School maakt leraren ziek
Besmetting op afdeling
te vroeg geboren baby's
^ainidam
Artis kijkt al zeventig jaar uit naar uitbreiding
Randstad
Geslaagd!
Retourtje
Johannesburg/Kaapstad
BonkMkerij/Jeawiti
—J 1INSDAG
28 JUN11994
Speculatie woningcorporatie aangepakt
den haag Staatssecretaris Heerma (volkshuisvesting) neemt
maatregelen tegen woningbouwverenigingen en -stichtingen die
via de optiehandel speculeren met gemeenschapsgeld. De be
windsman vindt riskante transacties, onder meer bij corporaties
in Nieuwegein en Utrecht, in strijd met wettelijke bepalingen.
Hij heeft dit gisteren gezegd in een gesprek met vertegenwoordi
gers van de Nationale Woningraad (NWR) en het NCfV, de 'koe-
!pel' van christelijke corporaties. Het is nog onbekend welke
maatregelen worden genomen. Het ministerie wil eerst een on-
jderzoek afronden naar de precieze omvang van de verliezen.
Vrouw uit Zoetermeer blijkt vermoord
?oetermeerDe 55-jarige vrouw, die vorige week woensdag dood
werd aangetroffen in een woning aan het Leiwater in Zoeter
meer, is door een misdrijf om het leven is gekomen. De vrouw is
net een hard voorwerp op het hoofd geslagen. Dat blijkt uit on-
erzoek van de politie. Het lijk werd gevonden door de echtge
noot van de vrouw in hun woning. Het politie-onderzoek is nog
gaande. Gisteren is de de vrouw, moeder van zes kinderen en al
25 jaar lerares op een basisschool, onder grote belangstelling be
graven.
Taxichauffeurs helen gestolen goederen
Amsterdam Vier taxichauffeurs van de standplaats Nieuwmarkt
in Amsterdam zijn onlangs gearresteerd op verdenking van he
ling. De chauffeurs namen gestolen goederen af van een drugs
verslaafde die vermoedelijk voor enkele tonnen buitmaakte bij
autokraken en andere soorten diefstal. De autokraker zit nog
vast. De drugsverslaafde had al vijftien maanden in de gevange
nis gezeten, maar is direct na zijn vrijlating verdergegaan met
inbreken. De politie heeft vervolgens uitgebreid gerechercheerd
om hem voor langere tijd van de straat te krijgen. Overigens is er
door de omwonenden nooit melding gemaakt van het feit dat de
man allerlei goederen, waaronder dure terreinfietsen, lange tijd
via zijn raam naar binnen bracht; hij was de sleutel van zijn wo
ning kwijt.
amsterdam anp
Zeventig jaar geleden werd er
voor het eerst over uitbreiding
gepraat, eind dit jaar hoopt Ar
tis dat er een definitief besluit
ligt. 's Lands oudste dierentuin,
opgericht in 1838, wacht nog op
de toestemming van de provin
cie voor gebruik van een strook
grond aan de achterzijde. Ande
re mogelijkheden voor uitbrei
ding zijn er niet aan de Amster
damse Plantage Kerklaan. ,,Het
is snakken", zegt directeur M.
Frankenhuis.
De circa zestig meter brede
strook aan de achterkant van
Artis loopt over de hele lengte
(650 meter) en zou 3,8 hectare
opleveren. Vroeger was de
grond van de Spoorwegen, nu
willen woonbootbewoners die
er afgemeerd liggen de dieren
tuin op afstand houden omdat
ze anders hun ligplaats kwijt ra
ken. ,,We hebben alleen die
plek, voor de rest zitten we al
ingesloten in de stad", stelt
Frankenhuis. Als de nieuwe
ruimte er niet komt, moet Artis
een aantal van de ongeveer zes
duizend dieren (inclusief vissen
en insecten) weg doen.
De nieuwe opvattingen over
het houden van dieren, met
meer ruimte in een natuurlijke
omgeving, zijn al voor een groot
deel doorgevoerd in de Amster
damse Zoo. Maar er zijn bij
voorbeeld nog problemen met
de huisvesting van roofdieren.
