'Dansen was iets voor vrouwen'
Cultuur&Kunst
Orgelconcert Katwijk een
confrontatie met contrasten
>CHONE
ïcHIJN
In Leiden regeert koning Wansmaak
Koperensemble: een forel als een walvis
Habbema
doet regie
'Willeke'
Muziek en penning voor Maria Vos
6 ZATERDAG 9 JUL11994
chef annemiek ruycrok. 071 -356471. plv -chef jan rijsdam, 071 -356472
Exposities in Pomp en Oude Raadhuis
warmond Gewassen pentekeningen van Barbera Bruin-Bon-
gers en vogels en waterobjecten van keramiek van Floor Pauw-
Huigen zijn tot 29 juli tentoongesteld in Galerie de Pomp in
Warmond. Openingstijden: di, 19-21 uur, woe 10-12 en 14-16
uur, do, za en zo 14-16 uur. Linosnedes van Oudhollandse zeil
schepen door Kees Ballintijn zijn in dezelfde periode in het Ou
de Raadhuis te zien. Vandaag is er bij de Warmondse pomp ook
het traditionele zomermarktje. In zes kramen worden uiteenlo
pende creatieve technieken getoond. Het marktje duur van een
tot vier uur.
Theaterprogramma in bibliotheek
leidedorpDe Leiderdorpse wethouder van cultuur, Carla Ker-
ner, opent maandagavond in de openbare bibliotheek een over
zichtstentoonstelling over het theaterprogramma voor het ko
mend seizoen van de Muzenhof. De expositie duurt tot 30 au
gustus en is te zien tijdens de openingsuren van de bibliotheek.
Cursussen schilderen en zeefdrukken
alphen aan den run» 'Schilderen naar verbaal gegeven' is de naam
van de cursus onder leiding van beeldend kunstenaar Willem
van den Broek bij Expressie 70. Aan de hand van opvallende
stukken tekst wordt de cursist geïnspireerd om schetsen te ma
ken. De cursus begint op zaterdag 10 september. Onder leiding
van Trees Klijn begint eveneens bij Expressie 70 een cursus zeef
drukken. De eerste is op dinsdagavond 6 september. Informatie:
01720-93737.
Katwijker Clifford Stein wint internationale dansbeurs:
Clifford Stein is snel. Razendsnel. Even met je ogen knip
peren en je mist hoe de Katwijker (21) op zijn linkerbeen
springt en het rechter sierlijk langs zijn oor vlijt. Clifford
Stein is ook goed. Zo goed dat de derdejaars student jazz-
theater- en showmusicaldans aan de Amsterdamse The
aterschool vorige week de Philip Morris Scholarship 1994
won, een beeldje en een beurs van 10.000 gulden. Met
zijn optreden tijdens het Internationaal Theaterfestival
Amsterdam liet Stein 99 andere dansers, onder wie leer
lingen van befaamde New Yorkse opleidingen, achter
zich. ,,Ik schrok enorm. Ik wist niet eens dat we meede
den. Het is zoiets als horen dat je de loterij hebt gewon
nen zonder te weten dat je een lot hebt."
muziek
recensie lidy van der spek
Tweede orgelconcert uit de Widor-cyclus
1994 door Ben van Oosten Uitgevoerd
worden de derde en zevende symfonie
Gehoord 7 juli op het van den Heuvelor
gel in Katwijk aan Zee
De ambitieuze organist Ben van
Oosten koos zeer gericht voor
een niet chronologische volgor
de bij de uitvoering van de tien
orgelsymfonieën van Charles-
Marie Widor (1844-1937). Van
Oosten wil de luisteraar steeds
confronteren met contrasten.
Gisteravond stelde hij de derde
symfonie uit Widors jonge ja
ren, waarin hij salofimuziek én
epigoneren niet schuwde, te
genover de zevende, uit een
meer gerijpte en flamboyante
levensfase, waarin de persoon
lijke stijl gaat overheersen.
