Hapklare muziek van Bitty McLean 'Rovers namen topstukken Lastman mee' Cultuur Ku nst Wolfgang Wagner doet nog één keer Die Meistersinger' China Park in Haren Goffertpark in ban van energieke Bryan Adams Geen 'Love and Peace' tussen Woodstock-herdenkers Beeldend kunstenaar Jan Schoonhoven overleden IrtAANDAG 1 AUGUSTUS 1994 >g Cursussen in Museum Boerhaave leiden» Het Kunsthistorisch Centrum geeft het komend seizoen verschillende cursussen in Museum Boerhaave in Leiden. De us 'Het koperen kabinet' gaat over de kunst van het verza melen. 'Kunstgeschiedenis voor beginners' wil mensen wegwijs maken in het labyrint van de kunst. In de cursus 'Symboliek en betekenis in de kunst' kan men kennis maken met het symbo lisch wereldbeeld in de kathedraalkunst, de zedenlessen in de 17de eeuwse genrekunst en de diepere betekenis van mythologi sche voorstellingen in de renaissance. De cursus 'Schering en in slag in de Lakenstad' zal aandacht besteden aan de opkomst, de bloei en het verval van de Leidse textielkindustrie. Voor meer in formatie of inschrijvingen kunnen belangstellenden en met het Kunsthistorisch Centrum, telefoon: 020- 6265490. Zangeres Anne Shelton overleden ■en» De Britse zangeres Anne Shelton, die tijdens de Tweede Wereldoorlog veel voor de geallieerde strijdkrachten is opgetre den, is gisteren op 66-jarige leeftijd aan een hartaanval overle den. Vorige week trad zij nog op in Buckingham Palace tijdens een liefdadigheidsconcert voor oud-strijders. Tijdens de oorlog Anne Shelton de lieveling van de Royal Air Force, de Britse luchtmacht. Zij was nog pas 12, toen ze moest invallen voor Vera Lynn, een ander muzikaal idool van de strijdkrachten tijdens de oorlog. Bekend werd Shelton vooral in 1944 door haar optreden met de band van Glenn Miller. Na de oorlog en in de vijftiger ja ren drong zij in de Verenigde Staten een aantal malen door tot op de hitlijsten. In de zestiger jaren trad zij regelmatig op in nachtclubs, met name in Las Vegas en verzorgde televisie-optre dens. 'Ik kan me moeilijk als Jamaicaan voordoen wreuth opa Wolfgang Wagner, de leider van Bayreuther Festspiele, gaat 1996 nog een keer de opera )ie Meistersinger von Nüm- van zijn grootvader Ri- hard Wagner regisseren. Hij eeft dat gisteren in het Beierse ayreuth aangekondigd. De luzikale leiding zal in handen ijn van Daniel Barenboim. De op vier weken na 75-jarige ïder van het jaarlijkse Wagner- istival wil zelf de decors vorm- sven. „Dat is veel goedkoper. kost niets extra", aldus Wag er. Het geld dat hij uitspaart, mdat er geen gastregisseur oeft mee te werken, wil hij aan enscenering ten goede laten nen. De laatste Meistersinger Wolfgang Wagner dateert wee gestolen schilderijen Pieter Lastman uit het lembrandthuis in Amsterdam ijn volgens Rembrandtdeskun- ige prof. dr. Ernst van de We ring, de topstukken van de unstenaar uit de collectie van Rembrandthuis. Hij ver- ïoedt dat de doeken - 'De krui- ging van Christus' (1616) en )e bewening van Abel' (1623) - ïn marktwaarde hebben issen de half en de één ïiljoen gulden. Het museum oemt de waarde van de twee childerijen in geld uitgedrukt snorm. „Het zijn geen van 1981. Deze opera heeft tot 1988 in Bayreuth op het pro gramma gestaan. Het komende jaar zal verder in de nieuwe enscenering van de 'Ring des Nibelungen' wor den geïnvesteerd. Van deze vierdelige tetralogie van Wagner is gisteren het laatste deel, 'Göt- terdammerung', in