'Kunst moet je even van de grond tillen'
Deens kunstenaarscollectief
vol contrasten
Cultuur&Kunst
Kunst per vierkante meter
WOENSDAG 15 JUNI 1994
Huisconcert Diana Djindjikachvili
voorschoten De 18-jarige Georgische vluchtelinge Diana Dj
indjikachvili geeft op 25 juni een huisconcert bij de Voorscho-
tense kunsthistorica en pianolerares Maria Guery. Djindjikachvi
li brengt werken ten gehore van Bach, Bhrahms, Beethoven,
Rachmaninov en Chopin. In de kamer en tuin van Guery is
ruimte voor ongeveer 100 zitplaatsen. Kaarten voor het concert
kosten f 25,- (studenten f 15,-) en zijn vanaf heden te reserveren:
tel. 071-310568. De opbrengst is bestemd voor de aanschaf van
een piano voor Diana Djindjikachvili en komt ten goede aan
Greenpeace. Het concert, aan Het Wedde 93 (geen parkeerplaat
sen), begint om 20.00 uur.
Van Resteren krijgt prijs voor vaas
Amsterdam Maria van Kesteren krijgt van het Amsterdams
Fonds voor de Kunst de Kho Liang Li prijs 1994. Ze wordt onder
scheiden voor haar vaas Leerdam-Serica. Vanaf 1979 kent het
kunstfonds de prijs jaarlijks toe voor een werk of een serie wer
ken van industrieel toegepaste kunst. De prijs, 15.000 gulden,
wordt op 28 oktober in Amsterdam uitgereikt.
De Kort gast bij Oslo Philharmonic
Amsterdam De Nederlandse dirigent Vincent de Kort dirigeert
begin augustus het Philharmonische Orkest van Oslo. Hij debu
teert bij dit orkest op uitnodiging van Mariss Jansons, de vaste
dirigent. De Kort studeerde begin 1991 af aan het Koninklijk
Conservatorium te Den Haag.
Speciale wijn moet Pepijn redden
den haag Pepijnwijn moet een uniek theater in Den Haag red
den. Albert Heijn is het met ondergang bedreigde cabarettheater
Pepijn te nulp geschoten. Een deel van de verkoopprijs van
12.000 flessen wijn komt ten goede aan het theater. Op 20 juni
wordt de eerste fles overhandigd aan twee bestuursleden van
Pepijn, Youp van 't Hek en Ferd Hugas. De benefietvoorstelling
die Paul van Vliet en Van 't Hek gaven, bleek niet voldoende om
de voortzetting van Pepijn op langere termijn te garanderen na
dat de gemeente Den Haag de jaarlijkse bijdrage drastisch had
gereduceerd. De actie is een idee van een filiaalmanager van Al-
bert Heijn. Hij besloot met 20 andere plaatselijke vestigingen de
wijn op de markt te brengen. Van elke verkochte fles gaat een
gulden naar Pepijn.
Erasmus-speld voor dirigent Schebal
Rotterdam Josef Schebal, oprichter en dirigent van het Rotter
dams Jeugd Kamerorkest, heeft de Erasmus-speld gekregen. Het
gemeentebestuur heeft hem de speld toegekend uit waardering
voor zijn grote verdiensten voor de muziekcultuur in Rotterdam.
De in Tsjechië geboren Schebal was verbonden aan het Frei-
bergs Stadstheater in Duitsland en het Gronings Philharmonisch
Orkest. Ook was hij enige jaren vioolleraar aan de Amerikaanse
School in Den Haag en aan de muziekschool in Delft. Onder lei
ding van Schebal is het Rotterdams Jeugd Kamerorkest uitge
groeid tot een toonaangevend muziekensemble. Het orkest trad
de afgelopen jaren op met gerenommeerde solisten als Daniël
Wayenberg en Victor Liberman, maar ook met toporkesten als
het Rotterdams Philharmonisch.
Hans Dulfer in Antonius Zalencentrum
leiden Hans Dulfer, die tijdens het laatste North Sea Jazz Festi
val de 'Big Award' uitgereikt kreeg voor zijn immer vooruitstre
vende muzikale activiteiten, treedt op 25 juni met zijn maat Bo
ris van der Lek en zijn band Tough Tenors op in het Antonius
Zalencentrum, aan de Lange Mare 43 in Leiden. Dulfers cd 'Big
Boy' en de single 'Streetbeats' scoren momenteel goed in de hit
parades. Het concert begint om 21.00 uur, er is geen voorpro
gramma. Kaarten kosten in de voorverkoop f 15,- en zijn ver
krijgbaar bij bij Plato, aan de Vrouwensteeg 4-6, en bij Justmu-
sic, aan de Oude Singel 198 in Leiden.
