Dak vol bloeiend mos en pittig geurend bieslook
g pi
Leven en wonen
Snoeien:
Wanneer
en hoe?
Verfijningen in bestek:
Fraaier en slijtvaster
Gympies
Passieve of actieve fauteuil
MAANDAG 20 JUNI 1994
Het snoeien van heesters en bo
men vormt een weerkerend
probleem. Bovendien zie ik er
persoonlijk altijd tegenop, om
dat ik het niet prettig vind in le
vend hout te hakken. Maar het
moet, willen we jaar op jaar
kunnen genieten van goed-ge-
vormde en rijk-bloeiende strui
ken.
Voor doe-het-zelvers, die moei
te hebben met het snoeipro-
bleem. is er sedert kort een pri
ma handleiding te koop. Daarin
worden alle denkbare snoeipro-
blemen behandeld. Zeg nu
vooral niet dat juni niet de tijd
is om aan snoeien te denken,
laat staan aan een boek over de
In juni moet er heel wat ge
snoeid worden als het goed is.
Om te beginnen is deze maand
dè maand bij uitstek om hagen
en coniferen goed onderhanden
te nemen. Er is geen kans meer
op nachtvorst en invriezen van
de wonden. Er is tijd te over
voor de plant om zich te her
stellen en ook om de wonden af
te dekken met eigen weefsel.
Maar niet alleen hagen en coni
feren smeken rond deze tijd om
een goede snoeibeurt. Ook veel
van onze in het voorjaar bloei
ende heesters moeten nu ge
snoeid worden. Dat kost wel
even moeite, omdat er veel blad
aanzit, maar wie nu snoeit heeft
volgend jaar een goed-gevorm-
de, rijk-bloeiende struik. Dus is
het raadzaam om toch maar de
snoeischaar ter hand te nemen.
De prunus triloba, die als een
knotprunusje elk voorjaar
bloeit, zal in de meeste gevallen
al teruggesnoeid zijn. Maar de
forsythia, de deutzia, de comus-
soorten hebben de meesten van
ons tot dan toe ongemoeid ge
laten. Daarom pakken we de
snoeischaar, desnoods een klein
zaagje en halen we ongeveer
20% van alle oude takken weg.
Dat moet zo gebeuren, dat er
een mooie evenwichtige vorm
op overschiet. Dus voorzichtig
met de snoeischaar en altijd in-
snoeien op een zijtak die naar
buiten wijst!
De jasmijn zal nu vaak nog in
bloei zijn. Maar deze fraaie
struik wordt na de bloei even
eens gesnoeid, precies zoals de
hierboven genoemde struiken.
Tot slot nog enkele vaste regels
uit dit boek, waaruit veel meer
te leren valtr-Snoei alle 'wildop-
slag' weg, evenals groene takken
tussen witbonte struiken. Ver
wijder rechte scheuten tussen
kronkelwilgen hazelnoot, haal
dode en zieke takken altijd weg
en zorg ervoor dat elkaar krui
sende takken gesnoeid worden.
Tot zover het snoeilatijn. De he
le les valt te lezen in: Natuurlijk
Snoeien, door Hans van Biemen
en Rinus van Tiel, Uitgave Kos
mos, Utrecht.
Komt er bij u al tuinierend of
wandelend in de natuur een
vraag op? Greet Buchner zal
proberen voor u het antwoord
te vinden. De vraag kunt u op
sturen naar Damiate Dagbla
den, Postbus 507, 2003 AP
Haarlem t.a.v. de redactie LE
VEN EN WONEN.
Groene bedekking houdt zomerse hitte beter buiten
De kans om niet alleen bloemen in
buurmans tuin, maar ook zijn met
bloemen bezaaid dak te zien, wordt
steeds groter. Wat in West-Berlijn, de
stad met de meeste groene daken
van de wereld, al heel normaal is,
wordt hier ook steeds gebruikelijker.
