'Boeddhisme is een levenswijze' Kerk Samenleving Duitse bisschoppen aan de telefoon CJÖT DONDERDAG 11 AUGUSTUS 1994 BUITENLAND KORT Haïti De rooms-katholieke bis schoppen van Haïti zijn te gen een mogelijke Ameri kaanse invasie, zo heeft het Vaticaan gisteren bekend ge maakt. Volgens de bisschop pen is het besluit van de Vei ligheidsraad om een eventu ele invasie toe te staan 'on wettig' omdat 'Haïti geen be dreiging vormt voor de vrede en met niemand in oorlog is'. Met de bekendmaking van de stellingname van de Haï- tiaanse bisschoppen wekt het Vaticaan de suggestie zelf tegen een Amerikaans ingrij pen te zijn om de verdreven president Jean-Bertrand Aris- tide weer aan de macht te brengen. Het Vaticaan had zelf al de nodige moeite met Arisdde, een priester die in 1988 uit zijn orde werd gezet omdat hij de klassestrijd pro pageerde. Het Vadcaan heeft ook het militaire bewind er kend dat na de verdrijving van Arisdde in september 1991 in Haïti aan de macht kwam. Daarmee heeft de Heilige Stoel zich in de ogen van Aristide gediskwalifi ceerd als bemiddelaar. Het Vaticaan heeft zich zelf niet uitgelaten over de resolutie van de Veiligheidsraad, die een invasie mogelijk maakt. Wel heeft paus Johannes Paulus II in maart kritiek ge leverd op de gevolgen van het handelsembargo voor de gewone bevolking van Haïti. Hindoe-pelgrims (1) Militante moslims hebben gisteren in de Indiase stad Srinagar twee soldaten ge dood bij een toeristisch cen trum voor hindoeïstische pelgrims, juist op het mo ment dat honderden hindoes dreigementen van terorristen hadden genegeerd en op be devaart waren gegaan naar de bergen van Kashmir om de god Shiva te aanbidden. De militante moslims gooi den een granaat naar een groep soldaten die in Srina gar. de hoofdstad van de deelstaat Jammu-Kashmir, op straat stonden. Vijf solda ten voor de ingang van het centrum raakten gewond. Op het moment van de aanslag waren er geen pelgrims in i. Gisteren was de van de jaarlijkse naar een Shiva heiligdom in de bergen van Kashmir. Om de pelgrims te beschermen en aanvallen te voorkomen heeft de Indiase regering duizenden soldaten langs de route gelegerd. 'Heil aan meester Shiva!', riepen de 600 hindoes voordat zij per bus en taxi uit Jammu vertrokken. Het konvooi ge niet bescherming van politie- en legervoertuigen. Hindoe-pelgrims (2) Jaarlijks trekken tienduizen den hindoes naar Pahalgam. een toeristisch gebied in Kashmir. Vandaaruit lopen ze of trekken ze te paard de 4.000 meter hoge berg op waar een Shiva-beeld staat in een grot. Voor het eerst sinds ze vier jaar geleden in op stand kwamen, hadden dit jaar militante moslims ge dreigd de pelgrims te zullen aanvallen. Het dreigement werd vorige maand geuit door Harkat al-Ansar, een pro-Pakistaanse rebellen groep die in juli in hetzelfde gebied twee Britse toeristen ontvoerde en twee weken vasthield. Andere militante groepen hebben Harkat ge vraagd het dreigement in te trekken omdat de Indiase re gering onlangs een concessie deed door bunkers weg te halen bij een belangrijk isla mitisch heiligdom in Kashmir. Khandro Rinpoche: 'Eigenlijk is de boodschap heel eenvoudig en menselijk' Khandro Rinpo che, een vrouwe lijke Tibetaanse lama, vat de traditionele thee- en rijstceremonie die haar in het Shambala Cen trum ter verwelkoming is bereid niet al te plechtig op. „Voor zover ik weet is de oorsprong van de Tibet aanse ceremonie dat men sen die na een lange reis aankwamen, graag wat thee en rijst lustten." GUIDO DE BRUIN Haar ongedwongen optreden en jeugdige uiterlijk lijkt in te genspraak met haar status. Ze draagt immers de titel Rinpo che, en die is voorbehouden aan vooraanstaande geestelijke leiders in het Tibetaanse boed dhisme. Al één jaar na haar ge boorte in 1968 werd zij erkend als de reïncarnatie van de illus tere Khandro van Tsurpu, die in het begin van deze eeuw in het beroemde klooster van de Kar ma Kagyu-richting in het Tibet aanse Tsurpu leefde. De 'hemelse danseres' - de