Vredesapostel naar Sarajevo
De Bazuin: een op vijf priesters homoseksueel
Kerk Samenleving
Feestelijke terugkeer Van der Valk naar 'Roermond'
MAANDAG 27 JUNI 1994
REDACTIE DICK VAN DER PI
BUITENLAND KORT
Discriminatie (1)
Griekse protestanten on
dervinden in het algemeen
geen problemen om als
ambtenaar of leraar werk
zaam te zijn. Dit antwoordt
minister Kooijmans van
buitenlandse zaken op vra
gen van de RPF-Kamerle-
den Rouvoet en Stelling
werf.
Wel worden Jehova's ge
tuigen soms gediscrimi
neerd bij het vinden of be
houden van banen in het
onderwijs.
Discriminatie (2)
Enkele gevallen van (ver
meende) discriminatie van
Jehova's getuigen zijn bij de
Griekse, rechter aanhangig
gemaakt, aldus de minister.
Hij wijst er verder op dat de
Griekse grondwet vrijheid
van godsdienst en geweten
garandeen. maar de gods
dienstuitoefening beperkt
door verbod op proselitis
me (zieltjeswinnerij). De
grondwet verbiedt even
eens discriminatie van
godsdienstige minderhe
den.
Record inkomsten (1)
De Lutherse Wereldfedera
tie heeft vorig jaar recordin
komsten geboekt, vooral
voor noodhulp en ontwik
kelingswerk. Van de 210
miljoen gulden was ruim
180 miljoen bestemd voor
humanitaire projekten, met
name in Sudan, de Hoorn
van Afrika en het vroegere
Joegoslavië. Dit maakte fi
nancieel directeur Friedrich
Manske bekend tijdens de
vergadering van het LWF-
bestuur in Genève.
Weliswaar was de LWFT in
1993 na lange jaren weer uit
de rode cijfers, maar Mans
ke houdt rekening met te
korten over het lopende en
het komende jaar. De zwak
kere Duitse mark. de eco
nomische recessie en de
moeilijke financiële positie
van veel kerken zijn volgens
hem daarvan de oorzaken.
Recordinkomsten (2)
Secretaris-generaal Gunnar
Staalsett kondigde dan ook
bezuinigingen op perso
neelskosten en bij pro
gramma's aan. Sinds 1990
is de staf van de LWF met
een derde tot ongeveer 100
personeelsleden terugge
bracht. Verder riep hij de
kerken in de rijke landen op
nog meer te betalen. Nu
reeds brengen de Duitse
kerken 40 procent van het
budget van bijna 20 miljoen
gulden op, terwijl het aan
deel van de Scandinavische
kerken 30 procent en van
de Amerikaanse 20 procent
WEERT ANP
Vele honderden Limburgers hebben
zondag massaal blijk gegeven van hun
instemming met het besluit van bis
schop Wiertz van Roermond om oud-
kannunik Van der Valk te laten terugke
ren. De dekenale St. Martinuskerk was
afgeladen vol toen Van der Valk werd ge-
installeerd als pastoor-deken van Weert.
Nadat Van der Valk in 1989 in het open
baar kritiek had geuit op het beleid van
Gijsen, was hij bij de toenmalige bis
schop in ongenade gevallen. Sindsdien
woonde hij in Antwerpen.
Tijdens zijn installatie maakte hij een
toespeling op dit conflict door Wiertz
dank te zeggen voor de wijze waarop de
ze zich een echt bruggenbouwer had ge
toond. »,Bisschop Wiertz is erin geslaagd
de kloven in het bisdom Roermond te
overbruggen", aldus Van der Valk.
De installatie door de vicaris-generaal
van het bisdom Roermond, mgr. R.
Maessen, geschiedde met veel pracht en
praal, die aan Het Rijke Roomse Leven
deed terugdenken. Er kwamen koren,
solisten, een schutterij en de kerkelijke
harmonie St. Joseph aan te pas. Dekens
die eertijds de kant van de kannunik
hadden gekozen, bezetten de ereplaat
sen op het priesterkoor. Na de dienst
speelde zich in de tuin van de pastorie
een zomers feest af. Voor de ruim dui
zend kerkgangers stonden buffetten met
drank en hapjes opgesteld. Ter verho
ging van de stemming speelde er een
strijkje, het trio Schmuck.
Heel Weert gaf acte de présence. Bur
gemeester L. van Maaren-Van Balen
bood deken Van der Valk een boek aan
getiteld De weg naar de Hemel, waarbij
ze opmerkte te hopen dat Van der Valk
in Weert de hemel zal verdienen. Aan
één dag feest rond de terugkeer van de
oud-kannunik had Weert niet genoeg.
