'Gerechtigheid blijft altijd actueel'
Kerk Samenleving
DINSDAG 21 JUNI 1994
BUITENLAND KORT
Vrouwelijke priester 1)
De Anglicaanse Kerk in
Schotland heeft, drie maan
den na de wijding tot priester
van de eerste vrouw in Enge
land, besloten vrouwen tot
het priesterambt toe te laten.
De synode van de Schotse
Episcopaalse (Anglicaanse)
Kerk stemde met de vereiste
twee derde meerderheid
voor vrouwelijke priesters.
De eerste vrouwen worden
niet voor december tot pries
ter gewijd. De Schotse Kerk,
die ongeveer 56.000 leden
telt, heeft 63 vrouwelijke di
akenen op een totaal van 358
geestelijken.
Vrouwelijke priester (2)
Alle zes bisschoppen stem
den voor de priesterwijding
van vrouwen. Vorig jaar trad
bisschop George Sessford af
omdat hij falikant tegen is.
Van de priesters in de synode
stemden 56 voor en 22 tegen
bij één onthouding. Bij de le
ken was de meerderheid gro
ten 66 voor, 12 tegen en één
onthouding. De Engelse An
glicanen gaven na hevige dis
cussies in november 1992
vrouwen officieel toegang tot
dit kerkelijke ambt. De eerste
vrouwen werden in maart
van dit jaar gewijd. Uit pro
test tegen de wijding stapten
enige anglicanen, onder wie
de voormalige bisschop van
Londen Graham Leonard,
over naar de Rooms-Katho-
lieke Kerk.
Kerken vaak blind
De kerken zijn volgens dr.
Gunnar Staalsett vaak blind
voor onrecht en onderdruk
king. De scheidende secreta
ris-generaal van de Lutherse
Wereldfederatie zegt dat de
kerken meer moeten doen
voor de rechten van de oor
spronkelijke bevolking, voor
die van kinderen en voor de
gelijkwaardigheid van de
vrouw. Ook de vraagstukken
van economie en milieu
moeten naar zijn mening ho
ger op de kerkelijke agenda
komen. De kerken hebben
vaak weinig oog voor de
groeiende kloof op sociaal en
economisch terrein, aldus
Staalsett in een vraaggesprek
met het Duitse persbureau
EPD.
Uit rode cijfers (1)
Het Vaticaan is na 23 jaar uit
de rode cijfers. Tegenover
310 miljoen gulden uitgaven
had het Vaticaan vorig jaar
313 miljoen inkomsten. Dit
heeft kardinaal Edmund Szo-
ka, voorzitter van de Vati
caanse afdeling voor econo
mische aangelegenheden be
kendgemaakt. In 1991 was er
nog een tekort van ruim 150
miljoen gulden. Deze posi
tieve ontwikkeling is ener
zijds het gevolg van hogere
bijdragen van de bisschop
penconferenties, van reli
gieuze orden en congregaties
en van individuele gelovigen
en anderzijds van bezuini-
REDACTIE DICK VAN DER PLAS, 071-356443
Centraal Missie Commissariaat CMC) steunt mensen met een missie
Uit rode cijfers (2)
Het budget van het Vaticaan
omvat het centrale bestuurs
apparaat, de diplomatieke
posten in het buitenland, de
Osservatore Romano, Radio
Vaticaan en de huisdrukkerij.
De cijfers van de bank van
het Vaticaan, die zelfstandig
is, de Vaticaanse posterijen
en de musea zijn niet in de
begroting opgenomen. In
1982 was deze bank (Insti
tuut voor religieuze werken,
IOR) betrokken bij het faillis
sement van de Ambrosiana-
bank Zonder schuld te er
kennen betaalde het Vati
caan vervolgens ongeveer
een half miljard gulden aan
schuldeisers van de Ambro
siana, de grootste particulie
re bank van Italië.
Het beeld van de
blanke heilige
man die de arme
zwartjes komt helpen, ligt
ver achter ons, zegt direc
tiemedewerker Koos van
der Bruggen van het Cen
traal Missie Commissariaat
(CMC). „Tegenwoordig
gaat het om de wisselwer
king. Wij hebben een
boodschap voor de men
sen in het Zuiden, maar zij
hebben ook een bood
schap voor ons. We moe
ten dus leren naar elkaar te
luisteren."
