USA94 Amerikanen weten van niets 'Voetballers moeten niet zeuren' H WK-Voetbal Rijkaard bang dat hij eerste duel mist WKopTV 1 VRIJDAG 17 JUNI 1994 TV ontbreekt Een slordige miljard mensen zit vanavond bij de televisie voor de openingsceremonie van het WK voetbal. Heel de wereld kijkt, kun je zeggen. Behalve de Amerikanen zelf. De televisie stations hebben geen interesse. Zelfs in Chicago zal het twee miljoen dollar kostende festijn niet via de beeldbuis gevolgd kunnen worden. Voor voetbal is het vanmiddag (Amerikaanse tijd) net even te vroeg; er vindt immers een veel interessanter evenement plaats: de US Open. Dat is golf. Zelfs ESPN, de sportzender die prak tisch alle WK-wedstrijden live op het Amerikaanse scherm brengt, kiest vooralsnog voor de drives van Olazabal en de puts vanNicklaus. Vooruitzichten De vooruitzichten van Zwitser land op een overwinning in de debuutwedstrijd tegen de Vere nigde Staten, morgen in Detroit, zijn niet al te best. Nog nooit in de historie van het WK verloor het gastland het eerste groeps- duel. Ook wereldkampioen Duitsland vecht tegen de statis tieken. Sinds 1974 slaagde de ti- télverdediger er niet in de ope ningswedstrijd van het WK te -winnen. Sinds 1966 kon boven dien geen enkel team de we reldtitel prolongeren. Morele steun Jack Charlton, d^kleurrijke coach van Ierland, heeft morele steun uit onverwachte hoek ge kregen. Deze week ontving hij zowel van de Britse acteur Sean Connery als de Amerikaan Ted Kennedy een telefoontje met de beste wensen. Beide groothe den hebben Iers bloed in de aderen. Charlton reageerde la coniek op de prominente adhe siebetuigingen. ,,Als ik morgen voor de wedstrijd tegen Italië met James Bond en Ted Kenne dy aan mijn zijde het stadion binnenwandel, kan mij in elk geval niets meer gebeuren." Heel wat minder te spreken was Charlton over het dreigement van FIFA-baas Havelange om alle falende scheidsrechters met het eerstvolgende vliegtuig te rug naar huis te sturen. De arbi ters zijn verplicht een rode kaart te geven voor elke harde over treding van achteren op de be nen van een tegenstander. „Ha velange heeft de scheidsrech ters doodsangst aangejaagd", brieste Charlton. „Geloof het of niet, soms is er bij een tackle geen sprake van boze opzet. Maar hoe reageren de arbiters daarop? Niemand weet meer waar de grens precies wordt ge trokken. We bevinden ons alle maal in niemandsland dank zij de opmerkingen van de heer Havelange." Heilige Hugo De Mexicaanse aanvaller Hugo Sanchez heeft een oude belofte aan zichzelf, de koning van Spanje, de president van Mexi co en God ingelost. In 1989 werd de nu 36-jarige internatio nal gehuldigd als Europees top schutter, met 36 treffers. Bij de uitreiking van de 'Gouden Schoen' beloofde Sanchez gou den replica's voor koning Juan Carlos, president Carlos Salinas en de Maagd van Guadeloupe, de beschermheilige van Mexico. Op weg van Madrid naar de WK stopte de voormalige topschut ter in Mexico-stad om eindelijk zijn belofte na te komen. De drie juwelen werden op de juis te bestemming afgeleverd. Belgen vol gel De Belgen zullen er niet uitzien tijdens hun wedstrijden op de wereldtitelstrijd. De 'Rode Dui vels' hebben massaal besloten hun haar in te smeren met gel. Dat beschermt beter tegen de hitte. Tegen Marokko zullen zondag in Orlando daarom waarschijnlijk elf Belgische El- vissen op 'het plein' staan. Veel zweten betekent ook veel wassen. De wasvrouwen van Lake Nona weten er inmiddels alles van. Hier staat het zoveelste wasje te drogen in de verzengende hitte van Florida. - foto rtr LAKE NONA GPD Bondscoach Dick Advocaat verwacht maandag tegen Saudi-Arabië over een com plete selectie te kunnen be