Oranje-dorp een betaalbare attractie
USA94
België lijdt nog niet aan WK-koorts
WorldCup
Thomas Berthold
verbreekt stilzwijgen
VRIJDAG 24 JUNI 1994
Van der Ende
Mario van der Ende komt zon
dagavond voor de tweede keer
in actie. Hij leidt in groep A de
wedstrijd Verenigde Staten -
Roemenië in de Rose Bowl in
Los Angeles.
Zware straf
De Roemeen Ion Vladoiu is
door de strafcommissie van de
FIFA voor drie wedstrijden ge
schorst. De speler van Rapid
Boekarest kreeg in het duel te
gen Zwitserland de rode kaart
na een zware overtreding op
Christophe Ohrel. De schorsing
geldt met ingang van de wed
strijd van zondag tegen de Vere
nigde Staten.
'Giraf wil water
Het verzoek van Jack Charlton
om tijdens de wedstrijden water
aan de spelers morgen uitrei
ken, is door de FIFA gehono
reerd. Volgens de coach van Ier
land was een aantal spelers na
het duel met Italië bijna uitge
droogd. Van de FIFA mocht er
alleen aan de zijlijn worden ge
dronken. Nu mogen de spelers
ook zakjes met water mee het
veld in nemen. „We hebben dat
vocht vandaag tegen Mexico
nodig, anders gaan we door de
zelfde hel als tegen Italië", aldus
'De Giraf.
Zelfde shirt
De spelers van het Nederlandse
elftal en die van het Belgische
dragen morgen bij de warming-
up van hun onderlinge wed
strijd in Orlando hetzelfde T-
shirt. De tekst op de kleding is
Euro 2000. Op deze wijze pro
beren beide landen zich sterk te
maken voor de organisatie van
de Europese titelstrijd in het
jaar 2000. Nederland en België
willen het evenement gezamen
lijk op poten zetten.
De kans dat de 'lage landen' de
organisatie krijgen toegewezen,
is groot. UEFA-voorzitter Jo
hansson heeft al laten weten
achter het plan te staan. Het zal
de eerste keer zijn dat een EK in
twee landen plaats heeft. Het
eerstvolgende Europees kam
pioenschap is over twee jaar in
Engeland.
Hulpverleners
In de Citrus Bowl staat morgen
bij Nederland-België een leger
van 62 artsen, verpleegsters en
gediplomeerdehulpverleners
klaar om meteen te kunnen in
grijpen. De verwachting is dat
de hulpverleners het druk krij
gen. De wedstrijd begint 's mid
dags om half een plaatselijke
tijd. De temperatuur kan dan
oplopen tot rond de 35 graden.
De politie heeft geen speciale
maatregelen getroffen om Or
lando rond de wedstrijd 'droog'
te leggen. Zelfs binnen het sta
dion is bier verkrijgbaar. Dat
blijft echter wel beperkt tot de
eerste helft. Na de rust zijn al
leen nog maar frisdranken te
verkrijgen.
Ierse fans gered
Voor de 79 Ierse fans die bij
aankomst in Amerika hun we
reld zagen instorten omdat hun
touroperator geen kamers en
kaartjes had gereserveerd, kan
het WK toch niet meer stuk. In
de Amerikaanse kranten haalde
het leed Van de Ieren de voor
pagina's, waarop verschillende
weldoeners tevoorschijn kwa
men. Zo konden de supporters
in Boston gratis de wedstrijd Ar-
gentinië-Griekenlandbijwonen.
Bovendien kregen zij een goed
koop vliegticket naar Orlando,
waar Ierland vandaag tegen
Mexico speelt. De toegangs
kaartjes zijn door donateurs be
taald.
„Dit is nergens anders in de we
reld mogelijk. Voor mij is dit de
Amerikaanse Droom", zei de
dolgelukkige supporter Ray
Foody.
WK temt boeven
Boeven houden ook van voet
bal. Die conclusie kan worden
getrokken in Moskou, waar de
misdaad door het WK drastisch
is gedaald.
