Leiden
EWR blijft
winst maken
'Effe kletsen is er niet meer bij'
Muren van houtsnippers, broeihoop, een dak van gras
TJ
Bloemenverkoper
wordt aangeklaagd
voor mishandeling
DINSDAG 14 JUN11994
Verkeerd
A O 'Ik heb niets ver-
I J keerds gedaan', zei
een snackbarhouder uit
Zoeterwoude gisteren te
gen de politierechter. Hij
werd toch veroordeeld.
Merkwaardig kunstwerk verrijst in Cronesteyn
leiden hans koenekoop
Wanden van houtsnippers,
geen ramen, een dak van gras,
een broeihoop als verwarming
en als muurdecoratie een schil
derij van dennenaalden en bok
torren. Zo ongeveer luidt de be
schrijving van het winterverblijf
in polderpark Cronesteyn, waar
in de toekomst wellicht menige
Leidenaar een dagje of een
weekje kan logeren.
Het winterverblijf, dat er al
staat en er uitziet als een berg
netjes gestapelde strobalen,
vormt onderdeel van het project
'Broei'. Een idee van Krijn Gie-
zen, een landschapkunstenaar
die dingen uit de natuur ver
weeft met beeldende kunst. Zo
maakte hij ooit in de Flevopol-
der een ontvangstruimte uit ge
perste balen riet.
Broei bestaat uit vier
kwadranten die samen de cy
clus van de natuur vormen.
Naast het winterverblijf van
houtsnippers staan al een zo
merverblijf (een grenehouten
open raamwerk) en de groene
kamer. In die kamer groeien
wilgen die steeds op drie meter
hoogte worden gesnoeid.
Dat snoeisel wordt gebruikt
om het vierde kwadrant in te
richten, de zogeheten broei
hoop. Vermoedelijk ligt die er
pas in september. Het is de be
doeling dat de warmte uit
broeihoop wordt opgevangen in
een buizenstelsel in de grond
dat de energie transporteert
naar het winterverblijf.
„Broei is een kunstwerk, maar
ook een manier van alternatief
wonen. Wij willen ook echt pro
beren het verblijf te verhuren.
Zodat mensen een tijdje in de
natuur kunnen leven", zegt A.F.
van der Ree, ambtenaar bij de
sector kunstdn. De gemeente
Leiden heeft om die reden het
kunstwerk aangekocht. Subsi
dies van rijk, provincie, en ge
meente waren nodig om de
koopsom, 210.000 gulden, bij
elkaar te krijgen.
Broei heeft een plaatsje ge
kregen aan de rand van het rei-
gerbos. Vanuit de vier kwadran
ten hebben bezoekers een
weids uitzicht op de polder,
waar de populatie broedvogels
langzaam maar zeker toeneemt.
Het kunstwerk ligt ook vlakbij
het bezoekerscentrum, dat mo
menteel in aanbouw is. De
hooiberg staat er al, het activi
teitencentrum en het theehuis
krijgen vorm.
De bouw van het bezoekers
centrum vordert overigens lang
zaam. De gemeente gebruikt
het als werkervaringsproject.
„Er is ook geen haast bij", zegt
Van der Ree. „Het centmm
wordt zo gebouwd, dat het in
fasen kan worden opgeleverd."
Met het positieve resultaat zet
de EWR de lijn voort die in 1992
werd ingezet. Toen werd een
winst van 22 miljoen gulden be
haald. Die hoge winst behaalde
het nutsbedrijf mede dankzij
een paar forse meevallers. De
eerste drie jaren van het be
staan van de EWR vielen de
jaarcijfers nog negatief uit.
Directeur J. Haijkens is tevre
den over de in 1993 behaalde
resultaten. „We zijn in het begin
van ons bestaan door een dal
gegaan, maar nu klimmen we
langzaam omhoog. We hadden
voor 1993 een winst van tien a
elf miljoen gulden begroot en
daar zitten we nu zelfs een stuk
boven."