Zaterdagmiddag kwam Van der Valk per
trein in Weert aan, waar een luisterrijke
stoet hem hij op het station opwachtte.
Gezeten in een open landauer maakte de
nieuwe deken een ware triomftocht door
de binnenstad, geëscorteerd door de ste
delijke harmonie en het schuttersgilde
van Sinte Catharina. Op de Markt volgde
de installatie van deken Van der Valk tot
beschermheer van de schutterij.
'Ik wil nieT horen tot de mensen die straks zeggen: ik heb het niet geweten
Michael Barak vaart de komende maanden een vredes-
koers. Met zijn beurtschip Noordster gaat de 46-jarige
Alkmaarder via de Europese wateren naar Sarajevo. Tij
dens zijn vaartocht meert hij af in tal van plaatsen waar
hij jongeren en ouderen aanklampt om een tekening te
maken over de vrede. Miljoenen wil hij er verzamelen en
in Sarajevo overhandigen met als doel de onderlinge haat
te verminderen. „Ik wil niet tot de categorie mensen be
horen die zegt: ik heb het niet geweten".
lect werken. Het helpt toch niet.
denken ze, dus doen ze niks.
Wat in Bosnië gebeurt, is zeker
zo erg als wat er in de Tweede
Wereldoorlog is gebeurd. Voor
mij een reden om wel wat te
doen," zegt Barak, die zichzelf
een joodse jongen noemt. Tij
dens de zesdaagse oorlog in ju
ni 1967 in het Midden-Oosten
diende hij in het Israëlische le-
ALKMAAR BERT POL/GPD
De reis over water Only one
to Sarajevo' staat er op de span
doeken van de Noordster is
een zuiver particulier initiatief
van Barak die, eenmaal afge
meerd, de wal opgaat om be
drijven en scholen te bezoeken
om te vertellen over zijn niet al
ledaagse vaartocht naar Saraje
vo. „Ik ga naar Bosnië om men
sen in beweging te krijgen. Ik
waag kinderen en volwassenen
om een tekening te maken die
duidelijk moet maken hoe zij
over de oorlog of liever gezegd
de vrede in Bosnië denken," al
dus Barak. Hij heeft inmiddels
al een aardige collectie tekenin
gen binnen, waaronder ook
fraaie afbeeldingen over de vre-
desgedachte van dertig gedeti
neerden uit de gevangenis in
Haarlem. Veel kinderen hebben
de meest uiteenlopende duiven
getekend, met daarbij nog eens
de dringende oproep: „Maak
een eind aan de gevechten."
Ook zijn er veel tekeningen bij
met een hart die weer vergezeld
gaan van andere teksten.
Barak heeft ook brieven ge
stuurd naar de vertegenwoordi
gers van de Eerste en Tweede
Kamer en aan minister Pronk
van ontwikkelingssamenwer
king, ook met het verzoek om
een tekening op te sturen. Maar
tot nu toe heeft de politiek het
laten afweten. Vooral het feit
dat Pronk die zelf al eens in Sa
rajevo is geweest, niets van zich
heeft laten horen, vindt Barak
onbegrijpelijk. „Dat zijn alle
maal mensen die met hun intel-
ger.
Achterna
In 1986 trok Michael Barak de
publiciteit toen hij samen met
zijn vrouw Heieen een kano-ex
peditie maakte naar Indonesië.
„Maar dat was meer een avon
tuurlijke reis." De Sarajevo-
schipper wordt op zijn reis ver
gezeld door zijn trouwe viervoe
ter Mira. terwijl zijn vrouw hem
regelmatig achterna reist en
dan een paar dagen aan boord
blijft. Op deze wijze kan zij het
Instituut voor Creatieve en In
tuïtieve Ontwikkeling in Alk
maar dat zij samen met haar
man runt, normaal voortzetten.
De Noordster, de woonboot
van de familie Barak met een
lengte van ruim twintig meter,
zakt via Nijmegen de Maas af,
om vervolgens door Maastricht
naar Brussel te gaan. Vandaar
wordt de tocht voortgezet naar
Parijs, Straatsburg, Bonn,
Frankfurt, Wenen, Bratislava en
Boedapest. „Daar zal het nog
cruciaal worderj, want vanaf
Boedapest geldt een embargo
op de Donau. Je mag er alleen
maar met humanitaire goede
ren door. We zien wel wat er
straks gebeurt".
