Nederland telt niet
erg veel ambtenaren
Overheidsbureaucratie kost twintig miljard per jaar
Binnenland
Verdwenen paar vluchtte
voor 'einde der wereld'
Kerkganger eist excuses
voor rel rond hostie
Slopen tegen de braaksellucht
Milieuramp op nippertje voorkomen
Schoonheidsfoutje van Postbank
schokt kersverse aandeelhouders
Einde paniekgolf bij
zigeuners is raadsel
DONDERDAG 23 JUNI 1994
Drie dorpen bellen maanden gratis
hoonhorst» Een onverwacht meevallertje voor telefoonabon
nees in de Overijsselse dorpjes Wythem, Hoonhorst en Laag Zu-
them, ten oosten van Zwolle: vanwege een foutje in de admini
stratie zal PTT Telecom over de maanden april en juni voor ruim
duizend abonnees geen gesprekskosten in rekening brengen.
Iedereen met het kengetal 05290 cn een telefoonnummer tussen
1200 en 2199 heeft inmiddels bericht gekregen dat er vanwege
een 'verstoring in het notaproces' op de PTT-burelen geen ge
sprekskosten zijn geregistreerd.
Grafschennis in Brunssum
brunssum Op de algemene begraafplaats in Brunssum zijn rond
twintig grafstenen uit de grond gerukt en grotendeels vernield.
Het gaat vooral om graven van kinderen en van kloosterzusters,
aldus de politie. Van de dader(s) ontbreekt nog elk spoor. De po
litie zegt geen aanwijzingen te hebben dat het om een gerichte
actie gaat. Zij denkt eerder aan een incident.
Morsen bij tanken verleden tijd
Rotterdam Het is eind dit jaar gedaan met het morsen van ben
zine tijdens het tanken. Dan komt een vulpistool met morsvrije
tuit op de markt. Het Specialistisch Innovatiecentrum voor Uit
vindingen in Rotterdam beloonde deze vinding gisteren met de
jaarprijs 1994. Het nieuwe vulpistool is uitgerust met een een
voudig klepje dat de tuitmond afsluit zodra met tanken wordt
gestopt. Het pistool heeft een zodanige vorm dat eventuele
druppels alsnog in de tank vallen of in het lekbakje terechtko
men. Het bakje leegt zich dan weer in de tank van de volgende
klant. Vooral het milieu is gebaat bij deze uitvinding, aldus het
Centrum. Door het morsen bij tankstations verdwijnen nu jaar
lijks honderdduizenden liters brandstof, en dus voor miljoenen
guldens, in de bodem.
Cel geëist voor incest met dochters
zutphen Voor de Zutphense rechtbank is gisteren tegen een 65-
jarige Zutphenaar 2,5 jaar cel geëist vanwege incest gedurende
zeven jaar met twee dochters uit zijn tweede huwelijk. Met vier
dochters uit zijn eerste huwelijk jarenlang pleegde de man ja
renlang incest, maar die feiten zijn verjaard. De bal kwam aan
het rollen toen zijn tweede vrouw in 1992 aangifte deed. Het
paar is sindsdien gesheiden. De man ontkende. Hij gaf wel toe
op seksueel gebied 'erg ruimdenkend' te zijn: ,,Ik douchte met
hen, waste hen en heb hen, op hun verzoek, ook laten zien hoe
sperma er uit ziet". Officier Van Heek noemde de aangifte van
de moeder de 'reddende stap' die een einde maakte aan 'zeven
bange jaren waarin uw beide dochters een akelig, angstig en
zeer isolerend geheim' hadden
Alleen in Duitsland minder overheidsdienaren
Het valt best mee met het aantal ambtenaren en semi-
ambtenaren in Nederland. Nog geen kwart van de totale
werkgelegenheid was in 1991 te vinden bij de overheid
en in de gepremieerde- en gesubsidieerde sectoren zoals
de gezondheidszorg. In Denemarken, Zweden en België
lag het percentage aanmerkelijk hoger, in Groot-Brittan-
nië was het vergelijkbaar en in het voormalige West-
Duitsland lag het lager.