schikken. Dus ook over Frank Rijkaard, die sinds de oefenin terland zondag tegen Canada met een bovenbeenblessure sukkelt. „Frank heeft nog steeds wat problemen, maar ik maak me geen zorgen", aldus Advocaat. Rijkaard zelf is niet zo optimistisch. Hij houdt er rekening mee dat hij het eerste duel zal moeten missen. „Ik ben bang dat de wedstrijd te gen Saudie-Arabië'voor mij te vroeg komt." Voor het eerst sinds de Ne derlandse selectie voet op Amerikaanse bodem zette, waren de media gistermiddag welkom in Lake Nona, het sprookjesachtige onderkomen van Oranje. Het exclusieve golfresort ademt rust en weel derigheid. Slechts de puissant rijken van deze aardkloót is het gegeven een stulpje in de op het terrein gelegen schitte rende villawijk aan te schaffen. De golfclub telt maximaal driehonderd leden, die voor hun lidmaatschap jaarlijks een ton op tafel moeten leggen. De spelers van het Neder lands elftal hebben het uitste kend naar de zin in hun tijde lijke wereld van luxe. Zij bewo nen riante kamers in het hotel en hebben electrische mini- wagentjes tot hun beschikking gekregen, waarmee zij naar de golfbaan kunnen tuffen om een balletje te slaan. Ronald Koeman is bij Barcelona toch ook wel enige luxe gewend, maar dit heeft zelfs hij nog nooit meegemaakt. „Lake No- na", zegt hij, „is fantastisch, absolute top." Ook Dick Advocaat is met het onderkomen van Oranje in zijn nopjes. Net als met de professionele manier waarop zijn pupillen zich aan de extre me klimatologische omstan digheden hebben aangepast. Er wordt daarover volgens hem niet overdreven veel ge klaagd. Bovendien wijzen de medische testen uit dat van gewichtsverlies bijna geen sprake is. Advocaat: „Het ziet er goed uit, de ploeg is zeer ge concentreerd, dat zal maan dag vertaald moeten worden in een goede prestatie tegen Saudi-Arabië." Als gevolg van de enorme hitte en de hoge luchtvochtig heid verwacht Advocaat dat het niveau van de wedstrijden aan de Amerikaanse oostkust niet om uitbundig over naar huis te schrijven zullen zijn. „Ik denk dat er door de om standigheden veel stilstaande wedstrijden zullen zijn. Het liefst vallen wij aan, maar het is onmogelijk continu de diep te te zoeken. De spelers gaven dat na het oefenpartijtje tegen Fort Lauderdale ook al aan. We zullen heel gedoceerd moeten spelen, anders houd je het niet vol." Niet alleen in Orlando is het erg warm, momenteel wordt ook Washington geteisterd door een hittegolf. De tempe ratuur is er opgelopen tot bo ven de 35 graden. Volgens weerdeskundigen houden de extreem hoge temperaturen nog minimaal een week aan. 'Ver van m 'n bedshow' kan beginnen Het vijftiende wereldkam pioenschap voetbal staat op punt van beginnen, de Amerikanen weten alleen nog niet wanneer en hoe laat. In Orlando, waar het Nederlands elftal is inge kwartierd samen met Bel gië en Marokko, wijst niets op het WK dat vanavond in Chicago wordt geopend met Duitsland-Bolivia. Geen affiches, vlaggen of billboards die attenderen op het grootste voetbal spektakel ter wereld. Wel gespierde en tot de tanden bewapende FBI-agenten bij de ingang van spelers hotel en trainingsveld. Aan veiligheid ontbreekt het niet, aan zon en hitte even min, wel aan passie en be leving. ORLANDO .ALBERT GEESING GPD-VERSLAGGEVER World Cup USA is voor 95 pro cent van de Amerikanen de 'Ver van m'n bedshow'.. Een laatste opiniepeiling van de New York Times heeft uitgewezen dat 75 procent van de bevolking niet eens weet dat er in negen Ame rikaanse steden vier weken lang wordt gestreden om de wereld titel voetbal. Om de tv-kijker toch enigszins vertrouwd te ma ken met soccer heeft de gezag hebbende Amerikaanse krant deze week maar eens de be