'Nog twintig jaar oorlog in Bosnië' Kidnappers na klopjacht aangehouden in Tsjetsjenië Buiteniand Data topconferentie compromis Korea's Massale uittocht uit chaotisch Haïti Vrijere abortus in Spanje Bernard Tapie scheldt politie de huid vol Serviërs pleegden volkerenmoord in Prijedor Zwangere vrouwen likten welgemoed radioactief ijs WOENSDAG 29 JUN11994 [Aden staat er slecht voor I jABiR» Noordjemenitische strijdkrachten hebben een water- pompstation, een radiozender en een militaire basis van het zui- Idelijke leger in Aden veroverd en staan op het punt de stad in te ■nemen. Een noordelijke officier waarschuwde dat de inname Ivan Aden een stad met 350.000 inwoners en zeker 50.000 vluchtelingen veel slachtoffers zal eisen. [Treinongeluk in station Lausanne IptusANNEIn het treinstation van het Zwitserse Lausanne is af- I gelopon nacht een met gevaarlijke stoffen geladen goederen- I trein ontspoord. Omdat uit twee wagons uiterst giftige en explo- ■sieve chemicaliën lekten, werden voor alle zekerheid meer dan 1-5.000 mensen uit bij het station gelegen wijken geëvacueerd. [President Letland keurt wet af I piCA» President Ulmanis van Letland heeft gisteren de omstre- Iden en discriminerende wet op het staatsburgerschap terugge- stuurd naar het Letse parlement. Zo'n 500.000 niet van oor- sprong Letse inwoners van Letland zouden door die wet geen kans maken op het staatsburgerschap. Op de wet was felle kri- I tiek geuit door de Russische regering en door internationale or- Iganisaties. Boete of hechtenis voor betogers i iakarta Een Indonesisch gerechtshof heeft gisteren 21 men- I sen. die waren opgepakt tijdens een betoging tegen het verbod I van drie weekbladen veroordeeld tot een symbolische boete I (2000 roepiah, ofwel 1,80 gulden) of vijf dagen hechtenis. Am- I nesty International hekelde het optreden van de politie tegen de betogers die ageerden tegen de inperking van de persvrijheid. Meer dan tien mensen die bij de protesten verwondingen oplie pen, liggen nog in het ziekenhuis. Spanje overweegt uitlevering Remer Barcelona Het Spaanse ministerie van justitie heeft de rege- ring-Gonzalez geadviseerd om de voormalige SS-generaal en neo-nazi Otto-Ernst Remer aan Duitsland uit te leveren. Tegen de 81-jarige Remer loopt in zijn geboorteland een arrestatiebe vel. Het gerechtshof in Schweinfurt heeft de Spaanse Justitie ruim een maand geleden officieel verzocht om de zwaar invalide Remer op het vliegtuig te zetten. Zweedse bejaarde maanden in koelcel Stockholm In de koelcel van een Zweeds bejaardenhuis is het lijk aangetroffen van een 87-jarige vrouw die zich daar minstens drie maanden geleden in opsloot. Het personeelslid dat verant woordelijk was voor de verzorging van de oude vrouw, sloeg dit voorjaar geen alarm. Ze misbruikte de spoorloze verdwijning om de spaarcentjes van de wouw, zo'n drieduizend gulden, te ste len. Fonds om advocaten Clinton te betalen Washington De Amerikaanse president Bill Clinton en zijn echtgenote Hillary hebben een fonds gesticht om hun oplopen de kosten voor juridische bijstand te kunnen betalen. Wie de Clintons wil helpen, kan maximaal 1000 dollar (ongeveer 1770 gulden) in het fonds storten, zo heeft woordvoerster Dee Dee Myers van het Witte Huis gisteren meegedeeld. Rabin en Peres praten met Arafat Jeruzalem» De Israëlische premier Rabin en minister van bui tenlandse zaken Peres voeren op 6 juli in Parijs besprekingen met PLO-voorzitter Arafat. Dat is gisteren meegedeeld bij het begin van de tweede fase in het