Aleksandr Kanesev, comman
dant van een politiedistrict in
Moskou, zei dat de misdaad
met 70 procent daalt als er WK-
wedstrijden op de televisie zijn.
Wat de Moskouse politie betreft
mag het toernooi dus nog wel -
even blijven duren. .Alleen het
aantal echtelijke ruzies is gelijk
gebleven. In de meeste gevallen
worden die veroorzaakt door
vrouwen die kwaad zijn omdat
hun mannen televisie willen kij
ken", aldus Kanesev.
Door het tijdsverschil is het in
Moskou al lang nacht als de
rechtstreekse WK-uitzendingen
op het scherm komen. Overdag
zijn er herhalingen, waardoor
veel fans wegblijven van school
of werk. Het parlement is geen
uitzondering. Ivan Rybkin,
voorzitter van het lagerhuis,
heeft de volksvertegenwoordi
gers gesmeekt naar de begro
tingszitting te komen. Woens
dag sliepen na een nachtelijke
voetbalmarathon zo veel afge
vaardigden uit dat de wet niet
in stemming kon worden ge
bracht.
De 17-jarige Brazilaan Ronaldo houdt zijn ploeggenoten nauwlettend in
de gaten tijdens de training aan de vooravond van de wedstrijd tegen
Kameroen. foto anp
chicago «sid/rtr
De Duitse bondscoach Berti
Vogts staat aan hevige kritiek
bloot. Hoewel Duitsland zich na
het gelijke spel tegen Spanje en
de zege op Bolivia vrijwel zeker
weet van een plaats in de vol
gende ronde, staat de verdedi
gende speelwijze ter discussie.
Zowel de kranten in Duitsland,
die Vogts manen orde op zaken
te stellen, als sommige spelers
brengen hun ongenoegen naar
buiten.
Verdediger Thomas Berthold
gaat het verst in zijn kritiek. Vol
gens hem schort er van alles
aan de tactiek. „Het heeft geen
enkele zin dat de bondscoach
na elke wedstrijd zegt dat we
goed hebben gespeeld", aldus
Berthold, „terwijl de hele wereld
heeft gezien dat dat niet zo is."
De speler van VfB Stuttgart
pleit voor een terugkeer van Lo-
thar Matthaus naar het mid
denveld. Volgens hem is de
laatste man van Bayem Mün-
chen in die linie van veel meer
waarde dan achterin. „We moe
ten naar een verdediging van
vier man, zodat Lothar kan
doorschuiven. Op het midden
veld is hij veel gevaarlijker, daar
kan hij de ploeg op sleeptouw
nemen. De aanvoer naar de
spitsen moet veel beter. Lothar
is daarvoor de aangewezen
Ook Vogts is niet helemaal te
vreden over de rol van de 114-
voudige international. „Lothar
moet meer deelnemen aan het
spel. Hij moet van achteruit de
opbouw verzorgen en de ploeg
dirigeren. Dat deed hij pas in de
tweede helft van de partij tegen
Spanje."
De meeste internationals
zwijgen over de tactische pro
blemen. Zij willen geen onrust
zaaien. „Zwijgen helpt ons niet
verder", zegt Berthold. „We
moeten nog meer zelfkritiek
hebben, want reken er op dat er
straks sterkere tegenstanders
komen dan Bolivia en Spanje."
Deuren staan open voor Nederlanders, Belgen en Ieren
De tienduizenden voetbalsupporters die in Orlando zijn
neergestreken voor het WK kunnen de komende dagen
behalve Disneyworld, de Universal Studio's en Sea World
nog een attractie bezoeken. Een attractie die in geen van
de toeristische foldertjes van de stad voorkomt: Dutch
Orange Village. Tegen de bezoekersaantallen van de gro
te pretparken kan het Oranje-dorp niet op, maar de Ne
derlanders, Belgen en Ieren kunnen er niet omheen.
orlando hans de bruun
correspondent
Het dorp - dat niet meer is dan
een podium en een verzameling
eet- en drinktenten - moet de
voetbalfans, en dan vooral die
van Nederland, 'van, de straat
houden'. Orlando heeft in de
avonduren weinig vertier te bie
den en feestvieren op straat
wordt door de politie niet op
prijs gesteld. In het Oranje-dorp
kunnen de supporters zich wel
volledig laten gaan. Er mag in
de open lucht gedronken wor
den, er is muziek, op grote tv-
schermen worden elders ge
speelde voetbalwedstrijd ge
toond en er komt een aantal
topattracties.