langrijkste regels uitgelegd van het spel dat in Europa en Zuid- Amerika al meer dan honderd jaar voetbal heet. Topsport in de United States of America is show en enter tainment. Dat is spektakel, glit ter en glamour, popcorn en Co la. En vooral geen solide verde digers die behendige aanvallers omver kegelen en ze op die ma nier van een doelpunt afhou den. De Buchwalds en de Ko- hlers hadden daarom beter thuis kunnen blijven. Op dat soort voetballers zit sowieso geen Amerikaan te wachten. Tenzij hij John de Wolf heet en met een tulband om z'n hoofd de wedstrijd uitspeelt. Dat spreekt tot de verbeelding. Vooral van Amerikanen. Heel in de verte hebben ze Een stadion-arbeider haalt in de Citrus Bowl van Orlando acrobatische toeren uit in een poging een 'voetbal wel eens gehoord van Pele. Maar vraag ze niet wie Baggio, Romario, Koeman of Matthaus zijn. In het land waar Wayne Gretzky, Michel Jordan en Joe Montana absolute grootheden zijn, mogen nakende voetbal sterren als Asprilla, Bergkamp, Möller en Bebeto de komende vier weken een poging doen Amerika te winnen voor soccer. Het is op voorhand een misluk te missie. Maar het brengt de FIFA, de wereldvoetbalbond, wel een hoop geld in het laatje. En daar is het Joao Havelange, de hoogbejaarde voorzitter, die tegenwoordig tijdens de FIFA- sessies al in slaap schijnt te suk kelen, toch op de eerste plaats om te doen. „Dit wordt het mooiste, grootste en meest indrukwek kende voetbalfestijn dat ooit is gehouden", belooft Alan Ro- thenberg. De goed gesoigneerde voorzitter van het organisatie comité rekent op een winst van 40 miljoen gulden. Rothenberg spiegelt zich graag aan Peter Ueberroth. Hij was de man die de Spelen van Los Angeles uit baatte tot een enorm financieel succes. De jacht op de tv-gelden is sindsdien niet meer te stop pen. Het eind is nog steeds niet in zicht. Ook als het om voetbal gaat. Bedreven als sportbestuur ders zijn in de omgekeerde waarheid willen Havelange en zijn rechterhand Sepp Blatter de wereld doen geloven dat voor het Amerikaanse podium is gekozen om het voetbal te mondialiseren. „De toekomst van het voetbal ligt in de Vere nigde Staten en in Azië", denkt Blatter. Dèar is immers het meeste geld te halen. Daarom kon het arme Brazilië fluiten naar het WK'94 en wordt het toernooi over acht jaar hoogst waarschijnlijk aan Japan ge gund. Voetbal a la Americain. Geen prikkeldraad, geen hekken, ge woon een dagje uit met de hele familie. Het is voor Europese begrippen bijna te mooi om waar te zijn. Het liefst waren de Amerikanen nog veel verder ge gaan, maar erg veel ruimte om het spel op Amerikaanse leest te schoeien hebben ze niet gekre gen. Drie in plaats van twee punten voor een gewonnen wedstrijd en 'sudden-death', daar bleef het bij. Geen shoot- outs of in vier parten verdeelde wedstrijden, maar gewoon twee helften. De Amerikanen doen het ermee. Op velden die nor maal worden bespeeld door honkbal- dan wel American football-teams. Slechter dan vier jaar geleden in Italië kan het niet, maar voet bal in hoog tempo zullen we niet te zien krijgen. Daarvoor zijn de omstandigheden in een aantal steden te bizar om top sport te bedrijven. Zoals in Or lando en Washington waar Tom van 't Hek hield wel van de hitte „Als Lerby een gebroken been had, merkte je daar minder van dan wanneer Vanenburg met een gescheurde nagel speelde." Tom van 't Hek (36) wil maar zeggen dat de ene topsporter een zeur is en de andere niet. „Je hebt winnaars en je hebt ver liezers. En winnaars zeuren niet over de hitte, verliezers wel." Zelf speelde hij zestien jaar in het Nederlands hockeyteam, waarmee hij in 1990 nog wereldkampioen werd. In Pakistan. „En daar was het