Azië begonnen en ont
dekten toen dat we net zo goed
thuis met Deense kinderen kon
den filmen", verklaarde de pro
ducent.
De 50-jarige Deen, die niet in
beeld verscheen, vertelde dat hij
momenteel bezig is met het op
nemen van seksfilms met jon
geren. „Ik weet dat kinderen er
geen schade van ondervinden",
zei de producer, wiens identiteit
noch op de televisie noch door
de politie bekend is gemaakt.
„De kinderen lijken gelukkig en
tevreden."
De Deense zender TV2 toon
de stukken uit enkele van zijn
films, waaronder beelden van
een achtjarig meisje dat ge
meenschap had met een vol
wassen man en van een ander
meisje dat orale seks had met
een volwassene. De producent
voegde eraan toe: „De ouders
zijn aanwezig gedurende de op
namen en ze kunnen gestopt
worden als het te grof wordt."
Na de uitzendingen gingen in
diverse seksshops in Kopenha
gen de ruiten aan diggelen.
De arrestatie komt op een
moment dat er een openbaar
debat over kinderporno woedt
in Denemarken, waar het bezit
van dergelijk materiaal voor pri-
ve-gebruik wettelijk is toege
staan. De producent zal worden
aangeklaagd wegens het
„afbeelden van een persoon be
neden de vijftien jaar die be
trokken is bij een seksuele of
andere pornografische hande-
ling".
Algiers Een vrouw loopt in de stad Sehalia tussen de puinhopen
die het noordwesten van Algerije gisteren teisterde. Zeker 150
een kleine 10.000 n
i zijn nu dakloos.
en van de tienduizenden huizen die instortten als gevolg van de aardbeving
vonden bij de beving de dood. Rond de 290 mensen raakten gewond en
FOTO EPA HOCINEZAROUAR
ISTANBUL.JESICA LUTZ
CORRESPONDENT
Het aantal cholerapatiënten in
Turkije stijgt schrikbarend. Di
verse ziekenhuizen in Istanbul
en Ankara hebben al hun 'niet-
ernstige patiënten' naar huis
gestuurd om bedden toe te kun
nen voegen aan de quarantai
ne-afdeling. Volgens de Medi
sche Kamer in Ankara dragen
meer dan tienduizend mensen
in de stad een gevaarlijke vari
ant van de cholerabacil. De We
reldgezondheidsorganisatie
(WHO) zal een delegatie naar
Turkije sturen.
Artsenorganisaties hebben
aangedrongen op opheffing van
de geheimhouding die het
Turkse ministerie van volksge-
zonheid had opgelegd. De auto
riteiten waren bang dat berich
ten over cholera de lichte ople
ving in het toerisme opnieuw de
kop zouden indrukken en ble
ven daarom spreken van 'zware
darminfectie'. De ziekte con
centreert zich in de gebieden
rond Ankara en Istanbul en in
de zuidoostelijke provincies.
De provinciale gezondheids
dienst van Ankara heeft een
'cholerakaart' gemaakt, waarop
dertien besmettingspunten
aangeduid zijn. Algemeen
wordt erkend dat vervuild
drinkwater een van de belang
rijkste oorzaken is. Met name in
Istanbul zijn de beschermde na
tuurgebieden rond de water
bekkens een geliefde plek voor
migranten van het platteland
om een illegaal huis te bouwen.
Het rioolwater van deze neder
zettingen, waar honderdduizen
den r
recht de meren in. Zodoende
bevat het kraanwater een hoge
mate van microbiologische ver
ontreiniging. Daarnaast is er
chemische vervuiling omdat
zo'n 150 fabrieken lozen op de
riviertjes die de meren voeden.
De droogte van het afgelopen
jaar veroorzaakt bovendien ern
stige waterschaarste. Volgens de
krant Cumhuriyetheeft Istanbul
nog slechts 'bruikbaar water'
voor hooguit een week. Dit
wordt ontkend door de ge
meente.