De beroemde orgelbouwer
Aristide Cavaillé-Coll inviteerde
Widor nogal eens om zijn nieuw
gebouwde instrumenten in te
spelen. Zo werd Widor be
noemd tot organist van de Saint
Sulpice in Parijs. De orkestrale
klankrijkdom van dit Cavaillé-
Coll orgel, die Widor inspireer
de tot het schrijven van zijn tien
symfonieën, is enigszins te ver
gelijken met het Van den Heu
velorgel in Katwijk. En ik vroeg
me dan ook af in hoeverre Wi
dor dit instrument zou hebben
gewaardeerd.
In het Menuet uit de derde
symfonie hoorde je Widors lief
de voor het klavier: speels en
lichtvoetig gecomponeerd met
zijn sierlijke hobo-melodie, hel
der articulerend uitgevoerd
door Van Oosten die in 1980
ook een pianodiploma behaal
de. Alsof hij zich hiervoor
schaamde, verplettert Widor
deze sereniteit in de daarop vol
gende mars, met groot gevoel
voor ceremonieel en plechtsta
tigheid uitgevoerd. De later toe
gevoegde Finale ontvouwt zich
van uit een in klanksterkte afne
mend septiemakkoord: buite
lende sextolen worden gedo
seerd en beheerst gespeeld,
maar ook veel zwelwerk in dit
laatste deel.
In de zevende symfonie werd
een mooi pastoraal koraal geëx
poseerd, enigszins verstoord
door het lawaaierige mecha
niek: tik, tak, tjak. Gelukkig leed
de laatste tere echo van het ko
raalthema daar niet onder.
Ook in de brede gebonden
melodielijn omrankt door gol
vende snelle noten komt Cho
pin, de pianocomponist bij uit
stek weer even om de hoek kij
ken, maar dat blijft op het orgel
toch een beetje behelpen, als je
tenminste die vergelijking wilt
maken, getuige het overigens
zeer interessante programma-
-boekje.
amsterdam letty stam
„Als klein kind wou ik al dan
sen", vertelt Stein. „Maar ik
durfde niet. Dansen, dat was
iets voor vrouwen. Dat klinkt
misschien raar maar dat dacht
ik echt. Mijn zus ging op een
gegeven moment op jazz-
dansen bij Tripodia. De oefe
ningen waar ze mee thuis
kwam, had ik sneller onder de
knie dan zij. Thuis zeiden ze: 'ga
daar ook naar toe'. Maar ik
durfde nog steeds niet. Na een
telefoontje van mijn moeder
ben ik uiteindelijk toch gegaan.
Bij Tripodia heb ik leren dan
sen. Tussen de huisvrouwen.
Dat was hartstikke gezellig. En
al snel stond ik op de eerste rij."
„Omdat ik wist dat daar ook
jongens dansten, ben ik naar de
Leidse Balletschool van Carol
Schrijnemakers gegaan. Op een
geven moment kreeg ik les van
een meisje dat op de Theater
school zat en die spoorde me
aan om auditie te doen. Voor de
lol heb ik dat gedaan en tot
mijn verbazing werd ik aange
nomen. Ze vonden me wel oud.
Want als je zo laat met dansen
begint als, ik was 15, 16, dan
ben je in die wereld oud. Maar
ik heb een gemakkelijk lichaam
met soepele gewrichten. Dus de
school zei: ok, je bent wel wat
ouder maar we kunnen nog wel
aan je frutselen."
„Ik zat toen in 5 atheneum
van het Leeuwenhorstcollege in
Noordwijkerhout. Het al dan
niet mijn school afmaken was
een moeilijke keuze. Ik heb in
het begin nog een tijdje
avondonderwijs gevolgd op het
Boerhaave in Leiden terwijl ik al
op de Theaterschool zat. Dat
kon ik allemaal niet volhouden
dus stopte ik met Boerhaave. Ik
weet wat ik wil: dansen. En daar
heb je geen natuurkunde of
economie bij nodig. Als er wat
gebeurt en ik breek een been
dan kan ik altijd nog naar het
avondonderwijs.
