Kerk loopt over in Zuid-Korea
Kerk Samenleving
Felle kritiek van EKD op Servisch-Orthodoxe Kerk
ZATERDAG 13 AUGUSTUS 1994
REDACTIE DICK VAN DER PLAS. C
BUITENLAND KORT
Caïro-document (1)
Een vooraanstaande islami
tische universiteit heeft felle
kritiek geuit op de ontwerp
tekst van het slotdocument
van de komende VN-confe-
rentie over bevolking en ont
wikkeling. De voorstellen
daarin zouden aanzetten tot
seks buiten het huwelijk,
abortus en misschien wel tot
prostitutie. Dit vindt het cen
trum voor islamitische stu
diën van de Azhar. Het docu
ment is in strijd met islami
tische principes. Moslimlan
den moeten hun bezwaren
naar voren brengen op de
conferentie, die de volgende
maand onder auspiciën van
de Verenigde Naties in Cairo
wordt gehouden.
Caïro-document (2)
De Verenigde Naties willen
dat er een plan komt dat de
wereldbevolking, die nu 5,7
miljard bedraagt, in het jaar
2050 stabiliseert op 8 miljard
mensen. Zonder maatrege
len zouden er dan 11 miljard
mensen zijn. Het VN-docu-
ment spreekt onder meer
over onderwerpen die voor
moslims gevoelig liggen,
zoals abortus, de rechten van
vrouwen, geboortebeperking
en seksuele opvoeding. De
moslimuniversiteit heeft er
onder meer kritiek op dat de
VN een homoseksuele relatie
en seks buiten het huwelijk
niet afkeuren. Kardinaal
staatssecretaris Angelo Soda-
no heeft de Italiaanse rege
ring opgeroepen zich in Cai
ro in te zetten voor rooms-
katholieke waarden.
Caïro-document (3)
De conferentie in Cairo kan
volgens de tweede man van
het Vaticaan tot 'zeer gevaar
lijke' wetten leiden. Het zou
erg zijn wanneer aan de ont
wikkelingslanden abortus als
een verworvenheid van de
beschaving wordt voorge
steld. Abortus is eerder een
nederlaag voor elke cultuur
en elke beschaving, aldus So-
dano. De delegatie van het
Vaticaan zal in Cairo pleiten
voor een ethische opwaarde
ring van het slotdocument.
De bescherming van het le
ven en een 'gezonde kijk op
het gezin' zijn voor de RK
Kerk onopgeefbaar. Er is
weliswaar sprake van een be
volkingsvraagstuk, zo erken
de Sodano, maar de situatie
is volgens hem niet zo alar
merend als de cijfers van de
Wereldbank en andere inter
nationale organisaties sugge-
Pact
Het Engelse dagblad The In
dependent hekelt het 'pact'
mssen het Vaticaan en de
moslimfundamentalisten in
hun verzet tegen de Caïro-
conferentie. Paus Johannes
Paulus II heeft zelfs een ge
zant naar Teheran gezonden
om met Iran over het onder
werp van gedachten te wisse
len. Volgens kranten in Iran
heeft staatssecretaris Mo
hammad Hashemi Rafsanja-
ni van buitenlandse zaken na
afloop gezegd dat 'de ko
mende oorlog die tussen de
gelovigen en de materialisten
zal zijn'.
Het belangrijkste doel van
de conferentie is volgens The
Independent dat vrouwen
meer rechten krijgen opdat
zij meer zeggenschap over
hun eigen leven krijgen. „Dat
is het laatste wat moslimfun
damentalisten willen. Het is
tragisch dat het Vaticaan met
zo'n achterlijke bondgenoot
in zee zou gaan", aldus de
krant.
Full Gospel Church met 31.000 zitplaatsen grootste kerk ter wereld
Het is bijna een
vertrouwd beeld.
Vanuit het me
trostation loopt een lang
gerekt lint van mensen
naar de plek die zich aan
kondigt met gitaarmuziek.
