Amsterdam
ongezond
'Echt, ik ga voor niemand op zij'
Randstad
PA I D E I A
Uit het boek
'Anna over Anna'
DINSDAG 14 JUNI 1994
Grotere kans op overlijden
De gezondheid van Amsterdammers blijkt relatief slecht.
De kans op overlijden is voor hoofdstedelingen van vrij
wel elke leeftijd hoger dan voor mensen elders in het
land. Dat geldt vooral voor degenen die in de binnenstad,
de Bijlmer, Westerpark of Zeeburg wonen.
kampen vaker met hart- en
vaatziekten, verschillende vor
men van kanker en aandoenin
gen van de luchtwegen, veroor
zaakt doordat Amsterdamse
\Touwen meer roken dan de ge
middelde Nederlandse vrouw.
Ook baby's treffen het minder
goed in de hoofdstad. Per 1000
zuigelingen overleden er 11,6,
tegenover 9,4 in de rest van het
land.
Het beeld over de gezond
heidstoestand wordt beïnvloed
door de aanwezigheid van groe
pen met specifieke problemen,
zoals aidspatiënten, drugsver
slaafden en daklozen. Amster
dam telt tussen de 2500 en
10.000 daklozen die relatief veel
met psychische- en verslavings
problemen en infectieziekten
kampen. Een tweede probleem
groep vormen de illegalen,
waarvan er naar schatting 20 tot
30.000 zijn in Amsterdam. Zij
zijn vaak niet verzekerd, waar
door ze in ieder geval geen pre
ventieve zorg krijgen.
Dat blijkt uit het rapport „Ge
zondheidsprofiel Amsterdam"
waarvan het eerste exemplaar
dinsdagmorgen door GG GD-
directeur H. Rengelink is over
handigd aan wethouder voor
volksgezondheid J. van der
Giessen en directeur E. van der
een van ZAO Zorgverzekerin
gen. Het onderzoek naar de fac
toren die de gezondheid beïn
vloeden is de eerste in z'n soort
in Nederland.
Drieëndertig procent van de
stadsbewoners heeft vijf of meer
lichamelijke klachten, tegen
over 28 procent van de Neder
landers. Een Mokumer brengt
1.5 procent van zijn tijd in bed
door wegens ziekte, terwijl de
gemiddelde Nederlander 1,1
procent van zijn tijd onder de
wol ligt. Ook op geestelijk ge-'
bied wordt er in Amsterdam
meer getobd dan elders in het
land.
de hoofdstad
Haags stadhuis weer duurder
den haag cpd
De bouw van het nieuwe stad
huis in Den Haag wordt op
nieuw duurder. Er is een extra
bedrag van 3,8 miljoen gulden
nodig voor de vervanging van
computers en andere datacom-
municatie-apparatuur, zo heeft
wethouder P. Noordanus (ruim
telijke ordening) laten weten. |ai
De kosten waren aanvankelijk |e
niet geraamd, omdat de ge- Fe:
meente dacht dat er op het mo- S10
ment van de verhuizing in 1995
al een nieuw computernetwerk |r
zou zijn. Er was wel 8,5 miljoen
gereserveerd voor kabels en te- 0i
lefoonvoorzieningen. Jjjj
Thuiszorg wil meer ziekenfondsgeld
Vijf thuiszorgstichtingen in de
grote steden willen meer geld
van de ziekenfondsen. De stich
ting Thuiszorg Den Haag wil 14
van de 38 miljoen gulden, die
de vijf thuiszorgstichtingen
denken tegoed te hebben van
de ziekenfondsen. In totaal is ihf
Nederland 1,9 miljard gulden te f
verdelen. De stichtingen in de
grote steden menen dat zij op f
meer geld recht hebben dan de
stichtingen op het platteland.
Zij stellen dat thuiszorg in de
grote stad kostbaarder is dan
thuiszorg op het platteland.