de nieuwe uitvoering in première gegaan. De nieuwe Ring in de regie van Alfred Kirchner en onder muzi kale leiding van James Levine, moet vijfjaar lopen. Wolfgang Wagner gaf zondag aan dat hij graag wil dat er na het jaar 2000 een „Ring van het millenium" komtr Of dat lukt hangt van dp financieringsmo gelijkheden af. daarbij speelt een rol of de huidige Ring door de televisie zal worden uitge zonden. Hij kwam vorige zomer helemaal uit het niets, de Brit Bitty Mclean met z'n lichtgewicht hit 'It keeps rainin" - een bewerking van een oud Fats Domino-succes. En de Nederlanders en Engelsen op hun verregende campings lustten daar wel pap van. Bij een pilsje in de kantine zong iedereen het deuntje mee. zwolle peter bruynrige jongen die z'n hele leven in Birmingham gewoond heeft," zegt de zanger. „Dan kan ik moeilijk over Kingston, Jamaica, de armoede en de vuurgevech ten daar gaan zingen. Daarom houd ik het bij lovesongs en en tertainment. Ik voel mij hon derd proces Brits. Als ik mij als Jamaicaan voor zou doen dan maakte ik mijzelf belachelijk." Zijn repertoire put hij voorna melijk uit de platencollectie van z'n ouders, zegt hij. Die luister den naar dezelfde muziek als de jongens van UB40 doen. Veel reggae en lovers-rock uit de ja ren zeventig. Dat verklaart vol gens Bitty waarom zijn muziek niet zelden buitengewoon veel op die van z'n beroemde stad genoten lijkt. Z'n debuutalbum 'Just to let you know...' heeft hij vrijwel ge heel in z'n eentje opgenomen. Dat gaat steeds gemakkelijker in een tijd dat je ritme, bas en tal van andere instrumenten zo uit een computer of ander doosje haalt. „Maar ik heb die compu ters en synthesizers weldegelijk allemaal zelf geprogrammeerd hoor," benadrukt hij. Muzikaal fastfood is het. Daar moet je dan ook verder niet moeilijk over doen. „Muziek is wat mij betreft entertainment en niets anders," zegt Bitty. Dus vragen we hem daar ook maar niet over door. Talent om een lekker in het gehoor liggend moppie op de plaat te zetten heeft-ie zeker. Misschien zelfs nog wel eens een succesvol Eu rovisiesongfestivalliedje. „Nou, zo ver heb ik nog niet eens ge dacht," reageert de Brit verrast, „maar als dat eens zou kun nen... Dat zou fantastisch zijn." Dit jaar probeert dezelfde Mclean het met een ander ge leend liedje in zomerse hoeke- takke-verpakking. 'Dedicated to the one I love', vooral bekend van The Mamas Papas en The Shirelles, maar in 1958 al op de plaat gezet door The Five Roya- les. Bitty's successtory is zo'n showbiz-verhaaltje waar me nigeen van droomt. Op z'n achttiende, een jaar of vier gele den, rondde de uit Jamaicaanse ouders geboren jongen uit Bir mingham een opleiding voor geluidstechnicus af. Hij sollici teerde bij de studio van zijn be roemde stadgenoten UB40 en werd aangenomen als een soort manusje van alles. Het verhaal wil, dat Bitty heel, heel hard werkte. Bijna dag en nacht. En in z'n schaarse vrije uurtjes ook zelf wat muziek in elkaar flans te. Dat kwam de UB40's ter ore en het beviel hen. Bitty mocht niet alleen wat koortjes op de laatste UB40-plaat inzingen, maar werd ook gesteund bij z'n eigen project. Een tapeje werd rondgestuurd. De jonge platen maatschappij Brilliant hapte toe en luttele weken later was Bitty Mclean een ster. Hapklaar Toen moest er natuurlijk een echte cd komen. 