^(Aterkrant
'Vlet perfect voor bollenvak'
|3|
Graszoden voor
paus in Kroatië
1AteOa bv
Volkstuintjes klem
tussen nieuwbouw
Leiden
Open dag bij 't Geertje
DONDERDAG 11 AUGUSTUS 1994
Bestemming: Leiden/Zuydtwijck
De boot van het Leidsch Dagblad vaart vandaag via Lisse, de Ring
vaart en de Kagerplassen terug naar Leiden. Morgenochtend wordt
koers gezet naar Wassenaar en 's middag naar het verpleeghuis
Zuydtwijck in Leiden. Wie tips heeft voor de bemanning kan bellen
met de redactie van het Leidsch Dagblad: 071-356401 of recht
streeks met de schipper aan boord: 06-52801476.
AGENDA
DONDERDAG 11 AUGUSTUS
Katwijk
Damesstrandhengelwedstrijd, org. Skuy-
tevaert (tel. 14921)
Noordwijk
Rabo/Novostrandloop, aanmelden op
het strand ter hoogte van de politiepost,
19.30 uur.
Optreden van Imca Marina in Dans- en
speelcafé Foetsie, Picképlein, ca.
21.00 uur.
VRIJDAG 12 AUGUSTUS
Katwijk
Tobbetje steken, org. Skuytevaert (tel.
14921). inschrijven van 10.00-12.00
uur bij de viscontainer, aanvang 13.00
Open-Avond Boothuis KNRM, Rijn
mond. van 19.00 tot 21.30 uur.
Barbeque, org. Skuytevaert (tel.
14921).
Noordwijk
Kinderactiviteitert, org. VVV Noordwijk,
op het strand tussen politiepost en ZVN,
van 14.00 tot 16.00 uur.
LOGBOEK
Het zal niemand ontgaan zijn
dat waterwegen wijdser zijn dan
landwegen en - zeker op door
deweekse dagen - ook rustiger.
Toch zullen de vaste lezers van
dit logboek inmiddels ervan
doordrongen zijn dat beginnen
de zoetwatermatipzen en -
schippers zich geen moment
van verslappende aandacht
kunnen veroorloven. Dan duikt
het gevaar op in de vorm van
oevers, te lage bruggen, bijna-
aanvaringen en extreem moei
lijke aanmeerplaatsen. Aan dat
lijstje kan nu ook de 'Vissende
Duitser' worden toegevoegd.
Die nietsvermoedende ooster
buur was één van honderden
mensen die zich met hengel
aan de oever van de Haarlem
mertrekvaart en Maandagse
Wetering hadden geposteerd.
Wie niet beter wist zou denken
dat binnenvisserij een belang
rijk middel van bestaan is in de
zuidelijke bollenstreek. De
meeste hengelaars begroetten
de komst van de Leidsch Dag
blad-boot met nerveuze harte
lijkheid. Schielijk werden dob
bers binnengehaald om de han
den vrij te hebben voor een pas
sende groet.
Onze roem als binnenwaterpi
raten was ons duidelijk vooruit
gesneld. Toch deden we er alles
aan om de goede naam van de
krant hoog te houden. We voe
ren langzaam om geen grote
golven te veroorzaken, hielden
uiterst links om de ongetwijfeld
bijtgrage visstand ter rechterzij
de niet te verontrusten en na
men de afspraken over decente
kleding nauwgezet in acht. Al
had dat laatste ook met de
weersomstandigheden te ma
ken.
Maar toen was er die tegenlig
ger en de onvermijdelijke ruk
naar rechts. Laat nu juist op dat
plekje geen op deze krant gea
bonneerde streekgenoot, maar
een Duitser zijn hengels hebben
uitgegooid. Met kolkend geweld
greep de schroef in zijn snoer.
Het molentje aan de bijbeho
rende hengel kwam vervolgens
als een turbine in beweging.
Nooit geweten dat sportvissers
zoveel nylongaren bij zich heb
ben. De schade bleef gelukkig
beperkt. De dobber was nog
heel. de draad niet gebroken
maar alleen wat in de war. Het
grootste deel kon tenminste
moeiteloos worden binnenge
haald. In het kielzog van de
dobber volgde de boot en een
lange reeks van excuses.
De sportieve visser zag direct de
risico's die de terugkeer van het
kennelijk ongeleide, varende
projectiel met zich meebracht.
