Stress verdwijnt, waar
Yonina verschijnt
Rtv show
a/UW
POTENTIEEL
CREATIVITEIT
T"ROJ)UfTJVITEIT
RCTIE
MAANDAG 25 JUL11994
Op het werk voortdurend bevangen door stress? Niet wanhopen!
Wie zich zó maar laat meevoeren met de maalstroom van het
dagelijkse produktieproces is licht vatbaar voor de
managerziekte. Toch hoeven spanningen op de werkvloer niet
per se tot totale afstomping te leiden. Geloof buikdanseres
Yonina op haar woord en stress kan worden omgezet in
daadkrachtige energie als katalysator van persoonlijk succes. En
het bedrijf vaart er wel bij.
AMSTERDAM GERARD VAN PUTTEN
Spanningen van werkvloer op het ritme van buikdans
Yonina: „Ik heb ontdekt dat je niet alleen
kunt dansen op de bühne, je kunt ook
door het leven dansen." foto's pr
„En het gekke was dat ik hetzelfde de
ten opzichte van mijn secretaresse. No 5
zei ik iets aardigs in de trant van: dat heb
vlug gedaan. Toen ik me dat eenmaal rea
seerde, begon ik links en rechts comp
menten uit te delen in de hoop dat er it j
zou loskomen. En inderdaad, anderen
den. Iemand .moet ermee beginnen; sfe
bepalen is als het leiden van een dans. Vi
derzijds respect betekent ook meer toew
ding over en weer. Het belangrijkste 'tc
het belangrijkste gereedschap van een fin
is niet het produkt. Dat zijn de mensen,; f
employés. Als die gemotiveerd zijn, als
een prettige sfeer op werkvloer is, heb je;«
licht minder ziekteverzuim. In elke posi1
ben je de manager van je baan. Op elk i
veau van het bedrijf. De beste manager v
een bedrijf is degene die leiding geeft a i
personeel dat zich de manager over zichzj
voelt."
Chagrijn
Een andere levensles van Yonina: stoor i
niet aan die altijd dwarsliggende chagii i
aan het belendende bureau. De mens is j
neigd een compleet scenario te schrijvi
aan de hand van andermans gedrag i
voelt zich daardoor ingekapseld in een g
voel van onbehagen. „Die zal wel de pe
aan me hebben, daarom gedraagt-ie zil
zo. En dat terwijl menigeen meer gefoci
is op eigen problemen en minder op
medemens. Misschien vloeit het gedrag v
de persoon helemaal niet voort uit persoo
lijke antipathie, maar kampt-ie met priv
problemen of voelt-ie zich gespannen dó
een slepend conflict met z'n baas. Doe ai
dig, toon belangstelling in plaats van d
slecht gestemde collega in z'n sop gaar
laten koken. Ontbreekt de durf om de p«
soon aan te spreken? Accepteer die ang
bedenk dat het eigenlijk niet zo veel ui
maakt als de aangesprokene te kennt
geeft niet benaderd te willen worden. I
wereld vergaat niet en ongezond zul je
ook niet van worden. „Probeer en als b
niet lukt, so what", is het credo van Yonina
Allemaal leuk en aardig, maar probeer
de dagelijkse praktijk maar eens een prett
collegiaal contact te onderhouden met h
type dat dag in, dag uit last heeft van et
maandagochtend-humeur. „Er zijn he
boeken verschenen over hoe om te gaa
met difficult people. De beste techniek isii
mand te plaatsen in een komisch licht. Z
die persoon als een hond. Kies een specia
ras uit, een hond die een beetje loopt e
doet als de man of vrouw in kwestie. Nietz
lang geleden had ik een bespreking ovi
een show. Kwam er iemand binnen, dee
heel druk. Wafwafiuafiuaf, dit is toch ni
afgesproken, wafiuafwafwafwaf waaroi
heb je dat niet gedaan? Zo ging hij tege
mij tekeer. Nu had ik natuurlijk kunne
denken: wat een afschuwelijke man is de
Gelukkig ben ik een geduldig mens, d
helpt. Ik zag in hem ineens een chihuahua
Kèfkèfkèfkèfkèf. Ik zag ineens this hond v0(
me. Ik dacht: this is so adorable, so cul
zo'n schatje. En toen benaderde ik hem ai
ders dan ik hem normaal gesproken tegi
moet was getreden. Na een minuut of vi
vond ik 'm heel aardig, al bleef hij voor n
wel een hond."
Persoonlijk heeft Yonina al lang baat geha
bij het motivatie-programma dat ze in de
lande presenteert. Tijdens haar werk voe
ze zich tegenwoordig ontspannen, vroeg
was ze dikwijls op van de zenuwen. „Ik ko
niet eens glimlachen, had altijd last van ee
droge mond. En drinken hielp niet, het ha
immers alles te maken met mijn gedad
tenpatroon. Door mezelf toe te spreken, va
alle nervositeit weg. Het maakt me nu ni<
meer uit wie voor me zit: prins Bernhai
Lubbers, de king of Qatar, het hoofd vanii
directie, het zijn allemaal mensen met ee
vader en moeder. Zij willen zich vermake
en ik wil ze vermaken. You can do it, roepi
telkens tegen mezelf. En aldus veeg ik all
zorgen van mijn schouders."