Bieslookdaken, grasdaken, een dak
vol mossen en vetplanten; deze ver
vangers van dakpannen, teer- en as-
faltachtige dakbedekkingen bieden
tal van voordelen. Mostert de Winter,
een groenvoorzieningsbedrijf uit
Sliedrecht, is Nederlands grootste
groene-daken-maker.
De opbouw van het dak is net als voor an
dere dakbedekkingen: draagbalken, dakbe
schot van hout of beton, met daarop een
waterdichte laag. Deze laag, die vroeger
meestal uit bitumen bestond, wordt nu ge
maakt van kunststof. Deze kunststof, bij
voorbeeld pvc, heeft het voordeel dat het
volledig opnieuw te gebruiken is. De fabriek
neemt de versleten pvc terug en maakt er
een nieuw dak van, dat dan uit zo'n 40 pro
cent oud en 60 procent nieuw materiaal be
staat.
Op de waterdichte laag komt de vegetatie-
mat. In een 2 centimeter dikke laag aarde,
die bij elkaar wordt gehouden door gaas,
groeien de planten die het dak zullen gaan
sieren. Er is ook een drainagelaag in ver
werkt van minerale wol, die het regenwater
afvoert. ,,De matten wegen 25 of 30 kilo per
vierkante meter en dat is verschrikkelijk
licht voor een groen dak." vertelt Van Co-
oten. „Dit betekent dat er geen speciale
aanpassingen voor nodig zijn."
De groen-ingenieur is enthousiast over
de voordelen v an een groen dak. „Het is
een ontzettend goede isolatie. En dan niet
zozeer om de warmte binnen te houden in
de winter, maar om in de zomer de warmte
af te stoten. Moet je nagaan: een plat geas
falteerd dak kan 's zomers wel negentig gra
den worden. Eén groen dak maar het derde
deel daarvan, wat betekent dat de gemid
delde temperatuur in het gebouw maar
twintig graden is."
De matten bestaan uit mossen en se-
dums (vetplantjes), zoals wit vetkruid en
muurpeper. Ze zijn sterk genoeg om de
barre omstandigheden op een dak te over
leven.
Directeur De Winter: „Groene dakbedekking houdt
s de hitte buiten.
jaren
Volgens het groenbedrijf zijn de daken
goed voor het leefmilieu in ons land. Ne
derland kampt al
verhardingsproblemen
van het land is volgebouwd en dicht-geas-
falteerd. Regenwater spoelt direct weg in de
riolen, omdat het niet de kans krijgt te ver
dampen en dit betekent dat er steeds min
der water in de grond zit. Van Cooten: „De
lucht in steden is vaak stoffig en gortdroog.
Een wat vochtiger lucht is veel gezonder.
Een groen dak neemt per vierkante meter
elk jaar zo'n 2,5 kilo stof op, waardoor de
lucht weer schoner wordt."
Deze voordelen roepen de vraag op, waar
om niet heel Nederland een groen dak
heeft. Van Cooten heeft daar een simpele
verklaring voor. „Het is ongeveer tweemaal
zo duur als andere dakbedekkingen. De ge
middelde huiseigenaar zal het daarom niet
zo snel zijn dak laten plaatsen. Ik zal het je
sterker vertellen: in twee grote steden in
Nederland zijn milieuvriendelijke woonwij
ken gerealiseerd. Dat project heet 'het groe
ne dak'. En wat gebeurt er: ze nemen ge
woon dakpannen omdat een groen dak,
waar het project notabene naar genoemd
is, te veel kost! Maar ze vergeten dat zo n
dak wel twee keer zo lang meegaat en vrij
wel onderhoudsvrij is. Twee keer per jaar
even kijken of alles nog in orde is, is ge
noeg."
Wie denkt z'n platte groene dak als luxu
eus dakterras te kunnen gebruiken, komt
van een koude kermis thuis. Daar kunnen
de plantjes nou ook weer niet tegen. Vooral
als het geregend heeft, en de vetplanten
zich als een spons hebben volgezogen met
vocht, zouden ze worden stukgetrapt.
