Kindermassage als helend middel voor de ziel
Randstad
Gevangenen en asielzoekers
krijgen vliegtuigmaaltijden
Beursplein verdringt
naoorlogs Rotterdam
Nieuwtje op het water
Bouw Kop van Zuid gaat
zonder toestemming door
Veiligheidstest Schiphol op compact disc
PA I D E I A
Uit het boek
'Anna over Anna'
DONDERDAG 16 JUN1 1994
nieuw-vennep cor boos
Delta Dailyfood in Nieuw-Vennep, gespecialiseerd in de bereiding
van dagverse vliegtuigmaaltijden, bezorgt nu ook eten bij huizen
van bewaring en asielzoekerscentra. Volgens directeur H. M. van
Gennep gebeurt dit in samenwerking met Van Hecke catering. Uit
concurrentie-overwegingen wil hij geen cijfers noemem. „Maar om
een idee te geven, we hebben in ons land achtduizend gedetineer
den en de overheid houdt rekening met een groei met vijftig pro
cent in anderhalfjaar."
Het ministerie van Justitie sluit de keukens in gevangenissen en
andere instellingen. Bovendien komen in nieuwe tehuizen geen
keukens meer, omdat de overheid met uitbesteding miljoenen gul
dens goedkoper uit is. Bijkomend voordeel is dat gedetineerden uit
veel meer menu's kunnen kiezen.
rotterdam
Herman Brood en burgemees
ter Bram Peper zullen een ka
rakteristiek stuk naoorlogse we
deropbouw van Rotterdam offi
cieel ten grave dragen. Op het
Beursplein slaan zij op 21 juni
samen de eerste paal voor een
nieuwe winkelboulevard die,
verzonken in een sleuf onder de
Coolsingel, zal doorlopen tot
voorbij De Bijenkorf.
De slopersbal heeft eerder dit
jaar enkele gebouwen aan het
Beursplein tegen de vlakte ge
slagen om ruimte te maken
voor de nieuwe winkelprome
nade. Voor het eerst sinds vijftig
jaar waagt Rotterdam zich aan
het slopen van zijn eigen we
deropbouw.
Herman Brood zal vanaf
21.15 uur in de bouwput optre
den met zijn Wild Romance
band. Een uurtje later zal hij de
eerste paal geheel beschilderen.
Om 23.00 uur heien Brood en
Peper het kunstwerk de grond
in, onder begeleiding van een
vuurwerk- en lasershow. De
laatste 12 meter zal boven de
grond blijven uitsteken, als her
innering aan de performance en
aan het tijdsgewricht waarin
Rotterdam zich nu bevindt.
Sommige gebouwen die in de
jaren vijftig en zestig zijn neer
gezet, zijn inmiddels uit de tijd.
In het geval van het Beurs
plein gaat het om een verou
derd" winkelgebied dat steeds
minder publiek trekt. Uit puur
economische noodzaak walst
de vernieuwingsdrift van Rot
terdam niet alleen over de
laatste lege plekken maar nu
ook eens over de ,,oude" be
bouwingvan na 1945.
Die slopersbal is sinds het
verwijderen van de restanten
van het gebombardeerde cen
trum niet meer in hartje stad te
zien geweest. Leo Prinsenberg
van het Ontwikkelingsbedrijf
Rotterdam is nauw is betrokken
bij het nieuwe Beursplein. Hij
relativeert: ,,We zijn al een tijdje
bezig met het inventariseren
van wat we hebben aan weder
opbouw. Het Groothandelsge
bouw staat op de Monumen
tenlijst. De Bijenkorf ook. Wie
een nieuwe gevel wil, krijgt niet
zomaar een bouwvergunning.
Dat was vroeger wel anders."
Rotterdam Rotterdam heeft er een nieuwe toeristische attractie bij. Het is de draagvleugelboot de Flying Dutchman die met een snelheid van
70 kilometer per uur over het water scheert. Passagiers kunnen inschepen voor tochtjes door het hele havengebied van Rotterdam. foto anp
rotterdam gpd
De Raad van State heeft de ge
meente Rotterdam laten weten
dat het bestemmingsplan voor
de Kop van Zuid niet versneld
wordt afgehandeld. Dat bete
kent dat de gemeente de ge
bruikelijke procedures moet
volgen om goedkeuring te krij
gen voor het kolossale bouw
plan aan de zuidoever van de
Maas. De uitspraak heeft geen
gevolgen voor de bouw. ,,Alle
veertien kranen blijven normaal
doordraaien," aldus projectlei
der K. Rodenberg van de Kop
van Zuid.