OEGSTGEEST MONIQUE VAN EEDEN
Directeur Johan Naron onder
schrijft dit volledig. In het twee
maandelijkse blad ComMuni-
Catie schrijft hij naar aanleiding
van zijn benoeming bij het
CMC over zijn 'liefde voor de
Derde Wereld, vanuit een diep
respect voor eikaars eigenheid
en gelijkheid'.
Het CMC is een voortzetting
van Centraal Missiebureau, dat
in 1945 was ontstaan uit het In
disch Missiebureau, dat op zijn
beurt was opgericht in 1930. De
activiteiten van het CMC ko
men allang niet meer alleen aan
Indonesië ten goede. „Het mis
sionaire werk ondersteunen we
ook in andere landen in Azië, in
Afrika en in Latijns-Amerika",
vertelt Van der Bruggen. „En op
een andere manier ook in onze
eigen samenleving. Juist vanwe
ge de broodnodige uitwisseling
en samenwerking. Daarom
spreken we wel van missie 'in
zes continenten'."
Het CMC staat op de eerste
plaats voor dienstverlening aan
Nederlandse missionarissen
overal ter wereld. Het vergrij
zende bestand aan priesters,
broeders en zusters wordt aan
gevuld met 'leken'. Dat zijn
rooms-katholieke ontwikke
lingswerkers die niet tot een be
paalde orde of congregatie zijn
toegetreden. Hoewel het aantal
missionarissen in de traditione
le zin van het woord afneemt,
komen er steeds nieuwe 'men
sen met een missie'. „We steu
nen ze allemaal van harte", zegt
Van der Bruggen.
Vroeger bestond de steun
vooral uit mkoopbemiddeling.
Dat werk is nu zo goed als ge
stopt. Het werk voor de 'men
sen met een missie' gebeurt nu
vooral in het kader van de
'Week voor de Nederlandse
Missionaris'. Het CMC verzorgt
de uitvoering van deze jaarlijkse
nationale inzamelingsactie. Uit
de opbrengsten worden onder
meer cursussen gesubsidieerd.
Verder zijn er aparte fondsen
voor leken-ontwikkelingswer
kers en voor kleine pastorale
voorzieningen (zoals boeken en
computers). Missionarissen die
tijdelijk of voorgoed naar Ne
derland terugkeren, kunnen een
uitkering krijgen, zodat ze niet
afhankelijk zijn van hun familie
of congregatie.
Sitruk herkozen
Na een harde verkiezingscam
pagne is Joseph Sitruk herkozen
tot opperrabbijn van Frankrijk
voor een tweede periode van
zeven jaar. Zijn tegenstrever, de
41-jarige studentenrabbijn Gil
les Bemheim, trok zich terug na
een eerste stemmingsronde in
het consistorium, waarin Sitruk
nog niet de vereiste tweederde
meerderheid had.
De geschiedenis van het
gebouwencomplex 'Duin
zicht' in Oegstgeest is
nauw verweven met reli
giositeit en hulp aan de
naaste. In 1834 werd het
landgoed aan de Rhijn-
geesterstraatweg gekocht door baron Van Wijcker-
slooth, die een jaar eerder tot bisschop was benoemd.
Hij liet er eerst een bisschoppelijk paleisje annex huis
kapel bouwen. In 1851
volgden onder meer een
klooster voor zusters Fran
ciscanessen, een kapel en
een weeshuis. Anno 1994
wordt Duinzicht nog
steeds bevolkt door 'bewo
gen mensen met het hart op de goede plaats'. In deze
vijfdelige serie over de gebruikers van 'Duinzicht 40'
aandacht voor het Centraal Missie Commissariaat.
Koos van der Bruggen en Johan Naron: „Tegenwoordig gaat het om de wisselwerking."
