l
Gemeente betaalt voor diensten
Stael-Merkx roept katholieken
op tot 'massaal' verzet tegen paus
Q
wt
tilê £33.
Kerk Samenleving
Nieuwe dakbedekking parochiekerk Hazerswoude
Toegift Dabar
in Marekerk
Zon krijgt overhand
temp
VRIJDAG 15 JUL11994
REDACTIE DICK VAN DER PLAS, 071 -356443
BUITENLAND KORT
Sarajevo
De rooms-katholieken in Sa
rajevo vrezen steeds meer de
toenemende islamisering
van de Bosnische bevolking.
Zo is de geestelijk leider van
de moslims, de gematigde
Selimovski, de stad uitge
werkt en vervangen door Ce-
ric, die veel meer op de mos-
limlijn zit. Tot deze conclusie
kwam Jan ter Laak, secretaris
van de rk vredesbeweging
Pax Christi Nederland, tij
dens een bezoek aan Saraje
vo. Ook de intellectuelen in
Sarajevo, van oudsher een
open stad, maken zich vol
gens hem zorgen over de is
lamisering. Voor de kunste
naars die uit de stad zijn ge
vlucht, zijn vluchtelingen van
het Bosnische platteland ge
komen. Daardoor is het aan
zien van de stad veel dorpser
geworden, zegt Ter Laak, die
vorig jaar met Kerst voor het
laatst in Sarajevo was.
Alcoholverbod
„Je ziet nu gesluierde vrou
wen op straat, je merkt het
aan het alcoholverbod maar
vooral aan de onrust onder
de rooms-katholieken en
verlichte moslims." In hoe
verre hun vrees wordt be
waarheid, is moeilijk te be
oordelen, zegt Ter Laak. Hij
merkt bij de rooms-katholie
ken, ongeveer 10 procent van
de bevolking, een ontwikke
ling om zich sterker als cul
turele eenheid te organise
ren. Zij voelen dat het voort
bestaan van de Kroatische
(rk) gemeenschap in Saraje
vo en Bosnië afhankelijk is
van het voortbestaan van de
federatie tussen Moslims en
Kroaten. Als die weer met el
kaar oorlog gaan voeren, be
talen de rooms-katholieken
de rekening, zo had aartsbis
schop Puljic van Sarajevo ge
zegd.
Doodvonnis
De Pax Christi-delegatie, on
der leiding van internatio
naal voorzitter kardinaal
Danneels van Mechelen-
Brussel, kreeg het dringende
verzoek mee bij de westerse
landen te pleiten voor druk
op Kroaten en Moslims om
de federatie niet op te geven.
„Een hernieuwde oorlog be
tekent het doodvonnis voor
de katholieke gemeenschap
in Sarajevo en centraal-Bos-
nië". zegt Ter Laak. Zowel
moslimleider Ceric als aarts
bisschop Puljic ging akkoord
met het voorstel, dat Pax
Christi een week van dialoog
tussen Islam en Christendom
in Sarajevo organiseert. Des
kundigen uit West-Europa
zouden het gesprek tussen
de godsdiensten op een ho
ger niveau kunnen brengen.
Teleurstelling
Kardinaal Danneels noemde
gisteren op een persconfe
rentie in Mechelen de RK
Kerk in Sarajevo 'een kerk in
de woestijn', zonder perspec
tieven en zonder begaanbare
wegen. Hij zei getroffen te
zijn door het uitzichtloze lij
den van Sarajevo en de be
dreigde positie van de katho
lieken in Bosnië. Danneels
was pas de vierde kardinaal
die Sarajevo heeft bezocht.
De Franse curiekardinaal Ro
ger Etchegaray, aartsbis
schop Jean-Marie Lustiger en
aartsbisschop Franjo Kuharic
gingen hem voor. Dat er niet
meer kerkelijke leiders de
reis naar Sarajevo onderne
men, is voor de rooms-ka
tholieken daar een enorme
teleurstelling, zei Ter Laak. In
de gesprekken met de
rooms-katholieken en mos
lims was het Danneels opge
vallen dat geen van de be
trokken partijen nog tot een
afstandelijke benadering in
staat is.