„Wij hebben ook een algeme
ne verklaring van geen bezwaar
voor dit werk gekregen van de
provincie." Jurist N.J.A. Tielke-
meijer van de gemeente Rotter
dam wijst er ook op dat voor al
le aan de gang zijnde bouwacti
viteiten de procedures zijn afge
rond, vooruitlopend op het be
stemmingsplan. „Dat is onher
roepelijk." Mochten er toch nog
problemen ontstaan, aldus
Tielkemeijer, dan zou dat alleen
kunnen voor de geplande kade
bebouwing en de realisering
van een school. Maar ook hier
verwacht hij geen problemen.
Volgens hem geldt de uit
spraak van de Raad van State
alleen de procedure rond het
bestemmingsplan. En dat plan,
is de verwachting van de jurist,
zal door de ontwikkelingen
hooguit een aantal maanden la
ter worden vastgesteld.
Het project „De Veluwe leeft, beleef het" van de provinciale VW
Gelderland heeft de Milieu Toerisme Prijs 1994 gewonnen. Dat
maakte directeur P. Nouwen van de ANWB gisteren bekend tijdens
de prijsuitreiking in Wassenaar. De prijs, de laatste, bestaat uit een
meer dan drie meter hoog kunstwerk van Marthe Röling.
Ondergronds busstation financieel rond
amsterdam anp
amsterdam.
De luchthaven Schiphol traint de veilig
heidskennis van personeel dat op en rond
de platformen werkt voortaan met behulp
van een speciaal programma op een com
pact disc. Het programma op CD-i is spe
ciaal ontwikkeld door de afdeling Airside
Operations in samenwerking met Philips-
partner Bureau Interactieve Training (BIT)
uit Rotterdam. Het heeft ruim een ton ge
kost.
Schiphol verwacht per jaar zeker 30.000
mensen te testen, die uitsluitend een toela
tingspas voor de randwegen en platformen
krijgen als ze voldoende punten scoren. Dat
is nodig, aldus een woordvoerder, omdat de
verkeersdrukte op de luchthaven steeds
toeneemt. Het is nu meer dan ooit van be
lang dat degenen die er hun werk doen op
de hoogte zijn van de verkeersregels.
De personen die worden getest krijgen
een aantal korte videoclips te zien van situ
aties die op hun veiligheid moeten worden
beoordeeld.
De gemeente Amsterdam, de
NZH en het Regionaal Orgaan
Amsterdam (ROA) hebben over
eenstemming bereikt over de fi
nanciering van een onder
gronds busstation voor het Cen
traal Station in Amsterdam. Het
station kost 200 miljoen gulden.
Het ministerie van verkeer en
waterstaat moet nog akkoord
gaan.
Uiterlijk op 21 juni moet
daarover volgens het Amster
damse college van B en W dui
delijkheid zijn. Dat heeft te ma
ken met de aanbesteding voor
de railverbinding tussen Am
sterdam-noord en Schiphol, die
plaatsvinden. De aanleg hiervan
hangt nauw samen met de
bouw van een ondergronds sta-
Aanvankelijk waren de kosten
voor een ondergronds
geraamd op 250 miljo
den. Het is de bedoeling dat de
NZH het beheer en de exploita-
het
op
zich nemen. Een woordvoerder
van de NZH hoopt dat de eerste
paal voor het busstation al c
een halfjaar de grond in kan.
'Anders blijft het lichaam achter de geest aanlopen
DE THERAPIE
Vanuit de regio Haarlem opereert Paideia: een
religieuze beweging met diverse commerciële
activiteiten. De 56-jarige AnnaClowting is het
inspirerend middelpunt. 'Mevrouwde meester'
verblijft momenteel, met twee volgelingen, in de
bergen te Nepal. Trouwe volgelingen
beschouwen Anna als het Goddelijke in het
dagelijkse leven. Centraal in hun leven staan
gezonde voeding, zuiver water, hygiëne,
meditatie, gebed en waarachtige liefde. Een
belangrijke zakelijke activiteit van Paideia is de
eigen natuurvoedingswinkel in Overveen. Het
totale aantal aanhangers van de beweging is
moeilijk te schatten. Elf leden leven in een
woongemeenschap te Haarlem, eenzelfde aantal
tot voor kort in de Franse Pyreneeën.