De 'katten' zitten achter 130
jaar oude tralies. En op het hui
dige terrein van tien hectare
groot valt w,einig meer te schui
ven.
Frankenhuis heeft al wel idee-
en over het gebruik van de
nieuwe strook grond. „Het kan
een soort 'supervoedselketen'
worden, waar je Afrikaanse
leeuwen, hyenahonden, zebra's,
gnoe's, antilopen en gieren laat
zien."
Artis heeft nog veel meer the
ma-plannen die tientallen mil
joenen aan investeringen ver
gen. Voor Frankenhuis hebben
de „spektakeiachtige elemen
ten" niet direct met concurren
tie te maken, al wordt het be
reisde publiek natuurlijk wel
steeds kritischer. „Ik vind dat
een dierentuin meer moet zijn
dan een klont gewervelde die
ren in een park. Zo zijn we ook
af van het idee dat je tien soor
ten runderen moet laten zien. Je
kunt beter één kudde tonen, op
een leuke manier gehuisvest. Zo
hebben we ook één soort pin-
quins (de Zuidafrikaanse zwart-
voet) die het in dit klimaat goed
doen. Andere tuinen hebben
vier of vijf soorten in gekoelde
ruimten. Wij hebben er hon
derd die zich echt als pinquins
De tijd is voorbij dat in tuinen
dieren gehouden worden uit
een hobby of omdat de direc
teur er geen afscheid van kan
nemen. „Educatie, in stand
houden van bedreigde soorten,
onderzoek en recreatie", somt
de Artisdirecteur de doelen op.
„Het is een wereld van verschil
of je op de bank met een zak
chips naar een leeuw kijkt of
daar hier oog in oog mee staat."
Twijfels over het laten zien
van dieren in gevangenschap
zullen er altijd wel blijven. Maar
niet omdat daarvoor dieren ge
vangen moeten worden, want
dat komt nauwelijks meer voor.
Het merendeel van de beesten
is in dierentuinen gefokt, die bij
elkaar kunnen 'bestellen'. Zo
draait Artis mee in circa dertig
internationale fokprogramma's.
Soms wordt anti-conceptie toe
gepast. Zoals op alle katachtige
vrouwtjes in Artis. Die zijn aan
de pil omdat er geen vraag is
naar jongen.
De Amsterdamse dierentuin
trekt ruim een miljoen bezoe-
eidse onderzoekers komen met reddingsplan
Artis-directeur M. Frankenhuis: „Als we niet uitbreiden, moeten we dieren wegdoen." foto anp
kers per jaar. Een deel daarvan ve attractie voor mensen die wel eens genoeg van hun bal-
is echt toerist, maar er komen niet zo vlug naar het Rijks- of konnetje op het noorden, hier
ook veel Mokumers. „Het is de Van Goghmuseum gaan. En kun je bij mooi weer lekker bui-
enige echte cultureel/educatie- Amsterdammers hebben ook ten zijn."
Minister stelt nadere voorwaarden aan contract met Nutricia
hf
de
Het is de school die veel le-
D raren ziek maakt, hebben
onderzoekers van de Leid-
se universiteit ontdekt. Dat
zinloze vergaderen, de on
doorzichtige verdelingen
van taken en vooral: dat la
ten aanmodderen. Leraren
vormen vaak geen team,
maar voelen zich juist al-
leen staan in de worsteling
met hun klas. Praten over
hun problemen kunnen ze
maar zelden met de geach
te collega's.
leiden paul van der kooü
I w de leraar beter wil mak&n,
moet dus ook de school gene
zen. Leidse onderzoekers heb
ben daarvoor een methode ont
wikkeld, die op acht middelbare
scholen is uitgeprobeerd. De
'Leidse methode' leek de stress
te verminderen, maar harde
conclusies over het ziektever
zuim zijn nog niet te trekken na
de eerste experimenten. In het
nieuwe jaar kunnen ook lagere
scholen, waaronder Leidse, de
'Leidse methode' uitproberen.