Samen op Weg-kerken eens over vormgeving landelijke organisatie
In de toekomstige Samen-op-Wegkerk worden gemeen
ten via contracten afnemers van de diensten van het
nieuwe Regionaal Dienstencentrum (RDC). Via deze sa
menwerkingsovereenkomsten zal een RDC een deel van
zijn inkomsten moeten verwerven. Speciale regioconsu
lenten zullen met het serviceaanbod van de RDC de ge
meenten langsgaan.
DOORN GPD
Deze voorstellen staan te lezen
in het rapport 'Mensen en
structuren', waarin de tweede
fase van de organisatorische fu
sie wordt uitgewerkt van de
Hervormde Kerk, de Gerefor
meerde Kerken en de Evange-
lisch-Lutherse Kerk.
Het rapport van de SoW-
commissie structuurvragen
werd gisteren in Doom gepre
senteerd. De commissie kwam
ruim een jaar geleden al met
een rapport, maar daarvoor
bleek gezien de vele kritische
reacties 'niet voldoende draag
vlak' te zijn. In het eerste rap
port was volgens de critici te
veel nadruk gelegd op de be
heersbaarheid van de organis-
tie, terwijl er onvoldoende aan
dacht was voor de positie van
de vrijwilligers in de kerk.
Zoals al enige maanden gele
den bekend werd, staat in
'Mensen en structuren' de
plaatselijke gemeente als 'het
hart van de kerk' centraal. Meer
dan in het vorige rapport wordt
de regio ten dienste van de ge
meente ingeschakeld: „Wat re
gionaal kan. moet regionaal ge
beuren." De classis (de regiona
le ambtelijke vergadering)
wordt het 'gezicht' van de kerk
genoemd. Daaraan liggen vol
gens de commissie behalve
principiële argumenten ook
praktische redenen ten grond
slag. „De problematiek van de
kleine gemeenten bijvoorbeeld,
waar we in toenemende mate
mee te maken krijgen, is zonder
de classicale vergadering niet
op te lossen."
Classes zullen via een Alge
mene Classicale Vergadering
(ACV) leiding geven aan een Re
gionaal Dienstencentrum
(RDC). In tegenstelling tot het
concept-rapport van een jaar
geleden blijft de commissie niet
vaag over het antwoord op de
vraag of er vijf of negen dien
stencentra moeten komen. Wat
de commissie betreft, is het in
het belang van de plaatselijke
gemeente dat er negen centra
komen. Dat betekent dat Fries
land een eigen RDC krijgt. Het
aanbod van de centra zal sterk
lijken op dat van de negen Pro
vinciale Kerkvergaderingen, die
de Hervormde Kerk nu kent.
Dank zij het RDC hoeven de ge
meenten niet bij een ver weg
gelegen landelijk bureau aan te
kloppen. „Dat is grote winst",
aldus landelijk SoW-secretaris
ds. Barend Wallet gisteren.
In de lijn van het vorige rap
port stelt de commissie voor
landelijk niet meer dan drie af
delingen binnen één bureau in
het leven te roepen. De drie or
ganen krijgen de volgende
werkvelden: 1. kerkopbouw,
theologie en opleiding, 2. mis
sionair en diaconaal werk» en
oecumenische relaties en 3. fa
cilitaire zaken. (Ter vergelijking:
de hervormden kennen nu lan
delijk en provinciaal zo'n 45 or
ganen en de gereformeerden
35.)
De landelijke werkorganisatie
krijgt een algemeen-directeur
en drie afdelingsdirecteuren.
Pas in de derde fase van het fu
sieproces van de SoW-kerk
wordt de exacte personeelsfor
matie afgesproken. Er zullen
geen gedwongen ontslagen val
len, aldus de commissie. Het
rapport zal dit najaar door de
drie gezamenlijke synodes wor
den behandeld en daarna in de
werkorganisaties worden be
sproken. De commissie ver
wacht dat vanaf 1 januari 1996
de nieuwe organisatie stap voor
stap vorm zal krijgen.