Gevaarlijk asbest in Bijlmerbajes
amsterdam gpd
In de Amsterdamse Bijlmerba
jes is asbest verwerkt. Gedeti
neerden hebben een deel van
een wand voor onderzoek naar
buiten gesmokkeld en laten on
derzoeken. Het Venlose bureau
Medisch Advies Centrum-Arbo-
dienst trof zogeheten 'witte' en
'bruine' asbest a
die bij werkzaamheden aan de
wanden gevaar opleveren.
De Geleense advocaat mr. H. *a
Peters heeft inmiddels de Rijks-t"
gebouwendienst gevraagd uit te
zoeken in hoeverre de aanwe
zigheid van asbest gevaarlijk is
voor gedetineerden en perso
neel.
Sneldienst al dit jaar van start
den haag De eerste woonwagen hangt in de takels boven zijn oude stek aan de Viaductweg op weg naar een dieplader. Gisteren is men i
Den Haag begonnen met de vrijwillige verhuizing van zo'n 26 woonwagens naar de nieuwe woonwagencentra aan de Guntherseweg en
Schapennatjesduin. De operatie verliep in het begin nog wat moeizaam omdat het materieel niet echt berekend was op zulke grote en zwa
woonwagens. foto
De sneldienst van de NZH tussen Leiden en Haarlem gaat, in te
genstelling tot eerdere berichten, al dit najaar rijden. Volgend jaar
wordt de buslijn uitgebreid tot een sneldienst tussen Haarlem en
Den Haag. De NZH hoopt met deze lijn binnen drie jaar tien pro
cent meer passagiers te trekken.
lndra Steenbrink is Anna 's steun en toeverlaat
DE MACHT
Vanuit de regio Haarlem opereert Paideia: een
religieuze beweging met diverse commerciële
activiteiten. De 56-jarige Anna Clowting is het
inspirerend middelpunt 'Mevrouw de meester'
verblijft momenteel met twee volgelingen, in de
bergen te Nepal. Trouwe volgelingen
beschouwen Anna als het Goddelijke in het
dagelijkse leven. Centraal in hun leven staan
gezonde voeding, zuiver water, hygiëne,
meditatie, gebed en waarachtige lieTae. Een
belangrijke zakelijke activiteit van Paideia is de
eigen natuurvoedingswinkel in Overveen. Het
totale aantal aanhangers van de beweging is
moeilijk te schatten. Elf leden leven in een
woongemeenschap te Haarlem, eenzelfde aantal
tot voor kort in de Franse Pyreneeën
Zi) die Paideia de rug toekeerden (de uitstappers)
noemen de organisatie een 'dogmatisch
familiebedrijf (vierstichtingen, twee BV's).
Discipelen van Anna zouden lijdzaam en
planmatig geïndoctrineerd worden. Ex-leden
signaleren machtsmisbruik en spreken overeen
ondoorzichtig financieel beleid.
Is Paideia (Gneks voor opvoeding) een
vreedzame religieuze organisatie voor
persoonlijke groei, of een sekte waarin geld en
autoritair gedrag de boventoon voeren?
Een inventarisatie.
In het café in Arles sur Tech valt er
even een stilte aan het tafeltje met
Hans Gouvvens en Quinta Heijn. Spie
dend kijkt Gouvvens om zich heen. Alsof hij
zich ervan wil overtuigen dat de kust veilig
is. Hij heeft het gevoel dat we nauwlettend
in de gaten worden gehouden.
Behoedzaam haalt Gouwens een cassette
bandje uit zijn zak. Dwingend: „Luister
even. Kun je horen hoe het op een avond is
gegaan toen ik thuiskwam. Ze stonden me
op te wachten. Ze provoceerden en wilden
klappen uitdelen." Hij zag kans het bandje
stiekem op te nemen; bewijsvoering om
zijn advocaat er van te ov ertuigen dat hij
werd bedreigd door de Paideia-groep. Sinds
hij zich afzette iegen Anna's beweging, en
de volgelingen weg wilde hebben van zijn
grondgebied op Las Clottes, ondervindt
Gouwens last. „In hun ogen ben ik de dui
vel. Ze proberen me op alle mogelijke ma
nieren kapot te krijgen, maar het zal ze niet
lukken."