'It Keeps Rain in" was een lichtvoetig nieman- dalletje geweest en dus toog Bit ty aan de slag om elf maal het zelfde konijn uit de hoed te to veren. Stuk voor stuk ook dui delijk tot wasdom gekomen in de broedmachine van UB40. Geen zware Jamaicaanse rasta- dub, maar hapklare suikerspin- reggae die naadloos aansluit bij de successen van Chaka Demus Pliers en Shaggy. „Ik ben een tweeëntwintigja- Bitty McLean zingt vrijdag 5 augustus zijn hapklare brok ken op de Marlboro Music Tour in Zwolle. De hapklare zomermuziek v Rembrandts." De werken zijn voor een ton verzekerd. De twee schilderijen zijn aan vankelijk op paneel gemaakt. De Kruisiging is later op doek gebracht. Voor De bewening geldt dat niet. Dat werk is daar om extra kwetsbaar. Transport veroorzaakt al gauw schade. Van de Wetering noemt de diefstal „bijzonder troosteloos". - „Het is een schande, verschrik kelijk en zinloos. Zo'n diefstal levert nooit iets op, vooral om dat je zulke belangrijke schilde rijen niet zomaar op de markt kan brengen." Hij hoopt dat de daders inzien dat ze een dom me roof hebben gepleegd om dat ze het werk niet kwijt zullen kunnen raken. „Misschien zet ten ze de schilderijen dan er gens neer om ervan af te zijn." Het Rembrandthuis in Am sterdam had op het moment van de roof zeven schilderijen van Pieter Lastman (1582/3- 1633) op zaal. De'kunstenaar is vooral bekend als de leermees ter van Rembrandt, maar dat is eigenlijk onterecht, zegt Van de Wetering. Het werk van Last man was zeker in zijn tijd zeer belangrijk. Het was door Last man dat de jonge Rembrandt van Leiden naar Amsterdam verhuisde. Zijn leraar woonde om de hoek van Rembrandts la tere atelier aan de Jodenbree- straat, het huidige museum. Tij dens het Rembrandtjaar (1991/92) wijdde het museum een tentoonstelling aan het werk van Lastman. Lastman schilderde vooral re ligieuze en mythologische tafe relen. De kruisiging is één van de belangrijkste thema's in de religieuze kunst. Van Lastman zijn vier kruisigingsscènes be kend. Met uitzondering van het nu gestolen schilderij, bevinden ze zich allemaal in particulier bezit. Het doek uit het Rem brandthuis is het meest monu mentaal van de vier versies. On langs nog was het te zien op de tentoonstelling De Dageraad der Gouden Eeuw in het Rijks- De bewening van Abel be vindt zich net als De Kruisiging sinds de opening van het muse um in 1911 in de collectie van het Rembrandthuis. Het schil derij drukt de rouw om de moord van Kaïn op zijn broer Abel uit. Het drama vond plaats nadat God wèl het offer van Abel aanvaardde, maar niet dat van Kaïn. Door jaloezie gedre ven doodde Kaïn daarop zijn broer. In de 17de eeuwse schil derkunst komt het thema van de bewening niet vaak voor. Lastman gebruikte voor zijn compositie een gravure van Saenredam naar Bloemaert. Lastmans schilderij werd weer door Rembrandt gebruikt voor een tekening die omstreeks 1654 ontstond. Nog in de zeventiende eeuw werd De Kruisiging aan de bo venkant vergroot met een strook van ongeveer twintig centimeter. Die aanpassing, in gegeven door de veranderde smaak, zorgde ervoor dat de fi guren minder de aandacht trok ken. Het landschap kreeg een grote rol. Lastmans grote aan dacht voor de figuren werd maar ouderwets gevonden. Amsterdam in beroep tegen restaurator Goldreyer amsterdam gpd De gemeente Amsterdam is alsnog in beroep gegaan te gen de uitspraak van een rechtbank in New York dat de Amerikaanse restaurator Daniel Goldreyer verder mag procederen tegen oud directeur Wim Beeren van het