king direct of indirect voor de
overheid. In België is dat 30
procent en in Denemarken zelfs
35 procent. Alleen het voormali
ge West-Duitsland scoorde la
ger dan Nederland met 19 pro-
Een 40-jarige vrouw uit Harden-
berg en een 43-jarige man uit
Vriezenveen die sinds 9 juni
spoorloos verdwenen leken, zijn
die dag op de vlucht geslagen
uit vrees voor het einde der we-
Treld. Het paar, beiden Jehova's
getuigen, verdween op de och-
,tead van 9 juni nadat een kind
van de vrouw bij school was af
gezet. De echtgenoten van de
twee sloegen alarm. Zij vrees
den een misdrijf.
Het duo reed op de dag van
verdwijning per auto naar het
Frans-Duitse grensgebied bij
Mulhouse. Na enige omzwer-
vingen lieten zij hun auto op
een bospad achter. Die werd
daar vijf dagen later aangetrof
fen, met daarin persoonlijke
spullerr van de Nederlanders.
Een uitgebreide speuractie volg
de, met een helicopter, red
dingshonden. brandweer en
vrijwilligers. Het zoeken bleef
zonder resultaat.
Het tweetal meldde zich dins
dag bij een inwoner van het
Zuidduitse dorpje Lenzkirch.
Nu blijkt dat de man en vrouw
na het verlaten van de auto wa
ren verdwaald. Ze hadden de
laatste week niet gegeten en'al-
leen water gedronken. Hoewel
ze door voedseltekort zijn ver
zwakt, is hun gezondheidstoe
stand redelijk. Van een misdrijf
is bij verhoor door de politie
niets gebleken. Wel kwam toen
de reden van hun vlucht aan
het licht. De twee keren de ko
mende dagen naar Nederland
terug.
Dat blijkt uit een onderzoek
naar de publieke sector in zes
Europese landen van het Insti
tuut voor Arbeidsvraagstukken.
Om de overheidsdiensten van
de afzonderlijke landen met el
kaar te vergelijken, kozen de
onderzoekers ervoor alle dien
sten die in Nederland door de
overheid worden verricht of be
taald, tot uitgangspunt te ne
men. In Nederland werkt 24
procent van de beroepsbevol-
Chinees laat
eetpiraat de
hele afwas doen
In de volksmond worden er
vaak grappen over gemaakt.
Geen geld? Dan maar afwas
sen. In Chinees restaurant De
Blauwe Lotus in Zwolle werd
deze week de daad bij het
woord gevoegd. Een 27-jarige
zwerver had voor 36 gulden z'n
buik rond gegeten, maar liet
het afweten toen het aankwam
op betalen. Hij verklaarde
doodleuk geld noch cheques
bij zich te hebben.
In overleg met de gealar
meerde politie werd snel een
oplossing bedacht. In de keu
ken stond nog een flinke af
was, goed voor een paar uur
'dienstverlening' ter compen
satie van de genoten maaltijd.
Om te voorkomen dat de eet
piraat de benen zou nemen,
nam de politie diens paspoort
in beslag. Pas nadat hij het
karwei had geklaard, mocht hij
het paspoort weer ophalen. En
zo geschiedde. Onder luid pro
test toog de onvrijwillige vaat
wasser aan de arbeid, nadat hij
tevergeefs had gesmeekt om
een proces-verbaal in plaats
van een werkstraf. Pas enkele
uren later kon hij de afwas-
kwast neerleggen en de thee
doek opbergen.
Ook is onderzocht hoe de ver
houding is op diverse deelter
reinen, zoals onderwijs, veilig
heid en welzijn. In Nederland
bleek er voor één op de tien in
woners tussen de vijf en dertig
jaar (de groep die het meest on
derwijs geniet) een leerkracht te
zijn. In Zweden is dat hetzelfde,
terwijl er in Denemarken voor
elke acht jeugdigen een onder
wijskracht is. In Duitsland moe
ten 13,6 inwoners een leer
kracht delen.