De methode werkt op twee
fronten: het melden en begelei
den van de ziekte en het voor
komen ervan. Omdat het twee
de vaak wat gevoelig ligt, laten
onderzoekers de scholen begin
nen met de precedures rond
ziekmeldingen. Waar moeten
zieken zich melden? Bij een
vreemde of bij iemand die di
rect boven ze staat? Regelt de
school direct inval-lessen of
moet de leraar daar zelf achter
aan? „Belangrijk is dat scholen
den haag jan kuys
Het contract tussen het Leidse bedrijf Gene Phar-
ming en baby-voedingfabrikant Nutpcia is niet in
strijd met de oorspronkelijke doelstellingen van
het experiment met de stier Herman. Minister
Bukman van landbouw zal daarom zijn toestem
ming voor het onderzoek met Herman niet in
trekken.
Wel zal Bukman, op advies van de landsadvo
caat, nadere voorwaarden stellen. Als Gene Phar-
ming en Nutricia niet aan die voorwaarden wen
sen te voldoen, kan de minister alsnog besluiten
zijn toestemming voor experimenten met de stier
Herman in te trekken.
Gene Pharming probeert via genetische ingre
pen in runderen de produktie van menselijke ei
witten mogelijk te maken. De ontwikkeling van
deze nieuwe technologie is door het ministerie
aan strikte voorwaarden gebonden. Een van de
uitgangspunten was dat het produceren van ver
edelde koemelk voor de voeding van zuigelingen
vooralsnog onaanvaardbaar was.
Groot was dan ook de verbazing op het minis
terie, toen begin deze maand bekend werd dat
Gene Pharming een contract had met Nutricia
over het verrijken van babyvoeding. Minister
Bukman voelde zich gepasseerd en vroeg de
landsadvocaat te onderzoeken of het experiment
met Herman, de eerste transgene stier die het on
derzoek heeft voortgebracht, kon worden stopge
zet. Morgen praat de Tweede Kamer opnieuw
over het experiment met de stier Herman.
Honden besnuffelen luchtreizigers op Schiphol
schiphol «anp
Speciaal opgeleide honden zul
len voortaan passagiers op
Schiphol besnuffelen op de
aanwezigheid van harddrugs.
Als de honden zulke verdoven
de middelen ruiken, beginnen
ze niet te blaffen, maar gaan ze
direct zitten. Dat zei een verte
genwoordiger van de douane
gisteravond in de actualiteiten
rubriek Hier en Nu van de
NCRV-televisie. Tot nu toe liet
de douane honden alleen in de
bagageruimte honden naar
drugs zoeken. Om de passagiers
op de luchthaven niet te veel af
te schrikken, wordt gebruik ge
maakt van vriendelijk ogende
honden, zoals Labrador-retrie
vers. Met de nieuwe methode is
de afgelopen maanden intensief
getraind. De nieuwe aanpak
past bij de verscherpte controle
op Schiphol, dat na het wegval
len van de binnengrenzen in de
Europese Unie een van de bui
tengrenzen van Europa is ge
worden. Om de buitengrenzen
te versterken zet de douane
vanaf deze week ook twee mo
biele 'scans' in. Dit zijn ver
plaatsbare röntgenapparaten
die vooral op Schiphol en in de
Rotterdamse haven grote hoe
veelheden vracht kunnen door
lichten op de aanwezigheid van
drugs.
De Leidse onderzoekers P. Vroegop (I) en L. Melchers leggen op het bord uit hoe zij scholen beter willen maken.
minder afwijzend. „Oh, daar
heb ik nooit moeite mee", ho
ren ze dan vaak. „Zeker voor
keuzes maken. Nu zijn de pro- jonge docenten is het niet leuk
cedures vaak onduidelijk en
durven scholen een zieke niet
eens te bellen of een bloemetje
te sturen, bang als men is dat
dat als controle wordt gezien",
zegt mevrouw L. Melchers van
de Interfacultaire Vakgroep Le
rarenopleiding (IVLO) van de
Leidse universiteit.
Ziekteverzuim
Het brengt de onderzoeker, die
de methode ontwikkelde met
het Leids instituut voor sociaal
wetenschappelijk onderzoek, op
de constatering dat ziektever
zuim als een taboe wordt ge
zien. Als een docent ziek is, heet
hij al snel overspannen te zijn.
En vervolgens trekken veel col
lega's hun handen van hem af.