ARCHIEFFOTO GPD
Mondriaan Stichting trekt 3,8
miljoen uit voor aankopen
amsterdam
De Mondriaan Stichting stelt
per jaar 3,8 miljoen gulden be
schikbaar voor musea die mo
derne kunst en vormgeving wil-
len aanschaffen. Daardoor
moeten musea hun twintigste
eeuwse collectie kunnen ver
sterken en moeten Nederlandse
musea en beeldende kunste
naars een grotere internationale
bekendheid krijgen. Dit is de
kem van een nieuwe regeling
die de stichting woensdag heeft
gepresenteerd.
De Mondriaan Stichting is
een nieuw stimuleringsfonds
voor beeldende kunst, vormge
ving en museale activiteiten die
de uitvoering van het aankoop
beleid heeft overgenomen van
het ministerie van welzijn,
volksgezondheid en cultuur en
de Rijksdienst Beeldende Kunst.
De nieuwe regeling wijkt sterk
af van het oude WVC-beleid. Al
leen musea met een hoogwaar
dige collectie die al vijf jaar ac
tief aankopen, kunnen een be-
Nederlandse beeldhouwkunst in de Grote Kerk in Den Haag
'Het Grote Gedicht', een beeldhouwwerk van Sigurdur
Gudmundsson, is de naamgever van een tentoonstelling
in de Grote Kerk in Den Haag over Nederlandse beeld
houwkunst van na de oorlog. Ongeveer honderd beelden
van vijftig vooraanstaande beeldhouwers zijn daar tot 4
september te zien.
den haag gpd/anp
Het Grote Gedicht, drie zwa
nenhalzen reikend uit pirami
devormen, symboliseren de ly
riek. De nadruk bij de getoonde
werken ligt op de klassieke drie
dimensionale sculptuur. De
werken tonen stuk voor stuk ei
genschappen als de menselijke
maat, het ambachtelijke en het
lyrische. Verbeelders zijn onder
anderen internationaal ver
maarde kunstenaars als Ger van
Elk, Jan Dibbets, Jan van Mun
ster, Carel Visser en Shinkichi
Tajiri. Ook leden van de jongere
garde zoals Guido Geelen, Be
rend Strik - wiens spraakma
kende installatie van de opge
hangen kat boven een berg
nootmuskaat momenteel in de
Leidse Lakenhal te zien is -
Tom Claassen en Aemout Mik
zijn vertegenwoordigd.
De tentoonstelling preten
deert niet een compleet over
zicht te geven van de beeld
houwkunst na 1945. Het gaat
wel om kunstwerken die in de
loop der jaren nog altijd een be
langrijke en vitale inspiratie
bron vormen.
De gehele oppervlakte van de
kerk, ongeveer 1.900 vierkante
meter, is voor de tentoonstel
ling benut. Ook op het plein
buiten de kerk staan elf beelden
opgesteld. Die krijgen te zijner
tijd een plaats op het Spui en in
de Grote Marktstraat. Die stra
ten zullen worden opgesierd
met een lint van kunstwerken
van veertig verschillende kun
stenaars.
Bedenkingen
In beeldhouwersland kan de ex
positie in Den Haag op enthou
siasme rekenen. Althans, op het
eerste gezicht. Na de eerste in
stemmende reactie maken kun
stenaars meteen de kantteke
ning, dat de tentoonstelling een
nogal behoudend karakter
heeft. En er zijn meer bedenkin
gen. David Vandekop (1937), de
man die de laatste jaren op zoek
is naar traditie in hout en klei,
zegt het zo: „Er zijn niet veel
beeldententoonstelïingen, dus
alles wat er op dat gebied ge
beurt is mooi meegenomen.
Bovendien vind ik het wel aar
dig om werk bij elkaar te zien
van kunstenaars, die elkaar het
licht in de ogen niet gunnen."
„Het ontbreken van collegiali
teit, dat is volgens mij een zeer
Hollands verschijnsel. Als je ziet
hoe de jongeren over de oudere
generatie oordelen... Terwijl die
knullen toch nog moeten bewij
zen dat ze het 30 tot 40 jaar vol-
'Het Grote Gedicht'
i Den Haag.
houden. Ik weet dat ik nu klink
als een oude man, die het alle
maal beter weet. Natuurlijk is
het goed dat er af en toe een
veeg door de kunst heen gaat,
maar ik vind niet dat ze meteen
alles in de prullenmand moeten
flikkeren."