overleg tussen Israël en de PLO over Palestijns zelfbestuur in de bezette gebieden. MOSKOU AFP-DPA-Rtr De derde grote gijzelzaak in het zuiden van Rusland in een pe riode van zeven maanden is vandaag geëindigd met de" ar restatie van de gijzelnemers. De politie achterhaalde de drie ont voerders, die gisteren ongeveer veertig mensen gijzelden en met een losgeld van miljoenen guldens op de vlucht waren ge slagen, na een klopjacht in de onrustige regio Tsjetsjenië in de loordelijke Kaukasus. „We hebben het losgeld terug en de gijzelaars, de bemanning van de helikopter en de deelne mers aan de operatie zijn onge deerd", aldus een woordvoerder van het ministerie van binnen landse zaken in Moskou. De gemaskerde mannen had den 's middags een bus in de buurt van het kuuroord Mine- ralnje Vody in de Noord-Kau- kasus gekaapt. Zij bleken zwaar gewapend te zijn en beschoten Aan alle bezitters van een Moulinex sapcentrifuge Multi-Fruit type 202 Recentelijk is aangetoond dat bij gebruik van de sapcentrifuges type 202 die vóór 1 december 1993 geproduceerd zijn, zich een risico kan voor doen dat voorkomen kan worden door het gebruik van een nieuwe, gewijzigde deksel en filter. Moulinex verzoekt daarom alle bezitters van dit type sapcen trifuge met een produktiedatum vóór 1 december 1993, zich schriftelijk te melden. Stuur uw naam en volledig adres naar Moulinex B.V., Antwoord nummer 10368 (postzegel niet nodig), 2800 VB Gouda U kunt tijdens kan tooruren ook gebruik maken van het gratis telefoonnummer. 06-0997747. Het typenummer (202) en de produktiedatum van uw sapcentrifuge staan aan de onderzijde van het apparaat vermeld. De datum kunt u bepalen aan de hand van de vi|fcijferige code. De eerste vier cijfers staan voor de dag en de maand, het laatste cijfer voor het jaar van produktie Bijv: 16023. 16 dag 02 maand 3 laatste cijfer van het jaartal 1993) Hier gaat het om de produktiedatum 16 februari 1993. Alle consumenten die zich bij Moulinex melden, zullen per omgaande gratis een nieuw deksel en filter ontvangen Moulinex B.V., Doesburgweg 4,2803 PL Gouda. esse ANP Algemeen Nederlands PersDureau Presse Agentur GPD Geassocieerde Pers Dienst" IPS* Inter Press Service RTR* Reuter UPI onderweg een politie-auto met een machinepistool. Zij lieten zich daarna naar het vliegveld rijden. Daar werden eerst zes, later nog eens vier passagiers wijge laten, die de eisen van de kapers aan de autoriteiten moesten overhandigen. Zij woegen wa pens, een losgeld van elf mil joen gulden en een wije aftocht uit de stad. Ook wilden zij twee helikopters om hen naar Ma- chatsjkala te brengen in de aan grenzende etnische republiek Dagestan, aan de grens met Azerbaijdzjan. Aan hun eisen werd gedeelte lijk voldaan, hoewel zij genoe gen namen met slechts de helft van het losgeld. Met het toestel en zeven gijzelaars vlogen zij naar Tsjetsjenië waar zij pro beerden te ontkomen. Na een achtervolging door veiligheids troepen konden zij worden aan gehouden. VN-kopstukken zeer verontrust Van een bestand in de Bosnische oorlog is absoluut geen sprake meer en de Balkanoorlog zal nog wel twintig jaar duren. Die dramatische uitspraak deed gisteren een hoge militair van de VN-troepen in Bosnië, de Britse brigade generaal Ridgway. ,,Er is geen vrede en geen bestand, zelfs geen gevechtspauze. Na het aflopen van dit bestand zullen nog twintig jaar oorlog volgen", aldus Ridgway. SARAJEVO Rtr Ruim twee weken geleden stemden de Serviërs en moslims in Bosnië in met een staakt-het- vuren gedurende