Vrij
„In het begin woonde ik nog in
Katwijk. Maar vaak hebben we
ook 's avonds repetitie of in het
weekeinde. Dus ben ik naar
Amsterdam verhuisd. Die stad
heeft me heel veel veranderd. Ik
was heel verlegen toen ik hier
kwam. Nu ben ik veel vrijer.
Ook al ben je raar, er lopen
mensen rond die nog raarder
zijn. En op school heb ik het
fantastisch. Ik heb zo'n goede
klas. We leven zo met elkaar
mee dat op een gegeven mo
ment mijn klas meer van mijn
problemen wist dan mijn ou
ders."
„De school kun je wel een
beetje vergelijken met die uit de
film Fame. Alleen moet je je
daar specialiseren in of zang of
dans of een instrument. En wij
krijgen alles. Om een beetje een
idee te geven: klassiek, modern,
jazz, tap, acrobatiek, zang, bles
surepreventie, drama en thea
tergeschiedenis. Ie wordf*hier
opgeleid als jazzdanser maar je
kunt ook in musicals werken.
We hebben ook heel goede do
centen. Ad van Dijk bij voor
beeld van Cyrano. Die man
geeft zo goed les. Ik kan geluk
kig zingen maar als dat niet zo
zou zijn geweest dan laat hij je
toch goed klinken."
„Aan de andere kant is de
school ook heel hard. Vooral
voor meisjes. Dan krijgen ze te
horen: jij moet afvallen. Ik heb
ook wel eens gehad dat de le
raar klassiek tegen me zei: is dat
je pakje of je buik? De school is
heel hard voor me geweest
maar ik ben toch heel blij voor
aalsmeer anp
Öf Joop van den Ende een nieu-
wfe poging waagt Broadway te
veroveren, is niet duidelijk.
Maar Henk Poort zal op 13 juli
o|d de drukke verkeersader van
Manhatten zeker aandacht trek
ken. Poort, hoofdrolspeler in de
Hollands 'spook' op Broadway
Nederlandse uitvoering van The tie-evenement onder de titel
Phantom of the Opera, is vol- Broadway on Broadway,
gende week te horen op Times Er worden 50.000 toeschou-
Square. Het optreden van Poort wers verwacht. Het thema is dit
via een groot videoscherm, jaar Broadway around the
maakt deel uit van een promo- World. Op een groot scherm zal
Wethouder Van Rij heeft on
langs eventjes zijn oogkleppen
afgezet en, op uitnodiging van
deze krant, een wandelingetje
gemaakt door Leiden. En wat
blijkt? Koning Wansmaak re
geert in deze stad. Van Rij ergert
zich groen en geel aan lelijk Lei
den. Lelijke paaltjes, wanstaltige
hekken, slecht vormgegeven
straatmeubilair, afschuwelijke
afvalbakken, naargeestige ge
bouwen, vuile straten en ga zo
maar door. Nee, de sorbojunk
heeft het niet gemakkelijk in de
ze stad.
Ondanks wagonladingen amb
tenaren, raads- en welstands
commissies wordt er al jaren
een stortvloed van wanproduk-
ten op ons netvlies losgelaten,
ontdekte Van Rij op zijn wan
deltocht. Een beetje laat als u
het mij vraagt. Maar da's nog
tot daaraan toe. Dat u en ik Wa
gen dat de stad er uitziet als een
vuilnisvat is ook nog te begrij
pen. Maar dat Van Rij jeremië
rend de stad rond gaat, foete
rend op verkeersborden die
door de gemeente zijn geplaatst
en zich afvragend wat zo'n
wanstaltig rood-wit houten hek
naast de voor veel geld geres
taureerde Kerkbrug doet, dat is
toch wel een gotspe.