Daarnaast behartigt het CMC
de belangen van de missiona
rissen bij de Nederlandse over
heid, onder meer waar het gaat
om sociale voorzieningen. Voor
die missionarissen die in Ne
derland geen eigen orde of con
gregatie hebben, vormt het
CMC het aanspreekpunt voor
zakelijke en persoonlijke aange
legenheden.
De meeste tijd wordt tegen
woordig besteed aan de beoor
deling en de financiële coördi
natie van pastorale projecten,
die veelal ingediend worden
door lokale kerkleden en steeds
minder door of via Nederlandse
missionarissen. Dit werk wordt
gedaan door de Adviescommis
sie Missionaire Activiteiten
(AMA), in opdracht van de Ne
derlandse religieuzen. Verder is
er de Dienst Personele Samen
werking, die zorgdraagt voor de
selectie en begeleiding van ont
wikkelingswerkers.
Vanuit de Derde Wereld krijgt
het CMC veel informatie bin
nen. Vaak geeft deze informatie
aanleiding tot een of andere
vorm van politieke aktie. Daar
om neemt het Commissariaat
deel aan het BBO, het Bureau
Beleidsvorming Ontwikkelings
samenwerking. Ook zijn er me
dewerkers belast met fondsen
werving en met publiciteit.
Waardering
In de praktijk doen katholieke
ontwikkelingswerkers veelal
hetzelfde werk als hun anders
denkende collega's, zij het
vanuit een ander motivatie.
„We pretenderen dan ook niet
dat wij een meerwaarde zouden
hebben", zegt Naron. „Alleen
zijn de katholieke ontwikke
lingswerkers duidelijk verbon
den met de Rooms-Katholieke
Kerk in het desbetreffende land.
Zij zitten bijvoorbeeld samen
met de gelovigen uit de ge
meenschap waarin ze werken,
in gebed. Dat samen bidden,
samen het geloof beleven,
wordt door de mensen in het
Zuiden vaak enorm gewaar
deerd. Het grote verschil tussen
katholieken en andersdenken
den bestaat dus misschien niet
zo zeer voor ons, maar wel voor
hen." Daarin ligt ook de beper
king in de samenwerking met
protestantse organisaties al
daar. Samenwerking met hen
heeft vooral plaats in Neder
land, bijvoorbeeld bij de uitgave
van de Missie-Zendingskalen
der en in het BBO. „In verband
met de personele samenwer
king hebben we ook contact
met de Dienst over Grenzen,
een protestantse uitzendorgani
satie", vult Naron aan.
De vraag of het CMC ophoudt
te bestaan als de laatste missio
naris terugkeert, wekt enige hi
lariteit. „Om te beginnen is het
FOTO LOEKZUIJDERDUIN
nog lang niet zover", zegt Van
der Bruggen. „Er zijn op dit mo
ment nog 3000 missionarissen
actief. 'Je moet ons niet begra
ven voor we dood zijn', zeggen
ze zelf weieens. Bovendien zet
het CMC zich ook in voor ande
re mensen met een missie. Als
we merken dat een bepaald
deel van ons werk overbodig is
geworden, richten we ons op
andere taken."
Het is een proces in de tijd,
verklaart Naron. "Zoals ook de
Kerk als geheel altijd een proces
in de tijd is geweest." Zo zal het
CMC zich de komende jaren
vooral richten op pastorale pro
jecten, het uitzenden en uitwis
selen van medewerkers, lobby,
educatie en voorlichting, fond
senwerving en publiciteit. „Het
streven naar gerechtigheid en
vrede voor alle mensen, dat
blijft altijd actueel."
NEDERLANDS HERVORMDE KERK
Beroepen: te Apeldoorn mw. L. van
Hilten-Matthijsen te Velp; te 01de-
broek Joh. Postte Ederveen; te Kat
wijk aan Zee (Pniêlwijk): L.W.Ch.
Ruijgrok te Middelharnis; te Vlaardin-
gen J.E. de Groot te Gorinchem; te
Nijkerkerveen H. Harkema te Onst-
wedde; te Capelle aan den IJssel R.
ten Napel te 's-Gravendeel.