Bart Peters en de Radio's,
Corrie Konings, de 'Deurzak
kers', Ronald, Arie Ribbens en
de Havenzangers moeten de
meute - er worden dagelijks
tien tot vijftienduizend mensen
verwacht - bezighouden. Maar
over een aantal nog grotere at
tracties deed organisator Mi-
chiel Koot gisteren nog wat ge-
heimzinning. Vooral vrijdag -
die na de wedstrijd Ierland-
Mexico tot 'Ierse Dag' wordt ge
bombardeerd - wordt een aan
tal sterren van wereldformaat
venvacht.
In elk geval komt Bob Geldof
met zijn band, enige leden van
Emotional Fish zullen optreden
en ook de Hot House Flowers.
Over het gerucht dat ook U2
komt - zij het mogelijk zonder
Bono - wil Koot niets kwijt. „Er
komt een hele grote attractie",
zegt hij slechts. „Maar als ik
openlijk ga zeggen dat U2 komt,
dan staan hier morgen hon
derdduizend mensen voor de
deur. Dat kan ik niet maken."
Dus toch? Over zijn gezicht
trekt slechts een veelbetekenen
de glimlach.
En daarmee is de koek niet
op, laat hij doorschemeren. Ook
zaterdag, de 'Hollandse Dag' na
België-Nederland, komen enke
le toppers. Maar wie dat zijn wil
hij evenmin kwijt. „Die worden
pas op het allerlaatste moment
uit Nederland overgevlogen."
Koot is 'een Amsterdamse uit
gever met veel relaties in de
popwereld' die de afgelopen
vier maanden al zijn vrije tijd,
en veel meer, in het mede-orga
niseren van het Orange Village
heeft gestoken. Het is oorspron
kelijk het idee van de Ooster-
beekse reisorganisator Joop Le
ver. Tijdens het WK van 1990 in
Italië was er al een soort Hol
lands dorp, waar de vele Oran
je-supporters zich konden uitle
ven.
Direct na de WK-loting in de
cember werden plannen ge
maakt om ook in Orlando, waar
Oranje twee wedstrijden speelt
en gedurende zijn eerste Ameri
kaanse weken zijn trainings
kamp heeft opgeslagen, iets
dergelijks voor de trouwe fans
te organiseren. Langs Interna
tional Drive, de lange weg waar
aan tientallen hotels en restau
rants liggen, werd een leeg
staande fabriekshal gevonden
met een groot parkeerterrein,
waar wat van te maken viel.
De hal is een VIP-verblijf ge
worden, waar de Oranje-spon
sors voor honderd dollar per
dag inclusief eten en drinken,
hun relaties en personeel kun
nen fêteren. Het dorp werd gis
teravond geopend door Orlan
do's burgemeester Glenda
Hood, in de aanwezigheid van
onder anderen defensieminister
Relus ter Beek en onderwijs-mi-
nister Jo Ritzen, die 'toevallig'
ook in de VS zijn. De organisa
toren hopen dat na zaterdag
ook de Oranje-spelers en mis
schien kroonprins Willem-
Alexander zich er zullen laten
zien.
De voetbalsupporters betalen
voor een middag en avond top-
amusement slechts tien dollar.
Een schijntje vergeleken bij de
toegangsprijzen van de pretpar
ken in Orlando, waar je voor
Disneyworld, het Epcot-center
en de filmstudio's elke keer al
gauw 40 dollar (75 gulden) per
persoon neertelt. Het Oranje
dorp zorgt dat de mensen, die
vaak al diep in de portemonnee
hebben moeten tasten om
Oranje naar Amerika te volgen,
hun geld in de zak kunnen hou
den.