>om Cubanen
komt een week nadat Fidel Cas
tro de VS heeft gedreigd landge
noten die weg willen niets meer
in de weg te zullen leggen. Hij
walde hiermee de Amerikaanse
regering dwingen haar liberale
asielbeleid voor Cubanen te
verharden. De zekerheid van
goede opvang gaf voor veel
mensen de doorslag om de
oversteek te wagen.
Leger Rwanda
naar zone na
vertrek Fransen
Troepen van het regerende
Rwandees Patriottisch Front
(RPF) zullen de door Frankrijk
ingestelde veiligheidszone in
het zuidwesten van Rwanda
binnentrekken zodra de Franse
soldaten zich hebben terugge
trokken. De Rwandese premier
Faustin Twagiramungu heeft dit
gisteren in Kigali gezegd. Twagi
ramungu schendt daarmee het
akkoord dat de RPF en de Vere
nigde Naties onlangs sloten. Zij
spraken daarin af dat RPF-sol-
daten zivh na het vertrek van de
Fransen slechts ongewapend in
de zone mogen ophouden.
„We willen heel Rwanda in
nemen. Voor de geloofwaardig
heid van de regering moeten we
heel het land bezetten, maar we
zullen de zone niet aanvallen",
aldus Twagiramungu. Frankrijk
trekt zijn troepen uiterlijk
maandag uit het gebied terug.
De VN stationeren daarna Afri
kaanse vredestroepen in de zo
ne. Veel Hutu-vluchtelingen in
Zuidwest-Rwanda zijn bang
voor wTaakacties en voor onder
drukking van de kant van het
door Tutsi's gedomineerde RPF.
Zij dreigen massaal naar Zaire
te vluchten.
Volgens Franse militaire
bronnen in de Zaïrese grensstad
Goma zijn woensdag zeker
20.000 personen de grens tus»
sen Rwanda en Zaïre overgesto
ken, op weg naar Bukavu, even
eens in Zaïre. In die plaats zijn
al honderdduizenden Rwande
se vluchtelingen, voornamelijk
Hutu's. Omgekeerd keerden bij
na 8.000 vluchtelingen terug
naar Rwanda.
Volgens hulpverleners is de
veiligheid in de Zaïrese kampen
inmiddels een groot probleem.
Verdreven Hutu-militairen val
len volgens hen 'gematigde Hu
tu's' en soms ook VN-personeel
aan. Bij de voedseluitdeling ont
staan regelmatig gevechten,
omdat al dan niet gewapende
groepen jongeren trachten het
voedsel te stelen.
IRA eist moord Duitsland gearresteerde smokkelaar bleek undercover
gangster op Drie plutonium-smokkelaars
opgepakt in Sint Petersburg
M beruchtste onderwereldfi-
J'lr van Ierland is gisteren
3jbdgeschoten in de hoofdstad
I083plin. Een radicale katholieke
576,ojintergroepering en de ter-
^frorganisatie IRA eisten ach-
ienvolgens de verantwoorde
voor de aanslag op.
Cahill (45), bijgenaamd
leneraal, stierf in zijn wagen
lat twee vermomde mannen
keer op hem hadden ge-
ioten. De daders ontkwamen
leen motor.
Cahill is gedood omdat hij
(('Britse doodseskaders hielp,
jus de IRA in een verklaring.
i bende van de Ier zou met
beurs(pie de protestantse terreur-
)ep UVF ondersteunen, die
dat Noord-Ierland bij Groot-
ttannië blijft. De IRA pro-
3rt al 25 jaar op gewelddadige
iiïier een einde te maken aan
Britse overheersing.
'olitie Bonn
latenl
rresteert 68
ËLDjnge Koerden
j Duitse politie is gisteren met
i.3<jangas en wapenstok opgetre-
29'ji tegen Koerdische jongeren,
''Momstig uit Duitsland en Ne-
34 *land. Enkele uren vochten
ie en jongeren op het cen-
plein van Bonn. In totaal
23.jrden 68 arrestaties verricht.'
vielen tien gewonden. De
jJgjerdische jongeren hadden
verzameld voor de start
een tiendaagse fietstocht
achthonderd kilometer
Genève, om de aandacht
J^vestigen op de wreedheden
23$ in Zuidoost-Turkije tegen de
J ?rdische minderheid zouden
[rden begaan.