betekenis van haar naam - is nu hoofd van een nonnenklooster in het door India geannexeerde Sikkim. In haar nog korte leven heeft ze niet alleen na lange stu die de graad van meditatie- meester bereikt, maar ook een opleiding in de natuurgenees kunde gevolgd, en in India een project voor leprapatiënten en een studiecentrum voor non nen opgezet. Tijdens haar bezoek aan Ne derland, op uitnodiging van de boeddhistische organisatie Sh ambala, wil ze graag de ware boeddhistische leer uiteenzet ten. Dat is nodig, zegt ze, want ze heeft gemerkt dat er in Euro pa 'zeer romantische ideeën' over het boeddhisme bestaan. Begrippen als reïncarnatie en karma worden te pas en vooral te onpas gebruikt, 'vanuit een bepaalde fascinatie en hang naar mystiek'. ,,Dat is schadelijk voor de leer zoals die ten diepste is, gebaseerd op de ab solute waarheid", zegt ze streng. Voor Khandro Rinpoche is het boeddhisme vooral 'een manier van leven, waarbij men niet voor zichzelf leeft, maar tracht alle verantwoordelijkheden van het menszijn te volbrengen'. Ei genlijk is de boodschap heel eenvoudig en heel menselijk. Vrede vinden Daarom bevreemdt het haar niet dat steeds meer westerlin- Kandro Rinpoche bereidt zich voor op de traditionele thee- en rijstceremonie. gen naar het boeddhisme nei gen. ,,In het boeddhisme gaat het om menselijke eigenschap pen. Het gaat erom vrede te vinden en niet meer zo ge fixeerd te zijn op jezelf. Boed dhist worden betekent niet een vreemde, oosterse filosofie aan nemen. Je hoeft je leven er niet voor te veranderen." Tijdens haar jaarlijkse reizen in Europa heeft ze waargeno men dat het boeddhisme groeit als kool. ,,Voor oosterse boed dhisten is het overweldigend dat e se boeddhisten zijn. Als dat zo doorgaat, moeten we in het oosten hard werken om jullie voor te blijven." Khandro Rinpoche ziet boed dhisme en christendom in Eu ropa niet als concurrenten. Boeddhisme is niet eens een godsdienst, vindt ze. „Het boed dhisme wil geen etiket opge plakt krijgen. Het draait om de ontwikkeling van het innerlijk, het hecht niet zo aan uiterlijke aspecten. Het is denk ik niet juist om het een godsdienst te Dat is voor een aantal christe nen juist een reden om de nieuwkomer op de westerse re ligieuze markt met wantrouwen te bejegenen. In het jongste nummer van de Italiaanse jezu ïetentijdschrift Civita Cattolica schrijft pater Giuseppe de Rosa dat christendom en boeddhis me elkaar uitsluiten: „Wie zich bij het boeddhisme aansluit, ziet af van het christendom." Stervoetballer In het boeddhisme is immers geen plaats voor de christelijke kernbegrippen God, zonde, ver geving, verlossing en wederop standing, zo concludeert De Ro sa. Desondanks breidt ook in Italië het aantal boeddhisten zich volgens het tijdschrift uit. De stervoetballer Roberto Bag- gio is slecht één van de naar schatting 30.000 Italiaanse aan hangers en sympathisanten. Voor Khandro Rinpoche, die enige jaren op een rooms-ka tholieke kloosterschool in India doorgebracht heeft, staan chris tendom en boeddhisme op minder gespannen voet met el kaar. „Er mogen dan wat onver enigbare aspecten zijn, zoals het geloof in één God, maar we hebben zoveel gemeenschappe lijk, met name het streven naar liefde, vrede en harmonie. Als je vrede gevonden hebt en je ge looft in God, dan ga je waar schijnlijk naar de hemel, geloof je niet in een god, dan verzamel je goede karma en bereik je ver lichting. Alle godsdiensten moe ten een gemeenschappelijke grond vinden, waarop meer menselijke groei mogelijk is." Het streven naar verlichting, naar de verlossing van pijn en lijden, wordt in de Mahayana- richting van het boeddhisme, die het Tibetaanse boeddhisme sterk heeft beïnvloed, beli chaamd in de figuur van de 'bodhisattva'. Deze is geestelijk wel klaar voor zijn verlichting, maar stelt de uiteindelijke ver lossing uit om zijn medemens van dienst te kunnen zijn. Mededogen „Een bodhisattva is iemand die op basis van zelveloosheid een hoeveelheid