een maand. In die tijd zou een nieuw vredesi- nitiatief een kans moeten krij gen. Sindsdien is het echter geen moment rustig geweest en zijn de gevechten alleen maar in hevigheid toegenomen. Behalve Ridgway maakt ook de speciale afgezant van de Ver enigde Naties, de Japanner Akashi, zich ernstig zorgen. Met name de toenemende militaire activiteit van het uit moslims bestaande Bosnische regerings leger zijn hem een doom in het oog. ,,Het vredesplan voor Bos nië wordt bedreigd door her nieuwde uitbarstingen van mili taire activiteiten", zei Akashi gisteren voor hij vanuit Zagreb vertrok naar Brussel. In de Bel gische hoofdstad sprak hij met NAVO-functionarissen over de toestand op de Balkan. De NAVO zou bereid zijn 50.000 militairen te leveren als de contactgroep voor Bosnië (VS, Rusland en Europese Unie) een blijvend bestand tot stand kan brengen. Maar als de Ser viërs en de moslims het staakt- het-vuren blijven schenden en als de aanvallen op de VN-vre- desmacht voortduren, zal de NAVO luchtaanvallen gaan uit voeren, dreigde Akashi. Een Britse VN-soldaat kwam zondag bij de Oostbosnische moslim enclave Gorazde om door Servi sche kogels. Britse VN-eenhe- den zijn de afgelopen weken va ker in gevecht geraakt met zo wel Bosniërs als Serviërs. SEOUL «AFP-Rtr-DPA Seoul heeft gisteren in een offi ciële verklaring bevestigd dat de topontmoeting tussen de presidenten van Noord- en Zuid-Korea, Kim Il-sung en Kim Yong-sam, op 25, 26, en 27 juli doorgaat. Op de top in de Noordkoreaanse hoofdstad Pyongyang zullen de twee Ko rea's een besluit nemen over een vervolgconferentie, die hoogstwaarschijnlijk in Seoul plaats heeft. Overeenstemming over de top werd bereikt tijdens een ont moeting aan de grens tussen de twee Korea's. De data kwamen tot stand als compromis tussen de beide buurstaten. Het Zui den wilde oorspronkelijk een conferentie in het midden van juli, terwijl Noord-Korea de voorkeur gaf aan 15 augustus.' Op die datum vieren de twee Korea's de bevrijding van het Japanse juk, maar Pyongyang gebruikt de herdenkingsfeesten als uitingen van protest tegen het regime in Seoul. President Kim Il-sung (82) van Noord-Korea voerde begin juni overleg met de vroegere Amerikaanse president Jimmy Carter. In de loop van deze be sprekingen die vooral gingen over de angst buiten Noord-Ko- rea dat dit land bezig is met de ontwikkeling van een kernwa pen kwam Kim met het voor stel, de topconferentie tussen de beide Korea's te houden. Het Witte Huis bevestigde maandag dat de Verenigde Sta ten en Noord-Korea op 8 juli in Genève de onderhandelingen over het Noordkoreaanse atoomprogramma hervatten. Tijdens die gesprekken is Was hington volgens een Ameri kaanse woordvoerster ook be reid te praten over diplomatieke betrekkingen met Pyongyang. Noord-Korea had de besprekin gen al eerder aangekondigd. Miami Duizenden Haïtianen hebben deze week in kleine bootjes hun land verlaten. Ze zijn gevlucht voor de politieke onzekerheid en de economische chaos. De tostand is de laatste tijd verergerd door de scherpere sancties tegen Haïti. Zo is deze maand internationaal vliegverkeer vrijwel onmogelijk geworden. De Ameri kaanse kustwacht (foto) heeft deze week 1.139 Haïtianen uit zee opgepikt, waarmee het totale aantal Haïti- aanse bootvluchtelingen sinds begin deze maand is opgelopen tot boven de 3.000. foto»epa BARCELONA RUUD DE WIT CORRESPONDENT De socialistische minderheids regering van Spanje is het eens geworden over een wetsvoorstel dat vrije abortus mogelijk moet