ST.PETERSBURG-BONN Rtr-DPA-AFP
De Russische veiligheidsdienst
heeft gisteren in St. Petersburg
drie mannen gearresteerd we
gens de verkoop van radioactief
materiaal. De drie probeerden
een container met zestig kilo ra
dioactieve stof aan de man te
brengen. De vraagprijs was een
miljoen dollar (1,75 miljoen gul
den). Behalve de radioactieve
stof hadden de mannen ook
munitie, messen en radiografi
sche apparatuur in hun bezit.
Waar de container vandaan
kwam is onduidelijk.
Experts onder andere van
de Europese organisatie voor
atoomenergie Euratom me
nen dat in ieder geval een groot
deel van het radioactieve mate
riaal dat de laatste tijd is onder
schept uit Rusland komt. Sinds
het uiteenvallen van de Sovjetu
nie slingert het plutonium her
en der op onbeveiligde terrei
nen door heel Rusland, zo vre
zen zowel Russische als wester
se deskundigen.
De steeds actiever wordende
'atoom-maffia' in combinatie
met de onveiligheid van de Rus
sische kernindustrie zal dan ook
zeker onderwerp van gesprek
zijn tijdens de topontmoeting
eind volgende maand tussen de
Amerikaanse president Clinton
en diens Russische ambtsge
noot Jeltsin. Jeltsin heeft lang
ontkend dat het gevonden plu
tonium uit Rusland afkomstig
kan zijn. Woensdag zei hij ech
ter voor het eerst toe mee te
zullen werken aan een onder
zoek.
De vermeende atoomsmok
kelaar, die vorige week in Duits
land werd gearresteerd nadat
hij een monster plutonium aan
een undercover-agent overhan
digde, blijkt zelf ook als under
cover gewerkt te hebben, maar
dan voor een ander Duits poli
tiebureau. Op het eerste gezicht
ging de plutonium-transactie
afgelopen vrijdag op het station
van Bremen tussen een Duitse
vertegenwoordiger van Russi
sche smokkelaars en een koper
uit een ontwikkelingsland. De
koper blek echter een journalist
uit Hamburg, die undercover
voor de politie van Bremen
werkte. De verkoper was een
undercover-agent van de fede
rale politie.
'Hoogwaardigheidsbekleders mogelijk in diskrediet'
PARUS-WENEN-SANA AFP-Rtr-DPA
De Franse minister van justitie,
Méhaignerie, heeft gisteren in
Parijs opdracht gegeven in nog
twee gevallen het justitiële on
derzoek tegen Carlos te herope
nen. De nieuwe rechtszaken be
treffen de aanslag op de Capito-
le, een trein op weg van Parijs
naar Toulouse, in 1982 (vijf do
den, 26 gewonden) en op het
station Saint-Charles in Mar
seille in 1983 (vijf doden, 50 ge
wonden). Méhaignerie heeft
beide zaken in handen gelegd
van onderzoeksrechter Jean-
Louis Bruguière, de terrorisme-
expert die al belast is met het
onderzoek tegen Carlos wegens
de aanslag op de redactie van
de krant Al-Wataii cil-Arabi in
de rue Marbeuf in Parijs in 1982
(een dode, 63 gewonden).
Mourad Oussedik, één van de
twee advocaten van Carlos,
heeft gezegd dat in de rechts
zaak tegen Carlos de namen
van enkele hoogwaardigheids
bekleders publiek kunnen wor
den gemaakt die ooit 'schande
lijke geheime connecties met de
andere kant van de Muur' had
den. Volgens Franse media zou
Carlos in zijn cel opnieuw ge
vaarlijk kunnen fijn door ont
hullingen over steun die hij
kreeg in Duitsland en vooral
Frankrijk. Le Monde vreest dat
onthullingen van Carlos
'bepaalde toenaderingsproces
sen' kunnen ondermijnen die
momenteel plaatshebben.