Haastig, maar vriendelijk accep
teerde hij de verontschuldigin
gen, zag af van de aangeboden
schadevergoedingen gebaarde
dat de boot vooral snel weg
moest wezen. Daar had hij ge
lijk in, want inderdaad, hij had
nog een tweede hengel en ook
nog een leefnet. Voorwerpen
die door het terugdobberende
vaartuig uiteindelijk net niet
werden verpletterd. Pas toen
schoot hij uit zijn slof. „Es ge-
nügt!", riep de man wanhopig
uit, terwijl hij snel zijn hengels
in elkaar schoof en besloot tot
de aftocht.
De anders zo luidruchtige Wa-
terkrant-bemanningstoomde
stil van schaamte de andere
kant op. Op weg naar nieuwe
gevaren. Brugpijlers, onver
hoedse dammen, voortschui-
vende kerosinetankers of wel
licht een ontmoeting met het
monster van Loch Kaag. We
houden u op de hoogte.
Motorsloepen
WeCo 625 en 470
Diesel of electra
Voor inlichtingen en/of proefvaarten:
I import - export
Heilige Geestlaan 46/48 Rijnsaterwoude
Tel. 01713 - 13643
Regionale verwachting
voor vrijdag 12 augustus
19-20 graden
Noord-noordwest 3/4
Watenvegen langs landbouwgronden nauwelijks geschikt voor recreatievaart
Wie door de Bollenstreek vaart,
komt veel water tegen. Maar
bijna niets is bevaarbaar. De
meeste sloten zijn wel breed ge
noeg, maar de bruggen zijn te
laag en het water is te ondiep.
Illustere namen als Zandsloot
en Stinksloot nopen tot een na
der onderzoek.
In het Museum voor de Bollen
streek wordt verwezen naar Ge
rard Wassenaar, een 69-jarige
Lissenaar die, als het gaat om
de geschiedenis van de streek,
als een autoriteit kan worden
aangemerkt. Zelf twijfelt hij
daaraan. „Ach, ik ben elf jaar
beheerder geweest van het mu
seum Huis Dever en dan wordt
er wel eens wat aan je gevraagd.
En na vier of vijf keer een ant
woord te hebben gegeven, ben
je ineens een autoriteit. Dan
zeggen ze: die van Wassenaar
weet alles. Ik vind dat onzin. Ik
weet van alles wat. Als het over
het bollenvak gaat, ben ik nog
één van de weinigen die het
handwerk hebben meegemaakt.
Ik bén er met mijn 69 jaar net
oud genoeg voor."
De vraag over de vele slootjes
beantwoordt Wassenaar dan
ook moeiteloos. „De slootjes
hadden een tweeledig doel:
r het
het
land en om de bollen per vlet
van land naar schuur en weer
terug te brengen. Alles ging
vroeger over water. Er was ook
geen echt alternatief. Je kon
paard en wagen gebruiken of
een handkar, maar veel land
was door sloten omgeven."
Gerard Wassenaar was een
groot deel van zijn leven landar
beider. „Ik werkte een jaar of
vijf zes bij een baas en dan ver
trok ik weer. In de zomer waren
we met hele koppels op het
land, ook veel seizoenarbeiders,
en in de winter bleven de vaste
mensen aan het werk. Je moest
delven, zorgen dat er schone
grond boven kwam, de hagen
knippen, de stellingen vegen en
allerlei andere klusjes doen. In
de z
sjev
ochtends tot
avonds op het land. Je werkte
met grote koppels, soms zat je
met twintig man naast elkaar te
wieden. En als er werd gerooid
liep je toch met een man of acht
op het land. De bollen werden
in manden gedaan en aan het
eind van de dag liepen de acht
op een rij met allemaal een
hengsel van een mand in de
hand naar de vlet. De schipper
bracht ze dan naar de schuur",
vertelt Wassenaar.
„Een vlet was het ideale ver
voermiddel. Je kon-overal ko
men. Het vaartuig werd ook ge
bruikt om bijvoorbeeld mest
naar het land te krijgen. Dat
werd met tjalken uit Friesland
naar de Ringvaart gebracht en
daar overgeladen. En toen wa
ren we nog niet zo zuinig met
mest als nu."
Gerard Wassenaar, die ook nog
lange tijd voorzitter was van de
Lissese woningbouwvereniging
Volksbelang, vindt het wel jam-
Mooi hoor, die nieuwbouwwijk
Kleipetten in Rijnsburg. André
Hesseling woont zelf ook in een
splinternieuwe woning in
Noordwijk. Hij kan er de char
me dus wel van inzien. En dan
die schitterende villa's die ze in
Rijnsburg gaan bouwen. Ostia
Rheni, oftewel Rijnoever. Kapi
tale huizen van meer dan zes-
en-eenhalve ton, schitterend
gelegen aan het water. Daar is
niks mis mee, vindt Hesseling.