Daar staan vele honderden
bussen reeds in dubbele
rijen geparkeerd, terwijl
politie-agenten verhitte
pogingen doen het overige
gemotoriseerde verkeer in
goede banen te leiden. En
natuurlijk: duizenden mo
torfietsen met luchtig ge
klede jongelieden, de vrou
welijke helft steevast in mi
nirokachterop.
SEOUL CEESVAN ZWEEDEN
Het is de aanblik van een pop
concert. Alleen, in de Koreaanse
hoofdstad Seoul is
niet gekomen voor Michael
Jackson. Hier. op de zuid-oever
van de Han-Gang rivier, heeft
gewoon een kerkdienst plaats.
De Full Gospel Church is de
grootste kerk ter wereld. Ze kan
31.000 mensen bevatten. Er zijn
op zondag zeven kerkdiensten.
De kerk is per glasvezelkabel
verbonden met 22 satellietker-
ken, waar de dienst gevolgd
wordt door nog eens 31.000
mensen. En dat alles is nog veel
te weinig.
„Soms staan er enorm grote
menigtes buiten", verzucht Ly-
dia Swain. secretaresse van de
Yoido Full Gospel Church. „Wij
smeken de mensen: Kom op
zondag alstublieft niet meer
hier naar toe. We zijn vol."
De kerk lijkt aan de binnen
kant een kruising tussen de Rot
terdamse Ahoy en het Europees
Parlement in Straatsburg. Het
enige verschil is dat Ahoy er wel
vijf keer in past en dat het Euro
pees Parlement geen simultane
vertalingen geeft in het Japans
en Chinees.
In de vleugel die is bestemd
voor niet-Koreanen, heeft elke
kerkganger de beschikking over
een koptelefoon waarmee de
preek van Dr. Cho in vijf talen
(naast Japans en Chinees is er
ook nog Engels, Frans en Duits)
kan worden gevolgd. En het is
duidelijk dat Dr. Cho bij de se
lectie van zijn tolken'niet oyer
één nacht ijs is gegaan. Als hij
huilend het lijden van Jezus
Christus beschrijft, huilt de tolk
gewoon mee.
De warming-up bestaat uit
een documentaire over het
werk van de Full Gospel Church
in Duitsland en Zweden. Maar
dan verdwijnt het enorme vi
deoscherm in het plafond,
wordt het al even reusachtige
kruis zichtbaar, en stapt een
kleine gestalte uit de duisternis:
Dr. Cho.
Dr. Cho leidt op zondag de
De Full Gospel Church in Seoul kan 31.000 n
bevatten.
eerste drie diensten,
de overige vier gewoon de vi
deoband van één daarvan
wordt gedraaid. Zeven keer
stroomt het enorme gebouw,
dat meer mensen kan bevatten
dan het PSV-stadion, vol. Maar
menigte-vorming doet zich
vooral voor bij de eerste drie
diensten, want Dr. Cho is de
topattractie.
„De Noordkoreaanse dictator
heeft gedreigd dat hij Seoul in
een zee van vuur zal verande
ren", zegt hij in zijn politieke
boodschap. „Maar zal hij dat
kunnen? Nee, want Jezus Chris
tus weerhoudt hem".
Speculant
David Cho heette vroeger Paul
Cho. Maar hij veranderde zijn
naam nadat was gebleken dat in
Amerika een dubieuze grond-
speculant onder die naam ope
reerde. „We kregen te veel vra
gen van leden die vreesden dat
wij met hun kerkbelasting on
roerend goed in de Verenigde
Staten kochten", zegt Lydia
Swain, die in de jaren '50 als
Amerikaanse zendelinge naar
Korea was gekomen.
Toen Cho in 1958 zijn geeste
lijk werk aanving, leidden de
christelijke kerken een margi
naal bestaan. In 1958 begon hij
te prediken in een oude tent in
een sloppenwijk, zo gaat het
verhaal. Zijn preekstoel was een
appelkist.
„Soms was hét zo koud dat
Cho's jaspanden aan de grond
vastvroren", zegt Lydia Swain.
„Hij bad namelijk hele nachten
door. Maar het was niet ver
geefs. Opmerkelijke dingen be
gonnen te gebeuren. Dood ge
waande familieleden keerden
plotseling terug, mensen gen
azen op wonderbaarlijke wijze.