Als een docent vertelt dat-ie
zo'n moeite met een bepaalde
klas heeft, is de reactie niet
om steeds maar te horen dat ze
het dus niet kunnen."
Collega-onderzoeker P.
Vroegop, ook van de lerarenop
leiding, constateert dat geen en
kele andere beroepsgroep zo
roekeloos omgaat met afgestu
deerde academici als het onder
wijs: „Als je bij een advocaten
kantoor begint, ben je eerst
twee jaar junior. In het onder
wijs kun je meteen op een volle
baan worden gezet." „De steun
laat soms te wensen over. Als le
raren leerlingen de klas uit stu
ren, roepen conrectoren ze nog
wel eens achteraf op het matje."
Het ziekteverzuim in het on
derwijs is dan ook hoger dan in
andere beroepen waar acade
mici werken: acht procent, met
uitschieters tot vijftien procent.
Nog geen vijf procent van de
docenten haalt de pensioenge
rechtigde leeftijd. Kritiek uitoe
fenen is moeilijk: „Want in het
onderwijs moet men nog echt
beginnen met functioneringsge
sprekken, waarin leraren niet al
leen over hun eigen functione
ren kunnen spreken, maar ook
over de school."
V uilnisbakbesluiten
Vergaderen doen scholen vaak
met zo'n 100 personeelsleden
tegelijk. „En dat nodigt niet be
paald uit om je hart te luchten
zegt Melchers. De besluiten die
er worden genomen, noemt
Vroegop 'vuilnisbakbesluiten':
„Een jaar later weet niemand
meer wat er besloten is. Nie
mand voelt zich verantwoorde
lijk, veranderd is er niets." Soms
ook merken docenten dat colle
ga's leukere taken hebben ge
kregen, zonder dat zé weten
hoe daarover is beslist. De vraag
of sommige taken nog wel ver
vuld moeten worden, komt al
helemaal niet aan de orde.
En dat terwijl er toch al ge
noeg veranderingen op docen
ten en hun scholen afkomt. Fu
sies dwingen scholen om pre
cies te formuleren waar ze naar
toe willen. „En veel veranderin
gen gaan dwars door de vakken
heen", vertelt Vroegop. „Als
taalonderwijs communicatiever
moet worden, moeten de ver-
foto ben de bruyn
schillende taaldocenten hun
lessen op elkaar afstemmen.
Anders weet de leerling niet
waar-ie aan toe is."
De leraar moet dus steeds
meer uit de schulp van zijn klas
kruipen. Maar om dat goed te
kunnen doen, moet het natuur
lijk wel snor zitten met de
school. In het tweede deel van
Leidse methode, inventariseren
leden uit alle hoeken van de
school, eerst de slechte ge
woonten op zo'n school. Vervol
gens produceert de stuurgroep
een serie aanbevelingen. Ieder
een mag daarover praten, maar
moet er vooral wat mee doen.
Staat vraagt
te weinig
dividend
van Schiphol
den haag gpd
Het genoegen nemen met een
laag dividend kost de Neder
landse Staat miljoenen guldens.
Dit geldt in het bijzonder voor
de staatsdeelneming in de NV
Luchthaven Schiphol. Op deze
wijze krijgt Schiphol jaarlijks
een extra 'dividendsubsidie' van
circa tien tot twintig miljoen
gulden. Deze kritiek staat ver
woord in het maandverslag van
de Algemene Rekenkamer die
de rijksoverheid controleert.
Amsterdams VU-ziekenhuis beperkt opname
vanaf PP
Informeer naar onze 2750 andere bestemmingen.
Telefonisch boeken is mogelijk.
