'Ik zou nu een sluier om doen' Kerk Samenleving ZATERDAG 18 JUNI 1994 UIT DE KERKBLADEN Cactus Dominee N. de Reus van de Gereformeerde Kerk in Ter Aar heeft een beroep aan genomen naar de kerk van Curasao. „En ook al zal het definitieve afscheid pas over een enkele maand plaatsvinden, er zijn nu al momenten waarop je met dat afscheid wordt gecon fronteerd", schrijft hij in de Rijnlandse Kerkbode. „Maar goed, het gaat er nu dan toch van komen. We vertrekken voor een aantal jaren naar de Antillen. Een andere cultuur, een ander klimaat. Kerstfeest bijvoor beeld, zal daar misschien wat sneller uit haar roman tische, sentimentele, com merciële jasje zijn geholpen dan in dit land. Goen sneeuw, geen kou, om maar eens iets te noemen. De behagelijkheid van de kachel en de kerstboom zal daar waarschijnlijk toch iets anders worden beleefd dan hier. Het is er immers iede re dag zo'n 27 graden. En naaldbomen heb je er niet. Cactussen wel. Zie je het voor je? Een cactus met lichtjes en kerstballen... daar gaat de lol gauw van af: welk een bloederig fes tijn." Fortkerk De kerstnachtdienst, zo gaat De Reus nog maar even door, heeft daarginds volgens oud gebruik plaats op het plein voor de Fort- kerk. „Zo'n twee- tot drie duizend kerstgangers ko men daar op af. Uit vele na tiën en volken. SpTekend al lerlei talen. Alsof Kerst en Pinksteren op één en de zelfde dag vallen. Nu vallen Pasen en Pinksteren vol gens het evangelie van Jo hannes wel op één dag, maar Kerst en Pinksteren... Verbazingwekkend is het overigens niet, want er be staat een gezegde: 'Bij God en op Curasao is alles mo gelijk'. Wat dat laatste aan gaat - op Curasao is alles mogelijk - het maakt het werk daar tot een avontuur lijke uitdaging. En die wil ik wel aangaan." Gepiept Waar het zingen van psal men en gezangen al niet goed voor is, legt dominee B.H. Weegink uit in de Kat- wijkse kerkbode 'Om de Oude Kerk'. „Zingen is een goed verweer tegen de tijd geest, om de steekvliegen van onkerkelijkheid en ge- loofsverlating van je af te slaan. Juist in een tijd van secularisatie (verwereldlij king) houdt zingen een mens er bovenop. Zingen om de 'force majeur' in de kerk nog eens te laten ho ren. Want het lijkt dat er vandaag alleen maar wordt gezucht, gepiept en gemi auwd over de kerk. Openbaring Net als normale mensen gaan ook dominees met va kantie. Sommigen zijn er vol van. Een stukje uit de rubriek 'Uit de pastorie' van predikant Z. de Graaf in 'Hervormd Katwijk aan den Rijn': „Van hieruit heb ik niets meer te melden. Een stukje rust doet me goed. Voor mij ligt een reserve ringspapier van een cam ping diep in Frankrijk en in gedachten zit ik er al. Maar... naast dat papier ligt een commentaar op Open baring en dat roept me weer tot de werkelijkheid van nu. En ook daar heb ik (gelukkig) zin in. U hebt zondag niets aan een be schrijving van de camping en de Cevennen, maar (hoop ik tenminste) wel aan de uitleg van Openbaring." Dominee Cokkie van 't Leven staat open voor moslim-geloof EEen gevoel van heimwee voerde Cokkie van 't Le ven terug naar Afrika, waar haar ouders jarenlang als medewerkers van de we reldvoedselorganisatie FAO van de Verenigde Naties werkten. ENSCHEDE «JAN TER HAAR „Ik weet nog hoe ik in m'n eind- examentijd 's avonds in Tunesië die prachtige sterrenhemel be keek en hoorde hoe vanaf mina retten mensen werden opgeroe pen tot het avondgebed. Hoe melodieus klonk die zang. Dat op die manier een hele stad er aan werd herinnerd dat er een schepper bestaat maakte op mij een diepe indruk. Alhoewel ik een ander geloof heb, voelde ik in m'n hart dat het om dezelfde God ging." Haar Afrikaanse jeugd heeft haar nooit losgelaten. In Neder land volgde ze een theologiestu die met als bijvakken Arabische taal en islam. Drie procent van de