Nou ja, niks. De ligging van
Kleipetten en Ostia Rheni zint
hem allerminst. Want tussen de
beide kolossen in liggen de eni
ge volkstuintjes die Rijnsburg
rijk is. Daar heeft hij ook zijn
akkertje, aan de oever van de
Rijn. „Die tuinen zijn van het
Hoogheemraadschap. De ge
meente Rijnsburg heeft de
grond voor honderd jaar
gepacht. Onder de voorwaarde
dat er niks op de grond zou
worden gebouwd. Maar toch,
als we vragen of we hier ooit
weg moeten, houdt de gemeen
te altijd een slag om de arm.
Dat maakt ons onzeker. We
hebben elke keer een huurcon
tract voor een jaar."
Die onzekerheid wordt nog ver
groot door het feit dat een aan
nemer de strook gras achter de
volkstuintjes heeft gekocht, aan
de Kleipettenweg. evenwijdig
aan de Rijn. „Dat land heeft nu
nog een agrarische bestem
ming. Maar wie zegt ons dat het
bestemmingsplan niet wordt
gewijzigd zodat daar ook wo
ningen gebouwd kunnen wor
den?"
In dat geval zouden de volks
tuintjes aan drie kanten een
muur van woningen hebben.
Alleen de Rijn zou de huurders
dan nog een vrij uitzicht bieden.
„Maar ja, wat moeten we doen?
vraagt Hesseling zich af. „We
vormen hier geen vereniging. Er
zijn hier veel oude mensen. Die
hebben zoiets van: we zitten
onze tijd hier wel uit."
Dat is niet de houding van Hes
seling. „Want dit is mijn enige
hobby. Ik ben graag buiten. Ik
ben graag hier vanwege mijn
bootje en de Rijn. Soms ga ik
hier vandaan een stukje varen.
En ik ben hier graag vanwege de
tuin, mijn akkertje."
Daarop staat een keur aan
groenten en fruit: snijbonen,
aardappels, aardbeien, kom
kommers, tomaten, sperziebo
nen, bruine bonen, aardappels,
boerenkool, rode kool, rabarber.
„De penen en erwten zijn er al
af', zegt Hesseling trots. „We
komen bijna nooit bij de groen
teboer. Thuis eten we er het he
le jaar van. Alleen aardappels
moeten we af en toe bijhalen."
En dat wil hij graag zo houden.
H ERMAN J OUSTRA
Stationsplein één weekend
afgesloten voor verkeer
In verband met werkzaamheden voor de aanleg van de verkeerstunnel is hei
Stationsplein van vrijdag 19 augustus om 19.00 uur tot en met maan
dagochtend 22 augustus 06.00 uur volledig afgesloten voor het verkeer.
Alleen fietsers en voetgangers kunnen het werk passeren. De afsluiting en
alternatieve verkeersroutes worden ter plaatse met borden aangegeven.
Informatie op tel. 071 - 16 59 25/16 59 35/66 11 26.
Dienst Bouwen en Wonen
mer dat er niet meer kan wor
den gevaren in de vele sloten.
Het gaat niet alleen om de
doorvaarbaarheid, weet hij.
„Veel van die sloten zijn parti
culiere wateren. En bijna nie
mand wil dat anderen daar va
ren. Al was het maar om te
voorkomen dat ze op het land
komen."
De Lissenaar denkt nog met
weemoed terug aan het verle
den. „Ik wil het niet over die
goeie ouwe tijd hebben, het wa;
i de bollenkwekers die nog steeds v
hard en zwaar werk. Maar we
hadden wel veel schik. Voor mij
is de aardigheid van het bollen
vak afgegaan toen de mechani
satie dooezette. Of je nu fietsko-
gels maakt of in het bollenvak
zit. dat maakt niets meer uil, als
je het zwart-wit stelt tenmin-
Hij heeft nu een eigen volks
tuin. Niet voor bloemen of
groente, maar vooral voor klein
fruit. Want Wassenaar heeft een
hobby. Hij maakt wijn.
„Niet van druiven. Dat doen die
Fransen al duizenden jaren,
daar kan ik toch niet tegen op.
Ik maak ze van oerhollandse
produkten als bramen en bes
sen. En het komt vaak voor dat
ik in een restaurant zit, een
wijntje bestel en dan bij de eer
ste slok denk: had ik mijn eigen
fles maar meegenomen."