niet bepaald koud." Nu is hij alweer een aan tal jaren huisarts. Ook op basis van die achtergrond zegt hij: „Er gebeuren echt geen verschrikkelijke dingen met je li chaam als het veertig graden is." AALSMEER GPD Er is zon, er is water en er zijn Ajax-glazen. Met een schaal zoutjes erbij is dat meer dan ge noeg voor Tom van 't Hek om eens lekker over voetbaliep te praten. Over de mythe van de hitte vooral en over de oranje hagelslag waar hij zich doodziek aan ergert. „Het NOS-journaal, dat laat zien welke cd's Tau- ment uitkiest. Uühhwwll. En heb je dat progamma van Ivo Niehe gezien? Dat kan toch niet, dat was toch het ergste wat er ooit op televisie is geweest. Ik heb het helemaal uitgezeten, al leen maar om te zien of het echt waar was." En dan dat gezeur over de hit te in Orlando. „Daar word je toch ook niet goed van. Zo'n Kessel, die bondsarts, die hier al begon te zweten. Dat is zo'n man van: praat er eens over met uw huisarts. Bwwahh. Als het warm is moet je meer drinken en je lichaam wat meer in de gaten houden. Daar is alles mee gezegd. Waarom moet er bij dat WK toch zo enorm over worden doorgezeurd? Je wordt doodge gooid met isothonen en weet ik al niet wat. Wielrenners in de Tour hebben ook met hitte te maken, tennissers staan uren in de gloeiende zon, die hoor je daar toch ook niet over." „Voor het begin van de Olym pische Spelen in Los Angeles was het ook van: die verschrik kelijke smog en die enorme hit te. Nou, smog hebben we niet gezien en die hitte viel enorm mee. En dan zal het eens heet zijn. Dat is dan een gegeven. Het is al honderden jaren heet in Orlando. Het WK wordt elke keer in een ander werelddeel gespeeld en daardoor is het de ene keer heet en de andere keer niet. Het blijft gewoon een voet baltoernooi, je moet gewoon voetballen. Maar wij gaan met z'n allen van tevoren een week kijken, komen terug en zeggen dan: ja, 't is daar warm, goh wat is 't daar warm. Ach, was Cruijff maar meegegaan. Die had ge zegd: „Hitte? Daar hebben we een dokter voor." Punt. Of Van Hanegem. Wat zou dat heerlijk zijn. Na afloop zo'n droge reac tie: „Het schijnt hier warm ge weest te zijn." Hij hield wel van de hitte. Hockeyde heerlijk in de zon van New Delhi, Lahore, Karachi en Sydney. Ging graag in een t- shirtje even de stad in voor een wedstrijd. Vloekte zijn mede spelers soms stijf. Begon zich na twee rustdagen alweer dood te vervelen. Vond het prettig om vijf, zes wedstrijden in twaalf dagen af te werken. „Maar er waren ook jongens bij die het liefst de hele dag in het hotel bleven, in de airconditioning. Die zag je in de loop van een toernooi wegzakken. Als je er over gaat zeuren ga je je steeds lomer voelen en dan ben je na een tijdje niet meer vooruit te branden." „Bij hockey komt er nog eens bij dat je op kunstgras speelt, waardoor de warmte blijft han gen, tot zo'n halve meter boven de grond. Dat scheelt zeven a acht graden, zodat ik veel heb gespeeld bij een temperatuur van rond de veertig graden. Dat was warm, maar niet onprettig. Ik vond spelen in de regen juist altijd verschrikkelijk. Het is ei genlijk heel simpel bij hitte: normaal actief blijven, goed drinken, naar je eigen lichaam luisteren en er als ploeg niet veel over praten. Want hitte zit ook een beetje in je hoofd. Wel jammer dat Vanenburg er niet bij is hè, die had er nu al héééél veel last van gehad." Hij ergert zich echt aan al die verhalen over de hitte, over de tv-beelden die ons moeten doen geloven dat sommige spe- Tom van 't Hek wordt niet goed van het gezeur over de hitte. „Het is al honderden jaren heet in Orlando. Het WK wordt elke keer in een ander werelddeel gespeeld en daardoor is het de ene keer heet en de