Als het gaat om veiligheid
(politie, gevangeniswezen en
rechterlijke organisatie) stond
Nederland op de eerste plaats
met een verhouding van één
functionaris op 42,6 mannen
tussen de vijftien en vijftig jaar.
In deze categorie is Groot-Brit-
tannië de laatste met een ver
houdingvan 1:67,1.
Ook op het gebied van welzijn
(gezondheidszorg, welzijn en
sociale zekerheid) bekleedde
Nederland de eerste plaats, in
de categorie defensie de derde
(na België en Denemarken) en
in de resterende categorieën
staat Nederland eveneens op de
derde plaats.
De onderzoekers trachtten de
uitkomsten van hun studie gis
teren bij de presentatie een po
litieke lading mee te geven. Eén
van de gespreksonderwerpen in
de kabinetsformatie is immers
minder ambtenaren. Volgens
onderzoeker Van Dongen biedt
het onderzoek wat dat betreft
'een aantal interessante beleids-
aanknopingspunten'. Het aan
deel van de publieke sector is
niet bijster hoog, aldus Van
Dongen.
In het onderzoek worden
echter voor een deel appels met
peren vergeleken. Er is namelijk
geen rekening gehouden met
verschillen in kwaliteit en ar-
beidsproduktiviteit van de
werknemers. Dat geldt ook voor
het beleid. In Nederland zit er
bijvoorbeeld maar één gevange
ne in een cel. In Groot-Brittan-
nië kunnen dat er meer zijn,
waardoor er in principe minder
bewakingspersoneel nodig is.
'Pastoor vervolgde mij als een Don Camillo
holtum gpd
Verwarring over een wegge
gooide hostie heeft in het
Bornse kerkdorp Holtum ge
leid tot een al weken durend
conflict tussen een kerkganger
en pastoor Quanjel. De pas
toor achtervolgde 'als een Don
Camillo' tijdens de zaterdag
avondmis een gelovige die
juist de hostie had ontvangen.
Het voorval, dat reeds op 4 ju
ni plaatsvond, heeft een
staartje gekregen. De kerkgan
ger, G. Smeets uit het Noord
limburgse Velden, eist van de
pastoor schriftelijk diens excu
ses. Zo niet, dan schakelt
Smeets het bisdom in.
Over de oorzaak van het ge
ruchtmakende incident, be
staat weken later nog steeds
onduidelijkheid. Volgens
Smeets beschuldigde de pas
toor hem ervan dat hij de hos
tie had weggegooid. Volgens
de kerkganger heeft de pastoor
hem daarop 'als een wilde
man' door de kerk achter
volgd, de rij voor de commu
nie in verbijstering achterla
tend. Smeets: „Toen ik de pas
toor liet zien dat de hostie nog
op mijn tong lag, stond hij als
aan de grond genageld. 'Dan
hebt u geluk gehad', waren
zijn woorden".
Pastoor Quanjel wil niet in
gaan op het voorval, maar ont
kent dat hij dacht dat Smeets
de hostie had weggegooid. Hij
verwijt Smeets dat deze niet
met hem is komen praten,
maar twee dagen na het voor
val een brief stuurde waarin de
excuses werden geëist.
Aanvankelijk wilde Smeets
de zaak als vervelend incident
afdoen, maar volgens hem
wordt hij nu door dorpsgeno
ten beschouwd als een soort
ketter. Ook zijn vrouw wordt
naar haar eigen gevoel door
velen met de nek aangekeken.
„Ik wil dit uit de wereld gehol
pen hebben," schrijft Smeets
in de brief naar de pastoor.
Volgens Smeets kan dat alleen
als de pastoor schriftelijk ver
klaart wat de reden voor zijn
gedrag was en zijn excuses
aanbiedt.