Groeischermen
Het huis van directeur De Winter heeft een
groen dak. Aan de rand van de tuin aan het
water staat een groene geluidswal. Die staat
er nog maar net: de geschulpte bakken die
de aarden wal bij elkaar moeten houden,
zijn nog te zien. Het duurt twee jaar voordat
het scherm helemaal dicht begroeid is. Te
gen die tijd is er een perfecte thuishaven
voor vogels en allerlei insekten ontstaan.
Deze en andere 'geluidwerende
groeischermen' vormen een ander belang
rijk gedeelte van de omzet van Mostert de
YVinter. Sinds 1981 is er aan de ontwikke
ling van groene geluidswallen gewerkt. De
Dordtse architect Freek Prins maakte in
1979 een ontwerp voor een geluidsscherm
van wilgetenen. Maar het oorspronkelijke
ontwerp voldeed niet: de schermen bleken
niet dicht en stevig genoeg te zijn om de
enorme druk te weerstaan die voorbijzoe-
vende auto's veroorzaken. Ook waren de te
nen vaatbaar voor ziektes. De oplossing:
een mengsel van beplantingen zodat ziek
tes niet kunnen 'doorlopen' naar soortge
noten en een kern van staal voor de stevig
heid. En als het nodig is dat het scherm ge
luid absorbeert, in plaats van alleen terug
kaatst, wordt er om de kem steenwol aan
gebracht.
Van Cooten: „Het ziet er heel natuurlijk
uit, veel mensen weten niet beter dan dat er
een hoge heg langs de snelweg staat." Zelfs
de goedkoopste schermen voldoen volgens
het bedrijf aan de wettelijke normen voor
geluidoverlast. „Natuurlijk zijn de duurdere
schermen kwalitatief stukken beter," aldus
van Cooten. „In Duitsland plaatsen we dui
zenden meters van die schermen, maar in
Nederland wordt er gewoon geen geld uit
getrokken voor dit soort dingen. Ze bouwen
liever een betonnen scherm, dat even veel
geluid weert, maar goedkoper is. Jammer."
Meer informatie Mostert en De Winter tel»
018 40 -33 400.
Uit Oostenrijk komt bestek van
Berndorf. Voor een aantal mo
dellen zijn verfijningen doorge
voerd die niet alleen het uiterlijk
verfraaien, maar ook de slijt- en
krasvastheid vergroten. De be
stekken worden gedeeltelijk van
een titaniumlaagje voorzien. Dit
metaal is tienmaal zo hard als
staal en daardoor optimaal be
stand tegen krassen en andere
beschadigende invloeden. Bo
vendien is het materiaal zuur-
en corrosiebestendig, huidvrie-
nelijk en smaakneutraal.
Het op deze manier afge
werkte bestek overleeft onge
schonden jarenlang ruw ge
bruik en reinigen in de afwas
machine. De titanium afwerk-
laag is in zwart, brons en nacht
blauw.
Ook is er i
van vergulden. Het vergulden
van grotere vlakken was tot nu
toe bij bestekken öf heel kost
baar of kwalitatief onvoldoende.
Berndorf introduceert bestek
ken met vergulde handgrepen
die weliswaar een vrij dunne
goudlaag hebben, maar die
door een speciale techniek van
galvaniseren zeer hard is, wel
tweemaal zo hard als edelstaal.
Daardoor is het bestek goed be
stand tegen krassen en reinigen
in de machine. De dunne maar
zeer sterke goudlaag maakt de
prijs acceptabel. Goud is ook
voor bestek weer helemaal in en
sluit aan op de trend in de ser-
viezenindustrie die voor decors
de laatste tijd weer steeds vaker
goud gebruikt.
Van flessekurk
tot voetbed
Als we het handjevol echte
creatievelingen even ver
waarlozen is de flessekurk
voor de doorsnee consu
ment een puur weggooi-
produkt. Zonde. De kurk
waarmee een fles wijn
wordt afgesloten, kost al
gauw zestig cent. Is er hele
maal niets mee te doen? Ja
dus. Een Nederlands bedrijf
laat er voetbedden en ge-
zondhëidssandalen van
maken.