Michael Barak en zijn vrouw Heieen op het schip Noordster.
Paus leidt dienst
Paus Johannes II zal ko
mende woensdag voor het
eerst na zijn beenbreuk
eind april in het openbaar
een dienst leiden. Ter gele
genheid van het patro-
naatsfeest van Petrus en
Paulus gaat hij voor in de
eucharistieviering in de Sint
Pieter. Tijdens deze misvie
ring geeft hij het pallium
(een witte stola met zwarte
kruisen) aan de nieuwbe
noemde aartsbisschoppen,
een gebruik dat elk jaar op
deze rooms-katholieke
s vindt.
NIJMEGEN «ANP
De paus verbleef ongeveer
eerv maand in een Romeins
ziekenhuis, waar hij aan
zijn heupgewricht werd ge
opereerd. Na zijn terugkeer
in het Vaticaan vermijdt hij
bijeenkomsten waarbij hij
lang moet staan.
Minstens een op de vijf priesters in de Rooms-Katholie-
ke Kerk in Nederland is homoseksueel. Tot die conclu
sie komt het progressieve rk weekblad De Bazuin in het
artikel „Het priesterschap wordt steeds meer een ho-
moberoep", dat aan de vooravond van Roze Zaterdag
verscheen.
Volgens auteur Jan van Hooydonk, die zich baseert
op recent onderzoek, lijkt het „alleszins verantwoord
het aandeel homo's onder de priesters te schatten op
20 procent". Dat is viermaal zo hoog als het aandeel
homo's onder de bevolking als geheel. Tot hetzelfde
percentage komen ook de meeste onderzoekers in an
dere landen. Van de 4800 priesters in Nederland zou
den een kleine duizend homoseksueel zijn.
Er is volgens de auteur „alle reden om aan te nemen
dat wereldwijd dit percentage al hoger is en nog toe
neemt". Dat is het gevolg van het grote aantal (vooral
heteroseksuele) priesters die het ambt hebben verlaten.
Als geen enkele priester de afgelopen 25 jaar het ambt
zou hebben verlaten, had de RK Kerk nu nog zo'n
500.000 priesters gehad van wie een op de vijf homo.
Daar zo'n 100.000 priesters echter zijn uitgetreden, zijn
ervan de huidige 400.000 priesters een kwart homo, al
dus Van Hooydonk.
Verder is hun aantal onder priesterstudenten waar
schijnlijk al hoger. Steeds meer heteroseksuele mannen
zien het priesterschap als levenslange roeping niet als
een serieuze mogelijkheid, zo citeert hij de Amerikaan
se theoloog Richard P. McBrien van de rk Notre Dame
Universiteit, die dit vraagstuk heeft onderzocht.
Ingewijden schatten het aandeel van de homo's on
der de ruim 200 priesterstudenten in Nederland al op
zo'n 50 tot 60 procent, aldus Van Hooydonk. Het groot
ste instituut, het seminarie Rolduc in het bisdom Roer
mond, leverde ongeveer 150 priesters af. De bepaald
niet homovriendelijke bisschop Gijsen heeft een aan-,
zienlijke bijdrage geleverd aan de 'homoseksualisering'
van de Limburgse clerus, zo schrijft Van Hooydonk met
nauwelijks ingehouden pret.
Het priesterambt is een van de weinige broepen waar
ongehuwde homo's „hun ouderinstinct om voor men
sen te zorgen kunnen uitleven", aldus de Engelse psy
choloog Ben Fletcher, die het aantal homo's onder de
anglicaanse geestelijken op 14 procent schat. Verder
kan in een samenleving waarin homoseksualiteit nog
steeds wordt gestigmatiseerd, het celibataire priester
schap een alom gerespecteerd beroep zijn waarbij geen
uitleg over de ongetrouwde levensstaat hoeft te worden
verschaft.
De RK Kerk is tegelijkertijd anti-homoseksueel en ho
mo-sociaal, aldus De Bazuin. Enerzijds ziet de officiële
moraal de homoseksuele geaardheid als een „min of
meer sterke gerichtheid op een moreel slecht gedrag.
Daarom moet de neiging als een objectieve ongeregeld
heid worden beschouwd", aldus een verklaring uit 1986
van de congregatie voor de geloofsleer. Homoseksuelen
zijn volgens het Vaticaan geroepen tot een leven in ont
houding.
Anderzijds is de hiërarchie van hoog tot laag een jon
gensclub, een .exclusief-mannelijk genootschap dat
overeind wordt gehouden door de gehoorzaamheid en
loyaliteit van mannen aan elkaar.