Leiden, Breestraat 46, tel. 071 - 132390
Vliegtickets. Regel 't op het
postkantoor
Aan de Prins Willem-Alexan-
derschool voor Chr. MAVO in
Leiden slaagden de volgende
kandidaten:
Alex van Albada, Hassan Bena-
lioui, Martijn Betgen, Sabina
van der Blom, Colinda van der
Bom, Brian Brewster, Marieke
Brouwer, Mirjam Brugman, Lin
da Cok, Agnes Crama, Emiel
van Daalen, Bianca van Dam,
Patricia Eerden, Chris Fitzpa-
trick, Nico Frankhuizen, Susan-
ne Goor, Wilfred van Goozen,
Ronald de Groot, Heino Heere-
ma, Bojoura Heshusius, Moni
que van der Hoogt. Rishi Jhin-
koe-Rai, Esther Keijzer, John
Koot, Marleen de Leeuw, Jaclyn
Leiwakabessy, Heieen van der
Nagel, Raymond van Oosten,
Anton Paschier, Sunita Phagu,
Frank Pijknacker, Christian Röl-
ing, Teuni Ruiten, Kasper Rus
man, Maurice van Schoonder-
woerd den Bezemer, Renze
Sleeking, Barbara Vaane, René
van der Valk, Kitty Verboon, Jo-
chem van Westerop, Robert
Wijsman, Antoinette Zuidijk.
leiden
Aan de Prof. Vliegenthart-
school in Leiden slaagden de
volgende kandidaten:
WBO-BEDRIJFSADMINI-
STRATIE Giel v.d. Bom,
Jeroen Bruens, Olivier van Dee-
len, Stefan Folkerts, Christiaan
van Haestregt, Mare Hamawy,
Harald ten Have, Sanders Hui-
berts, Jeaan Naipal, Daniël Pou-
leyn, Maarten Ros, Robert
Schouten, Richard Tan, Richard
Verboom.
amsterdam gpp
Het Academisch Ziekenhuis van
de Vrije Universiteit (VU) in
Amsterdam beperkt sinds giste
ren de opname van te vroeg ge
boren baby's. Aanleiding tot de
maatregel zijn twee te vroeg ge
borenen die ziekteverschijnse
len vertoonden na besmetting
met de Serratia bacterie.
Het eerste infectiegeval deed
zich eind april voor, op de ver-
pleegeenheid waar te vroeg ge
boren baby's worden verzorgd.
Het ziekenhuis besloot daarop
het patiëntje te isoleren en pas
te het antibioticabeleid van de
afdeling aan. Eind vorige week
raakte een tweede baby geïnfec
teerd met de bacterie. Vijf ande
re baby's vertoonden besmet
tingsverschijnselen.
Het VU-ziekenhuis besloot
daarop het zekere voor het on
zekere te nemen. Om de bacte
rie effectief te bestrijden geldt
op de betrokken afdeling een
opnamestop. Op dit moment
liggen nog tien baby's op de
verpleegeenheid.
De Serratia bacterie is volgens
het ziekenhuis in principe on
gevaarlijk voor patiënten. Het is
een gewone 'huis-tuin-en-keu-
ken' bacterie, die kan voorko
men in de darmflora, zonder
dat het 'slachtoffer' daar iets
van merkt. Gevaar dreigt wel
voor baby's die na een zwanger
schap van 34 weken of minder
ter wereld komen, zoals op de
VU-afdeling. Ze hebben nog
geen goede afweer en kunnen
flink ziek worden: bloedvergifti
ging en minder beweging. Soms
is ook extra beademing noodza
kelijk. Vooral bij kunstmatige
beademing neemt de kans op
ziekteverschijnselen toe.
Het VU ziekenhuis verwacht
dat de opnamebeperking enkele
weken zal duren. De maatregel
heeft tot gevolg dat de ver
pleegeenheid geleidelijk leeg
komt te staan. Zodra er geen
patiënten meer liggen, wordt al-
l.es grondig schoongemaakt en
gedesinfecteerd.
Slagroomtaarten voor geslaagden
Het Leidsch Dagblad publiceert regelmatig de namen van geslaag
den. Elke dag dat we de opgaven van scholen afdrukken, trekken
we uit de lijsten een aantal namen. Zij krijgen van het Leidsch Dag
blad gratis een slagroomtaart aangeboden.
De gelukkigen kunnen bellen met Antoinette Vonk of Manuela
Groeneweg (071 - 356401/356402). Zij nemen het adres op en ver
sturen de brief waarmee de taart op onderstaand adres kan worden
De winnaar van vandaag is Rishi Jhinkoe-Rai.
Steenstraat 45/47
Leiden Tel. 142343