Nederlandse samenleving bestaat thans uit moslims. Het kost haar niet veel moeite om zich in te leven in hun minder heidspositie. Want na haar stu die werkte ze zes jaar lang als zendingspredikante in het Westafrikaanse Gambia. Daar leefden christenen op hun beurt in een volstrekt islamitische om geving. Dat gebeurde overigens bepaald niet tegen de verdruk king in want, mede door de ko loniale (Engelse) geschiedenis, beschikken anglicanen en ka tholieken er over kathedralen en houdt het land de zondag als christelijke rustdag nog steeds in ere. Ooit waren er in Gambia nog zoveel christelijke hoogtij dagen meer, maar de regering heeft, op advies van het Interna tionale Monetaire Fonds en de Wereldbank, om economische redenen de helft ervan ge schrapt, zo weet Cokkie van 't Leven. Voor de moslim-wereld geldt de vrijdag als speciale biddag. Ze vindt dat, niet alleen tijdens de ramadan-vastenmaand maar het hele jaar door, Nederlandse bedrijven islamitische personeel in staat zouden moeten stellen om tussen 13 en 15 uur in hun moskeeën te bidden. Zoals ze in Afrika die wekelijkse stoet van gelovigen aan haar voorbij zag komen. Haar eigen religieuze leven ontwaakte toen ze in Libië woonde en daar op een Franse privé-school voortgezet onder wijs volgde. Cokkie vertelt hoe de band met haar islamitische vriendin Saloua een extra-di mensie kreeg toen beiden, als enige twee leerlingen van de klas, de vinger opstaken toen de leraar vroeg wie van hen het scheppingsverhaal kende „Het was de tijd waarin ik als Dominee Cokkie van 't Leven (37) runt sinds enkele maanden voor de Gereformeerde Kerken in Nederland het Bureau Ontmoeting met Moslims. Ze is de opvolger van Jan Slomp. Niet minder bezield dan hij bepleit ze een wezenlijke dialoog tussen christenen en islamieten. Zo'n gesprek moet de etnische verschillen overstijgen en de lokale samenleving ten goede komen. Dat is voor haar geen schone theorie maar persoonlijke ondervinding. Van 't Leven bracht haar jeugd in de Arabische wereld door. Daar groeide haar respect voor het dndere geloof, een ervaring die haar sindsdien nooit meer heeft los gelaten. Dominee Cokkie van 't Leven: „Over en weer zouden we elkaar op onze traditie moeten kunnen jonge vro m'n fiets ongesluierd door de buitenwijken van de stad reed. Je voelde dat je overal werd na gekeken. Als ik nu in een islami tisch land zou wonen, deed ik gewoon een sluier om. Niet uit principe, maar gewoon om het voor me zelf niet moeilijk te maken." Cokkie van 't Leven heeft ge leerd dat, evenals binnen het christendom, ook de islam zich kenmerkt door een grote ver scheidenheid, zowel wat diverse stromingen betreft als wel door de cultuur van het desbetreffen de land. Ze heeft gemerkt dat veel van de Europese moslims in de Balkan een stuk vrijer zijn dan in de Arabische landen. „Tegelijk zie je dat Nederlandse moslims afkomstig uit Turkije en Marokko erg hechten aan hun identiteit en dan in ver sterkte mate teruggrijpen op de traditie in hun moederland. Net als Nederlandse emigranten in Canada of Australië zo ver knocht blijven aan Sinterklaas." In Afrika zegt ze in haar ont moetingen met 'mooie en voor al wijze' mensen getroffen te zijn geraakt door de diverse cul turele en religieuze tradities binnen de islam. Door de aan wezigheid van 450.000 moslims in de Nederlandse samenleving zijn deze mogelijkheden voor iedere christen binnen handbe reik. Of een christelijke/islami tische ontmoeting tot beleef- heidsbezoeken beperkt zouden moeten blijven? „Voor mij zou een wederzijdse gedachtenwis- seling niet vrijblijvend moeten zijn, maar tot een echte dialoog moeten uitgroeien. Over en weer zouden we elkaar op onze traditie moeten kunnen aan spreken. Ik heb islamitische mensen al vaak vragen horen stellen over hoe