andere keer n iet.foto gpd roland de bruin Iers bijkans het loodje hebben gelegd. „De hitte wordt er te pas en te onpas bijgesleept. Want een nederlaag moet verklaar baar zijn. Nu kun je zeggen: tja, we hebben teveel energie verlo ren." Hij ontkent niet dat het de eerste keer schrikken is, want dat heeft nu eenmaal iedereen: het gevoel of er een warme, nat te deken over je heen wordt ge gooid. „De eerste training is al tijd een ramp, maar een week is meer dan genoeg om eraan te wennen." „Jongens als Koeman, Wou ters en Rijkaard zullen we er niet over horen zeuren. Dat zijn winnaars. Maar ze zijn oud. Als ze 23 jaar waren geweest zou Oranje heel ver zijn gekomen. Nu dus niet. Nee, ik ben niet somber, ik ben hooguit wat cy nisch. Dat krijg je als je tot de Cruijff-generatie hoort. Maar het komt zeker niet omdat ik zo graag had gezien dat het bij het hockey ook zo'n gekte was ge weest. Alsjeblieft, bespaar me die ellende, die hele soesa er omheen, dat is toch een ziekte. Ik ben alleen maar realistisch. Wat ik zeg, denkt iedereen op de staantribune." Het spijt hem, maar het zal goed gaan tot we een keer ach ter komen. Dan is het gebeurd. „Dan wordt de ploeg volledig overlopen, want Nederland kan niet verdedigen. Dat is best een leuke eigenschap, maar het zal wel dodelijk blijken. En dan krijg je dus die verhalen dat het zo heet was. Straks is 0-0 tegen Saudi-Arabië nog een mooi re sultaat omdat het zo verschrik kelijk heet was." „Als Oranje de finale haalt, heb ik geen verstand van voet ballen. Of nee, dan komt het omdat ze na de hitte konden spelen in stadions waai' het koe ler was, dus waren ze niet meer te temmen. Laten we het daar op houden: toen Oranje de hitte eenmaal had overwonnen kon den ze alles aan. Ja, dat vind ik wel een mooie." Oranje speelt. De temperatuur is bijna ondraaglijk, de kans dat er slachtoffers vallen is extreem groot. Zowel onder de voetbal lers als de toeschouwers. De stadions zullen bij de meeste van de 52 wedstrijden tot de nok bezet zijn, het zal het best bezochte WK aller tijden wor den. Daarna gaan de Amerika nen weer gewoon over tot de orde van de dag. En richten zij zich weer op honkbal, basketbal en American football. Geld is macht. De lijmsnui- vers in Rio de Janeiro kunnen er slechts van dromen dat een WK nog ooit in hun land en dat van Havelange wordt gehouden. Daar zal het voetbal ook in 2002 nog de veruit populairste sport zijn. Maar dan is het de beurt aan Japan, een ander machtig lid van de G7. Ook al zou Brazi lië nu en over vier jaar in Frank rijk de wereldtitel voor zich op eisen. De sport zou zich geen betere winnaar kunnen wensen. Joao Havelange weer herkozen CHICAGO AP De Braziliaan Joao Havelange is gisteren voor een zesde termijn van vier jaar herkozen als voor zitter van de wereldvoetbalbond FIFA. De 78-jarige Havelange moest voorafgaand aan de ver kiezing verschillende keren kri tiek op zijn optreden als een van de machtigste sportbe stuurders ter wereld ontkrach ten. Bij de verkiezing zelf was geen kritiek te horen. Er waren geen tegenkandidaten. Have lange zei in een toespraak dat hij veel arbeidsvreugde had ge noten, 'ondanks de problemen die af en toe ontstonden'. De 164 afgevaardigden op het 49-ste FIFA-congres, dat in Chi cago werd gehouden, namen veertien nieuwe landen in hun gelederen op, waaronder Tsje chië, Slowakije en zeven voor malige Sovjet-republieken. Een voorstel van Tunesië, dat het wereldkampioenschap re gelmatig over de zes continen ten wilde laten rouleren, werd verworpen. Wel is het streven het WK niet twee keer achter el kaar op hetzelfde continent te houden. Na Frankrijk (1998) gaat het evemement in 2002 dan ook waarschijnlijk naar Azië. Daarna is mogelijk Afrika aan de beurt, maar maakt ook Europa weer een goede kans. Ketters et oranje balletje zit op de antenne. 