De Amerikaanse van Libanese afkomst
geniet hier te lande al jaren bekend
heid als de ambassadrice van de ori
ëntaalse dans. Maar sinds drie jaar gaat zij, afge
studeerd psychologe en wiskundige, ook de be
drijven largs met haar motivatieprogramma
Mind-Body Power. „Ik heb ontdekt dat je niet al
leen kunt dansen op de bühne, je kunt ook door
het leven dansen. En dat is mijn thema. Wat ik
daarmee bedoel is dat wij mensen in staat zijn de
choreografie van ons leven te ontwerpen. Beslis
singen nemen; hoe je iemand benadert; hoe je je
zelf kunt veranderen: dat hebben wij allemaal in
de hand."
In haar geboorteland groeide ze op met de cul
tuur van het positief denken. Door haar huwelijk
met een vooraanstaande Nederlandse bankme
dewerker raakte ze vijftien jaar geleden in Am
sterdam verzeild. Haar psychologische achter
grond bracht Yonina er geregeld toe haar echtge
noot te vragen hoe het zat met de stress op het
werk, zonder overigens meteen de behoefte te
voelen het Amerikaanse geloof in positief denken
als remedie ertegen te verkondigen. Want al
spoedig kwam ze erachter dat de mentaliteit van
de doorsnee-Nederlander belangrijk verschilt van
die van de gemiddelde Amerikaan. „Ik maak me
nu schuldig aan generaliseren, maar Nederlan
ders zijn meer geneigd over de zaken na te den
ken. Amerikanen zijn impulsiever. In Amerika is
het gebruikelijk te roepen: come on. you gonna do
it right now. Ik weet nu dat je hier niet kunt aan
komen met: dit is mijn theorie, pak aan! Hier zal
wellicht worden gezegd: maybe I don 't wanna do
it right now. En daar hou ik rekening mee. Ik zeg
altijd: wat ik roep hoeven jullie niet te doen, maar
probeer het in elk geval. En als het niet lukt: so
what!"
ken. De oriëntaalse buikdans maakt mensen li-
chaamsbewuster. Dansen wekt energie op en dat
is in de visie van Yonina van ongemeen belang.
Lichaam en geest zijn immers onlosmakelijk met
elkaar verbonden. Dansen is voelen wat je met je
lichaam kunt doen. Wie de durf opbrengt op z'n
tijd expressief te doen, toont zichzelf in z'n puur
ste staat en zal daardoor minder belemmeringen
voelen. De oriëntaalse buikdans, daar is Yonina
van overtuigd, kan zelfs in een heterogeen gezel
schap een zodanige interactie teweegbrengen dat
er met recht van teambuilding gesproken kan
worden. Stapje voor stapje naar eenheid.
De videorecorder wordt ingeschakeld. In beeld
komen letterlijk en figuurlijk onkreukbare belas
tingdeskundigen die door Yonina aangespoord
worden tot meer en minder gecontroleerde bewe
gingen. De handen gaan omhoog, de handen
gaan omlaag. Lillend zitvlees en zichtbaar niet
soepel gehouden heupen komen aarzelend in be
weging. De houten klaas stapt uit het nette pak,
de stropdas gaat los en een zweem van een glim
lach verschijnt warempel op het doorgaans zel
den uit de plooi rakende gezicht. En een lol dat ze
allemaal hebben...
„Natuurlijk kan iemand na een sessie in z'n ou
de patroon terugvallen. Maar meestal is dat niet
het geval. Want je hebt een ervaring achter de
rug, die je niet kunt vergeten. En al die danspas
sen, al die bewegingen heb je in de eerste plaats
voor jezelf gedaan. Maar anderen waren er ook
bij en deden hetzelfde. Er was geen schaamte, het
was open, genieten en leren. Collega's krijgen een
heel andere kijk op je. Onderlinge verhoudingen
veranderen omdat de herinnering aan die avond
blijft. Een hoop mensen denken: daar ben ik niet
het type voor. Ik zeg dan: let's just do it! Je kweekt
een totaal andere sfeer door problemen uit te
spreken en uit te schudden."
Dankbetuigingen
Afgaande op de vele dankbetuigingen hangt Yoni
na geen praatjes voor de vaak op. Lees bijvoor
beeld maar wat een belastingadviseur haar
schreef: „Yonina's optreden heeft me bijzopder
aangenaam verrast; het was een zeer boeiend en
onderhoudend programma waar ik veel baat bij
heb gehad."
De schriftelijke reactie van een tevreden direc
teur: „Yonina geeft een uitstekende
peptalk waarin ze een onuit
wisbare indruk maakt. Tevens
is ze meester in het losma
ken van het publiek."!..)
De toespraken die ze af
wisselend in het Engels
en in het Nederlands
houdt, wemelen van de
tips. Prikkel de geest.