Zij die Paideia de rug toekeerden (de uitstappers)
noemen de organisatie een 'dogmatisch
familiebedrijf' (vier stichtingen, twee BV's).
Discipelen van Anna zouden lijdzaam en
planmatig geïndoctrineerd worden. Ex-leden
signaleren machtsmisbruik en spreken overeen
ondoorzichtig financieel beleid.
Is Paideia (Grieks voor opvoeding) een
vreedzame religieuze organisatie voor
persoonlijke groei, of een sekte waarin geld en
autoritair gedrag de boventoon voeren?
Een inventarisatie.
Het ritueel in de buitenlucht
duurt slechts tien minuten.
Maar het lijkt een eeuwigheid.
Plaats van handeling: het balkon van het
gastenverblijf in Nepal, waar Anna verblijft
met haar man Indra Steenbrink en volge
ling Bart van den Roovaart.
Op een groot wit laken ligt een ontkleed
Nepalees meisje van vijfjaar. De handen
voor het lichaam en in elkaar gedoken om
de schaamte voor haar naaktheid te verber
gen. Ondanks de aangename temperatuur
rilt het kind. Shrijana is door Anna en Indra
Steenbrink, zoals ze zeggen 'gevonden op
een vuilnisbelt, van de ondervoeding gered,
en min of meer geadopteerd'.
Ze willen graag een kindermas-
sage demonstreren. Om duide
lijk te maken hoe belangrijk kin
deren in en voor de Paideai-be-
weging zijn. En hoe liefdevol ze
worden begeleid.
Terwijl Anna in yoga-zit met ge
negenheid toekijkt, wrijft en
drukt Steenbrink zijn handen in
en over het frêle ruggetje en de
voetjes van Shrijana. Het aan
houdende geschrei doorbreekt
de stilte van de uitgestrekte val
lei. Het eindigt pas als Anna
aangeeft dat Steenbrink er mee
moet stoppen. „Ze is moe en
heeft slaap. Hou er maar mee
ED BLAAUW
op.
Verlost van de massage, drijft de
huilbui van Shrijana over. Met
haar grote bruine ogen lacht ze
de pijnlijke ervaring spontaan
weg. En warmt ze het kleine ge
drongen lichaam aan de hand
doek, die is aangereikt. Uitgeput
wordt ze afgevoerd naar haar
bedje. Bij de verslaggever borre
len uiteenlopende emoties, en
zelfs afkeer op. Er is begrip voor.
Verweer van Indra Steenbrink:
„Wanneer een kind tijdens een
behandeling zijn diepste ver
driet uit - schreeuwt, zou ik
haast zeggen - huilt mijn hart
mee. Aan de andere kant is het
heerlijk om te doen. Er is niets
in mij dat ik wil vergoeilijken. Ik
weet wat het effect is, wat voor
ruimte het geeft."
Belasting
De therapie past in de visie die
Paideia op het uitgestrekte ge
bied van gezondheid propa
geert. Massage, is het uitgangs
punt, werkt net als meditatie
helend. Geest, ziel, lichaam.
Alles heeft aandacht nodig. De
filosofie; „Het moet worden
ontdaan van vastzittend span
ning en emotionele vervuiling. Anders blijft
het lichaam achter de geest aanlopen".