Uit onze recorder klinkt geschreeuw en ge
vloek. We herkennen stemmen
van ons eerdere bezoek aan Las
Clottes... Als de ruzie op de cas
sette voorbij is, zegt Hans Gou
wens: „Ik heb ook meegemaakt
dat ze opeens met tien volwas
sen kerels in mijn slaapkamer
stonden. Om me even te vertel
len wat voor klootzak ze me
vonden. Doe maar eens wat te
gen z'n groep, en dan nog wel
vanuit je bed..."
De Paideia-woordvoeders rea
geren lakoniek op de beschuldi
gingen. „Die man is gevaarlijk
en geweldadig. Zelfheeft hij ja
ren van Paideia geprofiteerd.
Nou gooit-ie met shit. Z'n eigen
vrouw moest zich tot twee keer
toe na mishandeling door hem
onder doktersbehandeling laten
stellen." Als bewijsstuk worden
curieus genoeg twee verklarin
gen overlegt van docteur Serge
Driguez. Hij constateert lichte
kneuzingen en bloeduitstortin-
EDBLAAUW
Misbruik
Veel ex-volgelingen klagen over
machtsmisbruik door de top
van de beweging. Hun algeme
ne opvatting: ze worden 'moreel
gechanteerd'. Vaak op basis van
signalen die Anna ontvangt van
Hogere Machten. Trouwe aan
hangers gaan graag voorbij aan
dat aspect van de religieuze be
weging. Ze peinzen er niet over
de macht van hun meester ter
discussie te stellen. Volgelinge
Sonia van den Roovaart: „Anna
is voor mij het Goddelijke in het
dagelijks leven van de mens."
Discipel Wilma van Oene: „An
na vertaalt de waarheid, de wer
kelijkheid, het recht en de zui-
SBEEN verheid."
Anna's dochter Gabriëlle ver
klaart de heftige kritiek van ex-
aanhangers met: „Degenen die bij ons weg
gaan, zijn vaak mensen die heel lang onvre
de bij zich houden. Of bang zijn het uit te
spreken. Ze trekken zich terug, krijgen het
benauwd en als er dan iets gebeurt, ont
laadt het zich als een bom." Haar vader Fri-
so van der Wal: „Die felle kritiek komt om
dat ze niet meer de openheid hebben om
kritisch naar hun eigen functioneren te kij
ken."
En Anna zelf: „Iedereen heeft zijn eigen ver
antwoordelijkheid en inbreng. Tja, dat uit
zich in macht. Alles is macht. De groei van
een plant is ook macht, is een natuurwet.
De macht en de almacht. Ik vind dat woord
macht perfect mits je het goed gebruikt
door macht te delegeren. Mensen aan wie
lndra Steenbrink, Anna's echtgenoot en trouwste volgeling: „Ik steek mijn nek uit om de waarheid te dienen."
ik macht heb gegeven gaan daar fantastisch
mee om. Dat resulteert erin - ik zie 't - dat
ze als mens optimaal gaan functioneren."
Genezen'
Aan zijn tafeltje in het Pyreneeën-café
blaast Hans Gouwens: „Onzin". Als het aan
hem ligt; wordt Anna vandaag nog van haar
troon gestoten. De tijd dat hij haar als ba
ken in het leven zag, ligt ver achter hem. „Ik
ben genezen. Het gaat in die club om méér
macht en méér geld. En dat is alleen be
stemd voor de top, voor Anna en lndra
Steenbrink. De rest mag en moet slechts
dienen. Steenbrink is een man die zijn kans
grijpt. Hij gebruikt Anna om zich te verrij
ken. Allemaal macht, macht, macht..."
Marijke Egmond, een ander oud-lid:
„Macht, ja. In gesprekken werd je uitge
scholden. Ik wéét het toch: Anna is de waar
heid en het licht. Zij vindt het prettig dat ze
naar de ogen wordt gezien. Ja, Anna heeft
de macht."