En de kerk begon te groeien. In
1964 registreerden we een toe
name van duizend leden per
jaar". Lydia Swain lacht. „Vorig
jaar groeiden we met tiendui
zend per maand".
De zondagsdiensten in Dr.
Cho's kerk zijn populair, maar
het meest in trek is toch de 'all-
night-prayer' op vrijdag. Uit alle
delen van de stad komen dan
gelovigen bijeen voor een nacht
vol gebed. „De mensen komen
direct van hun werk hierheen,
slapen en eten wat, en bidden
dan van tien uur 's avonds tot
half vijf 's ochtends", zegt de se
cretaresse eenvoudig.
Voor wie er niet van houdt in
het keurslijf van de diensten te
worden geperst, is er dan ook
nog de 'prayer-mountain'. Dat
is een berg ten noorden van Se
oul waarin 301 grotten zijn ge
metseld ten behoeve van
'individueel gebed'. Er staat een
gebouw waar 12.000 mensen
kunnen eten, en er zijn dag en
nacht 42 dominees aanwezig
om geestelijke bijstand te verle-
Bagagedrager
Met 706.000 leden, 741 domi
nees en 747 ouderlingen is de
Full Gospel Church de grootste
kerk van Korea, en zelfs ter we
reld. Maar ze is zeker niet de
enige christelijke kerk. „Een
kwart van de bevolking hier is
christelijk", zegt Jean-Paul
Buys, een protestantse missio
naris uit de Lage Landen. „On
der de jongeren is het percenta
ge christenen zelfs 51 procent".
Deze zomer werd in Zuid-Ko
rea de drie-miljoenste katholiek
gedoopt, terwijl er ruim zeven
miljoen protestanten zijn (pres
byterianen, anglicanen, metho
disten). Buys: „En vergeet niet
dat vrijwel alle christenen hier
kerks zijn. Je ziet jongeren hier
op zondag op hun motorfiets
naar de kerk rijden, de bijbel op
de bagegedrager. En lid zijn van
een kerk betekent hier ook een
kerkbelasting betalen, die tien
procent van je inkomen be
draagt. Laatst sprak ik een taxi
chauffeur, die zei: Ik ben geen
christen meer; het werd me te
duur".
Het christendom werd twee
eeuwen geleden door Koreanen
zelf, die er in China toe waren
bekeerd, geïntroduceerd. Deze
katholieken vroegen en kregen
steun van Franse missionaris
sen, die. echter vervolgens in
groten getale werden onthoofd
door de confuciaanse macht
hebbers. Dertig jaar later landde
ook de eerste protestantse mis
sionaris, een Duitser, op de
kusten van Korea.
De spectaculaire groei van
het christendom wordt voor een
belangrijk deel toegeschreven
aan politieke omstandigheden.
In China waren Europese mo
gendheden de kolonisatoren, in
Korea was dat echter Japan. Om
die reden stonden de Koreanen
van oudsher veel meer open
voor westerse invloeden, waar
van het christendom er één
Jean-Paul Buys: „Je kunt Ko
rea een beetje met Polen verge
lijken, waar het katholicisme-
werd omarmd als tegenwicht
voor het orthodoxe Rusland en
het protestante Pruisen. Hier
vervult de kerk een soortgelijke
functie. Door zich te bekeren tot
het christendom, maakt de Ko-
reaan duidelijk dat hij niets van
doen wil hebben met Japan en
China".
HANNOVER EPD
De Evangelische Kerk in Duitsland heeft
in een ongewoon scherpe verklaring de
Servisch-Orthodoxe Kerk ervan beschul
digd de oorlog in voormalig Joegoslavië
'met al zijn wreedheden en bloedbaden'
te legitimeren. De servisch-orthodoxe
bisschoppenconferentie laat zich gebrui
ken als een instrument van die nationa
listische groeperingen 'die compromis
loos hun eigen belangen willen realise-
Dit schrijft de EKD in een brief aan pa
triarch Pavle, hoofd van de Servisch-Or
thodoxe Kerk. EKD-bisschop Klaus Kop-
pe, verantwoordelijk voor het buiten
lands beleid van de EKD, reageert hier
mee op de oproep van de servisch-or
thodoxe bisschoppenconferentie van be
gin juli.