Voor kwetsbare en weerloze baby's en kin
deren geldt in hun optiek hetzelfde. Span
ningen in het gezin, onverwerkte proble
men van ouders, omstandigheden als druk
te, geluidsoverlast, verkeerde voeding: ze
belasten de jongste jeugd psychisch in hoge
mate. Ongenoegen, verdriet, apathisch ge
drag, angst, te veel of te weinig eten, slape
loosheid en op latere leeftijd leer
moeilijkheden, zouden het gevolg daarvan
kunnen zijn. Met masseren kan dat worden
voorkomen, of uit het jonge lichaam ge
Indra Steenbrink masseert 'blokkades' weg bij het door hem en Anna geadpoteerde Nepalese meisje Shrijana. „Ik weet wat het effect is, wat voor
ruimte het geeft." foto ad heesbeen
werkt. De Paideia-toelichtirig: „Het kind
leert op deze manier de grenzen van zijn ei
gen lichaam voelen. Als het op de behan-
deltafel merkt dat het niet erg is wanneer
hij luidkeels zijn woede en frustratie tot uit
drukking brengt, zal het een groter gevoel
van veiligheid en zelfvertrouwen ontwikke
len. Het zal zelfstandiger, opener, ontvan
kelijker en spontaner worden." Maar is dat
ook zo?
„Beslist", meent Steenbrink op basis van
zijn ervaring als fysiotherapeut. „Kinderen
in het westen zijn in hoofdzaak naar buiten
gericht. Kunnen krijgen wat ze willen aan
speelgoed, snoep en dergelijke. Hoe weinig
komt het voor dat ze leren ook in rust en
liefde naar binnen te kijken? Als ze 5, 6, 7
jaar zijn, staan ze al onder grote spannin
gen. Psychiatrische patiënten zelfs." Zijn
betoog wordt door Anna plotsklaps onder
broken. „Zelfmoord. Pure zelfmoord",
roept ze, en valt vervolgens weer stil.
„Zet dat eens af tegen 4e kinderen hier in
Nepal", vervolgt Steenbrink. „Hoe gemak
kelijk ze in hun lijfjes zitten, hoe heerlijk ze
zich bewegen. Bij ons ontstaat stress vanuit
welwaart. Zo het zich in dit land voordoet,
is het uit fysieke armoede. Tijdens mijn be
handelingen tast ik via mijn handen de in
nerlijke wereld van dat kind af, voel waar de
problemen zitten. Daar doe ik wat mee."
Bijval van Sonia van den Roovaart, de
vrouw van de bij Anna en Indra Steenbrink
verblijvende Bart. Ze heeft er ervaring mee.
In haar flat in Haarlem vertelt ze: „Mijn
twee zoons - Freek van 9, en Koene van 8 -
hebben diverse sessies meegemaakt. Eerst
huilden ze vreselijk, omdat het pijn deed.
Ze reageerden verkrampt op de behande
lingen. Maar je moet weten wat pijn is en
wat het je uiteindelijk oplevert. Dat is af en
toe keihard, ja. Maar aan het einde van die
massages waren ze echt 'in rust'."
De scepsis wordt er niet door weggenomen.
Ook niet na de opmerking dat de ouders er
vaak bij zijn. Want die pijn dan? En welke
rol speelt de helderziende geest van Anna
daarin? Geeft zij de blokkades aan? „Ten
dele", pakt Steenbrink direct de laatste
vraag op. „Zij kan de hormonale huishou
ding en de ontbrekende voedingselemen
ten bij mensen aflezen. Ik ben niet in staat
dat tot in elk detail en in die dimensie waar
te nemen zoals zij dat kan zien. Maar ik kan
wel uit iemands fysieke structuur vaststel
len hoe het met diens geest gesteld is. Ik be
handel eigenlijk niets anders dan het inner
lijk. Door aan te raken, drukverhogingen, en
dergelijke. Het is een veredelde vorm van
haptonomie. Net als wat Ted Troost doet.
Waarom heeft hij zo'n succes met topspor
ters? Omdat die altijd over limieten heen
gaan. Die zijn gewend aan pijnervaringen.
Het is belangrijk dat een mens pijn niet uit
de weg gaat. Als- ie die kan loslaten, helpt
'm dat verder in zijn groei en ontwikkeling.
Anders niet."
Steenbrink, in het bezit van een massage
diploma van de Nederlandse Sport Federa
tie, is niet de enige binnen Paideia die dit
werk uitvoert. Volwassenen doen het ook
bij elkaar. Soms zonder dat ze zich kunnen
beroepen op een afgeronde opleiding. Het
gebeurt op basis van een scholing op het
gebied van anatomische en fysiologische
kennis, plus wat ze hebben gezien en erva
ren met name van Steenbrink. „Ze masse
ren elkaar", zegt hij, „maar blokkades weg
nemen, nee. Dat kunnen ze niet. Want om
datgene wat loskomt uit een behandeling te
kunnen hanteren, moet je verdraaid goed
weten watje doet. Zelfs veel collega-fysio's
beginnen er om die reden niet aan. Ze zijn
bang voor wat ze vrijmaken. Dat kunnen ze
niet handelen.