Stedelijk Museum en hoofdrestaurator Elisabeth Bracht. De rechtbank bepaalde in december dat Goldreyer zijn miljoenenclaims we gens smaad in de affaire rond Barnett Newmans schilderij 'Who's Afraid of Red, Yellow and Blue' mag doorzetten. „Amsterdam is in beroep gegaan om de claim niet ontvankelijk te verklaren", aldus een woordvoerster van de ge meente. Over de voortgang van de juridische procedure wor den zo min mogelijk mede delingen gedaan om de kans op succes zo groot mogelijk te maken. De gemeente, die al in maart in beroep ging, heeft op haar beurt een schade claim tegen Goldreyer inge diend omdat hij zich niet zou hebben gehouden aan de bepalingen in het res tauratiecontract. De woord voerster wil niet bevestigen dat het daarbij eveneens om miljoenen guldens gaat. Newmans werk werd in 1986 in het Stedelijk Muse um ernstig beschadigd met een mes. Goldreyer bracht op het schilderij een laag alkydverf aan, die tegen de huidige restauratiecode in nauwelijks te verwijderen is. Beeren omschreef Who's Afraid of Red, Yel low and Blue' na afloop als een geliefde invalide die nog steeds een plaats in de collectie verdient. Volgens Goldreyer bepaalde zijn contract dat Beeren zich na afloop niet kritisch over de restauratie mocht uitlaten. De affaire werd aan het rollen gebracht door prof. Ernst van de Wetering, wijl ook Elisabeth Bracht de gebruikte restauratieme thode aan de kaak heeft steld. Ook tegen Van de Wete ring loopt nog een schade claim. De restauratie heeft 814.000 gulden gekost, drie ton meer dan begroot. Oor zaak waren onder meer ex tra kosten voor vervoer en verzekering en reiskosten van de begeleidingscom missie. Daar is inmiddels ook een aanzienlijk bedrag voor de juridische procedu re bijgekomen. haren Naast de Hortus in Haren wordt door 36 Chinese bouwvakkers een Chinese tuin gebouwd. De tuin is een replica uit de Ming periode (1368-1644) en is ontworpen door de Chinese architect Le Wei Zhong. De bouwwerken worden uit originele materialen gemaakt. Volgend jaar wordt het China Park geopend. foto anf- i The Pretenders. Gehoord: 30/7. Goffertpark, Nijme- Hij is al jaren een megaster maar anderzijds vooral een gewone, hardwerkende jongen. Bryan Adams, afgelopen zaterdag deed de Canadees ons land weer eens aan tijdens z'n zoveelste toernee. Met z'n schuurpapie ren stem, een groot aantal heerlijke pop- /rocksongs, een uitstekende band en uiter aard z'n sympathieke, charismatische ver schijning had Bryan Adams het Nijmeegse Goffertpark twee en een half uur volledig aan z'n voeten. Voordat Adams het startschot gaf voor z'n energieke show fungeerden een drietal min of meer bekende acts als opwarmertje. Het publiek liet zich echter blijkbaar liever op warmen door de zon, want de respons voor respectievelijk Jimmy Barnes, The Jeff Hea- ley Band en de Pretenders was tamelijk lauw. Ondersteund door een grote, zeer sfeer volle lichtshow en een haast perfect geluid ging Bryan Adams er twee en een half uur lang keihard tegen aan. De muzikale en compositorische kwaliteiten van Bryan Adams mogen bekend worden veronder steld. In vergelijking met tien jaar geleden heeft de Canadees zich echter tevens ont wikkeld tot een prima entertainer. Ook tus sen de nummers door wist hij de dertigdui zend fans op een leuke manier te onder houden. De vier jongens die het podium op werden geroepen toen ze een Hollandse vlag hadden gefabriceerd of ene Rob die 'Native son' mocht zingen zullen de bewus te avond niet licht vergeten. Muzikaal gezien bracht Bryan Adams zoals verwacht een soort 'best of, net als op z'n albums 'So far so good' en het nu ook hier uitgebrachte 'Live Live Live'. Veel ruimte was er daarbij voor Adams' beste cd 'Reckless' uit 1984. 