In 'Mensen en structuren'
wordt een sterke scheiding ge
maakt tussen de kerk als vrijwil
ligersorganisatie en de dienst
verlening van de functionaris
sen. „De vrijwilligersorganisatie
is kerk. de arbeidsorganisatie is
dat niet." De commissie bena
drukt de noodzaak van verdere
professionalisering van de orga
nisatie: „De huidige maat
schappij is kritisch en vraagt
hilversum anp
Oud-voorzitster Wies Stael-
Merkx van de Acht Mei Bewe
ging heeft de rooms-katholie
ken in Nederland opgeroepen
zich te distantiëren van de 'ach
terhaalde' standpunten van
paus Johannes Paulus II over de
komende wereldbevolkingscon
ferentie. Dit verzet vanuit de
basis moet 'massaal' gesteund,
zei ze gisteren voor de KRO-ra-
dio. Stael-Merlcx is oud-direc
teur van het Katholiek Bureau
voor Voorlichting en Begelei
ding bij Sexualiteit en Relatie
vorming.
De paus heeft de afgelopen
maanden bij herhaling gewaar
schuwd tegen de conferentie,
die onder auspiciën van de Ver
enigde Naties in september in
Caïro wordt gehouden. Volgens
hem wil de conferentie abortus,
voorbehoedmiddelen en vrije
liefde toestaan. Bisschoppen
over de hele wereld hebben de
paus gesteund.
De VN zeggen dat het doel
van de conferentie is, een plan
op te stellen om de wereldbe
volking te stabiliseren. Die zou
in 2050 acht miljard moeten be
dragen in plaats van elf, als er
niets wordt gedaan. De wereld
populatie is nu 5,7 miljard men
sen. Verder bepleiten de VN
abortus zonder risico's voor de
gezondheid van de vrouw.
De kerkelijke leiders moeten
volgens Stael-Merkx heel voor
zichtig zijn met hun kritiek, om
dat zij nog steeds vanuit een
zeer oud mensbeeld en een al
lang achterhaalde kijk op seksu
aliteit werken. Zij hebben 'heel
weinig recht van spreken'. Het
kerkelijk verbod op voorbe
hoedmiddelen is volgens Stael-
Merkx 'niet meer te accepteren'.
Zij verwijt het Vaticaan geen
heldere visie op de ongebreidel
de groei van de wereldbevolking
te hebben. „Als de paus en bis
schoppen de standpunten over
de bevolkingsgroei handhaven,
dan stellen ze zich buiten iedere
discussie. Niemand zit meer te
wachten op de standpunten van
veel eerder dan vroeger om
kwaliteit van werk en kwaliteit
van werkuitvoering. Dat wordt
ook van de kerkelijke arbeidsor
ganisatie verwacht.
De commisie doet het voor
stel te breken met de traditie
dat alle stafleden belijdend lid
van de kerk moeten zijn. Voor
de commissie hoeft deze regel
slechts te gelden voor de top
functies. De eis van het belij
dend-lidmaatschap werkt vol
gens de commissie belemme
rend voor de doorstroming van
medewerkers.
Ook op dit rapport klinkt in
de wandelgangen kritiek. De
commissie zou te veel uitgaan
van het marktdenken van
vraag- en aanbod. Het is de
vraag, aldus de critici, of ge
meenten wel diensten zullen
gaan kopen. Wanneer zij voor
een spreekbeurt moeten kiezen
tussen een relatief dure maat-
schappelijk-activeringswerker
uit het kerkelijke circuit of een
spreker uit het vluchtelingen
werk, die voldoende heeft aan
een cadeaubon, wat zal dan de
keuze worden?
Raad van Kerken
tegen uitzetting
Zaïrese
asielzoekers
amersfoort anp
De Raad van Kerken heeft giste
ren bij minister Kosto (justitie)
geprotesteerd tegen de mogelij
ke uitzetting van vluchtelingen
uit Zaïre. Terugkerende vluchte
lingen zijn in Zaïre niet veilig,
schrijft de Raad onder verwij
zing naar berichten van Amnes
ty International en de vluchte
lingenorganisatie van de Vere
nigde Naties (UNHCR).
De Raad verzoekt de minister
dringend op dit moment niet
tot uitzetting over te gaan. Er
dient eerst duidelijkheid te ko
men over het lot van degenen
die reeds zijn teruggestuurd.
„De berichten die wij ontvin
gen, zijn alarmerend", schrijft
secretaris ds. W. van der Zee.
Een week geleden bepaalde
de rechtbank in Zwolle dat een
groep van twintig Zaïrese vluch
telingen kan worden uitgezet.