zij nu precies tegen die drie-eenheid van God de Vader, zijn zoon Jezus en de Heilige Geest, moeten aankij ken. Of wij daarin niet te ver gaan, hoor ik hen vaak roepen. Ik vind het echt een uitdaging voor christenen om daarop een duidelijk antwoord te geven. Omgekeerd denk ik dat de islam aangesproken kan worden op wat erin hun heilige boek de ko- de i i de i staat en hoe zich dat verhoudt tot de praktijk in die landen waarin vrouwen gewoon onder geschikt zijn. Mijn inziens ligt daaraan niet zozeer de koran ten grondslag als wel de cultuur van het land. Zo kun je elkaar in het stellen van vragen stimule ren om, met respect voor de an der, je eigen geloof helder onder woorden te brengen." Net als, jodendom en christendom is de islam een monotheïstische godsdienst met dezelfde verha len over Abraham, Mozes en Je zus, zo benadrukt ze. In de ont moeting met moslims zou die religieuze gemeenschappelijk heid veel meer uit de verf moe ten komen dan tot nu toe het geval is geweest. Bevlogen mensen Christenen zouden misschien wel toenadering willen, maar bestaat die behoefte ook wel aan de andere kant? Cokkie rept van initiatieven als 'Kleurrijk Enschede', waarin de moskee aan de Celebesstraat met een open huis een paar honderd mensen op bezoek kreeg. Ze kent ook het verhaal van een imam die bij de eerste de beste FOTO GPD kerk aanklopte maar daar bij de predikant bepaald geen gehoor vond. Het gaat er volgens haar om dat de juiste mensen elkaar treffen en er van daaruit iets kan groeien. Ze noemt de naam van een van deze 'bevlogen' mensen, imam Hamza Zeid kai- lani in Utrecht, maar in iedere stad zijn wel andere namen in te vullen. De gereformeerde predikante en haar Bureau Ont moeting met Moslims werkt in tussen mee aan een veelbelo vende conferentie volgend jaar tussen zowel christelijke als isla mitische voorgangers. „Veel contacten ademen nog steeds de sfeer van beleefde, humanitaire hulpverlening uit de tijd dat de eerste moslims zich in Nederland vestigden. „Maar ze wonen hier nu al zo lang dat ze zich best zelf kun nen redden. Waarom zouden er plaatselijk niet gespreksgroepen kunnen ontstaan rond onder werpen als 'Jezus in christen dom en islam' en 'vrouwen in christendom en islam'. Zo leer je elkaar over en weer veel beter kennen. Tenslotte zijn we alle maal kinderen van Abraham." Het gezin gezien „Liefde is een afgesleten woord, dat vaak misbruikt wordt. Liefde is niet een mooie roze wolk of een eeu wigdurend geluk, maar een werkwoord. Liefde tussen sen gaat altijd gepaard met problemen en conflic- ln een goede relatie kan er ruzie gemaakt worden, dan moeten de partners wel weten hoe ze daar Dat zei Wies Stael-Merkcx, voormalig staflid van het Katholiek Bureau voor Voorlichting en Begeleiding bij Sexualiteit en Relatievorming te Utrecht, bij de presen tatie van het boek 'Het gezin gezien' van de Almelose pastor Marinus van den Berg. Kerk en maatschappij hebben volgens Wies Stael- Merkcx het gezin soms teveel op een voetstuk geplaatst en er een mythe van gemaakt. Maar er is wel degelijk vaak een misgroei van het gezin ontstaan. „In feite zijn veel gezinnen vaak gesloten gemeenschappen, kleine BOEKBESPREKING bolwerkjes, waar een buitenstaander geen toegang toe heeft. Veel gezinnen sluiten zich in zichzelf op, omdat ouders vinden dat ze aan elkaar en aan de zorg voor hun kinderen genoeg hebben. Ouders kunnen hun kin deren soms met zoveel zorg en liefde omringen, dat die kinderen niet meer de kans krijgen hun eigen aard te ontwikkelen en hun eigen verantwoordelijkheid te ne men." Henk Degen, verbonden aan de kerkelijke rechtbank van het bisdom Den Bosch, plaatste het gezin meer in een wereldwijd perspectief. Hij somde de drie grote problemen op, waar gezinnen over de hele wereld mee te kampen