Aangenomen het beroep door de ge
nerale synode tot pred. voor buitenge
wone werkzaamheden (voor evangeli-
satorische projecten bij de IZB): drs.
T.C. Verhoef, kandidaat te Zeist.
Bedankt voor Nieuwerkerk aan den
IJssel G.C. de Jong te Sliedrecht.
voor Ouderkerk aan den IJsseKwijk
west): W. van Vlastuin te Wouters-
BEROEPINGSWERK
woude; voor Nieuwleusen(wijk zuid):
J.R. Smit te Zuidwolde (Drente).
Toegelaten tot de evangeliebediening
mevr. M.M. Bogaard, Kleine Butjes
straat 30, 9712 EX Groningen; R.
Scheurwater, Bossinkkamp 10, 7683
SL Den Ham.
Toegelaten tot de evangeliebediening
en beroepbaar L.M. Jongejan, Al-
brechtstraat 17, 2957 AB Nieuw
Lekkerland; mevr. M.D. van Loo, 's-
Gravelandseveer 7,1011 KN Amster
dam; mevr. G.H. ten Thije, School
meesterpad 5, 2316 VE Leiden; me
vr. A.J. Nicolai, J.W. Frisostraat31,
9717 ELCroningen; T.T. Osinga,
Alef van Idsingawei 10, 8854 AM
Oosterbierum.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Heemse(beiden part-ti
me): J.W. Overvliet en mevr. N.Th.
Overvliet-van der Veen te Nagele en
Tollebeek (béiden part-time).
NED. GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Nijmegen (part-time): J.
van 't Hof, kandidaat te Sliedrecht.
CHR. GEREFORMEERDE KERKEN
Tweetal te Doesburg en Doetinchem
en Nijmegen: J. Breman te Mijdrecht
en H. Fahnerte Lutten.
Beroepen teAmsterdam-Nieuw-West:
dr. T. Brienen, predikant naar art. 6
K.O. te Amersfoort, die dit beroep
heeft aangenomen; te Spijkenisse
M.J. Kater, kandidaat te Nijkerk.
Aangenomen naar'Maarssen: L.C.
Buijste Alblasserdam.
GEREFORMEERDEGEMEENTEN
Beroepen te Randburg(Z.AFR.): A.
Vermeij, kandidaat te Ridderkerk.
Beroepbaarstelling: M. Karens,
Dorpsstraat 155a, 2712 AH Zoeter-
meer, tel: 079-169408; W. Silfhout,
Dorpsstraat 27, 2731 AL Benthui
zen, tel: 079-412542; A. Vermeij,
Mr. Treubstraat 24, 2982 VN Ridder
kerk, tel: 01804-19332.
BAPTISTEN GEMEENTEN
Beroepen te Hoogezand-Beukema-
straat: W. Kos te Badhoevedorp.
DE RECHTER
Mr. Jesse van Muylwijck COLOFON
H6TEL fAOOiWArJT
OS SCHURK. <3AAT
a/aar os
eev/AMSENiS, EN
OS ONSCHL)LT>i<Se
KOMT V/Rb.
MAAR. OS SCHURK
KOMT LATER TOCH
OOK WEER v/RJJ
iS HU DAM OOK VA/EER
ONSCrtUU>ï& eewoRpew
leidsch dagblad
Uitgave van Dagbladuitgeverij Damiate bv.
DIRECTIE: B.M. Essenberg, G.P. Arnold (adj), J.
Kiel (adj);
HOOFDREDACTIE Jan-Geert Majoor, Frans
Nypels, Henk van der Post (adj).
OMBUDSMAN: R.D. Paauw, tel. dag. 9 30-
11.30 uur 071 -356215, of per post.
HOOFDKANTOOR:
Rooseveltstraat82,2321 BM Leiden
Telefoon 071-356356.
POSTADRES:
Postbus 54,2300 AB Leiden
TELEFAX.
Advertenties071-323508
Fam. berichten 071-323508
Redactie 071-321921
ADVERTENTIES
ma-vrij. van 08.30-17.00 uur:
Telefoon 071-356230
RUBRIEKSADVERTENTIES (Sleutels)
ma.-vrij. van 8.30-17.00 uur:
Telefoon 071-143545.
