Economie&Beurs
Het verwerken van een collectieve misrekening
MAANDAG 25 JULI 1994
ECONOMISCH KORT
BEURSEFFECTEN
DE SCHOONMAAKBEDRIJVEN
Schoonderbeek Holding in Arn
hem en Franken Groep in Zaan
dam zijn samengegaan.
Schoonderbeek heeft de aande
len Franken overgenomen. De
combinatie biedt 3.200 mensen
werk en zet 63 miljoen gulden
ONDER DE NAAM Circle Soft
ware Group is het System Inte
gration Centre in Eindhoven
van Digital Equipment verzelf
standigd. omdat het maken en
onderhouden van toepassings
programmatuur bij Digital niet
als kemacitiviteit wordt be
schouwd. Digital nam Circle in
1991 over van Philips. Er wer
ken bij Circle 34
OP 26 EN 27 JULI voeren Japan
en de Europese Unie op hoog
niveau overleg in Brussel over
verschillende onderwerpen,
waaronder hun economische
relatie. De Japanse delegatie zal
worden geleid door Sadayuki
Havashi, plaatsvervangend mi
nister van buitenlandse zaken.
Horst Krenzler, directeur voor
buitenlandse economische be
trekkingen bij de Europese
Commissie, is zijn gespreks
partner.
HET FINSE papierconcern Enso
Gutzeit Oy, sinds kort bijna vol
ledig eigenaar van Berghuizer
Papier in Wapenveld, gaat sa
men met de Indonesische
staatsonderneming Inhutani III
en de sigarettenproducent
Gudang Garam een papierfa
briek in Indonesië beginnen. De
nieuwe vestiging komt op Bor
neo. kost zeshonderd miljoen
dollar en krijgt een capaciteit
van 400.000 ton per jaar.
DE AMERIKAANSE vliegtuigfa
brikant Lockheed heeft in de
eerste helft van dit jaar een net
towinst van 196 miljoen dollar
behaald. 26 miljoen dollar meer
dan in dezelfde periode van vo
rig jaar. De omzet ging omhoog
van 5,9 tot 6,1 miljard dollar. De
winstgroei was vooral te danken
aan lagere financieringskosten
als gevolg van de lage rente.
ATAG. de Ulftse producent van
onder meer keukenapparatuur.
trekt 125.000 gulden uit voor
personeel van de lampenfabri
kant Vrieland, een dochteron
derneming van het concern in
Goes. Een groot deel van het
personeel van het in ernstige
problemen geraakte dochterbe
drijf komt op straat te staan.
Met het geld dat Atag beschik
baar stelt, zal een stichting wor
den opgericht die het ontslagen
personeel helpt bij het vinden
van een nieuwe baan.
DE GENEESMIDDELENGROEP
OPG heeft zich in het boekjaar
1993/94 tot en met april positief
ontwikkeld. De nettowinst steeg
zestien procent tot 60,2 miljoen
gulden na aftrek van buitenge
wone lasten van 3,5 miljoen
gulden (1992/93 2,6 miljoen).
De omzet nam met 2,5 procent
toe tot 2,03 miljard gulden.
De Tilburgse tandarts had zo
waar een Nederlandse krant
weten te bemachtigen op het
Italiaanse platteland. Met zijn
voeten in het koele zwembad
deed hij ons (de overige Hol
landers die voor twee weken
op het Italiaanse kasteel wa
ren neergestreken) kond van
de ontwikkelingen in Neder
land: John de Wolf is naar
huis, Lubbers niet naar Euro
pa, paars is mislukt en de dol
lar gedaald. Wat was er in Ne
derland allemaal ^an de hand?
Terug op mijn werk. trof ik
de verzamelde beleggers en
analisten in zak en as - vooral
vanwege de dollar. Wie had
dat nou verwacht! Jaren heb
ben wij ons blind gestaard op
het afnemende renteverschil
tussen Duitsland en de Vere
nigde Staten. Wij koesterden
ons geliefde 'transatlantische
rentegat' dat, naarmate het
verder zou slinken, de dollar
wis en waarachtig tot boven
de twee gulden zou brengen.
Maar op het moment suprè
me, toen de Duitse korte rente
tot onder de Amerikaanse
zakte, liet het ons in de steek.
De dollar zakte tot onder de
1,72 gulden.