Ga met jezelf uitda
gingen aan. Voel je
beter door geregeld
een reality-check op
jezelf toe te passen. Anders gezegd: hou je
zelf op z'n tijd de spiegel voor.
„De adviezen die ik aan de hand doe, kun
je toepassen in het bedrijfscircuit en thuis.
Het gaat erom dat wat je voelt je niet moet
onderdrukken, maar accepteren. En pro
beer wat je dwars zit los te laten. Het heeft
alles te maken with instelling. Zeg tegen je
zelf: oké, je hebt het recht je down te voe
len, maar probeer in die toestand verande
ring te brengen. Iedereen krijgt in z'n leven
te maken met een crisis. Dat hoort erbij.
Aanvaard die impasse. Zeggen tegen jezelf
dat je je niet depressief wilt voelen terwijl je
dat bent, werkt niet. Zoiets gaat stapje voor
stapje. Jezelf doelen stellen en die opschrij
ven in een agenda, geeft meer resultaat.
Noem het een challenge, een uitdaging.
Brainwash-work. Je kunt tegen jezelf te zeg
gen: ik ben alleen. Je kunt ook zeggen: ik
ben alleen en ik ga naar de film. Het is maar
hoe je het bekijkt. Als je alles opschrijft geeft
je dat kracht."
Het motivatieprogramma van Yonina is
deels ontleend aan haar studie psychologie,
deels aan haar omgang met het publiek als
entertainer en stoelt deels op eigen erva
ring, alsmede op haar Amerikaanse opvoe
ding. „Motivatie is voor mij iets heel na
tuurlijks. In Amerika groeide ik op met de
merikaanse droom. Het hebben van een
doel maakt je leven interessanter. Het geeft
je hoop, iets om je naar te richten. Op the
School of Performing Arts in New York heb
ik niet alleen het dansen onder de knie ge
kregen, ik heb daar ook geleerd hoe mezelf
constant te motiveren. Door mij bewust te
van mijn eigen gedrag en gedachtenpa-
Hoe ik de wereld zie en hoe de men-
om mij heen. Daarbij is het van belang
telkens opnieuw een reality-check te doen."
Onuitgesproken
In de loop der jaren heeft ze veel met zie
kenhuisdirecteuren gesproken. Haar con
clusie op grond van die gesprekken: veel
problemen op het werk komen voort uit on
uitgesproken irritaties. „In Nederland is
het gebruikelijk te zeggen: doe maar ge
woon, dan doe je al gek genoeg. Dat
kills mensen. Doe maar gewoon be
tekent: leef met het probleem, maar
los het niet op. De mensen hier
doen gewoon, maar intussen vre
ten ze zich van binnen op. In
het hoofd leeft de gedachte: ik
kan die persoon niet uitstaan.
Maar twintig jaar lang wordt
dat niet uitgesproken. Je
krijgt hoofdpijn, een
maagzweer, hoge bloed
druk, je voelt je moe.
Gevolg: ziekteverzuim."
Dan is het volgens Yo
nina beter onderlinge
problemen bespreek
baar te maken. Leg
daarbij het accent op
een positief element in
de samenwerking. „Laat
in alle openheid weten wat
je stoort, maar let er wel op
hoe je het zegt. Dat kan de
lucht alleen maar zuiveren. Dat
is beter dan elkaar twintig jaar
straal negeren. Zeg dus een keer: ik
heb nooit iets gezegd, maar je blaast al vijf
tien jaar rook in mijn richting en dat vind ik
niet leuk. Geef je collega te kennen dat het
je hindert dat hij altijd hard gaat praten, zo
dra je telefoneert met een klant."
Goede communicatie is essentieel voor
de sfeer binnen het bedrijf. Die versterkt de
teamgeest. Aarzel niet op z'n tijd een com
pliment uit te delen. Yonina kwam in Ame
rika al tot het inzicht dat ieders staart wel
eens wil zwaaien, 's Avonds incasseerde ze
als danseres volop applaus. Overdag hoorde
ze als wiskundige alleen wat van haar supe
rieuren, in het geval ze iets niet goed had
gedaan.
De personficatie van onkreukbaarheid uit de plooi. Colbertje uit, strop
das los, stapje voor stapje naar eenheid op de werkvloer.
Levende opwarmer
Dat neemt niet weg dat ze inmiddels in tal van
bedrijven plat gingen voor haar speels uitgedra
gen leerstellingen. In ondernemend Nederland
voelt een groeiend aantal managers zich aange
sproken door de slogan Ontdek uw kracht en ver
hoog uw succes, met behulp waarvan ze haar mo
tivatieprogramma aanprijst. Yonina als levende
opwarmer voor een conferentie, seminar of trai
ningsdag staat hoe dan ook garant voor verfris
send amusement. En het is natuurlijk meege
nomen, zo zal zonder twijfel worden gerede
neerd, als ze tijdens een sessie er ook nog
in slaagt haar gehoor zodanig te prikkelen
dat het de geest krijgt.
Hoe gaat Yonina te werk? In een fol
der telefonisch te bevragen via
nummer 020-6798398 probeert ze
al het een en ander duidelijk te ma-