HENNY VAN EGMOND
Boerderij 't Geertje in Zoeterwoude houdt op 10 september (van
07.00 tot 20.00 uur) een open dag. Belangstellenden kunnen dan op
het erf aan de Noord Aase Vliet - de verbinding tussen de Noord Aa
en de Zoetermeerse Plas - alles volgen wat er dagelijks wordt ge
daan. Zo is te zien hoe de geiten worden gemolken en kaas wordt
gemaakt, 't Geertje in de Geerpolder is bekend om z'n geitenkaas,
maar in de pas vernieuwde boerderijwinkel worden ook allerlei an
dere zuivelprodukten verkocht. Bovendien is op het erf van de
boerderij een ouderwetse smederij te vinden en moet het 'kaa-
smaak-museum' in één van de stallen op de open dag geheel zijn
ingericht, 't Geertje telt 100 geiten, 20 koeien, 45 mestvarkens, bijen
en de nodige kippen. De produkten van alle dieren zijn er te koop.
Er kan ook een boerenpicknick worden gehouden en er zijn roeibo
ten te huur.
Sporto BV, zo staat er in nuch
tere letters op de gevel van een
bedrijfsruimte aan de Leidse-
vaart in Noordwijkerhout. Er is
een ondernemer in gevestigd
die kleine bouwwerkzaamhe
den verricht, maar ook doet in
graszoden. En dat laatste is voor
ons belangrijker. Want onder
die zoden komen velen van ons
immers te liggen en dan wil je
wel eens weten hoe of wat.
Voor de grote haldeur staat een
man aan wiens handen je nog
kunt zien dat hij werkt. Dat
heeft iets speciaals in deze tijd.
Zijn naam is J. van Duivenvoor
de. Hij is de bedrijfsleider. Op
zijn arm staat een zeemansgraf
getatoeëerd. Van zijn veertiende
tot zijn negentiende heeft hij
gevaren op een haringlogger.
Maar dat werd hem uiteindelijk
allemaal te grootschalig.
„Een mooi beroep. De zee trok
me wel. Ik was niet bang voor
de zee, al ging het schip op zijn
kop staan. Onze kapitein zei al
tijd: 'We varen uit bij storm en
we gaan ook met storm naar
binnen.' We hebben eens negen
dagen voor de kust van Aber
deen gelegen. We kwamen geen
meter verder. Bloedlink, want je
kon zo tegen de wal aan worden
gesmakt."
Links en rechts naast de deur
die toegang geeft tot een naar
bitter staal en smeerolie ruiken
de bedrijfsruimte staat een
spreuk in de muur gebeiteld.
Aan de linkerkant staat 'Over
leg' en aan de rechterkant 'Leg
Over'. „Wat dat betekent? Ik
weet het echt niet", zegt Van
Duivenvoorde. „Eerst heeft hier
een eierbedrijf in gezeten. Ze
maakten ook advocaat. Maar
wat die woorden betekenen,
nee, ik heb me suf gepeinsd,
maar ik weet het niet."
Over de graszoden kan hij meer
vertellen. „We hebben her en
der bunders land gepacht waar
op die zoden worden geteeld.
Als ze goed zijn, worden die
graszoden daar losgestoken. We
hebben het in Limburg wel eens
meegemaakt dat er een zooitje
koeien losbrak en over die zo
den ging lopen. Grote gaten
erin, dan heb je er niks meer
De graszoden worden zowel
door particulieren afgenomen
als door grote bedrijven. Zelfs
kerkhoven in Den Haag betrek
ken hun zoden hier. Maar één
van de opdrachten is toch wel
erg bijzonder. Van Duivenvoor
de: „Van de week belde er ie
mand uit Kroatië. Ze wilden een
hele partij graszoden hebben
voor een park waar de paus zou
komen. Dat hele park gaan ze
lentegroen voor hem maken.
We hebben al eerder zaken ge
daan met Kroatië. Er is geld ge-
Bedrijfsleider J.
noeg. Alles wordt meteen hand
je contantje betaald. Ik voorspel
je dat er goudgeld kan worden
verdiend aan dat land."
Het bedrijf heeft behoorlijk wat
internationale contacten. Zo
laat een folder zien dat er ook
graszoden zijn geleverd voor
s niet bang
i nieuw voetbalstadion in Al
giers. „Ja, dat hebben wij toen
verzorgd. Een groot project.
Maar die lui daar zijn zo corrupt
als de ziekte. Er werden ook
machines geleverd. Die waren
al na een paar dagen gedeelte
lijk gedemonteerd, als je be
grijpt wat ik bedoel. Ze bestel
den machines uit de USA van
het merk Ford, maar die naam
mocht er niet op blijven staan
omdat-ie Amerikaans was. Dan
werd er gewoon een andere
merknaam op gezet."
Van Duivenvoorde heeft niet
FOTO DICK HOGEWONING
veel tijd meer om te praten. Er
moet worden gewerkt. De zo
den wachten. Op een gezonde
en levende man dit keer.
CEES VAN HOORE.