Hoe verwerkt men nu zo'n
collectieve misrekening? Ik
ontwaarde vijf varianten.
1. Ontkenning. De dollar is
niet gedaald. Misschien wel
tegen de Japanse yen, de Duit
se mark en - in het kielzog
daarvan - de Nederlandse gul
den, maar niet tegen de mees
te andere valuta s in de we
reld. Ten opzichte van lire, pe
seta, pond en de Scandinavi
sche munten bijvoorbeeld is
de dollar sterk. Tegenover de
101 belangrijkste handelspart
ners van de Verenigde Staten
(waarbij de oude industrielan
den Duitsland en Japan steeds
minder belangrijk worden ten
gunste van opkomende eco
nomieën in het Verre Oosten
en Latijns-Amerika) is de
Amerikaanse munt gemiddeld
genomen negen procent in
waarde gestegen. Het is maar
hoe je het bekijkt. De dollar is
niet zwak, maar de mark en
de yen zijn abnormaal sterk.
2. Bagatellisering. Waar
maken wij ons druk om. We
hebben tegenwoordig toch
zulke mooie optie- en ter
mijncontracten? Je hoeft je
niet meer over te leveren aan
de nukken van een onvoor
spelbare munt. Bedrijven en
beleggers kunnen zich voor
een klein bedrag immuun ma
ken voor schommelingen van
de dollar. Met de zogenaamde
'dollargevoeligheid' van de
Amsterdamse effectenbeurs
valt het bij nadere bestudering
ook reuze mee. Naast de op
ties en termijncontracten ver
minderen veel multinationals
hun dollargevoeligheid door
voor hun activiteiten in Ame
rika en andere dollargerela-
teerde landen (Canada, Hong
Kong, Singapore en de meeste
Zuidamerikaanse landen) ter
plekke kapitaal te lenen. Om
die reden ook hebben steeds
meer bedrijven een tweede
notering aan de Amerikaanse
aandelenbeurs. En bij het om
rekenen van de buitenlandse
winst gebruikt men de gemid
delde dollarkoers. Een tijdelij
ke dollarflauwte heeft daarbij
nauwelijks effect. Waarom
maken handelaren op het
Damrak zich dan zo druk om
de dollar? Dat heeft vooral te
maken met een tekort aan an
der nieuws in de stille zomer
maanden.
3. Troost. Het is maar een
tijdelijke zomerflauwte. Sinds
1989 zijn juli en augustus no
toir slechte maanden voor de
Amerikaanse munt. De dollar
heeft het altijd op de zomer
gemunt. Sterker nog, gemid
deld zakte de dollar zes zo
mers lang met negen procent.
Toevallig exact de daling dit
jaar. Vaak vertoont de dollar
in het najaar weer herstel. Te
gen die tijd heeft de laatste
wanhopige dollarbezitter de
moed opgegeven dat de munt
ooit nog in waarde zal stijgen.
En - lichtpuntje - dat moment
lijken we nu toch aardig te be
reiken met z'n allen.
4. Extreme volhardendheid
De dollar zou tot boven de
twee gulden stijgen, en dat
zal-ie nog steeds. Alle dalin
gen van de laatste weken, ja
zelfs maanden, ten spijt. Met
name de economen vallen on
der de categorie volharders.
Altijd zijn zij weer in staat om
ogenschijnlijk paradoxale re
acties te verklaren. Soms bij
voorbeeld is slecht nieuws
juist goed nieuws. Wie denkt
dat een zwakke economie en
een zwakke munt altijd hand
in hand gaan, heeft het mis.
Op dit moment lijkt de zaak in
Amerika eerder andersom te
liggen. Een flinke afkoeling
van de Amerikaanse econo
mie zal de gevallen munt goed
doen.. Hierdoor kan de rente
omlaag en dat maakt de Ame
rikaanse obligatiemarkt voor
buitenlanders aantrekkelijk
(bij een dalende rente stijgen
de koersen van obligaties).
Daardoor stijgt de vraag naar
dollars en dus ook zijn koers.
5. Meehuilen. Dan zijn er
altijd nog de jongens van 'hoe
lager de dollar, hoe somberder
mijn voorspelling'. Zij zien de
dollar teruggaan naar het vori
ge naoorlogse dieptepunt van
1,57 gulden, en zij zeiden
toen. in september 1992, dat
de dollar op weg was naar een
koers van één op één tegen de
Duitse mark. Met een duivels
plezier roepen sommigen nu
dat 'uw dollar een daalder
waard is' op de valutamarkt.