Anna op haar beurt: „Het ultieme wat men-
foto paideia
sen hebben meegenomen naar de aarde is
een rugzak met voorraden. Daaruit kun je
putten in het leven, dat is een afgebakend
geheel. Ik ga in gesprekken daarover con
frontaties met mensen en hun problemen
niet uit de weg. Ik wil toetsen of ze die rug
zak gebruiken, of helemaal niet. Of preten
deren dat ze hem gebruiken." Echtgenoot
en hartstochtelijk aanhanger van Anna's
leer, lndra Steenbrink: „Ja, ik gebruik in
mijn werk ook macht. Maar alles wat ik doe
sluit ik kort met Anna. Het zijn haar creatie
ve impulsen. Het is wat zich aan haar vol
trekt. Maar ik ben in feite haar eerste han
den en voeten."
Ook Fares Boustanji, de zoon van Quinta
Heijn, richt zijn vizier nadrukkelijk op
Steenbrink. Hij schildert hem af als de kwa
de genius. „Die man is gevaarlijk. Hij heeft
de gave mensen te manipuleren. Ik ben er
van overtuigd dat hij liefst op Anna's plek
zou zitten om zo alle macht naar zich toe te
kunnen trekken. Hij is een grote egotripper,
die mensen tegen elkaar uitspeelt. Nie
mand legt hem een strobreed in de weg. Ga
je er tegenin dan wordt er gezegd: 'Jij be
grijpt het niet'. Steenbrink is belust op geld
en macht. Hij zet mensen er toe aan om
uitkeringen te trekken; dan hoeft Paideia
niet uit te betalen voor het werk in dienst
van de organisatie."
'Roddelpraat'
lndra Steenbrink noemt deze en andere ne
gatieve uitlatingen 'smerige roddelpraat'.
Steenbrink: „Op basis van een houding als
deze, zijn indianen uitgemoord, joden ver
gast en is de wereld de puinhoop die-ie nu
is. Bij velen heeft Anna op hun verzoek on
kruid gewied. Die daad van liefde krijgt nu
dit antwoord omdat mensen het verdom
men naar de onprettige consequenties van
hun eigen gedrag of handeling te kijken."
„Ik steek mijn nek uit om de waarheid te
dienen. Ik vertaal - samen met anderen - de
zuivere liefde die Anna voorstaat, naar pro
jecten en acties in de wereld die van rottig
heid en leugens aan elkaar hangt. Dat doe
ik, dat ben ik. En dat dit ook confrontaties
oplevert, waarin ik als dwingend, arrogant,
dominant of weet ik wat nog meer over
kom: ja dat klopt. Ik ga voor niemand op
zij."
Steenbrink over de aantijgingen op finan
cieel gebied: „Ik geef jullie carte blanche
om mijn boekhouding en-bankrekening na
te kijken. Je zult niets anders dan een inko
men vinden van onder het minimum. Al
tien jaar lang knokken we voor een organi
satie waar nog nooit een cent persoonlijk
voor ons is uitgekomen. Wij hebben niets.
Geen bezittingen, geen antiek, geen zilver,
geen juwelen, geen uitgaansleven, geen
luxe."
Hans Gouwens blijft sceptisch. „Uiteinde
lijk - denk ik - zal er een clubje fanatiekelin
gen overblijven dat totaal vervreemd is van
de wereld. En dan? Ik moet er niet aan den
ken... Ik hoop dat ze ooit wakker worden..."
Morgen: De gezondheid.
'Ik moet handelen en mi/
uitspreken volgens de Wet zoals
die in mij leeft. Ik doe of zeg soms
dingen, die de mens op dat
moment misschien wel begrijpt,
maar niet naar wil handelen. Ik
kan niet anders. Velen zien niet
dat juist die liefde noodzakelijk is
om later na zijn overgang, of in
een volgend leven, de vruchten
ervan te plukken. Zelf heb ik wel
eens gedacht welk een
onmogelijke klus ik op me
genomen heb. Maar zodra ik
bewust was van het feit dat er geen Tijd bestaat, dat dit
leven straks een fractie is van aaneenschakeling van tijd,
wist ik dat het oke' was.