Van Hooydonk besluit zijn artikel met een verwijzing
naar de campagne in het bisdom Roermond om jonge
ren te interesseren voor de priesterstudie. Het artikel in
het bisdomblad De Sleutel draagt als titel: „Wordt ver
liefd op Jezus, de Christus".
DE RECHTER
Mr. Jesse van Muylwijck COLOFON
LEIDSCH DAGBI.AD
Uitgave van Dagbladuitgeverij Damiate bv
DIRECTIE B M Essenberg, G P Arnold (adj), J.
Kiel (adj),
HOOFDREDACTIE Jan-Geert Majoor. Frans
Nypels, Henk van der Post (adj)
OMBUDSMAN RD Paauw.tel dag 9 30-
11 30 uur 071 -356215. of per post
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat82,2321 BM Leiden
Telefoon 071-356356.
POSTADRES.
Postbus 54,2300 AB Leiden
TELEFAX
Advertenties071 -323508
Fam berichten 071-323508
Redactie071-321921
ADVERTENTIES
ma.-vrij van 08 30-17.00 uur:
Telefoon 071-356230
RUBRIEKSADVERTENTIES (Sleutels)
ma-vrij van 8 30-17.00 uur
Telefoon071-143545
ABONNEMENTEN
Tel 071 -128030 bij vooruitbet (ind BTW)
peracc.giro autom.bi
per maand
per kwartaal 85,55
per jaar 329,30
VERZENDING PER POST
Nederland: per kwartaal 125,50
ovenge landen op aanvraag
KLACHTEN BEZORGING
ma t/mvnj 18 00-19 30 uur,
zat 10 00-12 OOuur Tel 071-143241
29,30
84,55
328,30
HET WEER
Zon krijgt de ruimte
De aangekondigde tropische tem
peratuur, die voor zaterdag op het
programma stond, werd vrijwel ner
gens bereikt. Alleen vliegveld
Twenthe haalde net aan 30.2 gra
den. In de regio's langs de west
kust werd niet eens een zomerse
dag van 25 graden gehaald.
Op een tamelijk ongebruikelijk
tijdstip, rond 10 uur in de ochtend
al. schoten donderkopjes snel door
naar het buienstadium. Vooral bo
ven Noord-Holland was dit het ge
val. Het waren kleine, uiterst felle
onweerscellen, waaruit nogal wat
wolk-aarde ontladingen werden ge
zien. Op veel plaatsen viel nauwe
lijks neerslag, maar op enkele loca
ties kwam het tot plensbuien met
10-40 millimeter in korte tijd.
Er volgde een broeierige middag;
aan het eind van de dag viel er
langs de gehele Hollandse kust een
frisse zeewind in. Zondag spoedde
zich een nieuwe hogedrukuitloper
van de Azoren naar West-Europa
en de wolkenvelden maakten in de
loop van de dag steeds meer plaats
vóór warme zonneschijn, die het
kwik landinwaarts al weer opjutte
naar 25 tot 26 graden. Vlak aan
zee, waar een aanlandige wind
stond, bleef het wat frisser met ea
graad of 21
Vandaag ligt een kern van hoge
druk boven ons land. De zon krijg
volop ruimte en het wordt al weer
een stukje warmer. De zeer warms
lucht, die zaterdag over de oost
grens werd verdreven, komt mor
gen met oostenwinden weer terug
Opnieuw komen tropische tempe
raturen in zicht; nu is de kans daj
op een stuk groter dan zaterdag.
Het hoogzomerse weer loopt
woensdag een deukje op als een
onweersstoring voorbijtrekt en de
warmte tijdelijk plaatsmaakt voor
een verfrissende westenwind. De
zomer heeft de smaak nu echter
goed te pakken. De warmte-storin
gen, die soms passeren zorgen
maar voor een tijdelijke onderbre
king van een stabiele hogedruksi-
tuatie.
Donderdag legt het Azorenhooj
een nieuwe uitloper over West-Eu
ropa en er volgen een paar zonni
dagen met maxima tussen 25 ei
30 graden.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
dinsdag.
Noorwegen:
Half tot zwaar bewolkt en
vooral langs de westkust
van tijd tot tijd regen. Mor
gen in het zuiden geleide
lijk opklaringen. Middag-
temperatuur langs de
westkust rond 16 graden,
in het zuidoosten ongeveer
20 graden. Morgen in het
zuiden warmer.