ABONNEMENTEN
Tel. 071 -128030 bij vooruitbet. (ind BTW)
peracc.giro autom.bet.
per maand 29,30
per kwartaal 85,55 84,55
per jaar ƒ329,30 ƒ,328,30
VERZENDING PER POST
Nederland: per kwartaal 125,50
overige landen op aanvraag
KLACHTEN BEZORGING
ma t/m vrij: 18.00-19.30 uur,
zat 10 00-12.00 uur. Tel. 071-143241
HET WEER
Mogelijk wat regen
Als de prognoses op lange termijn
ons niet bedriegen - het gaat hier
immers maar om een computermo
del - zullen de hoge- en lagedruk
gebieden een positie innemen, die
vanaf vrijdag het ware zomerweer
naar de Lage Landen moet gaan
brengen. De laatste gelegenheid,
dat er van zon en warmte kon wor
den genoten, deed zich voor op de
eerste van deze maand, toen in een
groot deel van het land een zomer
se dag werd binnengehaald met
maxima tussen 24 en 28 graden.
Voorlopig moet echter nog worden
afgerekend met een stevige weste
lijke stroming, veel bewolking en
zelfs wat regen.
Ondanks het sombere weer van
maandag was de warmte al een
.beetje voelbaar. Vanuit de zeege
bieden ten zuidwesten van Ierland
werd vochtige, subtropische oce-
aanlucht binnengevoerd. Door het
gebrek aan zonneschijn haalde het
kwik de 20 graden niet, maar het
voelde bij een relatieve vochtigheid
van 70 tot 80 procent nogal be
nauwd aan. De warme luchtsoort
maakte zich ook in de nachtelijke
uren kenbaar. Na een lange reeks
van lage minima tijdens de eerste
twee weken van juni met kwikstan
den soms flink onder de 10 gra
den, waren de afgelopen twee
nachten met 13 a 15 graden be
hoorlijk boven de norm, mede dan
zij het wolkendek, dat als een war
me deken dienst deed.
In de strakke westelijke stroming
trekt een - voorlopig laatste - fron
tale bewolkingsband mee. Op dé'
nadering van de storing neemt de
wind nog iets verder toe en van
nacht of morgenochend is wat rp-
gen mogelijk. Morgen blijft er nog
vrij geruime tijd bewolking hangén.i
Het is bij een vrij krachtige westén
wind tamelijk koel.
Vanaf donderdag is alle hoop ge
vestigd op een krachtige uitloper
van het Azorenhogedrukgebied bo
ven West-Europa, die in staat moe
worden geacht de stroom van At
lantische ongemakken voor een
tijdje in te dammen. Donderdag
komt er al wat meer zon bij lang-"
zaam oplopende temperatuur. Op
de verwachte weerkaart van vrijdj
loopt een nieuwe depressie zicfi r
vast, al voor de Ierse westkust is
bereikt. In dat geval gaat de wind
bij ons naar zuidoost en kan de
warme lucht, die al dagenlang e(g
dichtbij was, over Nederland uitrr
stromen. Bij veel zon zijn tijdens'
het weekeinde maxima van meer
dan 25 graden niet denkbeeldig.'
Het valt nu nog niet te overzien of
deze zomerse uithaal een lang lev
ven is beschoren. Lij
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
In het algemeen veel be
wolking, in Engeland eerst
nog wat zon. Op veel
plaatsen nu en dan regen.
Middagtemperatuur van
14 graden in het noord
westen tot 22 in de omge
vingvan Londen.
België en Luxemburg:
Perioden met zon en
droog. Morgen ook enkele
wolkenvelden. Middag-
temperatuu r van 20 aan
zee tot 25 in het oosten.
Noord- en Midden-Frank-
Perioden met zon. Vooral
in de zuidoostelijke depar
tementen eerst nog enkele
wolkenvelden en kleine
kans op een onweersbui.
Warmer met maxima op woendag van
ongeveer 27 graden. Langs de Kanaal-
kust maxima rond 20 graden.