maken tot in de twaalfde week van de zwangerschap. De rege- ring-Gonzalez wil het wetsont werp nog voor het zomerreces naar het parlement sturen. Hoewel er in Spanje hardnekki ge tegenstanders zijn van vrije abortus, wijst alles erop dat het voorstel in het najaar een ruime meerderheid zal krijgen in het parlement. Het wetsvoortsel houdt in dat iedere vrouw tot twaalf weken na de bevruchting kan besluiten tot abortus in een door de over heid erkende kliniek. Voorwaar de is wel dat de vrouw zich in zo'n kliniek laat informeren over de argumenten die de staat hanteert 'om het leven te be schermen', over de juridische en medische aspecten van abortus en over de financiële bijstand die ze kan krijgen als ze van abortus afziet. Als de vrouw na drie dagen toch op een abor tus staat, moet ze die kunnen ondergaan. Mysterieuze gifwolk doodt 7 Japanners matsumoto upi-afp Een mysterieuze gifwolk heeft in de Middenjapanse stad Mat- sumoto aan zeven personen het leven gekost. Ruim vijftig men sen moesten wegens vergifti gingsverschijnselen in een zie kenhuis worden opgenomen. De toestand van drie van hen is kritiek, aldus de politie. De wolk hing in de nacht van maandag op dinsdag in een ge bied van ongeveer tweehonderd vierkante meter. Een groot aan tal mensen werd onwel. Dieren viel dood neer. In de rivier bij Matsumoto stierven vissen. Uit onderzoek van het bloed van de slachtoffers bleek dat de hoeveelheid cholinesterase, een enzym dat belangrijk is voor het zenuwstelsel, met drievierde was verminderd. Een arts van een ziekenhuis in Matsumoto vermoedt dat het gaat om een vergiftiging door organisch fos for, dat in insekticiden voor komt. Volgens een plaatselijk onderzoeksteam was er echter geen sprake van overmatig ge bruik van bestrijdingsmiddelen in de buurt van de stad en is er ook geen chemische industrie. Franse zakenman en parlementariër voor fraude aangehouden PARIJS HANS GERTSEN CORRESPONDENT Bernard Tapie, de geruchtma kende Franse zakenman, politi cus en voetbalbons, is vanmor gen vroeg in zijn Parijse woning aangehouden wegens belasting fraude en misbruik van ge meenschapsgoederen De aanhouding verliep bij zonder tumultueus. Politie agenten die vanmorgen even na zes uur bij Tapie aanbelden om hem voor verhoor mee te ne men, werden door het parle mentslid onthaald op een serie pittige verwensingen. Dat komt Tapie waarschijnlijk op een nieuwe confrontaie met de Franse justitie te staan, dit keer wegens belediging van ambte naren in functie. De aanhouding van Tapie op zich was geen verrassing. Gis teravond stemde de Assemblée Nationale (de Franse Tweede Kamer) in overgrote meerder heid voor de opheffing van Ta- pie's parlementaire onschend baarheid in verband met twee strafrechtelijke procedures die tegen hem lopen. Daarmee werd de weg voor de vervolging van het kamerlid uit de regio Marseille vrij gemaakt. Het is overigens de derde maal in amper een half jaar tijd dat het Franse parlement be sluit Tapie's onschendbaarheid op te heffen. In december vorig jaar stemde een meerderheid van de kamerleden al voor de opheffing van Tapie's on schendbaarheid in verband met de 'affaire Testut'. Tapie zou enkele jaren gele den een bedrag van 21 miljoen franc (7 miljoen gulden) hebben onttrokken aan de in ernstige fi nanciële problemen verkerende weegschalenfabriek waarvan hij de eigenaar is. Het geld zou ge bruikt zijn voor de transfer van de voetballer Chris Waddie naar Olympique Marseille, Tapie's voetbalclub. Dit keer heeft Tapie het met de Franse