Zou Van Rij, zijnde de wethou
der van ruimtelijke ordening,
niet een dienstdoende ambte
naar, als het binnen diens ta
kenpakket past, opdracht kun
nen geven dat hek te verwijde
ren? Mij dunkt dat dat, na alle
reorganisaties van de afgelopen
jaren, toch mogelijk moet zijn..
Leidse politici die wilden weten
hoe de stad beter aangeharkt
kan worden werden vorige week
trouwens op hun wenken be
diend. Het Leidse architecten-
Tjeerd van Rij: groen en geel geër- Gerrit Komrij: „Architecten zijn de
gerd. archieffoto wim dijkman grote bedervers."
archieffoto cpd/klaas koppe
Fons Verheijen: „Architecten kun
nen niet tegen kritiek."
archieffoto wim dijkman
dom had namelijk een uurtje
uitgetrokken om gemeente
raadsleden een lesje te leren
over de inrichting van onze
woonomgeving. U begrijpt wel
dat ik mijn lever goed heb laten
schudden. Lachen is per slot
van rekening goed voor de
mens. Het was alsof ik eenoog
aan een blinde hoorde vertellen
hoe die met een behangers
kwast een lelietje van dalen op
een porseleinen pot moest
schilderen. Want als de politi
cus koning wansmaak is, dan
zijn de architecten toch zeker
zijn ministers.
Ach, architecten... Wat zal ik
verder van ze zeggen? Gerrit
Komrij heeft tien jaar geleden
eigenlijk al alles gezegd wat er
van ze te zeggen valt. „Moderne
architecten zijn de grote beder
vers, ze zaaien onooglijkheid en
planten het luisterloze. Ze laten
een ongenadig spoor na van et
ter, schuim en oogbolkrenking.
Ze verslonzen ons huishouden.
Ze vreten alles wat het aanzien
waard is op. Ze zijn de colora
dokevers van stad en platteland.
Hun ideaal is de geldbuidel.
Hun visioenen zijn van schok-
beton."
Zouden architecten, in plaats
van die luitjes van de gemeente,
niet beter hun eigen produkten
ter discussie kunnen stellen,
vroeg ik architect Fons Verheij
en. Hij stak meteen de hand in
eigen boezem, oefende vrijmoe
dig kritiek uit op één van zijn
laatste bouwsels, maar bleef
angstvallig af van de wanpro
ducten die zijn collega's produ
ceren. „Het is niet gebruikelijk
dat architecten kritiek op elkaar
uitoefenen. Dat wordt niet goed
geacht voor het vak", sprak de
architect plechtig. En:
.Architecten kunnen ook hele
maal niet tegen kritiek op hun
produkten. Het zijn hun kinde
ren, dus kritiek doet pijn."
Maar, belooft Verheijen namens
zijn clubje, „we zullen binnen
kort alle burgers van Leiden uit
nodigen om kritiek te spuien op
de moderne architectuur in de
ze stad. En de architecten mo
gen hun werk dan verdedigen."
Daar hou ik hem aan, al kan ik
wel voorspellen hoe dat gaat.
Kijk maar naar vorige week: de
aanwezige politici tijdens de
openbare les waren op één
hand te tellen. Ik durf te wed
den dat de collega's van Ver
heijen, gewend als ze zijn hun
mooipraterij te verkopen aan in
slaap gesukkelde welstands- en
raadscommissies, net zo laf zijn
om hun goedkope prullen,
kneuterige konijnehokken,
slonzige duiventillen en crema
toriumachtige kubussen te ko
men verdedigen voor het volk.
En als ze er zijn,'de architecten
en politici, dan zal het gaan
zoals Komrij al jaren terug voor
spelde: 'Al heeft het kindje slag
tanden, schubben, gespleten
hoeven en een varkenskrul, de
trotse ouders en de peetvader
wijken geen seconde van de
wieg. Ze zullen nog jubelen over
hun wangedrocht'.
een opname worden vertoond
van het lied 'e donkere melodi-
eë van de nacht' zoals Poort dat
in zijn rol van The Phantom in
de Nederlandse versie, een pro-
dukie van Joop van den Ende
BV, zingt. Vervolgens brengt de
'Broadway Phantom' hetzelfde
lied, Music of the Night, live.