kracht heeft ontwikkeld, en mededo gen paart aan wijsheid", aldus Khgndro Rinpoche. „Een bodhisattva heeft de weg afge legd van een zelfzuchtig niveau van denken naar iets dat het zelf overstijgt: mededogen en wijsheid." Khandro Rinpoche is één van een groeiend aantal dat die weg aflegt. Ze erkent dat ook het boeddhisme ontstaan is in ëen tijd - ongeveer 500 voor Christus - waarin, de mannen net voor het zeggen hadden. Er is zelfs een tijd geweest dat de nonnenkloosters in Tibet bijna uitgestorven waren. „Maar de laatste jaren is er een feministi sche beweging", stelt Khandro Rinpoche tevreden vast. „Het aantal vrouwelijke meesters neemt toe. Theoretisch is er dan ook niets in het boeddhisme dat dat tegenhoudt. Het boeddhis me legt de nadruk op de gelijk waardigheid van mensen. Maar je kunt er niet omheen dat sa menlevingen hun eigen tradi tieshebben." Italiaans dagblad: medewerkers Vaticaan gaven bevel aanslag paus moorden. Celik werd er aanvan kelijk van verdacht zijn Turkse jeugdvriend Agca bij de aanslag terzijde te hebben gestaan. Volgens de krant heeft Celik details en namen verstrekt om zijn opmerkelijke theorie te on derstrepen. Hij zou op een ge heime plaats worden vastge houden en voortdurend worden bewaakt. Aanklagers wilden niet op het artikel in La Voce reage- De woordvoerder van het Va ticaan wees de beschuldiging van het dagblad af. „Deze dag droom is te belachelijk en niet intelligent genoeg gen te worden", aldus Joaquin Navarro-Valls. Vooraanstaande leden van de Vaticaanse hiërarchie hebben bevel gegeven tot de aanslag op paus Johannes Paulus II, waar door de kerkvorst bijna om het leven kwam. Leidinggevende Italianen zouden ook betrokken zijn geweest bij de schietpartij. Dat beweert het Italiaanse dag blad La Voce. De krant citeerde de Turkse drugshandelaar Oral Celik. Deze zou tegenover Italiaanse aan klagers hebben verklaard dat medewerkers van het Vaticaan schutter Mehmet Ali Agca des tijds de opdracht hadden gege ven op de Heilige Vader te schieten, maar hem FRANKFURT/MAIN Vier Duitse bisschoppen zullen zich op vrijdag 26 augustus vier uur lang beschikbaar houden om direct telefonische vragen van gelovigen te beantwoorden. Mgr. Karl Lehmann (Mainz), Franz Kamphaus (Limburg), Anton Schlembach (Speyer) en Hermann Josef Spital (Trier) hebben zich hiertoe bereid verklaard. De 'phone in' is een initiatief van Europa's grootste pr-bureau, ABC/Eurocom in Frankfurt am Main. In de Verenigde Staten is American Express één van de klanten. De vier bisdommen hebben vorig jaar het bureau in de arm geno men om de communicatie te verbeteren. Dat kost hun drie miljoen mark (3,4 miljoen gul den). „Uit onze analyse bleek dat via de gebruikelij ke communicatiekanalen niet alle katholieken meer worden bereikt", zegt Götz Lachmann van ABC/Eurocom, die het project leidt. „Voor veel mensen zijn de kerkelijke standpunten vaak niet helder." Intern bestaat er onvrede over een ge brek aan participatie in het besluitvormingspro ces. Voor dat laatste worden nieuwe overlegor ganen voorgesteld De kerk moet ook een mening geven over moeilijke maatschappelijke problemen. Verder moet het werk van de kerk beter bekendge maakt worden. Daarbij denkt Lachmann aan posters, bioscoopreclame en brochures. Over het thema buitenlanders wil hij kinderen uit de ze vier bisdommen de grootste tekening ter we reld te laten maken. HET WEER HANS VAN ES Twee dagen somber Terwijl elders in West-Europa de zomerafbraak in volle gang was, beleefde onze regio gisteren nog zo'n zwoel-warme dag met wat zon, 25 graden en een hoge vochtig heidsgraad van 60 procent. De bui en bleven nog lang uit de buurt van de Hollandse kust. De satelIietfilm van gistermiddag toonde de spi raalvormige wolkenarmen van een omvangrijke Biscaje-depressie, complexen onze kant op dreven. Boven Nederland aangekomen was de activiteit verdwenen en zo kon het zomerweer nog een dagje wor den geprolongeerd. In de avond schoof een neerslagzo ne met