hebben. Veel gezinnen lijden onder een af gedwongen gezinspolitiek van de overheid, zoals in China. Daar staat de regering aan ouders toe slechts één kind te hebben. Hebben ze er meer dan één, dan die gedood worden of is een vrouw verplicht bij zwangerschap een abortus te ondergaan. Henk Degen pleitte ervoor dat de r.k. Kerk meer dacht schenkt aan de voorbereiding van jonge op het huwelijk en aan hulp van jonge ouders bij op- voedingsvragen. Dat zou kunnen door speciaal toege ruste vrijwilligers en door het opzetten van gespreks groepen. Het boek van Marinus van den Berg is geschreven vanwege het door de Verenigde Naties uitgeroepen Jaar van het Gezin. Het eerste exemplaar daarvan bood hij aan zijn moeder aan. Uit waardering voor het feit, dat zij veertien kinderen- heeft opgevoed. En de opbrengst van het boek heeft de Almelose pastor en krantecolum nist bestemd voor het starten van een project in Overijssel voor jonge weduwen en weduwnaren met opgroeiende kinderen. Het gezin gezien Marinus van den Berg. - Kampen Kok, 1994. Prijs: 18,50 gulden. THEO KRABBE/GPD DE RECHTER Mr. Jesse van Muylwijck COLOFON WAAKSW HEB J'J EEW ZWARTE JURK AAN? Uitgave van Dagbladuitgeverij Damiate bv. DIRECTIE: B,M. Essenberg, G P. Arnold (adj), HOOFDREDACTIE: Jan-Geert Majoor, Frans Nypels, Henk van der Post (adj). OMBUDSMAN: RD Paauw, tel. dag, 9,30- 11.30 uur 071-356215, of per post HOOFDKANTOOR: Rooseveltstraat 82,2321 BM Leiden Telefoon 071-356356. POSTADRES: Postbus 54,2300 AB Leiden Redactie071 -321921 ADVERTENTIES Telefoon 071-143545 per maand 29,30 per kwartaal ƒ85,55 84,55 per jaar 329,30 328,30 VERZENDING PER POST Nederland per kwartaal 125,50 overige landen op aanvraag KLACHTEN BEZORGING i vrij: 18.00-19 30 u HEINZ HET WEER HANS VAN ES Zomer begint aan offensief Met het naderbij komen van de langste dag - op 21 juni staat de zon precies boven de Kreeftskeer kring - gaat de zomer in Europa aan een offensief beginnen. De warmte wordt geleidelijk opge bouwd; vooral de eerste dagen zal het kwik nog niet de grens van 25 graden halen. Op zich is dat een gunstig teken, want een snelle opwarming blijkt meestal funest voor het zomerweer in de Lage Landen. Eens te meer is gebleken, dat de atmosfeer dan meestal overgevoelig reageert met stapelwolken, onweer en de onver mijdelijke afkoeling. De komende dagen zal het kwik stapje voor stapje omhoog gaan. De onweerss toringen boven Zuidwest-Europa zullen daardoor niet al te snel wor den gestimuleerd of zelfs helemaal niet op het weertoneel verschijnen. Gisteren lag de scheidingslijn tussen koude en warme lucht nog altijd precies boven Nederland, al was het bijbehorend neerslagge- bied vrijwel geheel verpieterd. De bewolking zorgde wel weer voor zo'n sombere junidag met te lage temperaturen, een weerbeeld dat we te vaak zijn tegengekomen in de afgelopen weken. Vandaag drijft er opnieuw bewolking over de noorde lijke helft van het land met zelfs nog kans op wat regen. Dat matige weer hangt samen met het opdrin gen van veel zachtere oceaanlucht. Vooral in het midden en zuiden van het land wordt deze luchtsoort voelbaar, zodra de zon er bij komt. Het kwik loopt dan snel op tot ruim 20 graden. Óp de stranden blijft de temperatuur een fractie achter door de aanlandige wind. Morgen zet de verbetering verder door. Dan krijgt het hele land flinke zonnige perioden bij temperaturen tussen 18 graden op de Wadden en 24 graden in Limburg. Maandag heeft zich boven West-Europa een hogedrukgebiedje gevormd. De zon overheerst, veel wind is er niet en in de middag gaat er aan de kust zwakke zeewind waaien. Het kan dan toch wel comfortabel strand weer worden met met 20 tot 22 graden. Landinwaarts komt de zo merse grens van 25 graden in zicht. Ook op wat langere termijn blijft het