Kortom, de verwarring rond
de gevallen munt is groot. Op
deze plek zou een verstandig
woord passen, maar zoals de
Financial Times onlangs
schreef 'het probleem met de
zwakke dollar is niet dat er te
weinig verklaringen zijn, maar
juist te veel'. Eigenlijk is het
voorspellen van een valuta
niet anders dan het bakken
van een cake: als je er alle in
grediënten instopt, weet je
nog niet zeker of die wel gaat
rijzen.
Brigitte Slot werkt bij het
Institute for Research and In
vestment Services, een samen
werkingsverband van de Ro-
beco Groep en de Rabobank.
Britse economie
groeit behoorlijk
Dc Britse economie groeit he
behoorlijk. De groei v;
bruto binnenlandse produ
(BBP) bedroeg in hel tweet
kwartaal van dit jaar 0,9 pr
cent. Daarmee was het BBP 3
procent groter dan aan Y
de van het tweede kwartaal
1993. Dat was nog me
deskundigen hadden geraam
Die waren uitgegaan v;
kwartaalgroei van 0,8 procei
en een economische groei c
een jaar van 3,1 procent.
De economische groei aai
overzijde van de Noordzt
wordt langzaam sterker. Ov
hét eerste kwartaal groeide
Britse economie met 0,7 pr
cent, goed voor 2,9 proce
groei, gerekend vanaf beg
april 1993. Het jaar 1993 liet e
economische groei van 1,9 pr
Een week geleden publicee
de de Organisatie voor Ecom
mische Samenwerking en
wikkeling nog een rapport
Groot-Brittannië. C
denktank komt uit op een gro
van de Britse economie i
procent in 1994. De oorzaak lij
vooral in de toename v<
particuliere consumptie
export. De werkloosheid 1
echter nog een groot probleen
Eind dit jaar zal nog altijd i
kleine tien procent van de bt
roepsbevolking zonder werk zi
ten.
BINNENLANDSEAANDELEN
MEEST ACTIEVE FONDSEN
OPTIEBEURS
TOP-15 PAR.MARKT
32.00 32.00
19.90 19.70
17 30 :7.30 polymorm
1272.00
,280 00
1272.00
i28aoc
1830.00 1830 00
187.00 187.00
i90t)0 iss'so
IUO.OO 1140.00
BUITENLANDSE AANDELEN
68.30 69.00
7250 73.00
ui house yen 1290.00
.21000
238000
228.00
STAATSLENINGEN
104 80
11130
101,05 100.80
100.15 100.15
97.70 97.45
100.40 100.40
100.65 100.65
102.70 102.70
111.00
53.40
229.00
280,30
47.20
77.90
208.00
148.00
195.70
25.00
89.30
58,80
244,20
217.50
78,00
93.50
94,70
56.70
52,00
215,40
50,70
85.30
89.50
57,20
57.60
84.50
68,40
09/12/93 56.00
03/02/94 84.30
19/07/94 175.80
19/01/94 198.80
22/12/93 83,50
01/02/94 42.30
26/04/94 161.00
26/01/94 233,20
05/01/94 36.20
20/06/94 58,30
15/07/94 84.80
22/07/93 181.90
22/07/93 203.90
23/07/93 97.40
15/12/93 46.80
29/07/93 209.00
06/07/94 236.20
27/06/94 39.00
05/08/93 68.50
03/05'94 87.00 29/07/93 142.70
01/02/94 131.80 09/08/93 163.90
26/01/94 13.9
58.60
85.20
181.90
20/12/93 68.10
25/01/94 44.20
27/04/94 168.50
28/04/94 147.30
16/05/94 38.29
07/03/94 56.60
05/01/94 64.70 23/07/93
27/06/94 73.70
22/09/93 48.10
26/07/93 221.00
23/07/93 198.00