Portugal:
Droog en flinke zonnige perioden. Stij
ging van temperatuur, met maxima van
ongeveer 30 graden, in het binnenland
rond 35 graden.
Spanje:
Flinke perioden met zon en droog. Maxi
mumtemperatuur langs de Golf van Bis
kaje ongeveer 23 graden. Maxima langs
de Costa's van 27 graden rond Barcelo
na tot 32 nabij Malaga. In het binnen
land nog warmer.
Canarische Eilanden:
Vrij zonnig en droog. Middagtempera
tuur rond 27 graden.
Zuid-Frankrijk:
Flinke zorrnige perioden en in het oosten
nog kans op een lokale onweersbui. La
ter op de vandaag steekt de Mistralwind
op. Middagtemperatuur oplopend naar
ongeveer 30 graden, aan de Atlantische
kust veel koeler.
Mallorca en Ibiza:
Flinke perioden met zon en droog. Mid
dagtemperatuur ongeveer 30 graden.
Italië:
Vrij zonnig, in het noorden en midden
vandaag ook wolkenvelden en enkele
verspreide regen- of onweersbuien. Mid
dagtemperatuur ongeveer 30, vandaag
in het noorden rond 25 graden.
Corsica en Sardinië:
Overwegend zonnig, vandaag mogelijk
enkele wolkenvelden en een kleine kans
op een regen- opf onweersbui. Middag
temperatuur tussen 26 en 32 graden.
Griekenland en Kreta:
Zonnig. In het noorden van Griekenland
meer bewolking en enkele lokale regen-
of onweersbuien. Morgen steekt op de
Egeïsche Zee een 'stevige noordenwind
•op. Aan de stranden maxima tussen 26
en 30 graden, landinwaarts plaatselijk
boven de 35 graden. Morgen iets lagere
temperaturen.
Turkije en Cyprus:
Zonnig, bij de Dardanellen enkele wol
kenvelden en mogelijk een lokale regen-
of onweersbui. Morgen steekt langs de
Turkse westkust een stevige noorden
wind op. Middagtemperaturen rond 30
graden, morgen langs de Tukse westkust
iets koeler.
Duitsland:
In het noorden vandaag af en toe zon en
vrijwel overal droog. Morgen wolkenvel
den en plaatselijk regen. Middagtempe
ratuur ongeveer 20 graden. Elders in
Duitsland perioden met zon en vandaag
in het zuiden nog kans op een regen- of
onweersbui. Middagtemperatuur van 23
graden in het midden tot rond 27 in het
Zwitserland:
Vandaag wolkenvelden en enkele ver
spreide regen- of onweersbuien. Morgen
droog en zonnige perioden. Middagtem
peratuur ongeveer 27 graden.
Oostenrijk:
Vandaag wolkenvelden en nog enkele
verspreide regen- of onweersbuien. Mor
gen droog en meer zon. Maxima weer
oplopend naar ongeveer 28 graden.
Tsjechië en Slowakije:
Flinke perioden met zon en droog. Mid
dagtemperatuur ongeveer 28 graden.
Hongarije:
Vandaag nog enkele wolkenvelden, mor
gen zonnig. Maxima rond 30 graden.
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
Wind
WEERRAPPORTEN
WOENSDAG 22 JUNI 1994
Zon- en maanstanden
Zon op 05.17 Zon onder 2i
Maan op 20.57 Maanonder04
Waterstanden Katwijk
Hoog water 02.38 15.09
Laag water 10.56 23.06
Weerrapporten 20 juni 20 uur:
Amsterdam
De Bilt
Eelde
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Maastricht
Aberdeen
Bordeaux
Brussel
Cyprus
Dublin
Frankfurt
Helsinki
Innsbruck
Istanbul
Klagenfurt
Kopenhagen
onbew.
licht bew.
half bew.
nnw4 22 14 C
Warschau licht bew.
New York
Tel Aviv
Tokyo
Vancouver onbew/
33 22
14 6 8
20 16 '*D t
19 j IT
21 11,, ,1)
23 16
22 10J
24 19 - '0 S(
W'
t€
19
19 14'
19 14 ',6 Z1
25 15
34 21,