Van de 14,9 miljoen gulden
gaat een groot deel naar de aan
deelhouders van de EWR. Deze
gemeenten ontvangen in totaal
6,3 miljoen gulden. De EWR is
verplicht deze forfaitaire uitke
ring pog vijf jaar voort te zetten.
Over drie jaar onthard water
Betonvergruizer gestolen
leiden Onbekenden hebben een betonvergruizer van 2300 kilo
gestolen die stond opgesteld-aan de Flevoweg. De eigenaar, een
bouwbedrijf, heeft gisteren aangifte gedaan van de diefstal,
waarbij volgens de politie gebruik moet zijn gemaakt van een
kraan of iets dergelijks. Omwonenden of passanten hebben niets
gezien of gehoord. De vergruizer is 40.000 gulden waard.
Horloges buitgemaakt
leiden Bij een inbraak in een winkel aan de Botermarkt is van
ochtend om drie uur een onbekende hoeveelheid horloges buit
gemaakt. De inbrekers zijn via de ruit van de voordeur binnen
gekomen en hebben vervolgens twee vitrinekasten leeggehaald.
Auto-inbrekers slaan toe
leiden Auto-inbrekers hebben in de nacht van zondag op
maandag negen keer toegeslagen in Leiden. Gisteren stroomden
de aangiften binnen bij de politie. De auto's stonden geparkeerd
in de Stevenshof, Vivaldistraat en op het Haagplein. Tot de ge
stolen waar behoren ondermeer audio-apparatuur, gereed
schap, zonnebrillen, lederen kleding en sportschoenen.
Een blik op het project Broei ii
pers.
Alleen verlies op stadsverwarming
De Energie- en Watervoorziening Rijnland (EWR) heeft
vorig jaar 14,9 miljoen gulden winst gemaakt. De verko
pen van gas, water en electriciteit leverden elk een posi
tief resultaat op. Alleen op stadsverwarming leed de
EWR, evenals voorgaande jaren, verlies: 2,3 miljoen gul-
I den.
De uitkering, die vijf jaar gele
den is overeengekomen, vloeit
voort uit het opgaan van het
energiebedrijf Rijnland in de
EWR.
Vier miljoen gulden gaat naar
een fonds voor niet-actieve
EWR-medewerkers. In totaal
gaat dit om negentien perso
nen, die vanwege een reorgani
satie of vervroegde vut het be
drijf hebben verlaten, maar nog
wel voor rekening van de EWR
komen. Haijkens: „Het is een
forse post die we los hebben ge
koppeld van de salarisdamini-
stratie van wel actief personeel.
Ik verwacht dat we voor deze
voorziening de komende jaren
nog schenkingen moeten
doen." De groep zal naar ver
wachting de komende jaren wel
kleiner worden.
Van de resterende winst
wordt 10.9 miljoen toegevoegd
aan het eigen vermogen van de
EWR en 1,5 miljoen gulden toe
gevoegd aan het fonds voor
milieu-activiteiten.
De Energie- en Watervoorziening Rijnland verwacht in 1997 ont
hard water te kunnen leveren aan de inwoners van Leiden en om
geving. Directeur J. Haijkens denkt dat dit op z'n vroegst gebeurt in
de tweede helft van '97. De ontharding'van drinkwater vloeit voort
uit van een grootscheepse renovatie van de drinkwaterzuiverings
installaties. Het verwijderen van kalk uit het drinkwater heeft een
gunstig effect op de levensduur en werking van wasmachines en
vaatwassers. Het drinkwater wordt door de EWR overigens niet
voor honderd procent 'orrtkalkt'. Een gedeelte blijft in het water zit
ten omdat dit goed is voor de gezondheid van mensen.
u i en huis voor de buurt' is Mor-
i schwijck al lang niet meer, zegt
Wim Rozier. „Als je er niets te
doen hebt kon je er niet meer. Je gaat nu
naar je clubje en gaat weer weg. Vroeger
kwam je in het buurthuis ook om eens kof
fie te drinken, te kletsen aan de bar. Maar
die 'binnenlopers' zie je niet meer."