22/07/93 74.30
22/07/93 77.20
58.30
85.20
181 90
203.60
97.40
46.40
209.00
236,60
38.60
48.00 48.00
163.10 163.40
11/02/94 175.60
12/10/93 77,50
198.30
49.70
66,20
4.30 73.50 74.30
7.40 77.40 77.40
7.30 77.00 77.20
52.40
47.70
18/04/94 30,90
09/02/94 53,50
03/02/94 58,30
18/01/94 127,20
02/02/94 111,80
19/01/94 53,20
03/02/94 110,10
18/01/94 84,50
22/04/94 34,00
08/02/94 178,40
29/04/94 35,90
22/07/93 77,40
23/06/94 59,20
22/07/93 129.80
22/07/93 117,50
12/07/94 54,90
16/09/93 119,30
08/07/94 86.80
24/09/93 48,00
27/06/94 188,70
22/09/93 50,40
22/07/93 184,30
16/08/93 115,90
52,90
76,80
59,20
198,30
49,70
66,60
77,00
59,20
129,70
117,10
55,90
119,00
86,90
48,00
66.60
77.00
49,60
53,00
76,50
59,20 59,20
129,70 129,70
66,20
77,00
49,40
52,90
115,90 115,20 115,30
Noteringen bijgewerkt tot 1100 uur
775.00 754.00
VERKLARING DER AFKORTINGEN
gedaan en bieden
g bieden en ex dividend
h laten en ex dividend
k gedaan en laten ex dividend
I gedaan en bieden ex dividend
ho hoogste koers
la laagste koers
s stopkoers
sk slotkoers
sk2 slotkoers 2 beursdagen terug
OVERIGE OBLIGATIES
7.26 107.70 ,07.70 gene: cap 6 93
r.3! 107.00 107.00 hoogw93/487
9845 98.55
10035 100 35
105.30 105.30
101,50
iaCfc 55 S 53pOO
ib'd 61 '4 86-96
Jb bC 63.'4 93-96
ib61'2 88-96
aegon 83/4 92-97
aegon 83/4 91-01
aegon 57/893-98
aegon 51/8 94p99
ahold 63/4 93-03a
akzo nobel 6 88
fcrnh 9 91-11-01
bmh 81/2 91-01
bmh089 99
bmh091-06
bng 75/8 92 02
bng 7 93-99
bng 63/4 88-98
bng 65/8 93-01
bng61'2 86-11
bng 61 '2 88-98
bng 61'2 94-97 c$
ong 6! '4 93-00
bng 51 '4 94-98
bng 090-02
103.50 .Crd 61/4 87-97
99 40 .ord 71-339
101TX) inb 9 90-00
101.00
100^90
100.15
100.20
6 12 105.90 105.90
94.90 94.90
109.30 109.30
7.08 103,45
7.27 101,20
6,67 101,40
bng 093-05
tonflssp.61'288
borsumy61293
Cf iOC 'r. 63 4 94
dbn 81/2 91-96
dor 71.893-03
dbn 61-2 88
ce-61*286
e-o 71-8 39-99
eó 658 93-03
e.b 61/2 86-96
101,jO 101,00
97.30 97.30
606 104.00
6.45 103.20
7.01 100.00
6.04 100.50
6.10 100.50
7.52 10540
572 101 45
mb 65/8 93-99
mb51/494pD0
ns 6 88-95
nwb 61/4 94-09
pr.cueo€c73/492
rabo 91/4 9C
rabo 787-97
faoo 63/4 37
rabo 63'4 93-03
raoo614 931-11
- 100.60 100.70
6.50 102 50 102,50
- 100.00 100.00
6,35 100,50 100,40
105,60 105.60
6,74 100.20 100,00
5,89 104,30 104.00
6.21. 103,00 103,00
6.54 98.15 98,00
100,50 100.50
7,23 10700 107.10
6,82 105,00 105.00
6.29 101.00 100.80
6,11 100,40 100,40
- 22.30 22,25
6.19 103.50 103,40
- 102.10 102,05
5.01 106.30 106.20
5,77 103.50 103,50
- 101,20 101.20
101.60 shv893-03
99 40 99.40
6.29 105.00 105,00
6.53 102.50 102.50
6.93 98.00 98.00
5.62 101,40 101.40
6.28 99.75 99.85
5.73 104.40 104.40
6 54 108.20 108.00
S»3b-<.g73/4 92
uml 61/2 94304
uml 53/488-95
*&gf9W90
vsbgf 61/4 94?04
awe 53/494-98
- 85.50 i 85.50-
7.25 103,00 103.00