Nederland zorgt daarbij bo
vendien voor een stukje ver
broedering door ook de Ieren
en Belgen uit te nodigen. Hoe
dat met de Belgen moet na de
wedstrijd van zaterdag is trou-
De demissionaire onderwijsminister Ritzen (links) vlak voor zijn vertrek naar Orlando in gezelschap van
Tweede Kamer-voorzitter Deetman. Ritzen is al gekleed voor een bezoek aan het Oranje-dorp. foto ai
wens nog even de vraag. Moet
je gaan feestvieren met de te
genstander die je net heeft ver
slagen? Een gelijkspel zou voor
de goede verstandhouding mis
schien wel het beste zijn.
Met de Ieren hebben de
Oranjesupporters geen 'proble
men'. Wie herinnert zich niet
hoe zij bij het EK in 1988 en het
WK in 1990 samen feestvierden?
Wat het Oranje-dorp kost wil
len Lever en Koot niet kwijt. Als
er elke dag tienduizend suppor
ters komen, komt er al hon
derdduizend dollar per dag bin
nen. „Maar je moet hier voor el
ke gulden een dollar rekenen en
dan gaat het er zo weer uit
ook", zegt Koot. Zijn staf be
staat uit vijftig Nederlandse vrij
willigers, die er een leuke werk
vakantie door hebben, en een
handvol Amerikanen, alsmede
een klein legertje aan bewakers.
Voor grote ordeverstoringen
zijn de organisatoren niet bang,
al zal er heel wat alcohol door
heen gaan. Maar de supporters
worden na de wedstrijden met
bussen regelrecht van het sta
dion naar het Oranje-dorp gere
den, en na afloop kunnen ze
met bussen weer naar hun ho
tels. Omdat het dorp op privi
terrein ligt zal de politie van Oi
lando alleen optreden als buite
de hekken van de het dorp oi
rechtmatigheden plaatsvinden
Vooralsnog sluit Dutch Orai
ge Village op 30 juni, na
wedstrijd tegen Marokko, zij
deuren. Mocht Nederland ech
ter poulewinnaar worden da
speelt het zijn volgende
strijd op 4 juli ook in Orlandi
Hoewel dat officieel nog niet
geregeld, gaan de organisatore
er vanuit dat zij het dorp da
ook nog vijf dagen langer mo
gen openhouden.
wedsAf
'Laat ons eerst de tweede ronde halen
den haag ivar hoekstra
gpd-verslaggever
Morgen wordt voor het eerst op
een WK-voetbal de wedstrijd
Nederland-België gespeeld.
Een derby vol sentimenten die
Nederland volledig in de greep
houdt. Posters in etalages met
de weinig vleiende tekst: 'Pol
(van Himst) lik me Hol (land)'
geven aan hoe de derby van de
lage landen hier leeft. Maar ter
wijl in Nederland de 'Oranje
koorts' de voetbalsupporter al
weken in de greep heeft, wil in
België de 'Roodvonk' nog niet
overslaan. Natuurlijk: de Rode
duivels zijn geliefd, maar dat
uit zich niet in volledig versier
de winkels of 'Rode Duivel'
produkten in de supermarkt.
Laat de Hollanders zich maar
ziek eten aan oranje-vla en 'on
ze jongens-zoutjes, de Belg
waakt ervoor zich nu al over te
geven aan de WK-gekte. „Laat
ons eerst de tweede ronde ha
len. Dan kunnen we altijd nog
idioot doen."
Wie niet weet dat deze weken
het WK-voetbal gespeeld
wordt, zal er in België moeilijk
achter komen. In het Antwerp
se café De Bengel leeft het WK
ogenschijnlijk niet. Wie de bui
tenkant van het etablissement
beziet, ontwaart geen vlaggen
of rode ballonnen. Binnen staat
echter een groot tv-scherm en
de bezoeker krijgt bij elk Bel
gisch doelpunt een gratis
'pintje'. Gezien de weinig aan
vallende speelstijl van de Belgi
sche ploeg geen garantie om
een avondje kosteloos dronken
te worden. Zo'n opmerking is
tegen het zere been van een
groepje mannelijke stamgasten
dat gemoedelijk keuvelt over de
kansen van de Rode Duivels.