De pastoor weigert dat ech
ter. Smeets overweegt nu 'alle
stappen in het bisdom te zet
ten' om de zaak rechtgezet te
krijgen.
utrecht» Een rijtjeswoning in de
Utrechtse wijk Lunetten, waar al
maanden een mysterieuze braak
sellucht hangt, wordt momenteel
steen voor steen door tal van des
kundigen onderzocht. De oorzaak
van de ziekmakende lucht blijft
echter een raadsel. Tijdens een
verjaardagsfeest in februari vulde
de woonkamer van Ron en Maria
Carter zich voor de eerste maal
met een scherp, naar braaksel rui
kend aroma. Het verschijnsel leek
na een maand weer verdwenen,
maar dook vorige week plotseling
weer op. En net als de vorige keer
hebben de buren nergens last van.
Bij de Carters is het de afgelopen
dagen een komen en gaan van
deskundigen, die allen hun uiter
ste best doen de oorzaak van de
braakselgeurte ontmaskeren. Dat
onderzoek heeft inmiddels geleid
tot het hakken van gaten in de
buitenmuur. Bij het besnuffelen
van de gevel ter hoogte van de
vensterbank was namelijk geble
ken dat vermoedelijk daar ergens
de bron moet zitten.
„Vooral toen ze gingen hakken,
was de stank verschrikkelijk", ver
telt Maria Carter bij de gehavende
buitengevel. Maar echt geholpen
heeft het niet. Na enkele dagen
ventileren van de spouw is de
stank weliswaar wat afgenomen,
maar nog steeds adembenemend
aanwezig. Maria Carter: „De een
meent dat het aan de plavuizen
ligt en dat die er dus uitgesloopt
moeten worden, de volgende
heeft het over het plafond. En nu
zijn ze met de buitenmuur bezig.
Ik houd m'n hart vast want ze
hebben al gezegd dat eventueel
de hele buitengevel gesloopt
moet worden".
foto gpd annette vlug
urk» Door snel ingrijpen hebben Rijkswaterstaat en het bergingsbedrijf BTS gistermorgen vroeg een kilome
ter uit de kust bij Urk een milieuramp op het Usselmeer voorkomen. Rond half vijf liep de met 1100 ton
stookolie geladen Duitse tanker Michael door de hoge golfslag vol water, waarna hij aan de grond liep. Het
gevaar bestond dat de lading in het Usselmeer zou lekken, maar dat gebeurde niet. Het gealarmeerde ber
gingsbedrijf was snel ter plekke met de pompboot De Redder. De laadruimten werden vervolgens afgedicht.
In de uren daarna is het water uit het gezonken schip gepompt. In de loop van woensdagochtend kon de Mi
chael naar de haven van Urk worden gesleept. foto anp
amsterdam anp
Enkele duizenden beleggers in
aandelen KPN reageerden giste
ren als door een horzel gestoken
toen zij een brief van de Post
bank ontvingen met de afreke
ning van hun inschrijving.
Daarin was de vijf procent kor
ting op de eerste 75 toegewezen
aandelen niet verwerkt. De re
kening gaf een bedrag van on
geveer 185 gulden te veel aan.
Een woordvoerster van de
Postbank gaf toe dat er een fout
is gemaakt. „Het regende van
ochtend telefoontjes van men
sen die meenden benadeeld te
zijn. Het bleek dat er in een
aantal afrekeningen een print-
fout is geslopen. Financieel zal
niemand er nadeel van onder
vinden, want op de afschrijvin
gen, die nog worden verstuurd,
staan wel de correcte bedra
gen".
Gezien het grote aantal klach
ten is op de effectenafdeling van
de Postbank gisteren een band
je ingesproken waardoor beleg
gers worden gerustgesteld. „Ie
dereen is momenteel in ge
sprek. Indien u belt over de af
rekening van uw ingeschreven
KPN-aandelen kunnen wij u
mededelen dat het juiste bedrag
is vermeld op het afschrift van
uw girorekening. Onze excuses
voor het ongemak."