fiscus en justitie aan de stok in verband met het be heer en gebruik van zijn privé- jacht de Phocéa. Die 84 meter lange viermaster stond geregi streerd als handelsschip, terwijl Tapie het jacht uitsluitend voor privé-doeleinden gebruikte. Op die wijze zou de zakenman en politicus jarenlang miljoenen guldens aan belasting hebben ontdoken. Ook de beheerscon- structie zou frauduleus zijn. De Phocéa is overigens in middels aan de ketting gelegd door de bank Credit Lyonnais, die ook beslag heeft laten leg gen op het meubilair van Ta pie's Parijse stadskasteeltje. Ta pie staat bij de bank voor ruim 400 miljoen gulden in het krijt. VN-commissie vindt bewijzen van systematische uitroeiing washington dpa De 819 zwangere vrouwen wisten nauwelijks hoe gevaar lijk het was dat ze aan radioac tief ijs likten in de kliniek van de Vanderbilt-universiteit (in de staat Tennessee). Pas jaren later ontdekten artsen bij een nacontrole dat bij de kinderen van de 'proefkonijnen' wat va ker kanker voorkwam dan bij andere kinderen. Het experiment (1942-1949) aan de Vanderbilt-universiteit is maar één van 48 proeven met radioactiviteit op onge veer 1.200 mensen tijdens en na de Tweede Wereldoorlog, die deze week werden onthuld door het Amerikaanse minis terie van energie. In een ander geval moesten acht medewer kers van de atoomwapenfa briek Hanford melk drinken van een koe die was gevoerd met radioactief jodium. Zeker zo interessant als de nieuwe bijzonderheden over de experimenten zijn overi gens andere kleine geheimen die O'Leary voor het eerst in het openbaar presenteerde. Zo blijkt dat de Verenigde Staten tussen 1945 en 1992 liefst 994 ton hoogverrijkt uranium heb ben geprocudeerd waarmee kernwapens kunnen worden gemaakt. Dat is veel meer dan deskundigen tot nu toe dach ten. Bovendien bezaten de VS volgens de onthullingen van O'Leary in 1961 meer dan 22.000 kernkojjpen. ROTTERDAM THIEU VAESSEN Het begrip 'etnische zuiveringen' is eigen lijk niet toereikend om te beschrijven wat er is gebeurd met de Bosnische moslims in Prijedor. „Het geweld was er niet op gericht hen te verdrijven, maar hen uit te roeien", zegt prof.mr. Tineke Cleiren. „Hier is geen sprake meer van etnische zuivering maar van volkerenmoord. Cleiren was een van de vijf leden van de commissie van deskundigen die in op dracht van de Verenigde Naties onderzoek deed naar oorlogsmisdaden in het voorma lige Joegoslavië. Het eindverslag bevat on der meer een gedetailleerd beeld van de gruwelen in en rond de stad Prijedor, in het noordwesten van Bosnië-Hercegoyina. „Dit onderzoek is zo gedetailleerd dat het nieu we gegevens boven tafel brengt", verzekert de 39-jarige Cleiren in haar werkkamer op de Erasmus Universiteit in Rotterdam. De commissie meent voor het eerst te kunnen aantonen dat de Serviërs zich schuldig heb ben gemaakt aan genocide, volkerenmoord. Verklaringen van bijna 400 ooggetuigen en slachtoffers geven een nauwgezet beeld van de manier waarop de Servische autoriteiten in Prijedor te werk gingen. Eerst werden de moslims die in de mijnen werkten twee maanden naar huis gestuurd; toen zij niet in het Servische leger wilden dienen, ont sloegen de nieuwe autoriteiten hen; een week later werden de moslims opgehaald en opgeborgen in kampen. De meeste VN- rapporten spreken van 'detentiekampen', maar Cleiren schuwt het woord concentra tiekampen niet. Een van de getuigen schetst als volgt de nacht van 16 juli 1992: „De kampcomman dant gaf opdracht vijf dagen lang de deur van kamer 3 te