Kurk is het ondoordring
bare weefsel dat de buiten
bekleding van veel hout
achtige gewassen vormt.
Het dikste is die laag bij de
kurkeik. De kurkeik, afkom
stig uit Zuid-Europa en
Afrika, is ongeveer 25 jaar
oud. voordat hij voor het
eerst geschild kan worden.
Daarna duurt het tien jaar
alvorens er voor de tweede
keer geoogst kan worden.
Als douchematje, wand- en
vloerbekleding of in een
terrarium is de toepassing
zeer duurzaam. Als afsluiter
voor flessen ligt dat echter
anders.
Een bedrijf uit Losser in
Overijssel vond het wel erg
zonde om al die dure kurk-
jes zomaar weg te gooien
en vond een nieuwe toe
passing. Kurk blijkt als
grondstof voor voetbedden
van gezondheidssandalen
ideaal te zijn. Daarom be
gon het bedrijf een actie. Bij
280 schoenspeciaalzaken in
Nederland kunnen kurken
ingeleverd worden. Deze
kurken gaan naar een leve
rancier van gezondheids
sandalen in Duitsland. Daar
worden ze weer gebruikt bij
de produktie van nieuwe
sandalen. Per voetbedje zijn
er ongeveer 35 nodig. De
actie heeft in korte tijd al
ruim een miljoen kurken
opgeleverd.
De kurken kunnen in
Haarlem worden gebracht
bij Barends, Nassaustraat 1;
en Huizing, Grote Hout
straat 44; Hoofddorp: Tak,
Kruisweg 648; Katwijk:
Haasnoot, Princestraat 22;
Leiden: Loos, 5 Meiplein 98;
Leiderdorp: Noyen. van
Diepeningenlaan 15a; Lei-
muiden: Lange, Dorpsstraat
53; Noorwijk: Van der Berg,
Hoofdstraat 86; Noordwij-
kerhout: Schouten, Dorps
straat 13/17 en Waddinx-
veen: Van der Haven:
Groenvoorde 74.
De zomer is de ideale om gympen te dragen. Vooral kleurige exempla
ren met dikke zolen, vaak in diverse kleuren doen het erg leuk. Deze
modellen voor jongens en meisjes komen uit de collectie van C&A.
Wat is het verschil is tussen een passieve en een actieve fauteuil? Leolux noemt
fauteuils op zwenkwielen of glijdoppen actieve, en die op poten passieve zit
meubelen. De kleine moderne fauteuil wordt vaak als tafelstoel gebruikt en
dan zijn zwenkwielen of glijdoppen heel praktisch.
Fauteuil Lapita van ontwerper Hugo de Zeeuw is er zowel in een actieve als
een passieve versie. En in beide gevallen zowel met een lage als een hoge rug.
De gewelfde rugdelen, rondlopende armleggers en licht naar voren neigende
voorzijde van de zitting beantwoorden aan alle ergonomische eisen van het li
chaam. Oe rugdelen zijn samengesteld uit verend multiplex en bieden daar
door een hoog leuncomfort. Deze kleine fauteuils zijn relatief licht in gewicht
waardoor ook de passieve versie zich vrij gemakkelijk laat verplaatsen. Deze is
i massief beuken voetjes diverse kleuren.
Uit een doosje
i, het kleurtje voor de
lippen niet meer in de zo vertrouwde stift
maar in een doosje. Chanel noemt het pro-
dukt ligne et couleur (lijn en kleur). Ligne,
geperst 'poeder' dat je goed nat moet ma
ken waarna het prettig en mooi egaal op
brengt, droogt heel mat op. Daarna kun je
met wat vettige couleur (iets feller van tint
dan de ligne) een mooie glanslaag aanbren
gen. De visagisten van Chanel adviseren lig-]
ne ook als matte basis voor een gewone lip-
stick, die dan beter blijft zitten en iets mat- I
ter wordt. Couleur kun je eveneens puur ge
bruiken, als glanslaagje of aanbrengen ovei
de traditionele lipstick. Prijs van dit fraaie
zwarte doosje: ƒ71,-.