Vanf het ontstaan van het buurthuis, in
1975, was Rozier erbij. In het begin als be
an activiteiten, later als bestuurs-
tegenwoordig als barman. Een perio
de waarin de gepensioneerde marineman
het buurthuis zag verzakelijken. Tot zijn
grote spijt.
Keerpunt was de fusie met het Sociaal
Kultureel Werk in Leiden (SKIL). Op 1 janu
ari 1990 werden alle, tot dan toe zelfstandig
draaiende, club- en buurthuizen onder de
paraplu van het SKIL gebracht. „Ik zat daar
voor in het bestuur van het buurthuis. We
deden alles zelf. Maar na die fusie mocht
het bestuur alleen nog opdrachten van het
SKIL uitvoeren. Ja hoor eens, daar leen ik
me niet voor. Toen heb ik voor die functie
bedankt."
Vrijwilligers zagen hun invloed op het rei
len en zeilen binnen Morschwijck vermin
deren, zegt Rozier. „Vroeger werd alles
doorgesproken met de vrijwilligers. Nu hoor
je nooit meer wat, de zeggenschap is weg."
Veel vertrouwen in de plannen van de ge
meente om bewoners meer inspraak in het
buurthuis te geven, heeft Rozier niet. Hij
denkt niet dat er voldoende buurtbewoners
te" vinden zijn die veel tijd in vrijwilligers
werk willen steken. Veel activiteiten zijn om
die reden verdwenen. „Op Koninginnedag
wordt al jaren niets meer gedaan, terwijl we
in die goeie ouwe tijd in januari al bezig wa
ren met het bedenken van activiteiten voor
30 april."
Dat er komende jaren weer wel iets ge
beurt op Koninginnedag zit er niet in, ook
De hoogtijdagen van het club-
en buurthuiswerk zijn voorbij.
Forse bezuinigingen en een
ingrijpende reorganisatie van
het welzijnswerk treffen de
buurthuizen, die volgens
sceptici verworden tot
wijkcentra voor eerste hulp bij
sociale problemen. De een
vindt dat het allemaal best
minder kan, want het huidige
buurthuis is in feite een
gesubsidieerd café. De ander
vreest dat een versobering
van het sociaal-cultureel werk
leidt tot een verslechterd
leefklimaat in de wijk.
Vandaag het tweede artikel
over een van die buurthuizen:
Morschwijck aan de
Topaaslaan, dat wekelijks
wordt bezocht door 650
buurtbewoners. Donderdag
verschijnt het derde deel. Het
eerste deel verscheen
donderdag 9 juni.
al willen buurtbewoners dat zelf. De nieuwe
Leidse welzijnsorganisatie zet 'recreatie' in
buurthuizen op het tweede plan, ten gunste
van 'probleem- en projectgerichte' activitei-
ten. Recreatie wordt in het vervolg volledig
aan vrijwilligers overgelaten. Maar daar is
dus een gebrek aan.
Nekslag
Veel vrijwilligers van het eerste uur zijn
naar de Stevenshof verhuisd. De fusie, tus
sen 't Mierennest en Morschwijck zou ook
een negatief effect hebben gehad op de in-
Parktreintje
jy De Initiatiefgroep
I t Democratisch Al
phen wil, dat er in plaats
van de monorail een
parktreintje naar Archeon
gaat rijden.
Afmeren
A K Toeristen, die met
I D hun boot het Kaag
eiland aandoen, mogen
voortaan nog maar 24 uur
aan de openbare aanleg
steiger liggen.
BOZE WERELD
Wim Rozier: „Vroeger kwam je in het buurt
huis ook om eens koffie te drinken, te klets
en." FOTO HIELCO KUIPERS
zet van vrijwilligers. „Dat was de nekslag
voor het buurthuis. Negen vart de tien
avondclubjes zijn na de fusie naar 't Mie
rennest gegaan. Dan moet je dus 's avonds
eerst een eind fietsen."