Zweden:
met flin
ke zonnige perioden In
het noorden nog langdurig
wolkenvelden en kans op
regen. Middagtempera-
tuur eerst tussen 18 en 24
graden, morgen bijna
overal zomers en rond de
25 graden.
Denemarken:
Geleidelijk flink wat zon
en droog Middagtempera-
tuur morgen ongeveer 25 graden, langs
de meest kusten iets lager.
Engeland, Schotland, Wales en Ierland:
Flink wat wolkenvelden, in het oosten
qok geregeld zon. In Ierland. Schotland
en later ook in Wales en het westen van
Engeland van tijd tot tijd regen Middag-
temperatuur 16 graden in het westen en
ruim boven de 20 in het oosten.
Noord- en Midden-Frankrijk:
In de westelijke helft flink wat zon en
droog. In het oosten eerst nog wolken
velden en kans op een lokale regen- of
onweersbui. Maxima van 22 graden vlak
bij zee tot ongeveer 28 graden elders.
Morgen nog iets warmer.
Portugal:
Overwegend zonnig. Morgen in het
noordwesten afkoeling en wolkenvelden
maar waarschijnlijk droog. Middagtem-
peratuur meest tussen 25 en 30 graden.
Madeira:
Wolkenvelden, vooral vandaag ook af en
toe zon. Droog. Maxima ongeveer 22
graden.
Spanje:
Droog en vrij zonnig. Morgen in het
noordwesten wolkenvelden en fris. Mid-
dagtemperatuur aan de Costa's tussen
25 en 30 graden, in het binnenland
vooral in het zuiden plaatselijk 40 gra-
Canarische Eilanden:
Droog en vrij zonnig, aan de noordkant
van de eilanden van tijd tot tijd veel wol
ken. Middagtemperatuur ongeveer 26
graden.
Marokko:
Westkust: Droog en overwegend zonnig,
aan het strand in de ochtend hier en
daar mist. Middagtemperatuur aan zee
ongeveer 26 graden.
Zuid-Frankrijk:
Flinke zonnige perioden en droog. In het
oosten vandaag, en mogelijk eerst ook
nog op morgen, een enkele regen- of on
weersbui. Warmer met maxima van iets
boven de 30 graden. Aan zee koeler.
Mallorca en Ibiza:
Droog en meest zonnig. Middagtempe
ratuur ongeveer 30 graden.
Italië:
Veranderlijke bewolking en grote kans
op een regen- of onweersbui. In het zui
den eerst nog zonnig. Morgen in het
noorden weer afnemende buienkans.
Middagtemperatuur meest tussen 25 en
30 graden, vandaag in-het zuiden boven
de 30 graden.
Corsica en Sardinië:
Perioden met zon en eerst nog een en
kele regen- of onweersbui. Maxima tus
sen 25 en 30 graden.
Griekenland en Kreta:
Zonnig. Op de Egefsche Zee waait een
harde meest noordelijke wind. Maxima
aan de stranden oplopend naar 32 gra
den, maar op de noordstranden op de
Egeïsche Zee vanwege de wind enkele
graden lager.
Turkije en Cyprus:
Veel zon. Langs de Turkse westkust een
stevige noordelijke wind Middagtempe-
raturen van 29 graden rond de Dar-
danellen tot boven de 30 ten oosten van
Antalya, morgen iets warmer.
Duitsland:
In het noorden flinke zonnige perioden,
naar het zuiden toe meer bewolking en
kans op een regen- of onweersbui. Maxi
ma van 24 graden in het noorden tot
ruim boven de 30 in Sachsen en
Beieren. Morgen ook in het noorden
dicht bij de 30 graden.
Zwitserland:
Veranderlijk bewolkt en enkele regen- of
onweersbuien. In de loop van morgen
geleidelijk afnemende buienkansen.
Middagtemperatuur tussen 25 en 30
graden. Morgen iets hoger.
Oosfènrijk:
Wisselend bewolkt en een enkele regen-
of onweersbui Morgen verder afnemen
de buiigheid. Maxima van ongeveer 30
graden, in het westen iets koeler.
Neerslagkans
iimumtemp.
Middagtemp
Wind
WEERRAPPORTEN
DINSDAG 28 JUNI 1994
Zon- en maanstanden
Zon op 05.20 Zon onder 22.
Maan op 00.00 Maanonderllj j
Waterstanden Katwijk
Hoog water 07.18 19.52
Laag water 03.17 15.50
Weerrapporten 26 juni 20 uur:
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
n 13 25 20
Buenos Aires half bew./
Casablanca licht bew
Johannesburg onbew/
New Orleans halt bew.
New York licht bew