Milde shampoos
Yves Rocher heeft vier milde shampoos ont- J
wikkeld, waarin extracten van planten zijn
verwerkt. Zo is er een 'iedere dag shampoo', 1
waaraan havermelkextract is toegevoegd. J
Havermelk is bekend om zijn verzachtende
eigenschappen. Daarnaast is er een sham- j
poo met daarin jeneverbesextract, verrijkt
met essentiële olie uit lavendel. Deze sham- c
poo verwijdert roos en kalmeert de hoofd
huid. De shampoo met tarwekiemextract is F
ontwikkeld voor droog en dof haar en die t
met witte-dovenetelextract is bedoeld voor i v
vet haar. k
Bij de serie behoort ook een crèmespoeling 1 z
met paardestaartextract, om het evenwicht k
van het haar optimaal te herstellen. De F
spoeling hoeft slechts een minuut in te wer- 1;
ken. Daarna is het haar gemakkelijk te kam-j f
De shampoos kosten 7,95, de crèmespoe-1
ling is een gulden duurder. Rocher wijst er-
op, dat aan de shampoos het plantaardige k
element polymeer is toegevoegd, waardoor c
tijdens het wassen een beschermlaagje om p
de haren wordt gevormd. Daardoor zou het r
vuil zich minder snel hechten.
i U
Mini-femmes L
C
Het vorig jaar door Oilily geïntroduceerde
eau de parfum Femmes is er tegenwoordig I
ook in een 7-milliliter flaconnetje. Veel
mensen sparen parfumflesjes, maar dat wa:
voor Oilily niet alleen de reden dit flesje
13,50) te ontwikkelen. Het mini-formaat
is bedoeld als kennismakingsartikel of n iet
te duur cadeautje.
Reisset
Nieuw in de Samsonite System 4-collectie is
de mini-rickshaw: een koffer op wielen met
een ingebouwde bagagedrager, zodat ook
andere bagagestukken tegelijkertijd kunner
worden meegenomen. De mini-rickshaw is
er in twee uitvoeringen: de basisversie kost I j!
459, de luxe versie komt op 749. De luxe z
uitvoering is afgewerkt met leer, heeft
goudkleurige sloten en is gevoerd met stof v
met een kasjmierprint. Beide versies zijn I
voorzien van een cijferslot en twee sleutel-
sloten. De luxe collectie is er in de kleuren
brons en donkergroen, de 'gewone' in don- J
kerblauw, brons, donkergrijs en zwart.
Trussardi
Nicola Trussardi creëerde een nieuw eau de
parfum: Donna Trussardi. De top van het
parfum bevat mandarijn, hyacinth, korian
der en gember, het bloemige hart onder an
dere lelietje van dalen, roos en jasmijn en
de basis is naast houtachtig ook amber- en
muskusachtig. Trussardi heeft zeer veel
aandacht besteed aan de vormgeving. Zo
werd de kloeke transparante kristallen fla
con nog eens verpakt in een ellipsvormige
melkwitte kunststof koker. Het geurtje is er
in een splash (50 ml 79, 100 ml 129) en
in een spray (50 ml 89, 100 ml 129).
Picasso-zonnetje
Paloma Picasso heeft het parfum Soleil ge
lanceerd. Het is gevat in een gitzwarte fla
con van 30 millimeter, waarop in goud
naast Paloma's naam ook een zonnetje is
afgebeeld. De vaporisateur kost 59,- en is
in een beperkte oplage te koop.
Li mara-van anten
Limara heeft vijf parfumdeo's laten ontwik
kelen: deodorants met daaraan toegevoegd
geurstoffen, zodat de vrouw zich ook kan
parfumeren. De vijf variëren van licht, fris
naar bloemen ruikend tot zwaar, zoet en
erotisch. Voor elke stemming is er wel een
passend geurtje. Per geur zijn er ook nog
eens drie varianten: een parfumdeo spray
4,25) en roller 4,25) en een parfum
douche 4,95).