prettig zomerweer met niet al te hoge temperaturen en slechts een kleine kans op een bui* HET WEER IN EUROPA KNMI Weersvooruitzicht Geldig tot en met maandag. Noorwegen: Zaterdag in het zuiden re gen, in het noorden droog en perioden met zon. Zon dag vooral langs de west kust enige tijd regen, rond Oslo opklaringen. Middag- temperatuur ongeveer 14 graden, zondag in het n op beide da- n zaterdag regen. Elders Denemarken: Overwegend bewolkt en vooral zaterdag enige tijd regen. Middagtempera- tuur zaterdag rond 14 gra den, zondag iets hoger. Engeland, Schotland, Wales en Ierland: In Schotland en het noorden van Ierland flink wat wolkenvelden en nu en dan re gen. Verder zuidwaarts droog en van tijd tot tijd zon. Middagtemperatuur van 14 graden in het noordwesten tot 22 in En geland en zondag plaatselijk ook langs de Schotse oostkust. België en Luxemburg: Perioden met zon en op de meeste plaatsen droog. Middagtemperatuur van 19 graden aan zee tot 24 plaatselijk in het binnenland. Noord- en Midden-Frankrijk: Vrij zonnig. Zondag in het zuidoosten kans op een lokale onweersbui. Maxi- lf mumtemperatuur op de meeste plaat sen tussen 25 en 30 graden; langs de Kanaalkust middagtemperaturen onge veer 18 graden. In het noorden zaterdag kans op wolken velden en een bui, verder flinke perio den met zon en droog. Middagtempera tuur aan zee van 22 graden aan de Cos ta Verde tot 25 i-n de Algarve. In het bin nenland vooral zondag iets hogere tem peraturen. Madeira: Eerst perioden met zon, zondag kans op wolkenvelden. Vrijwel overal droog. Maxima rond 23 graden, Spanje, )n. Zaterdag in het gSA bewolkt ftSfij. fegen £^5 opklaring n 19 Neerslagkans Minimumtemp. Middagtëmp. het noordoosten kans op een regen- of onweersbui. Maximumtemperatuur langs de Golf van Biskaje ongeveer 20, aan de Costa's in het oosten en zuiden van 26 tot 31 graden, zondag in Andalu- WEERRAPPORTEN ZONDAG 19 JUNI 1994 Zörf-en maanstanden Zon op 05.17 Zon onder 22.01 Maan op 17.18 Maan onder02.17 Waterstanden Katwijk Hoog water 23.39 12.07 Laag water 07.25 19.55 MAANDAG 20 JUNI 1994 Zon- en maanstanden Zon op 05.17 Zononder 22.01! Maan op 18.37 Maan onder02.50i Waterstanden Katwijk Hoogwater 00.41 13.12 Laag water 08.25 21.05 Weerrapporten 17 juni 20 uur: w3 16 5 0.1 delijke wind. Middagtemperatuur rond viissingen 26 graden. Maastricht Marokko: Aberdeen Westkust:'Droog en vrij zonnig. Middag- Athene temperatuur aan het strand rond 25 gra- Barcelona den, landinwaarts veel warmer. Berlijn Zaterdag zonnig, zondag wellicht ook enkele wolkenvelden. Droog. Middag temperatuur vlak aan zee 30 graden of Zuid-Frankrijk: Eerst zonnig, in de loop van het week einde geleidelijk wat meer wolken. Kans op een lokale onweersbui. Middagtem peratuur ongeveer 30 graden, in het westen vooral in Les Landes koeler. Mallorca en Ibiza: Flinke perioden met zon, ook enkele wolkenvelden. Droog. Middagtempera tuur ongeveer 30 graden. nig, in het r s op e 29 Middagtemperatuur zaterdag i graden, zondag op veel plaatsen boven de 30. Corsica en Sardinië: Flinke perioden met zon, nu en dan ook enkele wolkenvelden. Droog. Middag temperatuur op Corsica iets onder de 30 graden, op Sardinië enkele graden erbo-' Griekenland en Kreta: Droog en veel zon. Middagtemperatuur rond 30 graden, landinwaarts in Grie kenland plaatselijk 34 graden. Turkije en Cyprus: Vrij zonnig, Middagtemperatuur onge veer 28 graden. Duitsland: In de zuidelijke helft op beide dagen pe rioden met zon en 's middags of 's avonds kans op een lokale onweersbui. Verder noordwaarts flink wat bewolking en vooral iri*SleeswijkrHolstein en Meck- 30 18 0.0 22 13 0.0 27 20 0.0 10,12 25 6 24 16 i1 28 13 r5 26 11 4 22 12 17 7 2.0 19 14 2.0 22 19 0.0 23 16 33 24 31 21

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 12