Essentie
De tentoonstelling laat werken
zien, die tot de dag van vandaag
een bron van inspiratie zijn
beeldende kunst
recensie roos van put
Expositie: werk van Kunstenaarskollektief
'Pyramiden' en kunstglas van de Zweedse
Ingrid Lundh-Rundqvist Te zien: t/m
31/7, ma t/m vr op afspraak, za en zo
Het Deense collectief 'Pyrami
den' bestaat uit vijf kunstenaars
die al meer dan acht jaar geza-
melijk exposeren. Volgens één
van hen, Jens Chr. Jensen, „om
dat zij elkaar gevonden hebben
en erg goed bij elkaar passen,
zowel in vorm en fantasie als
ook in de liefde voor de kunst."
In de toegepaste vormentaal
in het werk van de kunstenaars
zie ik echter geen overeenkom
sten. Het contrast dat zichtbaar
is, zowel in materiaalkeuze als
in uiteindelijke vormgeving, is
daarentegen nadrukkelijk aan
wezig en zorgt dan ook voor een
expositie waar je verschillende
keren naar toe kunt en waar je
iedere keer weer iets nieuws
ontdekt.
Jens Chr. Jensen exposeert as
semblages. Losse elementen,
zowel twee- als driedimensio
naal, die worden samengevoegd
zodat één kunstwerk (object)
ontstaat. Jensen voegt in zijn
werk schaapswol, veren en spij
kers samen. De assemblages
van klein formaat zijn niet meer
dan samenvoegingen van losse
onderdelen die individueel niets
met elkaar te maken hebben.
Het geheel spreekt niet tot de
verbeelding. Bij de toeschouwer
ontstaan geen associatieve ge
dachten. Zijn assemblages van
groter formaat laten echter zien
dat Jensen bepaalde samenvoe
gingen wel kan laten spreken.
Zoals een groot werk in de vorm
van een ruit. Binnen deze ruit
vorm hangen kleinere ruitjes in
lagen van drie op een spijker.
Deze repetitie van één vorm
binnen eenzelfde grotere vorm
zorgt voor een rustig geheel.
Eenvoudig, sober maar ge
slaagd.
In de schilderijen van Yrsa
Aekaer komen de kleuren
blauw, rood en bruin nadrukke
lijk naar voren. Het zijn duide
lijk haar lievelingskleuren. Het
gevaar bij het gebruiken van de
zelfde kleuren binnen een oeu
vre is dat het snel voorspelbaar
en dus saai kan worden. Bij Ae
kaer is dit niet het geval. Haar
leiden/amsterdam
annemiek ruygrok
Twintig dagen lang zal de Leid
se galerie Amber gebruik mogen
maken van de Oude Kerk in
Amsterdam. De ruim honderd
vierkante meters die de galerie
aan de Hooglandsekerkgracht
zelf tot haar beschikking heeft,
zijn namelijk niet ruim genoeg
voor de grootse plannen van
Amber-eigenaars Irma en Oc
taaf Roelofs. De galerie wil alle
Leidse galerie
Amber tijdelijk
in Amsterdam
facetten van haar gezicht met
oosterse trekken laten zien en
daar is de Oude Kerk het meest
geschikt voor.
'Meeting of the twain' is de ti-
roep doen op een bijdrage. Bo
vendien moet het museum zelf
voor minstens 100.000 gulden
moderne kunst kopen.
In tegenstelling tot vroeger
worden musea vrijer gelaten bij
hun aankopen. Zo mogen ze
ook stukken uit het buitenland
aankopen. Volgens de oude re
geling mochten ze alleen Ne
derlandse werken van de laatste
15 jaar aanschaffen. De Mondri
aan Stichting bemoeit zich niet
met de keuze van de aanschaf.
Het aantal musea dat een be
roep kan doen op financiële
steun wordt teruggebracht van
32 naar 20. Inkomensvorming
voor Nederlandse beeldend
kunstenaars behoort niet meer
tot de doelstellingen.
De Mondriaan Stichting
werkt nog aan de vorming van
een apart aankoopfonds voor
zeer bijzondere werken of col
lecties moderne kunst en vorm
geving die door verkoop naar
het buitenland dreigen te ver
dwijnen.
Henry Mancini 1924-1994
De met vier Oscars onder
scheiden componist Henry
Mancini werd met zijn mu
ziek voor films net zo bekend
als de sterren in Hollywood.
Mancini, die leed aan lever
kanker, overleed dinsdag in
zijn woning in Beverly Hills.
Hij werd 70 jaar.