'Dut- chy' hangt voor de achterruiten de oranje pet ligt klaar om ons tegen de koperen ploert te beschermen. Mijn (Vlaamse) eega loopt vrouwhaf- tigmeteen Belgisch petje rond, maar dat huiselijke varkentje wassen we volgende week zater dag in Orlando wel. Een Amerikaanse kennis vroeg deze week wat al dat oranje toch te betekenen had. Dat is voor de World Cup, natuurlijk", zei ik. Hij keek me aan met een blik van totale onwetendheid. „De World Cup?" Maar toen brak het door. ,Aaah, ben jij een Ran- gers-fan? Goh. Maar die spelen toch niet in het oranje?" Nu was het mijn beurt verbaasd te kijken. De Rangers? ,',Ja, die zijn toch net wereldkampioen geworden". Toen begon het mij te dagen. The New York Rangers. Geen voetbal, maar ijshockey. De mussen mogen dart dood van het dak vallen, half Amerika keek deze week naar de Stanley Cup, de Amerikaanse ijshockey- titels Pijd. En was op tv niet gezegd dat de Rangers door hun zege op de Vancouver Canucks wereldkam pioen waren? Zoals Amerikanen hun honkbalkampioen de we reldkampioen noemen en de Su perbowl het WK American Foot ball'. Ik wist dat het vergeefse moeite was, maar probeerde het toch nog: „Nee, voetbal. Sóccer. Nederland. Oranje. Dat zijn wij? Het was inderdaad vergeefs. Mijn kennis maakte een weg werpgebaar. ,Ach, soccer. Da 's toch niks. Da's voor kids". Ik gaf het op. Hij werd ter plekke inge deeld in de categorie van de on- bekeerbare ongelovigen. En zal daar de komende weken niet al leen zijn, want het voetbalhei- dendom in de VS is wijd ver spreid. De ketters! Volgens de allerlaatste enquete interesseren tweederde van de Amerikanen zich totaal niet voor de World Cup, zelfs niet nu die bij wijze van spreke in huti achterniin wordt gespeeld. Een op de vijf zegt zélfs nog nooit van het WK gehoord te hebben. Éénderde beweert af en toe op de buis een wedstrijdje te zullen meepikken. En in dit land moet de FIFA zo nodig een WK houden. Uitver kochte stadions, roepen de orga nisatoren. Ja, netzoals bij de VS tegen Mexico, waar laatst in Los Angeles 80.000 Mexicanen en een handvol Amerikanen zaten. Honderden miljoenen kijkers, roepen ze. Maar daar zullen hooguit een miljoen Amerika nen per wedstrijd bij zijn. Vooreen finalewedstrijd van de playoffs basketball wordt dit weekend op 30 miljoeti tv-kij- kers gerekend. Zelfs het Ameri kaanse golfkampioenschap trekt er komende dagen meer. Maar de WK-stadions zullen vol zitten. En als ik er niet lijfelijk bij kan zijn, dan kijk ik naar de tv. Geen duel zal me ontgaan. Samen met honderden miljoe nen anderen in de wereld. Ik riep het mijn kennis nog, bijna wanhopig, na. „Maar er kijken straks twee miljard mensen naar de finale!". Hij draaide zich om en lachte schamper. „De ziele- poot", zo zag ik hem denken. „Grow up!" HANS DE BRUUN GPD-CORRESPONDENT VS Maatjes haring voor Oranje-elf DEN HAAG ANP Rederij Jaczon in Schevenin- gen mag zich met recht hof leverancier van Oranje noe men. Het bedrijf heeft giste ren op speciaal verzoek van een aantal internationals een paar maatjes haring naar het trainingskamp van de Neder landse voetbalselectie in Flo rida gestuurd. vrijdag 17 juni Epf NED j NED 3 BRT EURO SPORT 1 wedstrijden OPENINGS CEREMONIE 20.25 i O i 20.30 O 20.30 O DUITSLAND BOLIVIA i 20.57 j jjGM 21.05 O 21.00 O SPANJE ZUID-KOREA 01.25 i O 01.25 O 01.30 O 1 NED 2 WK-JOURNAAL 20.00 O 20.00 O 20.00 O DE WK-STADIONS I 23.05 Q Qüve (J) herhaling samenvatting 0 eerder opgenomen wedstrijd O voorbeschouwing reportage

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 23