De situatie in Zaïre is volgens de
president van de rechtbank niet
zo ernstig dat uitzetting kan
worden verboden. Hij baseerde
zijn uitspraak op het ambtsbe
richt van de minister van bui
tenlandse zaken van begin dit
jaar.
hazerswoude-dorpHet dak van de kerk van de H.H. Engelbewaardersparochie in Hazerswoude-Dorp is de afgelopen weken van een nieuwe leien
bedekking voorzien. Ook de goten zijn vervangen tijdens de uitvoering van dit project, waarvoor de parochie al geruime tijd geld opzij legt. Met de
werkzaamheden is een bedrag van 130.000 gulden gemoeid. foto ben de bruyn
de Rooms-Katholieke Kerk."
Stael-Merkx zegt de verkla
ring van de progessieve rk be
weging uit Amerika, Katholie
ken voor een eigen Keuze, te
hebben ondertekend, waarin
deze spreekt van laaghartige
aanvallen door de paus op het
ontwerpslotdocument van de
conferentie.
Het zal volgens haar goed zijn
als de deelnemers in Caïro niet
alleen het standpunt van paus
en bisschoppen zouden horen,
maar ook dat van de basis in de
RK Kerk. De basis moet daartoe
het initiatief nemen en moet
massaal worden gesteund.
Het Dabar-team sluit de Leidse
evangelisatieweek morgen
avond af met een 'toegift' in de
Marekerk. Iedere muzieklief
hebber is welkom bij een uit
voering van het Woodbury
Koor, onder leiding van dirigent
en organist Gerrit Willem La-
main. Het gezelschap is mo
menteel op een Europese toer-
nee.
Afgewisseld door orgelmuziek
zal het koor bekende Ameri
kaanse kerkliederen, spirituals
en gospelzang ten gehore bren
gen. De naam van dirigent La-
main is in Leiden geen onbe
kende: de Gereformeerde Ge
meente had ooit een voorgan
ger van die naam. Gerrit Willem
Lamain is zijn zoon.
De uitvoering van het koor in
de Marekerk begint om 20.00
uur.
HET WEER
De onweersbuien die donderdag
ochtend de tropische lucht uit ons
land hebben verdreven, lieten een
ongekend grote elektrische activi
teit zien. Er was zelfs sprake van
een dagrecord sinds 1988 met
70.000 inslagen, verspreid over
het land. Dat is twintig procent van
het aantal bliksemontladingen in
een heel jaar.
De actieve buiencel trok vrij
langzaam van zuid naar noord.
Juist zulke trage buien kunnen voor
wateroverlast zorgen. Het grillige
karakter van zo'n zomers onweer is
bekend. In Voorhout bleef de regen
beperkt tot 4 mm, maar als we het
natte spoor door de Bollenstreek
volgen, komen we al snel veel nat
tere meetposten tegen. Vogelen
zang ving 35 mm op en verder
stroomafwaarts waren er toppers
van 47 mm in de Zaanstreek tot 55
mm in Friesland. Langs de kust
bleef de neerslag beperkt: Zat
voort 16 mm, Katwijk 4 mm.p,h
het tropisch geweld van de la<
dagen, deed de koelte van 20,
den onder een grijze Hollands
lucht weldagig aan.
Landinwaarts werd het nogrlC
graden maar daar scheen de z
volop. Ondertussen werkt de a!2U
mosfeer hard aan een nieuwe oir
me zomerperiode. Zaterdag isuis
stroming nog noordelijk met vtvec
normale temperaturen van 23jol
den. De zon krijgt de overhanojaa
dankzij de invloed van een nieai
Brits hogedrukgebied. Vanaf i
dag schijnt het hoog door naai
Noordzee en later naar het cor
nent. Bij een oostenwind en v^j.
zon wordt het begin volgende
weer snel warmer. Met 25 tot
graden heeft vakantievierend
derland niets te klagen. sn
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
zaterdag.
Noorwegen:
Wolkenvelden en enkele
buien; vooral in het oosten
ook kans op onweer. Mor
gen van het westen opkla
ringen. Vandaag middag-
temperatuur uiteenlopend
van 20 graden aan de
westkust tot 28 in de om
geving van Oslo. Morgen
overal wat koeler.
Zweden:
Half tot zwaar bewolkt en
kans op een regen- of on
weersbui. Vandaag nog
maxima tussen 25 en 30
graden Morgen minder
Denemarken:
Vandaag af en toe zon
maar ook kans op een re
gen- of onweersbui. Mor
gen meer zon en vrijwel
overal droog. Middagtem-
peratuur vandaag nog rond
27 graden; morgen rond 22 graden.