Henry Mancini, die muziek
schreef voor films als de 'Pink
Panther', 'Days of wine and
roses' en 'Breakfast at Tiffa
ny's', werkte tot zijn laatste
dagen aan zijn eerste theater
project, de Broadway-versie
van 'Victor-Victoria'. De film,
geregisseerd door Blake
Edwards die jarenlang zijn
partner was, leverde de com
ponist in 1982 zijn vierde Os
car op voor de beste oor
spronkelijke filmmuziek.
In zijn carrière, die bijna 50
jaar omspande, schoeide
Mancini Hollywoods filmmu
ziek op geheel nieuwe leest
met gepolijste composities die
bioscoopbezoekers over de
hele wereld in vervoering
brachten. Onder zijn be
roemdste werken zijn 'Moon
River', door Audrey Hepburn
gezongen in 'Breakfast at Tif
fany's', 'Charade', 'Days of
wine and roses' en instru
mentale songs bij films als
'Peter Gunn' (tv-detective).
Behalve de vier Oscars ont
ving Mancini, wiens werk is
samengebracht op 90 platen,
20 Grammy's. Hij was daar
mee één van componisten
met de meeste onderschei
dingen van de Amerikaanse
platenindustrie.
Mancini, die op 8-jarige leef
tijd begon dwarsfluit te spelen
en zich daarna richtte op het
klavier, was niet alleen in de
studio te vinden. Hij dirigeer
de symfonie-orkesten en trad
op met tenor Luciano Pa-
varotti, zanger Johnny Mathis
en de Ierse fluitist James Gal-
way, met wie hij in 1985 op
tournee ging.
Hoewel hij in zijn jeugd liever
voetbalde, begon hij zich voor
jazz te interesseren toen hij de
muziek van bandleider Glenn
Miller hoorde. Nadat hij na de
oorlog uit militaire dienst was
gekomen, trad hij toe tot Mil
lers orkest.
In 1952 ging Mancini werken
voor Universal-studio's, waar
voor hij aan meer dan 100
films meewerkte. Voor 'The
Glenn Miller Story1 ontving hij
in 1954 zijn eerste Oscar-no
minatie.
In april brachten sterren als
Pavarotti, Quincy Jones, Julie
Andrews en Andy Williams de
zieke Mancini tijdens een
emotionele gala-avond nog
een hommage. Mancini was
getrouwd met Ginny, die hij
ontmoette als zangeres van de
Tex Beneke-bandrZijiradcïën
drie kinderen.
los angeles rtr/anp
voor hedendaagse kunstenaars.
De nadruk ligt op de klassieke
driemensionale sculptuur,
waarin het ambachtelijke en ly
rische aspect duidelijk verte
genwoordigd zijn. Performance,
installaties en videokunst ko
men niet aan bod, maar worden
wel behandeld in het bij de ex
positie verschenen boekwerk.
Vandekop kan er niet rouwig
om zijn, dat de vluchtiger per
formances en aanverwante za
ken niet in beeld komen.
„Iedereen is tegenwoordig met
installaties bezig", zegt hij.
„Voor mij is een beeldhouw
werk een concreet gebeuren.
Vroeger heb ik me ook wel met
installaties bezig gehouden,
maar de laatste tijd ben ik terug
bij de essentie. Het spannend
ste is, datje beeld boven de ma
terie moet uitstijgen. Als dat één
keer per jaar lukt, mag je blij
zijn."
„Wat ik tegenwoordig zie,
heeft voor mij een beetje een fin
de siècle-sfeertje. Rodin zei al:
Als de godsdienst ophoudt te
bestaan, valt de kunst uiteen.
Dat gebeurt dus, er is geen alge
meen ideaal meer. Er is veel,
wat ik noem, 'verbaal' werk.
Eerst moet je een brochure le
zen, voor je ziet wat het kunst
werk zegt. Ik heb daar geen ge
voel mee. Een kunstwerk moet
je, als je ergens binnenkomt,
even van de grond tillen."
Niet alle beeldhouwers zien
de jonge beeldhouwkunst als
een te inhoudsloos streven naar
vernieuwing. Jan van Munster
(1939), met Vandekop één van
de koplopers van de 'middenge
neratie', is van mening dat de
jongeren een benijdenswaardig
'stuk vrijheid' hebben verwor
ven. Hij zegt: „Wat mezelf be
treft: ik hoef niet altijd terug
naar de klassieken. Wat nu
wordt gemaakt kun je inder
daad post-modern, bijna pop
art noemen. Maar ik zie in die
jongerenbeweging voordelen,
waarvan ik als kunstenaar kan
profiteren. Die vrijheid van van
daag de dag, het ontbreken van
richtinggevende stromingen, is
verfrissend."