„Ja, ja, wij Belgen spelen af
braakvoetbal en Holland speelt
de sterren van de hemel. Dat
hebben we gezien tegen Saudi-
Arabië. Dat is dan de grote Ne
derlandse ploeg die wel
eventjes wereldkampioen
wordt. Hollanders lullen zich
zelf al bij voorbaat in de finale."
In het Vlaams café geen over
spannen verwachtingen. Men
bezondigt zich er liever aan
nuchtere prognostiek. Want
over de uitslag van de eerste
België-Nederland in WK-ver-
band zijn ze het allemaal eens:
dat wordt 1-1. „Voor beide
ploegen genoeg om een ronde
verder te geraken, hé." Alleen
de vraag wat nu de zwakke
punten van de Belgische ploeg
zijn, wil de gemoederen bezig
houden. Tussen de supporters
ontstaat een verhitte discussie
over het al dan niet efficiënte
spel van middenvelder Enzo
Scifo. Weg gemoedelijke sfeer.
In Antwerpen is Oranje wei
nig geliefd. Volgens Peter Kint,
eigenaar van studentencafé
Pansjee, heeft dat alles te ma
ken met de wekelijkse invasie
van Nederlandse jongeren die
de Antwerpse horeca in het
weekeinde te verwerken krijgt.
„Als Nederlanders met meer
dan vijf man ergens uitgaan, is
er geen land meer mee te be
zeilen. Gaan ze schreeuwen en
stennis maken. Het is niet ple
zant om te zeggen, maar hier in
Vlaanderen zullen we nóóit
voor Nederland zijn. Nee, ook
niet als België eerder uitgescha
keld wordt dan Oranje. Dan
zijn we nog eerder voor de
Duitsers."
In Brussel leeft het WK zo
mogelijk nog minder dan in
Antwerpen. Op de Grote Markt,
waar EG-ambtenaren keurig in
pak een biertje drinken in een
van de luxueuze grand café's, is
België-Nederland geen ge
spreksthema. Op de vraag wat
men verwacht van de wedstrijd
België-Nederland wordt ver
baasd gereageerd. „Wat België-
Nederland? Gaat dat over voet
bal?"
De horeca net buiten het
centrum is meer voetbalmin-
ded. In een bruin café kijken
drie verstokte Anderlecht-sup
porters van middelbare leeftijd
op een groot scherm naar de
wedstrijd Duitsland-Spanje.
Voor Oranje hebben ze respect.
„Dat is een schone ploeg. Geen
wereldkampioen, maar allee,
dat is onze Belgische ploeg ook
niet." Toch gaat Nederland het
moeilijk krijgen tegen de Rode
Duivels. „Oranje kan niet goed
verdedigen en heeft te veel
kansen nodig om te scoren. Als
'Joske' (Josip Weber, de tot Belg
genaturaliseerde voormalige
Kroaat) 1-0 maakt, is het ge
daan, hé. Oranje scoort niet te
gen onze verdediging."
Behalve als de voor An
derlecht spelende spits Johnny
Bosman een kans krijgt. „Die
heeft een uitstekend seizoen
gedraaid. Voor zijn kopkracht
hebben de Belgische spelers
veel angst", aldus de 'kenners'.
In het Westbrabantse grens-
plaatsje Putte plaatst de aan
staande derby de winkeliers in
een lastig parket. Wat te doen
als de ene helft van je klanten
Belgisch is en de andere helft
Nederlands? De plaatselijke Al-
bert Heijn heeft een oplossing
gevonden: op de winkelruit
staan aanmoedigingskreten
voor Oranje ('Oranje dat kan
je') en voor de Rode Duivels
('Rode Duivels pak ze') broe
derlijk naast elkaar. In de win
kel zelf overheerst het Oranje.