6.98 109.70 109.50
97.00 97.00
106.10 106.10
210.00
220.00
190,00
180,00
185,00
175,00
175T50
.20,00
13500
145.00
13o!oC
12O!oO
138.00
400.00
410^00
460.00
38500
50 25,00 a 22 00
10 2.10 b 2.20 b
17.00 15.00
5 20.30 20.00 a
15 9.30 10.50
25 12.80 14.30
10 2.40 2.50
6 5.00" 5.00
380.00
220.00
230 00
5 9.50 3 5C
12 6.30 6TX
21 3.00 3.2(
58 3.00 a 3.2(
10 4^50 a 4*2(
21 0.70 0.7(
1 ,2.00 2.CX
23,41
23.2C
okt 55,00
jan 50,00
nov ,1.02.00
feb 102.00
nov 99.00
aug 800.00
jan 680.00
aug 190.00
aug 195.00
okt 185.00
okt 195.00
okt 200.00
okt 210.00
-jan 190.00
jan 200.00
jan 210.00
BELEGGINGSFONDSEN
2,30
10 2,40 2,40
10 4,60 b 4,60
28 1,20 1.40
30 0 50 a 0,10
10 270 a 270
10 TOO 500
10 4.00 3.20
18 270 2^50 a
17 2.20 2.00
15 32.20 a 3170
10 16.70 a 1670
22 370 3*60
10 2.30 2.30
9 35*00 33*00
27 '1T20 1070
15 1.20 1.00
30 8.40 8.00
10 34.50 a 32*00
hooge huys hypf
indon.cap.fundi
mgbnkgeldm fds
-ng bn'k vastg tas
143.50 143,60 rgamern
98,40 98,40 rgdivirer
102 56 102,60
jn.gr wthsh
100 80 100.80 dobl.wi
100 30 100,30
104.60 104 50
101.40
12410
83,20 83 20 tolsteeg, beleggmij 340.30 340.30
20.00 19.90
- 60.20 59.50
117 30 116.90
102.80 nomura»
7800 78.10 wbo.m
27.60 27 80
48.70 4870
100.70 100.70
62.10 62.20
110.20 109 60
721x1 73.00
102.00 102.00
neways electr.
ord i na beheer
sligro beheer
111.00
71.00
10.70
21.30
83.70
43.20
48.70
32.00
61.00 61.6C
QV. PARALLELMARKT
111,20 111,20
axa e&l aand.ned.'l
axa.e&l akt,beheer 2
axa e&l gulden rente
axa e&l portfolio 3
axa e&l kapit,markt
besouw holding
biogrond belegg.
Columbia secur
comm.floreof.
delta lloyd dlr
europ.dev.cap.crp
free record shop
german city est.
gouda vuurvaste,
great west.res.E
groenendijk
groothandelsgeb.
helvoet holding
inter/view europa
managem. share
ned.elevator bel.
51.10 51.9C
1203.00 1203,00
-91. W
91.70
116.90
86,10
119,90
32,80
10,50
139,30
90,20
92,50
93,50
93,30
93,00
92,70
15,60
55,60
56.00
73.50
61.90
33.20
11.10
27.80
31.80
67.90
0.34
31.00
'hl'W
86,40
119.70
32,80
10.5Q
140.00
90.60
92,90
94,20
93,80
93,50
93,30
15,60
55,90
56,00
73,80
61,90
33,20
11,10
27,90
32,00
67.9C
0,34
31,00
26,00 26.00
5.60 5,60
341.00a
pie medic
54,10
55,70
55,80
62,50
58,80
3.10 3.10
108.20 108,20
576,00 576.00
54.00
55.90
56.00
62.20
58.70
4.60
4.70
44.30 44.30
EDELMETALEN
170.60 170 60
134*30 135i00
131.40 13l20
98,00 98 00
28.10 28.10
Prijzen van vorige beursda
21,850-22,450
21,400-22,000
24,050
23,600
CQNTANTVREEMDGELD
belg. frank (100)
canad.dollar
deense kroon (100)
duitse mark (100)
engelse pond
f.nse mark (100)
franse frank (100)
gneksedr. (100)
hongkongdlr.(lOO)
itai.iire 10 000)
jap.yen(10 000)
noorse kroon (100)
oost.schill. (100)
port escudo(lOO)
spaanse pes. (100)
turkse lira (100)
zuid afr rand
zweedse kr (100)
zwitsfr (100)
1,230
27 10
109,60
20,00 24,0(