Over de werkzaamheden van de beroeps
krachten is Rozier ook niet te spreken. „Van
de staf is bijna niemand meer overgebleven
na de fusie met 't Mierennest. Er zijn nog
maar een paar beroepskrachten die hun
parttime werk moeten verdelen over twee
buurthuizen. Vrijdag is er bijna niemand
aanwezig in beide buurthuizen. Dan zijn al
le uren opgesoupeerd. En als ze er zijn zit
ten ze alleen achter hun bureau." Rozier
denkt met weemoed terug aan de tijd dat
de sociaal-cultureel werker nog een hob
byist was, die na de officiële werktijd ge
woon doorging.
Verhuren
Als er dan toch bezuinigd moet worden,
stelt Rozier voor het wijkgebouw in de
weekeinden vaker te verhuren, tegen com
merciële prijzen. „Nu zijn er verenigingen
die het hele gebouw voor honderd gulden
per dag mogen gebruiken. Rozier denkt veel
wijkbewoners de ruimte graag eens willen
huren, bijvoorbeeld voor bruiloften.
Kortom, de gloriedagen van het club- en
buurthuis zijn voorbij en veel beter zal het
niet worden. De reorganisatie, die de ge
meente voorstaat, zal in de huidige situatie
nauwelijks verandering brengen, verwacht
Rozier. „Men zegt dat het aantal beroeps
krachten minder wordt, maar ik denk dat er
niets verandert. Ik heb bovendien begrepen
dat Morschwijck een centraal punt wordt
voor een van de te vormen stadsdelen. Dat
betekent dat het hier in wezen drukker
wordt."
Meestal verzet ik mij tegen de gedachte dat wij in een grote,
boze wereld wonen. Ik waak er voor mij te beklagen over het
medemens-zijn van anderen. Dat is vooral omdat ik niet be
ter ben dan een ander, maar vooral ook omdat ik denk dat
alles wat ons overkomt door ons zelf is afgeroepen. Maar ik
begrijp er steeds minder van.
Natuurlijk schrik ook ik van berichten in mijn eigen krant:
meer dan honderd boefjes in deze regio lopen los omdat er
te weinig politiepersoneel is om hen op te pakken; het
Groenoordhalterrein is 's nachts onveilig en zelfs overdag is
het ook al goed uitkijken geblazen bij het station en omge
ving. Maar er is meer.
De lachwekkende IRT-affaire is gemaakt door een paar arro
gante horken op hoge posten, die niet met elkaar kunnen
samenwerken. De gedetailleerde gang van zaken is neerge
legd in een dik rapport, dat voor 45 gulden vooral door ba
jesklanten wordt gelezen. Want het geeft zo'n goed inzicht
in de werkwijze van ons 'opsporingsapparaat'.
Verdachte transacties bij banken van boven de 25.000 gul
den moeten worden gemeld, zodat justitie eventuele wit
wassers kan oppakken. Maar de grote jongens hebben ken
nelijk al lang een geldwisselkantoortje in Amsterdam. Om
over de echte groten in de onderwereld maar te zwijgen.
De reorganisatie van de politie had er toe moeten leiden dat
er ook in de regio Leiden meer 'blauw' op straat zou komen.
Ik zie er weinig van. En als ik dan een keer politiemensen
ontwaar, dan is het meestal in mijn achteruitkijkspiegel.
Dan staan ze achter een boom op de snelweg.
Wie tegenwoordig over 'blauw* spreekt, denkt eerder aan
parkeerwachters. Veel mensen kennen parkeerwachters wel
van gezicht. Ik zou mij zo gauw niet de tronie van een poli
tieman of vrouw voor de geest kunnen halen.
De koffieshops moeten volgens velen dicht, want er wordt
veel te sterke koffie geschonken. Ik zie te jonge kinderen lo
pend naar binnen gaan en er zwevend weer uitkomen. De
verkoop van softdrugs is verboden, maar wie het dan toch
doet, kan zijn omzet opgeven bij de belasting zodat die een
gedeelte kan opeisen. In beperkte mate overigens, want over
de soms duizenden guldens extra inkomsten per week heft
de belasting niet het hoge tarief van 60 procent. De verkoop
van koffie en softdrugs wordt in de boeken keurig geschei
den.