'Summer of 69', 'One night love affair' en 'Run to you' blijven klassiekers, maar ook recente hits als 'Can't stop this thing we started' en de zwijmel- ballad 'Everything I do I do it for you' wer den indrukwekkend uitgevoerd en boven dien massaal door het publiek meegezon gen. Adams en de zijnen creeërden tegen het eind van het optreden nog een intiem sfeer tje door plotseling op te duiken bij de mengtafel, alwaar een podiumpje was inge richt. Vanaf die plek bracht de band een ode aan z'n roots met covers van onder meer de Troggs en Willy Dixon. elft» anp ie beeldend kunstenaar Jan choonhoven is gisteren in zijn roonplaats Delft overleden. Hij tachtig jaar geworden. Schoonhoven was vooral be- end om zijn reliëfs en tekenin- In diverse Nederlandse lusea is werk van hem te zien, iet name in het Stedelijk Mu- in Amsterdam. In 1984 rijdde het Haags Gemeente- n tentoonstelling aan het werk van Jan Schoon hoven. In datzelfde jaar werd de kunstenaar onderscheiden met de David-Roëllprijs. Schoonhoven hoorde min of meer bij de NUL-groep. NUL deed zich te goed aan de con sumptie-maatschappij, gaf toe aan reclame en genoot van technologie. De kunst was vaak ook wat verveeld, laconiek of melig. Schoonhoven verdiende tot zijn pensionering in 1979 de kost als ambtenaar bij de PTT. De keurige en precieze ambte naar Schoonhoven stpnd haaks op de kunstenaar. Die was in de jaren dertig al met wild expres sionistisch werk begonnen. De PTT-ambtenaar en de kunste naar kwamen met elkaar in conflict toen Schoonhoven zijn naakte lichaam liet volschilde- ren door zijn Japanse collega Kusama en zo pontificaal in de krant verscheen. Op kantoor was men „not amused". De herdenking van het legenda rische Woodstock-concert in de Verenigde Staten gaat na 25 jaar niet zonder problemen. Organi satoren van rivaliserende her- denkings-concerten bestrijden elkaar voor de rechtbank het ge bruik van de naam Woodstock. Woodstock Ventures organi seert op 13 en 14 augustus het herdenkingsconcert 'Woodstock '94' op een boerderij in Sauger- ties, ongeveer 35 kilometer van de plaats van het oorspronkelij ke pop-evenement. Op de boer derij van Max Yasgur, waar in 1969 werd opgetreden, organi seren Sid Bernstein en Shea En tertainment in hetzelfde week einde de popmanifestatie 'Bet hel '94'. Woodstock Ventures, de opvolger van de oorspronke lijke organisatoren, ontzegt de concurrent het recht zijn con cert voor te stellen als een her denking van Woodstock. Bernstein, die de plaatselijke autoriteiten acht jaar aan het hoofd heeft gezeurd om hem op de boer- Melaniejudy Collins e teren op de boerderij va derij Richie Havens (vlnr) traden indertijd op Woodstock op. In augustus zijn ze te beluis- i Max Yasgur, de oorspronkelijke plek van het Woodstock-festival in Bethel. foto epa Yasgur te laten organi- get on with the show". tiesten uit de bloeiperiode van seren, zei zich niet druk te ma- Het oorspronkelijke concert, de pop optraden, trok ongeveer ken over de aanklacht. „Let's waar vrijwel alle belangrijke ar- een half miljoen bezoekers

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 11