„Rode Duivels artikelen zijn
niet te krijgen. Dat leeft niet bij
de Belgen", zegt eigenaar
Broks. Putte leeft volgens Broks
ontspannen naar de wedstrijd
toe. „Hier gaan Belgen en Ne
derlanders gemoedelijk met el
kaar om. Rellen hoef je zater
dag niet te verwachten."
Het Puttense café Grenszicht
ziet zich in een penibele situa
tie geplaatst. De ingang van de
kroeg ligt in Nederland, de uit
gang in België. Voor het Neder
landse echtpaar Auk en Fred
geen beletsel om er een 'Oran
je' 'walhalla van te maken.
„Kom nou, ik blijf wel Neder
lander. Iedereen die hier een
wedstrijd van Oranje komt kij
ken, krijgt direct een Oranje pet
op zijn hoofd. Ook als het een
Belg is", zegt eigenaar Fred.
Dat wordt een van de aanwezi
ge Belgische klanten toch iets
te gortig. „Zo'n pet zet ik nóóit
op", klinkt het stellig. „Oh nee!,
reageert Fred, „Dat zeiden zes
Belgen die hier laatst Neder
land-Canada keken ook. Mooi
dat ze met een oranje petje op
hun kop via de achterdeur Bel
gië inkropen. Ladderzat."
Zwitsers
'uit hun bol'
na WK-succes
(jeneve ap
'Rej
Roi
Het waren on-Zwitserse tafe/?- -
len. De normaal zo stijve Zw\v:-.
sers omhelsden en kusten vól
slagen onbekenden. Toeterde g
onophoudelijk met hun auto®
claxons. Vierden feest tot aa 53"
het ochtendgloren donderdaj geel
En dat allemaal omdat hu
team op het WK in Ameril g
Roemenië had afgedroogd mtN
4-1. Het was de eerste Zwitsers |e.
WK-overwinning sedert 40 jaar. u
Zelfs de beruchte anti-gf
luidshinderbrigades knepen ee
'oor' dicht voor de grote
luidsoverlast die de feestend ff
meute veroorzaakte; terwijl d *F
Zwitsers normaal gesproken in
tolerant staan tegenover iedegi
geluidje dat na tien uur 1 ji
avonds gehoord wordt. Zo krij
gen sommige woninghuurder (Sp
zelfs te horen hun toilet na c'
tijdstip niet meer door te spoe
len, zijn er Zwitsers die over he
vuurwerk tijdens de nationall y
feestdag klagen en deelt de poli
tie fikse boetes uit na de klein
ste klacht over geluidshinde
door een buur.
Maar niets van dat alle
woensdagavond. Na de over
winning op Roemenië is Zwit
seriand vrijwel verzekerd vai
een plaats in de tweede rom'
De Britse coach van het Zwit
serse team, Roy Hodgson, is
middels uitgeroepen tot
nieuwe Wilhelm Teil omdat hi
'Roy's Boys' zo ver heeft ge
hracht.
Ierse zege
maakt dorstig
Het succes van Ierland tijden:
het WK heeft stimulerend gejjy
werkt op de verkoopcijfers var.
Guinness-bier in Ierland er^
Groot-Brittannië. Volgens de Fi
nancial Times hebben Britst
pubs vijf keer zo veel van he
donkergetinte drankje verkocht
waardoor de voorraad dringen!
aanvulling behoeft.
Javier Clemente
haalt weer uit
Javier Clemente heeft zijn mond
weer geroerd. De bondscoach
van Spanje, die bekend staal
om zijn gepeperde uitspraken,
heeft de vele critici onder de
Spaanse sportjournalisten neer
gesabeld. „De meesten van hen
hebben totaal geen verstand
van voetbal. Veel journalisten
zijn knettergek. Ik wil ze aanbe
velen na het WK een paar dagen
langer in Amerika te blijvea
Hier zijn tal van goede inrich
tingen voor zulke gevallen."
Een bescheiden vorm van Belgische voetbalgekte: spelershoofden op Antwerpse bierglazen.
foto ap