Clifford Stein: 'Mensen beschouwen jazz vaak als gehuppel, met zilveren strikken en netkousen. Jazzdansers
winnen zelden een prijs'. foto united photos de boer/nils van houts
ze dat ik die prijs heb gewon- Jazzdansers worden ook zelden ballet bestaat al 200 jaar terwijl
nen. Mensen beschouwen jazz- genomineerd voor prijzen. Ze jazz pas opkwam in de jaren
dansen toch als wat gehuppel in moeten opboksen tegen een zestig. Dat maakt die prijs extra
netkousen en een zilveren strik, enorme achterstand. Klassiek waardevol."
Ook Wenen
krijgt 'Centre
Pompidou'
wenen dpa
Wenen krijgt op het jaar
beursterrein in het centrum
van de stad een nieuw mu
seumkwartier. Na jarenlan
ge politieke strijd is daartoe
besloten. Helmut Zilk. de
burgemeester van de
hoofdstad, spreekt met een
verwijzing naar het Parijse
kunstcentrum over een
'Oostenrijkse Centre Pom
pidou'.
In de Weense binnenstad
moeten twee musea voor
moderne kunst, een kunst
en evenementenhal en een
als leestoren omschreven
futuristisch gebouw komen.
De kern van het complex
zal het Leopold Museum
worden. Daarin wordt de
beroemde privéverzame-
ling van de Oostenrijker
Rudolf Leopold gehuisvest.
De staat heeft die collec
tie gekocht voor 2,2 miljard
schilling (350 miljoen gul
den), hoewel deskundigen
de waarde van de verzame
ling op 6,5 tot 8 miljard
schilling (1 a 1,2 miljard
gulden) schatten. Als tegen
prestatie bouwt de staat het
museum (kosten: ruim 200
miljoen gulden).
Verzamelaar Leopold
wordt artistiek directeur
van het naar hem genoem
de museum, dat eind 1997
klaar moet zijn. Zijn collec
tie omvat meer dan 5000
werken, waaronder de be
langrijkste werken van Oos
tenrijkse expressionisten,
Franse impressionisten en
kunst uit Afrika, Azië en
Oceanië.
De Oostenrijkse hoofd
stad wil zich overigens nog
meer in het Europese mu
seumlandschap profileren.
Met het Guggenheim-mu
seum lopen onderhandelin
gen over de vestiging van
een dependance in Wenen.
Onlangs is hiervoor al een
intentieverklaring onderte
kend. Thans wordt een
haalbaarheidsstudie uitge
voerd.
Koperensemble Matthew Locke
bood nieuwsgierige Leidenaars
gisteravond een unieke kans.
Het ensemble van Joop van der
Louw, ontstaan uit een leerlin
gen-ensemble van de muziek
school, gaf een concert op de
binnenplaats van het stadhuis.
Een plek waar de gewone bur
ger normaal gesproken niets te
zoeken heeft. Voor iedereen die
dit gemist heeft: het is mooi be
straat, er staat een bronzen vre-
desbeeldje en je hebt een schit
terend uitzicht op de stadhuis
toren. Een nadeel van deze plek
amsterdam anp
Eddy Habbema gaat de regie
voeren over Willeke, de Musical.
De regisseur, die onder meer
verantwoordelijk was voor de
musical Cyrano, werkt bij
'Willeke' ook samen met het ar
tistieke team dat achter Cyrano
zat. Het bestaat uit Paul Gallis
(decor), Reinier Tweebeeke
(licht) en Yan Tax (kostuums).
De muzikale leiding is iri han
den van Edwin Schimscheimer.