Engeland, Schotland, Wales en Ierland:
Wolkenvelden en af en toe wat regen
Morgen geleidelijk meer zon en vrijwel
overal droog Maxima uiteenlopend van
16 graden aan de westelijke kusten tot
25 graden in de omgeving van Londen.
België en Luxemburg:
Perioden.met zon en droog. Vandaag in
de Ardennen eerst nog kans op een bui.
Maximumtemperatuur van 21 graden
vlak aan zee tot 26 in Luxemburg.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Perioden met zon en droog, maar in de
oostelijke departementen in de middag
en avond kans op lokale regen- of on
weersbui. Middagtemperatuur tussen
26 en 29 graden maar aan de Norman-
dische en Bretonse kust rond 21 gra-
Portugal:
Perioden met zon maar ook kans op een
lokale regen- of onweersbui, vooral mor
gen. Middagtemperatuur aan zee van 25
graden aan de Costa Verde tot 29 aan de
Algarve; landinwaarts boven 30 graden.
Madeira:
Wolkenvelden, ook af en toe zon en
waarschijnlijk droog. Middagtempera
tuur ongeveer 23 graden.
Spanje:
Perioden met zon maar ook kans op een
regen- of onweersbui, vooral in het mid
den en noorden. Maxima in het binnen
land ruim boven de 35 graden, aan de
Costa's rond 30 graden. Aan de kust in
het noordwesten wordt het ongeveer 23
graden
Canarische Eilanden:
In het zuiden overwegend zonnig, aan
de noordzijde van de eilanden geleide
lijk wolkenvelden maar vrijwel vrijwel
overal droog. Op de zuidstranden maxi
ma van ongeveer 29 graden.
Tunesië:
Zonnig. Vlak aan zee maxima ruim bo
ven de 30 graden.
Zuid-Frankrijk:
Zonnige perioden maar met name in het
zuidoosten stapelwolken en kans op een
lokale onweersbui. Middagtemperatuur
uiteenlopend van 25 graden bij Biarritz
tot 35 in het oosten.
Mallorca en Ibiza:
Vrij zonnig. Geleidelijk nog-wat warmer
met maxima rond 33 graden
Italië:
Flinke perioden met zon en droog. Maar
in het noorden, in het merengebied
meer bewolking en kans op een lokale
bui, mogelijk met onweer. Middagtem
peratuur bijna overal 30 graden of meer.
Griekenland en Kreta:
In het zuiden van Griekenland en op de
eilanden droog en zonnig. In het noor
den vooral vandaag nog bewolking en
kans op een regen- of onweersbui. Mid
dagtemperatuur aan zee ongeveer 28
graden, in het binnenland veel warmer.
Turkije en Cyprus:
In het noorden wolkenvelden en kans op
een regen- of onweersbui. Naar het zui
den toe meer zon en droog. Middagtem
peratuur aart zee ruim boven de 30 gra-
T i
1 .oio ma
int
V 19
24^.
VÉÈy 27
V 28 rj
- 8
/ÜT 28
-x 30
.020 28 32
L
29 ÜS
29 -Ail'
-X-V 28 00
>-,> 31 a'
31 Jn
:ea
bewolkt ZfL
£^5 opklaringen
L lagedruk
Hhogedrfl
temperatuur '10°°' h^pj
zonnig 19
VR
ZA
20 ti
o%
40
60
70
Neerslagkans
20
10
10 ïg
Minimumtemp.
13
13 or
Middagtemp.
23
23
M il
Wind
w3
n3
noJ L
WEERRAPPORTEN L
lil
ZATERDAG 16 JULI 1994
Zon- en maanstanden
Zon op 05.37 Zon onder 2|s
Maan op 15.03 Maano
Waterstanden Katwijk
Hoog water 09.23 21.58
Laag water 05.07 17.16
Weerrapporten 14 juli 20 u
21 17 Iv
24 17 L
26 17
24 19 fG
26 17 le
19 17 e
21 17 L
27 18
19 17 p
26 17 }a
22 7
31 21
31 21
32 22
29 19
29 18
23 18
28 21
18
30 21
31 17
31 22
28 14
Kopenhagen
Lissabon
Luxemburg
Madrid
licht bew/ zzo4