plaatselijk onweer van het zuiden uit binnen; het begin van een tweedaagse periode van vrij somber en nat weer. De kern van de depressie koerst vannacht over ons land naar het noordoosten; rond de kern circuleren nogal wat neerslaggebieden. De staart van de depressie levert plaatselijk flinke regenhoeveelheden op. Locaties, die gedurende de afgelopen warm- te-periode de buien zagen langstrekken, krijgen nu zeer waar schijnlijk hun deel. Op vrijdag staat er aan de achter zijde van de depressie een stevige noordwesten- of noordenwind met nog iets verder dalende tempera tuur. De Noordzee wordt enige tijd leverancier van buienwolken, een typisch nazomers beeld, waarbij koele, onstabiele lucht over war mer zeewater strijkt. De laatste prognosekaarten wijzen op een koel weekeinde, maar een koude storing boven IJsland lijkt nu min der bedreigend voor ons gebied. Er is zelfs goede hoop op een verras send vlot herstel. Het Azorenhoge- drukgebied stuurt zondag een uit loper naar West-Europa, die de wolkenvorming afremt. De Noord- zeebuien verliezen hun venijn en de zon komt meer op de voorgrond. Bij een temperatuur van nog altijd 20 graden en afnemende noord westenwind wordt het vriendelijk Hollands weer. Begin volgende week waagt de zo mer een snelle come-back, als een zelfstandige kern van hogedruk op het continent wordt opgebouwd. De wind moet dan de koude hoek verlaten en bij veel zon gaat het kwik weer richting 25 graden. HET WEER IN EUROPA KNMI Weersvooruitzicht Geldig tot en met vrijdag. Noorwegen: Vandaag perioden met zon en waarschijnlijk droog. Morgen bewolkt en vooral in de kustgebieden kans op regen, in het binnen land nog zon en droog. Maxima tussen 18 en 22 graden, in het zuidoostelij ke binnenland enkele gra den hoger-. Perioden met zon en droog, morgen in het wes- king. Middagtemperatuur van 18 graden in het noor den tot ongeveer 24 in het Half t mogelijk ook onweer. Mi< dagtemperatuur dalen naar ongeveer 22 graden. Engeland, Schotland, Wales en Ierland: Veel bewolking en vooral in het zuiden perioden met regen, in de loop van mor gen naar het oosten wegtrekkend. In Schotland een enkele bui en nu en dan de zon. Middagtemperatuur van 15 gra den op de Hebriden tot iets boven de 20 in het zuiden van Engeland. België en Luxemburg: Wisselvallig met tamelijk veel bewolking en enkele buien, soms met onweer. Mid dagtemperatuur ongeveer 20 graden. Noord- en Midden-Frankrijk: Vandaag veel bew 19 >'v Tl j Jy (21 C~':w g 25 1 j j 25 hr 1020 26 30 -^V-32 g-rbewolkt onweer £^5 opklaringen hage| L «M H teeed-uk -^-•zonnig 19 tempera Neerslagkans Minimumtemp. Middagtemp. gen van het westf gen en geleidelijk droog. Min WEERRAPPORTEN 3 20 en 25 VRIJDAG 12 AUGUSTUS 1994 enkele bui. Aan-de kust middagtempe ratuur van 22 graden aan de Costa Ver- de tot 28 in de Algarve. Madeira: Wolkenvelden, ook af en toe zon en waarschijnlijk droog. Middagtempera- ongeveer 25 graden. het Zon op 06.17 Zon onder 21.08 Maan op 12.51 Maan onder22.57 Waterstanden Katwijk Hoog water 07.13 19.40 Laag water 03.07 15.17 Weerrapporten 10 augustus 20 uur: regen of onweer. Middagtempera- ongeveer 22 graden. Elders en droog. Op de stranden ir ma rond 30 graden. Canarische Eilanden: In het noorden enkele wolkenvelden, nig. Mid- Maastricht regenb iw 3 27 16 6.0 Marokko: Perio nenland kans op een lokale bui. Aan de kust middagtemperatuur ongeveer 27 Zuid-Frankrijk: Vandaag meest bewolking en enkele flinke regen- en onweersbuien. Morgen opklaringen en geleidelijk overal droog. Maxima van 22 graden langs de Atlanti sche kust tot 30 aan de stranden van de Middellandse Zee. Mallorca en Ibiza: Vrij zonnig. Maximumtemperatuur onge veer 33 graden. Italië: In het noorden en later tot aan Rome toe wegend zonnig en droog. Erg warm met maxima van ongeveer 32 graden, in het noorden iets koeler, in het zuiden piaat- Dublin and 34 17 0.0 Kopenhagen liphtbew zzo3 27 17 0 0 w9 26 16 0.0

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 12