Hans de Wolf en Ger Beuken
kamp schreven de tekst.
Willeke, de Musical, met in de
hoofdrol Joke de Kruijf, gaat in
januari 1995 in première. De
Kruijf is momenteel te zien als
Christine in The Phantom of the
Opera in het Circustheater in
Scheveningen. Habbema regis
seert komend seizoen ook My
fair Lady met Paul van Vliet.
In 'Willeke' wordt een tijds
beeld geschetst van het begin
van de jaren zestig en eind jaren
zeventig. De tijd van de sui-
kerspinkapsels, het Polygoon
journaal, de stoere jongens op
een Puch en het huwelijk van
Beatrix en Claus. Habbema zegt
erover „Het klinkt gek, maar het
publiek zal los komen te staan
van die beroemde mevrouw die
met een voetballer in België
woont. Wij gebruiken elemen
ten en muziek uit Willekes leven
om een verhaal te vertellen dat
uitstijgt boven een documentai
re of docudrama.
is dat je de band die bij Annie's
Verjaardag speelt ook heel goed
hoort. Wat lelijk stoort. Niet al
leen omdat de stilte tussen de
verschillende stukken opgevuld
werd door bongo's en elektri
sche gitaren, maar ook omdat
het ensemble daardoor af
moest zien van piano en pianis
simo. Daardoor werd een en
ander minder verfijnd en genu
anceerd. Bovendien verpestte
het de concentratie.
Het programma bood onder
meer werken uit de renaissance,
de barok, jazzy werk van De
bussy en (vroege) jazz. Debus
sy's mooie en fijnzinnige Golli
wog's Cake Walk en Le Petit Nè-
gre contrasteerden beschaafd
met Ellingtons muziek, van wie
onder andere Blues of the Vag
abond vertolkt werd.
Van het barok-repertoire
maakte de Suite van de Rotter
dammer Hellendaal de meeste
indruk. Ondanks enkele aarze
lingen was dit stuk het sympa
thiekst. Maar men permitteerde
zich ook een muzikale grapje
als de Variations Abominables
(sur un theme aquatique), dat
varieerde op Schuberts Forelle-
thema. Deze uiterst levendige,
clowneske reis door de tijd laat
soms een forel als een walvis
horen, dan weer danst de vis
een tango en een keer blijft de
naald hangen, wat dan verhol
pen wordt doordat de musici
even stampvoeten.
leiden Een muzikale aubade
viel gistermiddag Maria Vos,
scheidend consulente cultuur bij
de Stichting Welzijn Leiden, ten
deel. Drs. M.FJ. Vos nam af
scheid omdat zij met VUT gaat.
Bij deze gelegenheid reikte voor
malig wethouder van cultuur (nu
onderwijs) Henny Koek haar de
Jan van Houtpenning uit. Deze
penning wordt gegven aan amb
tenaren die zich voor de ge
meente langdurig verdienstelijk
hebben gemaakt.
Vos werd in 1972 directeur
van de Culturele Raad in Leiden,
die tot taak had het gemeente
bestuur te adviseren over subsi
dies, stimuleringsregelingen
voor kunstenaars, culturele pu-
blikaties en het Cultureel Jonge
ren Paspoort, en de uitvoering
van de CJP-regeling.
Na de reorganisatie in 1980
werd Maria Vos benoemd tot
consulente cultuur en amateuris
tische kunstbeoefening bij de
Stichting Welzijn Leiden. Zij was
nauw betrokken bij de voorbe
reiding en ondersteuning van de
federatie Leidse Muziekgezel
schappen en de werkgroep
Amateuristische Kunstbeoefe
ning. Zij was onder meer actief
bij de organisatie van de Leidse
Uitdag, de plaatselijke Anjeractie
en de totstandkoming van het
Muziekverzamelgebouw aan de
J.C. de Rijpstraat. Daar vonden
gistermiddag dan ook de muzi
kale feestelijkheden plaats.
foto henk bouwman