Grote bedenkingen
„Wat Paideia op dit gebied doet", zegt de
Haarlemse kinder-fysiotherapeute Frederi-
que van Dijk, „vind ik heel gevaarlijk en ris
kant." Ze baseert haar mening op promo
tie-materiaal van de groepering en de op
merkingen van Indra Steenbrink die we
haar hebben voorgelegd.
Frederique van Dijk krijgt in haar praktijk
kleintjes met verschijnselen die terug te
voeren zijn tot geestelijke of fysieke klach
ten en problemen, waardoor ze in hun ont
wikkeling achter blijven. Ze worden vaak
behandeld in het bijzijn van de ouders, die
ze ook leert simpele massages zelf uit te
voeren. Van Dijk over de aanpak van
Paideia: „Riskant, zeker met die hummels.
Als die massages zo heftig en zo intensief
zijn als ik lees en hoor, moetje heel goed
weten wat er gebeurt, en er zeker van
dat het resultaat heeft. Zoiets brengt e
me risico's met zich mee. Wantti
sche ervaringen maken een diepe indruk bij
kinderen. Nee... Dit klinkt mij allemaal wat
griezelig in de oren."
Wat haar in hoofdzaak tegen de borst stuit,
is het begrip 'pijnervaring'. Frederique van
Dijk: „Het aanraken is het eerste contact
voor zo'n kleintje. Dat moet prettig zijn. Dat
is voor mij de eerste voorwaarde. Tenslotte
ben ik een vreemde voor ze. Ze moeten
wennen aan me, daarom zijn er zeker bij
baby's de ouders altijd bij. Gaan ze huilen,
of blijkt op een andere manier hun onge
noegen, dan stop ik er mee. Dan doe ik iets
niet goed en probeer ik op een andere ma
nier met ze om te gaan."
Niet zo dwingend dus als bij Paideia. Van
Dijk: „Bij mij borrelt het gevoel op dat ze
daar die kinderen over bepaalde grenzen
heen trekken. Dat ze haast murw gemaakt
worden en uiteindelijk zo moe zijn dat ze in
slaap vallen. Ik kan me niet voorstellen dat
zo'n aanpak een kind goed doet." Ze kijkt
vreemd aan tegen het beoogde effect van
het behandelen van het innerlijk. „Daar
streef ik niet naar. Voor mij is het geen doel
dat ze terugkeren naar zichzelf. Nog grieze
liger vind ik het als er op aanwijzingen
zoals kennelijk door Anna - van iemand
met blokkades aan de slag wordt gegaan.
Het uitgangspunt van Paideia staat héél ver
van m'n bed. Ik voel zelfs niets van herken
ning. Ik zou er als ouder een kind nooit aan
overgeven. Waarschijnlijk moetje in die an
dere denkwereld zijn opgegr oeid om er
achter te kunnen staan en het te kunnen
accepteren. Maar ik heb zoiets van: blijf er
met je handen vanaf."
Morgen: Het gevaar.
Een van de mooiste
gebeurtenissen, die ik ervaren
heb, was het overgaan van
kinderen. Ik zag dat de kindjes
terugkomen bij kinderen. Ze
vormen als het ware een
ormen een apart
ze in optimale
gezondheid en blijheid opgroeiei
Iedere keer als ik Boven kom, ga
ik eerst naar de kinderen. Blij
springen ze op je af, roepen je
naam en vliegen in je armen. Ze
vinden het heerlijk als je er bent.
En het is verrukkelijk om met ze samen te zijn. Zo groeien
ze op tot een bepaalde leeftijd, al naargelang hun karma.
Ik heb er gezien wat een enorme vrijheid kinderen in zich
dragen en wat de sterke en natuurlijke verbinding met hel
Goddelijke is. Wij ouders drukken dat alleen maar in,
evenals de maatschappij, school en opvoeding. Wimakei
al het mooie en oorspronkelijke wat kinderen in zich