Volgens de woordvoerster is
het juiste aantal fouten niet aan
te geven. „In elk geval enkele
duizenden". Overigens is de
vergissing alleen voorgekomen
bij nieuwe beleggers. Klanten
met een bestaande effectenre
kening hebben een juist bericht
gehad.
Groningse onderzoeker: Regels eerst toetsen op kosten, dan pas invoeren
groningen gpd
De administratieve rompslomp rond
de vier miljoen uitkeringen, de subsi
dies en de belastinginning kost de
overheid omgeveer twintig miljard gul
den per jaar. Vooral de vermogensbe
lasting, de bijstand, de WAO en de WW
kosten relatief veel aan administratie
kosten, zo heeft de Groningse
econoom Maarten Allers (30) uitgere
kend. Het is voor het eerst dat diep
gaand onderzoek is gedaan naar de
kosten van de overheidsbureaucratie-
en.
Jaarlijks gaat in de collectieve sector
ongeveer driehonderd rhiljard gulden
rond: gezinnen en bedrijven betalen
belastingen en sociale premies, die
vervolgens deels weer worden direct
worden teruggesluisd naar de burgers
via subsidies en uitkeringen. Allers be
rekende dat het aan de gang houden
van de pomp vijftien tot twintig miljard
gulden per jaar kost. Volgens Allers is
te lang 'onder de tafel geschoven' dat
alle administratieve rimram niet alleen
tijd en ergernis kost, maar ook geld.
Allers beperkte zich tot de overheids
regelingen waarin meer dan honderd
miljoen per jaar omgaat. Regelingen
zoals de studiefinanciering zijn niet
eens meegeteld, omdat de gegevens
ontbraken om de kosten te ktinnen be
rekenen. Aan harde tellingen kwam Al
lers op vijftien miljard, maar de nadere
regelingen meegerekend is twintig mil
jard 'nog aan de voorzichtige kant',
zegt de econoom die op zijn onderzoek
volgende week promoveert.
Het schema dat Allers vier jaar gele
den al maakte van de kosten van het
bedrijfsleven werd toen door minister
Andriessen van economische zaken
aan de Tweede Kamer aangeboden.
Sindsdien is er veel veranderd aan de
regelgeving en is de WAO door de ge
haktmolen gehaald, maar de hoge kos
ten zijn gebleven. Tijdens wat een na
tionaal economiedebat had moeten
zijn op 24 maart, lanceerde diezelfde
Andriessen een norm voor de admini
stratieve kosten: tien procent minder
over vier jaar. Een lachertje, zegt Allers.
„In de eerste plaats heeft de minister
de afgelopen vier jaar zijn regeprmacht
niet gebruikt om er zelf wat aan te
doen. En in de tweede plaats is An
driessen vergeten te zeggen hóe het
moet."
Allers' recept om de twintig miljard
te drukken: eenvoudiger regels en een
efficiëntere uitvoering. „Van elke nieu
we maatregel moet meteen gekeken
worden naar de kosten van de invoe
ring. De eigenschappen die een maat
regel duur maken moeten zoveel mo
gelijk worden weggelaten. Hou het
simpel".
Neem de WW. De toekenning van de
uitkeringen, de controles en de admi
nistratie kosten meer dan een-zevende
deel (15,7 procent) van het totale bud
get. Volgens Allers doordat de wet te
zeer op het individu is toegesneden,
daardoor complex is en dus erg ar
beidsintensief. Allers: „Efficiëntie kan
botsen met rechtvaardigheid, maar ik
durf te stellen dat een belangrijk deel
van de regels voortkomt uit pure regel
zucht die niets met rechtvaardigheid
heeft te maken".