Intussen blijven uit de hele
wereld reacties op de arrestatie
binnenstromen: nieuwe onthul
lingen over contacten en ver
blijfsplaatsen en verzoeken van
slachtoffers die willen meewer
ken aan de veroordeling van de
internationale top-t
cape Canaveral 'Micro-seconden' voor de start is gisteren de lan
cering van het Amerikaanse ruimteveer Endeavour afgebroken. De
motoren waren al ontstoken toen de boordcomputer de 'lift-off' af
blies. De NASA deelde mee dat de computer waarschijnlijk een niet
naar behoren functionerende brandstofpomp had geregistreerd. De
zes austronauten aan boord verlieten een uur na de mislukte lance
ring de cockpit. Zij zijn volgens NASA ongedeerd. Het is de vijfde
maal dat de lancering van een ruimtevaart is afgebroken, maar nog
nooit eerder gebeurde dit op zo'n laat tijdstip. De Endeavour zou de
vervuiling van de aarde in kaart gaan brengen.
- - FOTO EPA BRUCE WEAVER
Zwaarst getroffen steden onbereikbaar
luandaap
De rebellen van de Angolese
guerrillabeweging Unita hebben
een verboden en eeuwenoud
wapen ingezet in de strijd om
Angola: de hongerdood. Vol
gens een gisteren gepubliceerd
rapport van de Verenigde Na
ties sterven dagelijks tientallen,
wellicht honderden Angolezen
in de twee grootste Angolese
steden die de rebellen hebben
afgesloten van VN-voedselleve-
ranties.
Elke dag sterven ongeveer 250
burgers in de stad Malanje, 350
kilometer ten zuidoosten van de
hoofdstad Luanda. De stad
zucht onder het drie maanden
oude vliegverbod dat de rebel
len hebben afgekondigd. „Door
Unita's weigering transporten
door te laten, is het Wereld
voedselprogramma niet in staat
geweest om het zo dringend
noodzakelijke voedsel naar de
regio te vliegen", meldt het VN-
rapport.
Ook in Kuito, gelegen in het
hart van het rebellen-gebied
325 kilometer ten zuiden van
Malanje, dreigt massale hon
gersnood nu de stad ruim 2,5
maand zonder voedselhulp zit,
aldus het VN-rapport. Kuito
wordt al meer dan een jaar be
zet gehouden door de rebellen.
De bezette regio's zijn niet over
land bereikbaar en beschikken
over slechts gebrekkige com
municatiemiddelen waardoor
het onduidelijk is hoeveel
slachtoffers de honger al heeft
gemaakt.
^-SARAJEVO AP-Rtr-A
aan Krajina geleverd. Aan de
grens tussen Servië en Bosnië
stonden deze week negentien
vrachtwagenkonvooien met be
stemming Krajina, maar zij wer
den niet doorgelaten. Vooral de
brandstofvoorziening kan op
korte termijn al stil vallen.
De Verenigde Naties hebben
gisteravond de luchthaven van
de Bosnische hoofdstad Saraje
vo gesloten, toen de landings
baan van het vliegveld onder
vuur was komen te liggen. Mor
tiervuur sloeg in kort nadat drie
toestellen met hulpgoederen
waren opgestegen. Het is onbe
kend uit welke hoek de aanval
kwam.
Niet de Serviërs in Bosnië, maar
vooral die in Kroatië, in de Ser
vische 'republiek' Krajina, ko
men in een steeds groter isole
ment door de breuk met Servië.
De 350.000 Serviërs in Krajina
kunnen door dat isolement
worden gedwongen om conces
sies te doen aan hun aartsvij
and, president Franjo Tudjman
van Kroatië. Dat zal volgens VN-
functionarissen zeker gebeuren,
als de blokkade door Servië nog
erg veel langer voortduurt.
Sinds Servië op 4 augustus de
grens met Bosnië afsloot, zijn er
volgens een VN-woordvoerder
geen goederen of diensten meer