Daarin werden de Serviërs opgeroepen
de Servische 'rechten' te verdedigen. De
servisch-orthodoxe bisschoppen veroor
deelden het vredesplan voor de verde
ling van Bosnië, opgesteld door de VS,
Rusland en de Europese Unie. Volgens
dat plan moeten de Bosnische Serviërs
een deel van het bezette gebied afstaan.
In de oproep van de servisch-ortho
doxe bisschoppen 'wordt Gods gerech
tigheid gelijkgesteld aan de Servische ei
sen' en wordt de verovering van grond
gebied rechtmatig verklaard. Nationalis
me en religie vallen daardoor samen; de
oorlog wordt een godsdienstoorlog. De
EKD waarschuwt dat elke godsdienst
oorlog 'een oorlog tegen de godsdienst'
Met de oproep heeft de Servisch-Or
thodoxe Kerk zich buiten gemeenschap
pelijke basis van de oecumenische ge
meenschap van kerken geplaatst, aldus
de EKD. Eerder hebben EKD-delegatiele-
den al voorgesteld de Servisch-Ortho
doxe Kerk te schorsen als lid van de We
reldraad van Kerken als zij zich niet dis-
het Servisch nationalisme.
De brief van de EKD is geschreven
voordat de servisch-orthodoxe bisschop
pen woensdag de kant kozen van Rado
van Karadzic, de leider van de Bosnische
Serviërs, in zijn conflict met de Servische
president Slobodan Milosevic. De bis
schoppen noemden woensdagavond de
economische blokkade, die Milosevic de
Bosnische Serviërs heeft opgelegd, 'een
schandelijke, immorele en mensonwaar
dige' maatregel die tegen de eenheid van
het Servische volk is gericht. Milosevic
wil met de boycot de Bosnische Serviërs
ertoe dwingen het vredesplan te accep
teren.
HET WEER
HANS VAN ES
Opklaringen
Vlak ten noorden van Terschelling
lag vrijdag de kern van een lage
drukgebied, waar maar weinig be
weging in zat. Gevoed door warme
en vochtige luchtstromingen boven
het Noordzeewater van 20 a 21
graden bleef het systeem lange tijd
actief en stuurde een vet wolken
pakket met gestage regenval de
kustprovincies binnen. De krachti
ge tot harde westenwind benadruk
te de herfstachtige aanval, waarbij
het kwik op 17 graden bleef ste
ken. Zo werd een periode van vijf
weken met elke dag maxima van
boven 20 graden afgesloten. De re
gen viel in deze periode vrijwel uit
sluitend uit korte, zware buien; nu
beleefden we weer een traditionele
Hollandse regendag, die even deed
denken aan de troosteloze zomer
periode van 1993.
Ook elders in West- en Midden-Eu
ropa vielen talloze buien. In Oost-
Duitsland, waar vorige week nog
toppers van 39 graden voorkwa
men, werd de regen na twee ver
schroeiend droge maanden met ge
juich ontvangen. Met uitzondering
van de landen rond de Middelland
se Zee koelt het nu systematisch af
boven Europa. Toch hoeft er niet
worden gevreesd op een 'Europese
zomermoesson' zoals we de vorig
jaar juli moesten ervaren. Dit circu
latiepatroon, waarbij depressies
aan de lopende band Europa bin
nentrekken kondigt zich met aan.