sluiten. Bewakers leegden de toiletten van de gevangenen op de vloer. Op dat moment waren er ongeveer 400 mensen in de kamer. Na 48 uur had de hitte en het gebrek aan ventilatie voor zo'n on draaglijke stank gezorgd dat de gevangenen in opstand kwamen. Vijftien jongemannen werden uit de kamer gesleept en doodge slagen, als straf voor de opstand. Binnen een uur gaf.... opdracht de resterende man nen naar een binnenplaats te leiden en hen te executeren." De naam van de bewuste opdrachtgever is bekend maar wordt in het openbare verslag weggelaten. Cleiren meent dat het onderzoek duidelijk maakt dat de allerhoogste autoriteiten ver antwoordelijk kunnen worden gesteld. De regering van de Servische republiek in Bos nië heeft zich volgens haar schuldig ge maakt aan 'strafbare nalatigheid', bijvoor beeld door niets te doen toen de meldingen binnenstroomden over systematische ver krachtingen. De terreur heeft de moslim-bevolking in Prijedor gedecimeerd. Toen de commissie haar onderzoek afsloot, telde het district nog zo'n 6.000 moslims; voor de oorlog wa ren dat er bijna 50.000. Het aantal Kroaten nam af van ruim 6.000 tot ongeveer 3.000. Cleiren schat dat de afgelopen twee maan den bij een nieuwe terreurgolf nog eens 3.000 moslims en Kroaten zijn vermoord of verdreven. Het verslag van de commissie moet een be langrijke ruggesteun bieden aan het Joego- slavië-Tribunaal in Den Haag. De passages over Prijedor zijn opgebouwd als een straf rechtelijk dossier, met veel overlappende verklaringen die de bewijskracht vergroten. De commissie hoorde alleen al in Neder land veertig ooggetuigen en slachtoffers uit Prijedor en omgeving. Velen van hen heb ben gezegd ook voor het Joegoslavië-Tribu- naal te willen getuigen. Oostenrijks proces van de eeuw eindigt met zelfmoord in cel WENEN «UPI-AFP De Oostenrijker die gisteren tot levenslange gevangenisstraf was veroordeeld wegeps moord op negen prostituées, is vannacht dood in zijn cel gevonden. Vol gens een woordvoerder van het ministerie van justitie heeft jack Unterweger, die al drie keer eer der een poging tot zelfmoord deed, zichzelf met kledingstuk ken opgehangen. Het proces- Unterweger was een van de op zienbarendste in de moderne geschiedenis van Oostenrijk. De jury achtte Unterweger schuldig aan negen van de elf hem ten laste gelegde moorden en aan één geval van toebren gen van zwaar lichamelijk letsel. De jury trok gisteren bijna ne gen uur uit voordat ze, met zes tegen twee stemmen, tot een uitspraak kwam. Toen het vonnis in de stad Graz werd uitgesproken, schud de de zogenoemde 'gevangenis- dichter' het hoofd en welden tranen op in zijn ogen. De uit spraak kwam na een proces van twee maanden dat door de Oos tenrijkse media is bestempeld tot 'het proces van de eeuw'. Eerder werd Unterweger al veroordeeld tot levenslang we gens moord op een 18-jarige vrouw in Duitsland. Hij werd in 1976 gevangen gezet, maar kwam in mei 1990 vrij. Terwijl hij in de gevangenis zat, schreef hij verhalen voor een radiopro gramma voor kinderen, begon hij een uitgeverij en maakte hij gedichten. Toen de Oostenrijkse politie onderzoek begon te doen naar de reeks moorden op prostitu ées in het najaar van 1990 ver dween Unterweger naar Zwit serland. Vervolgens nam hij de wijk naar de Verenigde Staten. Aan de jacht op hem kwam een eind toen hij in februari 1992 in de Amerikaanse stad Miami werd gearresteerd. Twee maan den later volgde zijn uitlevering aan Oostenrijk. .'1

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 5