Volgens Allers lijden kleine bedrijven
in vergelijking met grote bedrijven on
evenredig zwaar onder de administra
tiekosten. Er is zelfs sprake van oneer
lijke concurrentie wanneer in ogen
schouw wordt genomen dat kleine be
drijven hun kosten vaak maar ten dele
doorberekenen en een deel ten laste
laten van de winst. Allers: „De overheid
werkt mensen tegen die een eigen be
drijf willen beginnen".
De ruimte die Allers op de enquête
formulieren had vrijgelaten voor com
mentaar „droop van de frustraties. Be
drijven hebben niet het idee dat ze zin
vol werk doen en vinden het helemaal
niet hun taak om BTW te innen". Allers
stelt voor de lasten voor kleine bedrij
ven te verlichten door de termijn waar
op BTW moet worden afgedragen voor
kleine bedrijven te verlengen. „Kleine
bedrijven kunnen dan langer rente
trekken van de BTW-gelden en zo ge
compenseerd worden voor hun hogere
kosten."
nieuwegein gpd
De plotseling weer ingetreden
rust onder de Nieuwegeinse
zigeuners na de recente pa
niek rond een tweetal moor
den stelt de politie voor een
raadsel. „Want het is natuur
lijk wel gek dat het ene mo
ment de zigeuners in blinde
angst hun koffers pakken, en
het andere moment alle on
rust weer even plotseling is
verdwenen", verklaart een
woordvoerder.
Drie maanden geleden was
de Nieuwegeinse zigeunerge
meenschap nog in rep en roer.
De angst zat er goed in voor
een bende zware criminelen
uit het voormalige Joegoslavië,
die twee zigeuners uit Ede en
Bennekom - zou hebben ver
moord. Maar hoewel de da
ders van die slachting nog
steeds niet zijn gepakt, is er
van de enorme paniek die op
de moorden volgde niets meer
te merken.
„Uit de plotseling weer inge
treden rust zou men kunnen
concluderen dat de zigeuner
gemeenschap kennelijk een en
ander intern heeft geregeld,
zodat men weer opgelucht
adem kan halen", zegt de poli
tiewoordvoerder, „maar zeker
weten doen we dat niet. De
kwestie blijft ook voor ons
nogal wazig. We hebben er
nooit goed de vinger achter
kunnen krijgen, niet in de
laatste plaats doordat de zi
geunergemeenschap zeer ge
sloten is voor buitenstaan
ders."
De Nieuwegeinse zigeuners
die hals-over-kop op de vlucht
sloegen naar het buitenland,
zijn inmiddels bijna allemaal
weer terug in hun huizen. Ook
de extra surveillances die op
last van de Nieuwegeinse bur
gemeester Laan gingen rijden,
behoren al weer enige tijd tot
het verleden.
De gruwelijke moord op
twee zigeuners uit Ede en
Bennekom lag ten grondslag
aan de uitslaande paniek die
behalve in Nieuwegein ook
heerste in Ede en Amsterdam.
In deze steden wonen de circa
vijfhonderd leden van de Cag-
nara-stam, waartoe ook de
twee vermoorde mannen be
hoorden. Hun ernstig ver
minkte lijken werden terugge
vonden in het Duitse Aken en
het Belgische Luik. Het onder
zoek naar deze moordpartijen
loopt nog. Het vermoeden be
staat dat de zigeuners het
slachtoffer zijn geworden van
een criminele afrekening. De
twee zouden betrokken zijn
geweest bij het doorsluizen
van zwart geld en daarbij zelf
te inhalig zijn geworden.
Adviseur Van Eeuwijk van
de zigeunervereniging Rom
zegt blij te zijn dat de dreiging
kennelijk uit de lucht is. Maar
ook hij heeft er geen verklaring
voor. „Toch leven veel zigeu
ners nog steeds tussen hoop
en vrees. Hoop dat het écht
voorbij is en vrees dat de pa
niek opnieuw de kop opsteekt.
Want zolang de daders niet
zijn opgepakt, kan dat elk mo
ment het geval zijn."