Het lagedrukgèbied, dat vandaag
naar de Randstaten is vertrokken,
krijgt geen opvolgers; er staat een
blokkerend hogedrukgebied ten
Daar is vandaag al iets van te mer
ken. Opklaringen krijgen steeds
meer ruimte tussen de stapelwol
ken, waaruit nog maar enkele bui
valt. De frisse noordwester neemt
in de loop van de dag af, maar de
polaire afkomst van de luchtmassa
laat geen hogere maxima toe dan
19 graden. Ook zondag is het nog
relatief koel; de wind valt geleide
lijk weg, waardoor het wel wat war
mer aanvoelt. Begin volgende week
heeft het hogedrukgebied zich bo
ven het continent genesteld; dan
keert het warme weer terug met
veel zon. Tropische temperaturen
zijn voorlopig niet aan de orde; de
maxima schommelen een paar da
gen rond 24 graden. Rond het mid
den van de week wordt de kans op
onweer wat groter.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
Noorwegen:
Veel bewolking en van
tot tijd buiige regen,
gelijk ook onweer, vo
wind. Daling van tempera
tuur tot ongeveer 15 gra
den, alleen in de omge
ving van Oslo nog wat ho-
T d
Overwegend bewolkt en
vooral zaterdag buiige re
gen, misschien met on-
den geleidelijk droog, ook
Engeland, Schotland, Wales en Ierland:
Perioden met zon. In Schotland, vooral
zondag, meer bewolking en mogelijk wat
regen. Middagtemperatuur uiteenlo
pend van 16 graden in Schotland tot 22
graden in-zuidoost-Engeland.
België en Luxemburg:
Zaterdag wolkenvelden, ook af en toe
zon en mogelijk nog een bui. Zondag
inige perioden en droog. Vooral z
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
dag v
rond 19 gra
ZONDAG 14 AUGUSTUS 1994
Zon-1
Noord- en Midden-Frankrijk:
oostelijke departementen eers
op een bui. In het westen,
ook elders, zonnige perioden
Middagtemperatuur langs hi
rond 19 graden; verder lar
maxima uiteenlopend van 24 graden bij
Rennes tot 28 nabij Annecy.
ral in de
nog kans
jinwaarts
peratuur op d
Spanje:
ik enkele wolkenvel-
il droog. Middagtem-
ïste plaaten rond 25
06.20 Zon onder 21.04
Maan op 15.24 Maan onderOO.OO
Waterstanden Katwijk
Hoogwater08.58 21.29
Laag water 04.31 16.55
MAANDAG 15 AUGUSTUS 1994
Zon- en maanstanden
Zon op 06.22 Zon onder 21.02
Maan op 16.32 Maan onder00.12
Waterstanden Katwijk
Hoogwater 10.09 22.39
Laagwater 05.15 17.57
Weerrapporten 12 augustus 17 uur:
velden, mogelijk e
tijd wolken-
n geleidelijk
Elders aanhoudend vrij
zonnig en droog. Middagtemperatuur
langs de Costa's meest rond 31 graden.
:t Spaanse binnenland c
a 36 gra-
Canarische Eilanden:
In het noorden enkele wolkenvelden en
waarschijnlijk droog. Op de zuidstran-
den meest zonnig. Lichte daling van
temperatuur.
Marokko:
Flinke perioden met zon en droog. Aan
de kust middagtemperatuur van onge
veer 27 graden.
Zuid-Frankrijk:
In het algemeen -flin
zon. Zaterdag kans op
of onweersbui. Maxim;
Les Landes tot iets bo'
den van Lyon.
Mallorca en Ibiza:
Zonnig, nu en dan oc
Droog. Maximumtemperatuur ongeveer
33 graden.
Italië:
In het noorden nu en dan wolken en
kans op een regen- of onweersbui. In het
midden en zuiden overwegend zonnig en
droog. Middagtemperatuur van 28 gra-
tot lokaal 36 graden
perioden met
;n lokale regen
en 23 graden in
n de 30 ten zui-
enkele wolken.
Griekenland en Kreta:
Zonnig. Middagtemperatuur van 33 gra
den vlak aan zee tot plaatselijk dichtbij
40 op het Griekse vasteland.
Turkije en Cyprus:
Zonnig. Middagtemperatuur vlak aan
zee van 32 graden rond de Dardanellen
en op Cyprus tot circa 38 ten oosten van
Duitsland:
Zaterdag perioden met z<
bewolking e
gen. In noordoosten in de ochtend nog
31 19 0.6
20 16 0.0
21 15 6.0
33 23 0.0
18 11 0.0
21 16 2.0
w7 30 14 0.0