Bij een beetje vechtpartij kan de politie het niet meer aan. In
ons district Midden-Holland moest enkele maanden gele
den tijdens een knokpartijtje zelfs politie komen uit Oude
water. Dat is grofweg drie kwartier rijden, zelfs met sirene en
zwaailicht. Wie een goede kraak wil zetten, zorgt dat een
paar maten in de stad tegelijkertijd een flinke rel trappen.
Het verbaast mij altijd weer dat bij calamiteiten de brand
weer, in tegenstelling tot de politie, in een mum van tijd
twintig, dertig vrijwilligers kan optrommelen. In georgani
seerd teamverband werken zij aan de zijde van hun collega
brandweerlieden in vaste dienst.
Fietsen zijn inderdaad alleen om op te fietsen. Alleen dan
kunnen we spreken van rechtmatig eigendom. Op het mo
ment evenwel dat het ijze
ren ros ergens wordt ge
parkeerd, al is het in de ei
gen schuur, gaat-ie auto
matisch in ancjermans ei
gendom over.
Ik moet stoppen. De eind
redacteur klaagt dat ik
moet opschieten met mijn
rubriek, de krant moet
worden gedrukt. Nog snel
schrijf ik een laatste zin
waarin ik mij afvraag: heb
ben wij al deze, hierboven
omschreven, ellende over
ons zelf afgeroepen?
leiden loman leefmans
Een 32-jarige man en 27-jarige
vrouw uit Voorschoten hebben
een Leidse bloemenverkoper
aangeklaagd wegens mishande
ling en het doen van racistische
uitlatingen. De 40-jarige bloe-
rpenman had afgelopen don
derdag zelf aangifte bij de poli
tie gedaan omdat het stel met
een auto zijn uitgestalde koop
waar omver reed, volgens de
bloemenman na een geschil
over de prijs van een bos rozen.
Maar het Voorschotense duo
heeft een heel ander verhaal. De
koopman had eerder die dag de
Voorschotense vrouw van Co
lombiaanse afkomst zonder re
den weggestuurd toen ze een
hangplant wilde kopen. Daarbij
zou een aantal grievende en ra
cistische opmerkingen in haar
richting zijn gemaakt.
Later is de vrouw met de 32-
jarige man teruggekomen om
verhaal te halen. Toen de Voor
schotenaar dreigde naar de po
litie te stappen, kreeg het stel
klappen met bloemenkratten
van de bloemenverkoper en een
compaan. In paniek is het paar
weer ingestapt en weggereden,
waarbij de uitgestalde bloemen
werden geraakt. De Voorschote
naar moest voor behandeling
van kleine verwondingen naar
het ziekenhuis.
„De verklaringen staan lijn
recht tegenover elkaar. Er is van
beide partijen proces-verbaal
opgemaakt. De officier van jus
titie moet uitmaken of er een
vervolging komt en of er getui
gen worden opgeroepen. En dat
zal denk ik wel, want er kan niet
zomaar een ravage worden aan
gericht, zonder dat het waarom
boven tafel komt", aldus politie
woordvoerder T. Stuifbergen.
Gas goedkoper, water duurder
Aardgas wordt per 1 juli iets goedkoper in de Leidse regio. De prijs
voor een kubieke meter gas voor kleinverbruikers daalt van 50,1
naar 48,4 cent. De prijs voor warmte wordt hieraan aangepast en
daalt van 23,56 naar 22,68 gulden per gigajoule. De verkoopprijs
van drinkwater stijgt volgende maand van 2,24 naar 2,30 gulden
per kubieke meter. De stijging wordt veroorzaakt door een kostbare
verwijdering van vervuilde slibdepots in de duinen van Katwijk. Dit
project kost ongeveer vijf miljoen gulden.
De prijs van elektriciteit blijft het komende half jaar hetzelfde.