Expositie: Het Grote Gedicht,
Indrukken van de Nederlandse
beeldhouwkunst na 1945, t/m
4 september in de Grote Kerk
in Den Haag, dag. 11-18 uur.
Publikatie: Het Grote Gedicht,
uitgeverij Snoeck-Ducaju en
zoon, fl. 49,50.
kleurcomposities zijn nu eens
figuratief, dan weer abstract. Op
één schilderij zie je bijvoorbeeld
een figuur van een mens, die in
de geheimzinnige achtergrond
lijkt te verdwijnen. Aekaer heeft
zich laten inspireren door haar
vele reizen naar Griekenland en
Egypte. De sfeer van deze lan
den, met hun eeuwenoude ge
schiedenis van goden, rituelen
en de geheimzinnige mythen
daaromheen, is direct te zien in
het werk.
De keramische figuren van
Karin Tikjob laten de mens in
verschillende houdingen zien.
De lichaamsdelen zijn ver
vormd, waardoor het lijkt alsof
de beelden uit je dromen af
komstig zijn. Het zijn zonder
meer erotische sculpturen. Bij
één voegt zij ofwel humor toe
ofwel haar visie op de man in
het algemeen. Je ziet een manfi
guur die zijn lid, dat in verhou
ding tot de rest van het lichaam,
groot van formaat is, in zijn
hand houdt. De titel van het
werk is 'Waar denk je mee?'. Het
ligt aan de belevingswereld van
de bezoeker van de tentoonstel
ling of hij/zij in dit werk (wran
ge) humor ziet of niet.
tel van de expositie die het echt
paar van 19 augustus tot 5 sep
tember in de Oude Kerk houdt.
De titel is een knipoog naar de
uitspraak van Kipling 'East is
East and West is West and never
the twain shall meet'. Rolschil-
deringen en werken van kunste
naars voor wie Amber als agent
optreedt zullen in die periode in
Amsterdam worden tentoonge
steld. Het is voor het eerst dat
de Oude Kerk samenwerkt met
leiden Een reusachtig kunstwerk van de Amster
damse kunstenaar Jan Sierhuis werd gisteren, ver
deeld over 16 panelen, aangebracht op de torenflat
die in de Merenwijk is verrezen. 'Dans' is de titel
van het abstracte kunstwerk dat Sierhuis in op
dracht van de architect van het gebouw, Fons Ver-
heyen, vervaardigde. Het is de bedoeling dat er in
de Slaaghwijk, waar de flat is komen te staan, nog
meer kunst wordt aangebracht. Zo zal het plein aan
de Ketelmeerlaan een 'tapijt' van gekleurde stenen
krijgen, waarop een beeldhouwwerk, voorstellende
vier menselijke figuren, wordt geplaatst. Aan de
overkant van de flat is, in het kader van de actie
'100 gedichten op Leidse gevels' het gedicht 'Ik heb
de witte waterlelie lief' van Frederik van Eeden aan
gebracht. FOTO HIELCO KUIPERS
Mader wint geding over
'pornografische' kunstfoto's
amsterdam anp
De Amerikaanse fotograaf Don
Mader heeft het gevecht gewon
nen om de vijf foto's die de po
litie op maandag 30 mei in be
slag nam wegens het vermeend
pornografisch karakter. Het
openbaar ministerie moet de
foto's teruggeven, zo oordeelde
—de—rechtbank—irr~ Amsterdam.
Maders tweede eis, de garantie
dat er geen nieuwe inbeslagna-
men zullen plaatsvinden, werd
niet ingewilligd. Op de omstre
den foto's staan jonge jongens,
waaronder twee zoons van Ma
der. „Er zijn geen erecties te
zien en er worden geen seksuele
handelingen verricht", zo ver
klaarde de fotograaf na de inbe
slagname. De afwijzing van zijn
tweede eis baart Mader enige
zorgen. „Vrijdag gaan in-Am-
sterdam twee exposities van
start, in het kader van het Eu-
ropride Festival, waar de foto's
te zien zijn. Ik neem aan dat de
politie zich dan wat terughou
dender opstelt."
Geen open dag
Superinsekten
In het bijschrift bij de foto
'Insektenplaag in aantocht'
gisteren op de voorpagina
van deze krant is abusieve-
Jijk vermeld dat er op 28 ju-
-rii-een open dag in het Pest
huis zou zijn. Dit is onjuist.
De tentoonstelling
'Superinsekten' wordt pas
op 1 juli geopend.